Μεταιχμιακή Διαταραχή Προσωπικότητας
από την Αγγελική Αρβανιτοπούλου
Αν ποτέ η ζωή κάποιου ανθρώπου σας θύμισε το ρολερ-κόστερ, εκείνο το τρενάκι του ιλίγγου με τα απότομα σκαμπανεβάσματα....αυτό είναι. Είναι ο άνθρωπος που παίζει με τα όρια της ασφάλειας του, της ζωής του και της υπομονής των άλλων. Η λέξη όρια είναι λέξη -κλειδί σε αυτή την τόσο πολυσυζητημένη διαταραχή. Ο άνθρωπος που την έχει ταλαντεύεται ανάμεσα στους πόλους του νευρωσικού και ψυχωσικού, ώρες ώρες οι άλλοι νομίζουν ότι είναι ψυχιατρικό περιστατικό. Ανάμεσα σε ένα ''σ' αγαπώ'' και σε ένα ''σε μισώ'' πριν ακόμη καλά καλά οι άλλοι αντιληφθούν αυτές τις μεταβολές και πριν να είναι σε θέση να τις εξηγήσουν... Έτσι ξαφνικά σε ανεβάζουν στο ύψιστο της υπόληψης τους, σε εξιδανικεύουν με τρόπο που δεν αναλογεί στις πραγματικές περιστάσεις και σε εκσφεδονίζουν λίγο μετά, το ίδιο ραγδαία από το βάθρο σου όταν νιώσουν ότι ματαίωσες τις προσδοκίες τους.
Οχι μόνο... Οι ακαριαίες μεταβολές στα συναισθήματα τους, το γεγονός ότι σχεδόν ανυποψίαστα φλέγονται σαν σπίρτο που έχει εκτιναχθεί στη φλόγα του πριν ακόμη προλάβει να βγάλει σπίθα, σε κάνουν να νομίζεις πως είσαι εκεί ως μέρος σκηνικού από κακόγουστη παράσταση της κόλασης του Δάντη. Όμως το νιώθεις ότι παρά το σατανικό προσωπείο τους δεν είναι κακοί...δεν ξέρουν καν πόσο πόνο δημιουργούν στους άλλους. Απλά δυστυχισμένοι είναι.
Είναι οι άνθρωποι που υποφέρουν από αυτό που λέμε χρόνιο κενό, που παλεύουν συνεχώς μάταια να κρατήσουν μία ταυτότητα, μία κοσμοθεωρία, μία πολιτική πεποίθηση που να τους εκφράζει, μία απόφαση τελικά για το αν πρέπει να ζήσουν. Στην ουσία πονάνε τόσο που δεν το αντέχουν και παίρνουν μαχαίρι και κόβονται νιώθοντας παραδόξως ανακούφιση, λες και το αίμα σαν ποτάμι παίρνει μαζί και ξεπλένει και τον πόνο συνάμα. Ή ναρκώνουν τον πόνο τους και γεμίζουν το κενό με ουσίες που στην απόλυτη ουσία του πράγματος τους κάνουν ακόμη πιο κενούς, αυτο-αναιρετικούς και δυστυχισμένους. Οι cutters όπως αποκαλούνται με μία δόση αμερικανιάς οι αυτοκαταστροφικοί αυτοί άνθρωποι είναι ''δραματικοί'' επειδή έχουν δυσκολίες με την έκφραση του συναισθήματος και του πόνου τους, προτιμούν μάλλον να σωματοποιούν και να μεταγλωττίζουν το συναίσθημα σε τέτοιες πράξεις.
Έχουν δημιουργικότητα, το συναίσθημα τους πολλές φορές βρίσκει περάσματα μέσα από την τέχνη. Όμως, ο άνθρωπος με την Μεταιχμιακή διαταραχή είναι εγκλωβισμένος στο παρελθόν του. Αναμασά αίτίες-φαντάσματα αντί οποιασδήποτε ανάληψης ευθυνών και αντί επένδυσης της ενέργειας του στο παρόν και σε ρεαλιστικά μελλοντικά σχέδια. Έτσι, δύσκολα φέρεται υπεύθυνα στον επαγγελματικό τομέα.
Παρά την χλωμή κλινική φιγούρα, και παρά το γεγονός ότι το άτομο αυτό δύσκολα δεσμεύεται να φέρει εις πέρας την θεραπεία του (γιατί θα παίξει αυτό το παιχνίδι εξιδανίκευσης-απαξίωσης και με τον θεραπευτή του),τα προγνωστικά είναι αρκετά αισιόδοξα. Αν έχετε κοντά σας ανθρώπους με αυτό το πρόβλημα ή με στοιχεία από αυτό, η ζωή σας δεν είναι καθόλου εύκολη. Είναι σαν αυτό το άτομο να δοκιμάζει συνεχώς τα όρια σας, σαν να δίνετε συνέχεια εξετάσεις για να περάσετε την βάση που λέγεται : ''ό,τι και να κάνεις δε σε εγκαταλείπω'. Είναι πολύ δύσκολο να θέτεις τα όρια σου, τα όρια του, και ταυτόχρονα να δίνεις αγάπη, αποδοχή, και σταθερότητα. Αφού… αυτό δεν προσπαθεί αδιάκοπα....εξάλλου; να σας φτάσει στα άκρα, στα όρια σας μήπως και αυτή τη φορά νικήσει, δηλαδή μήπως δεν τον εγκαταλείψετε συναισθηματικά και σεις όπως έκαναν πολύ παλιότερα οι δικοί του. Είναι και για σας σαν να είστε στην κόψη του ξυραφιού τελικά.
Οχι μόνο... Οι ακαριαίες μεταβολές στα συναισθήματα τους, το γεγονός ότι σχεδόν ανυποψίαστα φλέγονται σαν σπίρτο που έχει εκτιναχθεί στη φλόγα του πριν ακόμη προλάβει να βγάλει σπίθα, σε κάνουν να νομίζεις πως είσαι εκεί ως μέρος σκηνικού από κακόγουστη παράσταση της κόλασης του Δάντη. Όμως το νιώθεις ότι παρά το σατανικό προσωπείο τους δεν είναι κακοί...δεν ξέρουν καν πόσο πόνο δημιουργούν στους άλλους. Απλά δυστυχισμένοι είναι.
Είναι οι άνθρωποι που υποφέρουν από αυτό που λέμε χρόνιο κενό, που παλεύουν συνεχώς μάταια να κρατήσουν μία ταυτότητα, μία κοσμοθεωρία, μία πολιτική πεποίθηση που να τους εκφράζει, μία απόφαση τελικά για το αν πρέπει να ζήσουν. Στην ουσία πονάνε τόσο που δεν το αντέχουν και παίρνουν μαχαίρι και κόβονται νιώθοντας παραδόξως ανακούφιση, λες και το αίμα σαν ποτάμι παίρνει μαζί και ξεπλένει και τον πόνο συνάμα. Ή ναρκώνουν τον πόνο τους και γεμίζουν το κενό με ουσίες που στην απόλυτη ουσία του πράγματος τους κάνουν ακόμη πιο κενούς, αυτο-αναιρετικούς και δυστυχισμένους. Οι cutters όπως αποκαλούνται με μία δόση αμερικανιάς οι αυτοκαταστροφικοί αυτοί άνθρωποι είναι ''δραματικοί'' επειδή έχουν δυσκολίες με την έκφραση του συναισθήματος και του πόνου τους, προτιμούν μάλλον να σωματοποιούν και να μεταγλωττίζουν το συναίσθημα σε τέτοιες πράξεις.
Έχουν δημιουργικότητα, το συναίσθημα τους πολλές φορές βρίσκει περάσματα μέσα από την τέχνη. Όμως, ο άνθρωπος με την Μεταιχμιακή διαταραχή είναι εγκλωβισμένος στο παρελθόν του. Αναμασά αίτίες-φαντάσματα αντί οποιασδήποτε ανάληψης ευθυνών και αντί επένδυσης της ενέργειας του στο παρόν και σε ρεαλιστικά μελλοντικά σχέδια. Έτσι, δύσκολα φέρεται υπεύθυνα στον επαγγελματικό τομέα.
Παρά την χλωμή κλινική φιγούρα, και παρά το γεγονός ότι το άτομο αυτό δύσκολα δεσμεύεται να φέρει εις πέρας την θεραπεία του (γιατί θα παίξει αυτό το παιχνίδι εξιδανίκευσης-απαξίωσης και με τον θεραπευτή του),τα προγνωστικά είναι αρκετά αισιόδοξα. Αν έχετε κοντά σας ανθρώπους με αυτό το πρόβλημα ή με στοιχεία από αυτό, η ζωή σας δεν είναι καθόλου εύκολη. Είναι σαν αυτό το άτομο να δοκιμάζει συνεχώς τα όρια σας, σαν να δίνετε συνέχεια εξετάσεις για να περάσετε την βάση που λέγεται : ''ό,τι και να κάνεις δε σε εγκαταλείπω'. Είναι πολύ δύσκολο να θέτεις τα όρια σου, τα όρια του, και ταυτόχρονα να δίνεις αγάπη, αποδοχή, και σταθερότητα. Αφού… αυτό δεν προσπαθεί αδιάκοπα....εξάλλου; να σας φτάσει στα άκρα, στα όρια σας μήπως και αυτή τη φορά νικήσει, δηλαδή μήπως δεν τον εγκαταλείψετε συναισθηματικά και σεις όπως έκαναν πολύ παλιότερα οι δικοί του. Είναι και για σας σαν να είστε στην κόψη του ξυραφιού τελικά.
Αγγελική Αρβανιτοπούλου
Clinical Psychology MS, University of Indianapolis
Ηarvard edx
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου