Ποιούς ενοχλεί ο Ηφαιστίωνας!
4 Οκτωβρίου , 2015 10:17
4 Οκτωβρίου , 2015 10:17
του Γιώργου Ροδάκογλου
http://www.thousandnews.gr/index.php/newsroom/item/182830-poioys-enoxlei-o-ifaistionas
Στη σφαίρα του παραλόγου ζει εκ νέου η αρχαιολογική κοινότητα στην Ελλάδα με τους εμφανιζόμενους ως αυτόκλητους θεματοφύλακες της ιστορίας και του πολιτισμού της Μακεδονίας, να εξαπολύουν πυρά εναντίον συναδέλφων τους.
Η διαφαινόμενη ως εμμονή τους μάλιστα, να επιτίθενται στην διεπιστημονική ομάδα της ανασκαφής του τύμβου Καστά έχει ξεπεράσει τα όρια και δεν αποκλείεται στο μέλλον να αποτελέσει αντικείμενο γραφικής παράστασης στη ζωφόρο ενός τάφου.
Η διατύπωση μιας διαφορετικής επιστημονικής άποψης σίγουρα είναι θεμιτή, όταν όμως αυτή γίνεται στο πλαίσιο οικοδόμησης ενός επιστημονικού διαλόγου.
Όταν όμως αυτή η διατύπωση εκφράζεται δια της αρθρογραφίας, τότε από μόνη της ακυρώνει την όποια επιστημονικότητά της και διατυπώνει εμμέσως την άρνησή της για άσκηση γόνιμης κριτικής.
Η προσπάθεια που επιχειρείται για την επισφράγιση μιας αποκλειστικότητας, ότι μόνο η Βεργίνα υπάρχει ως σπουδαίο Μακεδονικό εύρημα στην Ελλάδα και τίποτε άλλο, πιο εντυπωσιακό, μοναδικό και μεγαλοπρεπές σ ένα άλλο σημείο της Μακεδονίας, υποδηλώνει μια αγωνία για ανεξήγητους λόγους για το ευρύ κοινό.
Στην προκειμένη περίπτωση έχουμε μια εφορία αρχαιοτήτων που πολεμάει μια άλλη. Έχουμε υπαλλήλους του δημοσίου που κρίνουν κατ εξακολούθηση άλλους συναδέλφους ,της ίδιας ειδικότητας και του ίδιου υπουργείου. Και το ερώτημα είναι απλό.
Τι είναι αυτό τελικά που ενοχλεί τόσο πολύ;
Η προϊσταμένη της Εφορίας Αρχαιοτήτων Αιγών μπορεί να θεωρείται από ορισμένους ως αυθεντία στο χώρο της Μακεδονίας , οι αντιδράσεις της όμως απέναντι στην Κατερίνα Περιστέρη και στον Μιχάλη Λεφαντζή και οι συνεχείς αμφισβητήσεις του επιστημονικού τους έργου, δείχνουν μια αγχώδη σχέση με την συγκεκριμένη ανασκαφή, κάτι που αποτελεί έκπληξη για τα όσα η ίδια δημιούργησε και ανέδειξε ως αρχαιολόγος.
Ανάλογη αντίδραση θα μπορούσαν να έχουν από την πλευρά τους και οι υπάλληλοι της Εφορία Αρχαιοτήτων Σερρών. Να σχολιάζουν δηλαδή ενδεχόμενες οικοδομικές αστοχίες που αφορούν την αναστήλωση του παλατιού του Φιλίππου στις Αιγές. Αυτό όμως δεν συμβαίνει, ακριβώς διότι δεν τους αφορά.
Αμέσως λοιπόν γίνεται αντιληπτό από τον καθένα ότι ο πόλεμος είναι μονόπλευρος.
Είναι λυπηρό να βλέπουμε γενικότερα, Έλληνες επιστήμονες να αυτοχρίζονται κριτές, εισαγγελείς και θεματοφύλακες της ελληνικής ιστορίας κρίνοντας τους πάντες , σε μια προσπάθεια να βάλουν φρένο στους νεότερους που ασκούν την ίδια δραστηριότητα.
Η υπόθεση εργασίας του Μιχάλη Λεφαντζή σύμφωνα με την οποία, το μνημείο αποτελεί ηρώο του Ηφαιστίωνα, βασίζεται στην ανάλυση οικοδομικών και αρχιτεκτονικών δεδομένων.
Οι επιγραφές που εντοπίστηκαν έξω και μέσα στον τάφο είναι γεγονός και η χρονολόγηση του μνημείου δεν μπορεί να αμφισβητηθεί σε καμία περίπτωση, όπως υποστηρίζει η ανασκαφέας καθώς υπάρχουν και άλλα στοιχεία που έχει στη διάθεση της.
Παρόλο που η Κατερίνα Περιστέρη προειδοποιεί τους επικριτές της «Όσοι αμφισβητείται το μνημείο θα εκτεθείτε ανεπανόρθωτα» ορισμένοι αρχαιολόγοι, συνεχίζουν τον πόλεμο ως μετέχοντες σε σταυροφορία.
Από τις εξήντα περίπου Διευθύνσεις αρχαιοτήτων στην Ελλάδα, αυτή που εξακολουθεί να εμφανίζεται ως πολέμιος αντίπαλος του Μακεδονικό μνημείου του τύμβου Καστά, είναι της Βεργίνας ,ενώ ανάμεσα στους επικριτές της Αμφίπολης υπάρχουν και επιστήμονες που αμφισβήτησαν ακόμα και τους ίδιους τους δασκάλους τους, όπως τον κορυφαίο Μανώλη Ανδρόνικο.
Τι συμβαίνει; Γιατί ειδικά η Εφορία Αρχαιοτήτων Αιγών είναι ο πολέμιος της ανασκαφικής ομάδας της Εφορείας Αρχαιοτήτων Σερρών;
Αυτό το παραλήρημα ζεί αυτές τις ημέρες ο ελληνικός λαός που είναι αναγκασμένος να παρακολουθεί όλους αυτούς που τον εκπροσωπούν.
Θα ήταν προτιμότερο λοιπόν η επιστημονική αρχαιολογική κοινότητα στην Ελλάδα να αγκαλιάσει την ανασκαφή στον τύμβο Καστά και να αναπτύξει μια αγαστή συνεργασία μεταξύ των υπαλλήλων ενός υπουργείου που ως κοινή τους αποστολή έχουν μόνο την ανάδειξη του πολιτιστικού θησαυρού της Ελλάδας.
Και εάν δεν υπάρχει τέτοια διάθεση συνεργασίας, τουλάχιστον ο καθένας, ας περιοριστεί στο δικό του έργο και ας μελετάει και αναδεικνύει μόνο αυτό.
Αμφίπολη: Ηφαιστίωνας και στο βάθος Αλέξανδρος;
02/10/2015 16:38
Το μνημείο, από μόνο του, αποτελεί μια από τις σημαντικότερες αρχαιολογικές ανακαλύψεις όλων των εποχών.
Ο «κρυμμένος ένοικος» του τάφου της Αμφίπολης είναι ο Ηφαιστίωνας, ισχυρίζεται η κα. Περιστέρη και η ομάδα της, αλλά φαίνεται πως μέσα στο θαμμένο μνημείο, κρύβονται πολλά μυστικά και ίσως ένας ακόμη ένοικος, που αν επιβεβαιωθεί, τότε θα αποτελέσει την μεγαλύτερη ανακάλυψη για το πρόσωπο που στιγμάτισε την παγκόσμια ιστορία.
Σύμφωνα με τον empedotimo (από το γνωστό blog empedotimos.blogspot.gr) τον άνθρωπο που βρίσκεται πάντα ένα βήμα μπροστά από τις αποκαλύψεις της ανασκαφικής ομάδας και της αρχαιολόγου κ. Περιστέρη, η ανάλυση και οι τεκμηριωμένες διαπιστώσεις του, γεννούν εύλογα ερωτηματικά και προκαλούν…ανατριχίλα. Υπάρχει δεύτερος νεκρός στον τάφο, κι αν ναι, είναι ο Αλέξανδρος; Ήθελε ο μεγάλος Έλληνας στρατηλάτης να ταφεί δίπλα στον Ηφαιστίωνα, τον μόνο κοινό θνητό που αγάπησε, εμπιστεύτηκε και πόνεσε γι αυτό, ίσως περισσότερο και από την ίδια του τη μητέρα; Η κα. Περιστέρη φρόντισε να προστατεύσει τη δουλειά μηνών και έδωσε στη δημοσιότητα στοιχεία για τα οποία ήταν σίγουρη. Όμως πολλοί συνάδελφοί της αναλύουν τα δεδομένα και δηλώνουν βεβαιότητα όχι για την σπουδαιότητα της ανακάλυψης, αλλά για κάτι ακόμη μεγαλύτερο. Ο τάφος του μεγάλου Αλεξάνδρου είναι εδώ, στην Ελλάδα, στην δική του Μακεδονία, εκεί όπου γεννήθηκε, γαλουχήθηκε, ξεπέρασε τον ηρωισμό του πατέρα του βασιλιά Φίλιππου και πραγματοποίησε το προσωπικό του ονειρικό στόχο. Να ξεπεράσει σε φήμη τον μεγάλο Αχιλλέα, τον ήρωα της δικής του εποχής.
amfipoli.jpg
Οι αποδείξεις για τους 2 νεκρούς ενοίκους
Τα ευρήματα και η εξήγησή τους από μόνα τους είναι συγκλονιστικά. Οι δυο υδρίες, η μια σφίγγα που πατάει σε κίονα, και δίπλα οι δυο κένταυροι που στη μέση έχουν έναν ταύρο έτοιμο για θυσία. Στοιχεία που φαίνεται να αποτυπώνουν μια μυθολογική σκηνή, η οποία πιστοποιεί τον ήρωα. Στα επιστήλια, λένε οι ειδικοί, καταδεικνύεται η ύπαρξη δύο νεκρών στον μνημείο. Αν ο ένας είναι ο Ηφαιστίωνας, ο δεύτερος δεν μπορεί να είναι κάποιος κατώτερός του. Προσθέστε σε αυτό τον κόκκινο βασιλικό μανδύα αλλά και το γεγονός ότι ο ένας εκ των δυο νεκρών βρισκόταν σε κλίνη, δηλαδή δεν σκοτώθηκε στην μάχη, όπως ο μεγάλος στρατηλάτης. Σε αυτό το σημείο πρέπει να βάλουμε στην …εξίσωση και την απεικόνιση του ιππέα και την επιγραφή με το μονόγραμμα του Ηφαιστίωνα. Η ομάδα ανασκαφής δηλώνει με βεβαιότητα ότι πίσω από την επιγραφή με το μονόγραμμα του Ηφαιστίωνα κρύβεται η εντολή του Μεγάλου Αλεξάνδρου να φτιαχτεί ο μνημειώδης τάφος για τον σύντροφο και συμπολεμιστή του. Όμως ο ιππέας – είναι ο Ηφαιστίωνας – και ο βασιλιάς σε κλίνη, μπορεί να είναι ο Αλέξανδρος που πέθανε από ελονοσία στο κρεβάτι του παλατιού του στη Βαβυλώνα.
amfipoli.jpg
Και οι δυο νεκροί, είναι αφηρωισμένοι. Οπότε γεννάται ένα άλλο εύλογο ερώτημα. Αν ισχύουν όσα ισχυρίζεται η ομάδα ανασκαφής, είναι δυνατόν ο Μέγας Αλέξανδρος να έδωσε εντολή να ταφεί δίπλα στον Ηφαιστίωνα κάποιος άλλος Μακεδόνας; Ποιος ήρωας θα μπορούσε να σταθεί αντάξια δίπλα στον Ηφαιστίωνα; Πολλοί θα πουν ότι ίσως ο στρατηλάτης να θέλησε να ταφεί εκεί ο Φίλιππος. Όμως η σχέση του με τον πατέρα και η υπέρτατη ένωση του με τον Ηφαιστίωνα, ως δυο αδελφές ψυχές που μεγάλωσαν και πέθαναν για τον ίδιο σκοπό, το ίδιο όραμα, αποκλείουν αυτό το σενάριο.
amfipoli skitso.jpg
Αρχαιολόγοι εκτιμούν ότι το αρχικό σενάριο του στρατηλάτη να φτιάξει ένα μεγαλοπρεπές μνημείο στον βασιλιά Φίλιππο, άλλαξε μετά τον χαμό του Ηφαιστίωνα. Ο Αλέξανδρος πιθανολογείται ότι αποφάσισε να τον τιμήσει με ένα ταφικό μνημείο που όμοιό του δεν είχε δει ο κόσμος της εποχής του. Και λίγο αργότερα, με τον δικό του χαμό, ο Αντίγονος ο Μονόφθαλμος – που το μονόγραμμά του βρέθηκε σε πέντε σημεία του περιβόλου – ως ο κατασκευαστής του μνημείου και χιλίαρχος μετά τον θάνατο του Αλεξάνδρου, ίσως να αποφάσισε μαζί με τους υπόλοιπους Μακεδόνες να ταφεί στο ίδιο σημείο και ο μεγάλος Έλληνας στρατηλάτης.
Οι αντιδράσεις των αρχαιολόγων
Με μια και όχι τόσο σεμνή χειρονομία, η αρχαιολόγος Ντόροθι Κίνγκι, ύψωσε το μεσαίο δάχτυλο του χεριού σε όσους υποστήριζαν ότι ο ένοικος στον τάφος της Αμφίπολης είναι ο Μέγας Αλέξανδρος. Η ίδια έσκιζε τα πτυχία της και επέμενε όλο αυτό το διάστημα ότι το ταφικό μνημείο φιλοξένησε την σωρό του Ηφαιστίωνα. Μάλιστα υποστήριξε ότι το μεγαλοπρεπές δημιούργημα του Μακεδονικού πολιτισμού φτιάχτηκε για τον Αλέξανδρο, αλλά εκεί ετάφη ο αγαπημένος του φίλος και συμπολεμιστής.
Η αντίδραση της Ντόροθι Κινγκ στις ανακοινώσεις την αρχαιολόγου κ. Περιστέρη και της ανασκαφικής ομάδας της Αμφίπολης, δεν ήταν η μόνη από την ελληνική αλλά και την παγκόσμια αρχαιολογική κοινότητα. Άλλοι επιμένουν ότι ο τάφος δεν ανήκει στον Ηφαιστίωνα, άλλοι μιλούν ακόμη για τον Αλέξανδρο ενώ και το σενάριο ταφής του Φίλιππου δεν έχει εξαφανιστεί. Ο καθηγητής κλασικής αρχαιολογίας, Παναγιώτης Φάκλαρης, επιμένει ότι : « με τα στοιχεία που έχουμε ως τώρα αυτό που μπορώ να πω είναι οτι δεν μπορεί να συνδεθεί σε καμία περίπτωση με τον Ηφαιστίωνα. Πρόκειται για ένα ταφικό μνημείο με ταφές μέσα ενώ ο Ηφαιστίωνας δεν είχε ταφεί στη Μακεδονία», υποστήριξε.
king.jpg
Η καθηγήτρια Αρχαιολογίας στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Χρύσα Παλιαδέλη, μιλώντας στην τηλεόραση του ΣΚΑΪ, χαρακτήρισε «ενδιαφέρουσα πρόταση» την ανακοίνωση της επικεφαλής των αρχαιολογικών ερευνών, ότι δηλαδή ο τύμβος Καστά πιθανότατα προοριζόταν για τον Ηφαιστίωνα κατά παραγγελία του Μεγάλου Αλεξάνδρου, καθώς η πρόταση αυτή συμπίπτει χρονολογικά. Αλλά, διατηρεί τις επιφυλάξεις της λέγοντας ότι : «το μνημείο χρονολογείται στα τέλος του 4ου π.Χ. αιώνα ή στα πρώιμα ελληνιστικά χρόνια. Έχει γίνει δουλειά για το μνημείο... Χρειάζεται πολλή δουλειά ακόμη, για χρόνια θα συζητάμε τις προτάσεις και θα δοθούν κι άλλα στοιχεία».
Και μέσα σε όλα αυτά, το αθάνατο ελληνικό κράτος φροντίζει να αφήνει το μνημείο να …καταστρέφεται. Η Άννα Παναγιωταρέα επεσήμανε τους κινδύνους που αντιμετωπίζει το μνημείο, αν δεν βρεθούν τα χρήματα να δοθούν στους συντηρητές που πρέπει να εργαστούν άμεσα. Κατήγγελλε ακόμη και μικροπολιτικά παιχνίδια, με ορισμένους κύκλους να συνδέουν τον Τάφο της Αμφίπολης με την προηγούμενη κυβέρνηση…
Πηγή: εφημερίδα SPIRTO
Ευρήματα συνδέουν Μ. Αλέξανδρο και Ηφαιστίωνα με την Αμφίπολη
Η διατύπωση μιας διαφορετικής επιστημονικής άποψης σίγουρα είναι θεμιτή, όταν όμως αυτή γίνεται στο πλαίσιο οικοδόμησης ενός επιστημονικού διαλόγου.
Όταν όμως αυτή η διατύπωση εκφράζεται δια της αρθρογραφίας, τότε από μόνη της ακυρώνει την όποια επιστημονικότητά της και διατυπώνει εμμέσως την άρνησή της για άσκηση γόνιμης κριτικής.
Η προσπάθεια που επιχειρείται για την επισφράγιση μιας αποκλειστικότητας, ότι μόνο η Βεργίνα υπάρχει ως σπουδαίο Μακεδονικό εύρημα στην Ελλάδα και τίποτε άλλο, πιο εντυπωσιακό, μοναδικό και μεγαλοπρεπές σ ένα άλλο σημείο της Μακεδονίας, υποδηλώνει μια αγωνία για ανεξήγητους λόγους για το ευρύ κοινό.
Στην προκειμένη περίπτωση έχουμε μια εφορία αρχαιοτήτων που πολεμάει μια άλλη. Έχουμε υπαλλήλους του δημοσίου που κρίνουν κατ εξακολούθηση άλλους συναδέλφους ,της ίδιας ειδικότητας και του ίδιου υπουργείου. Και το ερώτημα είναι απλό.
Τι είναι αυτό τελικά που ενοχλεί τόσο πολύ;
Η προϊσταμένη της Εφορίας Αρχαιοτήτων Αιγών μπορεί να θεωρείται από ορισμένους ως αυθεντία στο χώρο της Μακεδονίας , οι αντιδράσεις της όμως απέναντι στην Κατερίνα Περιστέρη και στον Μιχάλη Λεφαντζή και οι συνεχείς αμφισβητήσεις του επιστημονικού τους έργου, δείχνουν μια αγχώδη σχέση με την συγκεκριμένη ανασκαφή, κάτι που αποτελεί έκπληξη για τα όσα η ίδια δημιούργησε και ανέδειξε ως αρχαιολόγος.
Ανάλογη αντίδραση θα μπορούσαν να έχουν από την πλευρά τους και οι υπάλληλοι της Εφορία Αρχαιοτήτων Σερρών. Να σχολιάζουν δηλαδή ενδεχόμενες οικοδομικές αστοχίες που αφορούν την αναστήλωση του παλατιού του Φιλίππου στις Αιγές. Αυτό όμως δεν συμβαίνει, ακριβώς διότι δεν τους αφορά.
Αμέσως λοιπόν γίνεται αντιληπτό από τον καθένα ότι ο πόλεμος είναι μονόπλευρος.
Είναι λυπηρό να βλέπουμε γενικότερα, Έλληνες επιστήμονες να αυτοχρίζονται κριτές, εισαγγελείς και θεματοφύλακες της ελληνικής ιστορίας κρίνοντας τους πάντες , σε μια προσπάθεια να βάλουν φρένο στους νεότερους που ασκούν την ίδια δραστηριότητα.
Η υπόθεση εργασίας του Μιχάλη Λεφαντζή σύμφωνα με την οποία, το μνημείο αποτελεί ηρώο του Ηφαιστίωνα, βασίζεται στην ανάλυση οικοδομικών και αρχιτεκτονικών δεδομένων.
Οι επιγραφές που εντοπίστηκαν έξω και μέσα στον τάφο είναι γεγονός και η χρονολόγηση του μνημείου δεν μπορεί να αμφισβητηθεί σε καμία περίπτωση, όπως υποστηρίζει η ανασκαφέας καθώς υπάρχουν και άλλα στοιχεία που έχει στη διάθεση της.
Παρόλο που η Κατερίνα Περιστέρη προειδοποιεί τους επικριτές της «Όσοι αμφισβητείται το μνημείο θα εκτεθείτε ανεπανόρθωτα» ορισμένοι αρχαιολόγοι, συνεχίζουν τον πόλεμο ως μετέχοντες σε σταυροφορία.
Από τις εξήντα περίπου Διευθύνσεις αρχαιοτήτων στην Ελλάδα, αυτή που εξακολουθεί να εμφανίζεται ως πολέμιος αντίπαλος του Μακεδονικό μνημείου του τύμβου Καστά, είναι της Βεργίνας ,ενώ ανάμεσα στους επικριτές της Αμφίπολης υπάρχουν και επιστήμονες που αμφισβήτησαν ακόμα και τους ίδιους τους δασκάλους τους, όπως τον κορυφαίο Μανώλη Ανδρόνικο.
Τι συμβαίνει; Γιατί ειδικά η Εφορία Αρχαιοτήτων Αιγών είναι ο πολέμιος της ανασκαφικής ομάδας της Εφορείας Αρχαιοτήτων Σερρών;
Αυτό το παραλήρημα ζεί αυτές τις ημέρες ο ελληνικός λαός που είναι αναγκασμένος να παρακολουθεί όλους αυτούς που τον εκπροσωπούν.
Θα ήταν προτιμότερο λοιπόν η επιστημονική αρχαιολογική κοινότητα στην Ελλάδα να αγκαλιάσει την ανασκαφή στον τύμβο Καστά και να αναπτύξει μια αγαστή συνεργασία μεταξύ των υπαλλήλων ενός υπουργείου που ως κοινή τους αποστολή έχουν μόνο την ανάδειξη του πολιτιστικού θησαυρού της Ελλάδας.
Και εάν δεν υπάρχει τέτοια διάθεση συνεργασίας, τουλάχιστον ο καθένας, ας περιοριστεί στο δικό του έργο και ας μελετάει και αναδεικνύει μόνο αυτό.
Αμφίπολη: Ηφαιστίωνας και στο βάθος Αλέξανδρος;
02/10/2015 16:38
Το μνημείο, από μόνο του, αποτελεί μια από τις σημαντικότερες αρχαιολογικές ανακαλύψεις όλων των εποχών.
Ο «κρυμμένος ένοικος» του τάφου της Αμφίπολης είναι ο Ηφαιστίωνας, ισχυρίζεται η κα. Περιστέρη και η ομάδα της, αλλά φαίνεται πως μέσα στο θαμμένο μνημείο, κρύβονται πολλά μυστικά και ίσως ένας ακόμη ένοικος, που αν επιβεβαιωθεί, τότε θα αποτελέσει την μεγαλύτερη ανακάλυψη για το πρόσωπο που στιγμάτισε την παγκόσμια ιστορία.
Σύμφωνα με τον empedotimo (από το γνωστό blog empedotimos.blogspot.gr) τον άνθρωπο που βρίσκεται πάντα ένα βήμα μπροστά από τις αποκαλύψεις της ανασκαφικής ομάδας και της αρχαιολόγου κ. Περιστέρη, η ανάλυση και οι τεκμηριωμένες διαπιστώσεις του, γεννούν εύλογα ερωτηματικά και προκαλούν…ανατριχίλα. Υπάρχει δεύτερος νεκρός στον τάφο, κι αν ναι, είναι ο Αλέξανδρος; Ήθελε ο μεγάλος Έλληνας στρατηλάτης να ταφεί δίπλα στον Ηφαιστίωνα, τον μόνο κοινό θνητό που αγάπησε, εμπιστεύτηκε και πόνεσε γι αυτό, ίσως περισσότερο και από την ίδια του τη μητέρα; Η κα. Περιστέρη φρόντισε να προστατεύσει τη δουλειά μηνών και έδωσε στη δημοσιότητα στοιχεία για τα οποία ήταν σίγουρη. Όμως πολλοί συνάδελφοί της αναλύουν τα δεδομένα και δηλώνουν βεβαιότητα όχι για την σπουδαιότητα της ανακάλυψης, αλλά για κάτι ακόμη μεγαλύτερο. Ο τάφος του μεγάλου Αλεξάνδρου είναι εδώ, στην Ελλάδα, στην δική του Μακεδονία, εκεί όπου γεννήθηκε, γαλουχήθηκε, ξεπέρασε τον ηρωισμό του πατέρα του βασιλιά Φίλιππου και πραγματοποίησε το προσωπικό του ονειρικό στόχο. Να ξεπεράσει σε φήμη τον μεγάλο Αχιλλέα, τον ήρωα της δικής του εποχής.
amfipoli.jpg
Οι αποδείξεις για τους 2 νεκρούς ενοίκους
Τα ευρήματα και η εξήγησή τους από μόνα τους είναι συγκλονιστικά. Οι δυο υδρίες, η μια σφίγγα που πατάει σε κίονα, και δίπλα οι δυο κένταυροι που στη μέση έχουν έναν ταύρο έτοιμο για θυσία. Στοιχεία που φαίνεται να αποτυπώνουν μια μυθολογική σκηνή, η οποία πιστοποιεί τον ήρωα. Στα επιστήλια, λένε οι ειδικοί, καταδεικνύεται η ύπαρξη δύο νεκρών στον μνημείο. Αν ο ένας είναι ο Ηφαιστίωνας, ο δεύτερος δεν μπορεί να είναι κάποιος κατώτερός του. Προσθέστε σε αυτό τον κόκκινο βασιλικό μανδύα αλλά και το γεγονός ότι ο ένας εκ των δυο νεκρών βρισκόταν σε κλίνη, δηλαδή δεν σκοτώθηκε στην μάχη, όπως ο μεγάλος στρατηλάτης. Σε αυτό το σημείο πρέπει να βάλουμε στην …εξίσωση και την απεικόνιση του ιππέα και την επιγραφή με το μονόγραμμα του Ηφαιστίωνα. Η ομάδα ανασκαφής δηλώνει με βεβαιότητα ότι πίσω από την επιγραφή με το μονόγραμμα του Ηφαιστίωνα κρύβεται η εντολή του Μεγάλου Αλεξάνδρου να φτιαχτεί ο μνημειώδης τάφος για τον σύντροφο και συμπολεμιστή του. Όμως ο ιππέας – είναι ο Ηφαιστίωνας – και ο βασιλιάς σε κλίνη, μπορεί να είναι ο Αλέξανδρος που πέθανε από ελονοσία στο κρεβάτι του παλατιού του στη Βαβυλώνα.
amfipoli.jpg
Και οι δυο νεκροί, είναι αφηρωισμένοι. Οπότε γεννάται ένα άλλο εύλογο ερώτημα. Αν ισχύουν όσα ισχυρίζεται η ομάδα ανασκαφής, είναι δυνατόν ο Μέγας Αλέξανδρος να έδωσε εντολή να ταφεί δίπλα στον Ηφαιστίωνα κάποιος άλλος Μακεδόνας; Ποιος ήρωας θα μπορούσε να σταθεί αντάξια δίπλα στον Ηφαιστίωνα; Πολλοί θα πουν ότι ίσως ο στρατηλάτης να θέλησε να ταφεί εκεί ο Φίλιππος. Όμως η σχέση του με τον πατέρα και η υπέρτατη ένωση του με τον Ηφαιστίωνα, ως δυο αδελφές ψυχές που μεγάλωσαν και πέθαναν για τον ίδιο σκοπό, το ίδιο όραμα, αποκλείουν αυτό το σενάριο.
amfipoli skitso.jpg
Αρχαιολόγοι εκτιμούν ότι το αρχικό σενάριο του στρατηλάτη να φτιάξει ένα μεγαλοπρεπές μνημείο στον βασιλιά Φίλιππο, άλλαξε μετά τον χαμό του Ηφαιστίωνα. Ο Αλέξανδρος πιθανολογείται ότι αποφάσισε να τον τιμήσει με ένα ταφικό μνημείο που όμοιό του δεν είχε δει ο κόσμος της εποχής του. Και λίγο αργότερα, με τον δικό του χαμό, ο Αντίγονος ο Μονόφθαλμος – που το μονόγραμμά του βρέθηκε σε πέντε σημεία του περιβόλου – ως ο κατασκευαστής του μνημείου και χιλίαρχος μετά τον θάνατο του Αλεξάνδρου, ίσως να αποφάσισε μαζί με τους υπόλοιπους Μακεδόνες να ταφεί στο ίδιο σημείο και ο μεγάλος Έλληνας στρατηλάτης.
Οι αντιδράσεις των αρχαιολόγων
Με μια και όχι τόσο σεμνή χειρονομία, η αρχαιολόγος Ντόροθι Κίνγκι, ύψωσε το μεσαίο δάχτυλο του χεριού σε όσους υποστήριζαν ότι ο ένοικος στον τάφος της Αμφίπολης είναι ο Μέγας Αλέξανδρος. Η ίδια έσκιζε τα πτυχία της και επέμενε όλο αυτό το διάστημα ότι το ταφικό μνημείο φιλοξένησε την σωρό του Ηφαιστίωνα. Μάλιστα υποστήριξε ότι το μεγαλοπρεπές δημιούργημα του Μακεδονικού πολιτισμού φτιάχτηκε για τον Αλέξανδρο, αλλά εκεί ετάφη ο αγαπημένος του φίλος και συμπολεμιστής.
Η αντίδραση της Ντόροθι Κινγκ στις ανακοινώσεις την αρχαιολόγου κ. Περιστέρη και της ανασκαφικής ομάδας της Αμφίπολης, δεν ήταν η μόνη από την ελληνική αλλά και την παγκόσμια αρχαιολογική κοινότητα. Άλλοι επιμένουν ότι ο τάφος δεν ανήκει στον Ηφαιστίωνα, άλλοι μιλούν ακόμη για τον Αλέξανδρο ενώ και το σενάριο ταφής του Φίλιππου δεν έχει εξαφανιστεί. Ο καθηγητής κλασικής αρχαιολογίας, Παναγιώτης Φάκλαρης, επιμένει ότι : « με τα στοιχεία που έχουμε ως τώρα αυτό που μπορώ να πω είναι οτι δεν μπορεί να συνδεθεί σε καμία περίπτωση με τον Ηφαιστίωνα. Πρόκειται για ένα ταφικό μνημείο με ταφές μέσα ενώ ο Ηφαιστίωνας δεν είχε ταφεί στη Μακεδονία», υποστήριξε.
king.jpg
Η καθηγήτρια Αρχαιολογίας στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Χρύσα Παλιαδέλη, μιλώντας στην τηλεόραση του ΣΚΑΪ, χαρακτήρισε «ενδιαφέρουσα πρόταση» την ανακοίνωση της επικεφαλής των αρχαιολογικών ερευνών, ότι δηλαδή ο τύμβος Καστά πιθανότατα προοριζόταν για τον Ηφαιστίωνα κατά παραγγελία του Μεγάλου Αλεξάνδρου, καθώς η πρόταση αυτή συμπίπτει χρονολογικά. Αλλά, διατηρεί τις επιφυλάξεις της λέγοντας ότι : «το μνημείο χρονολογείται στα τέλος του 4ου π.Χ. αιώνα ή στα πρώιμα ελληνιστικά χρόνια. Έχει γίνει δουλειά για το μνημείο... Χρειάζεται πολλή δουλειά ακόμη, για χρόνια θα συζητάμε τις προτάσεις και θα δοθούν κι άλλα στοιχεία».
Και μέσα σε όλα αυτά, το αθάνατο ελληνικό κράτος φροντίζει να αφήνει το μνημείο να …καταστρέφεται. Η Άννα Παναγιωταρέα επεσήμανε τους κινδύνους που αντιμετωπίζει το μνημείο, αν δεν βρεθούν τα χρήματα να δοθούν στους συντηρητές που πρέπει να εργαστούν άμεσα. Κατήγγελλε ακόμη και μικροπολιτικά παιχνίδια, με ορισμένους κύκλους να συνδέουν τον Τάφο της Αμφίπολης με την προηγούμενη κυβέρνηση…
Πηγή: εφημερίδα SPIRTO
Ευρήματα συνδέουν Μ. Αλέξανδρο και Ηφαιστίωνα με την Αμφίπολη
( αναδημοσίευση από http://www.kathimerini.gr 01-10-2015 )
Το ταφικό μνημείο της Αμφίπολης κατασκευάστηκε από τον Δεινοκράτη ή τον Στησικράτη ύστερα από παραγγελία και χρηματοδότηση του Μ. Αλεξάνδρου, για τον φίλο του, Ηφαιστίωνα, μετά τον θάνατό του και υλοποιήθηκε από τον Αντίγονο τον Μονόφθαλμο, το πρώτο τέταρτο του 4ου π.Χ. αιώνα.
Τη νέα θεωρία γύρω από το μυστικό του τύμβου Καστά της Αμφίπολης παρουσίασε η αρχαιολόγος της ανασκαφής, Κατερίνα Περιστέρη, και εμβόλιμα ο αρχιτέκτονας του μνημείου Μιχάλης Λεφαντζής, με βάση και νέα ευρήματα που φέρουν το μονόγραμμα-σφραγίδα του Μακεδόνα, αξιωματικού χθες το βράδυ σε εκδήλωση στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης.
Η επιγραφή «ΠΑΡΕΛΑΒΟΝ ΗΦΑΙΣΤΙΩΝΟΣ», εν είδει οικοδομικού γραπτού συμβολαίου, βρέθηκε σε τουλάχιστον δύο οικοδομικές πλάκες, ενώ σε άλλο μαρμάρινο θραύσμα υπάρχει η επιγραφή «ΑΝΤ». Ως ΑΝΤ, σύμφωνα με τις νέες υποθέσεις, υπέγραφαν όλα τα μέλη της δυναστείας των Αντιγονιδών, αλλά οι ερευνητές εκτιμούν ότι επρόκειτο για την υπογραφή του Αντίγονου του Μονόφθαλμου που έλαβε την εντολή να υλοποιήσει το έργο. Η επιγραφή αποτελούσε το «οικοδομικό γραπτό συμβόλαιο» για την παραλαβή του μαρμάρινου υλικού που προοριζόταν για το μεγαλεπήβολο έργο, πιθανότατα ηρώο, όμοιας τυπολογίας με άλλα μνημεία ανά την επικράτεια (Χαιρώνεια, Αλεξάνδρεια κ.ά.).
Εντοπίστηκε σε τουλάχιστον δύο μαρμάρινα μέλη που βρέθηκαν γύρω από τον Λέοντα της Αμφίπολης –το επιτάφιο μνημειώδες γλυπτό– ο οποίος, σύμφωνα με τις νεότερες εκτιμήσεις, επιβεβαιώνουν ήταν τοποθετημένος στην κορυφή του Τύμβου Καστά της Αμφίπολης.
Δυσδιάκριτη επιγραφή
«Επί 80 χρόνια ήταν σε κοινή θέα τα αρχιτεκτονικά μέλη, δίπλα στο λιοντάρι. Κανείς όμως δεν πρόσεξε τη δυσδιάκριτη επιγραφή στη μαρμάρινη επιφάνεια», ανέφερε ο κ. Λεφαντζής, αναλύοντας το μυστικό της γεωμετρίας που κρύβεται στην κορυφή του τύμβου και στον ξύλινο στύλο που χρησιμοποιήθηκε για να στηρίζει τον μαρμάρινο λέοντα». Είναι ένα λεπτεπίλεπτο έργο, πεδίο μελέτης για μηχανικούς, ένα μνημείο αναμφισβήτητα του τελευταίου τετάρτου του 4ου π.Χ αιώνα. Τη χρονολόγησή του τεκμηρίωσε η κ. Περιστέρη αντιστοιχίζοντας τα ευρήματά του (σφίγγες, Καρυάτιδες, ψηφιδωτό δάπεδο) με έργα της ίδιας περιόδου που φυλάσσονται σε μουσεία εντός και εκτός της χώρας.
«Ερευνώντας τον τύμβο Καστά Αμφίπολης: 2012-2014» στην Αίθουσα Τελετών του ΑΠΘ
«Ερευνώντας τον τύμβο Καστά Αμφίπολης: 2012-2014» είναι ο τίτλος της εκδήλωσης που θα πραγματοποιηθεί την Τετάρτη 30 Σεπτεμβρίου 2015 και ώρα 18:00, στην Αίθουσα Τελετών του ΑΠΘ. Στην εκδήλωση θα παρουσιαστεί η ανασκαφική έρευνα στον Τύμβο Καστά Αμφίπολης, κατά το χρονικό διάστημα 2012 μέχρι και 2014, καθώς επίσης και η γεωφυσική και γεωλογική έρευνα στον τύμβο.
Το πρόγραμμα της εκδήλωσης έχει ως εξής.
Πρόγραμμα
Χαιρετισμός του Πρύτανη του ΑΠΘ, Καθηγητή Περικλή Μήτκα.
“Αποτελέσματα γεωφυσικών και γεωλογικών ερευνών στον Καστά”, Πρόεδρος του Τμήματος Γεωλογίας του ΑΠΘ, Καθηγητής Γρηγόρης Τσόκας.
“Ταφικό συγκρότημα Τύμβου Καστά Αμφίπολης: Ανασκαφική Έρευνα 2012-2014”, Αρχαιολόγος, Ανασκαφέας Τύμβου Καστά Αμφίπολης, Προϊστάμενη Εφορείας Αρχαιοτήτων Σερρών, Κατερίνα Περιστέρη.
Τη συζήτηση συντονίζει ο Πρόεδρος του Συλλόγου Αποφοίτων του ΑΠΘ, δημοσιογράφος Παντελής Σαββίδης.
Η εκδήλωση διοργανώνεται από το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης και τον Σύλλογο Αποφοίτων του ΑΠΘ και είναι ανοιχτή για το κοινό.
Η εκδήλωση θα μεταδοθεί ζωντανά, μέσω διαδικτύου, από τον σύνδεσμο http://www.auth.gr/video/19293 και θα προβάλλεται ταυτόχρονα και στο Αμφιθέατρο «Π. Παναγιωτόπουλος» της Πολυτεχνικής Σχολής του ΑΠΘ που θα είναι ανοιχτό για το κοινό.
————————————————————————————————————–
Η βιντεοσκόπηση / μαγνητοσκόπηση / φωτογράφιση της εκδήλωσης μπορεί να γίνει από την έναρξη της εκδήλωσης έως και τα 4 πρώτα λεπτά της ομιλίας της κ. Περιστέρη. Αμέσως μετά την ολοκλήρωση των πρώτων 4 λεπτών της ομιλίας της κ. Περιστέρη οι κάμερες θα πρέπει να αποχωρήσουν από την Αίθουσα Τελετών του ΑΠΘ.
Η εκδήλωση θα συνεχίσει να μεταδίδεται ζωντανά, μέσω διαδικτύου, από τον σύνδεσμοhttp://www.auth.gr/video/19293
http://www.auth.gr/news/press/19323
Το ταφικό μνημείο της Αμφίπολης κατασκευάστηκε από τον Δεινοκράτη ή τον Στησικράτη ύστερα από παραγγελία και χρηματοδότηση του Μ. Αλεξάνδρου, για τον φίλο του, Ηφαιστίωνα, μετά τον θάνατό του και υλοποιήθηκε από τον Αντίγονο τον Μονόφθαλμο, το πρώτο τέταρτο του 4ου π.Χ. αιώνα.
Τη νέα θεωρία γύρω από το μυστικό του τύμβου Καστά της Αμφίπολης παρουσίασε η αρχαιολόγος της ανασκαφής, Κατερίνα Περιστέρη, και εμβόλιμα ο αρχιτέκτονας του μνημείου Μιχάλης Λεφαντζής, με βάση και νέα ευρήματα που φέρουν το μονόγραμμα-σφραγίδα του Μακεδόνα, αξιωματικού χθες το βράδυ σε εκδήλωση στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης.
Η επιγραφή «ΠΑΡΕΛΑΒΟΝ ΗΦΑΙΣΤΙΩΝΟΣ», εν είδει οικοδομικού γραπτού συμβολαίου, βρέθηκε σε τουλάχιστον δύο οικοδομικές πλάκες, ενώ σε άλλο μαρμάρινο θραύσμα υπάρχει η επιγραφή «ΑΝΤ». Ως ΑΝΤ, σύμφωνα με τις νέες υποθέσεις, υπέγραφαν όλα τα μέλη της δυναστείας των Αντιγονιδών, αλλά οι ερευνητές εκτιμούν ότι επρόκειτο για την υπογραφή του Αντίγονου του Μονόφθαλμου που έλαβε την εντολή να υλοποιήσει το έργο. Η επιγραφή αποτελούσε το «οικοδομικό γραπτό συμβόλαιο» για την παραλαβή του μαρμάρινου υλικού που προοριζόταν για το μεγαλεπήβολο έργο, πιθανότατα ηρώο, όμοιας τυπολογίας με άλλα μνημεία ανά την επικράτεια (Χαιρώνεια, Αλεξάνδρεια κ.ά.).
Εντοπίστηκε σε τουλάχιστον δύο μαρμάρινα μέλη που βρέθηκαν γύρω από τον Λέοντα της Αμφίπολης –το επιτάφιο μνημειώδες γλυπτό– ο οποίος, σύμφωνα με τις νεότερες εκτιμήσεις, επιβεβαιώνουν ήταν τοποθετημένος στην κορυφή του Τύμβου Καστά της Αμφίπολης.
Δυσδιάκριτη επιγραφή
«Επί 80 χρόνια ήταν σε κοινή θέα τα αρχιτεκτονικά μέλη, δίπλα στο λιοντάρι. Κανείς όμως δεν πρόσεξε τη δυσδιάκριτη επιγραφή στη μαρμάρινη επιφάνεια», ανέφερε ο κ. Λεφαντζής, αναλύοντας το μυστικό της γεωμετρίας που κρύβεται στην κορυφή του τύμβου και στον ξύλινο στύλο που χρησιμοποιήθηκε για να στηρίζει τον μαρμάρινο λέοντα». Είναι ένα λεπτεπίλεπτο έργο, πεδίο μελέτης για μηχανικούς, ένα μνημείο αναμφισβήτητα του τελευταίου τετάρτου του 4ου π.Χ αιώνα. Τη χρονολόγησή του τεκμηρίωσε η κ. Περιστέρη αντιστοιχίζοντας τα ευρήματά του (σφίγγες, Καρυάτιδες, ψηφιδωτό δάπεδο) με έργα της ίδιας περιόδου που φυλάσσονται σε μουσεία εντός και εκτός της χώρας.
«Ερευνώντας τον τύμβο Καστά Αμφίπολης: 2012-2014» στην Αίθουσα Τελετών του ΑΠΘ
«Ερευνώντας τον τύμβο Καστά Αμφίπολης: 2012-2014» είναι ο τίτλος της εκδήλωσης που θα πραγματοποιηθεί την Τετάρτη 30 Σεπτεμβρίου 2015 και ώρα 18:00, στην Αίθουσα Τελετών του ΑΠΘ. Στην εκδήλωση θα παρουσιαστεί η ανασκαφική έρευνα στον Τύμβο Καστά Αμφίπολης, κατά το χρονικό διάστημα 2012 μέχρι και 2014, καθώς επίσης και η γεωφυσική και γεωλογική έρευνα στον τύμβο.
Το πρόγραμμα της εκδήλωσης έχει ως εξής.
Πρόγραμμα
Χαιρετισμός του Πρύτανη του ΑΠΘ, Καθηγητή Περικλή Μήτκα.
“Αποτελέσματα γεωφυσικών και γεωλογικών ερευνών στον Καστά”, Πρόεδρος του Τμήματος Γεωλογίας του ΑΠΘ, Καθηγητής Γρηγόρης Τσόκας.
“Ταφικό συγκρότημα Τύμβου Καστά Αμφίπολης: Ανασκαφική Έρευνα 2012-2014”, Αρχαιολόγος, Ανασκαφέας Τύμβου Καστά Αμφίπολης, Προϊστάμενη Εφορείας Αρχαιοτήτων Σερρών, Κατερίνα Περιστέρη.
Τη συζήτηση συντονίζει ο Πρόεδρος του Συλλόγου Αποφοίτων του ΑΠΘ, δημοσιογράφος Παντελής Σαββίδης.
Η εκδήλωση διοργανώνεται από το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης και τον Σύλλογο Αποφοίτων του ΑΠΘ και είναι ανοιχτή για το κοινό.
Η εκδήλωση θα μεταδοθεί ζωντανά, μέσω διαδικτύου, από τον σύνδεσμο http://www.auth.gr/video/19293 και θα προβάλλεται ταυτόχρονα και στο Αμφιθέατρο «Π. Παναγιωτόπουλος» της Πολυτεχνικής Σχολής του ΑΠΘ που θα είναι ανοιχτό για το κοινό.
————————————————————————————————————–
Η βιντεοσκόπηση / μαγνητοσκόπηση / φωτογράφιση της εκδήλωσης μπορεί να γίνει από την έναρξη της εκδήλωσης έως και τα 4 πρώτα λεπτά της ομιλίας της κ. Περιστέρη. Αμέσως μετά την ολοκλήρωση των πρώτων 4 λεπτών της ομιλίας της κ. Περιστέρη οι κάμερες θα πρέπει να αποχωρήσουν από την Αίθουσα Τελετών του ΑΠΘ.
Η εκδήλωση θα συνεχίσει να μεταδίδεται ζωντανά, μέσω διαδικτύου, από τον σύνδεσμοhttp://www.auth.gr/video/19293
http://www.auth.gr/news/press/19323
Antonio Corso: ΥΠΑΡΧΟΥΝ ΚΕΡΑΜΙΚΑ ΤΟΥ 4ου αι. πΧ στον τύμβο Καστά
Δείτε το βίντεο που κοινοποίησε τις 10 Αυγούστου 2015 o Antonio Corso του George Rodakoglou.
:
https://www.facebook.com/grodakoglou/videos/10207554133432562/?pnref=story
Ένας χρόνος Αμφίπολη. Το ενδιαφέρον μας εξακολουθεί και παραμένει αμείωτο στα δελτία ειδήσεων της ΤV100.
Στο video μιλούν.
Κατερίνα Περιστέρη Προϊσταμένη Εφορείας Αρχαιοτήτων Σερρών
Μιχάλης Λεφαντζής αρχιτέκτονας
Λίνα Μενδώνη πρώην Γ.Γ Υπουργείου Πολιτισμού
Τόνι Κοζέλη Γαλλική Αρχαιολογική Σχολή
Θοδωρής Σπανέλης εφημερίδα ΧΡΟΝΟΜΕΤΡΟ
Αλέξανδρος Κοχλιαρίδης
Θοδωρής Λυμπεράκης ιστοριοδίφης
ΤΕΤΆΡΤΗ, 10 ΙΟΥΝΊΟΥ 2015
Ο ΤΑΦΟΣ ΤΗΣ ΑΜΦΙΠΟΛΗΣ-Ο ΜΑΚΡΥΣ ΚΙΒΩΤΙΟΣΧΗΜΟΣ ΤΑΦΟΣ, Η ΤΕΦΡΟΔΟΧΟΣ ΚΑΙ Ο «ΚΟΝΤΟΥΛΗΣ» : ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ‘Η/ΚΑΙ ΗΦΑΙΣΤΙΩΝ;
ΑΜΦΙΠΟΛΗ: Η Απάντηση της Κατερίνας Περιστέρη στο δημοσίευμα της Αυγής
9 Αυγούστου 2015
Μετά από ένα μεγάλο χρονικό διάστημα η Προϊσταμένη της Εφορείας Αρχαιοτήτων Σερρών και Υπεύθυνη Ανασκαφέας του Τύμβου Καστά της Αμφίπολης Κατερίνα Περιστέρη "σπάει" την σιωπή της για να απαντήσει στο δημοσίευσμα της εφημερίδας "Αυγής".
Αναλυτικά η απάντηση της κας Περιστέρη στην εφημερίδα:
Προς την Εφημερίδα Αυγή 9 Αυγούστου 2015
Αξιότιμε κ. Διευθυντά
Με οργή και έκπληξη διάβασα στο σημερινό άρθρο της εφημερίδας σας το πρωτοσέλιδο με τίτλο «Φιάσκο Σαμαρά η Αμφίπολη» το οποίο εκτός του ότι βρίθει από ανακρίβειες, με απαξιώνει προσωπικά και λοιδορεί το επιστημονικό μου έργο ενώ εκτοξεύει την ασύλληπτη κατηγορία ότι έθεσα σε κίνδυνο το Μνημείο με τη χρήση εκσκαφέων για την αποχωμάτωση. Στο άρθρο της η κ. Πόλυ Κρημνιώτη ισχυρίζεται ότι «τα επιστημονικά δεδομένα που προκύπτουν από την ανασκαφική έρευνα, έρχονται να ανατρέψουν τη χρονολόγηση του Μνημείου, η οποία διολισθαίνει από τον 4ο π.Χ αιώνα στους ύστερους ελληνιστικούς χρόνους (δεύτερο μισό του 2ου π.Χ αιώνα -1ος αιώνας).
Αν δεν με απατά η μνήμη μου, την ΑΝΑΣΚΑΦΙΚΗ ΕΡΕΥΝΑ, την πραγματοποίησα εγώ ως επικεφαλής της ανασκαφής και Προϊσταμένη της Εφορείας Αρχαιοτήτων Σερρών συνεπικουρούμενη από επιστημονική ομάδα όλων των ειδικοτήτων (αρχιτέκτονες, μηχανικούς, συντηρητές όπως επίσης και εκπροσώπους Πανεπιστημιακών Ιδρυμάτων). Αναρωτιέμαι η εφημερίδα σας σε ποια ανασκαφική έρευνα αναφέρεται; Γράφετε επίσης για την «έκθεση αυτοψίας που πραγματοποίησε κλιμάκιο του Υπουργείου Πολιτισμού αποτελούμενο από έγκριτους αρχαιολόγους, με πολυετή ανασκαφική εμπειρία στη Μακεδονία, στον αρχαιολογικό χώρο και στο Μουσείο της Αμφίπολης όπου φυλάσσονται η κεραμική και άλλα κινητά ευρήματα της ανασκαφής, στις 30 Μαΐου.»
Θα σας παρακαλούσα να μου υποδείξετε το υπηρεσιακό έγγραφο με το οποίο με ενημερώνει το Υπουργείο Πολιτισμού για τη διενέργεια αυτοψίας στο Μνημείο, διότι κάτι τέτοιο δεν έφτασε ποτέ στα χέρια μου. Ως εκ τούτου, δεν υπήρξε κανένα νομίμως ορισμένο κλιμάκιο ή επιστημονική επιτροπή που να επισκέφτηκε το Μνημείο για να διενεργήσει αυτοψία. Και μου γεννώνται δικαίως απορίες:
Αλήθεια με ποια κριτήρια ορίστηκε το ανύπαρκτο κλιμάκιο στο οποίο αναφέρεστε; Ποιοι το απάρτιζαν; Πότε ορίστηκε;
Γιατί μετά την ολοκλήρωση της υποτιθέμενης αυτοψίας δεν έβγαλε το Υπουργείο Πολιτισμού Δελτίο Τύπου ώστε να ενημερώνει για το υποτιθέμενο επιστημονικό πόρισμα; Αναφέρεστε στην 30η Μαίου ως ημερομηνία διενέργειας της υποτιθέμενης αυτοψίας. Όντως εκείνη την ημέρα έγινε μια επίσκεψη στο Μνημείο με επικεφαλής τη Αν.Γ.Γ. του Υπουργείου Πολιτισμού κ. Μαρία Ανδρεαδάκη-Βλαζάκη, την οποία συνόδευαν δύο διευθύντριες Εφορειών στο πλαίσιο φιλικής επίσκεψης και συγκεκριμένα οι κ.κ. Αγγελική Κοτταρίδη και Πολυξένη Βελένη μετά του συζύγου της. Στη φιλική αυτή επίσκεψη, συνόδευσα τις κυρίες στο Μουσείο της Αμφίπολης και στη συνέχεια τις ξενάγησα στο Ταφικό Μνημείο του Τύμβου Καστά για περίπου μισή ώρα.
Και ερωτώ εσάς κ. Διευθυντά και τους αποδέκτες του άρθρου σας με το οποίο μάλιστα καυτηριάζετε και απαξιώνετε το δικό μου έργο, είναι δυνατόν να γίνει αυτοψία και να βγει επιστημονικό πόρισμα που αφορά τη χρονολόγηση του Μνημείου στο πλαίσιο μιας φιλικής επίσκεψης μισής ώρας; Θέλω να πιστεύω ότι η συντάκτης του άρθρου κ. Πόλυ Κρημνιώτη, προφανώς δεν είχε υπόψιν της τα στοιχεία τα οποία σας έδωσα και ως εκ τούτου συνέταξε ένα κείμενο το οποίο βρίθει από ανακρίβειες και ψεύδη.
Και επειδή αναφέρεται και στο δημοσίευμα της έγκριτης εφημερίδας σας ότι η επιστημονική κοινότητα έφερε αντιρρήσεις για τη χρήση εκσκαφέων για την αποχωμάτωση του λόφου από την οποία δήθεν ενέκυψαν προβλήματα στατικότητας του Μνημείου, θα ήθελα να ρωτήσω εσάς και τους επικριτές μου, πως αλλιώς θα μπορούσαν να απομακρυνθούν τα μπάζα από τις προηγούμενες ανασκαφές του Δ. Λαζαρίδη τα οποία υψώνονταν στα 15 μέτρα και σε μεγάλη έκταση;
Αντιλαμβάνεστε ότι πρόκειται για χιλιάδες τόνους χώμα το οποίο απομακρύνθηκε με εκατοντάδες φορτηγά με ιδιαίτερη προσοχή και φροντίδα από εξειδικευμένα άτομα και υπό στενή επιτήρηση; Προς τι οι αντιρρήσεις για την απομάκρυνση τους με σύγχρονα μέσα;
Με τον ίδιο τρόπο ενεργούν οι αρχαιολόγοι στις σύγχρονες ανασκαφές κ. Διευθυντά. Δεν ζούμε στην εποχή του Λίθου στην Αρχαιολογία ξέρετε ώστε να μεταφέρουμε τα μπάζα με καλαθάκια! Και φυσικά δεν υπήρξε κανένα πρόβλημα στατικότητας του Μνημείου. Το αντίθετο μάλιστα!
Αποφορτίστηκε η οροφή από πρόσθετο βάρος. Και όλο αυτό δεν έγινε με δική μου απόφαση αλλά κατόπιν μελέτης και με τη σύμπραξη ειδικών μηχανικών οι οποίοι συνεργάζονται χρόνια με το Υπουργείο Πολιτισμού. Επίσης τη μομφή για την on line μετάδοση της ανασκαφής να την προσάψετε σε όσους ανήκει και όχι σε μένα προσωπικά.
Αν θυμάστε, και αν όχι θα σας το θυμίσω εγώ, δεν ήμουν εκείνη που έτρεχα νυχθημερόν από κανάλι σε κανάλι για να δίνω συνεντεύξεις και να κάνω δηλώσεις «επιστημονικές» εξάγοντας αρχαιολογικά συμπεράσματα εκ του μακρόθεν. Δεν πιστεύω στην τηλεαρχαιολογία και τόσο ο βίος μου, όσο και το επιστημονικό μου έργο το αποδεικνύει περίτρανα.
Αντιθέτως άλλοι συνάδελφοι μου και μη, κυνηγώντας τα περίφημα 5 λεπτά δημοσιότητας, προσπάθησαν να εκμεταλλευτούν το παγκόσμιο ενδιαφέρον για το Μνημείο που βρέθηκε στη Μακεδονική γη και να γίνουν διάσημοι με τα δήθεν αδιάσειστα στοιχεία τους τα οποία αντλούσαν απλώς από φωτογραφίες και χωρίς να έχουν πατήσει το πόδι τους στην ανασκαφή.
Τέλος σε ότι αφορά την δήθεν νέα χρονολόγηση του Μνημείου, θα ήθελα να σας δώσω μια πληροφορία την οποία προφανώς αγνοεί η συντάκτης του άρθρου καθώς στην πρώτη επιστημονική παρουσίαση στην οποία ανακοινώθηκαν τα πρώτα επιστημονικά συμπεράσματα στις 29 Νοεμβρίου 2014 στο αμφιθέατρο του Υπουργείου Πολιτισμού, δηλαδή μετά την ολοκλήρωση της πρώτης φάσης της ανασκαφής, είχα τονίσει ότι το Ταφικό Συγκρότημα του Τύμβου Καστά Αμφίπολης (Περίβολος, Λέων, Ταφικό Μνημείο) κατασκευάστηκε στο τελευταίο τέταρτο του 4ου π.Χ. αιώνα (325-300 π.Χ.) με διάρκεια ζωής μέχρι και τους Ρωμαϊκούς χρόνους, οπότε και καταστρέφεται εν μέρει ο Περίβολος. Όμως τον 2ο π.Χ. αιώνα οι Μακεδόνες προχωρούν στη σφράγιση του Ταφικού Μνημείο για να το προστατεύσουν.
Έτσι κατασκευάζονται οι τοίχοι σφράγισης μπροστά από τους διαφραγματικούς τοίχους με τις Καρυάτιδες και τις Σφίγγες. Αν οι επικριτές μου μπερδεύονται με τη χρονολόγηση και γενικώς με το τι ανακαλύφθηκε και αποκαλύφθηκε στον Τύμβο Καστά, ας λάβουν υπόψιν τους ότι το ερχόμενο Φθινόπωρο, θα παρουσιάσω τα τεκμηριωμένα επιστημονικά συμπεράσματα και πορίσματα τόσο τα δικά μου όσο και της ανασκαφικής και μελετητικής ομάδας μου, οπότε θα προσκληθούν επισήμως για να τους λυθούν οι απορίες. Το να προβαίνουν σε αήθεις επιθέσεις και δήθεν επιστημονικά συμπεράσματα, απλώς τους εκθέτει. Παρακαλώ όπως δημοσιεύσετε την απαντητική μου επιστολή, στην ίδια θέση και έκταση με το δημοσίευμα της Εφημερίδας Αυγή, το οποίο με εκθέτει βάναυσα.
Σας ευχαριστώ εκ των προτέρων.
Με τιμή Κατερίνα Περιστέρη Προϊσταμένη της Εφορείας Αρχαιοτήτων Σερρών Υπεύθυνη Ανασκαφέας Τύμβου Καστά Αμφίπολης
Ρεπορτάζ: Δημήτρης Κώττας http://amfipolinews.blogspot.gr/2015/08/blog-post_376.html
Φιάσκο Σαμαρά η Αμφίπολη
09.08.2015 http://www.avgi.gr
Προτού συμπληρωθεί ένας χρόνος από την ανακοίνωση των σπουδαίων ευρημάτων στην Αμφίπολη και του αρχαιολογικού πυροτεχνήματος που επί μήνες παρακολουθούσε η ελληνική κοινή γνώμη από τα τηλεοπτικά κανάλια, τα επιστημονικά δεδομένα που προκύπτουν από την ανασκαφική έρευνα έρχονται να ανατρέψουν τη χρονολόγηση του μνημείου, η οποία διολισθαίνει από τον 4ο αι. π.Χ. στους ύστερους ελληνιστικούς χρόνους (δεύτερο μισό 2ου αι. π.Χ. - 1ος αι. π.Χ.). Αυτό δείχνει, σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες της "Αυγής", η έκθεση αυτοψίας που πραγματοποίησε κλιμάκιο του υπουργείου Πολιτισμού αποτελούμενο από έγκριτους αρχαιολόγους, με πολυετή ανασκαφική εμπειρία στη Μακεδονία, στον αρχαιολογικό χώρο και στο Μουσείο της Αμφίπολης όπου φυλάσσονται η κεραμική και άλλα κινητά ευρήματα της ανασκαφής, στις 30 Μαΐου.
Το μνημείο χρονολογείται στα ύστερα ελληνιστικά χρόνια και δεν έχει καμία σχέση με τον βασιλικό οίκο των Μακεδόνων
Μαζί με τη διολίσθηση της χρονολόγησης του σπουδαίου μνημείου ενταφιάζονται οι πολιτικές και επικοινωνιακές μέθοδοι χειραγώγησης και παραπλάνησης των πολιτών που επιστράτευσε η κυβέρνηση Σαμαρά για μικροπολιτικά οφέλη.
ΠΑΓΚΟΣΜΙΟ ΣΟΚ: ΟΛΑ τα ΕΥΡΗΜΑΤΑ δείχνουν ότι στον ΤΑΦΟ της ΑΜΦΙΠΟΛΗΣ είναι θαμμένος ο ΜΕΓΑΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ
Βασιλικοί ρόδακες στο κεφάλι της Σφίγγας Στο κεφάλι της σφίγγας, φαίνεται με μια πιο προσεχτική ματιά πως υπάρχουν βασιλικοί ρόδακες...
Δημοσίευση 6 Ιουλίου 2015, 9:17 μμ
Βασιλικοί ρόδακες στο κεφάλι της Σφίγγας
Στο κεφάλι της σφίγγας, φαίνεται με μια πιο προσεχτική ματιά πως υπάρχουν βασιλικοί ρόδακες στο πόλο (καπέλο).
Φαίνεται πως το σημαντικό έμβλημα συνδέεται άμεσα με την βασιλική δυναστεία καθώς ο ρόδακας έχει βρεθεί τόσο στο τάφο του Φιλίππου στις Αιγές όσο και σε αναπαραστάσεις του Μεγάλου Αλεξάνδρου κατά την ύστερη εποχή.
Ρόδακες υπάρχουν σε αρκετά σημεία του Λόφου Καστά
Σύμφωνα με την ανακοίνωση του Υπουργείου Πολιτισμού περί των ευρημάτων της ανασκαφής του Τάφου της Αρχαίας Αμφίπολης : «Επί του διαφραγματικού τοίχου αποκαλύπτεται, επίσης, μαρμάρινο επιστύλιο με γείσο, όμοιο του αντίστοιχου του ιδίου περιβόλου. Φέρει διάκοσμο με οκτάφυλλους ανάγλυφους ρόδακες, στο ύψος του επιστυλίου των πλευρικών τοίχων» ( όπως φαίνεται στην παρακάτω εικόνα ).
Όμως οι ρόδακες είναι βασιλικό σύμβολο και μάλιστα χρησιμοποιείται ευρέως από την Μακεδονική Δυναστεία.
1) ο τάφος της Αμφίπολης είναι σίγουρα βασιλικός και
2) με μεγάλη πιθανότητα να ανήκει στον Αλέξανδρο τον υιό του Φιλίππου, οπότε αποκλείεται η περίπτωση ο νεκρός να είναι κάποιος στρατηγός ή ναύαρχος (θεωρώ αδύνατο να οικειοποιόταν κάποιος ένα βασιλικό σύμβολο χωρίς να ανήκει στην Δυναστεία) ούτε φυσικά κάποιο άλλο μέλος της Μακεδονικής Δυναστείας να χρησιμοποιούσε σύμβολο που έχει αποδοθεί σε κάποιον άλλο.
Σημειώνεται ότι οι ρόδακες κάτω από το επιστύλιο στο δεύτερο θάλαμο δείχνουν τον ίδιο τον Μέγα Αλέξανδρο.
Στην εικόνα απεικονίζονται ρόδακες καθώς επίσης και πρόσωπα
Ο ρόδακας (ρόδαξ, ρόδον, τριαντάφυλλο), είναι ένα διαχρονικό κόσμημα, σύμβολο και φυλαχτό. Ο ρόδακας στους αρχαίους πολιτισμούς ήταν ηλιακό σύμβολο.
Το εντυπωσιακό ψηφιδωτό δάπεδο της Αρπαγής της Περσεφόνης
Περνώντας λοιπόν κάτω από τους οκτάφυλλους ρόδακες του επιστυλίου και ανάμεσα από τις Καρυάτιδες εισέρχεται κανείς στο δεύτερο θάλαμο όπου κυριαρχεί το εντυπωσιακό ψηφιδωτό δάπεδο της Αρπαγής της Περσεφόνης.
Η Αρπαγή της Περσεφόνης όπως ήταν πριν υποστεί φθορές… Μία εντυπωσιακή έγχρωμη αναπαράσταση του ψηφιδωτού που απεικονίζει την αρπαγή της Περσεφόνης στο ταφικό μνημείο της Αμφίπολης δημιούργησε ο ζωγράφος Γεράσιμος Γερολυμάτος.
Η καθηγήτρια Έβα Κανταρέλα, η οποία διδάσκει Ρωμαϊκό και Αρχαίο Ελληνικό Δίκαιο στο Πανεπιστήμιο του Μιλάνου, σχολιάζοντας την έρευνα στην ιταλική εφημερίδα «Κοριέρα ντέλα Σέρα» υποστήριξε ότι τα γαλάζια μάτια για τους αρχαίους Έλληνες ήταν παράξενα, διαφορετικά, καθώς ήταν σπάνιο χαρακτηριστικό.
Σύμφωνα πάντα με την κ. Κανταρέλα, παρότι, σύμφωνα με τον Όμηρο, η Αθηνά είχε γαλάζια μάτια, οι αρχαίοι Έλληνες δεν θεωρούσαν το χρώμα των ματιών σύμβολο ξεχωριστής ωραιότητας. Εκτιμούσαν περισσότερο τη λάμψη και το σχήμα τους και ιδιαίτερα τα οβάλ.
Παρόλα αυτά, υπήρχαν περιπτώσεις στις οποίες το γαλάζιο χρώμα των ματιών, ή τουλάχιστον του ενός ματιού, θεωρήθηκε ένα εξαιρετικό διακριτικό χαρακτηριστικό, σημάδι θεϊκής προέλευσης. Σύμφωνα με την παράδοση, ο Μέγας Αλέξανδρος είχε μάτια με διαφορετικό χρώμα, ένα μαύρο και ένα γαλάζιο. Και ο Αλέξανδρος δεν ήταν ένας από τους τόσους ήρωες. Ήταν ένας ημίθεος και το γαλάζιο μάτι του υπήρχε για να το φανερώνει.
Λαμβάνοντας υπόψη όλα τα ανωτέρω και παρατηρώντας τα μάτια του αλόγου (ένα γαλάζιο κι ένα μαύρο), συμπεραίνουμε ότι το άλογο συμβολίζει πιθανότατα τον Μέγα Αλέξανδρο!
Το ψηφιδωτό στο δάπεδο του θαλάμου Θ2 φαίνεται ότι είναι η κλασσική απεικόνιση της αρπαγής της Περσεφόνης από τον Πλούτωνα. Η Περσεφόνη φορά λευκό χιτώνα που συγκρατείται στο ύψος του στήθους με μία κόκκινη ταινία και έχει μία τραγική μορφή. Έχει υψωμένο το αριστερό της χέρι προς τα πάνω. Σύμφωνα με την ανακοίνωση: «Πρόκειται για γυναικεία νεανική μορφή, με κόκκινους ανεμίζοντες βοστρύχους, η οποία φοράει λευκό χιτώνα που συγκρατείται με κόκκινη λεπτή ταινία στο ύψους του στήθους. Φέρει κόσμημα στον καρπό του αριστερού της χεριού. Είναι προφανές ότι πρόκειται για την μυθολογική παράσταση της αρπαγής της Περσεφόνης από τον Πλούτωνα, με την παρουσία του θεού Ερμή ως ψυχοπομπού, όπως είθισται σε ανάλογες αναπαραστάσεις».
Ο Πλούτωνας φοράει κόκκινο χιτώνα και ο Ερμής κίτρινο.
Όπως αναφέρει το υπουργείο Πολιτισμού: «Είναι εκπληκτική η παράσταση όχι μόνον για τον χρωματικό της πλούτο, αλλά και για την τέλεια εκτέλεση του σχεδίου. Στην παράσταση του ψηφιδωτού παρουσιάζεται και η τρίτη διάσταση, ιδιαίτερα στην απεικόνιση του ψυχοπομπού και της Περσεφόνης. Είναι φανερό ότι η παράσταση παραπέμπει και στην αντίστοιχη της αρπαγής της Περσεφόνης, στον λεγόμενο Τάφο της Περσεφόνης, στο βασιλικό νεκροταφείο των Αιγών.
Φαίνεται ότι αποτελεί μίμηση της ίδιας παράστασης που βρίσκεται στον Τάφο της Περσεφόνης στις Αιγές:
Αυτό λοιπόν το ψηφιδωτό προστίθεται με όλες τις άλλες ομοιότητες που συναντήσαμε με το ανάκτορο των Αιγών και μας ενισχύει (αν όχι επιβεβαιώνει) την θέση ότι ο τάφος αυτός που παραπέμπει στις Αιγές είναι Βασιλικός αλλά και ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΟΣ!
Συγκεκριμένα:
– Το διακοσμητικό πλαίσιο του ψηφιδωτού :
υπάρχει στην ασπίδα του Φιλίππου :
καθώς και στο ανάκτορο των Αιγών :
Εκπληκτική ομοιότητα των ευρημάτων από τον λόφο Καστά της Αμφίπολης- με τη «σαρκοφάγο του Μεγάλου Αλεξάνδρου»
Μια εκπληκτική ομοιότητα των ευρημάτων- που ήρθαν στο φως της δημοσιότητας από τον λόφο Καστά της Αμφίπολης- με τη «σαρκοφάγο του Μεγάλου Αλεξάνδρου» στη Σιδώνα παρουσιάζονται στις παρακάτω φωτογραφίες.
Όπως έγινε γνωστό, οστέινα και γυάλινα διακοσμητικά στοιχεία φερέτρου βρέθηκαν εντός του τάφου της Αμφίπολης. Αυτά τα διακοσμητικά όμως φέρονται να υπάρχουν και στη σαρκοφάγο της Σιδώνας.
Το μονόγραμμα του Μεγάλου Αλεξάνδρου στον Λόφο Καστά
Στις φωτογραφίες, μετά από προσεκτική διερεύνηση, παρατηρούμε να απεικονίζεται το μονόγραμμα του Μεγάλου Αλεξάνδρου.
πηγή:
amfipolinews
http://www.pentapostagma.gr/2015/07/%cf%80%ce%b1%ce%b3%ce%ba%ce%bf%cf%83%ce%bc%ce%b9%ce%bf-%cf%83%ce%bf%ce%ba-%ce%bf%ce%bb%ce%b1-%cf%84%ce%b1-%ce%b5%cf%85%cf%81%ce%b7%ce%bc%ce%b1%cf%84%ce%b1-%ce%b4%ce%b5%ce%af%cf%87%ce%bd%ce%bf%cf%85-2.html#ixzz3fPIY8koE
Επιστημονική δημοσίευση - σεισμός για την Αμφίπολη από Έλληνα Καθηγητή
28/03/2015
Σύμφωνα με την επιστημονική δημοσίευση του Ομότιμου Καθηγητή της Αρχιτεκτονικής Σχολής του Πανεπιστημίου του Κάνσας στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής, Δημήτριου Σ Δενδρινού προκύπτει.... κάτι το εκπληκτικό για την περίβολο του τάφου της Αμφίπολης.
Ο Δεινοκράτης κατάφερε, 2400 χρόνια πριν, να υπολογίσει και να αποτυπώσει πάνω στην περίβολο με τεράστια ακρίβεια τον αστρονομικό αριθμό 365,22.
Δηλαδή τον ακριβή αριθμό ημερών ανά έτος μέσα από αστρονομικές μετρήσεις.
Δείτε παρακάτω το απόσπασμα της δημοσίευσης στα αγγλικά και στα ελληνικά:
The modular structure of the tomb at Kasta Hill.
Dimitrios S. Dendrinos
Emeritus Professor, School of Architecture and Urban Design, The University of Kansas, Lawrence, Kansas, USA. In residence, at the City of Ormond Beach, Florida, USA.
December 4, 2014
Back outside the tomb: the astronomical linkage.
The circle and the ellipse of the perimeter wall. We now know that the outside perimeter is an actual ellipse; but on vertical projection (that is as a floor plan, or KATOPSH) it is a “perfect circle” (according to the archeological team, that has not made available any accurate, digitally obtained site plans, floor plans or anything equivalent to inform the public). Thus we will use the “perfect circle with a 497 meters perimeter wall” phrase as a flat plane (perpendicular to its axis) cutting a right circular cylinder with a radius, R, of 79.14 meters or with a diameter, (2R), of 158.8 meters (assuming that is, that’s what they meant, when they said the tomb is a perfect circle with a perimeter of 497 meters). We’ll designate as P the actual elliptical perimeter length, so that obviously: P*
P* ≈ P. The angle to the horizontal plane (that is, a plane perpendicular to the cylinder’s axis) this particular slope has is designated as ψ. Obviously, P is a function of both P* and ψ. The actual perimeter length of an ellipse P is obtained by a complicated function, based on ψ, and R, which isn’t needed here for the purposes of this paper.
As discussed already, all marble slabs visible on the surface of the wall have an equal length, and this length must be equal to z* (that is exactly 1.36 meters.) This z* is in effect the tomb’s EXTERIOR HORIZONTAL MODULUS. This module is directly linked to the length of the Karyatides’ base and thus the interior horizontal modulus.
The Major finding. Since the monument is encircled in all its (circular projected perimeter P*=497 meters) by marble slabs of this length, then the perimeter’s length (projected as a circle by a flat plane perpendicular to the cylinder’s axis) must be (exactly) divided by this outside modulus. And indeed, it is; and with a big surprise in store.
If one divides the total length of this perimeter P* by the length of the exterior modulus z* one obtains the total number of marble slabs needed to cover the total perimeter wall in each row of slabs N*:
N* = P* / z* = 497 / 1.36 = 365.44 (5)
In effect, this number N* is off the grid by a length of .5984 meters (.44x1.36=.5984 about 60 centimeters in an almost half a kilometer long perimeter). It could be that this is the difference between the actual elliptical perimeter of the tomb P, and the projected circular perimeter P* plus any space needed to attach and seal the slabs. However, there’s far more to this length than simply that slack.
N* is a remarkable number with an astronomical connection. We now know from precise astronomical measurements that there are 365.22 days in a year. The architect approximated with N* through his module an astronomical number. The days-in-a-year number produced by the monument’s architect is six hundredths of one percent (0.0006) different than the actual astronomically derived number. One may comfortably say, it’s an exact estimate. This astronomical link is quite informative, and in effect stunning, given the age of the monument. Humans have constructed monumental structures obeying the daily cycle, the lunar cycle and this monument was built obeying one significant element of the annual cycle, the whole calendar year. Here, in effect, each marble stone on the periphery wall corresponds to about one degree, in an approximate 360 degree circle.
Μετάφραση:
Επιστροφή έξω από τον τάφο: Η αστρονομική σύνδεση.
Ο κύκλος και η έλλειψης του περιμετρικού τοιχώματος.Γνωρίζουμε τώρα ότι η εξωτερική περίμετρος είναι μια πραγματική έλλειψη-αλλά σε κατακόρυφη προβολή (δηλαδή ως κάτοψη) είναι ένας «τέλειος κύκλος».Έτσι θα χρησιμοποιήσουμε τον "τέλειο κύκλο με 497 μέτρα περίμετρο τοίχου" ως μια επίπεδη επιφάνεια (κάθετη προς τον άξονα του) κόβοντας το δεξί κυκλικό κύλινδρο με ακτίνα, R, του 79,14 μέτρα ή με μια διάμετρο, (2R), της 158,8 μέτρα (με την προϋπόθεση ότι είναι και ότι εννοούσαν αυτό, όταν είπαν ότι ο τάφος είναι ένας τέλειος κύκλος με περίμετρο 497 μέτρα).Θα ορίσει ως P το πραγματικό ελλειπτικό μήκος της περιμέτρου, ώστε προφανώς: P * < P.Σημειώνεται ότι, το επίπεδο του εδάφους παριστά μία εγκάρσια τομή ενός κυλίνδρου αρκετά μακριά από το να είναι παράλληλο προς τον άξονα του κυλίνδρου, είναι καλό να εξεταστεί το σχήμα της διατομής ως «έλλειψη».
Τοπογραφικό του λόφου
Θα πρέπει επίσης να καταστεί σαφές ότι, δεδομένου διαστάσεις του λόφου, Ρ * και Ρ είναι πολύ κοντά στην πραγματικότητα, και για όλους τους πρακτικούς σκοπούς, είναι ασφαλές να υποθέσουμε ότιP * ≈ P.Η γωνία προς το οριζόντιο επίπεδο (δηλαδή, ένα επίπεδο κάθετο προς τον άξονα του κυλίνδρου) αυτή τη συγκεκριμένη κλίση έχει χαρακτηρίζεται ωςψ.Προφανώς, το Ρ είναι συνάρτηση τόσο του Ρ * καιψ.Το πραγματικό μήκος της περιμέτρου μιας έλλειψης Ρ λαμβάνεται με μια πολύπλοκη λειτουργία, βάσειψ, και τα R, τα οποία δεν είναι αναγκαία εδώ για τους σκοπούς του παρόντος εγγράφου.
Όπως συζητήθηκε ήδη, όλες οι πλάκες μαρμάρου ορατά στην επιφάνεια του τοιχώματος έχουν ένα ίσο μήκος και το μήκος αυτό πρέπει να είναι ίση προς z * (δηλαδή ακριβώς 1,36 μ.)Αυτή η z * είναι σε ισχύ του τάφου ο ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΣ ΟΡΙΖΟΝΤΙΟΣ ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΗΣ.Η ενότητα αυτή συνδέεται άμεσα με το μήκος της βάσης του Καρυάτιδες »και έτσι το εσωτερικό οριζόντιο μέτρο.
Το σημαντικότερο εύρημα.Δεδομένου ότι το μνημείο είναι περικυκλωμένο σε όλο του μήκος (η εγκύκλιος προβλέπει περίμετρο Ρ * = 497 μέτρα) με μαρμάρινες πλάκες αυτού του μήκους, τότε το μήκος της περιμέτρου (προβάλλεται ως έναν κύκλο με μια επίπεδη επιφάνεια κάθετη προς τον άξονα του κυλίνδρου) πρέπει να είναι (ακριβώς) διαιρούμενο από αυτό το μέτρο από έξω.Και πράγματι, αυτό είναι και με μια μεγάλη έκπληξη.
Αν κάποιος χωρίζει το συνολικό μήκος αυτής της περιμέτρου P * από το μήκος του εξωτερικού συντελεστή z * παίρνομε το συνολικό αριθμό μαρμάρινων πλακών που απαιτούνται για την κάλυψη του συνολικού περιμετρικού τοιχώματος σε κάθε σειρά πλακών Ν *:
N * = Ρ * / z * = 497 / 1,36 = 365,44(5)
Στην πραγματικότητα, αυτός ο αριθμός Ν * είναι έξω από το πλέγμα με μήκος 0.5984 μέτρα (0.44x1.36 = 0.5984 περίπου 60 εκατοστά σε σχεδόν μισό χιλιόμετρο μακριά περίμετρο).Θα μπορούσε να είναι ότι αυτή είναι η διαφορά μεταξύ της πραγματικής ελλειπτική περίμετρο του τάφου Ρ, και η προβλεπόμενη κυκλική περίμετρο Ρ * συν οποιουδήποτε χώρου που απαιτείται για τη σύνδεση και τη σφράγιση των πλακών.Ωστόσο, υπάρχει πολύ περισσότερο σε αυτό το μήκος από αυτή την απλή χαλαρότητα.
Ν * είναι ένας αξιοσημείωτος αριθμός με μία αστρονομική σύνδεση.Γνωρίζουμε τώρα από ακριβείς αστρονομικές μετρήσεις που υπάρχουν 365,22 ημέρες σε ένα έτος.Ο αρχιτέκτονας προσεγγίζει με Ν * μέσω της ενότητάς του (της περιβόλου) τον αστρονομικό αριθμό.Ο αριθμός ημερών-σε-ένα-χρόνο που παράγεται από τον αρχιτέκτονα του μνημείου είναι έξι εκατοστά του ένα τοις εκατό (0,0006) διαφορετική από την πραγματική που προέρχεται αστρονομικά.Κάποιος μπορεί άνετα να πει , είναι μια ακριβής εκτίμηση.
Αυτή η αστρονομική σύνδεση είναι αρκετά κατατοπιστική, και στην πραγματικότητα κάτι το εκπληκτικό, δεδομένης της ηλικίας του μνημείου.Οι άνθρωποι έχουν κατασκευάσει μνημειακές κατασκευές υπακούοντας στον ημερήσιο κύκλο, το σεληνιακό κύκλο και το μνημείο χτίστηκε υπακούοντας ένα σημαντικό στοιχείο, αυτού του ετήσιου κύκλου, σε ένα ολόκληρο ημερολογιακό έτος.Εδώ, στην πραγματικότητα, κάθε μαρμάρινη πέτρα στην περιφέρεια του τοίχου αντιστοιχεί σε περίπου ένα βαθμό, σε μια κατά προσέγγιση μονάδα σε ένα κύκλο 360 μοιρών.
Πηγές:
Μία σημαντική πληροφορία δίνει ο κος Αntonio Corso σε ομάδα που ασχολείται με το μυστήριο του Τύμβου Καστά μετά την έκταση που πήρε το δημοσίευμα της Αυγής, περί της χρονολόγησης του τάφου στους ύστερους ελληνιστικούς χρόνους, δηλαδή στο β' μισό του 2ου - 1ου αιώνα π.Χ. και όχι στον 4ο π.Χ αιώνα, όπως έχει ειπωθεί από την ανασκαφική ομάδα.
Ο κος Antonio Corso, εκτός από αρχαιολόγος και ιστορικός τέχνης, που θεωρείται παγκοσμίως αυθεντία στην αρχαιοελληνική γλυπτική είναι και συνεργάτης της κα Περιστέρη οπότε η παρέμβασή του θεωρείται απολύτως αξιόπιστη και ιδιαιτέρως σημαντική, αφού επικαλείται την πλέον υπεύθυνη πηγή πληροφόρησης.
Επιβεβαιώνει ότι στον τάφο βρέθηκε «τεράστια ποσότητα κεραμικής του 4ου αιώνα», επικαλούμενος ως πηγή, την ίδια την κα Περιστέρη, επισημαίνοντας μάλιστα ως προς τον αριθμό της ότι ακόμη και ένας έμπειρος αρχαιολόγος δεν θα μπορούσε να την μελετήσει σε 30 λεπτά.
Πιο αναλυτικά, μέλος της ομάδας κατά τη διάρκεια συζήτησης έθεσε τα παρακάτω ερωτήματα στον κο Κορσο:
Το μνημείο όντως κατασκευάστηκε το τελευταίο τέταρτο του 4ου αι.π.Χ. αλλά αν μετά από βανδαλισμό η λεηλασία του από τους Γαλάτες του Πύρρου, οι "τελευταίοι Μακεδόνες θέλησαν να το ανακατασκευάσουν, να το ανακαινίσουν με επιπρόσθετα διακοσμητικά στοιχεία ή ακόμη ίσως και να αλλάξουν την χρήση του δηλ. την λατρεία του ήρωα αλλά μετά από φόβο για την απειλή των Ρωμαίων το σφράγισαν.. 1) Θα μπορούσε έτσι να εξηγηθεί η χρονολόγηση των κεραμικών η τοιχογραφιών στον 2ο αι.π.Χ;; 2) τί έχει γίνει, κατά την γνώμη σας, με το προτεταμένο πόδι της δεξιάς Καρυάτιδας, αυτό που φαίνεται στις φωτογραφίες σαν να είναι σπασμένο; Είναι αποτέλεσμα βανδαλισμού; 3)Επίσης η μορφή της κεφαλής της σφίγγας είναι αρσενική;
Η απάντηση του κο Κορσο ήταν σαφής, άμεση και ουσιαστική:
Πιστεύω ότι τα έργα ζωγραφικής είναι από τα τέλη του 4ου αιώνα. Δεν έχω δει την κεραμική αλλά όταν θα πάω εκεί, το συντομότερο (στο τέλος του Αυγούστου) θα σας πω τι νομίζω για την κεραμική. Ωστόσο, η Περιστέρη μου είπε ότι η ποσότητα της κεραμικής είναι τεράστια και μέσα σε 30 λεπτά, ακόμη και οι Μακεδόνες αρχαιολόγοι οι οποίοι πήγαν εκεί, στο τέλος του Μαΐου, δεν θα προλάβαιναν να δούν όλη την κεραμική. Η Περιστέρη μου είπε επίσης ότι υπάρχει και κεραμική του τέλους του 4ου αιώνα, οπότε κατά πάσα πιθανότητα δεν είναι αλήθεια ότι υπάρχει μόνο κεραμική του 2ου αι.
2. Για να απαντήσω στο δεύτερο ερώτημα, θα πρέπει να δω τις Καρυάτιδες με τα ίδια μου τα μάτια, κάτι που θα κάνω στο τέλος του μήνα.
3. Όχι, το κεφάλι της Σφίγγας είναι θηλυκό.
Όμως ο κος Corso υπενθύμισε και μερικά άλλα στοιχεία του μνημείου που καταδεικνύουν ότι είναι μακεδονικός τάφος ο λόφος Καστά. Θύμισε την ανακοίνωση του κου Michaelis Lefantzis ότι στο βάθρο του Λέοντα υπάρχουν Μακεδόνες στρατιώτες με ασπίδες και σάρισσες, που προφανώς συνδέονται με μία νίκη τους, ενώ σε ερώτηση αν εκτιμά ότι κατασκευάστηκε το μνημείο, τότε που επέστρεψαν οι Μακεδόνες από την Ανατολή μετά τον θάνατο του Αλεξάνδρου ή ίσως και με την εντολή του, ο κος Antonio Corso απάντησε καταφατικά και συμπλήρωσε και κάτι ακόμη. Ότι τα υποδήματα των Καρυάτιδων ειναι τυπικά του 4ου αιώνα π.Χ και πως δεν υπάρχουν τέτοιοι τύποι στο τέλος του 2ου αιώνα π.Χ.
Αναμένεται με μεγάλο ενδιαφέρον η συνέχεια καθ'ότι πόλεμος έχει ξεσπάσει μεταξύ των αρχαιολόγων και των στελεχών του ΥΠΠΟ τόσο για την χρονολόγηση όσο και για το ποιος έχει ταφεί μέσα σε αυτό. Εμείς υπενθυμίζουμε μόνο ότι ο λόφος Καστά αποτελεί ένα μοναδικό σε όλον τον κόσμο ταφικό μνημείο, και από τη διαμάχη αυτή η μόνη που βγαίνει πληγωμένη είναι η Ελλάδα και ο πολιτισμός της.
Δείτε το βίντεο που κοινοποίησε τις 10 Αυγούστου 2015 o Antonio Corso του George Rodakoglou.
:
https://www.facebook.com/grodakoglou/videos/10207554133432562/?pnref=story
Ένας χρόνος Αμφίπολη. Το ενδιαφέρον μας εξακολουθεί και παραμένει αμείωτο στα δελτία ειδήσεων της ΤV100.
Στο video μιλούν.
Κατερίνα Περιστέρη Προϊσταμένη Εφορείας Αρχαιοτήτων Σερρών
Μιχάλης Λεφαντζής αρχιτέκτονας
Λίνα Μενδώνη πρώην Γ.Γ Υπουργείου Πολιτισμού
Τόνι Κοζέλη Γαλλική Αρχαιολογική Σχολή
Θοδωρής Σπανέλης εφημερίδα ΧΡΟΝΟΜΕΤΡΟ
Αλέξανδρος Κοχλιαρίδης
Θοδωρής Λυμπεράκης ιστοριοδίφης
ΤΕΤΆΡΤΗ, 10 ΙΟΥΝΊΟΥ 2015
Ο ΤΑΦΟΣ ΤΗΣ ΑΜΦΙΠΟΛΗΣ-Ο ΜΑΚΡΥΣ ΚΙΒΩΤΙΟΣΧΗΜΟΣ ΤΑΦΟΣ, Η ΤΕΦΡΟΔΟΧΟΣ ΚΑΙ Ο «ΚΟΝΤΟΥΛΗΣ» : ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ‘Η/ΚΑΙ ΗΦΑΙΣΤΙΩΝ;
(Αναδημοσίευση από http://empedotimos.blogspot.gr/2015/06/blog-post_10.html )
Στις 12/11/2014 η ανακοίνωση του ΥΠΠΟ (http://www.yppo.gr/2/g22.jsp?obj_id=59112) περιέγραφε τον κιβωτιόσχημο τάφο ο οποίος είχε ανευρεθεί ως εξής :
«2. Οι εξωτερικές διαστάσεις του τάφου είναι μήκους 3,23μ., πλάτους 1,56μ. και σωζόμενου ύψους 1 μ. Ωστόσο, βρέθηκαν, κατά την ανασκαφή,ορθοστάτες από την ανωδομή του τάφου, που μας επιτρέπουν να θεωρήσουμε ότι το ύψος του έφτανε τουλάχιστον στο 1,80μ.
3. Εντός του τάφου δημιουργήθηκε μια επιμήκης βάθυνση πλάτους 0,54μ.και μήκους 2,35μ. (φωτό 3). Πρόκειται για τη θέση στην οποία τοποθετήθηκε ξύλινο φέρετρο. Βρέθηκαν, διάσπαρτα, σιδερένια και χάλκινα καρφιά, καθώς και οστέινα και γυάλινα διακοσμητικά στοιχεία του φερέτρου (φωτο 4). Επισημαίνεται ότι το συνολικό ύψος του τρίτου θαλάμου από την κορυφή της θόλου έως τον πυθμένα του τάφου είναι 8,90μ.»
Αυτό που έκανε εντύπωση σε όλους μας ήταν το μεγάλο μήκος του κιβωτιόσχημου τάφου (εξωτερικού μήκους ,23 και θέση φερέτρου 2,35μ) που μας οδήγησε υποσυνείδητα εν πρώτοις στην υπόθεση ότι ονεκρός ήταν υψηλός, αλλά επίσης και στο πολύ μικρό πλάτος του φερέτρου (0,54μ) που είναι σχεδόν αδύνατο να χωρέσει έναν νεκρό, εκτός εάν ο νεκρός έχει πιθανόν αφυδατωθεί, ίσως μετά από μια διαδικασίαμουμιοποίησης . Όσο όμως υψηλός και να ήταν ο νεκρός, το μεγάλο αυτό μήκος πάλι εξέπληττε.
Η εν συνεχεία ανακοίνωση ότι οι σκελετοί ήταν πέντε περιέπλεξε την κατάσταση και «θόλωσε» την εικόνα για το αν και ποιος μπορεί να είναι οσκελετός του «ενοίκου» του Τάφου της Αμφίπολης.
Όμως στις 9/3/2015 ο κ.Λεφαντζής σε μια συνέντευξη του στα«Παραπολιτικά» κάνει την εξής εκπληκτική αποκάλυψη :
“Στην ερώτησή αν αυτός που έχει βρεθεί είναι ο βασικός τάφος, ο κ. Λεφαντζής λέει: «Οι ενδείξεις που έχουμε, ιδίως στον τέταρτο χώρο, μας δίνουν μέσα στο όρυγμα του κιβωτιόσχημου τάφου δύο θέσεις: αυτές μιαςνεκρικής κλίνης και μιας τεφροδόχου. Οι σκελετοί βρέθηκαν σε πιο ψηλά στρώματα και μαρτυρούν τη βίαιη κατάληξη κάποιων ανθρώπων στο σημείο όπου βρέθηκαν είτε λόγω της
λατρευτικής ιδιότητας του χώρου είτε για εξιλέωση από τις λεηλασίεςπου είχαν προηγηθεί στον χώρο»”
( http://www.parapolitika.gr/article/148930/peristeri-lefantzis-o-tymvos-kasta-tis-amfipolis-kryvei-polla-akomi)
Κατ’αρχήν μας αποκαλύπτει ότι εκτός από θέση για νεκρική κλίνη ευρέθη και θέση για τεφροδόχο! Τι σημαίνει αυτό;
Είτε σημαίνει ότι οι βασικοί νεκροί είναι δύο, ο ένας αποτεφρωμένοςκαι άλλος θαμένος, είτε ότι η τεφροδόχος περιείχε τα υπολείμματα καύσης του νεκρού και η νεκρική κλίνη αποτελούσε απλώς «εξοπλισμό» του τάφου, όπως συναντήσαμε και στον τάφο του Φιλίππου όπου η λάρνακα με τα οστά του ήταν επί της νεκρικής κλίνης. Νομίζω ότι η δεύτερη περίπτωση πρέπει να αποκλεισθεί, κυρίως γιατί μιλάμε για κιβωτιόσχημο τάφο.
Άρα καταλήγουμε ότι οι βασικοί νεκροί του τάφου είναι δύο!
Το πρώτο ερώτημα που αβίαστα τίθεται είναι τι έγινε η τεφροδόχος; Βρέθηκε - ακέραιη ή έστω κατεστραμμένη- ή δεν ευρέθη; Οστά φαίνεται ότι βρέθηκαν.
Τίθεται επίσης το καίριο ερώτημα, ο τάφος κατασκευάστηκε εξ αρχής για τους δύο ή φτιάχτηκε για έναν και στην συνέχεια ετάφη και ο άλλος; Φαίνεται από το μέγεθος του τάφου ότι η πρόθεση ήταν από την αρχή να ενταφιαστούν δύο νεκροί, μιας και φαίνεται σχεδόν αδύνατο να φτιάχτηκε ο τάφος και να «επεκτάθηκε» κάποια στιγμή αργότερα για να υποδεχτεί και τον δεύτερο.
Αν λοιπόν οι νεκροί ήταν δύο, τα οστά τους ανήκουν στα οστά των πέντε σκελετών που βρέθηκαν ή όχι; Και σε κάθε περίπτωση ποιανών είναι οι άλλοι τρεις σκελετοί; Ο κ. Λεφαντζής συμπεραίνει ότι «Οι σκελετοί βρέθηκαν σε πιο ψηλά στρώματα και μαρτυρούν τη βίαιη κατάληξηκάποιων ανθρώπων στο σημείο όπου βρέθηκαν είτε λόγω της λατρευτικής ιδιότητας του χώρου είτε για εξιλέωση από τις λεηλασίες που είχαν προηγηθεί στον χώρο».
Συνεπώς τα σκελετικά υπολείμματα (μερικά αν όχι όλα) δεν αποτελούν ταφές.
Στο συμπέρασμα αυτό έχουμε καταλήξει ήδη και εμείς από προηγούμενες αναρτήσεις όπου προσπαθήσαμε να δώσουμε μια εξήγηση για το ποιοι μπορεί να είναι οι ευρεθέντες σκελετοί και υποθέσαμε ότι κάποιοι από τους σκελετούς αποτελούν παραπλανητικές ταφές. Η προσέγγιση του κ. Λεφαντζή δεν μπορεί να αποκλείσει αυτήν την περίπτωση αυτή μιας και αναφέρεται στην ύπαρξη τους εκεί «λόγω της λατρευτικής ιδιότητας του χώρου».
Αν όμως λάβουμε υπ’όψιν την επιμελημένη επίχωση του Ταφικού μνημείου όπως αναπτύξαμε σε προηγούμενη ανάρτηση ( Η «ΜΥΣΤΗΡΙΩΔΗΣ ΕΠΙΧΩΣΗ» ) φαίνεται ότι με μεγάλη πιθανότητα κάποιος ή κάποιοι από τους νεκρούς να αποτελούν και τον λόγο ύπαρξης αυτής της επίχωσης!
Μιας και αναφέραμε το θέμα της επίχωσης, πρέπει να σημειωθεί ότι ο κ.Λεφαντζής επιβεβαίωσε σε μια συνέντευξη του στην εφημερίδα«ΒΗΜΑ» στις 8/3/2015 την εκτίμηση που είχαμε κάνει από τον Αύγουστο του 2014 περί εσκεμμένης επίχωσης, περί εσκεμμένων ανοιγμάτωνστους διαφραγματικούς τοίχους για διευκόλυνση της επίχωσης και της χρήσης της μαρμάρινης πλάκας ως «ράμπας» για την επίχωση!
Συγκεκριμένα αναφέρει :
[Θεωρείτε ότι η επιχωμάτωση του τάφου έγινε από ανθρώπινο χέρι;
«Μάλιστα. Η επιχωμάτωση έχει γίνει σε στρώσεις και ήταν ένα αρκετά επίπονο οικοδομικό έργο για το οποίο έχουμε δεδομένα. Σίγουρα δεν προήλθε από τσουνάμι...».
Και είχατε πει ότι χρησιμοποιήθηκε και η στήλη επάνω, της οροφής.
«Η στήλη της οροφής τούς ήταν χρήσιμη κατά την κατάχωση διότι λειτουργούσε ως ράμπα για την πρόσβαση ανάμεσα στα δύο ανοίγματα, στα τύμπανα. Στο τύμπανο του διαφράγματος με τις Κόρες και επάνω από την πόρτα του ταφικού θαλάμου, ακριβώς στην ίδια πλευρά, έχουμε τα δύο μικρά ανοίγματα. Αυτά "γεφυρώνονται" με το σωζόμενο τμήμα της οροφής»] (http://www.tovima.gr/culture/article/?aid=683548 )
Αναλύοντας μια συνέντευξη της κας Περιστέρη στην εφημερίδα Real την 1 Μαρτίου 2015 καταλήξαμε στο συμπέρασμα ότι υπάρχει μεγάλη πιθανότητα ένας από τους νεκρούς ύψους 1,60μ, ο αποκληθείς ως«κοντούλης» να είναι ένας από τους νεκρούς στους οποίους ανήκει ο τάφος. ("Ο ΚΟΝΤΟΥΛΗΣ ΝΕΚΡΟΣ 1,60μ" )
Και κατ’επέκταση ισχυρή υποψηφιότητα ως δεύτερος «ένοικος του τάφου» θέτει ο αποτεφρωμένος νεκρός του οποίου βρέθηκαν 9 οστά, σύμφωνα με την ανακοίνωση του ΥΠΠΟ. ( ΠΑΡΑΠΛΑΝΗΤΙΚΕΣ ΟΙ ΤΑΦΕΣ ; )
Ένα επιπρόσθετο χαρακτηριστικό που ενισχύει την υπόθεση των δύο νεκρών είναι ότι τα κεφάλια των δύο σφιγγών δεν ήταν αντικρυστά αλλά το ένα κοίταζε προς τα έξω και το άλλο προς τα μέσα όπως απεκάλυψε ο κ. Λεφαντζής :
[Ο ιταλός μελετητής Αντόνιο Κόρσο δήλωσε πρόσφατα ότι το κεφάλι της μιας κοιτούσε προς τα μέσα και της άλλης προς τα έξω. Εχει βάση η εκτίμηση αυτή;
«Ναι, με τον Κόρσο συμφωνούμε. Η μία κοίταζε προς τα μέσα και άλλη προς τα έξω. Το κεφάλι της σφίγγας που κοιτάζει προς τα έξω το βρήκαμε. Αυτό που κοιτάζει προς τα μέσα δεν το βρήκαμε, σώζεται όμως η διαμορφωμένη βάθυνση για την ένθεσή του, όπως ακριβώς και τα σημεία ένθεσης των φτερών». (http://www.tovima.gr/culture/article/?aid=683548)]
Κατά την άποψη μου αυτό είναι ισχυρή ένδειξη ότι οι νεκροί στο ταφικό μνημείο ήταν δυο και ότι αυτή η «ασυμμετρία» των κεφαλιών των Σφιγγών ήταν σίγουρα συμβολική, μιας και το κεφάλι της σφίγγαςσυμβολίζει την λογική ψυχή του ανθρώπου, άρα εν προκειμένου τωννεκρών. Περισσότερα περί του συμβολισμού στον τάφο θα υπάρξουν σε νεώτερη ανάρτηση.
Αυτή η απλότης του κιβωτιόσχημου τάφου σε συνδυασμό με τοεκπληκτικό ταφικό μνημείο υπερτονίζει το πόσο σημαντικοί είναι οινεκροί, πράγμα που σημείωσε και η κα Παλιαδέλη σε μια συνέντευξη της :
«Ο συγκεκριμένος κιβωτιόσχημος χώρος υποδοχής του νεκρού μπορεί να είναι σεμνός, όμως όλο αυτό που στήθηκε από πάνω του δεν μπορεί να ανήκει σε κάποιον 'κοινό θνητό'. Δεν μπορεί να είναι ανεξάρτητο το ένα από το άλλο. Απ ό,τι φαίνεται, άλλωστε, ο τάφος είναι τοποθετημένος συμμετρικά στο συνολικό οικοδόμημα. Αποκλείω το ενδεχόμενο να προϋπήρχε ο τάφος και από πάνω του να πήγαν να έχτισαν το υπόλοιπο οικοδόμημα.
Πρόκειται για ένα μεγαλοπρεπές ταφικό μνημείο, συνολικά, που φιλοξένησε έναν πολύ σημαντικό άνθρωπο»
( http://news247.gr/eidiseis/psixagogia/politismos/Amfipoli-news/amfipolh-semnos-o-tafos-spoydaios-o-nekros.3138412.html ).
Αν ανατρέξουμε στην αρχή της ιστορίας, θα δούμε ότι η αρχαιολόγοςDorothy King υπεστήριζε μετ’ επιτάσεως ότι ο συγκεκριμένος τάφος είχε κατασκευαστεί κατ έντολήν του Μεγάλου Αλεξάνδρου, όμως αυτός δεν είχε ταφεί εκεί μιας και όλες οι πηγές παραπέμπουν στο ότι έχει ταφεί στην Αλεξάνδρεια. Καθώς η Dorothy King παρακολουθούσε το θέμα πριν ακόμα αυτό φουντώσει και την εποχή που οι ειδήσεις για αυτό δεν υπέκειντο σε περιορισμό, φαίνεται ότι πολύ πιθανόν να είχε αποκτήσειπληροφόρηση από την ανασκαφική ομάδα, όπως διετείνοντο αρκετοί ιστότοποι τότε.
Αλλωστε το είχε εξομολογηθεί στο ιστολόγιο της στις 9.9.2013 όπου έλεγε :
«I am reluctant to write too much about the Amphipolis Tomb as I do not feel comfortablegiving out information that has not officially been shared with the public. An original theory was to link it to Alexander's widow and son. Since then a lot more has been excavated of the structure, and some inscriptions have been found, giving pretty strong evidence about the use of the tomb. None of the inscriptions in any way suggest that it was the final resting place of Alexander the Great, and in fact every credible ancient source states that he was buried in Alexandria in Egypt. The tomb was destroyed in antiquity, possibly as at Vergina by Pyrrhus, and then restored. The chambers have not been investigated, so anything anyone says about them is pure conjecture.
The finds are very important, so I very much hope that this nonsense speculation does not lead to people now being disappointed with them. I have seen many ridiculous press releases by archaeologists seeking publicity for their excavations, but this speculation has nothing to do with anyone connected to the dig. Blog post coming soon».
Δηλαδή ότι είχε πληροφορίες που δεν είχαν ακόμα δημοσιευθεί, ότιείχαν βρεθεί επιγραφές που απεκάλυπταν την χρήση του Τύμβου, ότιο τάφος καταστράφηκε και αποκαταστάθηκε την εποχή του Πύρρου, ότι οι θάλαμοι (!) δεν είχαν ακόμα ερευνηθεί και ότι –σύμφωνα με τις επιγραφές δεν ήταν ο τάφος του Αλεξάνδρου. Και αυτά από τον Σεπτέμβριο του 2013!
( http://phdiva.blogspot.com/2013/09/house-keeping.html)
Εμμέσως δε υπονοεί ότι ο τάφος έχει σχέση με τον Ηφαιστίωνα στην ανάρτηση της όπου αναρωτιέται αν ο Αλέξανδρος εξεπλήρωσε τις επιθυμίες του (http://phdiva.blogspot.com/2014/08/were-alexanders-wishes-fulfilled.html.
Ενώ σε μια άλλη ανάρτηση της υπονοεί ότι εμπλέκεται ο Αλέξανδρος με τον Ηφαιστίωνα καθώς αναρωτιέται αν υπάρχει και δεύτερος τάφοςεκεί κοντά.
«The idea of a smaller monument to complement the larger one has no equivalent that I can think of. But given that Alexander was worshiped alongside his friend Hephaestion in many of his cults in Egypt, and that one of the things Alexander did before he died was order a tomb for Hephaestion ... it could almost serve as a 'gateway' to the larger heroon, the way gates to sanctuaries served? No, I do not think that there are two tombs, but I also think it is worth exploring ideas and it is not impossible. It is only by discussing our ideas that we can clarify our thoughts».
[http://phdiva.blogspot.com/2014/10/amphipolis-oh-ye-of-little-faith.html]
Αλήθεια, από πού ξέρει ότι ο Αλέξανδρος είχε παραγγείλει έναν τάφο για τον Ηφαιστίωνα; Δεν νομίζω ότι αυτό αναφέρεται στα κείμενα.
Και γιατί όμως εμπλέκει τώρα και τον Αλέξανδρο ενώ μέχρι κάποια στιγμή το φθινόπωρο του 2014 ο Αλέξανδρος για εκείνη απεκλείετο να είχε ταφεί εκεί. Μήπως από τα δημοσιευμένα ευρήματα τότε ή από άλλες πηγές είχε πληροφόρηση ότι ο τάφος ενδέχεται να ανήκει (και) στον Αλέξανδρο;
Αλλά και σχετικά πολύ πρόσφατα (11-12-2014) λέει ότι αν ο νεκρός είναι άνδρας τότε είναι πολύ πιθανόν ότι τα οστά θα είναι κάποιου όπως ο Ηφαιστείων!
"So that's why I think that if the bones are male, they are most likely to be those of someone like Hephaestion"(http://phdiva.blogspot.com/2014/11/amphipolis-bones.html )
Βέβαια η ανάγνωση του τέλους της πρότασης είναι αμφίσημη : Το«κάποιου όπως ο Ηφαιστείων» σημαίνει ότι είναι μάλλον του Ηφαιστείωνα ή ότι ο νεκρός είναι όπως ο Ηφαιστείων, δηλαδή οΑλέξανδρος! (μιας και συγκρίσιμος με τον Ηφαιστείωνα είναι μόνο οΑλέξανδρος).
Ας μην ξεχνάμε δε ότι και ο καθηγητής του Τμήματος Ιστορίας και Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Κύπρου, Θεόδωρος Μαυρογιάννης σε εισήγηση του από τις 12/9/2014 υπεστήριξε ότι «Ο "Ένοικος" του Τύμβου Καστά είναι ο Ηφαιστίωνας»
(http://www.skai.gr/news/culture/article/265391/amfipoli-enoikos-tou-tumvou-kasta-o-ifaistionas-ektima-arhaiologos-/ )
Είναι σίγουρο ότι οι επιγραφές που βρέθηκαν και κατά την Dorothy Kingκαι αποκαλύπτουν την χρήση του τύμβου θα έχουν πολύ σημαντικές πληροφορίες μιας και συνηθίζετο στα έργα να καταγράφεται οκατασκευαστής, ο σκοπός κατασκευής και το κόστος της. Αλλωστε ωςεπισκέψιμος ο χώρος σίγουρα θα είχε σχετικές επιγραφές με αναφορά στον νεκρό και στο μνημείο.
Αν λοιπόν οι υποθέσεις και η ανάλυση που προηγήθηκε έχουν βάση τότε ίσως η ιστορία της υπόθεσης έχει ως εξής :
- Ο Ηφαιστείων πεθαίνει στα Εκβάτανα , μεταφέρεται μετά από κάποιους μήνες στην Βαβυλώνα όπου αποτεφρώνεται.
- Ο Αλέξανδρος μόλις έμαθε τον θάνατο του Ηφαιστίωναπαραγγέλνει την κατασκευή ενός λαμπρού ταφικού μνημείουπρος τιμήν του με σκοπό να εναποτεθούν τα οστά του εκεί. Σχετική τεκμηρίωση παρέχει η εισήγηση του καθηγητή κ.Μαυραγάνη. Μετά την αποτέφρωση τα οστά του μεταφέρονται στην Μακεδονία και συγκεκριμένα στην Αμφίπολη. Εκεί θάβονται μόλις ολοκληρώνεται ο τάφος .
- Λίγους μήνες όμως μετά την αποτέφρωση του Ηφαιστείωναπεθαίνει και ο Αλέξανδρος στην Βαβυλώνα και μεταφέρεται στηνΑλεξάνδρεια όπου και θάβεται.
- Όμως ο αρχικός προορισμός της σορού του Αλεξάνδρου ήταν η Μακεδονία όπως μας λέει ο Παυσανίας. Ενώ όμως όλοι υποθέτουν ότι ήταν οι Αιγές, ίσως το γεγονός ότι ο φίλος του και ισόθεος Ηφαιστείων είχε ταφεί στην Αμφίπολη (ή προορίζετο να ταφεί μιας και ο τάφος να μην είχε ακόμα ολοκληρωθεί) ο τελικός προορισμός του ήταν η Αμφίπολη.
- Δεδομένου ότι ο τάφος ήταν ακόμα στο στάδιο κατασκευής(εκτιμάται ότι η κατασκευή του διήρκησε δύο χρόνια περίπου και «κατά σύμπτωση» η αρμάμαξα με την σορό τουΑλεξάνδρου ξεκίνησε από την Βαβυλώνα δύο χρόνια μετά τονθάνατο του Αλεξάνδρου) ο ταφικός θάλαμος και οκιβωτιόσχημος τάφος ετοιμάστηκαν για να υποδεχτούν και τηνσορό του Αλεξάνδρου. Για αυτό και ο κιβωτιόσχημος τάφος είχετέτοιες διαστάσεις ώστε να υποδεχτεί και την τεφροδόχο με τονΗφαιστίωνα και την σορό του Αλεξάνδρου. Έτσι στολίζεται με όλα εκείνα τα σύμβολα που αρμόζουν σε δύο αφηρωισμένους νεκρούς, ιδιαίτερα δε για τον Αλέξανδρο τοποθετούνται οιρόδακες αλλά και το χαρακτηριστικό γαλάζιο μάτι στο άλογοτου ψηφιδωτού (κατ’εμέ το αδιαμφισβήτητο και καταλυτικό χαρακτηριστικό που παραπέμπει στον Αλέξανδρο -βλέπε ΤΟ ΜΑΤΙ... ΠΟΥ «ΒΓΑΖΕΙ ΜΑΤΙ» ).
- Οι Σφίγγες στην είσοδο έχουν τα κεφάλια τους στραμμένα το ένα προς τα μέσα και το άλλο προς τα έξω παραπέμποντας στην ύπαρξη δύο νεκρών μέσα στο ταφικό μνημείο. Ισως οσυμβολισμός να παραπέμπει στο ότι από τους δύο νεκρούς μόνο ο ένας ήταν μέσα, ενώ η δεύτερη σφίγγα κοίταζε προς τα έξω αναμένοντας να δει να έρχεται και ο δεύτερος νεκρός.
- Όμως τελικά, λόγω της υφαρπαγής της σορού του Αλεξάνδρουαπό τον Πτολεμαίο θάβεται μόνο ο Ηφαιστείων και το μνημείο γίνεται επισκέψιμο για να τιμάται ο αφηρωισμένος καιεντόπιος ήρωας Ηφαιστείων. Η τεφροδόχος με τα οστά του κρύπτεται στον κιβωτιόσχημο τάφο και τοποθετείται το δάπεδοτου ταφικού θαλάμου. Όπως προκύτπει από τις διαστάσεις που εδόθησαν από το υπουργείο, ενώ «σε βάθος 1,60μ. από τους σωζόμενους λίθους του δαπέδου, αποκαλύφθηκε μεγάλος κιβωτιόσχημος τάφος» βρέθηκαν «ορθοστάτες από την ανωδομή του τάφου, που μας επιτρέπουν να θεωρήσουμε ότι το ύψος του έφτανε τουλάχιστον στο 1,80μ» που σημαίνει ότι προεξείχαν τουλάχιστον κατά 20 εκ. από το δάπεδο σχηματίζοντας έτσι «τράπεζα προσφορών» προς τιμήν του νεκρού ή/και χώρος απόθεσης των(μετέπειτα) παραπλανητικών ταφών. Η κα Παλιαδέλη είχε παρατηρήσει το γεγονός του ότι οι ορθοστάτες προεξείχαν από το δάπεδο αυτό σε μια τηλεοπτική της συνέντευξη και εξέφρασε την έκπληξη της.
- Το ταφικό μνημείο λειτουργεί έτσι έως το 276 όπου οι γαλάτες του Πύρρου καταστρέφουν το μνημείο, το μνημείο αποκαθίσταται. Ισως στην συνέχεια να υπήρξαν και άλλες καταστροφές που οδηγούσαν σε διαδοχικές αποκαταστάσεις στο μνημείο.
- Κάποια στιγμή, μετά από κάποια επιδρομή απεφασίσθη να υπάρξειτοποθέτηση παραπλανητικών νεκρών επί του ταφικού θαλάμου ή ίσως για εξιλέωση για τις λεηλασίες που είχαν γίνει.
- Αργότερα ο Σεβήρος ή ο Καρακάλλας μετέφεραν και την σορό τουΑλεξάνδρου και την ενταφίασαν στο ταφικό μνημείο και θέλοντας να προστατεύσουν τον πολύτιμο για αυτούς νεκρό(έτσι ίσως εξηγείται και το γεγονός ότι προέβησαν σε αυτήν τηνεπιμελημένη επίχωση-ο Ηφαστείων από μόνος του δεν νομίζω ότι θα προσήλκυε τον σεβασμό των Ρωμαίων) (βλέπε σχετική επιχειρηματολογία στην ανάρτηση «Η ΜΥΣΤΗΡΙΩΔΗΣ ΕΠΙΧΩΣΗ») επίχωσαν συστηματικά το ταφικό μνημείο. Το ότι ο τάφος προορίζετο και για τον Αλέξανδρο θα το είχαν μάθει απόβιβλία που ευρίσκοντο στην Αλεξάνδρεια και που ο Σεβήρος φρόντισε να εξαφανίσει. Έτσι λοιπόν εξηγείται και η παρουσία του«κοντούλη» μέσα στον κιβωτιόσχημο τάφο.
- Είναι λογικό να υποθέσουμε ότι οι αφηρωισμένοι νεκροίευρίσκοντο μέσα στον τάφο όταν έγινε η επίχωση, αλλοιώς είναι δύσκολο να ερμηνευθεί γιατί οι Ρωμαίοι να προχώρησαν σε τέτοιαεπιμελημένη επίχωση για να προστατέψουν δύο αγάλματα και ένα ψηφιδωτό. Σε καμία άλλη περίπτωση δεν συμπεριφέρθηκαν ανάλογα.
- Όταν λοιπόν έγινε η επίχωση, λόγω του βάρους του χώματος ή ίσως αργότερα λόγω κάποιου σεισμού, κατέρρευσε το δάπεδοτου νεκρικού θαλάμου και οδήγησε στην εικόνα την οποία συνάντησαν οι ανασκαφείς. (σχετική εξήγηση έχει δοθεί στην ανάρτηση : «Ο ΚΟΝΤΟΥΛΗΣ ΝΕΚΡΟΣ 1,60μ»).
Είναι σίγουρο ότι υπάρχουν ανασκαφικά ευρήματα τα οποία δεν έχουν ανακοινωθεί και τα οποία είναι πολύ σημαντικά και τα οποίαξεκαθαρίζουν σε μεγάλο βαθμό το μυστήριο του Τύμβου Καστά.
Πρέπει να κάνουμε υπομονή και να περιμένουμε τις ανακοινώσειςτης ανασκαφικής ομάδας οι οποίες από ό,τι φαίνεται θα μας κάνουν να ζήσουμε μεγάλες στιγμές!
Εν τω μεταξύ, εμείς το μόνο που μπορούμε να κάνουμε είναι ναερευνούμε και να αναλύουμε όσα στοιχεία πέφτουν στην αντίληψη μας, με κριτικό μάτι όμως και χωρίς προκαταλήψεις.
Γιατί, όπως είπε και ο κ.Λεφαντζής : «Πολλοί είδαν, λίγοι κατανόησαν».
Στις 12/11/2014 η ανακοίνωση του ΥΠΠΟ (http://www.yppo.gr/2/g22.jsp?obj_id=59112) περιέγραφε τον κιβωτιόσχημο τάφο ο οποίος είχε ανευρεθεί ως εξής :
«2. Οι εξωτερικές διαστάσεις του τάφου είναι μήκους 3,23μ., πλάτους 1,56μ. και σωζόμενου ύψους 1 μ. Ωστόσο, βρέθηκαν, κατά την ανασκαφή,ορθοστάτες από την ανωδομή του τάφου, που μας επιτρέπουν να θεωρήσουμε ότι το ύψος του έφτανε τουλάχιστον στο 1,80μ.
3. Εντός του τάφου δημιουργήθηκε μια επιμήκης βάθυνση πλάτους 0,54μ.και μήκους 2,35μ. (φωτό 3). Πρόκειται για τη θέση στην οποία τοποθετήθηκε ξύλινο φέρετρο. Βρέθηκαν, διάσπαρτα, σιδερένια και χάλκινα καρφιά, καθώς και οστέινα και γυάλινα διακοσμητικά στοιχεία του φερέτρου (φωτο 4). Επισημαίνεται ότι το συνολικό ύψος του τρίτου θαλάμου από την κορυφή της θόλου έως τον πυθμένα του τάφου είναι 8,90μ.»
Αυτό που έκανε εντύπωση σε όλους μας ήταν το μεγάλο μήκος του κιβωτιόσχημου τάφου (εξωτερικού μήκους ,23 και θέση φερέτρου 2,35μ) που μας οδήγησε υποσυνείδητα εν πρώτοις στην υπόθεση ότι ονεκρός ήταν υψηλός, αλλά επίσης και στο πολύ μικρό πλάτος του φερέτρου (0,54μ) που είναι σχεδόν αδύνατο να χωρέσει έναν νεκρό, εκτός εάν ο νεκρός έχει πιθανόν αφυδατωθεί, ίσως μετά από μια διαδικασίαμουμιοποίησης . Όσο όμως υψηλός και να ήταν ο νεκρός, το μεγάλο αυτό μήκος πάλι εξέπληττε.
Η εν συνεχεία ανακοίνωση ότι οι σκελετοί ήταν πέντε περιέπλεξε την κατάσταση και «θόλωσε» την εικόνα για το αν και ποιος μπορεί να είναι οσκελετός του «ενοίκου» του Τάφου της Αμφίπολης.
Όμως στις 9/3/2015 ο κ.Λεφαντζής σε μια συνέντευξη του στα«Παραπολιτικά» κάνει την εξής εκπληκτική αποκάλυψη :
“Στην ερώτησή αν αυτός που έχει βρεθεί είναι ο βασικός τάφος, ο κ. Λεφαντζής λέει: «Οι ενδείξεις που έχουμε, ιδίως στον τέταρτο χώρο, μας δίνουν μέσα στο όρυγμα του κιβωτιόσχημου τάφου δύο θέσεις: αυτές μιαςνεκρικής κλίνης και μιας τεφροδόχου. Οι σκελετοί βρέθηκαν σε πιο ψηλά στρώματα και μαρτυρούν τη βίαιη κατάληξη κάποιων ανθρώπων στο σημείο όπου βρέθηκαν είτε λόγω της
λατρευτικής ιδιότητας του χώρου είτε για εξιλέωση από τις λεηλασίεςπου είχαν προηγηθεί στον χώρο»”
( http://www.parapolitika.gr/article/148930/peristeri-lefantzis-o-tymvos-kasta-tis-amfipolis-kryvei-polla-akomi)
Κατ’αρχήν μας αποκαλύπτει ότι εκτός από θέση για νεκρική κλίνη ευρέθη και θέση για τεφροδόχο! Τι σημαίνει αυτό;
Είτε σημαίνει ότι οι βασικοί νεκροί είναι δύο, ο ένας αποτεφρωμένοςκαι άλλος θαμένος, είτε ότι η τεφροδόχος περιείχε τα υπολείμματα καύσης του νεκρού και η νεκρική κλίνη αποτελούσε απλώς «εξοπλισμό» του τάφου, όπως συναντήσαμε και στον τάφο του Φιλίππου όπου η λάρνακα με τα οστά του ήταν επί της νεκρικής κλίνης. Νομίζω ότι η δεύτερη περίπτωση πρέπει να αποκλεισθεί, κυρίως γιατί μιλάμε για κιβωτιόσχημο τάφο.
Άρα καταλήγουμε ότι οι βασικοί νεκροί του τάφου είναι δύο!
Το πρώτο ερώτημα που αβίαστα τίθεται είναι τι έγινε η τεφροδόχος; Βρέθηκε - ακέραιη ή έστω κατεστραμμένη- ή δεν ευρέθη; Οστά φαίνεται ότι βρέθηκαν.
Τίθεται επίσης το καίριο ερώτημα, ο τάφος κατασκευάστηκε εξ αρχής για τους δύο ή φτιάχτηκε για έναν και στην συνέχεια ετάφη και ο άλλος; Φαίνεται από το μέγεθος του τάφου ότι η πρόθεση ήταν από την αρχή να ενταφιαστούν δύο νεκροί, μιας και φαίνεται σχεδόν αδύνατο να φτιάχτηκε ο τάφος και να «επεκτάθηκε» κάποια στιγμή αργότερα για να υποδεχτεί και τον δεύτερο.
Αν λοιπόν οι νεκροί ήταν δύο, τα οστά τους ανήκουν στα οστά των πέντε σκελετών που βρέθηκαν ή όχι; Και σε κάθε περίπτωση ποιανών είναι οι άλλοι τρεις σκελετοί; Ο κ. Λεφαντζής συμπεραίνει ότι «Οι σκελετοί βρέθηκαν σε πιο ψηλά στρώματα και μαρτυρούν τη βίαιη κατάληξηκάποιων ανθρώπων στο σημείο όπου βρέθηκαν είτε λόγω της λατρευτικής ιδιότητας του χώρου είτε για εξιλέωση από τις λεηλασίες που είχαν προηγηθεί στον χώρο».
Συνεπώς τα σκελετικά υπολείμματα (μερικά αν όχι όλα) δεν αποτελούν ταφές.
Στο συμπέρασμα αυτό έχουμε καταλήξει ήδη και εμείς από προηγούμενες αναρτήσεις όπου προσπαθήσαμε να δώσουμε μια εξήγηση για το ποιοι μπορεί να είναι οι ευρεθέντες σκελετοί και υποθέσαμε ότι κάποιοι από τους σκελετούς αποτελούν παραπλανητικές ταφές. Η προσέγγιση του κ. Λεφαντζή δεν μπορεί να αποκλείσει αυτήν την περίπτωση αυτή μιας και αναφέρεται στην ύπαρξη τους εκεί «λόγω της λατρευτικής ιδιότητας του χώρου».
Αν όμως λάβουμε υπ’όψιν την επιμελημένη επίχωση του Ταφικού μνημείου όπως αναπτύξαμε σε προηγούμενη ανάρτηση ( Η «ΜΥΣΤΗΡΙΩΔΗΣ ΕΠΙΧΩΣΗ» ) φαίνεται ότι με μεγάλη πιθανότητα κάποιος ή κάποιοι από τους νεκρούς να αποτελούν και τον λόγο ύπαρξης αυτής της επίχωσης!
Μιας και αναφέραμε το θέμα της επίχωσης, πρέπει να σημειωθεί ότι ο κ.Λεφαντζής επιβεβαίωσε σε μια συνέντευξη του στην εφημερίδα«ΒΗΜΑ» στις 8/3/2015 την εκτίμηση που είχαμε κάνει από τον Αύγουστο του 2014 περί εσκεμμένης επίχωσης, περί εσκεμμένων ανοιγμάτωνστους διαφραγματικούς τοίχους για διευκόλυνση της επίχωσης και της χρήσης της μαρμάρινης πλάκας ως «ράμπας» για την επίχωση!
Συγκεκριμένα αναφέρει :
[Θεωρείτε ότι η επιχωμάτωση του τάφου έγινε από ανθρώπινο χέρι;
«Μάλιστα. Η επιχωμάτωση έχει γίνει σε στρώσεις και ήταν ένα αρκετά επίπονο οικοδομικό έργο για το οποίο έχουμε δεδομένα. Σίγουρα δεν προήλθε από τσουνάμι...».
Και είχατε πει ότι χρησιμοποιήθηκε και η στήλη επάνω, της οροφής.
«Η στήλη της οροφής τούς ήταν χρήσιμη κατά την κατάχωση διότι λειτουργούσε ως ράμπα για την πρόσβαση ανάμεσα στα δύο ανοίγματα, στα τύμπανα. Στο τύμπανο του διαφράγματος με τις Κόρες και επάνω από την πόρτα του ταφικού θαλάμου, ακριβώς στην ίδια πλευρά, έχουμε τα δύο μικρά ανοίγματα. Αυτά "γεφυρώνονται" με το σωζόμενο τμήμα της οροφής»] (http://www.tovima.gr/culture/article/?aid=683548 )
Αναλύοντας μια συνέντευξη της κας Περιστέρη στην εφημερίδα Real την 1 Μαρτίου 2015 καταλήξαμε στο συμπέρασμα ότι υπάρχει μεγάλη πιθανότητα ένας από τους νεκρούς ύψους 1,60μ, ο αποκληθείς ως«κοντούλης» να είναι ένας από τους νεκρούς στους οποίους ανήκει ο τάφος. ("Ο ΚΟΝΤΟΥΛΗΣ ΝΕΚΡΟΣ 1,60μ" )
Και κατ’επέκταση ισχυρή υποψηφιότητα ως δεύτερος «ένοικος του τάφου» θέτει ο αποτεφρωμένος νεκρός του οποίου βρέθηκαν 9 οστά, σύμφωνα με την ανακοίνωση του ΥΠΠΟ. ( ΠΑΡΑΠΛΑΝΗΤΙΚΕΣ ΟΙ ΤΑΦΕΣ ; )
Ένα επιπρόσθετο χαρακτηριστικό που ενισχύει την υπόθεση των δύο νεκρών είναι ότι τα κεφάλια των δύο σφιγγών δεν ήταν αντικρυστά αλλά το ένα κοίταζε προς τα έξω και το άλλο προς τα μέσα όπως απεκάλυψε ο κ. Λεφαντζής :
[Ο ιταλός μελετητής Αντόνιο Κόρσο δήλωσε πρόσφατα ότι το κεφάλι της μιας κοιτούσε προς τα μέσα και της άλλης προς τα έξω. Εχει βάση η εκτίμηση αυτή;
«Ναι, με τον Κόρσο συμφωνούμε. Η μία κοίταζε προς τα μέσα και άλλη προς τα έξω. Το κεφάλι της σφίγγας που κοιτάζει προς τα έξω το βρήκαμε. Αυτό που κοιτάζει προς τα μέσα δεν το βρήκαμε, σώζεται όμως η διαμορφωμένη βάθυνση για την ένθεσή του, όπως ακριβώς και τα σημεία ένθεσης των φτερών». (http://www.tovima.gr/culture/article/?aid=683548)]
Κατά την άποψη μου αυτό είναι ισχυρή ένδειξη ότι οι νεκροί στο ταφικό μνημείο ήταν δυο και ότι αυτή η «ασυμμετρία» των κεφαλιών των Σφιγγών ήταν σίγουρα συμβολική, μιας και το κεφάλι της σφίγγαςσυμβολίζει την λογική ψυχή του ανθρώπου, άρα εν προκειμένου τωννεκρών. Περισσότερα περί του συμβολισμού στον τάφο θα υπάρξουν σε νεώτερη ανάρτηση.
Αυτή η απλότης του κιβωτιόσχημου τάφου σε συνδυασμό με τοεκπληκτικό ταφικό μνημείο υπερτονίζει το πόσο σημαντικοί είναι οινεκροί, πράγμα που σημείωσε και η κα Παλιαδέλη σε μια συνέντευξη της :
«Ο συγκεκριμένος κιβωτιόσχημος χώρος υποδοχής του νεκρού μπορεί να είναι σεμνός, όμως όλο αυτό που στήθηκε από πάνω του δεν μπορεί να ανήκει σε κάποιον 'κοινό θνητό'. Δεν μπορεί να είναι ανεξάρτητο το ένα από το άλλο. Απ ό,τι φαίνεται, άλλωστε, ο τάφος είναι τοποθετημένος συμμετρικά στο συνολικό οικοδόμημα. Αποκλείω το ενδεχόμενο να προϋπήρχε ο τάφος και από πάνω του να πήγαν να έχτισαν το υπόλοιπο οικοδόμημα.
Πρόκειται για ένα μεγαλοπρεπές ταφικό μνημείο, συνολικά, που φιλοξένησε έναν πολύ σημαντικό άνθρωπο»
( http://news247.gr/eidiseis/psixagogia/politismos/Amfipoli-news/amfipolh-semnos-o-tafos-spoydaios-o-nekros.3138412.html ).
Αν ανατρέξουμε στην αρχή της ιστορίας, θα δούμε ότι η αρχαιολόγοςDorothy King υπεστήριζε μετ’ επιτάσεως ότι ο συγκεκριμένος τάφος είχε κατασκευαστεί κατ έντολήν του Μεγάλου Αλεξάνδρου, όμως αυτός δεν είχε ταφεί εκεί μιας και όλες οι πηγές παραπέμπουν στο ότι έχει ταφεί στην Αλεξάνδρεια. Καθώς η Dorothy King παρακολουθούσε το θέμα πριν ακόμα αυτό φουντώσει και την εποχή που οι ειδήσεις για αυτό δεν υπέκειντο σε περιορισμό, φαίνεται ότι πολύ πιθανόν να είχε αποκτήσειπληροφόρηση από την ανασκαφική ομάδα, όπως διετείνοντο αρκετοί ιστότοποι τότε.
Αλλωστε το είχε εξομολογηθεί στο ιστολόγιο της στις 9.9.2013 όπου έλεγε :
«I am reluctant to write too much about the Amphipolis Tomb as I do not feel comfortablegiving out information that has not officially been shared with the public. An original theory was to link it to Alexander's widow and son. Since then a lot more has been excavated of the structure, and some inscriptions have been found, giving pretty strong evidence about the use of the tomb. None of the inscriptions in any way suggest that it was the final resting place of Alexander the Great, and in fact every credible ancient source states that he was buried in Alexandria in Egypt. The tomb was destroyed in antiquity, possibly as at Vergina by Pyrrhus, and then restored. The chambers have not been investigated, so anything anyone says about them is pure conjecture.
The finds are very important, so I very much hope that this nonsense speculation does not lead to people now being disappointed with them. I have seen many ridiculous press releases by archaeologists seeking publicity for their excavations, but this speculation has nothing to do with anyone connected to the dig. Blog post coming soon».
Δηλαδή ότι είχε πληροφορίες που δεν είχαν ακόμα δημοσιευθεί, ότιείχαν βρεθεί επιγραφές που απεκάλυπταν την χρήση του Τύμβου, ότιο τάφος καταστράφηκε και αποκαταστάθηκε την εποχή του Πύρρου, ότι οι θάλαμοι (!) δεν είχαν ακόμα ερευνηθεί και ότι –σύμφωνα με τις επιγραφές δεν ήταν ο τάφος του Αλεξάνδρου. Και αυτά από τον Σεπτέμβριο του 2013!
( http://phdiva.blogspot.com/2013/09/house-keeping.html)
Εμμέσως δε υπονοεί ότι ο τάφος έχει σχέση με τον Ηφαιστίωνα στην ανάρτηση της όπου αναρωτιέται αν ο Αλέξανδρος εξεπλήρωσε τις επιθυμίες του (http://phdiva.blogspot.com/2014/08/were-alexanders-wishes-fulfilled.html.
Ενώ σε μια άλλη ανάρτηση της υπονοεί ότι εμπλέκεται ο Αλέξανδρος με τον Ηφαιστίωνα καθώς αναρωτιέται αν υπάρχει και δεύτερος τάφοςεκεί κοντά.
«The idea of a smaller monument to complement the larger one has no equivalent that I can think of. But given that Alexander was worshiped alongside his friend Hephaestion in many of his cults in Egypt, and that one of the things Alexander did before he died was order a tomb for Hephaestion ... it could almost serve as a 'gateway' to the larger heroon, the way gates to sanctuaries served? No, I do not think that there are two tombs, but I also think it is worth exploring ideas and it is not impossible. It is only by discussing our ideas that we can clarify our thoughts».
[http://phdiva.blogspot.com/2014/10/amphipolis-oh-ye-of-little-faith.html]
Αλήθεια, από πού ξέρει ότι ο Αλέξανδρος είχε παραγγείλει έναν τάφο για τον Ηφαιστίωνα; Δεν νομίζω ότι αυτό αναφέρεται στα κείμενα.
Και γιατί όμως εμπλέκει τώρα και τον Αλέξανδρο ενώ μέχρι κάποια στιγμή το φθινόπωρο του 2014 ο Αλέξανδρος για εκείνη απεκλείετο να είχε ταφεί εκεί. Μήπως από τα δημοσιευμένα ευρήματα τότε ή από άλλες πηγές είχε πληροφόρηση ότι ο τάφος ενδέχεται να ανήκει (και) στον Αλέξανδρο;
Αλλά και σχετικά πολύ πρόσφατα (11-12-2014) λέει ότι αν ο νεκρός είναι άνδρας τότε είναι πολύ πιθανόν ότι τα οστά θα είναι κάποιου όπως ο Ηφαιστείων!
"So that's why I think that if the bones are male, they are most likely to be those of someone like Hephaestion"(http://phdiva.blogspot.com/2014/11/amphipolis-bones.html )
Βέβαια η ανάγνωση του τέλους της πρότασης είναι αμφίσημη : Το«κάποιου όπως ο Ηφαιστείων» σημαίνει ότι είναι μάλλον του Ηφαιστείωνα ή ότι ο νεκρός είναι όπως ο Ηφαιστείων, δηλαδή οΑλέξανδρος! (μιας και συγκρίσιμος με τον Ηφαιστείωνα είναι μόνο οΑλέξανδρος).
Ας μην ξεχνάμε δε ότι και ο καθηγητής του Τμήματος Ιστορίας και Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Κύπρου, Θεόδωρος Μαυρογιάννης σε εισήγηση του από τις 12/9/2014 υπεστήριξε ότι «Ο "Ένοικος" του Τύμβου Καστά είναι ο Ηφαιστίωνας»
(http://www.skai.gr/news/culture/article/265391/amfipoli-enoikos-tou-tumvou-kasta-o-ifaistionas-ektima-arhaiologos-/ )
Είναι σίγουρο ότι οι επιγραφές που βρέθηκαν και κατά την Dorothy Kingκαι αποκαλύπτουν την χρήση του τύμβου θα έχουν πολύ σημαντικές πληροφορίες μιας και συνηθίζετο στα έργα να καταγράφεται οκατασκευαστής, ο σκοπός κατασκευής και το κόστος της. Αλλωστε ωςεπισκέψιμος ο χώρος σίγουρα θα είχε σχετικές επιγραφές με αναφορά στον νεκρό και στο μνημείο.
Αν λοιπόν οι υποθέσεις και η ανάλυση που προηγήθηκε έχουν βάση τότε ίσως η ιστορία της υπόθεσης έχει ως εξής :
- Ο Ηφαιστείων πεθαίνει στα Εκβάτανα , μεταφέρεται μετά από κάποιους μήνες στην Βαβυλώνα όπου αποτεφρώνεται.
- Ο Αλέξανδρος μόλις έμαθε τον θάνατο του Ηφαιστίωναπαραγγέλνει την κατασκευή ενός λαμπρού ταφικού μνημείουπρος τιμήν του με σκοπό να εναποτεθούν τα οστά του εκεί. Σχετική τεκμηρίωση παρέχει η εισήγηση του καθηγητή κ.Μαυραγάνη. Μετά την αποτέφρωση τα οστά του μεταφέρονται στην Μακεδονία και συγκεκριμένα στην Αμφίπολη. Εκεί θάβονται μόλις ολοκληρώνεται ο τάφος .
- Λίγους μήνες όμως μετά την αποτέφρωση του Ηφαιστείωναπεθαίνει και ο Αλέξανδρος στην Βαβυλώνα και μεταφέρεται στηνΑλεξάνδρεια όπου και θάβεται.
- Όμως ο αρχικός προορισμός της σορού του Αλεξάνδρου ήταν η Μακεδονία όπως μας λέει ο Παυσανίας. Ενώ όμως όλοι υποθέτουν ότι ήταν οι Αιγές, ίσως το γεγονός ότι ο φίλος του και ισόθεος Ηφαιστείων είχε ταφεί στην Αμφίπολη (ή προορίζετο να ταφεί μιας και ο τάφος να μην είχε ακόμα ολοκληρωθεί) ο τελικός προορισμός του ήταν η Αμφίπολη.
- Δεδομένου ότι ο τάφος ήταν ακόμα στο στάδιο κατασκευής(εκτιμάται ότι η κατασκευή του διήρκησε δύο χρόνια περίπου και «κατά σύμπτωση» η αρμάμαξα με την σορό τουΑλεξάνδρου ξεκίνησε από την Βαβυλώνα δύο χρόνια μετά τονθάνατο του Αλεξάνδρου) ο ταφικός θάλαμος και οκιβωτιόσχημος τάφος ετοιμάστηκαν για να υποδεχτούν και τηνσορό του Αλεξάνδρου. Για αυτό και ο κιβωτιόσχημος τάφος είχετέτοιες διαστάσεις ώστε να υποδεχτεί και την τεφροδόχο με τονΗφαιστίωνα και την σορό του Αλεξάνδρου. Έτσι στολίζεται με όλα εκείνα τα σύμβολα που αρμόζουν σε δύο αφηρωισμένους νεκρούς, ιδιαίτερα δε για τον Αλέξανδρο τοποθετούνται οιρόδακες αλλά και το χαρακτηριστικό γαλάζιο μάτι στο άλογοτου ψηφιδωτού (κατ’εμέ το αδιαμφισβήτητο και καταλυτικό χαρακτηριστικό που παραπέμπει στον Αλέξανδρο -βλέπε ΤΟ ΜΑΤΙ... ΠΟΥ «ΒΓΑΖΕΙ ΜΑΤΙ» ).
- Οι Σφίγγες στην είσοδο έχουν τα κεφάλια τους στραμμένα το ένα προς τα μέσα και το άλλο προς τα έξω παραπέμποντας στην ύπαρξη δύο νεκρών μέσα στο ταφικό μνημείο. Ισως οσυμβολισμός να παραπέμπει στο ότι από τους δύο νεκρούς μόνο ο ένας ήταν μέσα, ενώ η δεύτερη σφίγγα κοίταζε προς τα έξω αναμένοντας να δει να έρχεται και ο δεύτερος νεκρός.
- Όμως τελικά, λόγω της υφαρπαγής της σορού του Αλεξάνδρουαπό τον Πτολεμαίο θάβεται μόνο ο Ηφαιστείων και το μνημείο γίνεται επισκέψιμο για να τιμάται ο αφηρωισμένος καιεντόπιος ήρωας Ηφαιστείων. Η τεφροδόχος με τα οστά του κρύπτεται στον κιβωτιόσχημο τάφο και τοποθετείται το δάπεδοτου ταφικού θαλάμου. Όπως προκύτπει από τις διαστάσεις που εδόθησαν από το υπουργείο, ενώ «σε βάθος 1,60μ. από τους σωζόμενους λίθους του δαπέδου, αποκαλύφθηκε μεγάλος κιβωτιόσχημος τάφος» βρέθηκαν «ορθοστάτες από την ανωδομή του τάφου, που μας επιτρέπουν να θεωρήσουμε ότι το ύψος του έφτανε τουλάχιστον στο 1,80μ» που σημαίνει ότι προεξείχαν τουλάχιστον κατά 20 εκ. από το δάπεδο σχηματίζοντας έτσι «τράπεζα προσφορών» προς τιμήν του νεκρού ή/και χώρος απόθεσης των(μετέπειτα) παραπλανητικών ταφών. Η κα Παλιαδέλη είχε παρατηρήσει το γεγονός του ότι οι ορθοστάτες προεξείχαν από το δάπεδο αυτό σε μια τηλεοπτική της συνέντευξη και εξέφρασε την έκπληξη της.
- Το ταφικό μνημείο λειτουργεί έτσι έως το 276 όπου οι γαλάτες του Πύρρου καταστρέφουν το μνημείο, το μνημείο αποκαθίσταται. Ισως στην συνέχεια να υπήρξαν και άλλες καταστροφές που οδηγούσαν σε διαδοχικές αποκαταστάσεις στο μνημείο.
- Κάποια στιγμή, μετά από κάποια επιδρομή απεφασίσθη να υπάρξειτοποθέτηση παραπλανητικών νεκρών επί του ταφικού θαλάμου ή ίσως για εξιλέωση για τις λεηλασίες που είχαν γίνει.
- Αργότερα ο Σεβήρος ή ο Καρακάλλας μετέφεραν και την σορό τουΑλεξάνδρου και την ενταφίασαν στο ταφικό μνημείο και θέλοντας να προστατεύσουν τον πολύτιμο για αυτούς νεκρό(έτσι ίσως εξηγείται και το γεγονός ότι προέβησαν σε αυτήν τηνεπιμελημένη επίχωση-ο Ηφαστείων από μόνος του δεν νομίζω ότι θα προσήλκυε τον σεβασμό των Ρωμαίων) (βλέπε σχετική επιχειρηματολογία στην ανάρτηση «Η ΜΥΣΤΗΡΙΩΔΗΣ ΕΠΙΧΩΣΗ») επίχωσαν συστηματικά το ταφικό μνημείο. Το ότι ο τάφος προορίζετο και για τον Αλέξανδρο θα το είχαν μάθει απόβιβλία που ευρίσκοντο στην Αλεξάνδρεια και που ο Σεβήρος φρόντισε να εξαφανίσει. Έτσι λοιπόν εξηγείται και η παρουσία του«κοντούλη» μέσα στον κιβωτιόσχημο τάφο.
- Είναι λογικό να υποθέσουμε ότι οι αφηρωισμένοι νεκροίευρίσκοντο μέσα στον τάφο όταν έγινε η επίχωση, αλλοιώς είναι δύσκολο να ερμηνευθεί γιατί οι Ρωμαίοι να προχώρησαν σε τέτοιαεπιμελημένη επίχωση για να προστατέψουν δύο αγάλματα και ένα ψηφιδωτό. Σε καμία άλλη περίπτωση δεν συμπεριφέρθηκαν ανάλογα.
- Όταν λοιπόν έγινε η επίχωση, λόγω του βάρους του χώματος ή ίσως αργότερα λόγω κάποιου σεισμού, κατέρρευσε το δάπεδοτου νεκρικού θαλάμου και οδήγησε στην εικόνα την οποία συνάντησαν οι ανασκαφείς. (σχετική εξήγηση έχει δοθεί στην ανάρτηση : «Ο ΚΟΝΤΟΥΛΗΣ ΝΕΚΡΟΣ 1,60μ»).
Είναι σίγουρο ότι υπάρχουν ανασκαφικά ευρήματα τα οποία δεν έχουν ανακοινωθεί και τα οποία είναι πολύ σημαντικά και τα οποίαξεκαθαρίζουν σε μεγάλο βαθμό το μυστήριο του Τύμβου Καστά.
Πρέπει να κάνουμε υπομονή και να περιμένουμε τις ανακοινώσειςτης ανασκαφικής ομάδας οι οποίες από ό,τι φαίνεται θα μας κάνουν να ζήσουμε μεγάλες στιγμές!
Εν τω μεταξύ, εμείς το μόνο που μπορούμε να κάνουμε είναι ναερευνούμε και να αναλύουμε όσα στοιχεία πέφτουν στην αντίληψη μας, με κριτικό μάτι όμως και χωρίς προκαταλήψεις.
Γιατί, όπως είπε και ο κ.Λεφαντζής : «Πολλοί είδαν, λίγοι κατανόησαν».
ΑΜΦΙΠΟΛΗ: Η Απάντηση της Κατερίνας Περιστέρη στο δημοσίευμα της Αυγής
9 Αυγούστου 2015
Μετά από ένα μεγάλο χρονικό διάστημα η Προϊσταμένη της Εφορείας Αρχαιοτήτων Σερρών και Υπεύθυνη Ανασκαφέας του Τύμβου Καστά της Αμφίπολης Κατερίνα Περιστέρη "σπάει" την σιωπή της για να απαντήσει στο δημοσίευσμα της εφημερίδας "Αυγής".
Αναλυτικά η απάντηση της κας Περιστέρη στην εφημερίδα:
Προς την Εφημερίδα Αυγή 9 Αυγούστου 2015
Αξιότιμε κ. Διευθυντά
Με οργή και έκπληξη διάβασα στο σημερινό άρθρο της εφημερίδας σας το πρωτοσέλιδο με τίτλο «Φιάσκο Σαμαρά η Αμφίπολη» το οποίο εκτός του ότι βρίθει από ανακρίβειες, με απαξιώνει προσωπικά και λοιδορεί το επιστημονικό μου έργο ενώ εκτοξεύει την ασύλληπτη κατηγορία ότι έθεσα σε κίνδυνο το Μνημείο με τη χρήση εκσκαφέων για την αποχωμάτωση. Στο άρθρο της η κ. Πόλυ Κρημνιώτη ισχυρίζεται ότι «τα επιστημονικά δεδομένα που προκύπτουν από την ανασκαφική έρευνα, έρχονται να ανατρέψουν τη χρονολόγηση του Μνημείου, η οποία διολισθαίνει από τον 4ο π.Χ αιώνα στους ύστερους ελληνιστικούς χρόνους (δεύτερο μισό του 2ου π.Χ αιώνα -1ος αιώνας).
Αν δεν με απατά η μνήμη μου, την ΑΝΑΣΚΑΦΙΚΗ ΕΡΕΥΝΑ, την πραγματοποίησα εγώ ως επικεφαλής της ανασκαφής και Προϊσταμένη της Εφορείας Αρχαιοτήτων Σερρών συνεπικουρούμενη από επιστημονική ομάδα όλων των ειδικοτήτων (αρχιτέκτονες, μηχανικούς, συντηρητές όπως επίσης και εκπροσώπους Πανεπιστημιακών Ιδρυμάτων). Αναρωτιέμαι η εφημερίδα σας σε ποια ανασκαφική έρευνα αναφέρεται; Γράφετε επίσης για την «έκθεση αυτοψίας που πραγματοποίησε κλιμάκιο του Υπουργείου Πολιτισμού αποτελούμενο από έγκριτους αρχαιολόγους, με πολυετή ανασκαφική εμπειρία στη Μακεδονία, στον αρχαιολογικό χώρο και στο Μουσείο της Αμφίπολης όπου φυλάσσονται η κεραμική και άλλα κινητά ευρήματα της ανασκαφής, στις 30 Μαΐου.»
Θα σας παρακαλούσα να μου υποδείξετε το υπηρεσιακό έγγραφο με το οποίο με ενημερώνει το Υπουργείο Πολιτισμού για τη διενέργεια αυτοψίας στο Μνημείο, διότι κάτι τέτοιο δεν έφτασε ποτέ στα χέρια μου. Ως εκ τούτου, δεν υπήρξε κανένα νομίμως ορισμένο κλιμάκιο ή επιστημονική επιτροπή που να επισκέφτηκε το Μνημείο για να διενεργήσει αυτοψία. Και μου γεννώνται δικαίως απορίες:
Αλήθεια με ποια κριτήρια ορίστηκε το ανύπαρκτο κλιμάκιο στο οποίο αναφέρεστε; Ποιοι το απάρτιζαν; Πότε ορίστηκε;
Γιατί μετά την ολοκλήρωση της υποτιθέμενης αυτοψίας δεν έβγαλε το Υπουργείο Πολιτισμού Δελτίο Τύπου ώστε να ενημερώνει για το υποτιθέμενο επιστημονικό πόρισμα; Αναφέρεστε στην 30η Μαίου ως ημερομηνία διενέργειας της υποτιθέμενης αυτοψίας. Όντως εκείνη την ημέρα έγινε μια επίσκεψη στο Μνημείο με επικεφαλής τη Αν.Γ.Γ. του Υπουργείου Πολιτισμού κ. Μαρία Ανδρεαδάκη-Βλαζάκη, την οποία συνόδευαν δύο διευθύντριες Εφορειών στο πλαίσιο φιλικής επίσκεψης και συγκεκριμένα οι κ.κ. Αγγελική Κοτταρίδη και Πολυξένη Βελένη μετά του συζύγου της. Στη φιλική αυτή επίσκεψη, συνόδευσα τις κυρίες στο Μουσείο της Αμφίπολης και στη συνέχεια τις ξενάγησα στο Ταφικό Μνημείο του Τύμβου Καστά για περίπου μισή ώρα.
Και ερωτώ εσάς κ. Διευθυντά και τους αποδέκτες του άρθρου σας με το οποίο μάλιστα καυτηριάζετε και απαξιώνετε το δικό μου έργο, είναι δυνατόν να γίνει αυτοψία και να βγει επιστημονικό πόρισμα που αφορά τη χρονολόγηση του Μνημείου στο πλαίσιο μιας φιλικής επίσκεψης μισής ώρας; Θέλω να πιστεύω ότι η συντάκτης του άρθρου κ. Πόλυ Κρημνιώτη, προφανώς δεν είχε υπόψιν της τα στοιχεία τα οποία σας έδωσα και ως εκ τούτου συνέταξε ένα κείμενο το οποίο βρίθει από ανακρίβειες και ψεύδη.
Και επειδή αναφέρεται και στο δημοσίευμα της έγκριτης εφημερίδας σας ότι η επιστημονική κοινότητα έφερε αντιρρήσεις για τη χρήση εκσκαφέων για την αποχωμάτωση του λόφου από την οποία δήθεν ενέκυψαν προβλήματα στατικότητας του Μνημείου, θα ήθελα να ρωτήσω εσάς και τους επικριτές μου, πως αλλιώς θα μπορούσαν να απομακρυνθούν τα μπάζα από τις προηγούμενες ανασκαφές του Δ. Λαζαρίδη τα οποία υψώνονταν στα 15 μέτρα και σε μεγάλη έκταση;
Αντιλαμβάνεστε ότι πρόκειται για χιλιάδες τόνους χώμα το οποίο απομακρύνθηκε με εκατοντάδες φορτηγά με ιδιαίτερη προσοχή και φροντίδα από εξειδικευμένα άτομα και υπό στενή επιτήρηση; Προς τι οι αντιρρήσεις για την απομάκρυνση τους με σύγχρονα μέσα;
Με τον ίδιο τρόπο ενεργούν οι αρχαιολόγοι στις σύγχρονες ανασκαφές κ. Διευθυντά. Δεν ζούμε στην εποχή του Λίθου στην Αρχαιολογία ξέρετε ώστε να μεταφέρουμε τα μπάζα με καλαθάκια! Και φυσικά δεν υπήρξε κανένα πρόβλημα στατικότητας του Μνημείου. Το αντίθετο μάλιστα!
Αποφορτίστηκε η οροφή από πρόσθετο βάρος. Και όλο αυτό δεν έγινε με δική μου απόφαση αλλά κατόπιν μελέτης και με τη σύμπραξη ειδικών μηχανικών οι οποίοι συνεργάζονται χρόνια με το Υπουργείο Πολιτισμού. Επίσης τη μομφή για την on line μετάδοση της ανασκαφής να την προσάψετε σε όσους ανήκει και όχι σε μένα προσωπικά.
Αν θυμάστε, και αν όχι θα σας το θυμίσω εγώ, δεν ήμουν εκείνη που έτρεχα νυχθημερόν από κανάλι σε κανάλι για να δίνω συνεντεύξεις και να κάνω δηλώσεις «επιστημονικές» εξάγοντας αρχαιολογικά συμπεράσματα εκ του μακρόθεν. Δεν πιστεύω στην τηλεαρχαιολογία και τόσο ο βίος μου, όσο και το επιστημονικό μου έργο το αποδεικνύει περίτρανα.
Αντιθέτως άλλοι συνάδελφοι μου και μη, κυνηγώντας τα περίφημα 5 λεπτά δημοσιότητας, προσπάθησαν να εκμεταλλευτούν το παγκόσμιο ενδιαφέρον για το Μνημείο που βρέθηκε στη Μακεδονική γη και να γίνουν διάσημοι με τα δήθεν αδιάσειστα στοιχεία τους τα οποία αντλούσαν απλώς από φωτογραφίες και χωρίς να έχουν πατήσει το πόδι τους στην ανασκαφή.
Τέλος σε ότι αφορά την δήθεν νέα χρονολόγηση του Μνημείου, θα ήθελα να σας δώσω μια πληροφορία την οποία προφανώς αγνοεί η συντάκτης του άρθρου καθώς στην πρώτη επιστημονική παρουσίαση στην οποία ανακοινώθηκαν τα πρώτα επιστημονικά συμπεράσματα στις 29 Νοεμβρίου 2014 στο αμφιθέατρο του Υπουργείου Πολιτισμού, δηλαδή μετά την ολοκλήρωση της πρώτης φάσης της ανασκαφής, είχα τονίσει ότι το Ταφικό Συγκρότημα του Τύμβου Καστά Αμφίπολης (Περίβολος, Λέων, Ταφικό Μνημείο) κατασκευάστηκε στο τελευταίο τέταρτο του 4ου π.Χ. αιώνα (325-300 π.Χ.) με διάρκεια ζωής μέχρι και τους Ρωμαϊκούς χρόνους, οπότε και καταστρέφεται εν μέρει ο Περίβολος. Όμως τον 2ο π.Χ. αιώνα οι Μακεδόνες προχωρούν στη σφράγιση του Ταφικού Μνημείο για να το προστατεύσουν.
Έτσι κατασκευάζονται οι τοίχοι σφράγισης μπροστά από τους διαφραγματικούς τοίχους με τις Καρυάτιδες και τις Σφίγγες. Αν οι επικριτές μου μπερδεύονται με τη χρονολόγηση και γενικώς με το τι ανακαλύφθηκε και αποκαλύφθηκε στον Τύμβο Καστά, ας λάβουν υπόψιν τους ότι το ερχόμενο Φθινόπωρο, θα παρουσιάσω τα τεκμηριωμένα επιστημονικά συμπεράσματα και πορίσματα τόσο τα δικά μου όσο και της ανασκαφικής και μελετητικής ομάδας μου, οπότε θα προσκληθούν επισήμως για να τους λυθούν οι απορίες. Το να προβαίνουν σε αήθεις επιθέσεις και δήθεν επιστημονικά συμπεράσματα, απλώς τους εκθέτει. Παρακαλώ όπως δημοσιεύσετε την απαντητική μου επιστολή, στην ίδια θέση και έκταση με το δημοσίευμα της Εφημερίδας Αυγή, το οποίο με εκθέτει βάναυσα.
Σας ευχαριστώ εκ των προτέρων.
Με τιμή Κατερίνα Περιστέρη Προϊσταμένη της Εφορείας Αρχαιοτήτων Σερρών Υπεύθυνη Ανασκαφέας Τύμβου Καστά Αμφίπολης
Ρεπορτάζ: Δημήτρης Κώττας http://amfipolinews.blogspot.gr/2015/08/blog-post_376.html
Φιάσκο Σαμαρά η Αμφίπολη
09.08.2015 http://www.avgi.gr
Προτού συμπληρωθεί ένας χρόνος από την ανακοίνωση των σπουδαίων ευρημάτων στην Αμφίπολη και του αρχαιολογικού πυροτεχνήματος που επί μήνες παρακολουθούσε η ελληνική κοινή γνώμη από τα τηλεοπτικά κανάλια, τα επιστημονικά δεδομένα που προκύπτουν από την ανασκαφική έρευνα έρχονται να ανατρέψουν τη χρονολόγηση του μνημείου, η οποία διολισθαίνει από τον 4ο αι. π.Χ. στους ύστερους ελληνιστικούς χρόνους (δεύτερο μισό 2ου αι. π.Χ. - 1ος αι. π.Χ.). Αυτό δείχνει, σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες της "Αυγής", η έκθεση αυτοψίας που πραγματοποίησε κλιμάκιο του υπουργείου Πολιτισμού αποτελούμενο από έγκριτους αρχαιολόγους, με πολυετή ανασκαφική εμπειρία στη Μακεδονία, στον αρχαιολογικό χώρο και στο Μουσείο της Αμφίπολης όπου φυλάσσονται η κεραμική και άλλα κινητά ευρήματα της ανασκαφής, στις 30 Μαΐου.
Το μνημείο χρονολογείται στα ύστερα ελληνιστικά χρόνια και δεν έχει καμία σχέση με τον βασιλικό οίκο των Μακεδόνων
Μαζί με τη διολίσθηση της χρονολόγησης του σπουδαίου μνημείου ενταφιάζονται οι πολιτικές και επικοινωνιακές μέθοδοι χειραγώγησης και παραπλάνησης των πολιτών που επιστράτευσε η κυβέρνηση Σαμαρά για μικροπολιτικά οφέλη.
ΠΑΓΚΟΣΜΙΟ ΣΟΚ: ΟΛΑ τα ΕΥΡΗΜΑΤΑ δείχνουν ότι στον ΤΑΦΟ της ΑΜΦΙΠΟΛΗΣ είναι θαμμένος ο ΜΕΓΑΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ
Βασιλικοί ρόδακες στο κεφάλι της Σφίγγας Στο κεφάλι της σφίγγας, φαίνεται με μια πιο προσεχτική ματιά πως υπάρχουν βασιλικοί ρόδακες...
Δημοσίευση 6 Ιουλίου 2015, 9:17 μμ
Βασιλικοί ρόδακες στο κεφάλι της Σφίγγας
Στο κεφάλι της σφίγγας, φαίνεται με μια πιο προσεχτική ματιά πως υπάρχουν βασιλικοί ρόδακες στο πόλο (καπέλο).
Φαίνεται πως το σημαντικό έμβλημα συνδέεται άμεσα με την βασιλική δυναστεία καθώς ο ρόδακας έχει βρεθεί τόσο στο τάφο του Φιλίππου στις Αιγές όσο και σε αναπαραστάσεις του Μεγάλου Αλεξάνδρου κατά την ύστερη εποχή.
Ρόδακες υπάρχουν σε αρκετά σημεία του Λόφου Καστά
Σύμφωνα με την ανακοίνωση του Υπουργείου Πολιτισμού περί των ευρημάτων της ανασκαφής του Τάφου της Αρχαίας Αμφίπολης : «Επί του διαφραγματικού τοίχου αποκαλύπτεται, επίσης, μαρμάρινο επιστύλιο με γείσο, όμοιο του αντίστοιχου του ιδίου περιβόλου. Φέρει διάκοσμο με οκτάφυλλους ανάγλυφους ρόδακες, στο ύψος του επιστυλίου των πλευρικών τοίχων» ( όπως φαίνεται στην παρακάτω εικόνα ).
Όμως οι ρόδακες είναι βασιλικό σύμβολο και μάλιστα χρησιμοποιείται ευρέως από την Μακεδονική Δυναστεία.
1) ο τάφος της Αμφίπολης είναι σίγουρα βασιλικός και
2) με μεγάλη πιθανότητα να ανήκει στον Αλέξανδρο τον υιό του Φιλίππου, οπότε αποκλείεται η περίπτωση ο νεκρός να είναι κάποιος στρατηγός ή ναύαρχος (θεωρώ αδύνατο να οικειοποιόταν κάποιος ένα βασιλικό σύμβολο χωρίς να ανήκει στην Δυναστεία) ούτε φυσικά κάποιο άλλο μέλος της Μακεδονικής Δυναστείας να χρησιμοποιούσε σύμβολο που έχει αποδοθεί σε κάποιον άλλο.
Σημειώνεται ότι οι ρόδακες κάτω από το επιστύλιο στο δεύτερο θάλαμο δείχνουν τον ίδιο τον Μέγα Αλέξανδρο.
Στην εικόνα απεικονίζονται ρόδακες καθώς επίσης και πρόσωπα
Ο ρόδακας (ρόδαξ, ρόδον, τριαντάφυλλο), είναι ένα διαχρονικό κόσμημα, σύμβολο και φυλαχτό. Ο ρόδακας στους αρχαίους πολιτισμούς ήταν ηλιακό σύμβολο.
Το εντυπωσιακό ψηφιδωτό δάπεδο της Αρπαγής της Περσεφόνης
Περνώντας λοιπόν κάτω από τους οκτάφυλλους ρόδακες του επιστυλίου και ανάμεσα από τις Καρυάτιδες εισέρχεται κανείς στο δεύτερο θάλαμο όπου κυριαρχεί το εντυπωσιακό ψηφιδωτό δάπεδο της Αρπαγής της Περσεφόνης.
Η Αρπαγή της Περσεφόνης όπως ήταν πριν υποστεί φθορές… Μία εντυπωσιακή έγχρωμη αναπαράσταση του ψηφιδωτού που απεικονίζει την αρπαγή της Περσεφόνης στο ταφικό μνημείο της Αμφίπολης δημιούργησε ο ζωγράφος Γεράσιμος Γερολυμάτος.
Η καθηγήτρια Έβα Κανταρέλα, η οποία διδάσκει Ρωμαϊκό και Αρχαίο Ελληνικό Δίκαιο στο Πανεπιστήμιο του Μιλάνου, σχολιάζοντας την έρευνα στην ιταλική εφημερίδα «Κοριέρα ντέλα Σέρα» υποστήριξε ότι τα γαλάζια μάτια για τους αρχαίους Έλληνες ήταν παράξενα, διαφορετικά, καθώς ήταν σπάνιο χαρακτηριστικό.
Σύμφωνα πάντα με την κ. Κανταρέλα, παρότι, σύμφωνα με τον Όμηρο, η Αθηνά είχε γαλάζια μάτια, οι αρχαίοι Έλληνες δεν θεωρούσαν το χρώμα των ματιών σύμβολο ξεχωριστής ωραιότητας. Εκτιμούσαν περισσότερο τη λάμψη και το σχήμα τους και ιδιαίτερα τα οβάλ.
Παρόλα αυτά, υπήρχαν περιπτώσεις στις οποίες το γαλάζιο χρώμα των ματιών, ή τουλάχιστον του ενός ματιού, θεωρήθηκε ένα εξαιρετικό διακριτικό χαρακτηριστικό, σημάδι θεϊκής προέλευσης. Σύμφωνα με την παράδοση, ο Μέγας Αλέξανδρος είχε μάτια με διαφορετικό χρώμα, ένα μαύρο και ένα γαλάζιο. Και ο Αλέξανδρος δεν ήταν ένας από τους τόσους ήρωες. Ήταν ένας ημίθεος και το γαλάζιο μάτι του υπήρχε για να το φανερώνει.
Λαμβάνοντας υπόψη όλα τα ανωτέρω και παρατηρώντας τα μάτια του αλόγου (ένα γαλάζιο κι ένα μαύρο), συμπεραίνουμε ότι το άλογο συμβολίζει πιθανότατα τον Μέγα Αλέξανδρο!
Το ψηφιδωτό στο δάπεδο του θαλάμου Θ2 φαίνεται ότι είναι η κλασσική απεικόνιση της αρπαγής της Περσεφόνης από τον Πλούτωνα. Η Περσεφόνη φορά λευκό χιτώνα που συγκρατείται στο ύψος του στήθους με μία κόκκινη ταινία και έχει μία τραγική μορφή. Έχει υψωμένο το αριστερό της χέρι προς τα πάνω. Σύμφωνα με την ανακοίνωση: «Πρόκειται για γυναικεία νεανική μορφή, με κόκκινους ανεμίζοντες βοστρύχους, η οποία φοράει λευκό χιτώνα που συγκρατείται με κόκκινη λεπτή ταινία στο ύψους του στήθους. Φέρει κόσμημα στον καρπό του αριστερού της χεριού. Είναι προφανές ότι πρόκειται για την μυθολογική παράσταση της αρπαγής της Περσεφόνης από τον Πλούτωνα, με την παρουσία του θεού Ερμή ως ψυχοπομπού, όπως είθισται σε ανάλογες αναπαραστάσεις».
Ο Πλούτωνας φοράει κόκκινο χιτώνα και ο Ερμής κίτρινο.
Όπως αναφέρει το υπουργείο Πολιτισμού: «Είναι εκπληκτική η παράσταση όχι μόνον για τον χρωματικό της πλούτο, αλλά και για την τέλεια εκτέλεση του σχεδίου. Στην παράσταση του ψηφιδωτού παρουσιάζεται και η τρίτη διάσταση, ιδιαίτερα στην απεικόνιση του ψυχοπομπού και της Περσεφόνης. Είναι φανερό ότι η παράσταση παραπέμπει και στην αντίστοιχη της αρπαγής της Περσεφόνης, στον λεγόμενο Τάφο της Περσεφόνης, στο βασιλικό νεκροταφείο των Αιγών.
Φαίνεται ότι αποτελεί μίμηση της ίδιας παράστασης που βρίσκεται στον Τάφο της Περσεφόνης στις Αιγές:
Αυτό λοιπόν το ψηφιδωτό προστίθεται με όλες τις άλλες ομοιότητες που συναντήσαμε με το ανάκτορο των Αιγών και μας ενισχύει (αν όχι επιβεβαιώνει) την θέση ότι ο τάφος αυτός που παραπέμπει στις Αιγές είναι Βασιλικός αλλά και ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΟΣ!
Συγκεκριμένα:
– Το διακοσμητικό πλαίσιο του ψηφιδωτού :
υπάρχει στην ασπίδα του Φιλίππου :
καθώς και στο ανάκτορο των Αιγών :
Εκπληκτική ομοιότητα των ευρημάτων από τον λόφο Καστά της Αμφίπολης- με τη «σαρκοφάγο του Μεγάλου Αλεξάνδρου»
Μια εκπληκτική ομοιότητα των ευρημάτων- που ήρθαν στο φως της δημοσιότητας από τον λόφο Καστά της Αμφίπολης- με τη «σαρκοφάγο του Μεγάλου Αλεξάνδρου» στη Σιδώνα παρουσιάζονται στις παρακάτω φωτογραφίες.
Όπως έγινε γνωστό, οστέινα και γυάλινα διακοσμητικά στοιχεία φερέτρου βρέθηκαν εντός του τάφου της Αμφίπολης. Αυτά τα διακοσμητικά όμως φέρονται να υπάρχουν και στη σαρκοφάγο της Σιδώνας.
Το μονόγραμμα του Μεγάλου Αλεξάνδρου στον Λόφο Καστά
Στις φωτογραφίες, μετά από προσεκτική διερεύνηση, παρατηρούμε να απεικονίζεται το μονόγραμμα του Μεγάλου Αλεξάνδρου.
πηγή:
amfipolinews
http://www.pentapostagma.gr/2015/07/%cf%80%ce%b1%ce%b3%ce%ba%ce%bf%cf%83%ce%bc%ce%b9%ce%bf-%cf%83%ce%bf%ce%ba-%ce%bf%ce%bb%ce%b1-%cf%84%ce%b1-%ce%b5%cf%85%cf%81%ce%b7%ce%bc%ce%b1%cf%84%ce%b1-%ce%b4%ce%b5%ce%af%cf%87%ce%bd%ce%bf%cf%85-2.html#ixzz3fPIY8koE
28/03/2015
Σύμφωνα με την επιστημονική δημοσίευση του Ομότιμου Καθηγητή της Αρχιτεκτονικής Σχολής του Πανεπιστημίου του Κάνσας στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής, Δημήτριου Σ Δενδρινού προκύπτει.... κάτι το εκπληκτικό για την περίβολο του τάφου της Αμφίπολης.
Ο Δεινοκράτης κατάφερε, 2400 χρόνια πριν, να υπολογίσει και να αποτυπώσει πάνω στην περίβολο με τεράστια ακρίβεια τον αστρονομικό αριθμό 365,22.
Δηλαδή τον ακριβή αριθμό ημερών ανά έτος μέσα από αστρονομικές μετρήσεις.
Δείτε παρακάτω το απόσπασμα της δημοσίευσης στα αγγλικά και στα ελληνικά:
The modular structure of the tomb at Kasta Hill.
Dimitrios S. Dendrinos
Emeritus Professor, School of Architecture and Urban Design, The University of Kansas, Lawrence, Kansas, USA. In residence, at the City of Ormond Beach, Florida, USA.
December 4, 2014
Back outside the tomb: the astronomical linkage.
The circle and the ellipse of the perimeter wall. We now know that the outside perimeter is an actual ellipse; but on vertical projection (that is as a floor plan, or KATOPSH) it is a “perfect circle” (according to the archeological team, that has not made available any accurate, digitally obtained site plans, floor plans or anything equivalent to inform the public). Thus we will use the “perfect circle with a 497 meters perimeter wall” phrase as a flat plane (perpendicular to its axis) cutting a right circular cylinder with a radius, R, of 79.14 meters or with a diameter, (2R), of 158.8 meters (assuming that is, that’s what they meant, when they said the tomb is a perfect circle with a perimeter of 497 meters). We’ll designate as P the actual elliptical perimeter length, so that obviously: P*
P* ≈ P. The angle to the horizontal plane (that is, a plane perpendicular to the cylinder’s axis) this particular slope has is designated as ψ. Obviously, P is a function of both P* and ψ. The actual perimeter length of an ellipse P is obtained by a complicated function, based on ψ, and R, which isn’t needed here for the purposes of this paper.
As discussed already, all marble slabs visible on the surface of the wall have an equal length, and this length must be equal to z* (that is exactly 1.36 meters.) This z* is in effect the tomb’s EXTERIOR HORIZONTAL MODULUS. This module is directly linked to the length of the Karyatides’ base and thus the interior horizontal modulus.
The Major finding. Since the monument is encircled in all its (circular projected perimeter P*=497 meters) by marble slabs of this length, then the perimeter’s length (projected as a circle by a flat plane perpendicular to the cylinder’s axis) must be (exactly) divided by this outside modulus. And indeed, it is; and with a big surprise in store.
If one divides the total length of this perimeter P* by the length of the exterior modulus z* one obtains the total number of marble slabs needed to cover the total perimeter wall in each row of slabs N*:
N* = P* / z* = 497 / 1.36 = 365.44 (5)
In effect, this number N* is off the grid by a length of .5984 meters (.44x1.36=.5984 about 60 centimeters in an almost half a kilometer long perimeter). It could be that this is the difference between the actual elliptical perimeter of the tomb P, and the projected circular perimeter P* plus any space needed to attach and seal the slabs. However, there’s far more to this length than simply that slack.
N* is a remarkable number with an astronomical connection. We now know from precise astronomical measurements that there are 365.22 days in a year. The architect approximated with N* through his module an astronomical number. The days-in-a-year number produced by the monument’s architect is six hundredths of one percent (0.0006) different than the actual astronomically derived number. One may comfortably say, it’s an exact estimate. This astronomical link is quite informative, and in effect stunning, given the age of the monument. Humans have constructed monumental structures obeying the daily cycle, the lunar cycle and this monument was built obeying one significant element of the annual cycle, the whole calendar year. Here, in effect, each marble stone on the periphery wall corresponds to about one degree, in an approximate 360 degree circle.
Μετάφραση:
Επιστροφή έξω από τον τάφο: Η αστρονομική σύνδεση.
Ο κύκλος και η έλλειψης του περιμετρικού τοιχώματος.Γνωρίζουμε τώρα ότι η εξωτερική περίμετρος είναι μια πραγματική έλλειψη-αλλά σε κατακόρυφη προβολή (δηλαδή ως κάτοψη) είναι ένας «τέλειος κύκλος».Έτσι θα χρησιμοποιήσουμε τον "τέλειο κύκλο με 497 μέτρα περίμετρο τοίχου" ως μια επίπεδη επιφάνεια (κάθετη προς τον άξονα του) κόβοντας το δεξί κυκλικό κύλινδρο με ακτίνα, R, του 79,14 μέτρα ή με μια διάμετρο, (2R), της 158,8 μέτρα (με την προϋπόθεση ότι είναι και ότι εννοούσαν αυτό, όταν είπαν ότι ο τάφος είναι ένας τέλειος κύκλος με περίμετρο 497 μέτρα).Θα ορίσει ως P το πραγματικό ελλειπτικό μήκος της περιμέτρου, ώστε προφανώς: P * < P.Σημειώνεται ότι, το επίπεδο του εδάφους παριστά μία εγκάρσια τομή ενός κυλίνδρου αρκετά μακριά από το να είναι παράλληλο προς τον άξονα του κυλίνδρου, είναι καλό να εξεταστεί το σχήμα της διατομής ως «έλλειψη».
Τοπογραφικό του λόφου
Θα πρέπει επίσης να καταστεί σαφές ότι, δεδομένου διαστάσεις του λόφου, Ρ * και Ρ είναι πολύ κοντά στην πραγματικότητα, και για όλους τους πρακτικούς σκοπούς, είναι ασφαλές να υποθέσουμε ότιP * ≈ P.Η γωνία προς το οριζόντιο επίπεδο (δηλαδή, ένα επίπεδο κάθετο προς τον άξονα του κυλίνδρου) αυτή τη συγκεκριμένη κλίση έχει χαρακτηρίζεται ωςψ.Προφανώς, το Ρ είναι συνάρτηση τόσο του Ρ * καιψ.Το πραγματικό μήκος της περιμέτρου μιας έλλειψης Ρ λαμβάνεται με μια πολύπλοκη λειτουργία, βάσειψ, και τα R, τα οποία δεν είναι αναγκαία εδώ για τους σκοπούς του παρόντος εγγράφου.
Όπως συζητήθηκε ήδη, όλες οι πλάκες μαρμάρου ορατά στην επιφάνεια του τοιχώματος έχουν ένα ίσο μήκος και το μήκος αυτό πρέπει να είναι ίση προς z * (δηλαδή ακριβώς 1,36 μ.)Αυτή η z * είναι σε ισχύ του τάφου ο ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΣ ΟΡΙΖΟΝΤΙΟΣ ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΗΣ.Η ενότητα αυτή συνδέεται άμεσα με το μήκος της βάσης του Καρυάτιδες »και έτσι το εσωτερικό οριζόντιο μέτρο.
Το σημαντικότερο εύρημα.Δεδομένου ότι το μνημείο είναι περικυκλωμένο σε όλο του μήκος (η εγκύκλιος προβλέπει περίμετρο Ρ * = 497 μέτρα) με μαρμάρινες πλάκες αυτού του μήκους, τότε το μήκος της περιμέτρου (προβάλλεται ως έναν κύκλο με μια επίπεδη επιφάνεια κάθετη προς τον άξονα του κυλίνδρου) πρέπει να είναι (ακριβώς) διαιρούμενο από αυτό το μέτρο από έξω.Και πράγματι, αυτό είναι και με μια μεγάλη έκπληξη.
Αν κάποιος χωρίζει το συνολικό μήκος αυτής της περιμέτρου P * από το μήκος του εξωτερικού συντελεστή z * παίρνομε το συνολικό αριθμό μαρμάρινων πλακών που απαιτούνται για την κάλυψη του συνολικού περιμετρικού τοιχώματος σε κάθε σειρά πλακών Ν *:
N * = Ρ * / z * = 497 / 1,36 = 365,44(5)
Στην πραγματικότητα, αυτός ο αριθμός Ν * είναι έξω από το πλέγμα με μήκος 0.5984 μέτρα (0.44x1.36 = 0.5984 περίπου 60 εκατοστά σε σχεδόν μισό χιλιόμετρο μακριά περίμετρο).Θα μπορούσε να είναι ότι αυτή είναι η διαφορά μεταξύ της πραγματικής ελλειπτική περίμετρο του τάφου Ρ, και η προβλεπόμενη κυκλική περίμετρο Ρ * συν οποιουδήποτε χώρου που απαιτείται για τη σύνδεση και τη σφράγιση των πλακών.Ωστόσο, υπάρχει πολύ περισσότερο σε αυτό το μήκος από αυτή την απλή χαλαρότητα.
Ν * είναι ένας αξιοσημείωτος αριθμός με μία αστρονομική σύνδεση.Γνωρίζουμε τώρα από ακριβείς αστρονομικές μετρήσεις που υπάρχουν 365,22 ημέρες σε ένα έτος.Ο αρχιτέκτονας προσεγγίζει με Ν * μέσω της ενότητάς του (της περιβόλου) τον αστρονομικό αριθμό.Ο αριθμός ημερών-σε-ένα-χρόνο που παράγεται από τον αρχιτέκτονα του μνημείου είναι έξι εκατοστά του ένα τοις εκατό (0,0006) διαφορετική από την πραγματική που προέρχεται αστρονομικά.Κάποιος μπορεί άνετα να πει , είναι μια ακριβής εκτίμηση.
Αυτή η αστρονομική σύνδεση είναι αρκετά κατατοπιστική, και στην πραγματικότητα κάτι το εκπληκτικό, δεδομένης της ηλικίας του μνημείου.Οι άνθρωποι έχουν κατασκευάσει μνημειακές κατασκευές υπακούοντας στον ημερήσιο κύκλο, το σεληνιακό κύκλο και το μνημείο χτίστηκε υπακούοντας ένα σημαντικό στοιχείο, αυτού του ετήσιου κύκλου, σε ένα ολόκληρο ημερολογιακό έτος.Εδώ, στην πραγματικότητα, κάθε μαρμάρινη πέτρα στην περιφέρεια του τοίχου αντιστοιχεί σε περίπου ένα βαθμό, σε μια κατά προσέγγιση μονάδα σε ένα κύκλο 360 μοιρών.
Πηγές:
ellinondiktyo.blogspot.gr
http://www.paraskinia.com/2015/03/blog-post_864.html
Ακολουθεί αναδημοσίευση από http://www.protothema.gr/culture/article/456261/amfipoli-o-tumvos-oi-delfoi-kai-i-dunasteia-ton-timenidon/
Αμφίπολη: Ο Τύμβος, οι Δελφοί και η δυναστεία των Τημενιδών
Βασίλης Τσακίρογλου, Φωτογραφίες: William Faithful 03/03/2015 18:12
Ο μελετητής Αντόνιο Κόρσο μιλά στο protothema.gr: «Υπάρχουν σημαντικά ευρήματα που δεν έχει δει κανείς εκτός από τους ανασκαφείς» - «Οι μορφές στα ζωγραφισμένα επιστύλια παραπέμπουν στη νίκη του Μεγάλου Αλεξάνδρου επί των Περσών, αλλά και στους Δελφούς» Ο Ιταλός μελετητής Αντόνιο Κόρσο, αρχαιολόγος και ιστορικός τέχνης, που θεωρείται παγκοσμίως αυθεντία στην αρχαιοελληνική γλυπτική, καταθέτει στο protothema.gr μια πρωτότυπη και απολύτως τεκμηριωμένη ερμηνεία του πολυσυζητημένου ταφικού μνημείου της Αμφίπολης.
Στα κυριότερα σημεία της συνέντευξής του, υπογραμμίζει:
- Κι όμως, υπάρχει σχέση του Τύμβου της Αμφίπολης με τη βασιλική δυναστεία της Μακεδονίας, τους Τημενίδες και τον κύκλο του Μεγάλου Αλεξάνδρου
- Τα ίδια τα αγάλματα των Σφιγγών και των Καρυατίδων αποκλείουν οποιαδήποτε άλλη χρονολόγηση εκτός του τέλους του 4ου π.Χ. αιώνα.
- Οι μορφές στα ζωγραφισμένα επιστύλια παραπέμπουν στη νίκη του Μεγάλου Αλεξάνδρου επί των Περσών, αλλά και στους Δελφούς.
- Ο Τύμβος ανεγέρθηκε «σκεπάζοντας» ένα προϋπάρχον ιερό, αφιερωμένο στην τοπική θεότητα Φυλλίδα.
- Ποια είναι συνοπτικά η δική σας ερμηνεία για τον Τύμβο της Αμφίπολης;
Πολύ επιγραμματικά, θεωρώ ότι ο τύμβος της Αμφίπολης είναι ξεκάθαρα μακεδονικός, χρονολογείται περί το 330-320 π.Χ. και κατασκευάστηκε, πιθανότατα από τον αρχιτέκτονα Δεινοκράτη, προς τιμήν κάποιου επιφανούς πολεμιστή. Αυτό τεκμηριώνεται, όχι μόνο επί τη βάσει όσων ευρημάτων έχουν δημοσιοποιηθεί μέχρι στιγμής, αλλά και κάποιων που, όπως είμαι βέβαιος, πρόκειται να αποκαλυφθούν στο μέλλον. Πιστεύω ακράδαντα ότι υπάρχουν πολύ σημαντικά ευρήματα, τα οποία επιβεβαιώνουν τη χρονολόγηση και την «ταυτότητα» του μνημείου, αλλά που κανείς, εκτός από τους ανασκαφείς, δεν έχει δει έως τώρα.
Είμαι πεπεισμένος ότι ο Λέων βρισκόταν στην κορυφή του Τύμβου και, όπως και όλα τα υπόλοιπα γλυπτά (οι Σφίγγες, οι Κόρες ή «Καρυάτιδες» κ.λπ) έχουν φιλοτεχνηθεί από Θάσιους καλλιτέχνες οι οποίοι, είτε ανήκαν όλοι στο ίδιο εργαστήριο, είτε ήταν κοινωνοί της ίδιας αντίληψης για την γλυπτική. Οι Καρυάτιδες, με τα χέρια τους που εκτείνονται προς το εσωτερικό της πύλης, θα πρέπει να κρατούσαν στεφάνι, προοπτικά πάνω από το κεφάλι ενός αγάλματος, πιθανότατα σε καθιστή στάση, το οποίο βρισκόταν στο κέντρο του πρώτου θαλάμου. Αυτός θα πρέπει να ήταν ο νεκρός, προς τιμήν του οποίου δημιουργήθηκε ο Τύμβος, υπερκαλύπτοντας και περικυκλώνοντας με τον περίβολο έναν γήλοφο ο οποίος προηγουμένως, όπως αναφέρει ένα επίγραμμα του Αντιπάτρου του Θεσσαλονικέως, ήταν ήδη τόπος λατρείας, αφιερωμένος στην τοπική θεότητα Φυλλίδα.
Ιδιαίτερα σημαντικό εύρημα για την ερμηνεία του μνημείου θεωρώ τα ζωγραφισμένα επιστύλια: Οι παραστάσεις που διακρίνονται σε αυτά, δηλαδή η Νίκη, ο τρίποδας, ο ταύρος, το φοινικόδεντρο κ.ο.κ. υποδεικνύουν έναν απευθείας συσχετισμό με τους Δελφούς. Κατά την άποψή μου, αυτή η συμβολική σύνδεση με τον ιερό για τους αρχαίους Ελληνες τόπο των Δελφών, οδηγεί στο συμπέρασμα ότι ο Τύμβος της Αμφίπολης είναι ένα μνημείο αφιερωμένο στον πολεμικό θρίαμβο του Μεγάλου Αλεξάνδρου επί των Περσών. Ο Αθηναίος στρατηγός Κίμων αφιέρωσε μεταξύ άλλων και ένα φοινικόδεντρο στο ιερό του Απόλλωνα των Δελφών ύστερα από την νίκη του επί των Περσών στον ποταμό Ευρυμέδοντα (469-466 π.Χ). Εμπνεόμενοι από αυτό, οι παραγγελιοδότες του Τύμβου στην Αμφίπολη επανέλαβαν τη συμβολική αφιέρωση στη μεγάλη νίκη του μακεδονικού στρατού, στην οποία δεν μπορεί παρά να είχε συμβάλει ο νεκρός.
Το όλο μνημείο είναι εξαιρετικά σημαντικό, διότι μαρτυρά τη στροφή της ελληνιστικής κοσμοαντίληψης στο υπερμέγεθες, κάτι που συνδυάζεται αμέσως με την απολυταρχική εξουσία.
- Η επικεφαλής της ανασκαφής, η κυρία Κατερίνα Περιστέρη, υποβάθμισε πρόσφατα τη σημασία των ανευρεθέντων σκελετών. Συμφωνείτε με αυτή τη θεώρηση;
Μου φαίνεται λογικό το ότι, όπως είπαν οι ανασκαφείς, οι νεκροί που βρέθηκαν είχαν ριφθεί ατάκτως στο συγκεκριμένο σημείο, άρα μάλλον δεν ήταν αυτά τα άτομα για τα οποία φτιάχτηκε ο τάφος. Φυσικά, δεν γνωρίζω τον αρχικό νεκρό του Τύμβου και φαντάζομαι πως κανείς δεν μπορεί να ξέρει πότε ή εάν θα μάθουμε ποτέ την ταυτότητά του. Ωστόσο, οι λόγοι για τους οποίους κατασκευάστηκε το μνημείο, προκειμένου να αποδοθούν τιμές σε κάποιον ή κάποιους, είναι εμφανείς από το ζωγραφισμένο επιστύλιο, με τον φοίνικα και τις υπόλοιπες αναπαραστάσεις. Κατά τη γνώμη μου, η καλλιτεχνική και ιστορική άποψη του Τύμβου της Αμφίπολης έχουν πολύ μεγαλύτερη σημασία. Διότι ο Τύμβος είναι ένα λαμπρό μνημείο, αφιερωμένο στην ασιατική εκστρατεία των Μακεδόνων -και ο φοίνικας αυτό το δείχνει ξεκάθαρα-, κάτι που είναι μακράν πιο σημαντικό από την ταυτότητα των νεκρών. Τουλάχιστον αυτό πιστεύω εγώ, ως ιστορικός της αρχαίας τέχνης.
- Θεωρείτε πιθανόν, όμως, ότι ο Τύμβος συνδέεται με τη δυναστεία των Τημενιδών ή, έστω, με τον κύκλο των στρατηγών περί τον Αλέξανδρο;
Πιστεύω ότι κάποιος πολύ υψηλόβαθμος πολεμιστής ήταν θαμμένος εκεί και συμφωνώ με τον αρχιτέκτονα της ανασκαφικής ομάδας, τον κ. Μιχάλη Λεφαντζή, ο οποίος έχει δηλώσει κάτι παρόμοιο σε τηλεοπτική του συνέντευξη. Επιπλέον θεωρώ ότι ο Τύμβος είχε σχέση με τον κύκλο του Μεγάλου Αλεξάνδρου, όχι όμως με την Ολυμπιάδα όπως είχε υποτεθεί, αυτό είναι εξαιρετικά απίθανο. Δεν βλέπω το λόγο γιατί να έχει ταφεί η Ολυμπιάδα στην Αμφίπολη, δεν βλέπω τη σύνδεσή της με τη νίκη επί των Περσών ή κάποιον ισχυρό δεσμό της Ολυμπιάδας με τους Δελφούς. Δεν θέλω να υπεισέλθω στη μάταιη ονοματολογία, για το εάν θα μπορούσε να είναι ο Ηφαιστίων ή οποιοσδήποτε άλλος. Αυτό που κρίνω εγώ, είναι ότι ο Τύμβος δημιουργήθηκε στην Αμφίπολη πρώτα από όλα διότι οι τύμβοι, οι οποίοι ήταν ούτως ή άλλως ένα χαρακτηριστικό στοιχείο των ελληνικών πόλεων, για τους Μακεδόνες έγιναν, κατά κάποιο τρόπο, το πιο σπουδαίο σημείο του αστικού τοπίου. Ενώ, όπως γνωρίζουμε, στην κλασική «πόλιν» το πιο σημαντικό κέντρο ήταν ο ναός, το ιερό.
- Υπάρχει πάντα η απορία «γιατί στην Αμφίπολη;»
Η Αμφίπολη επελέγη, διότι ήταν το σημείο εκκίνησης της εκστρατείας του Μεγάλου Αλεξάνδρου. Οι Αιγές και η Πέλλα ήταν μεν σημαντικά μέρη για τους Μακεδόνες, αλλά δεν ήταν τόσο στενά συνδεδεμένα με την εκστρατεία του Μεγάλου Αλεξάνδρου. Επιπλέον, η δική μου θεωρία λέει ότι θέλησαν να τοποθετήσουν έναν επιφανή νεκρό σε ένα σημείο που ήταν ήδη ιερό. Εάν αυτό ήταν το ηρώον της Φυλλίδος (κάτι που φαίνεται πολύ πιθανόν διότι ο γήλοφος ήταν καλυμμένος με πράσινο και δέντρα, ιδιαίτερα αμυγδαλιές, στοιχείο χαρακτηριστικό της λατρείας των ανθρώπων της περιοχής για την Φυλλίδα), ο χώρος ήταν ήδη ισχυρά καθοσιωμένος και γι' αυτό η σημασία του βάρυνε για την επιλογή του.
- Υπάρχει πολιτικός συμβολισμός στο τεράστιο μέγεθος του Τύμβου;
Στην περίοδο για την οποία συζητάμε, δηλαδή το τελευταίο τέταρτο του 4ου π.Χ. αιώνα, υπάρχει μία καινοτομία -η αγάπη για τις μεγαλύτερες διαστάσεις, κάτι που είχε αρχίσει ήδη με τον Μαύσωλο. Ο λατινικός όρος είναι magniloquentia, ο μαξιμαλισμός, ο οποίος οδηγεί τελικά στο μπαρόκ. Είναι η ιδέα του να οραματίζεται κάποιος πελώρια μνημεία, ενώ η κλασική τέχνη δεν αρέσκεται σε κάτι τέτοιο, προτιμά τη συμμετρία, τις αναλογίες, το «μέτρον», το est modus in rebus, ή ne quid nimis, το «μηδέν άγαν». Αντιθέτως, οι Μακεδόνες τείνει προς τα μεγάλα και επιβλητικά οικδομήματα, κάτι που συναρτάται στην απολυταρχική ισχύ. Εμφανίζεται ο γιγαντισμός γιατί πολλά πράγματα έχουν αλλάξει στην αρχαιοελληνική αντίληψη του κόσμου. Ένα μνημείο στη λογική του γιγαντισμού είναι απόλυτα εναρμονισμένο με το πνεύμα της περιόδου.
Το μνημείο και μόνο με τις διαστάσεις του, έδειχνε πόσο σημαντικοί ήταν οι βασιλείς που το έφτιαξαν. Πιστεύω ότι κάποιος από την ευρύτερη βασιλική οικογένεια ήταν θαμμένος εκεί και αναρωτιέμαι εάν ο Αντίπατρος ο Θεσσαλονικεύς, ο οποίος έζησε την εποχή του Αυγούστου, σε ένα επίγραμμα που, εάν θυμάμαι καλά είναι το Νο. 705 του 7ου βιβλίου, περιγράφει την Αμφίπολη, από την οποία εκείνη την εποχή είχαν απομείνει μόνο ερείπια. Εκεί ο ποιητής κάνει λόγο για έναν ναό της Φυλλίδας που, πιθανότατα είναι ο σημερινός Τύμβος Καστά.
- Στη δική σας θεώρησή σας αγνοείτε εντελώς το σκελετικό υλικό και επικεντρώνετε στα γλυπτά και μάλιστα στα επιστύλια, στα οποία δεν δόθηκε ποτέ ιδιαίτερη προσοχή από το κοινό, παρά το έντονο ενδιαφέρον για το μνημείο και τη σημασία του. Πώς το εξηγείτε αυτό;
Προφανώς, διότι πιστεύω ότι τα στοιχεία που μπορούν να μας διαφωτίσουν και να λύσουν τις απορίες μας βρίσκονται μπροστά μας. Τα αγάλματα και οι ζωγραφικές παραστάσεις μάς μιλούν -και, κατά τη γνώμη μου, λένε πάρα πολλά. Για παράδειγμα, η χρονολόγηση του Τύμβου για την οποίαν έγινε τόσο μεγάλη συζήτηση, δεν μπορεί να μετακινηθεί από το τελευταίο τέταρτο του 4ου π.Χ. αιώνα -και αυτό το επιβάλλει η μορφή που έχουν οι Κόρες (το «Καρυάτιδαι» είναι μια συμβατική ονομασία που έχει επικρατήσει, ουσιαστικά κατά λάθος). Για διάφορους λόγους δεν είναι επιστημονικώς σοβαρό το να χρονολογούμε τον Τύμβο της Αμφίπολης στον 1ο π.Χ. αιώνα, στα ρωμαϊκά χρόνια κ.λπ. Πρώτα απ' όλα, λοιπόν, οι «Κόραι» φέρουν ένα είδος ζωστήρα κάτω από το στήθος τους, το οποίο γίνεται πολύ της μόδας στην γλυπτική γύρω στο 340 π.Χ., όπως γνωρίζουμε από τα Αττικά Ανάγλυφα (Attic Document Reliefs ή Urkundenreliefs).
Τα σανδάλια τους, επίσης, είναι πανομοιότυπα με εκείνα μιας ομάδας αγαλμάτων αυτής της χρονικής περιόδου, στην οποία περιλαμβάνεται πχ ο Ερμής της Ολυμπίας, η Άρτεμις της Gabii, μια τυπολογία αγαλμάτων της Αρτέμιδας η οποία συνήθως αποδίδεται στον Πραξιτέλη -άρα δεν μπορεί να είναι πολύ μακριά από αυτή την χρονολόγηση- και αργότερα αντιγράφηκε κατά κόρον από Ρωμαίους γλύπτες, ο Απόλλων του Μπελβεντέρε, η «Αρτεμις των Βερσαλιών» κ.ά.
Επομένως, όλο αυτό το δίκτυο των συγκρίσεων τοποθετεί σταθερά τις Κόρες της Αμφίπολης πέριξ του 330 π.Χ., μόνο με βάση την τυπολογία των σανδαλιών τους. Επιπλέον όμως μπορούμε να αναλύσουμε και το ζιγκ-ζαγκ στο τελείωμα του χιτώνα των αγαλμάτων, το οποίο συνιστά ένα άλλο ιωνικό πρότυπο που ήταν ιδιαίτερα προσφιλές στους γλύπτες του Αρτεμισίου της Εφέσου -και αναφέρομαι στην ύστερη κλασική φάση, περίπου στο 330-320 π.Χ.
Προκρίνω τη συγκεκριμένη χρονολόγηση, ειδικά με βάση την columna caelata, η οποία αποδίδεται στον μεγάλο γλύπτη Σκόπα και φέρει αυτές τις πτυχώσεις σε τεθλασμένη διάταξη, τύπου «ζιγκ-ζαγκ». Πρόκειται για ένα μοτίβο που απαντάται συχνά στα ιωνικά εργαστήρια αυτής της περιόδου. Η ύστερη κλασική περίοδος είναι μια φάση έντονης ιωνικής αναβίωσης και έτσι, η ιωνική τεχνοτροπία γίνεται πολύ του συρμού, τόσο στην αρχιτεκτονική όσο και στην γλυπτική.
- Κατά τη γνώμη σας, οι Σφίγγες και οι Καρυάτιδες φιλοτεχνήθηκαν από τον ίδιο καλλιτέχνη;
Τα κεφάλια των αγαλμάτων που σώζονται, της Καρυάτιδας και της Σφίγγας, μοιάζουν πολύ με το κεφάλι του Διονύσου από τη Θάσο, όπως και με τα κεφάλια των Αετίδων, από τον υστεροκλασσικό ναό του Απόλλωνα στους Δελφούς.
Ο Διόνυσος της Θάσου είναι ένα μαρμάρινο κεφάλι, το οποίο έχει ανευρεθεί στη Θάσο, φυλάσσεται στο εκεί μουσείο και χρονολογείται στο 330-320 π.Χ. Αυτό, ως προς τα καλλιτεχνικά και τεχνικά του χαρακτηριστικά είναι εξαιρετικά κοντά στο κεφάλι της Σφίγγας που βρέθηκε στον τάφο της Αμφίπολης. Η αισθητική και τεχνική σύγκριση είναι αποκαλυπτική και, κατά τη γνώμη μου, δικαιολογεί το συμπέρασμα ότι, όχι μόνο το μάρμαρο ως πρώτη ύλη αλλά και το εργαστήριο που ανέλαβε να φιλοτεχνήσει τα γλυπτά του Τύμβου προερχόταν από τη Θάσο. Επίσης, υπάρχει άλλο ένα κεφάλι, γυναικείο, το οποίο βρέθηκε στο ιερό του Ηρακλέους στη Θάσο, που μοιάζει εξαιρετικά, αυτή τη φορά όχι με το κεφάλι της Σφίγγας, αλλά με το κεφάλι της Καρυάτιδας.
Κρίνοντας από τις φωτογραφίες, καθώς δεν έχω δει αυτοπροσώπως το μνημείο, θα έλεγα ότι οι Σφίγγες και οι Καρυάτιδες έχουν κατασκευαστεί από δύο διαφορετικές φλέβες θασίτικου μαρμάρου, προέρχονται όμως και οι δύο από το ίδιο λατομείο.
Σε ό,τι αφορά στον συμβολισμό, κατά τη γνώμη μου θα μπορούσε κανείς να πει τα εξής: Πρώτα από όλα, υπάρχει ένας στενός δεσμός με τον Απόλλωνα και το ιερό των Δελφών, στο οποίο ο κυρίαρχος θεός ήταν ο Απόλλων, όμως, μόλις εκείνος έφυγε για την χώρα των Υπερβορείων, ο Διόνυσος τον αντικατέστησε. Αυτή η ανάμιξη Απόλλωνα και Διονύσου, παραπέμπει σε ένα και μόνο σημείο της ελληνικής επικράτειας εκείνης της εποχής: Δελφοί. Ο λόγος για τον οποίον το πιστεύω αυτό είναι ο εξής: α) Η γενική σιλουέτα των Καρυατίδων μοιάζουν πολύ με τις Κόρες του Θησαυρού των Σιφνίων στους Δελφούς. β) Οι Σφίγγες ήταν ιερές μορφές αφιερωμένες στον Απόλλωνα, κάτι που δεν μπορεί να αμφισβητείται.
- Δίνετε μεγάλη έμφαση στα επιστύλια. Ποια είναι η θεωρία σας γι' αυτά;
Θεωρώ πως το στοιχείο εκείνο που μας δίνει αποδείξεις για τη σύνδεση του μνημείου της Αμφίπολης με τους Δελφούς είναι τα ζωγραφισμένα επιστύλια. Πρόκειται για εύρημα κρίσιμης σημασίας κι αυτό διότι υπάρχει ένα τρίποδο και ένα φοινικόδεντρο, όπως αυτό που ήταν αφιερωμένο από τον Κίμωνα στους Δελφούς κατόπιν της νίκης επί των Περσών στον Ευρυμέδοντα (469-466 π.Χ.). Έτσι, έχουμε την επανάχρηση του φοινικόδεντρου στο ζωγραφισμένο επιστύλιο, καθώς αυτό το σύμβολο της νίκης των Ελλήνων επί των Περσών στη Μικρά Ασία, έγινε μοτίβο για την τέχνη γενικοτερα. Αυτό οφείλεται, βέβαια, στη νίκη των Μακεδόνων επί των Περσών στην Ασία. Είμαι βέβαιος πως θα βρεθούν κι άλλα στοιχεία που θα επιβεβαιώσουν ότι το συγκεκριμένο μνημείο δημιουργήθηκε προς τιμήν κάποιας νίκης του μακεδονικού στρατού και μιλώ για τον Τύμβο συνολικά.
Στο επιζωγραφισμένο επιστύλιο επίσης, η πτερωτή μορφή πέραν πάσης αμφιβολίας, φαίνεται ότι είναι μια Νίκη. Στη διάθεσή μου έχω μόνο τις φωτογραφίες που δημοσίευσε το ΥΠΠΟ, φαντάζομαι όμως ότι αυτό που έχω δει, όπως και οποιοσδήποτε άλλος, δεν είναι το μόνο τμήμα του επιστυλίου που είναι επιζωγραφισμένο, θα πρέπει να υπάρχουν κι άλλα.
Όσο για τον ταύρο, αυτός, φυσικά, αντιπροσωπεύει τον Διόνυσο, δεν μπορεί να είναι κάτι άλλο, διότι δεσπόζει με το μέγεθός του στη σύνθεση. Ηδη στις Βάχκες ο Ευρυπίδης αναφέρεται στον Διόνυσο ως ένα πλάσμα με τα χαρακτηριστικά του ταύρου και δεν πρέπει να λησμονούμε ότι οι Βάκχαι του Ευριπίδη παρουσιάστηκαν για πρώτη φορά στη Μακεδονία, στην αυλή της Πέλλας. Χάρη στην τραγωδία του Ευρυπίδη, υπάρχει ισχυρός δεσμός του ταύρου με τον Διόνυσο.
Στα επιστύλια βλέπουμε ότι και οι δύο μορφές τείνουν προς τον ταύρο, ο οποίος βρίσκεται στο κέντρο αυτής της παράστασης. Αυτά όλα, κατά τη γνώμη μου, μιλούν για μια διονυσιακή αναπαράσταση και μπορεί να έχουν σχέση με την εποχή κατά την οποίαν φτιάχτηκε το μνημείο, εφόσον είναι γνωστό ότι ο Απόλλων επέστρεφε από τη χώρα των Υπερβορείων στο μέσον του καλοκαιριού, όπως γνωρίζουμε από τον ποιητή Αλκαίο. Επομένως, ίσως έχει να κάνει με την περίοδο που ο Διόνυσος ήταν ο κυρίαρχος των Δελφών και εν πάση περιπτώσει, υπάρχουν αναφορές από διάφορα άλλα πασίγνωστα γλυπτά, τα λεγόμενα opera nobilia.
Ο Διόνυσος είχε πολύ μεγάλη σημασία για τον Μέγα Αλέξανδρο. Θα έλεγα ότι η περίοδος κατά την οποία κατασκευάστηκε ο Τύμβος είναι μια εποχή που το πνεύμα αλλάζει. Η κατήφεια εγκαταλείπεται και αυτός ο ενθουσιασμός, η έξαψει που προκαλεί ο Διόνυσος θεωρείται χαρακτηριστική της απολυταρχικής εξουσίας. Ετσι ο Διόνυσος γίνεται ο πιο σημαντικός θεός για τους Μακεδόνες.
Γνωρίζουμε επίσης ότι ο Μέγας Αλέξανδρος ήταν πότης, θα λέγαμε «ένα πολύ γερό ποτήρι» και υπάρχει πλήθος διονυσιακών νύξεων στις αναπαραστάσεις που τον αφορούν. Είναι η περίοδος που το ελληνικό πνεύμα εγκαταλείπει τον ψυχρό ορθολογισμό της κλασικής περιόδου και τα πάντα τείνουν προς τον διονυσιασμό, τις καταχρήσεις και την μπαρόκ αντίληψη του κόσμου -όλα αυτά είναι σχετικά με τη συγκεκριμένη στάση ζωής, η οποία είναι χαρακτηριστική και σημαντική.
- Διακρίνετε άλλους συμβολισμούς στο μνημείο;
Οι Καρυάτιδες είναι συνδεδεμένες στενά με το θάνατο. Ακόμη και στην Ακρόπολη της Αθήνας, οι Κόραι θεωρούνται φρουροί του τάφου του Ερεχθέα. Οι Σφίγγες, για παράδειγμα, δεν ήταν αντικρυστές όπως πολύ νομίζουν. Η μία είχε το κεφάλι της στραμμένο προς τα μέσα και η άλλη προς τα έξω. Και σε αυτό υπήρχε, βέβαια, συμβολισμός: Η μία κοίταζε προς τον έξω κόσμο, των ζωντανών και η άλλη προς τα ενδότερα, στον κόσμο των νεκρών. Οι Σφίγγες στέκονται στο όριο, ανάμεσα στο βασίλειο των ζωντανών και σε εκείνο του νεκρών. Αλλά και η όλη ακολουθία των θαλάμων που οδηγεί στο βαθύτερο σημείο του Τύμβου δίνει έμφαση σε αυτό το δρομολόγιο από τη ζωή προς το θάνατο. Επομένως, συνιστά μια θρησκευτική ή ακόμη και ψυχ-αγωγική εμπειρία. Υπάρχουν και άλλα παραδείγματα τέτοιων σύνθετων μνημείων, για παράδειγμα ο Παυσανίας αναφέρει το Ηρώον του Τροφωνίου στη Λειβαδιά. Ο Τροφώνιος ήταν ο ένας από τους δύο αρχιτέκτονες του ναού του Απόλλωνα στους Δελφούς. Κατόπιν έγινε ήρωας και μάλιστα με θεραπευτικές ιδιότητες, γι' αυτό και έγινε αντικείμενο μαντικής λατρείας. Ολα αυτά έχουν σχέση με τις ηρωικές δοξασίες, οι οποίες είχαν αποκτήσει μεγάλη σημασία τη συγκεκριμένη περίοδο. Οι θεραπευτικές ιδιότητες των ηρώων και των θεοτήτων, ένα στοιχείο χαρακτηριστικό αυτής της περιόδου, η Σωτηρία, αναδεικνύεται σε κύρια ψυχική ανάγκη των ανθρώπων. Επομένως, ο Τύμβος της Αμφίπολης απαντά σε πνευματικές ανάγκες.
- Ώστε, εκτός από ταφικό, το μνημείο της Αμφίπολης ήταν επιπλέον και λατρευτικό;
Πιστεύω πως όλα τα επιμέρους στοιχεία του συνθέτουν μια ξεκάθαρη αναφορά: Ο Απόλλων ήταν ο θεός που χάρισε τη νίκη στους Μακεδόνες. Ο Απόλλων συνδέεται με τους Δελφούς, όπως και ο Διόνυσος, ο οποίος κατά τη συγκεκριμένη περίοδο γίνεται εξίσου σημαντικός με τον Απόλλωνα. Στο ναό των Δελφών, στο ανατολικό αέτωμα απεικονιζόνταν ο Απόλλωνας με τις Μούσες και στο δυτικό ο Διόνυσος ανάμεσα στις Θυιάδες (Μαινάδες). Επομένως, στο μνημείο της Αμφίπολης διακρίνω όλα τα στοιχεία πνευματικότητας της εποχής του, δηλαδή του τέλους του 4ου π.Χ αιώνα.
* O Αντόνιο Κόρσο είναι Ιταλός αρχαιολόγος και ιστορικός της τέχνης, ειδικευμένος στην αρχιτεκτονική και την αρχαιοελληνική γλυπτική. Συγγραφέας 11 βιβλίων και περισσότερων από 100 ειδικών άρθρων, ο κ. Κόρσο θεωρείται παγκοσμίως ως αυθεντία στον Πραξιτέλη στον οποίον έχει αφιερώσει το μεγαλύτερο μέρος του επιστημονικού του έργου. Οι μελέτες του Αντόνιο Κόρσο αποτελούν σημείο αναφοράς για την επιστημονική κοινότητα του κλάδου. Από το τη δεκαετία του '80 η Ελλάδα είναι η βάση του κ. Κόρσο, παρόλο που οι αλλεπάλληλες υποτροφίες και οι συνεργασίες του με κορυφαία ερευνητικά κέντρα ανά τον κόσμο τον υποχρέωναν να μετεγκαθίσταται κατά καιρούς σε χώρες όπως η Βρετανία, η Γερμανία, η Ουγγαρία, η Σουηδία, η Ρωσία κ.ά. Ωστόσο, βαθιά πεπεισμένος ότι η Ελλάδα είναι η γη της Επαγγελίας για τον μελετητή του αρχαιοελληνικού πολιτισμού, ο Αντόνιο Κόρσο πάντα επιστρέφει στην Αθήνα.
Μελέτη Σκελετικών Καταλοίπων Ταφικού Μνημείου, Λόφου Καστά, Αμφίπολη
ΥΠΠΟ 19/01/2015
Οπως έχει αναφερθεί στο Δελτίο Τύπου της 19ης Δεκεμβρίου 2014, η ολοκλήρωση της μακροσκοπικής μελέτης του οστεϊκού υλικού από το ταφικό μνημείο στο λόφο Καστά, την οποία έχει αναλάβει διεπιστημονική ομάδα των Πανεπιστημίων Αριστοτελείου και Δημοκριτείου, θα ολοκληρωνόταν εντός του Ιανουαρίου 2015. Το Υπουργείο είχε δεσμευθεί, σε προφορική ενημέρωση, όπως αποδεικνυεται στα σχετικά δημοσιεύματα, ότι η ανακοίνωση των αποτελεσμάτων της μελέτης θα είχε καταληκτική ημερομηνία την 20ή Ιανουαρίου 2015.
Συνοπτική εικόνα
Τα σκελετικά κατάλοιπα του ταφικού μνημείου, από τον λόφο Καστά Αμφίπολης αντιστοιχούν σε 550 περίπου οστά, θρυμματισμένα και ακέραια, ένα κρανίο σε αρκετά καλή κατάσταση, από το οποίο λείπουν τα οστά, που συνθέτουν το πρόσωπο και μία σχεδόν ακέραιη κάτω γνάθο. Δεν βρέθηκαν δόντια, εκτός από μία τερηδονισμένη ρίζα δεξιού δεύτερου προγόμφιου, η οποία βρισκόταν μέσα στη κάτω γνάθο και εμφανίζει προχωρημένο ακρορριζικό απόστημα.
Από τα 550 οστά, που καταμετρήθηκαν, τα 157, τα οποία προέκυψαν κατόπιν προσεκτικής ανάταξης από διαφορετικά θραύσματα διάσπαρτων οστών, καταγράφηκαν συστηματικά σε βάση δεδομένων και έγινε προσπάθεια απόδοσης τους σε επιμέρους άτομα.
Επιπλέον, αναγνωρίστηκαν οστά ζώων, κάποια από τα οποία φαίνεται να ανήκουν σε μακρά οστά ιπποειδούς. Τα οστά των ζώων θα μελετηθούν από ειδικό ζωοαρχαιολόγο.
Ο ελάχιστος αριθμός των ατόμων, που ταυτοποιήθηκαν από τα διαγνωστικά σκελετικά κατάλοιπα αντιστοιχεί σε πέντε άτομα, τέσσερα εκ των οποίων αποδίδονται σε ενταφιασμούς και ένα σε καύση.
Οι νεκροί των ενταφιασμών διακρίνονται: Σε μία γυναίκα (άτομο 1) (Εικ. 1-2), σε δύο άνδρες μέσης ηλικίας (άτομα 2 και 3) (Εικ. 3-6) και σε ένα νεογέννητο άτομο (άτομο 4) (Εικ. 7, 8).
Ατομο 1: Γυναίκα
Η γυναίκα, μπορεί με ασφάλεια να τοποθετηθεί στο ηλικιακό διάστημα άνω των 60 ετών. Ο προσδιορισμός του φύλου έγινε βάσει συγκεκριμένων δεικτών, που αφορούν:
1) στα οστά της πυέλου (λεκάνης) (αριστερή μείζων ισχιακή εντομή, δεξιά πρωτιαία αύλακα, αριστερό και δεξιό ισχιακό κύρτωμα λαγώνια ακρολοφία, σώμα και άκανθα ισχιακού),
2) στα οστά του κρανίου (μεσόφρυο, υπερόφρυα τόξα, κλίση του μετωπιαίου, μετωπιαία ογκώματα, κάτω κροταφική γραμμή, μαστοειδείς αποφύσεις, ινιακό έπαρμα),
3) στην κάτω γνάθο (γένειο, γωνία κάτω γνάθου, κλάδοι),
4) στη μορφολογική διάπλαση των οστών (μετρήσεις των μακρών οστών).
Ο προσδιορισμός της ηλικίας βασίστηκε:
1) σε τμήμα της αριστερής ηβικής σύμφυσης (πρόσθιο τμήμα της λεκάνης),
2) στο βαθμό συνοστέωσης των κρανιακών ραφών,
3) στην έντονη προθανάτια απώλεια των οπίσθιων δοντιών και στις δύο πλευρές της κάτω γνάθου,
4) στην παρουσία μεταβολικών νοσημάτων, όπως είναι η οστεοπόρωση και η μετωπιαία υπερόστωση (Hyperostosis Frontalis Interna: πάχυνση των τοιχωμάτων του κρανίου, εσωτερικά του μετωπιαίου οστού, η οποία είναι συνήθως ασυμπτωματική και συνδέεται με ορμονικές διαταραχές που εμφανίζονται συχνά σε γυναίκες μετά την εμμηνόπαυση),
5) στις έντονες εκφυλιστικές αλλοιώσεις, κυρίως στη σπονδυλική στήλη και στις οστεοποιήσεις ενθέσεων και χόνδρων στα μακρά οστά και στις πλευρές.
Σε ό,τι αφορά το ανάστημα της ηλικιωμένης γυναίκας, μετά από τη συνδυαστική εφαρμογή διαφορετικών μεθόδων στις μετρήσεις των μακρών οστών, εκτιμάται στα 157 εκ.
Στο γυναικείο σκελετό φαίνεται ότι αποδίδονται τα περισσότερα οστά που βρέθηκαν στον κιβωτιόσχημο τάφο, από τα 7,8 μ. από την κορυφή του θαλάμου και κάτω, δηλαδή 1 μ. πάνω από το δάπεδό του κιβωτιόσχημου.
Ατομα 2 και 3 : Δύο άνδρες, 35 έως 45 ετών.
Τα δύο άτομα (2 και 3), από τα τέσσερα, που είχαν δεχτεί ενταφιασμό, μπορούν με ασφάλεια να αποδοθούν σε άνδρες, βάσει:
1) των ανατομικών σημείων στα οστά της πυέλου (λεκάνης) (αριστερό και δεξιό ηβικό οστό και ειδικότερα κοιλιακό τόξο, υποηβική κοιλότητα και μέση επιφάνεια των οστών, αριστερή πρωτιαία αύλακα, αριστερό και δεξιό ισχιακό κύρτωμα, αριστερή και δεξιά κοτύλη, μορφολογία ιερού οστού για το άτομο 2 και δεξιό ισχιακό κύρτωμα και μορφολογία ιερού οστού για το άτομο 3)
2) της μορφολογικής διάπλασης των μακρών οστών (μετρήσεις των μακρών οστών).
Οι δύο άνδρες είναι σχετικά κοντά ηλικιακά, στην κατηγορία των 35 έως 45 ετών: Ο ένας, στις αρχές και ο δεύτερος, προς το τέλος της κατηγορίας αυτής.
Ο προσδιορισμός της ηλικίας για το άτομο 2 βασίστηκε:
1) στις δύο ηβικές συμφύσεις (πρόσθιο τμήμα της λεκάνης),
2) στις εκφυλιστικές αλλοιώσεις της ωτοειδούς επιφάνειας της αριστερής πυέλου (η περιοχή της λεκάνης που αρθρώνεται με το ιερό οστό),
3) στην πλήρη συνοστέωση των επιφύσεων των στερνικών άκρων και στις δύο κλείδες.
Ο προσδιορισμός του ηλικιακού εύρους για το άτομο 3, βασίστηκε στη δεξιά ηβική σύμφυση.
Σημειώνεται ότι ο σχετικά νεαρότερος από τους δύο άνδρες (άτομο 2) φέρει ίχνη τομών (cut marks) στην αριστερή άνω θωρακική μοίρα, σε δύο πλευρές και αυχενικό σπόνδυλο, (Εικ. 9-11) καθώς και στην κάτω επιφάνεια του στερνικού άκρου της αριστερής κλείδας. Ταυτίζονται πιθανόν με επιθετικά χτυπήματα-τραυματισμούς, που θα πρέπει να έγιναν εξ επαφής με αιχμηρό όργανο π.χ. μαχαιρίδιο, και προκάλεσαν το θάνατο του, καθώς δεν διακρίνονται ενδείξεις επούλωσης.
Ο δεύτερος άνδρας (άτομο 3), λίγο μεγαλύτερος σε σχέση με τον πρώτο, έχει ενδείξεις εγκάρσιου, πλήρως επουλωμένου, κατάγματος στη δεξιά του κερκίδα, σχετικά κοντά στο δεξιό καρπό. Επιπλέον, και οι δύο άνδρες παρουσιάζουν εκφυλιστικές αλλοιώσεις οστεοαρθρίτιδας και σπονδυλαρθρίτιδας σε διαφορετικά σημεία των σκελετών τους.
Σε ό,τι αφορά το ανάστημα των ανδρών μετά από τη συνδυαστική εφαρμογή διαφορετικών μεθόδων στις μετρήσεις των μακρών οστών, εκτιμάται στα 168 εκ. για το άτομο 2 και στα 162-163 εκ. για το άτομο 3.
Ατομα 4 και 5
Το τέταρτο άτομο είναι ένα νεογέννητο βρέφος (νεογνό). Ο προσδιορισμός της ηλικίας βασίστηκε στις μετρήσεις μήκους και πλάτους του αριστερού βραχιονίου και της αριστερής κάτω γνάθου. Ο προσδιορισμός του φύλου σε αυτό το άτομο δεν κρίνεται δυνατός καθώς τα μορφολογικά χαρακτηριστικά διάκρισης φύλου στα οστά των νεογνών δεν είναι σαφή.
Το πέμπτο άτομο εκπροσωπείται από ελάχιστα θραύσματα, μόλις εννέα (9), κυρίως μακρών οστών, (Εικ. 12, 13) που φέρουν όλες τις παραμορφώσεις (εγκάρσιες μικρορωγμές και μερικές φορές έντονη παραμόρφωση) αλλά και τους αποχρωματισμούς (υπόλευκο και μπλε/γκρι) που συναντώνται στις περιπτώσεις πλήρους καύσης σαρκωμένου νεκρού και ανήκει πιθανότατα σε ενήλικο άτομο.
Η γενική εικόνα εύρεσης των σκελετικών καταλοίπων συνηγορεί στην αναμόχλευση τους από ανθρωπογενή επέμβαση, η οποία φαίνεται ότι αφορούσε τόσο στο εσωτερικό του χώρου 4, όσο και στο εσωτερικό του κιβωτιόσχημου τάφου.
Προοπτικές
Στα σκελετικά ευρήματα του ταφικού μνημείου του λόφου Καστά, εκτός από τις μακροσκοπικές μεθόδους, θα εφαρμοστεί μια σειρά αναλυτικών μεθόδων για την καλύτερη τεκμηρίωση αλλά και για την συμπλήρωση πληρέστερων πληροφοριών, που αφορούν στις παθολογικές αλλοιώσεις, στην διατροφή, στη συγγένεια και στον τόπο καταγωγής των ανθρώπων αυτών, δηλαδή εάν πρόκειται για άτομα που γεννήθηκαν και μεγάλωσαν στην Αμφίπολη ή για άτομα που μετακινήθηκαν από κάπου αλλού κατά την διάρκεια της ζωής τους και ενταφιάστηκαν στο συγκεκριμένο ταφικό μνημείο.
Οι αναλυτικές αυτές μέθοδοι περιλαμβάνουν:
• ακτινολογική μελέτη των οστών για τον εντοπισμό παθολογικών αλλοιώσεων, που δεν είναι μακροσκοπικά διακριτές αλλά και για την πληρέστερη περιγραφή των ήδη καταγεγραμμένων π.χ. μετωπιαία υπερόστωση ατόμου 1, τομές-τραυματισμοί (cut marks) ατόμου 2, επουλωμένο κάταγμα ατόμου 3.
• ιστολογικές-μικροσκοπικές τεχνικές π.χ. περίπτωση μετωπιαίας υπερόστωσης, και όπου αλλού κριθεί απαραίτητο.
• αναλύσεις σταθερών ισοτόπων άνθρακα και αζώτου με σκοπό τον προσδιορισμό του είδους των πρωτεϊνών που κατανάλωναν τα συγκεκριμένα άτομα.
• αναλύσεις στροντίου που λόγω της απουσίας δοντιών θα περιοριστούν μόνο στις τιμές που θα προκύψουν από τη δειγματοληψία των οστών.
• παλαιογενετικές αναλύσεις (αρχαίο DNA) με σκοπό την περιγραφή της βιολογικής και γενετικής ιστορίας των ατόμων. Στο πλαίσιο των αναλύσεων θα εξεταστεί η ενδεχόμενη εξ αίματος συγγένεια των τριών ατόμων. Η ταφονομική όμως παρουσία των μακρών οστών, η απουσία δοντιών και τμημάτων του κρανίου στα άτομα 2 και 3 που χρησιμοποιούνται στις αναλύσεις αρχαίου DNA, ενδεχομένως να μην επιτρέψει την απόκτηση επαρκούς ποσότητας ενδογενούς πυρηνικού DNA για την επιτυχημένη και με ακρίβεια ταυτοποίηση της εξ αίματος συγγένειας. Στα άτομα 4 και 5, λόγω της περιορισμένης ποσότητας δείγματος αλλά και της επίδρασης υψηλής θερμοκρασίας λόγω καύσης, στο άτομο 5, δεν θα εφαρμοστούν οι παραπάνω μέθοδοι.
• Η εφαρμογή AMS χρονολογήσεων σε δείγματα τόσο των ανθρώπινων οστών όσο και των συγκείμενων ζώων, θα συμπληρώσει την εικόνα της διαδοχής των ταφών, η οποία δεν μπορεί να ανασυσταθεί μέσα από την ανασκαφική διαδικασία.
Τόσο οι μακροσκοπικές όσο και οι αναλυτικές μέθοδοι θα εφαρμοστούν σε ένα μεγάλο αριθμό σκελετών, περίπου 300, από τα νεκροταφεία της Αμφίπολης, στο πλαίσιο διετούς ερευνητικού προγράμματος, που χρηματοδοτείται από το ΥΠΠΟΑ και πραγματοποιείται από πολυπληθή ερευνητική ομάδα με επικεφαλής τις κυρίες Σ. Τριανταφύλλου, επίκουρη Καθηγήτρια Προϊστορικής Αρχαιολογίας και Οστεοαρχαιολογίας, Τμήμα Ιστορίας Αρχαιολογίας, ΑΠΘ και Χ. Παπαγεωργοπούλου, επίκουρη Καθηγήτρια Φυσικής Ανθρωπολογίας, Τμήμα Ιστορίας Εθνολογίας, Εργαστήριο Φυσικής Ανθρωπολογίας, ΔΠΘ. Η ομάδα αποτελείται από προπτυχιακούς, μεταπτυχιακούς και μεταδιδακτορικούς φοιτητές των Πανεπιστημίων Αριστοτελείου και Δημοκριτείου αλλά και διεθνώς αναγνωρισμένους εξωτερικούς συνεργάτες.
Με αυτό τον τρόπο θα αποκτηθεί πολύτιμο συγκριτικό υλικό, έτσι ώστε:
1) τα συγκεκριμένα σκελετικά κατάλοιπα, από το εξαιρετικά σημαντικό ταφικό μνημείο του λόφου Καστά να ενταχθούν σε ένα ευρύτερο πληθυσμιακό σύνολο,
2) τα αποτελέσματα των αναλυτικών μεθόδων σε αρχαιολογικά σύνολα να ερμηνευθούν σε συνάφεια με τα αποτελέσματα της μακροσκοπικής μελέτης ενός συνόλου πληθυσμού,
3) να γίνει σαφές ότι τα ανθρωπολογικά ευρήματα πρέπει να μελετώνται μέσα στο αρχαιολογικό, κοινωνικό και ιστορικό τους πλαίσιο, που προσφέρεται μόνο μέσα από τη συστηματική μελέτη των συνευρημάτων και τη συνολική προσέγγιση της περιόδου.
ΥΠΠΟ 22/11/2014
Σημεία ενημέρωσης από την συνέντευξη του Υπουργού Πολιτισμού και Αθλητισμού κ. Κ. Τασούλα στην Αμφίπολη.
"Οι επισκέπτες δεν ξεπερνούσαν τα δάκτυλα του ενός χεριού ενώ τώρα είναι πάνω από 1000"
"Τώρα προέχει η γεωφυσική έρευνα και η συντήρηση των ευρημάτων"
" Ο τάφος αποτελεί απαράμιλλο ταφικό μνημείο τόσο για την σημαντικότητα της ανασκαφής όσο για την δουλεία που έκανε η ανασκαφική ομάδα. Η παγκόσμια κοινή γνώμη έχει μαγευτεί απο τα ευρήματα. Τα γεγονότα είναι συντριπτικά"
Ο κύριος Τασούλας, θέλοντας να δείξει τις δυσκολίες που είχε να αντιμετωπίσει η ομάδα σε σχέση με τις στερεωτικές διαδικασίες, είπε: "Το χώμα μέσα στον τάφο, κατά τη διάρκεια των χρόνων, έπαιξε ρόλο στερεωτικό για το μνημείο. Η αφαίρεση του χώματος ανέτρεπε τη στήριξη, και οι υποστυλώσεις έπρεπε να γίνονται με τρόπο τέτοιο ώστε να παρέχουν ακριβώς την ίδια στήριξη στα τοιχώματα κάθε φορά, ούτε περισσότερη ούτε λιγότερη."
Σχετικά με την τομογραφία του τύμβου, που θα πραγματοποιηθεί από το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, αυτή θα απαντήσει σε ερωτήματα που έχουν να κάνουν με το υπέδαφος, και πιο συγκεκριμένα για το ποιο είναι το τεχνητό και ποιο το φυσικό μέρος του τύμβου και ποιες οι τομές. Σε ερώτηση για το πότε θα ολοκληρωθεί η τομογραφία, ο κύριος Γρηγόρης Τσόκας, υπεύθυνος της γεωφυσικής διασκόπησης, απάντησε: "Δεν μπορούμε να το πούμε από τώρα αυτό, είναι κάτι που θα εξαρτηθεί από το τι θα προκύψει κατά τη διάρκεια της διαδικασίας. Σε κάθε περίπτωση είναι κάτι που θέλει χρόνο."
Σύμφωνα με τον Υπουργό Πολιτισμού, με τις εργασίες συντήρησης αποκαλύφθηκαν οι πρώτες υποψίες ανθρώπινων αναπαραστάσεων στα επιστύλια που βρέθηκαν στον τρίτο χώρο. Αυτή τη στιγμή έχει γίνει ο πρώτος καθαρισμός των επιστυλίων και θα ακολουθήσει και επεξεργασία τους με λέιζερ, καθώς και άλλες διαδικασίες. "Αν βιαστείς, κινδυνεύεις να κάνεις σφάλματα που μπορεί να είναι καθοριστικά", τόνισε ο Υπουργός, ο οποίος θέλησε να πει με αυτόν τον τρόπο ότι δεν κρύβουν κάτι, απλώς οι αποκαλύψεις γίνονται έτσι και αλλιώς με αργούς ρυθμούς και δεν είναι μόνο θέμα κάποιου νέου ευρήματος, αλλά και η ίδια η διαδικασία της συντήρησης θα συνεχίσει να αποκαλύπτει πράγματα. "Αυτή είναι και η γοητεία της αρχαιολογίας", ανέφερε
Ο Υπουργός κ. Τασούλας επισήμανε αυτή την στιγμή ότι πρόκειται για μια φάση της ανασκαφής που τελείωσε και μία άλλα η που ξεκινάει που όπως είπε με πολλές υποσχέσεις για νέα σημαντικά ευρήματα. Οι φάσεις της διαδικασίας είναι άλλωστε και αυτές που προβλέπονται από το νόμο. Η πρώτη είναι η σωστική διαδικασία, όπου λαμβάνουν χώρα οι εργασίες στερέωσης και συντήρησης. Αυτή είναι η φάση που τελειώνει, για την οποία θα ενημερωθούμε με τον πλέον επίσημο τρόπο από την κυρία Περιστέρη στην Αθήνα σε μια εβδομάδα. Ταυτόχρονα, μπαίνουμε στη φάση της επιστημονικής διαδικασίας, με τις απαιτούμενες μελέτες ιστορικών, αρχαιολόγων, γεωλόγων και άλλων επιστημόνων, που θα ολοκληρωθούν σε βάθος πέντε χρόνων. Μέρος αυτής είναι και η γεωφυσική διασκόπηση του τύμβου.
Σχετικά με την επισκεψιμότητα του μνημείου ο Υπουργός δήλωσε ότι πρώτα θα γίνει επισκέψιμο το ταφικό μνημείο στην επιστημονική κοινότητα και τους δημοσιογράφους κάτι που αναμένεται να γίνει σε λίγους μήνες από τώρα και στην συνέχεια θα ανοιχτεί προς το κοινό που αυτό εκτιμάται ότι θα γίνει σε κάποια χρόνια από τώρα.
http://www.yppo.gr/2/g22.jsp?obj_id=59192
Δελτίο Τύπου ΥΠΠΟ Τετάρτη,12 Νοεμβρίου 2014
1. Συνεχίστηκαν οι εργασίες από την Εφορεία Αρχαιοτήτων Σερρών, στον λόφο Καστά και συγκεκριμένα στον τρίτο θάλαμο. Σε βάθος 1,60μ. από τους σωζόμενους λίθους του δαπέδου, αποκαλύφθηκε μεγάλος κιβωτιόσχημος τάφος, κατασκευασμένος από πωρόλιθους (Σκίτσο, φωτο 1, 2).
2. Οι εξωτερικές διαστάσεις του τάφου είναι μήκους 3,23μ., πλάτους 1,56μ. και σωζόμενου ύψους 1 μ. Ωστόσο, βρέθηκαν, κατά την ανασκαφή, ορθοστάτες από την ανωδομή του τάφου, που μας επιτρέπουν να θεωρήσουμε ότι το ύψος του έφτανε τουλάχιστον στο 1,80μ.
3. Εντός του τάφου δημιουργήθηκε μια επιμήκης βάθυνση πλάτους 0,54μ.και μήκους 2,35μ. (φωτό 3). Πρόκειται για τη θέση στην οποία τοποθετήθηκε ξύλινο φέρετρο. Βρέθηκαν, διάσπαρτα, σιδερένια και χάλκινα καρφιά, καθώς και οστέινα και γυάλινα διακοσμητικά στοιχεία του φερέτρου (φωτο 4). Επισημαίνεται ότι το συνολικό ύψος του τρίτου θαλάμου από την κορυφή της θόλου έως τον πυθμένα του τάφου είναι 8,90μ.
4. Εντός και εκτός του τάφου, βρέθηκε ο σκελετός του νεκρού. Είναι προφανές ότι το ανθρωπολογικό υλικό θα εξεταστεί από ειδικούς επιστήμονες. Είναι, εξίσου, προφανές ότι θα γίνουν όλες οι έρευνες τις οποίες απαιτεί η σύγχρονη επιστήμη.
5. Το ταφικό συγκρότημα στον λόφο Καστά είναι ένα δημόσιο έργο, που για την κατασκευή του χρησιμοποιήθηκε η μεγαλύτερη ποσότητα μαρμάρου, που έχει ποτέ χρησιμοποιηθεί στη Μακεδονία. Να σας θυμίσω τα στοιχεία της μοναδικότητας του: Τύμβος ύψους 33μ, και επ᾽ αυτού το βάθρο με το υπερμέγεθες λιοντάρι, συνολικού ύψους 15,84. Οι σφίγγες, οι καρυάτιδες και το υπέροχο ψηφιδωτό με την αρπαγή της Περσεφόνης, αλλά και τα μαρμάρινα ζωγραφισμένα επιστύλια, τα οποία, αυτή τη στιγμή, συντηρούνται στο εργαστήριο του Μουσείου Αμφίπολης. Επισημαίνεται το πρωτοφανές ύψος του συνόλου της κατασκευής.
6. Επομένως, αυτό το μνημείο αποτελεί μοναδική και πρωτότυπη σύνθεση ποικίλων χαρακτηριστικών. Είναι μια εξαιρετικά ακριβή κατασκευή, το κόστος της οποίας είναι προφανώς απίθανο να είχε αναληφθεί από ιδιώτη.
7. Πιθανότατα, πρόκειται για μνημείο αφηρωϊσμένου νεκρού, δηλαδή, θνητού στον οποίον αποδόθηκαν λατρευτικές τιμές από την κοινωνία της εποχής του. Ο νεκρός ήταν εξέχουσα προσωπικότητα, καθώς μόνον έτσι εξηγείται η κατασκευή αυτού του μοναδικού ταφικού συγκροτήματος.
8. Προκειμένου να δρομολογηθούν οι εργασίες αποκατάστασης του μνημείου, μελετώνται συστηματικά τα διάσπαρτα αρχιτεκτονικά μέλη, τα οποία έχουν ταυτιστεί και αποδοθεί στον περίβολο. Πρόκειται για 500 περίπου μαρμάρινα μέλη, που βρίσκονται στην γύρω περιοχή, εκεί όπου σήμερα είναι τοποθετημένο το λιοντάρι, ενώ καθώς αποσύρθηκαν, προ ολίγων ημερών, τα νερά της λίμνης Κερκίνης, αποκαλύφθηκαν περισσότερα από εκατό μέλη του περιβόλου, όπως γείσα, ορθοστάτες και στέψεις. Είχαν μεταφερθεί, το 1936 από την Ούλεν, η οποία είχε αναλάβει την κατασκευή του φράγματος της Κερκίνης ( φωτο 5,6).
9. Στο πλαίσιο των αρχαιολογικών ερευνών στον τύμβο έγινε έλεγχος και δειγματοληψία των ιζημάτων, εσωτερικά και εξωτερικά του τάφου, όπως και γεωτρητικός έλεγχος του υπεδάφους του, ώστε να διαπιστωθεί το γεωλογικό υπόβαθρο. Τα ιζήματα αποτελούνται από εναλλαγές άμμου και μάργας, λιμναίας προέλευσης.
10. Για τις επόμενες ημέρες προβλέπεται η ολοκλήρωση του κοσκινίσματος των χωμάτων, η ολοκλήρωση των υποστυλωτικών εργασιών και η συνέχιση των εργασιών συντήρησης στο μνημείο , αλλά και των ευρημάτων στο εργαστήριο του Μουσείου της Αμφίπολης. Ιδαίτερη έμφαση δίνεται στη συντήρηση των τμημάτων του ελλείποντος μέρους του ψηφιδωτού.
11. Στις 22 Νοεμβρίου, ο υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού κ. Κ. Τασούλας θα δώσει συνέντευξη στο Μουσείο της Αμφίπολης, στη μία το μεσημέρι σχετικά με τα ευρήματα και την επόμενη φάση των εργασιών στο τύμβο Καστά.
12. Στις 29 Νοεμβρίου, ημέρα Σάββατο και ώρα 11.00 θα παρουσιαστούν τα αποτέλεσματα της ανασκαφικής περιόδου στον λόφο Καστά, από την έφορο Αρχαιοτήτων Σερρών Κ. Περιστέρη και τους συνεργάτες της, στην Αθήνα, στο Αμφιθέατρο του Υπουργείου Πολιτισμού.
13. Γεωφυσικές διασκοπίσεις
1. Η γεωφυσική διασκόπιση θα γίνει από το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονικής, ειδικότερα από το εργαστήριο Εφαρμοσμένης Γεωφυσικής, το οποίο διευθύνεται από τον καθηγητή Γρηγόρη Τσόκα, μετά από πρόταση του πρυτάνεως καθηγητή Περικλή Μήτκα. Σημειώνεται ότι το ΑΠΘ έθεσε στη διάθεση του Υπουργείου Πολιτισμού όχι μόνον την τεχνογνωσία του αλλά και πόρους του Πανεπιστημίου.
2. Για την διερεύνηση του Τύμβου Καστά θα χρησιμοποιηθεί, κυρίως, η μέθοδος της ηλεκτρικής τομογραφίας, στην ανάπτυξη της οποίας έχει συμβάλλει καθοριστικά το συγκεκριμένο εργαστήριο. Η μέθοδος συνίσταται στην ηλεκτρική απεικόνιση του υπεδάφους, παρόμοια με την ιατρική τομογραφία. Εχει δε αποδώσει σε εξερεύνηση άλλων τύμβων- πχ. Απολλωνία, Κιλκίς, Βεργίνα, Αργολιδα κ.α) Αποτελέσματα από την διερεύνηση του τύμβου Καστά σε επόμενη ενημέρωση.
Δελτίο Τύπου ΥΠΠΟ 4/11/2014
Σχετικά με τις απόψεις, που ακούστηκαν και γράφτηκαν τις τελευταίες ημέρες για την πορεία του ανασκαφικού έργου στον τύμβο Καστά της Αμφιπόλεως, η υπεύθυνη ανασκαφέας, κ. Κ. Περιστέρη, διευθύντρια της Εφορείας Αρχαιοτήτων Σερρών, εκφράζοντας το σύνολο της ανασκαφικής ομάδας, έκανε την ακόλουθη δήλωση:
“Κάποιοι εκ των εμφανιζόμενων συχνά στα ΜΜΕ, οι οποίοι εκφέρουν γνώμη για το έργο, το οποίο επιτελεί η ομάδα μας, ούτε είναι αρχαιολόγοι, ούτε έχουν βρεθεί σε ανασκαφή παρόμοια με τη δικιά μας, ούτε όμως, εξ όσων γνωρίζουμε, και σε οποιουδήποτε άλλου είδους ανασκαφή. Είναι,τουλάχιστον, αντιεπιστημονικό, μέσα από ένα γραφείο να εκφέρει κάποιος άποψη, τόσο για ένα αντικείμενο έρευνας με το οποίο δεν έχει ποτέ ασχοληθεί, όσο και για έναν αρχαιολογικό χώρο τον οποίο ποτέ δεν έχει επισκεφθεί.
Η ανασκαφή εκτελείται με τον καλύτερο επιστημονικό τρόπο, στον απαραίτητο χρόνο, υπακούοντας απολύτως στις ανάγκες του έργου και των ευρημάτων. Ο,τιδήποτε λέγεται για άσκηση οποιουδήποτε είδους πίεσης, είναι εκ του πονηρού. Δουλεύουμε με βάση τα ανασκαφικά στρώματα, από όπου αφαιρείται σταδιακά και με ιδιαίτερη προσοχή το αμμώδες χώμα. Χρησιμοποιείται ταινία για την αφαίρεση του, ελέγχεται καθ’ όλη την πορεία της και στη συνέχεια κοσκινίζεται. Όπου κρίνεται απαραίτητο, ανάλογα με την υφή του χώματος, χρησιμοποιείται φτυάρι ή σέσουλα για την αφαίρεση του.
Με ιδιαίτερη προσοχή αφαιρέθηκε, σε πάχος 0,20μ. το επικαθήμενο χώμα, επί του ψηφιδωτού δαπέδου, το οποίο αποκαλύφθηκε σταδιακά, κατά τομές, λαμβάνοντας υπόψη και τις εργασίες αντιστήριξης και υποστύλωσης των πλαϊνών τοίχων, που πραγματοποιούνται παράλληλα, τόσο για την ασφάλεια του μνημείου, όσο και των εργαζομένων. Η προσεκτική ανάγνωση τού δίλεπτου video,επιβεβαιώνει τα ανωτέρω αλλά η προχειρότητα των σχολιαστών υπερτερεί.
Στο σημείο, όπου η έμπειρη συντηρήτρια χρησιμοποιεί "σκαρπέλο", δεν καθαρίζεται το ψηφιδωτό δάπεδο αλλά αφαιρούνται, προσεκτικά, πέτρες και μάζα σιδήρου, τα οποία ήταν κολλημένα στην επιφάνεια, ώστε στη συνέχεια να καθαριστεί το δάπεδο.
Ο χώρος ο οποίος ανασκάπτεται εσωτερικά του τάφου δεν έχει να κάνει με περιοχή εξομάλυνσης εδάφους, όπως αναφέρθηκε , αλλά με ανασκαφικό στρώμα.
Επισημαίνουμε ότι είναι λυπηρό, για μια τόσο σημαντική ανασκαφική έρευνα, οι πολυεμφανιζόμενοι μη αρχαιολόγοι στα ΜΜΕ, και ειδικά στα ηλεκτρονικά, να περιορίζονται μόνον σε πικρόχολα σχόλια για τον τρόπο που δουλεύουμε, χωρίς να μπορούν να αρθρώσουν έναν καλό λόγο για όλη την προσπάθεια και τον αγώνα των ανθρώπων, όλων των ειδικοτήτων, που εργάζονται καθημερινά, κάτω από δύσκολες συνθήκες, στο ταφικό μνημείο”.
Λέοντας και νέο ανάγλυφο δίνουν ταυτότητα στην Αμφίπολη
Νέες ερμηνείες στοιχείων περί τη χρονολόγηση, τη χωροθέτηση ενός τάφου-σήματος στην κορυφή του τύμβου και περί τον γλυπτό διάκοσμο καταθέτει ο αρχιτέκτονας της ανασκαφής κ. Μιχάλης Λεφαντζής
ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ: 08/03/2015 05:45 http://www.tovima.gr/culture/article/?aid=683548
Είναι υπεύθυνος αρχιτέκτονας στην ανασκαφή του τύμβου Καστά ως συνεργάτης της αρχαιολόγου κυρίας Κατερίνας Περιστέρη από το 2012. Ο κ. Μιχάλης Λεφαντζής μιλάει σήμερα στο «Βήμα» για τα ανασκαφικά δεδομένα που έχουν προκύψει στην Αμφίπολη. Δεν λέει απλώς ότι ο λέοντας και το βάθρο βρίσκονταν στην κορυφή του τύμβου Καστά, αλλά επισημαίνει ότι μέσα από αυτή την ταύτιση αποκρυσταλλώνονται και μια σειρά ερμηνείες που θα υποβοηθήσουν στην κατανόηση του μνημειακού συνόλου. Αποκαλύπτει επίσης ότι έχουν βρεθεί τμήματα μαρμάρινης ανάγλυφης ζωφόρου που παραπέμπει σε μακεδονική στρατιωτική εικονογραφία.
Εχετε συνδέσει το όνομά σας με την έρευνα για την ταύτιση του λέοντα με τον τύμβο Καστά στην Αμφίπολη. Ποια στοιχεία σας κάνουν να λέτε ότι ήταν τοποθετημένο στην κορυφή και όχι στη σημερινή θέση του;
«Το θεμέλιο στη θέση όπου είναι σήμερα ο λέοντας έχει πώρινη ανωδομή. Υπάρχουν αρκετά στοιχεία γι' αυτό όσο και για την τυπολογία του οικοδομήματος. Τα δύο τμήματα από μαρμάρινη κρηπίδα, τα οποία βρίσκονται στη νοτιοδυτική γωνία του θεμελίου αυτού, είναι επανατοποθετημένα σε δεύτερη χρήση. Τα τμήματα αυτά είναι κομμάτια από άλλο μνημείο».
Και όχι για την τοποθέτηση του λέοντα επομένως. Εχετε εντοπίσει το μνημείο με το οποίο συνδέεται αυτό το θεμέλιο;
«Εχω μελετήσει πολύ καλά την περιοχή γύρω από το θεμέλιο, στο οποίο με προσεκτική παρατήρηση πιθανότατα προσδίδεται μια άλλη χρήση...».
Τα μαρμάρινα κομμάτια όμως που είχαν χρησιμοποιηθεί παλιά για το βάθρο όπου σήμερα βρίσκεται ο λέοντας, όπως και ο λέοντας, είχαν βρεθεί κοντά στο θεμέλιο αυτό...
«Τα κομμάτια είχαν βρεθεί βορειότερα κατά μήκος του Στρυμόνα, σε μια ακτίνα 4 χιλιομέτρων πολύ πριν από την παλαιά γέφυρα ως και τον τύμβο Καστά, αλλά και στη θέση της αρχαίας Αμφίπολης. Το 1916 είχαν συγκεντρωθεί και ήταν έτοιμα για μεταφορά σε μακρινούς τόπους αλλά τελικώς εγκαταλείφθηκαν και εν μέρει βυθίστηκαν στον πυθμένα του Στρυμόνα πλησίον της παλιάς γέφυρας. Στους ρωμαϊκούς χρόνους τα κομμάτια του λέοντος, του βάθρου του και του περιβόλου του τύμβου Καστά διεσπάρησαν σε όλη την περιοχή και επαναχρησιμοποιήθηκαν στην πλειονότητά τους σε μεταγενέστερα οικοδομήματα και κατασκευές υποδομής. Μάλιστα έχουν βρεθεί πρόσφατα κομμάτια του λέοντα τα οποία αναμένουν τη δημοσίευσή τους».
Το ενδεχόμενο να υπήρχε λιοντάρι στην κορυφή αλλά να είναι άλλο από εκείνο στη σημερινή θέση υπάρχει;
«Τα κομμάτια του λέοντος που έχουν βρεθεί μέχρι στιγμής και έχει γίνει η αποκατάστασή τους δηλώνουν ότι είχαμε ένα μόνο λιοντάρι. Τα κομμάτια που βρήκαμε - ένα από αυτά ήταν και στον τύμβο, κοντά στον τάφο - δηλώνουν ότι θα πρέπει να υπήρχε μόνο ένα λιοντάρι και όχι δύο ή περισσότερα. Τα κομμάτια φαίνεται από την επεξεργασία τους ότι συνανήκουν».
Νέες ερμηνείες στοιχείων περί τη χρονολόγηση, τη χωροθέτηση ενός τάφου-σήματος στην κορυφή του τύμβου και περί τον γλυπτό διάκοσμο καταθέτει ο αρχιτέκτονας της ανασκαφής κ. Μιχάλης Λεφαντζής
ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ: 08/03/2015 05:45 http://www.tovima.gr/culture/article/?aid=683548
 |
| Η είσοδος στον τύμβο Καστά της Αμφίπολης |
Εχετε συνδέσει το όνομά σας με την έρευνα για την ταύτιση του λέοντα με τον τύμβο Καστά στην Αμφίπολη. Ποια στοιχεία σας κάνουν να λέτε ότι ήταν τοποθετημένο στην κορυφή και όχι στη σημερινή θέση του;
«Το θεμέλιο στη θέση όπου είναι σήμερα ο λέοντας έχει πώρινη ανωδομή. Υπάρχουν αρκετά στοιχεία γι' αυτό όσο και για την τυπολογία του οικοδομήματος. Τα δύο τμήματα από μαρμάρινη κρηπίδα, τα οποία βρίσκονται στη νοτιοδυτική γωνία του θεμελίου αυτού, είναι επανατοποθετημένα σε δεύτερη χρήση. Τα τμήματα αυτά είναι κομμάτια από άλλο μνημείο».
Και όχι για την τοποθέτηση του λέοντα επομένως. Εχετε εντοπίσει το μνημείο με το οποίο συνδέεται αυτό το θεμέλιο;
«Εχω μελετήσει πολύ καλά την περιοχή γύρω από το θεμέλιο, στο οποίο με προσεκτική παρατήρηση πιθανότατα προσδίδεται μια άλλη χρήση...».
Τα μαρμάρινα κομμάτια όμως που είχαν χρησιμοποιηθεί παλιά για το βάθρο όπου σήμερα βρίσκεται ο λέοντας, όπως και ο λέοντας, είχαν βρεθεί κοντά στο θεμέλιο αυτό...
«Τα κομμάτια είχαν βρεθεί βορειότερα κατά μήκος του Στρυμόνα, σε μια ακτίνα 4 χιλιομέτρων πολύ πριν από την παλαιά γέφυρα ως και τον τύμβο Καστά, αλλά και στη θέση της αρχαίας Αμφίπολης. Το 1916 είχαν συγκεντρωθεί και ήταν έτοιμα για μεταφορά σε μακρινούς τόπους αλλά τελικώς εγκαταλείφθηκαν και εν μέρει βυθίστηκαν στον πυθμένα του Στρυμόνα πλησίον της παλιάς γέφυρας. Στους ρωμαϊκούς χρόνους τα κομμάτια του λέοντος, του βάθρου του και του περιβόλου του τύμβου Καστά διεσπάρησαν σε όλη την περιοχή και επαναχρησιμοποιήθηκαν στην πλειονότητά τους σε μεταγενέστερα οικοδομήματα και κατασκευές υποδομής. Μάλιστα έχουν βρεθεί πρόσφατα κομμάτια του λέοντα τα οποία αναμένουν τη δημοσίευσή τους».
Το ενδεχόμενο να υπήρχε λιοντάρι στην κορυφή αλλά να είναι άλλο από εκείνο στη σημερινή θέση υπάρχει;
«Τα κομμάτια του λέοντος που έχουν βρεθεί μέχρι στιγμής και έχει γίνει η αποκατάστασή τους δηλώνουν ότι είχαμε ένα μόνο λιοντάρι. Τα κομμάτια που βρήκαμε - ένα από αυτά ήταν και στον τύμβο, κοντά στον τάφο - δηλώνουν ότι θα πρέπει να υπήρχε μόνο ένα λιοντάρι και όχι δύο ή περισσότερα. Τα κομμάτια φαίνεται από την επεξεργασία τους ότι συνανήκουν».
Από παλιά όμως είχε ταυτιστεί η θέση του λέοντα με το θεμέλιο όπου βρίσκεται σήμερα πάνω του το βάθρο και ο λέοντας.
«Βασική ένσταση πολλών σημαντικών μελετητών εκείνης της εποχής θεωρήθηκε η έλλειψη ενός επιμελούς περιτειχισμένου ανδήρου επάνω στο οποίο θα έπρεπε να βρίσκεται το βάθρο έτσι ώστε να ακολουθούνται τα βασικά τυπολογικά χαρακτηριστικά ενός τέτοιου συνόλου. Το άνδηρο δεν βρέθηκε ποτέ εκεί. Ακόμη και η ύπαρξη ενός τύμβου σε κοντινή απόσταση στο θεμέλιο όπου σήμερα είναι ο λέοντας θα δικαιολογούσε μια άλλη χρήση του θεμελίου, όχι αυτή της τοποθέτησης ενός ταφικού μνημείου-σήματος σε μια τόσο υποβαθμισμένη θέση.
Οπου και αν έχουμε τέτοιου είδους ταφικά μνημεία, στον περιβάλλοντα χώρο τους έχουμε πάντοτε έναν διαμορφωμένο περίβολο ή ένα περιτειχισμένο άνδηρο, ένα επίπεδο που σχηματοποιεί τον ευρύτερο χώρο γύρω από αυτό και αποτελεί αναπόσπαστο τυπολογικό τμήμα του συνόλου. Το κορυφαίο παράδειγμα αυτής της τυπολογίας είναι το μαυσωλείο της Αλικαρνασσού».
Ο περίβολος του λόφου Καστά συμπλήρωσε, λέτε, αυτό που έλειπε;
«Ηταν το τυπολογικό και οικοδομικό "κλειδί". Οταν βρήκαμε τον αποξηλωμένο από μάρμαρα περίβολο του τύμβου, κάναμε μεθοδική έρευνα για την ταύτιση και απόδοση μελών που θα μπορούσαν να ανήκουν σε αυτόν σε ολόκληρη την περιοχή. Βρήκαμε με την κυρία Περιστέρη ότι υπάρχουν τμήματα του περιβόλου του τύμβου Καστά στις παλαιοχριστιανικές βασιλικές της Ακρόπολης της Αμφίπολης, ενώ υπάρχουν κομμάτια από το κατώτερο τμήμα του βάθρου του λέοντος εντοιχισμένα στο ρωμαϊκό τείχος της Ακρόπολης. Αυτό σημαίνει ότι το 95% του σωζόμενου μαρμάρινου υλικού που έχει χρησιμοποιηθεί γενικότερα στην περιοχή προέρχεται από τον τύμβο Καστά. Δηλαδή, η μόνη εκτεταμένη παραγγελία μαρμάρου για την κατασκευή ενός μεγάλης κλίμακας αρχιτεκτονικού συνόλου πιθανότατα - αν και διερευνάται ακόμη έτσι ώστε να εξαντληθούν όλα τα περιθώρια - ήταν για τον τύμβο».
Υπάρχουν όμως σαφή στοιχεία που να δείχνουν ότι η θέση του λιονταριού και του βάθρου του ήταν στην κορυφή του τύμβου Καστά;
«Στην κορυφή του τύμβου Καστά ο μεγάλος αρχαιολόγος Δημήτρης Λαζαρίδης είχε βρει τετράπλευρο πώρινο θεμέλιο αναλόγων διαστάσεων με το θεμέλιο στο οποίο βρίσκεται σήμερα ο λέοντας και το οποίο το χρονολόγησε στον 4ο αι. π.Χ. Γύρω από αυτό βρέθηκαν τόνοι λατύπης θασίτικου μαρμάρου που υποδήλωναν στον αείμνηστο ερευνητή τη διαμόρφωση ενός μεγάλου μαρμάρινου οικοδομήματος στη θέση αυτή. Δεν βρήκε όμως τίποτε από αυτό εκεί γιατί είχε αποξηλωθεί πλήρως. Ο Λαζαρίδης το είχε ονομάσει από την αρχή ταφικό σήμα. Πίστευε, δικαιολογημένα, ότι μπορεί γύρω από αυτό να υπάρχουν μια σειρά εξέχοντα ταφικά μνημεία τα οποία μπορεί να ανήκαν σε επώνυμους νεκρούς της αρχαιότητας.
Αυτό που κάναμε με την κυρία Περιστέρη ήταν να ψάξουμε να βρούμε τα ενδιάμεσα κομμάτια που ανήκουν στο κατώτερο τμήμα του βάθρου. Τα κομμάτια της επικάλυψής του βρέθηκαν και δεν είναι οι ορθοστάτες του περιβόλου, όπως λανθασμένα υπέθετε ο σημαντικότατος μελετητής Oscar Broneer. Είναι μαρμάρινα μέλη που έχουν ανάλογη επεξεργασία με του περιβόλου και του βάθρου, περίπου 80 τον αριθμό, και βρίσκονται εντοιχισμένα στο υστερορωμαϊκό τείχος της Αμφίπολης. Στη στέψη του κατώτερου τμήματος του βάθρου, κάτω από το γείσο, υπήρχε διακοσμητική ζώνη με γλυπτά. Υπάρχουν μαρμάρινα τμήματα τα οποία σχετίζονται με το κατώτερο τμήμα του βάθρου του λέοντος».
Πού βρέθηκαν;
«Δεν βρέθηκαν κοντά στη θέση όπου σήμερα βρίσκεται ο λέων αλλά πλησίον του τύμβου Καστά. Αυτά τα μαρμάρινα μέλη είναι σαφέστατα πολύ σημαντικά».
Να υποθέσω λόγω του αναγλύφου τους;
«Βεβαιότατα. Τα κομμάτια αυτά μπορούν να χρονολογήσουν με σαφήνεια το σύνολο και να αποδώσουν τον χαρακτήρα τουλάχιστον του βάθρου, ίσως και του συνόλου, σε επίπεδο παράστασης».
Παραπέμπει σε μακεδονική εικονογραφία;
«Μάλιστα».
Και μπορεί να συνδέεται με τους Τημενίδες;
«Δεν προβαίνω σε καμία τέτοια σύνδεση. Είναι της ύστερης κλασικής ή της πρώιμης ελληνιστικής περιόδου».
Εχουμε ξαναδεί αυτή τη σύνθεση της παράστασής τους;
«Οχι. Μένει να παρουσιαστούν και να αξιολογηθούν τα χαρακτηριστικά τους».
Παραπέμπουν σε στρατιωτική εικονογραφία;
«Ναι, και μπορούν να βοηθήσουν πάρα πολύ στις χρονολογήσεις. Ομως θα πρότεινα να μη βιαζόμαστε και να περιμένουμε τη διερεύνηση του μνημειακού συνόλου. Παρατηρούμε ένα συγκρότημα τάφων που ξεκινά από την Εποχή του Χαλκού και φτάνει ως και τους ελληνιστικούς χρόνους. Η διάταξη μας υποδηλώνει και τη χρήση, επίσης μπορεί να μας προσφέρει κάποιες ερμηνείες για το πώς λειτούργησε ο περίβολος».
Πώς λειτούργησε;
«Ο περίβολος λειτουργεί ενοποιητικά και η χωροθέτηση του λέοντος στην κορυφή ως σήματος υποδηλώνει ότι πάνω από όλα αυτά που ενοποιούνται υπάρχει μια νέα "χρήση" η οποία εγκαθιδρύεται επάνω στις παλαιότερες, ως επιστέγασμα».
Μπορεί να σημαίνει ότι υπήρχε και λατρευτική χρήση;
«Βεβαιότατα. Από τα αρχαιολογικά και τα αρχιτεκτονικά δεδομένα του τάφου γίνεται σαφές ότι ένας τουλάχιστον νεκρός ήταν αφηρωισμένος».
Με τη λογική ότι μνημεία με λέοντα και βάθρο ήταν ταφικά και με δεδομένο ότι λέτε πως ο λέοντας ήταν στην κορυφή του τύμβου, σημαίνει ότι εκεί πάνω ήταν τάφος;
«Είναι μια σοβαρότατη ερώτηση αυτή, την οποία αυτή τη στιγμή σε επίπεδο αρχαιολογικό δεν δύναμαι να απαντήσω, διότι δεν είμαι αρχαιολόγος. Σε επίπεδο αρχιτεκτονικό θεωρώ ότι ένα τέτοιο βάθρο θα μπορούσε να έχει τάφο και αυτό διότι έχουμε ανάλογα συγκριτικά παραδείγματα. Συναντάται σε τρεις περιπτώσεις, δύο στην Ελλάδα και μία στο εξωτερικό».
Θεωρείτε ότι η επιχωμάτωση του τάφου έγινε από ανθρώπινο χέρι;
«Μάλιστα. Η επιχωμάτωση έχει γίνει σε στρώσεις και ήταν ένα αρκετά επίπονο οικοδομικό έργο για το οποίο έχουμε δεδομένα. Σίγουρα δεν προήλθε από τσουνάμι...».
Και είχατε πει ότι χρησιμοποιήθηκε και η στήλη επάνω, της οροφής.
«Η στήλη της οροφής τούς ήταν χρήσιμη κατά την κατάχωση διότι λειτουργούσε ως ράμπα για την πρόσβαση ανάμεσα στα δύο ανοίγματα, στα τύμπανα. Στο τύμπανο του διαφράγματος με τις Κόρες και επάνω από την πόρτα του ταφικού θαλάμου, ακριβώς στην ίδια πλευρά, έχουμε τα δύο μικρά ανοίγματα. Αυτά "γεφυρώνονται" με το σωζόμενο τμήμα της οροφής».
Γιατί διαμορφώνεται μαρμάρινη οροφή μόνο στον χώρο πίσω από τις καρυάτιδες και όχι πουθενά αλλού; Εκεί υπήρχε το ψηφιδωτό.
«Βέβαια. Και όχι μόνο ένα ψηφιδωτό, είναι χώρος στον οποίο έχουμε πολλά επιζωγραφισμένα μαρμάρινα μέλη, τον θριγκό εν προκειμένω, χωρίς την παρεμβολή επιχρίσματος αλλά απευθείας επάνω στο μάρμαρο. Οι λόγοι βασίζονται κυρίως σε αρχιτεκτονικά κριτήρια που συνδέονται με συγκεκριμένη τυπολογία, ίσως και στην ανάγκη προστασίας των χρωμάτων».
Τα αρχιτεκτονικά δεδομένα τι δείχνουν αναφορικά με τις «καρυάτιδες» και τις σφίγγες;
«Οι λεγόμενες καρυάτιδες ή κόρες είναι δομικά στοιχεία και είναι συμφυείς με παραστάδα που στηρίζει το ιωνικό επιστύλιο. Το τεμάχιο του μαρμάρου ξεχονδρίστηκε για να διαμορφωθούν τα γλυπτά. Με τον ίδιο τρόπο ξεχονδρίστηκε και το μάρμαρο για την κατασκευή του γλυπτού του λέοντος... Οι σφίγγες, ο λέων και οι Κόρες έγιναν από θασίτικο μάρμαρο».
Ο ιταλός μελετητής Αντόνιο Κόρσο δήλωσε πρόσφατα ότι το κεφάλι της μιας κοιτούσε προς τα μέσα και της άλλης προς τα έξω. Εχει βάση η εκτίμηση αυτή;
«Ναι, με τον Κόρσο συμφωνούμε. Η μία κοίταζε προς τα μέσα και άλλη προς τα έξω. Το κεφάλι της σφίγγας που κοιτάζει προς τα έξω το βρήκαμε. Αυτό που κοιτάζει προς τα μέσα δεν το βρήκαμε, σώζεται όμως η διαμορφωμένη βάθυνση για την ένθεσή του, όπως ακριβώς και τα σημεία ένθεσης των φτερών».
Υπήρχε λατρεία του νεκρού ή λατρεία κάποιου θεού;
«Εγώ πιστεύω ότι πάντοτε η λατρεία κάποιου νεκρού συνυπάρχει, μάλλον συνίσταται μέσα από γνωστές μυθολογικές λατρείες...».
Αρχιτέκτων
Ο Δεινοκράτης μπορεί να... περιμένει
Ο αρχιτέκτονας του τύμβου με το λιοντάρι και του περιβόλου είναι ο ίδιος που έχει κατασκευάσει και τον τάφο;
«Ναι, είναι ο ίδιος...».
Στην αρχή της ανασκαφής ακουγόταν συνεχώς το όνομα του αρχιτέκτονα Δεινοκράτη.
«Ισως είναι πιο εύκολο να βρούμε την ταυτότητα του νεκρού παρά του αρχιτέκτονα. Αγωνίζομαι να κατανοήσω και να συνθέσω τα στοιχεία που θα μου δώσουν τα χαρακτηριστικά του αρχιτέκτονα. Οσον αφορά τον Δεινοκράτη, θα πρέπει ακόμη μία φορά να μη βιαζόμαστε. Χρειάζεται πολυδιάστατη μελέτη, μέσα από την οποία θα μπορούσε πιθανότατα να εξαχθεί ένα τέτοιο συμπέρασμα. Αλλά θα πρέπει να εκθέσω με σαφήνεια όλα τα στοιχεία και τα επιχειρήματα. Και δεν νομίζω ότι είναι ώριμο ακόμα».
Επιστημονικές συγκρούσεις
«Η κυρία Περιστέρη εμπιστεύεται τους συνεργάτες της»
«Βασική ένσταση πολλών σημαντικών μελετητών εκείνης της εποχής θεωρήθηκε η έλλειψη ενός επιμελούς περιτειχισμένου ανδήρου επάνω στο οποίο θα έπρεπε να βρίσκεται το βάθρο έτσι ώστε να ακολουθούνται τα βασικά τυπολογικά χαρακτηριστικά ενός τέτοιου συνόλου. Το άνδηρο δεν βρέθηκε ποτέ εκεί. Ακόμη και η ύπαρξη ενός τύμβου σε κοντινή απόσταση στο θεμέλιο όπου σήμερα είναι ο λέοντας θα δικαιολογούσε μια άλλη χρήση του θεμελίου, όχι αυτή της τοποθέτησης ενός ταφικού μνημείου-σήματος σε μια τόσο υποβαθμισμένη θέση.
Οπου και αν έχουμε τέτοιου είδους ταφικά μνημεία, στον περιβάλλοντα χώρο τους έχουμε πάντοτε έναν διαμορφωμένο περίβολο ή ένα περιτειχισμένο άνδηρο, ένα επίπεδο που σχηματοποιεί τον ευρύτερο χώρο γύρω από αυτό και αποτελεί αναπόσπαστο τυπολογικό τμήμα του συνόλου. Το κορυφαίο παράδειγμα αυτής της τυπολογίας είναι το μαυσωλείο της Αλικαρνασσού».
Ο περίβολος του λόφου Καστά συμπλήρωσε, λέτε, αυτό που έλειπε;
«Ηταν το τυπολογικό και οικοδομικό "κλειδί". Οταν βρήκαμε τον αποξηλωμένο από μάρμαρα περίβολο του τύμβου, κάναμε μεθοδική έρευνα για την ταύτιση και απόδοση μελών που θα μπορούσαν να ανήκουν σε αυτόν σε ολόκληρη την περιοχή. Βρήκαμε με την κυρία Περιστέρη ότι υπάρχουν τμήματα του περιβόλου του τύμβου Καστά στις παλαιοχριστιανικές βασιλικές της Ακρόπολης της Αμφίπολης, ενώ υπάρχουν κομμάτια από το κατώτερο τμήμα του βάθρου του λέοντος εντοιχισμένα στο ρωμαϊκό τείχος της Ακρόπολης. Αυτό σημαίνει ότι το 95% του σωζόμενου μαρμάρινου υλικού που έχει χρησιμοποιηθεί γενικότερα στην περιοχή προέρχεται από τον τύμβο Καστά. Δηλαδή, η μόνη εκτεταμένη παραγγελία μαρμάρου για την κατασκευή ενός μεγάλης κλίμακας αρχιτεκτονικού συνόλου πιθανότατα - αν και διερευνάται ακόμη έτσι ώστε να εξαντληθούν όλα τα περιθώρια - ήταν για τον τύμβο».
Υπάρχουν όμως σαφή στοιχεία που να δείχνουν ότι η θέση του λιονταριού και του βάθρου του ήταν στην κορυφή του τύμβου Καστά;
«Στην κορυφή του τύμβου Καστά ο μεγάλος αρχαιολόγος Δημήτρης Λαζαρίδης είχε βρει τετράπλευρο πώρινο θεμέλιο αναλόγων διαστάσεων με το θεμέλιο στο οποίο βρίσκεται σήμερα ο λέοντας και το οποίο το χρονολόγησε στον 4ο αι. π.Χ. Γύρω από αυτό βρέθηκαν τόνοι λατύπης θασίτικου μαρμάρου που υποδήλωναν στον αείμνηστο ερευνητή τη διαμόρφωση ενός μεγάλου μαρμάρινου οικοδομήματος στη θέση αυτή. Δεν βρήκε όμως τίποτε από αυτό εκεί γιατί είχε αποξηλωθεί πλήρως. Ο Λαζαρίδης το είχε ονομάσει από την αρχή ταφικό σήμα. Πίστευε, δικαιολογημένα, ότι μπορεί γύρω από αυτό να υπάρχουν μια σειρά εξέχοντα ταφικά μνημεία τα οποία μπορεί να ανήκαν σε επώνυμους νεκρούς της αρχαιότητας.
Αυτό που κάναμε με την κυρία Περιστέρη ήταν να ψάξουμε να βρούμε τα ενδιάμεσα κομμάτια που ανήκουν στο κατώτερο τμήμα του βάθρου. Τα κομμάτια της επικάλυψής του βρέθηκαν και δεν είναι οι ορθοστάτες του περιβόλου, όπως λανθασμένα υπέθετε ο σημαντικότατος μελετητής Oscar Broneer. Είναι μαρμάρινα μέλη που έχουν ανάλογη επεξεργασία με του περιβόλου και του βάθρου, περίπου 80 τον αριθμό, και βρίσκονται εντοιχισμένα στο υστερορωμαϊκό τείχος της Αμφίπολης. Στη στέψη του κατώτερου τμήματος του βάθρου, κάτω από το γείσο, υπήρχε διακοσμητική ζώνη με γλυπτά. Υπάρχουν μαρμάρινα τμήματα τα οποία σχετίζονται με το κατώτερο τμήμα του βάθρου του λέοντος».
Πού βρέθηκαν;
«Δεν βρέθηκαν κοντά στη θέση όπου σήμερα βρίσκεται ο λέων αλλά πλησίον του τύμβου Καστά. Αυτά τα μαρμάρινα μέλη είναι σαφέστατα πολύ σημαντικά».
Να υποθέσω λόγω του αναγλύφου τους;
«Βεβαιότατα. Τα κομμάτια αυτά μπορούν να χρονολογήσουν με σαφήνεια το σύνολο και να αποδώσουν τον χαρακτήρα τουλάχιστον του βάθρου, ίσως και του συνόλου, σε επίπεδο παράστασης».
Παραπέμπει σε μακεδονική εικονογραφία;
«Μάλιστα».
Και μπορεί να συνδέεται με τους Τημενίδες;
«Δεν προβαίνω σε καμία τέτοια σύνδεση. Είναι της ύστερης κλασικής ή της πρώιμης ελληνιστικής περιόδου».
Εχουμε ξαναδεί αυτή τη σύνθεση της παράστασής τους;
«Οχι. Μένει να παρουσιαστούν και να αξιολογηθούν τα χαρακτηριστικά τους».
Παραπέμπουν σε στρατιωτική εικονογραφία;
«Ναι, και μπορούν να βοηθήσουν πάρα πολύ στις χρονολογήσεις. Ομως θα πρότεινα να μη βιαζόμαστε και να περιμένουμε τη διερεύνηση του μνημειακού συνόλου. Παρατηρούμε ένα συγκρότημα τάφων που ξεκινά από την Εποχή του Χαλκού και φτάνει ως και τους ελληνιστικούς χρόνους. Η διάταξη μας υποδηλώνει και τη χρήση, επίσης μπορεί να μας προσφέρει κάποιες ερμηνείες για το πώς λειτούργησε ο περίβολος».
Πώς λειτούργησε;
«Ο περίβολος λειτουργεί ενοποιητικά και η χωροθέτηση του λέοντος στην κορυφή ως σήματος υποδηλώνει ότι πάνω από όλα αυτά που ενοποιούνται υπάρχει μια νέα "χρήση" η οποία εγκαθιδρύεται επάνω στις παλαιότερες, ως επιστέγασμα».
Μπορεί να σημαίνει ότι υπήρχε και λατρευτική χρήση;
«Βεβαιότατα. Από τα αρχαιολογικά και τα αρχιτεκτονικά δεδομένα του τάφου γίνεται σαφές ότι ένας τουλάχιστον νεκρός ήταν αφηρωισμένος».
Με τη λογική ότι μνημεία με λέοντα και βάθρο ήταν ταφικά και με δεδομένο ότι λέτε πως ο λέοντας ήταν στην κορυφή του τύμβου, σημαίνει ότι εκεί πάνω ήταν τάφος;
«Είναι μια σοβαρότατη ερώτηση αυτή, την οποία αυτή τη στιγμή σε επίπεδο αρχαιολογικό δεν δύναμαι να απαντήσω, διότι δεν είμαι αρχαιολόγος. Σε επίπεδο αρχιτεκτονικό θεωρώ ότι ένα τέτοιο βάθρο θα μπορούσε να έχει τάφο και αυτό διότι έχουμε ανάλογα συγκριτικά παραδείγματα. Συναντάται σε τρεις περιπτώσεις, δύο στην Ελλάδα και μία στο εξωτερικό».
Θεωρείτε ότι η επιχωμάτωση του τάφου έγινε από ανθρώπινο χέρι;
«Μάλιστα. Η επιχωμάτωση έχει γίνει σε στρώσεις και ήταν ένα αρκετά επίπονο οικοδομικό έργο για το οποίο έχουμε δεδομένα. Σίγουρα δεν προήλθε από τσουνάμι...».
Και είχατε πει ότι χρησιμοποιήθηκε και η στήλη επάνω, της οροφής.
«Η στήλη της οροφής τούς ήταν χρήσιμη κατά την κατάχωση διότι λειτουργούσε ως ράμπα για την πρόσβαση ανάμεσα στα δύο ανοίγματα, στα τύμπανα. Στο τύμπανο του διαφράγματος με τις Κόρες και επάνω από την πόρτα του ταφικού θαλάμου, ακριβώς στην ίδια πλευρά, έχουμε τα δύο μικρά ανοίγματα. Αυτά "γεφυρώνονται" με το σωζόμενο τμήμα της οροφής».
Γιατί διαμορφώνεται μαρμάρινη οροφή μόνο στον χώρο πίσω από τις καρυάτιδες και όχι πουθενά αλλού; Εκεί υπήρχε το ψηφιδωτό.
«Βέβαια. Και όχι μόνο ένα ψηφιδωτό, είναι χώρος στον οποίο έχουμε πολλά επιζωγραφισμένα μαρμάρινα μέλη, τον θριγκό εν προκειμένω, χωρίς την παρεμβολή επιχρίσματος αλλά απευθείας επάνω στο μάρμαρο. Οι λόγοι βασίζονται κυρίως σε αρχιτεκτονικά κριτήρια που συνδέονται με συγκεκριμένη τυπολογία, ίσως και στην ανάγκη προστασίας των χρωμάτων».
Τα αρχιτεκτονικά δεδομένα τι δείχνουν αναφορικά με τις «καρυάτιδες» και τις σφίγγες;
«Οι λεγόμενες καρυάτιδες ή κόρες είναι δομικά στοιχεία και είναι συμφυείς με παραστάδα που στηρίζει το ιωνικό επιστύλιο. Το τεμάχιο του μαρμάρου ξεχονδρίστηκε για να διαμορφωθούν τα γλυπτά. Με τον ίδιο τρόπο ξεχονδρίστηκε και το μάρμαρο για την κατασκευή του γλυπτού του λέοντος... Οι σφίγγες, ο λέων και οι Κόρες έγιναν από θασίτικο μάρμαρο».
Ο ιταλός μελετητής Αντόνιο Κόρσο δήλωσε πρόσφατα ότι το κεφάλι της μιας κοιτούσε προς τα μέσα και της άλλης προς τα έξω. Εχει βάση η εκτίμηση αυτή;
«Ναι, με τον Κόρσο συμφωνούμε. Η μία κοίταζε προς τα μέσα και άλλη προς τα έξω. Το κεφάλι της σφίγγας που κοιτάζει προς τα έξω το βρήκαμε. Αυτό που κοιτάζει προς τα μέσα δεν το βρήκαμε, σώζεται όμως η διαμορφωμένη βάθυνση για την ένθεσή του, όπως ακριβώς και τα σημεία ένθεσης των φτερών».
Υπήρχε λατρεία του νεκρού ή λατρεία κάποιου θεού;
«Εγώ πιστεύω ότι πάντοτε η λατρεία κάποιου νεκρού συνυπάρχει, μάλλον συνίσταται μέσα από γνωστές μυθολογικές λατρείες...».
Αρχιτέκτων
Ο Δεινοκράτης μπορεί να... περιμένει
Ο αρχιτέκτονας του τύμβου με το λιοντάρι και του περιβόλου είναι ο ίδιος που έχει κατασκευάσει και τον τάφο;
«Ναι, είναι ο ίδιος...».
Στην αρχή της ανασκαφής ακουγόταν συνεχώς το όνομα του αρχιτέκτονα Δεινοκράτη.
«Ισως είναι πιο εύκολο να βρούμε την ταυτότητα του νεκρού παρά του αρχιτέκτονα. Αγωνίζομαι να κατανοήσω και να συνθέσω τα στοιχεία που θα μου δώσουν τα χαρακτηριστικά του αρχιτέκτονα. Οσον αφορά τον Δεινοκράτη, θα πρέπει ακόμη μία φορά να μη βιαζόμαστε. Χρειάζεται πολυδιάστατη μελέτη, μέσα από την οποία θα μπορούσε πιθανότατα να εξαχθεί ένα τέτοιο συμπέρασμα. Αλλά θα πρέπει να εκθέσω με σαφήνεια όλα τα στοιχεία και τα επιχειρήματα. Και δεν νομίζω ότι είναι ώριμο ακόμα».
Επιστημονικές συγκρούσεις
«Η κυρία Περιστέρη εμπιστεύεται τους συνεργάτες της»
Δεν πήγατε ως ανασκαφική ομάδα στο αρχαιολογικό συνέδριο του ΑΠΘ. Ωστόσο, ένα μέλος της ομάδας, ο γεωλόγος κ. Καμπούρογλου, επέλεξε να κάνει παρουσίαση των ευρημάτων του αμφισβητώντας και την ύπαρξη του λέοντα στην κορυφή και στοιχεία για τον τύμβο Καστά.
«Σε μια ομάδα που εκπονεί ένα αρχαιολογικό έργο, είτε αυτό είναι ανασκαφικό είτε είναι τεχνικό και αφορά ένα σημαντικό αρχαίο μνημείο, η σύσταση της ομάδας είναι βασισμένη στο ότι υπάρχει μια αφανής μεθοδική εργασία η οποία περιλαμβάνει έρευνα, τεκμηρίωση και ζύμωση απόψεων και υποθέσεων εργασίας· εν συνεχεία αυτή η έρευνα δύναται να παρουσιαστεί στην επιστημονική κοινότητα μέσω πάντοτε ενός εκπροσώπου. Συνήθως στις ομάδες που εκπονούν τέτοιου είδους εργασίες πάντοτε εκπρόσωπος και πρόσωπο που συγκεντρώνει την ευθύνη είναι ο αρχαιολόγος. Σε μια διεπιστημονική ομάδα, ο αρχαιολόγος είναι υποχρεωμένος να σχηματοποιήσει τα δεδομένα και να τα παρουσιάσει. Από την άλλη, για να μπορέσει να δηλώσει ο αρχαιολόγος, ως εκπρόσωπος της διεπιστημονικής ομάδας, τα δεδομένα και το προϊόν της έρευνας θα πρέπει να έχει προηγηθεί μια ζύμωση. Αυτή η ζύμωση λογικά πρέπει να γίνεται στο κλειστό πλαίσιο της ομάδας και όχι μέσα στον χώρο της δημοσιότητας. Δηλαδή δεν μπορούν οι απόψεις των άμεσων συνεργατών μιας ομάδας να γίνονται αντικείμενο σχολιασμού στα ΜΜΕ προτού καν περάσουν από το στάδιο της ζύμωσης και της σύνθεσης ανάμεσα στις διάφορες ειδικότητες.
Επ' αυτού θέλω να μιλήσω. Ακριβώς επειδή πιστεύω ότι ο καθένας έχει το δικαίωμα να παρουσιάσει την επιστημονική του άποψη ανοιχτά και οι οποιεσδήποτε άλλες μορφές σύγκρουσης σε επίπεδο έντυπων, ηλεκτρονικών ή διαδικτυακών μέσων, σχετίζονται με πολιτικές σκοπιμότητες που δεν με αφορούν. Για πρώτη φορά θα μιλήσω ο ίδιος για τα δεδομένα που έχω όσον αφορά τη σχέση του λιονταριού και του βάθρου του με τον τύμβο Καστά».
Πώς θα περιγράφατε την προσωπικότητα της αρχαιολόγου κυρίας Κατερίνας Περιστέρη με βάση την κοινή πορεία σας στην ανασκαφή;
«Η Κατερίνα Περιστέρη είναι ένας άνθρωπος ευγενικός, διαθέτει πολύ μεγάλη εμπειρία στην αρχαιολογική έρευνα και σε αυτό το επίπεδο δεν έχει λειτουργήσει ποτέ δογματικά. Προωθεί την αντίληψη της ομάδας, τη συλλογική εργασία και πάνω από όλα εμπιστεύεται τους συνεργάτες της».
«Σε μια ομάδα που εκπονεί ένα αρχαιολογικό έργο, είτε αυτό είναι ανασκαφικό είτε είναι τεχνικό και αφορά ένα σημαντικό αρχαίο μνημείο, η σύσταση της ομάδας είναι βασισμένη στο ότι υπάρχει μια αφανής μεθοδική εργασία η οποία περιλαμβάνει έρευνα, τεκμηρίωση και ζύμωση απόψεων και υποθέσεων εργασίας· εν συνεχεία αυτή η έρευνα δύναται να παρουσιαστεί στην επιστημονική κοινότητα μέσω πάντοτε ενός εκπροσώπου. Συνήθως στις ομάδες που εκπονούν τέτοιου είδους εργασίες πάντοτε εκπρόσωπος και πρόσωπο που συγκεντρώνει την ευθύνη είναι ο αρχαιολόγος. Σε μια διεπιστημονική ομάδα, ο αρχαιολόγος είναι υποχρεωμένος να σχηματοποιήσει τα δεδομένα και να τα παρουσιάσει. Από την άλλη, για να μπορέσει να δηλώσει ο αρχαιολόγος, ως εκπρόσωπος της διεπιστημονικής ομάδας, τα δεδομένα και το προϊόν της έρευνας θα πρέπει να έχει προηγηθεί μια ζύμωση. Αυτή η ζύμωση λογικά πρέπει να γίνεται στο κλειστό πλαίσιο της ομάδας και όχι μέσα στον χώρο της δημοσιότητας. Δηλαδή δεν μπορούν οι απόψεις των άμεσων συνεργατών μιας ομάδας να γίνονται αντικείμενο σχολιασμού στα ΜΜΕ προτού καν περάσουν από το στάδιο της ζύμωσης και της σύνθεσης ανάμεσα στις διάφορες ειδικότητες.
Επ' αυτού θέλω να μιλήσω. Ακριβώς επειδή πιστεύω ότι ο καθένας έχει το δικαίωμα να παρουσιάσει την επιστημονική του άποψη ανοιχτά και οι οποιεσδήποτε άλλες μορφές σύγκρουσης σε επίπεδο έντυπων, ηλεκτρονικών ή διαδικτυακών μέσων, σχετίζονται με πολιτικές σκοπιμότητες που δεν με αφορούν. Για πρώτη φορά θα μιλήσω ο ίδιος για τα δεδομένα που έχω όσον αφορά τη σχέση του λιονταριού και του βάθρου του με τον τύμβο Καστά».
Πώς θα περιγράφατε την προσωπικότητα της αρχαιολόγου κυρίας Κατερίνας Περιστέρη με βάση την κοινή πορεία σας στην ανασκαφή;
«Η Κατερίνα Περιστέρη είναι ένας άνθρωπος ευγενικός, διαθέτει πολύ μεγάλη εμπειρία στην αρχαιολογική έρευνα και σε αυτό το επίπεδο δεν έχει λειτουργήσει ποτέ δογματικά. Προωθεί την αντίληψη της ομάδας, τη συλλογική εργασία και πάνω από όλα εμπιστεύεται τους συνεργάτες της».
Αμφίπολη: Ο Τύμβος, οι Δελφοί και η δυναστεία των Τημενιδών
Βασίλης Τσακίρογλου, Φωτογραφίες: William Faithful 03/03/2015 18:12
Ο μελετητής Αντόνιο Κόρσο μιλά στο protothema.gr: «Υπάρχουν σημαντικά ευρήματα που δεν έχει δει κανείς εκτός από τους ανασκαφείς» - «Οι μορφές στα ζωγραφισμένα επιστύλια παραπέμπουν στη νίκη του Μεγάλου Αλεξάνδρου επί των Περσών, αλλά και στους Δελφούς» Ο Ιταλός μελετητής Αντόνιο Κόρσο, αρχαιολόγος και ιστορικός τέχνης, που θεωρείται παγκοσμίως αυθεντία στην αρχαιοελληνική γλυπτική, καταθέτει στο protothema.gr μια πρωτότυπη και απολύτως τεκμηριωμένη ερμηνεία του πολυσυζητημένου ταφικού μνημείου της Αμφίπολης.
Στα κυριότερα σημεία της συνέντευξής του, υπογραμμίζει:
- Κι όμως, υπάρχει σχέση του Τύμβου της Αμφίπολης με τη βασιλική δυναστεία της Μακεδονίας, τους Τημενίδες και τον κύκλο του Μεγάλου Αλεξάνδρου
- Τα ίδια τα αγάλματα των Σφιγγών και των Καρυατίδων αποκλείουν οποιαδήποτε άλλη χρονολόγηση εκτός του τέλους του 4ου π.Χ. αιώνα.
- Οι μορφές στα ζωγραφισμένα επιστύλια παραπέμπουν στη νίκη του Μεγάλου Αλεξάνδρου επί των Περσών, αλλά και στους Δελφούς.
- Ο Τύμβος ανεγέρθηκε «σκεπάζοντας» ένα προϋπάρχον ιερό, αφιερωμένο στην τοπική θεότητα Φυλλίδα.
- Ποια είναι συνοπτικά η δική σας ερμηνεία για τον Τύμβο της Αμφίπολης;
Πολύ επιγραμματικά, θεωρώ ότι ο τύμβος της Αμφίπολης είναι ξεκάθαρα μακεδονικός, χρονολογείται περί το 330-320 π.Χ. και κατασκευάστηκε, πιθανότατα από τον αρχιτέκτονα Δεινοκράτη, προς τιμήν κάποιου επιφανούς πολεμιστή. Αυτό τεκμηριώνεται, όχι μόνο επί τη βάσει όσων ευρημάτων έχουν δημοσιοποιηθεί μέχρι στιγμής, αλλά και κάποιων που, όπως είμαι βέβαιος, πρόκειται να αποκαλυφθούν στο μέλλον. Πιστεύω ακράδαντα ότι υπάρχουν πολύ σημαντικά ευρήματα, τα οποία επιβεβαιώνουν τη χρονολόγηση και την «ταυτότητα» του μνημείου, αλλά που κανείς, εκτός από τους ανασκαφείς, δεν έχει δει έως τώρα.
Είμαι πεπεισμένος ότι ο Λέων βρισκόταν στην κορυφή του Τύμβου και, όπως και όλα τα υπόλοιπα γλυπτά (οι Σφίγγες, οι Κόρες ή «Καρυάτιδες» κ.λπ) έχουν φιλοτεχνηθεί από Θάσιους καλλιτέχνες οι οποίοι, είτε ανήκαν όλοι στο ίδιο εργαστήριο, είτε ήταν κοινωνοί της ίδιας αντίληψης για την γλυπτική. Οι Καρυάτιδες, με τα χέρια τους που εκτείνονται προς το εσωτερικό της πύλης, θα πρέπει να κρατούσαν στεφάνι, προοπτικά πάνω από το κεφάλι ενός αγάλματος, πιθανότατα σε καθιστή στάση, το οποίο βρισκόταν στο κέντρο του πρώτου θαλάμου. Αυτός θα πρέπει να ήταν ο νεκρός, προς τιμήν του οποίου δημιουργήθηκε ο Τύμβος, υπερκαλύπτοντας και περικυκλώνοντας με τον περίβολο έναν γήλοφο ο οποίος προηγουμένως, όπως αναφέρει ένα επίγραμμα του Αντιπάτρου του Θεσσαλονικέως, ήταν ήδη τόπος λατρείας, αφιερωμένος στην τοπική θεότητα Φυλλίδα.
Ιδιαίτερα σημαντικό εύρημα για την ερμηνεία του μνημείου θεωρώ τα ζωγραφισμένα επιστύλια: Οι παραστάσεις που διακρίνονται σε αυτά, δηλαδή η Νίκη, ο τρίποδας, ο ταύρος, το φοινικόδεντρο κ.ο.κ. υποδεικνύουν έναν απευθείας συσχετισμό με τους Δελφούς. Κατά την άποψή μου, αυτή η συμβολική σύνδεση με τον ιερό για τους αρχαίους Ελληνες τόπο των Δελφών, οδηγεί στο συμπέρασμα ότι ο Τύμβος της Αμφίπολης είναι ένα μνημείο αφιερωμένο στον πολεμικό θρίαμβο του Μεγάλου Αλεξάνδρου επί των Περσών. Ο Αθηναίος στρατηγός Κίμων αφιέρωσε μεταξύ άλλων και ένα φοινικόδεντρο στο ιερό του Απόλλωνα των Δελφών ύστερα από την νίκη του επί των Περσών στον ποταμό Ευρυμέδοντα (469-466 π.Χ). Εμπνεόμενοι από αυτό, οι παραγγελιοδότες του Τύμβου στην Αμφίπολη επανέλαβαν τη συμβολική αφιέρωση στη μεγάλη νίκη του μακεδονικού στρατού, στην οποία δεν μπορεί παρά να είχε συμβάλει ο νεκρός.
Το όλο μνημείο είναι εξαιρετικά σημαντικό, διότι μαρτυρά τη στροφή της ελληνιστικής κοσμοαντίληψης στο υπερμέγεθες, κάτι που συνδυάζεται αμέσως με την απολυταρχική εξουσία.
- Η επικεφαλής της ανασκαφής, η κυρία Κατερίνα Περιστέρη, υποβάθμισε πρόσφατα τη σημασία των ανευρεθέντων σκελετών. Συμφωνείτε με αυτή τη θεώρηση;
Μου φαίνεται λογικό το ότι, όπως είπαν οι ανασκαφείς, οι νεκροί που βρέθηκαν είχαν ριφθεί ατάκτως στο συγκεκριμένο σημείο, άρα μάλλον δεν ήταν αυτά τα άτομα για τα οποία φτιάχτηκε ο τάφος. Φυσικά, δεν γνωρίζω τον αρχικό νεκρό του Τύμβου και φαντάζομαι πως κανείς δεν μπορεί να ξέρει πότε ή εάν θα μάθουμε ποτέ την ταυτότητά του. Ωστόσο, οι λόγοι για τους οποίους κατασκευάστηκε το μνημείο, προκειμένου να αποδοθούν τιμές σε κάποιον ή κάποιους, είναι εμφανείς από το ζωγραφισμένο επιστύλιο, με τον φοίνικα και τις υπόλοιπες αναπαραστάσεις. Κατά τη γνώμη μου, η καλλιτεχνική και ιστορική άποψη του Τύμβου της Αμφίπολης έχουν πολύ μεγαλύτερη σημασία. Διότι ο Τύμβος είναι ένα λαμπρό μνημείο, αφιερωμένο στην ασιατική εκστρατεία των Μακεδόνων -και ο φοίνικας αυτό το δείχνει ξεκάθαρα-, κάτι που είναι μακράν πιο σημαντικό από την ταυτότητα των νεκρών. Τουλάχιστον αυτό πιστεύω εγώ, ως ιστορικός της αρχαίας τέχνης.
- Θεωρείτε πιθανόν, όμως, ότι ο Τύμβος συνδέεται με τη δυναστεία των Τημενιδών ή, έστω, με τον κύκλο των στρατηγών περί τον Αλέξανδρο;
Πιστεύω ότι κάποιος πολύ υψηλόβαθμος πολεμιστής ήταν θαμμένος εκεί και συμφωνώ με τον αρχιτέκτονα της ανασκαφικής ομάδας, τον κ. Μιχάλη Λεφαντζή, ο οποίος έχει δηλώσει κάτι παρόμοιο σε τηλεοπτική του συνέντευξη. Επιπλέον θεωρώ ότι ο Τύμβος είχε σχέση με τον κύκλο του Μεγάλου Αλεξάνδρου, όχι όμως με την Ολυμπιάδα όπως είχε υποτεθεί, αυτό είναι εξαιρετικά απίθανο. Δεν βλέπω το λόγο γιατί να έχει ταφεί η Ολυμπιάδα στην Αμφίπολη, δεν βλέπω τη σύνδεσή της με τη νίκη επί των Περσών ή κάποιον ισχυρό δεσμό της Ολυμπιάδας με τους Δελφούς. Δεν θέλω να υπεισέλθω στη μάταιη ονοματολογία, για το εάν θα μπορούσε να είναι ο Ηφαιστίων ή οποιοσδήποτε άλλος. Αυτό που κρίνω εγώ, είναι ότι ο Τύμβος δημιουργήθηκε στην Αμφίπολη πρώτα από όλα διότι οι τύμβοι, οι οποίοι ήταν ούτως ή άλλως ένα χαρακτηριστικό στοιχείο των ελληνικών πόλεων, για τους Μακεδόνες έγιναν, κατά κάποιο τρόπο, το πιο σπουδαίο σημείο του αστικού τοπίου. Ενώ, όπως γνωρίζουμε, στην κλασική «πόλιν» το πιο σημαντικό κέντρο ήταν ο ναός, το ιερό.
- Υπάρχει πάντα η απορία «γιατί στην Αμφίπολη;»
Η Αμφίπολη επελέγη, διότι ήταν το σημείο εκκίνησης της εκστρατείας του Μεγάλου Αλεξάνδρου. Οι Αιγές και η Πέλλα ήταν μεν σημαντικά μέρη για τους Μακεδόνες, αλλά δεν ήταν τόσο στενά συνδεδεμένα με την εκστρατεία του Μεγάλου Αλεξάνδρου. Επιπλέον, η δική μου θεωρία λέει ότι θέλησαν να τοποθετήσουν έναν επιφανή νεκρό σε ένα σημείο που ήταν ήδη ιερό. Εάν αυτό ήταν το ηρώον της Φυλλίδος (κάτι που φαίνεται πολύ πιθανόν διότι ο γήλοφος ήταν καλυμμένος με πράσινο και δέντρα, ιδιαίτερα αμυγδαλιές, στοιχείο χαρακτηριστικό της λατρείας των ανθρώπων της περιοχής για την Φυλλίδα), ο χώρος ήταν ήδη ισχυρά καθοσιωμένος και γι' αυτό η σημασία του βάρυνε για την επιλογή του.
- Υπάρχει πολιτικός συμβολισμός στο τεράστιο μέγεθος του Τύμβου;
Στην περίοδο για την οποία συζητάμε, δηλαδή το τελευταίο τέταρτο του 4ου π.Χ. αιώνα, υπάρχει μία καινοτομία -η αγάπη για τις μεγαλύτερες διαστάσεις, κάτι που είχε αρχίσει ήδη με τον Μαύσωλο. Ο λατινικός όρος είναι magniloquentia, ο μαξιμαλισμός, ο οποίος οδηγεί τελικά στο μπαρόκ. Είναι η ιδέα του να οραματίζεται κάποιος πελώρια μνημεία, ενώ η κλασική τέχνη δεν αρέσκεται σε κάτι τέτοιο, προτιμά τη συμμετρία, τις αναλογίες, το «μέτρον», το est modus in rebus, ή ne quid nimis, το «μηδέν άγαν». Αντιθέτως, οι Μακεδόνες τείνει προς τα μεγάλα και επιβλητικά οικδομήματα, κάτι που συναρτάται στην απολυταρχική ισχύ. Εμφανίζεται ο γιγαντισμός γιατί πολλά πράγματα έχουν αλλάξει στην αρχαιοελληνική αντίληψη του κόσμου. Ένα μνημείο στη λογική του γιγαντισμού είναι απόλυτα εναρμονισμένο με το πνεύμα της περιόδου.
Το μνημείο και μόνο με τις διαστάσεις του, έδειχνε πόσο σημαντικοί ήταν οι βασιλείς που το έφτιαξαν. Πιστεύω ότι κάποιος από την ευρύτερη βασιλική οικογένεια ήταν θαμμένος εκεί και αναρωτιέμαι εάν ο Αντίπατρος ο Θεσσαλονικεύς, ο οποίος έζησε την εποχή του Αυγούστου, σε ένα επίγραμμα που, εάν θυμάμαι καλά είναι το Νο. 705 του 7ου βιβλίου, περιγράφει την Αμφίπολη, από την οποία εκείνη την εποχή είχαν απομείνει μόνο ερείπια. Εκεί ο ποιητής κάνει λόγο για έναν ναό της Φυλλίδας που, πιθανότατα είναι ο σημερινός Τύμβος Καστά.
- Στη δική σας θεώρησή σας αγνοείτε εντελώς το σκελετικό υλικό και επικεντρώνετε στα γλυπτά και μάλιστα στα επιστύλια, στα οποία δεν δόθηκε ποτέ ιδιαίτερη προσοχή από το κοινό, παρά το έντονο ενδιαφέρον για το μνημείο και τη σημασία του. Πώς το εξηγείτε αυτό;
Προφανώς, διότι πιστεύω ότι τα στοιχεία που μπορούν να μας διαφωτίσουν και να λύσουν τις απορίες μας βρίσκονται μπροστά μας. Τα αγάλματα και οι ζωγραφικές παραστάσεις μάς μιλούν -και, κατά τη γνώμη μου, λένε πάρα πολλά. Για παράδειγμα, η χρονολόγηση του Τύμβου για την οποίαν έγινε τόσο μεγάλη συζήτηση, δεν μπορεί να μετακινηθεί από το τελευταίο τέταρτο του 4ου π.Χ. αιώνα -και αυτό το επιβάλλει η μορφή που έχουν οι Κόρες (το «Καρυάτιδαι» είναι μια συμβατική ονομασία που έχει επικρατήσει, ουσιαστικά κατά λάθος). Για διάφορους λόγους δεν είναι επιστημονικώς σοβαρό το να χρονολογούμε τον Τύμβο της Αμφίπολης στον 1ο π.Χ. αιώνα, στα ρωμαϊκά χρόνια κ.λπ. Πρώτα απ' όλα, λοιπόν, οι «Κόραι» φέρουν ένα είδος ζωστήρα κάτω από το στήθος τους, το οποίο γίνεται πολύ της μόδας στην γλυπτική γύρω στο 340 π.Χ., όπως γνωρίζουμε από τα Αττικά Ανάγλυφα (Attic Document Reliefs ή Urkundenreliefs).
Τα σανδάλια τους, επίσης, είναι πανομοιότυπα με εκείνα μιας ομάδας αγαλμάτων αυτής της χρονικής περιόδου, στην οποία περιλαμβάνεται πχ ο Ερμής της Ολυμπίας, η Άρτεμις της Gabii, μια τυπολογία αγαλμάτων της Αρτέμιδας η οποία συνήθως αποδίδεται στον Πραξιτέλη -άρα δεν μπορεί να είναι πολύ μακριά από αυτή την χρονολόγηση- και αργότερα αντιγράφηκε κατά κόρον από Ρωμαίους γλύπτες, ο Απόλλων του Μπελβεντέρε, η «Αρτεμις των Βερσαλιών» κ.ά.
Επομένως, όλο αυτό το δίκτυο των συγκρίσεων τοποθετεί σταθερά τις Κόρες της Αμφίπολης πέριξ του 330 π.Χ., μόνο με βάση την τυπολογία των σανδαλιών τους. Επιπλέον όμως μπορούμε να αναλύσουμε και το ζιγκ-ζαγκ στο τελείωμα του χιτώνα των αγαλμάτων, το οποίο συνιστά ένα άλλο ιωνικό πρότυπο που ήταν ιδιαίτερα προσφιλές στους γλύπτες του Αρτεμισίου της Εφέσου -και αναφέρομαι στην ύστερη κλασική φάση, περίπου στο 330-320 π.Χ.
Προκρίνω τη συγκεκριμένη χρονολόγηση, ειδικά με βάση την columna caelata, η οποία αποδίδεται στον μεγάλο γλύπτη Σκόπα και φέρει αυτές τις πτυχώσεις σε τεθλασμένη διάταξη, τύπου «ζιγκ-ζαγκ». Πρόκειται για ένα μοτίβο που απαντάται συχνά στα ιωνικά εργαστήρια αυτής της περιόδου. Η ύστερη κλασική περίοδος είναι μια φάση έντονης ιωνικής αναβίωσης και έτσι, η ιωνική τεχνοτροπία γίνεται πολύ του συρμού, τόσο στην αρχιτεκτονική όσο και στην γλυπτική.
- Κατά τη γνώμη σας, οι Σφίγγες και οι Καρυάτιδες φιλοτεχνήθηκαν από τον ίδιο καλλιτέχνη;
Τα κεφάλια των αγαλμάτων που σώζονται, της Καρυάτιδας και της Σφίγγας, μοιάζουν πολύ με το κεφάλι του Διονύσου από τη Θάσο, όπως και με τα κεφάλια των Αετίδων, από τον υστεροκλασσικό ναό του Απόλλωνα στους Δελφούς.
Ο Διόνυσος της Θάσου είναι ένα μαρμάρινο κεφάλι, το οποίο έχει ανευρεθεί στη Θάσο, φυλάσσεται στο εκεί μουσείο και χρονολογείται στο 330-320 π.Χ. Αυτό, ως προς τα καλλιτεχνικά και τεχνικά του χαρακτηριστικά είναι εξαιρετικά κοντά στο κεφάλι της Σφίγγας που βρέθηκε στον τάφο της Αμφίπολης. Η αισθητική και τεχνική σύγκριση είναι αποκαλυπτική και, κατά τη γνώμη μου, δικαιολογεί το συμπέρασμα ότι, όχι μόνο το μάρμαρο ως πρώτη ύλη αλλά και το εργαστήριο που ανέλαβε να φιλοτεχνήσει τα γλυπτά του Τύμβου προερχόταν από τη Θάσο. Επίσης, υπάρχει άλλο ένα κεφάλι, γυναικείο, το οποίο βρέθηκε στο ιερό του Ηρακλέους στη Θάσο, που μοιάζει εξαιρετικά, αυτή τη φορά όχι με το κεφάλι της Σφίγγας, αλλά με το κεφάλι της Καρυάτιδας.
Κρίνοντας από τις φωτογραφίες, καθώς δεν έχω δει αυτοπροσώπως το μνημείο, θα έλεγα ότι οι Σφίγγες και οι Καρυάτιδες έχουν κατασκευαστεί από δύο διαφορετικές φλέβες θασίτικου μαρμάρου, προέρχονται όμως και οι δύο από το ίδιο λατομείο.
Σε ό,τι αφορά στον συμβολισμό, κατά τη γνώμη μου θα μπορούσε κανείς να πει τα εξής: Πρώτα από όλα, υπάρχει ένας στενός δεσμός με τον Απόλλωνα και το ιερό των Δελφών, στο οποίο ο κυρίαρχος θεός ήταν ο Απόλλων, όμως, μόλις εκείνος έφυγε για την χώρα των Υπερβορείων, ο Διόνυσος τον αντικατέστησε. Αυτή η ανάμιξη Απόλλωνα και Διονύσου, παραπέμπει σε ένα και μόνο σημείο της ελληνικής επικράτειας εκείνης της εποχής: Δελφοί. Ο λόγος για τον οποίον το πιστεύω αυτό είναι ο εξής: α) Η γενική σιλουέτα των Καρυατίδων μοιάζουν πολύ με τις Κόρες του Θησαυρού των Σιφνίων στους Δελφούς. β) Οι Σφίγγες ήταν ιερές μορφές αφιερωμένες στον Απόλλωνα, κάτι που δεν μπορεί να αμφισβητείται.
- Δίνετε μεγάλη έμφαση στα επιστύλια. Ποια είναι η θεωρία σας γι' αυτά;
Θεωρώ πως το στοιχείο εκείνο που μας δίνει αποδείξεις για τη σύνδεση του μνημείου της Αμφίπολης με τους Δελφούς είναι τα ζωγραφισμένα επιστύλια. Πρόκειται για εύρημα κρίσιμης σημασίας κι αυτό διότι υπάρχει ένα τρίποδο και ένα φοινικόδεντρο, όπως αυτό που ήταν αφιερωμένο από τον Κίμωνα στους Δελφούς κατόπιν της νίκης επί των Περσών στον Ευρυμέδοντα (469-466 π.Χ.). Έτσι, έχουμε την επανάχρηση του φοινικόδεντρου στο ζωγραφισμένο επιστύλιο, καθώς αυτό το σύμβολο της νίκης των Ελλήνων επί των Περσών στη Μικρά Ασία, έγινε μοτίβο για την τέχνη γενικοτερα. Αυτό οφείλεται, βέβαια, στη νίκη των Μακεδόνων επί των Περσών στην Ασία. Είμαι βέβαιος πως θα βρεθούν κι άλλα στοιχεία που θα επιβεβαιώσουν ότι το συγκεκριμένο μνημείο δημιουργήθηκε προς τιμήν κάποιας νίκης του μακεδονικού στρατού και μιλώ για τον Τύμβο συνολικά.
Στο επιζωγραφισμένο επιστύλιο επίσης, η πτερωτή μορφή πέραν πάσης αμφιβολίας, φαίνεται ότι είναι μια Νίκη. Στη διάθεσή μου έχω μόνο τις φωτογραφίες που δημοσίευσε το ΥΠΠΟ, φαντάζομαι όμως ότι αυτό που έχω δει, όπως και οποιοσδήποτε άλλος, δεν είναι το μόνο τμήμα του επιστυλίου που είναι επιζωγραφισμένο, θα πρέπει να υπάρχουν κι άλλα.
Όσο για τον ταύρο, αυτός, φυσικά, αντιπροσωπεύει τον Διόνυσο, δεν μπορεί να είναι κάτι άλλο, διότι δεσπόζει με το μέγεθός του στη σύνθεση. Ηδη στις Βάχκες ο Ευρυπίδης αναφέρεται στον Διόνυσο ως ένα πλάσμα με τα χαρακτηριστικά του ταύρου και δεν πρέπει να λησμονούμε ότι οι Βάκχαι του Ευριπίδη παρουσιάστηκαν για πρώτη φορά στη Μακεδονία, στην αυλή της Πέλλας. Χάρη στην τραγωδία του Ευρυπίδη, υπάρχει ισχυρός δεσμός του ταύρου με τον Διόνυσο.
Στα επιστύλια βλέπουμε ότι και οι δύο μορφές τείνουν προς τον ταύρο, ο οποίος βρίσκεται στο κέντρο αυτής της παράστασης. Αυτά όλα, κατά τη γνώμη μου, μιλούν για μια διονυσιακή αναπαράσταση και μπορεί να έχουν σχέση με την εποχή κατά την οποίαν φτιάχτηκε το μνημείο, εφόσον είναι γνωστό ότι ο Απόλλων επέστρεφε από τη χώρα των Υπερβορείων στο μέσον του καλοκαιριού, όπως γνωρίζουμε από τον ποιητή Αλκαίο. Επομένως, ίσως έχει να κάνει με την περίοδο που ο Διόνυσος ήταν ο κυρίαρχος των Δελφών και εν πάση περιπτώσει, υπάρχουν αναφορές από διάφορα άλλα πασίγνωστα γλυπτά, τα λεγόμενα opera nobilia.
Ο Διόνυσος είχε πολύ μεγάλη σημασία για τον Μέγα Αλέξανδρο. Θα έλεγα ότι η περίοδος κατά την οποία κατασκευάστηκε ο Τύμβος είναι μια εποχή που το πνεύμα αλλάζει. Η κατήφεια εγκαταλείπεται και αυτός ο ενθουσιασμός, η έξαψει που προκαλεί ο Διόνυσος θεωρείται χαρακτηριστική της απολυταρχικής εξουσίας. Ετσι ο Διόνυσος γίνεται ο πιο σημαντικός θεός για τους Μακεδόνες.
Γνωρίζουμε επίσης ότι ο Μέγας Αλέξανδρος ήταν πότης, θα λέγαμε «ένα πολύ γερό ποτήρι» και υπάρχει πλήθος διονυσιακών νύξεων στις αναπαραστάσεις που τον αφορούν. Είναι η περίοδος που το ελληνικό πνεύμα εγκαταλείπει τον ψυχρό ορθολογισμό της κλασικής περιόδου και τα πάντα τείνουν προς τον διονυσιασμό, τις καταχρήσεις και την μπαρόκ αντίληψη του κόσμου -όλα αυτά είναι σχετικά με τη συγκεκριμένη στάση ζωής, η οποία είναι χαρακτηριστική και σημαντική.
- Διακρίνετε άλλους συμβολισμούς στο μνημείο;
Οι Καρυάτιδες είναι συνδεδεμένες στενά με το θάνατο. Ακόμη και στην Ακρόπολη της Αθήνας, οι Κόραι θεωρούνται φρουροί του τάφου του Ερεχθέα. Οι Σφίγγες, για παράδειγμα, δεν ήταν αντικρυστές όπως πολύ νομίζουν. Η μία είχε το κεφάλι της στραμμένο προς τα μέσα και η άλλη προς τα έξω. Και σε αυτό υπήρχε, βέβαια, συμβολισμός: Η μία κοίταζε προς τον έξω κόσμο, των ζωντανών και η άλλη προς τα ενδότερα, στον κόσμο των νεκρών. Οι Σφίγγες στέκονται στο όριο, ανάμεσα στο βασίλειο των ζωντανών και σε εκείνο του νεκρών. Αλλά και η όλη ακολουθία των θαλάμων που οδηγεί στο βαθύτερο σημείο του Τύμβου δίνει έμφαση σε αυτό το δρομολόγιο από τη ζωή προς το θάνατο. Επομένως, συνιστά μια θρησκευτική ή ακόμη και ψυχ-αγωγική εμπειρία. Υπάρχουν και άλλα παραδείγματα τέτοιων σύνθετων μνημείων, για παράδειγμα ο Παυσανίας αναφέρει το Ηρώον του Τροφωνίου στη Λειβαδιά. Ο Τροφώνιος ήταν ο ένας από τους δύο αρχιτέκτονες του ναού του Απόλλωνα στους Δελφούς. Κατόπιν έγινε ήρωας και μάλιστα με θεραπευτικές ιδιότητες, γι' αυτό και έγινε αντικείμενο μαντικής λατρείας. Ολα αυτά έχουν σχέση με τις ηρωικές δοξασίες, οι οποίες είχαν αποκτήσει μεγάλη σημασία τη συγκεκριμένη περίοδο. Οι θεραπευτικές ιδιότητες των ηρώων και των θεοτήτων, ένα στοιχείο χαρακτηριστικό αυτής της περιόδου, η Σωτηρία, αναδεικνύεται σε κύρια ψυχική ανάγκη των ανθρώπων. Επομένως, ο Τύμβος της Αμφίπολης απαντά σε πνευματικές ανάγκες.
- Ώστε, εκτός από ταφικό, το μνημείο της Αμφίπολης ήταν επιπλέον και λατρευτικό;
Πιστεύω πως όλα τα επιμέρους στοιχεία του συνθέτουν μια ξεκάθαρη αναφορά: Ο Απόλλων ήταν ο θεός που χάρισε τη νίκη στους Μακεδόνες. Ο Απόλλων συνδέεται με τους Δελφούς, όπως και ο Διόνυσος, ο οποίος κατά τη συγκεκριμένη περίοδο γίνεται εξίσου σημαντικός με τον Απόλλωνα. Στο ναό των Δελφών, στο ανατολικό αέτωμα απεικονιζόνταν ο Απόλλωνας με τις Μούσες και στο δυτικό ο Διόνυσος ανάμεσα στις Θυιάδες (Μαινάδες). Επομένως, στο μνημείο της Αμφίπολης διακρίνω όλα τα στοιχεία πνευματικότητας της εποχής του, δηλαδή του τέλους του 4ου π.Χ αιώνα.
* O Αντόνιο Κόρσο είναι Ιταλός αρχαιολόγος και ιστορικός της τέχνης, ειδικευμένος στην αρχιτεκτονική και την αρχαιοελληνική γλυπτική. Συγγραφέας 11 βιβλίων και περισσότερων από 100 ειδικών άρθρων, ο κ. Κόρσο θεωρείται παγκοσμίως ως αυθεντία στον Πραξιτέλη στον οποίον έχει αφιερώσει το μεγαλύτερο μέρος του επιστημονικού του έργου. Οι μελέτες του Αντόνιο Κόρσο αποτελούν σημείο αναφοράς για την επιστημονική κοινότητα του κλάδου. Από το τη δεκαετία του '80 η Ελλάδα είναι η βάση του κ. Κόρσο, παρόλο που οι αλλεπάλληλες υποτροφίες και οι συνεργασίες του με κορυφαία ερευνητικά κέντρα ανά τον κόσμο τον υποχρέωναν να μετεγκαθίσταται κατά καιρούς σε χώρες όπως η Βρετανία, η Γερμανία, η Ουγγαρία, η Σουηδία, η Ρωσία κ.ά. Ωστόσο, βαθιά πεπεισμένος ότι η Ελλάδα είναι η γη της Επαγγελίας για τον μελετητή του αρχαιοελληνικού πολιτισμού, ο Αντόνιο Κόρσο πάντα επιστρέφει στην Αθήνα.
Μελέτη Σκελετικών Καταλοίπων Ταφικού Μνημείου, Λόφου Καστά, Αμφίπολη
ΥΠΠΟ 19/01/2015
Οπως έχει αναφερθεί στο Δελτίο Τύπου της 19ης Δεκεμβρίου 2014, η ολοκλήρωση της μακροσκοπικής μελέτης του οστεϊκού υλικού από το ταφικό μνημείο στο λόφο Καστά, την οποία έχει αναλάβει διεπιστημονική ομάδα των Πανεπιστημίων Αριστοτελείου και Δημοκριτείου, θα ολοκληρωνόταν εντός του Ιανουαρίου 2015. Το Υπουργείο είχε δεσμευθεί, σε προφορική ενημέρωση, όπως αποδεικνυεται στα σχετικά δημοσιεύματα, ότι η ανακοίνωση των αποτελεσμάτων της μελέτης θα είχε καταληκτική ημερομηνία την 20ή Ιανουαρίου 2015.
Συνοπτική εικόνα
Τα σκελετικά κατάλοιπα του ταφικού μνημείου, από τον λόφο Καστά Αμφίπολης αντιστοιχούν σε 550 περίπου οστά, θρυμματισμένα και ακέραια, ένα κρανίο σε αρκετά καλή κατάσταση, από το οποίο λείπουν τα οστά, που συνθέτουν το πρόσωπο και μία σχεδόν ακέραιη κάτω γνάθο. Δεν βρέθηκαν δόντια, εκτός από μία τερηδονισμένη ρίζα δεξιού δεύτερου προγόμφιου, η οποία βρισκόταν μέσα στη κάτω γνάθο και εμφανίζει προχωρημένο ακρορριζικό απόστημα.
Από τα 550 οστά, που καταμετρήθηκαν, τα 157, τα οποία προέκυψαν κατόπιν προσεκτικής ανάταξης από διαφορετικά θραύσματα διάσπαρτων οστών, καταγράφηκαν συστηματικά σε βάση δεδομένων και έγινε προσπάθεια απόδοσης τους σε επιμέρους άτομα.
Επιπλέον, αναγνωρίστηκαν οστά ζώων, κάποια από τα οποία φαίνεται να ανήκουν σε μακρά οστά ιπποειδούς. Τα οστά των ζώων θα μελετηθούν από ειδικό ζωοαρχαιολόγο.
Ο ελάχιστος αριθμός των ατόμων, που ταυτοποιήθηκαν από τα διαγνωστικά σκελετικά κατάλοιπα αντιστοιχεί σε πέντε άτομα, τέσσερα εκ των οποίων αποδίδονται σε ενταφιασμούς και ένα σε καύση.
Οι νεκροί των ενταφιασμών διακρίνονται: Σε μία γυναίκα (άτομο 1) (Εικ. 1-2), σε δύο άνδρες μέσης ηλικίας (άτομα 2 και 3) (Εικ. 3-6) και σε ένα νεογέννητο άτομο (άτομο 4) (Εικ. 7, 8).
 |
| Εικόνα 1: Ενδεικτική εκπροσώπηση οστών Ατόμου 1 |
 |
| Εικόνα 2: Ενδεικτική εκπροσώπηση οστών Ατόμου 1 με φωτογραφίες οστών |
Ατομο 1: Γυναίκα
Η γυναίκα, μπορεί με ασφάλεια να τοποθετηθεί στο ηλικιακό διάστημα άνω των 60 ετών. Ο προσδιορισμός του φύλου έγινε βάσει συγκεκριμένων δεικτών, που αφορούν:
1) στα οστά της πυέλου (λεκάνης) (αριστερή μείζων ισχιακή εντομή, δεξιά πρωτιαία αύλακα, αριστερό και δεξιό ισχιακό κύρτωμα λαγώνια ακρολοφία, σώμα και άκανθα ισχιακού),
2) στα οστά του κρανίου (μεσόφρυο, υπερόφρυα τόξα, κλίση του μετωπιαίου, μετωπιαία ογκώματα, κάτω κροταφική γραμμή, μαστοειδείς αποφύσεις, ινιακό έπαρμα),
3) στην κάτω γνάθο (γένειο, γωνία κάτω γνάθου, κλάδοι),
4) στη μορφολογική διάπλαση των οστών (μετρήσεις των μακρών οστών).
Ο προσδιορισμός της ηλικίας βασίστηκε:
1) σε τμήμα της αριστερής ηβικής σύμφυσης (πρόσθιο τμήμα της λεκάνης),
2) στο βαθμό συνοστέωσης των κρανιακών ραφών,
3) στην έντονη προθανάτια απώλεια των οπίσθιων δοντιών και στις δύο πλευρές της κάτω γνάθου,
4) στην παρουσία μεταβολικών νοσημάτων, όπως είναι η οστεοπόρωση και η μετωπιαία υπερόστωση (Hyperostosis Frontalis Interna: πάχυνση των τοιχωμάτων του κρανίου, εσωτερικά του μετωπιαίου οστού, η οποία είναι συνήθως ασυμπτωματική και συνδέεται με ορμονικές διαταραχές που εμφανίζονται συχνά σε γυναίκες μετά την εμμηνόπαυση),
5) στις έντονες εκφυλιστικές αλλοιώσεις, κυρίως στη σπονδυλική στήλη και στις οστεοποιήσεις ενθέσεων και χόνδρων στα μακρά οστά και στις πλευρές.
Σε ό,τι αφορά το ανάστημα της ηλικιωμένης γυναίκας, μετά από τη συνδυαστική εφαρμογή διαφορετικών μεθόδων στις μετρήσεις των μακρών οστών, εκτιμάται στα 157 εκ.
Στο γυναικείο σκελετό φαίνεται ότι αποδίδονται τα περισσότερα οστά που βρέθηκαν στον κιβωτιόσχημο τάφο, από τα 7,8 μ. από την κορυφή του θαλάμου και κάτω, δηλαδή 1 μ. πάνω από το δάπεδό του κιβωτιόσχημου.
 |
Εικόνα 3: Ενδεικτική εκπροσώπηση οστών Ατόμου 2
|
 |
Εικόνα 4: Ενδεικτική εκπροσώπηση οστών Ατόμου 2 με φωτογραφίες οστών
|
 |
| Εικόνα 5: Ενδεικτική εκπροσώπηση οστών Ατόμου 3 |
 |
| Εικόνα 6: Ενδεικτική εκπροσώπηση οστών Ατόμου 3 με φωτογραφίες οστών |
Ατομα 2 και 3 : Δύο άνδρες, 35 έως 45 ετών.
Τα δύο άτομα (2 και 3), από τα τέσσερα, που είχαν δεχτεί ενταφιασμό, μπορούν με ασφάλεια να αποδοθούν σε άνδρες, βάσει:
1) των ανατομικών σημείων στα οστά της πυέλου (λεκάνης) (αριστερό και δεξιό ηβικό οστό και ειδικότερα κοιλιακό τόξο, υποηβική κοιλότητα και μέση επιφάνεια των οστών, αριστερή πρωτιαία αύλακα, αριστερό και δεξιό ισχιακό κύρτωμα, αριστερή και δεξιά κοτύλη, μορφολογία ιερού οστού για το άτομο 2 και δεξιό ισχιακό κύρτωμα και μορφολογία ιερού οστού για το άτομο 3)
2) της μορφολογικής διάπλασης των μακρών οστών (μετρήσεις των μακρών οστών).
Οι δύο άνδρες είναι σχετικά κοντά ηλικιακά, στην κατηγορία των 35 έως 45 ετών: Ο ένας, στις αρχές και ο δεύτερος, προς το τέλος της κατηγορίας αυτής.
 |
Εικόνα 9: Άτομο 2, αριστερή πρώτη πλευρά με ίχνη 3 τομών (cut marks) (Αριθμός οστού, #31.1)
|
 |
Εικόνα 10: Άτομο 2, αριστερή πρώτη πλευρά, λεπτομέρεια από την πλάγια τομή (cut mark) στον αυχένα (Αριθμός οστού , #31.1)
|
 |
Εικόνα 11: Άτομο 2, αριστερή πλευρά με ίχνος τομής (cut mark) στο άνω χείλος του σώματος
|
1) στις δύο ηβικές συμφύσεις (πρόσθιο τμήμα της λεκάνης),
2) στις εκφυλιστικές αλλοιώσεις της ωτοειδούς επιφάνειας της αριστερής πυέλου (η περιοχή της λεκάνης που αρθρώνεται με το ιερό οστό),
3) στην πλήρη συνοστέωση των επιφύσεων των στερνικών άκρων και στις δύο κλείδες.
Ο προσδιορισμός του ηλικιακού εύρους για το άτομο 3, βασίστηκε στη δεξιά ηβική σύμφυση.
Σημειώνεται ότι ο σχετικά νεαρότερος από τους δύο άνδρες (άτομο 2) φέρει ίχνη τομών (cut marks) στην αριστερή άνω θωρακική μοίρα, σε δύο πλευρές και αυχενικό σπόνδυλο, (Εικ. 9-11) καθώς και στην κάτω επιφάνεια του στερνικού άκρου της αριστερής κλείδας. Ταυτίζονται πιθανόν με επιθετικά χτυπήματα-τραυματισμούς, που θα πρέπει να έγιναν εξ επαφής με αιχμηρό όργανο π.χ. μαχαιρίδιο, και προκάλεσαν το θάνατο του, καθώς δεν διακρίνονται ενδείξεις επούλωσης.
Ο δεύτερος άνδρας (άτομο 3), λίγο μεγαλύτερος σε σχέση με τον πρώτο, έχει ενδείξεις εγκάρσιου, πλήρως επουλωμένου, κατάγματος στη δεξιά του κερκίδα, σχετικά κοντά στο δεξιό καρπό. Επιπλέον, και οι δύο άνδρες παρουσιάζουν εκφυλιστικές αλλοιώσεις οστεοαρθρίτιδας και σπονδυλαρθρίτιδας σε διαφορετικά σημεία των σκελετών τους.
Σε ό,τι αφορά το ανάστημα των ανδρών μετά από τη συνδυαστική εφαρμογή διαφορετικών μεθόδων στις μετρήσεις των μακρών οστών, εκτιμάται στα 168 εκ. για το άτομο 2 και στα 162-163 εκ. για το άτομο 3.
 |
| Εικόνα 7: Ενδεικτική εκπροσώπηση οστών Ατόμου 4 |
 |
| Εικόνα 8: Ενδεικτική εκπροσώπηση οστών Ατόμου 4 με φωτογραφίες οστών |
Ατομα 4 και 5
Το τέταρτο άτομο είναι ένα νεογέννητο βρέφος (νεογνό). Ο προσδιορισμός της ηλικίας βασίστηκε στις μετρήσεις μήκους και πλάτους του αριστερού βραχιονίου και της αριστερής κάτω γνάθου. Ο προσδιορισμός του φύλου σε αυτό το άτομο δεν κρίνεται δυνατός καθώς τα μορφολογικά χαρακτηριστικά διάκρισης φύλου στα οστά των νεογνών δεν είναι σαφή.
 |
| Εικόνα 12: Άτομο 5, οστά που έχουν υποστεί την επίδραση υψηλής θερμοκρασίας, μετά από καύση |
 |
Εικόνα 13: Άτομο 5, οστά που έχουν υποστεί την επίδραση υψηλής θερμοκρασίας, μετά από καύση
|
Το πέμπτο άτομο εκπροσωπείται από ελάχιστα θραύσματα, μόλις εννέα (9), κυρίως μακρών οστών, (Εικ. 12, 13) που φέρουν όλες τις παραμορφώσεις (εγκάρσιες μικρορωγμές και μερικές φορές έντονη παραμόρφωση) αλλά και τους αποχρωματισμούς (υπόλευκο και μπλε/γκρι) που συναντώνται στις περιπτώσεις πλήρους καύσης σαρκωμένου νεκρού και ανήκει πιθανότατα σε ενήλικο άτομο.
Η γενική εικόνα εύρεσης των σκελετικών καταλοίπων συνηγορεί στην αναμόχλευση τους από ανθρωπογενή επέμβαση, η οποία φαίνεται ότι αφορούσε τόσο στο εσωτερικό του χώρου 4, όσο και στο εσωτερικό του κιβωτιόσχημου τάφου.
Προοπτικές
Στα σκελετικά ευρήματα του ταφικού μνημείου του λόφου Καστά, εκτός από τις μακροσκοπικές μεθόδους, θα εφαρμοστεί μια σειρά αναλυτικών μεθόδων για την καλύτερη τεκμηρίωση αλλά και για την συμπλήρωση πληρέστερων πληροφοριών, που αφορούν στις παθολογικές αλλοιώσεις, στην διατροφή, στη συγγένεια και στον τόπο καταγωγής των ανθρώπων αυτών, δηλαδή εάν πρόκειται για άτομα που γεννήθηκαν και μεγάλωσαν στην Αμφίπολη ή για άτομα που μετακινήθηκαν από κάπου αλλού κατά την διάρκεια της ζωής τους και ενταφιάστηκαν στο συγκεκριμένο ταφικό μνημείο.
Οι αναλυτικές αυτές μέθοδοι περιλαμβάνουν:
• ακτινολογική μελέτη των οστών για τον εντοπισμό παθολογικών αλλοιώσεων, που δεν είναι μακροσκοπικά διακριτές αλλά και για την πληρέστερη περιγραφή των ήδη καταγεγραμμένων π.χ. μετωπιαία υπερόστωση ατόμου 1, τομές-τραυματισμοί (cut marks) ατόμου 2, επουλωμένο κάταγμα ατόμου 3.
• ιστολογικές-μικροσκοπικές τεχνικές π.χ. περίπτωση μετωπιαίας υπερόστωσης, και όπου αλλού κριθεί απαραίτητο.
• αναλύσεις σταθερών ισοτόπων άνθρακα και αζώτου με σκοπό τον προσδιορισμό του είδους των πρωτεϊνών που κατανάλωναν τα συγκεκριμένα άτομα.
• αναλύσεις στροντίου που λόγω της απουσίας δοντιών θα περιοριστούν μόνο στις τιμές που θα προκύψουν από τη δειγματοληψία των οστών.
• παλαιογενετικές αναλύσεις (αρχαίο DNA) με σκοπό την περιγραφή της βιολογικής και γενετικής ιστορίας των ατόμων. Στο πλαίσιο των αναλύσεων θα εξεταστεί η ενδεχόμενη εξ αίματος συγγένεια των τριών ατόμων. Η ταφονομική όμως παρουσία των μακρών οστών, η απουσία δοντιών και τμημάτων του κρανίου στα άτομα 2 και 3 που χρησιμοποιούνται στις αναλύσεις αρχαίου DNA, ενδεχομένως να μην επιτρέψει την απόκτηση επαρκούς ποσότητας ενδογενούς πυρηνικού DNA για την επιτυχημένη και με ακρίβεια ταυτοποίηση της εξ αίματος συγγένειας. Στα άτομα 4 και 5, λόγω της περιορισμένης ποσότητας δείγματος αλλά και της επίδρασης υψηλής θερμοκρασίας λόγω καύσης, στο άτομο 5, δεν θα εφαρμοστούν οι παραπάνω μέθοδοι.
• Η εφαρμογή AMS χρονολογήσεων σε δείγματα τόσο των ανθρώπινων οστών όσο και των συγκείμενων ζώων, θα συμπληρώσει την εικόνα της διαδοχής των ταφών, η οποία δεν μπορεί να ανασυσταθεί μέσα από την ανασκαφική διαδικασία.
Τόσο οι μακροσκοπικές όσο και οι αναλυτικές μέθοδοι θα εφαρμοστούν σε ένα μεγάλο αριθμό σκελετών, περίπου 300, από τα νεκροταφεία της Αμφίπολης, στο πλαίσιο διετούς ερευνητικού προγράμματος, που χρηματοδοτείται από το ΥΠΠΟΑ και πραγματοποιείται από πολυπληθή ερευνητική ομάδα με επικεφαλής τις κυρίες Σ. Τριανταφύλλου, επίκουρη Καθηγήτρια Προϊστορικής Αρχαιολογίας και Οστεοαρχαιολογίας, Τμήμα Ιστορίας Αρχαιολογίας, ΑΠΘ και Χ. Παπαγεωργοπούλου, επίκουρη Καθηγήτρια Φυσικής Ανθρωπολογίας, Τμήμα Ιστορίας Εθνολογίας, Εργαστήριο Φυσικής Ανθρωπολογίας, ΔΠΘ. Η ομάδα αποτελείται από προπτυχιακούς, μεταπτυχιακούς και μεταδιδακτορικούς φοιτητές των Πανεπιστημίων Αριστοτελείου και Δημοκριτείου αλλά και διεθνώς αναγνωρισμένους εξωτερικούς συνεργάτες.
Με αυτό τον τρόπο θα αποκτηθεί πολύτιμο συγκριτικό υλικό, έτσι ώστε:
1) τα συγκεκριμένα σκελετικά κατάλοιπα, από το εξαιρετικά σημαντικό ταφικό μνημείο του λόφου Καστά να ενταχθούν σε ένα ευρύτερο πληθυσμιακό σύνολο,
2) τα αποτελέσματα των αναλυτικών μεθόδων σε αρχαιολογικά σύνολα να ερμηνευθούν σε συνάφεια με τα αποτελέσματα της μακροσκοπικής μελέτης ενός συνόλου πληθυσμού,
3) να γίνει σαφές ότι τα ανθρωπολογικά ευρήματα πρέπει να μελετώνται μέσα στο αρχαιολογικό, κοινωνικό και ιστορικό τους πλαίσιο, που προσφέρεται μόνο μέσα από τη συστηματική μελέτη των συνευρημάτων και τη συνολική προσέγγιση της περιόδου.
ΥΠΠΟ 22/11/2014
Σημεία ενημέρωσης από την συνέντευξη του Υπουργού Πολιτισμού και Αθλητισμού κ. Κ. Τασούλα στην Αμφίπολη.
"Οι επισκέπτες δεν ξεπερνούσαν τα δάκτυλα του ενός χεριού ενώ τώρα είναι πάνω από 1000"
"Τώρα προέχει η γεωφυσική έρευνα και η συντήρηση των ευρημάτων"
" Ο τάφος αποτελεί απαράμιλλο ταφικό μνημείο τόσο για την σημαντικότητα της ανασκαφής όσο για την δουλεία που έκανε η ανασκαφική ομάδα. Η παγκόσμια κοινή γνώμη έχει μαγευτεί απο τα ευρήματα. Τα γεγονότα είναι συντριπτικά"
Ο κύριος Τασούλας, θέλοντας να δείξει τις δυσκολίες που είχε να αντιμετωπίσει η ομάδα σε σχέση με τις στερεωτικές διαδικασίες, είπε: "Το χώμα μέσα στον τάφο, κατά τη διάρκεια των χρόνων, έπαιξε ρόλο στερεωτικό για το μνημείο. Η αφαίρεση του χώματος ανέτρεπε τη στήριξη, και οι υποστυλώσεις έπρεπε να γίνονται με τρόπο τέτοιο ώστε να παρέχουν ακριβώς την ίδια στήριξη στα τοιχώματα κάθε φορά, ούτε περισσότερη ούτε λιγότερη."
Σχετικά με την τομογραφία του τύμβου, που θα πραγματοποιηθεί από το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, αυτή θα απαντήσει σε ερωτήματα που έχουν να κάνουν με το υπέδαφος, και πιο συγκεκριμένα για το ποιο είναι το τεχνητό και ποιο το φυσικό μέρος του τύμβου και ποιες οι τομές. Σε ερώτηση για το πότε θα ολοκληρωθεί η τομογραφία, ο κύριος Γρηγόρης Τσόκας, υπεύθυνος της γεωφυσικής διασκόπησης, απάντησε: "Δεν μπορούμε να το πούμε από τώρα αυτό, είναι κάτι που θα εξαρτηθεί από το τι θα προκύψει κατά τη διάρκεια της διαδικασίας. Σε κάθε περίπτωση είναι κάτι που θέλει χρόνο."
Σύμφωνα με τον Υπουργό Πολιτισμού, με τις εργασίες συντήρησης αποκαλύφθηκαν οι πρώτες υποψίες ανθρώπινων αναπαραστάσεων στα επιστύλια που βρέθηκαν στον τρίτο χώρο. Αυτή τη στιγμή έχει γίνει ο πρώτος καθαρισμός των επιστυλίων και θα ακολουθήσει και επεξεργασία τους με λέιζερ, καθώς και άλλες διαδικασίες. "Αν βιαστείς, κινδυνεύεις να κάνεις σφάλματα που μπορεί να είναι καθοριστικά", τόνισε ο Υπουργός, ο οποίος θέλησε να πει με αυτόν τον τρόπο ότι δεν κρύβουν κάτι, απλώς οι αποκαλύψεις γίνονται έτσι και αλλιώς με αργούς ρυθμούς και δεν είναι μόνο θέμα κάποιου νέου ευρήματος, αλλά και η ίδια η διαδικασία της συντήρησης θα συνεχίσει να αποκαλύπτει πράγματα. "Αυτή είναι και η γοητεία της αρχαιολογίας", ανέφερε
Ο Υπουργός κ. Τασούλας επισήμανε αυτή την στιγμή ότι πρόκειται για μια φάση της ανασκαφής που τελείωσε και μία άλλα η που ξεκινάει που όπως είπε με πολλές υποσχέσεις για νέα σημαντικά ευρήματα. Οι φάσεις της διαδικασίας είναι άλλωστε και αυτές που προβλέπονται από το νόμο. Η πρώτη είναι η σωστική διαδικασία, όπου λαμβάνουν χώρα οι εργασίες στερέωσης και συντήρησης. Αυτή είναι η φάση που τελειώνει, για την οποία θα ενημερωθούμε με τον πλέον επίσημο τρόπο από την κυρία Περιστέρη στην Αθήνα σε μια εβδομάδα. Ταυτόχρονα, μπαίνουμε στη φάση της επιστημονικής διαδικασίας, με τις απαιτούμενες μελέτες ιστορικών, αρχαιολόγων, γεωλόγων και άλλων επιστημόνων, που θα ολοκληρωθούν σε βάθος πέντε χρόνων. Μέρος αυτής είναι και η γεωφυσική διασκόπηση του τύμβου.
Σχετικά με την επισκεψιμότητα του μνημείου ο Υπουργός δήλωσε ότι πρώτα θα γίνει επισκέψιμο το ταφικό μνημείο στην επιστημονική κοινότητα και τους δημοσιογράφους κάτι που αναμένεται να γίνει σε λίγους μήνες από τώρα και στην συνέχεια θα ανοιχτεί προς το κοινό που αυτό εκτιμάται ότι θα γίνει σε κάποια χρόνια από τώρα.
http://www.yppo.gr/2/g22.jsp?obj_id=59192
 |
| ( φωτογρ. 1) |
 |
| (φωτογρ. 2) |
 |
| (φωτογρ. 3) |
1. Συνεχίστηκαν οι εργασίες από την Εφορεία Αρχαιοτήτων Σερρών, στον λόφο Καστά και συγκεκριμένα στον τρίτο θάλαμο. Σε βάθος 1,60μ. από τους σωζόμενους λίθους του δαπέδου, αποκαλύφθηκε μεγάλος κιβωτιόσχημος τάφος, κατασκευασμένος από πωρόλιθους (Σκίτσο, φωτο 1, 2).
2. Οι εξωτερικές διαστάσεις του τάφου είναι μήκους 3,23μ., πλάτους 1,56μ. και σωζόμενου ύψους 1 μ. Ωστόσο, βρέθηκαν, κατά την ανασκαφή, ορθοστάτες από την ανωδομή του τάφου, που μας επιτρέπουν να θεωρήσουμε ότι το ύψος του έφτανε τουλάχιστον στο 1,80μ.
 |
| (φωτογρ. 4) |
3. Εντός του τάφου δημιουργήθηκε μια επιμήκης βάθυνση πλάτους 0,54μ.και μήκους 2,35μ. (φωτό 3). Πρόκειται για τη θέση στην οποία τοποθετήθηκε ξύλινο φέρετρο. Βρέθηκαν, διάσπαρτα, σιδερένια και χάλκινα καρφιά, καθώς και οστέινα και γυάλινα διακοσμητικά στοιχεία του φερέτρου (φωτο 4). Επισημαίνεται ότι το συνολικό ύψος του τρίτου θαλάμου από την κορυφή της θόλου έως τον πυθμένα του τάφου είναι 8,90μ.
4. Εντός και εκτός του τάφου, βρέθηκε ο σκελετός του νεκρού. Είναι προφανές ότι το ανθρωπολογικό υλικό θα εξεταστεί από ειδικούς επιστήμονες. Είναι, εξίσου, προφανές ότι θα γίνουν όλες οι έρευνες τις οποίες απαιτεί η σύγχρονη επιστήμη.
5. Το ταφικό συγκρότημα στον λόφο Καστά είναι ένα δημόσιο έργο, που για την κατασκευή του χρησιμοποιήθηκε η μεγαλύτερη ποσότητα μαρμάρου, που έχει ποτέ χρησιμοποιηθεί στη Μακεδονία. Να σας θυμίσω τα στοιχεία της μοναδικότητας του: Τύμβος ύψους 33μ, και επ᾽ αυτού το βάθρο με το υπερμέγεθες λιοντάρι, συνολικού ύψους 15,84. Οι σφίγγες, οι καρυάτιδες και το υπέροχο ψηφιδωτό με την αρπαγή της Περσεφόνης, αλλά και τα μαρμάρινα ζωγραφισμένα επιστύλια, τα οποία, αυτή τη στιγμή, συντηρούνται στο εργαστήριο του Μουσείου Αμφίπολης. Επισημαίνεται το πρωτοφανές ύψος του συνόλου της κατασκευής.
6. Επομένως, αυτό το μνημείο αποτελεί μοναδική και πρωτότυπη σύνθεση ποικίλων χαρακτηριστικών. Είναι μια εξαιρετικά ακριβή κατασκευή, το κόστος της οποίας είναι προφανώς απίθανο να είχε αναληφθεί από ιδιώτη.
7. Πιθανότατα, πρόκειται για μνημείο αφηρωϊσμένου νεκρού, δηλαδή, θνητού στον οποίον αποδόθηκαν λατρευτικές τιμές από την κοινωνία της εποχής του. Ο νεκρός ήταν εξέχουσα προσωπικότητα, καθώς μόνον έτσι εξηγείται η κατασκευή αυτού του μοναδικού ταφικού συγκροτήματος.
 |
| ( φωτο 5) |
 |
| ( φωτο 6) |
8. Προκειμένου να δρομολογηθούν οι εργασίες αποκατάστασης του μνημείου, μελετώνται συστηματικά τα διάσπαρτα αρχιτεκτονικά μέλη, τα οποία έχουν ταυτιστεί και αποδοθεί στον περίβολο. Πρόκειται για 500 περίπου μαρμάρινα μέλη, που βρίσκονται στην γύρω περιοχή, εκεί όπου σήμερα είναι τοποθετημένο το λιοντάρι, ενώ καθώς αποσύρθηκαν, προ ολίγων ημερών, τα νερά της λίμνης Κερκίνης, αποκαλύφθηκαν περισσότερα από εκατό μέλη του περιβόλου, όπως γείσα, ορθοστάτες και στέψεις. Είχαν μεταφερθεί, το 1936 από την Ούλεν, η οποία είχε αναλάβει την κατασκευή του φράγματος της Κερκίνης ( φωτο 5,6).
9. Στο πλαίσιο των αρχαιολογικών ερευνών στον τύμβο έγινε έλεγχος και δειγματοληψία των ιζημάτων, εσωτερικά και εξωτερικά του τάφου, όπως και γεωτρητικός έλεγχος του υπεδάφους του, ώστε να διαπιστωθεί το γεωλογικό υπόβαθρο. Τα ιζήματα αποτελούνται από εναλλαγές άμμου και μάργας, λιμναίας προέλευσης.
10. Για τις επόμενες ημέρες προβλέπεται η ολοκλήρωση του κοσκινίσματος των χωμάτων, η ολοκλήρωση των υποστυλωτικών εργασιών και η συνέχιση των εργασιών συντήρησης στο μνημείο , αλλά και των ευρημάτων στο εργαστήριο του Μουσείου της Αμφίπολης. Ιδαίτερη έμφαση δίνεται στη συντήρηση των τμημάτων του ελλείποντος μέρους του ψηφιδωτού.
11. Στις 22 Νοεμβρίου, ο υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού κ. Κ. Τασούλας θα δώσει συνέντευξη στο Μουσείο της Αμφίπολης, στη μία το μεσημέρι σχετικά με τα ευρήματα και την επόμενη φάση των εργασιών στο τύμβο Καστά.
12. Στις 29 Νοεμβρίου, ημέρα Σάββατο και ώρα 11.00 θα παρουσιαστούν τα αποτέλεσματα της ανασκαφικής περιόδου στον λόφο Καστά, από την έφορο Αρχαιοτήτων Σερρών Κ. Περιστέρη και τους συνεργάτες της, στην Αθήνα, στο Αμφιθέατρο του Υπουργείου Πολιτισμού.
13. Γεωφυσικές διασκοπίσεις
1. Η γεωφυσική διασκόπιση θα γίνει από το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονικής, ειδικότερα από το εργαστήριο Εφαρμοσμένης Γεωφυσικής, το οποίο διευθύνεται από τον καθηγητή Γρηγόρη Τσόκα, μετά από πρόταση του πρυτάνεως καθηγητή Περικλή Μήτκα. Σημειώνεται ότι το ΑΠΘ έθεσε στη διάθεση του Υπουργείου Πολιτισμού όχι μόνον την τεχνογνωσία του αλλά και πόρους του Πανεπιστημίου.
2. Για την διερεύνηση του Τύμβου Καστά θα χρησιμοποιηθεί, κυρίως, η μέθοδος της ηλεκτρικής τομογραφίας, στην ανάπτυξη της οποίας έχει συμβάλλει καθοριστικά το συγκεκριμένο εργαστήριο. Η μέθοδος συνίσταται στην ηλεκτρική απεικόνιση του υπεδάφους, παρόμοια με την ιατρική τομογραφία. Εχει δε αποδώσει σε εξερεύνηση άλλων τύμβων- πχ. Απολλωνία, Κιλκίς, Βεργίνα, Αργολιδα κ.α) Αποτελέσματα από την διερεύνηση του τύμβου Καστά σε επόμενη ενημέρωση.
Δελτίο Τύπου ΥΠΠΟ 4/11/2014
Σχετικά με τις απόψεις, που ακούστηκαν και γράφτηκαν τις τελευταίες ημέρες για την πορεία του ανασκαφικού έργου στον τύμβο Καστά της Αμφιπόλεως, η υπεύθυνη ανασκαφέας, κ. Κ. Περιστέρη, διευθύντρια της Εφορείας Αρχαιοτήτων Σερρών, εκφράζοντας το σύνολο της ανασκαφικής ομάδας, έκανε την ακόλουθη δήλωση:
“Κάποιοι εκ των εμφανιζόμενων συχνά στα ΜΜΕ, οι οποίοι εκφέρουν γνώμη για το έργο, το οποίο επιτελεί η ομάδα μας, ούτε είναι αρχαιολόγοι, ούτε έχουν βρεθεί σε ανασκαφή παρόμοια με τη δικιά μας, ούτε όμως, εξ όσων γνωρίζουμε, και σε οποιουδήποτε άλλου είδους ανασκαφή. Είναι,τουλάχιστον, αντιεπιστημονικό, μέσα από ένα γραφείο να εκφέρει κάποιος άποψη, τόσο για ένα αντικείμενο έρευνας με το οποίο δεν έχει ποτέ ασχοληθεί, όσο και για έναν αρχαιολογικό χώρο τον οποίο ποτέ δεν έχει επισκεφθεί.
Η ανασκαφή εκτελείται με τον καλύτερο επιστημονικό τρόπο, στον απαραίτητο χρόνο, υπακούοντας απολύτως στις ανάγκες του έργου και των ευρημάτων. Ο,τιδήποτε λέγεται για άσκηση οποιουδήποτε είδους πίεσης, είναι εκ του πονηρού. Δουλεύουμε με βάση τα ανασκαφικά στρώματα, από όπου αφαιρείται σταδιακά και με ιδιαίτερη προσοχή το αμμώδες χώμα. Χρησιμοποιείται ταινία για την αφαίρεση του, ελέγχεται καθ’ όλη την πορεία της και στη συνέχεια κοσκινίζεται. Όπου κρίνεται απαραίτητο, ανάλογα με την υφή του χώματος, χρησιμοποιείται φτυάρι ή σέσουλα για την αφαίρεση του.
Με ιδιαίτερη προσοχή αφαιρέθηκε, σε πάχος 0,20μ. το επικαθήμενο χώμα, επί του ψηφιδωτού δαπέδου, το οποίο αποκαλύφθηκε σταδιακά, κατά τομές, λαμβάνοντας υπόψη και τις εργασίες αντιστήριξης και υποστύλωσης των πλαϊνών τοίχων, που πραγματοποιούνται παράλληλα, τόσο για την ασφάλεια του μνημείου, όσο και των εργαζομένων. Η προσεκτική ανάγνωση τού δίλεπτου video,επιβεβαιώνει τα ανωτέρω αλλά η προχειρότητα των σχολιαστών υπερτερεί.
Στο σημείο, όπου η έμπειρη συντηρήτρια χρησιμοποιεί "σκαρπέλο", δεν καθαρίζεται το ψηφιδωτό δάπεδο αλλά αφαιρούνται, προσεκτικά, πέτρες και μάζα σιδήρου, τα οποία ήταν κολλημένα στην επιφάνεια, ώστε στη συνέχεια να καθαριστεί το δάπεδο.
Ο χώρος ο οποίος ανασκάπτεται εσωτερικά του τάφου δεν έχει να κάνει με περιοχή εξομάλυνσης εδάφους, όπως αναφέρθηκε , αλλά με ανασκαφικό στρώμα.
Επισημαίνουμε ότι είναι λυπηρό, για μια τόσο σημαντική ανασκαφική έρευνα, οι πολυεμφανιζόμενοι μη αρχαιολόγοι στα ΜΜΕ, και ειδικά στα ηλεκτρονικά, να περιορίζονται μόνον σε πικρόχολα σχόλια για τον τρόπο που δουλεύουμε, χωρίς να μπορούν να αρθρώσουν έναν καλό λόγο για όλη την προσπάθεια και τον αγώνα των ανθρώπων, όλων των ειδικοτήτων, που εργάζονται καθημερινά, κάτω από δύσκολες συνθήκες, στο ταφικό μνημείο”.
Δελτίο Τύπου ΥΠΠΟ 31/10/2014
Συνέχιση ανασκαφικών εργασιών στον Τύμβο Καστά στην Αμφίπολη.
Οι προγραμματισμένες ανασκαφικές και στερεωτικές εργασίες από την Εφορεία Αρχαιοτήτων Σερρών στο λόφο Καστά Αμφίπολης συνεχίζονται ως εξής:
1.Προχωρεί η απομάκρυνση χωμάτων από τον τέταρτο χώρο και αποκαλύφθηκε η θεμελίωση των πλαϊνών τοίχων. Η έδραση των τοίχων γίνεται επί τεχνητής επίχωσης, από καλά συμπυκνωμένο αμμοχάλικο με άργιλο, πάχους περίπου 0, 40μ. Η επίχωση αυτή πατά πάνω στο φυσικό έδαφος του λόφου Καστά, το οποίο εμφανίζεται επιφανειακά ως εδαφοποιημένος-κερματισμένος σχιστόλιθος.
Συνέχιση ανασκαφικών εργασιών στον Τύμβο Καστά στην Αμφίπολη.
Οι προγραμματισμένες ανασκαφικές και στερεωτικές εργασίες από την Εφορεία Αρχαιοτήτων Σερρών στο λόφο Καστά Αμφίπολης συνεχίζονται ως εξής:
1.Προχωρεί η απομάκρυνση χωμάτων από τον τέταρτο χώρο και αποκαλύφθηκε η θεμελίωση των πλαϊνών τοίχων. Η έδραση των τοίχων γίνεται επί τεχνητής επίχωσης, από καλά συμπυκνωμένο αμμοχάλικο με άργιλο, πάχους περίπου 0, 40μ. Η επίχωση αυτή πατά πάνω στο φυσικό έδαφος του λόφου Καστά, το οποίο εμφανίζεται επιφανειακά ως εδαφοποιημένος-κερματισμένος σχιστόλιθος.
2.Κατά την ανασκαφή, όπως ήδη έχουμε αναφέρει, διαπιστώθηκε η ύπαρξη δαπέδου σφράγισης από πώρινους λίθους. Σώζονται τα τμήματα του δαπέδου τα οποία βρίσκονται σε επαφή με τους πλαϊνούς τοίχους. Στο δυτικό τμήμα του δαπέδου οι λίθοι παρουσιάζουν υποχώρηση και σημαντική στροφή προς το εσωτερικό του χώρου, ως αποτέλεσμα καθίζησης-ολίσθησης της υποκείμενης επίχωσης. Στο ανατολικό τμήμα οι λίθοι του δαπέδου βρίσκονται στην αρχική τους θέση. Πραγματοποιείται η απομάκρυνση των δυτικών λίθων, ώστε να αποκαλυφθεί η κατάσταση θεμελίωσης του δυτικού πλαϊνού τοίχου και να γίνουν οι απαραίτητες εργασίες αντιστήριξης και στερέωσης της θεμελίωσης.
3.Κατά την αποχωμάτωση του τέταρτου χώρου διαπιστώθηκε η ύπαρξη τεχνητού ορύγματος επί του φυσικού σχιστολιθικού εδάφους, επιφάνειας, 4Χ2,10μ., το οποίο είναι επιχωμένο με ιλυώδη άμμο (όπως αλλωστε και η υπόλοιπη επίχωση του μνημείου). Ήδη έχει προχωρήσει η ανασκαφή, σε βάθος περίπου 1,40μ. από την επιφάνεια του κατωφλίου και η επίχωση συνεχίζεται. Κατά την απομάκρυνση της αμμώδους επίχωσης εντοπίστηκε το δεύτερο μαρμάρινο θυρόφυλλο σε καλή κατάσταση διατήρησης, πεσμένο μέσα στο όρυγμα, διαστάσεων, 2Χ0,90Χ0,15μ. και βάρους περίπου έναμισυ τόνο. Φωτο 1,2).Σήμερα επιχειρείται η απομάκρυνσή του από το σημείο εύρεσης.
4.Πριν από τη συνέχιση της απομάκρυνσης των χωμάτων του ορύγματος, θα γίνουν εργασίες εγκιβωτισμού και αντιστήριξης των κατακόρυφων παρειών του (αλλά και της επίχωσης κάτω από το θεμέλιο των πλαϊνών τοίχων), ώστε να διασφαλισθεί η ευστάθεια της θεμελίωσης των πλαϊνών τοίχων.
5.Την Τετάρτη 29-10-2014 έγινε τοποθέτηση έξι αισθητήρων μέτρησης της παραμόρφωσης επί αντίστοιχων αντηρίδων του τέταρτου χώρου για να διαπιστώνεται στο εξής η ένταση των μεταλλικών στοιχείων αντιστήριξης, κατά την πρόοδο των ανασκαφικών εργασιών. Επιπλέον για σήμερα έχει προγραμματιστεί η εγκατάσταση επιπλέον 10 αισθητήρων, αλλά και ρωγμομέτρων για την παρακολούθηση τυχόν εξέλιξης υφιστάμενων ρωγμών μεγάλου εύρους σε δομικά στοιχεία των εγκάρσιων διαφραγμάτων.
6.Συμπληρώθηκαν στοιχεία υποστύλωσης της θόλου στο δεύτερο και τον τρίτο χώρο.
7.Συνεχίζεται η αφαίρεση των χωμάτων από τα πρανή και πάνω, ανατολικά και ανάντη του μνημείου.
http://www.yppo.gr/2/g2001.jsp?mult_id=15301
Αμφίπολη: Γιατί η ελπίδα μένει ζωντανή - Ένας τάφος αναζητά νεκρό
08:53 | 30/10/2014 http://www.news.gr
Ζωντανή μένει η ελπίδα στην Αμφίπολη καθώς αρχαιολόγοι αναφέρουν ότι στο λόφο Καστά υπάρχουν κι άλλοι τάφοι.
Ο επίτιμος Πρόεδρος της Διεύθυνσης Αναστηλώσεων Αρχαίων Μνημείων, Αθανάσιος Νακάσης προχώρησε σε αυτή την εκτίμηση, μετά τον καθηγητή Αρχαιολογίας, Παναγιώτη Φάκλαρη.
Ο κύριος Νακάσης συνεχίζει και προσθέτει μεταξύ άλλων ότι δεν έγινε σωστά η ανασκαφή.
"Αυτό το μνημείο είναι τυπικός Μακεδονικός Τάφος. Έτσι είναι σχεδόν όλοι. Αν είναι οικογενειακός τάφος πρέπει να έχουν βάλει και άλλους μέσα. Θα μπορούσαμε αν κάναμε τομές στους τοίχους και συγκεκριμένα, στα θεμέλιά τους να βρουμε πότε χτίστηκε ο κάθε ένας από αυτούς. Τα όστρακα που θα βρίσκονταν εκεί θα έδιναν την χρονολογία που χτίστηκε ο τοίχος", υπογράμμισε ο κ. Νακάσης.
"Μην ξεχνάμε ότι η Αρχαιολογία έχει προχωρήσει πάρα πολύ και μετράει με εκρίβεια 2 ετών. Έτσι θα μπορούσαμε να εικάσουμε ποιός είναι θαμμένος εκεί. Κάθε εποχή χαρακτηρίζεται από ένα στρώμα", πρόσθεσε.
"Αν ψάξουμε στον τύμβο Καστά ίσως βρεθούν και άλλοι τάφοι μεγαλύτεροι και ίσως ο Λέων να συνδέεται με κάποιο άλλο μνημείο της Αμφίπολης", είπε.
"Δεν υπάρχει προηγούμενο καμαροσκέπαστου Μακεδονικού τάφου με υπόγειο. Δε νομίζω ότι υπάρχει κάτι από κάτω να σας πω την αλήθεια. Είναι ό,τι βλέπουμε. Η εκτίμηση αυτή υπήρχε και από την προηγούμενη εβδομάδα", σημείωσε ακόμη ο κ. Νακάσης.
Ο επίτιμος Πρόεδρος της Διεύθυνσης Αναστηλώσεων Αρχαίων Μνημείων εκτίμησε επίσης ότι έχουν γίνει πολλαπλές απόπειρες σύλησης του τάφου.
"Οι πρώτοι πήραν τα πολύτιμα και οι επόμενοι έψαχναν θησαυρούς κάτω από τα δάπεδα. Τρύπησαν το μωσαϊκό μπας και βρούν κάτι. Πιθανότατα χτύπησαν το δάπεδο και εκεί που άκουσαν να είναι σαν κούφιο τρύπησαν μήπως είναι κάτι κρυμμένο", ανέφερε χαρακτηριστικά.
Για τις Καρυάτιδες και τις Σφίγγες είπε ότι "θα μπορούσαν να είχαν γίνει σε κάποια ανακαίνιση του τάφου".
"Αν δεν βρεθεί μια επιγραφή, αν δεν υπάρξει επιγραφικό δεδομένο, ίσως δεν μάθουμε ποτέ για ποιον φτιάχτηκε το μνημείο. Ο τάφος πρέπει να έχει σχέση με κάποιον που έζησε και μεγάλωσε στην Αμφίπολη", ανέφερε.
Στην Κατερίνα Περιστέρη το «Μακεδονικό Βραβείο 2014»
10:11 - Τετάρτη, 29 Οκτωβρίου 2014 http://www.newsbeast.gr και 11:03 | 30/10/2014 http://www.news.gr
"Το Λιοντάρι της Αμφίπολης θα επιστρέψει στην κορυφή του Τύμβου" τόνισε η Κατερίνα Περιστέρη κατά τη βράβευση της στη Δράμα.
Όπως επεσήμανε με την ολοκλήρωση των εργασιών, στην κορυφή του Τύμβου θα επιστρέψει το Λιοντάρι της Αμφίπολης, όπου και βρισκόταν στα χρόνια που κατασκευάστηκε το ταφικό μνημείο και που τώρα βρίσκεται πλησίον του ποταμού Στρυμόνα.
Η Προϊσταμένη της Εφορίας Αρχαιοτήτων Σερρών Σερρών δεν απέκλεισε το ενδεχόμενο να υπάρχει υπόγειος θάλαμος, κάτω από τον οριζόντιο διαφραγματικό τοίχο που βρέθηκε στον τρίτο θάλαμο!
«Ποτέ κανείς δεν ξέρει τι θα βρει στην Αμφίπολη»
4.Πριν από τη συνέχιση της απομάκρυνσης των χωμάτων του ορύγματος, θα γίνουν εργασίες εγκιβωτισμού και αντιστήριξης των κατακόρυφων παρειών του (αλλά και της επίχωσης κάτω από το θεμέλιο των πλαϊνών τοίχων), ώστε να διασφαλισθεί η ευστάθεια της θεμελίωσης των πλαϊνών τοίχων.
5.Την Τετάρτη 29-10-2014 έγινε τοποθέτηση έξι αισθητήρων μέτρησης της παραμόρφωσης επί αντίστοιχων αντηρίδων του τέταρτου χώρου για να διαπιστώνεται στο εξής η ένταση των μεταλλικών στοιχείων αντιστήριξης, κατά την πρόοδο των ανασκαφικών εργασιών. Επιπλέον για σήμερα έχει προγραμματιστεί η εγκατάσταση επιπλέον 10 αισθητήρων, αλλά και ρωγμομέτρων για την παρακολούθηση τυχόν εξέλιξης υφιστάμενων ρωγμών μεγάλου εύρους σε δομικά στοιχεία των εγκάρσιων διαφραγμάτων.
6.Συμπληρώθηκαν στοιχεία υποστύλωσης της θόλου στο δεύτερο και τον τρίτο χώρο.
7.Συνεχίζεται η αφαίρεση των χωμάτων από τα πρανή και πάνω, ανατολικά και ανάντη του μνημείου.
http://www.yppo.gr/2/g2001.jsp?mult_id=15301
Αμφίπολη: Γιατί η ελπίδα μένει ζωντανή - Ένας τάφος αναζητά νεκρό
08:53 | 30/10/2014 http://www.news.gr
Ζωντανή μένει η ελπίδα στην Αμφίπολη καθώς αρχαιολόγοι αναφέρουν ότι στο λόφο Καστά υπάρχουν κι άλλοι τάφοι.
Ο επίτιμος Πρόεδρος της Διεύθυνσης Αναστηλώσεων Αρχαίων Μνημείων, Αθανάσιος Νακάσης προχώρησε σε αυτή την εκτίμηση, μετά τον καθηγητή Αρχαιολογίας, Παναγιώτη Φάκλαρη.
Ο κύριος Νακάσης συνεχίζει και προσθέτει μεταξύ άλλων ότι δεν έγινε σωστά η ανασκαφή.
"Αυτό το μνημείο είναι τυπικός Μακεδονικός Τάφος. Έτσι είναι σχεδόν όλοι. Αν είναι οικογενειακός τάφος πρέπει να έχουν βάλει και άλλους μέσα. Θα μπορούσαμε αν κάναμε τομές στους τοίχους και συγκεκριμένα, στα θεμέλιά τους να βρουμε πότε χτίστηκε ο κάθε ένας από αυτούς. Τα όστρακα που θα βρίσκονταν εκεί θα έδιναν την χρονολογία που χτίστηκε ο τοίχος", υπογράμμισε ο κ. Νακάσης.
"Μην ξεχνάμε ότι η Αρχαιολογία έχει προχωρήσει πάρα πολύ και μετράει με εκρίβεια 2 ετών. Έτσι θα μπορούσαμε να εικάσουμε ποιός είναι θαμμένος εκεί. Κάθε εποχή χαρακτηρίζεται από ένα στρώμα", πρόσθεσε.
"Αν ψάξουμε στον τύμβο Καστά ίσως βρεθούν και άλλοι τάφοι μεγαλύτεροι και ίσως ο Λέων να συνδέεται με κάποιο άλλο μνημείο της Αμφίπολης", είπε.
"Δεν υπάρχει προηγούμενο καμαροσκέπαστου Μακεδονικού τάφου με υπόγειο. Δε νομίζω ότι υπάρχει κάτι από κάτω να σας πω την αλήθεια. Είναι ό,τι βλέπουμε. Η εκτίμηση αυτή υπήρχε και από την προηγούμενη εβδομάδα", σημείωσε ακόμη ο κ. Νακάσης.
Ο επίτιμος Πρόεδρος της Διεύθυνσης Αναστηλώσεων Αρχαίων Μνημείων εκτίμησε επίσης ότι έχουν γίνει πολλαπλές απόπειρες σύλησης του τάφου.
"Οι πρώτοι πήραν τα πολύτιμα και οι επόμενοι έψαχναν θησαυρούς κάτω από τα δάπεδα. Τρύπησαν το μωσαϊκό μπας και βρούν κάτι. Πιθανότατα χτύπησαν το δάπεδο και εκεί που άκουσαν να είναι σαν κούφιο τρύπησαν μήπως είναι κάτι κρυμμένο", ανέφερε χαρακτηριστικά.
Για τις Καρυάτιδες και τις Σφίγγες είπε ότι "θα μπορούσαν να είχαν γίνει σε κάποια ανακαίνιση του τάφου".
"Αν δεν βρεθεί μια επιγραφή, αν δεν υπάρξει επιγραφικό δεδομένο, ίσως δεν μάθουμε ποτέ για ποιον φτιάχτηκε το μνημείο. Ο τάφος πρέπει να έχει σχέση με κάποιον που έζησε και μεγάλωσε στην Αμφίπολη", ανέφερε.
Στην Κατερίνα Περιστέρη το «Μακεδονικό Βραβείο 2014»
10:11 - Τετάρτη, 29 Οκτωβρίου 2014 http://www.newsbeast.gr και 11:03 | 30/10/2014 http://www.news.gr
"Το Λιοντάρι της Αμφίπολης θα επιστρέψει στην κορυφή του Τύμβου" τόνισε η Κατερίνα Περιστέρη κατά τη βράβευση της στη Δράμα.
Όπως επεσήμανε με την ολοκλήρωση των εργασιών, στην κορυφή του Τύμβου θα επιστρέψει το Λιοντάρι της Αμφίπολης, όπου και βρισκόταν στα χρόνια που κατασκευάστηκε το ταφικό μνημείο και που τώρα βρίσκεται πλησίον του ποταμού Στρυμόνα.
Η Προϊσταμένη της Εφορίας Αρχαιοτήτων Σερρών Σερρών δεν απέκλεισε το ενδεχόμενο να υπάρχει υπόγειος θάλαμος, κάτω από τον οριζόντιο διαφραγματικό τοίχο που βρέθηκε στον τρίτο θάλαμο!
«Ποτέ κανείς δεν ξέρει τι θα βρει στην Αμφίπολη»
Για την εξέλιξη των ανασκαφών στον λόφο Καστά της Αρχαίας Αμφίπολης μίλησε, χθες το βράδυ, η αρχαιολόγος Κατερίνα Περιστέρη, από τη Δράμα, όπου της απονεμήθηκε το «Μακεδονικό Βραβείο 2014» από το Ίδρυμα Μακεδονικού Βραβείου.
«Αν πραγματικά ο τάφος έχει συληθεί, σημαίνει ότι ήταν κάποιος πολύ μεγάλος εκεί πέρα, πολύ σημαντική προσωπικότητα, που βέβαια δεν θα το άφηναν οι τυμβωρύχοι των αρχαίων χρόνων, αλλά πάντα ελπίζουμε και λέμε "εντάξει υπάρχει αυτή η πιθανότητα", αλλά ποτέ κανείς δεν ξέρει τι θα βρει» δήλωσε, μεταξύ άλλων, η αρχαιολόγος, απαντώντας σε ερωτήσεις δημοσιογράφων.
Αναφερόμενη στην εξέλιξη των ανασκαφών στον λόφο Καστά, η Κατερίνα Περιστέρη διευκρίνισε ότι «δεν υπάρχει άλλος θάλαμος». «Αυτό που λέγαμε για 4ο θάλαμο δεν ήταν αποδεδειγμένο. Είχαμε πει ότι η ανασκαφική έρευνα θα δείξει αν υπάρχει ή δεν υπάρχει. Είχε γίνει μία γεωλογική τομή και υπήρχαν σκέψεις ότι ίσως ήταν κάποια μικρή πόρτα, κάποιο άνοιγμα. Δεν συμβαίνει κάτι τέτοιο. Ήταν ένας δόμος που έχει πέσει. Δουλεύουμε στον 3ο θάλαμο και περιμένουμε να δούμε τι θα μας δείξει».
Ερωτηθείσα πώς εξηγεί την εύρεση των τμημάτων των σφιγγών στο εσωτερικό του τρίτου θαλάμου, η κ. Περιστέρη απάντησε: «Υπάρχουν πολλά μυστήρια για την ανασκαφή μας που θα πρέπει να τα λύσουμε, αφού τελειώσει η ανασκαφή και αφού κάνουμε τη μελέτη. Πριν από τη μελέτη είναι νωρίς να πούμε οτιδήποτε. Θέλει χρόνο».
Όσο για το πότε θα γνωρίζουμε τον νεκρό του τάφου, η Κατερίνα Περιστέρη απάντησε πως «η ανασκαφή είναι αυτή που δείχνει».
Σε ερώτηση του Αθηναϊκού-Μακεδονικού Πρακτορείου Ειδήσεων αν πρόκειται να συναντήσουμε καταπακτή στο πάτωμα του τρίτου θαλάμου, η αρχαιολόγος σημείωσε πως «υπάρχουν πολλά που ακούγονται, αλλά για τη δική μας ανασκαφή δεν μπορούμε να πούμε τίποτα, αν πρώτα δεν το αγγίξουμε με τα χέρια μας».
Λίγο πριν από τις παραπάνω δηλώσεις, σε μια αίθουσα κατάμεστη από κόσμο, στο αμφιθέατρο του δημοτικού Ωδείου Δράμας, η Προϊσταμένη της ΚΗ' Εφορείας Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων Κατερίνα Περιστέρη, σε ειδική εκδήλωση που έγινε προς τιμήν της από το Ίδρυμα Μακεδονικού Βραβείου, τιμήθηκε για τη συνολική προσφορά της στο πολιτιστικό και επιστημονικό γίγνεσθαι, με αποκορύφωση την πρόσφατη σκαπάνη στην Αμφίπολη, ως στοιχείο ενδυνάμωσης και εμπλουτισμού της μακεδονικής ιστορικής αλήθειας.
Στη σύντομη ομιλία της, κατά την απονομή του βραβείου, ευχαρίστησε όλους τους φορείς που συνδράμουν το έργο της ανασκαφής και ιδιαιτέρως το υπουργείο Πολιτισμού, ενώ αναφέρθηκε στη «μαγεία», όπως τη χαρακτήρισε, της αρχαιολογίας.
«Η αρχαιολογία είναι πάντα μαγεία και είναι πάντα το άγνωστο. Δεν ξέρουμε τι θα μας κρύψει και τι θα μας βγάλει η αυριανή μέρα. Αυτή είναι η μεγάλη αλήθεια, ποτέ δεν πρέπει να απογοητευόμαστε, πάντα πρέπει να είμαστε αισιόδοξοι ότι θα βρούμε ωραία πράγματα».
Έκανε δε, μία μικρή αναφορά στο ανασκαφικό της έργο στη Δράμα που διήρκεσε περίπου 13 χρόνια και είχε να κάνει με την ανασκαφή του Ιερού Διονύσου στην Καλή Βρύση στα τέλη του 3ου π. Χ. Αιώνα, την ανασκαφή του προϊστορικού οικισμού Αρκαδικού Δράμας σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, με τον Γ. Χουρμουζιάδη και την ανασκαφή των ταφικών τύμβων Ρωμαϊκών Χρόνων στην παραμεθόρια περιοχή Ποταμών Δράμας.
Υπ. Πολιτισμού: Ναι, βρέθηκαν τεκτονικά σύμβολα στην Αμφίπολη
13:16 | 29/10/2014 http://www.news.gr
Παρά την απογοήτευση για την Αμφίπολη και την ταυτότητα του νεκρού φουντώνουν τα σενάρια για το Μέγα Αλέξανδρο.
Συγκεκριμένα γράμματα του ελληνικού αλφαβήτου έχουν βρεθεί στα μάρμαρα του περιβόλου στην Αμφίπολη.
Κατά την ενημέρωση των δημοσιογράφων έγινε γνωστό ότι έχουν εντοπιστεί εγχάρακτα γράμματα πάνω στον τοίχο που περιβάλλει τον τύμβο της Αμφίπολης.
Η νέα αυτή πληροφορία προέκυψε κατά τη συνέντευξη τύπου της Τρίτης, όταν οι δημοσιογράφοι ρώτησαν σχετικά με μια ανάρτηση στο ιστολόγιο της αρχαιολόγου κυρίας Ντόροθι Κινγκ. Η αμερικανίδα αρχαιολόγος αναφερόταν σε επιγραφές, δείχνοντας φωτογραφίες από την ορθομαρμάρωση του περιβόλου με εγχάρακτο σημάδι, το οποίο ερμήνευσε ως μονόγραμμα του Μεγάλου Αλεξάνδρου.
Απαντώντας η Γ.Γ. του υπουργείου Πολιτισμού κυρία Λίνα Μενδώνη σημείωσε ότι «το 2013, όταν αποκαλύφθηκε το μαρμάρινο μέρος του περιβόλου, φωτογραφίες του οποίου έδωσε στη δημοσιότητα η ανασκαφέας, εντοπίστηκαν τεκτονικά σύμβολα,δηλαδή σημάδια των μαστόρων της εποχής. Πρόκειται για μεμονωμένα γράμματα του ελληνικού αλφαβήτου, τα οποία συνηγορούν στη χρονολόγηση του μνημείου».
Η Αμερικανίδα αρχαιολόγος Ντόροθι Κινγκ με ανάρτηση της στο προσωπικό της ιστολόγιο, είχε θίξει το θέμα της εύρεσης επιγραφών στον τάφο στην Αμφίπολη στην ανασκαφή του μεγάλου τύμβου επισημαίνοντας ότι δεν βρέθηκαν μέσα, αλλά έξω από τον τάφο. Μάλιστα, υποστηρίζει ότι σε μία από αυτές εμφανίζεται το μονόγραμμα του Μεγάλου Αλεξάνδρου.
Πιο αναλυτικά η ίδια σημειώνει, μην περιμένετε να βρεθούν μεγάλες επιγραφές αλλά μικρές, τόσο μικρές όσο ένα μονόγραμμα, που ωστόσο στο παρελθόν αποδείχθηκε χρήσιμο για την εξαγωγή συμπερασμάτων σε άλλα μνημεία. Όσον αφορά στην Αμφίπολη τονίζει πως όταν έγινε θέμα η εύρεση των επιγραφών, ο «ντόρος» δεν είχε σχέση με κάτι που εντοπίστηκε την συγκεκριμένη ημέρα αλλά πολύ νωρίτερα, καθώς αφορά σε εύρημα που ήταν γνωστό όταν επισκέφτηκε το χώρο της ανασκαφής, στις 12 Αυγούστου, ο πρωθυπουργός, Αντώνης Σαμαράς. Επ' αυτού η Αμερικανίδα αρχαιολόγος γράφει ότι βρέθηκαν δύο επιγραφές αλλά περιορίζεται να σχολιάσει μόνο την μία, αυτή που είναι έξω από τον τάφο και όχι την δεύτερη, αυτή που σήμερα φυλάσσεται στο μουσείο της Αμφίπολης.
Για να στηρίξει τους ισχυρισμούς της, η κυρία Κινγκ δημοσιεύει φωτογραφία στην οποία υποστηρίζει ότι εμφανίζεται το μονόγραμμα του Μεγάλου Αλεξάνδρου και μάλιστα προσθέτει ότι στην φωτογραφία που δόθηκε στη δημοσιότητα είναι σαν να το έχουν καλύψει με στόκο, για να μη φαίνεται, προφανώς. Μάλιστα, στη συνέχεια παραθέτει φωτογραφία του περιβόλου με το επίμαχο σημείο αλλά και εικόνες από νομίσματα του Μεγάλου Αλεξάνδρου στα οποία εμφανίζεται το ίδιο μονόγραμμα, ώστε να κάνει κανείς μία σύγκριση.
Η ίδια λέει πως δεν θα πρέπει να περιμένουμε την ανακάλυψη μιας τόσο συναρπαστικής επιγραφής, όσο αυτή που θα έλεγε: «Αλέξανδρος, εδώ είναι δεμένο το άλογό του και θάφτηκε στην Αμφίπολη» και προσθέτει ότι αυτού τους είδους το μονόγραμμα ήταν σημαντικό για τη χρονολόγηση του ναού της Αθηνάς στο Ίλιον, που ο Αλέξανδρος είχε υποσχεθεί στη διαθήκη του.
Αμφίπολη: Η Ολυμπιάδα δεν θα άφηνε τον Αλέξανδρο στην Αίγυπτο
Oι σχεδόν ανύπαρκτες πηγές μας αφήνουν στο σκοτάδι για το τι μπορεί να ακολούθησε του θανάτου του Μεγάλου Αλεξάνδρου
Δημοσίευση:
16:25 | 29/10/2014
Το εντυπωσιακό μνημείο της Αμφίπολης αρχίζει σιγά – σιγά να απογοητεύει όσους είχαν μεγάλες προσδοκίες, αλλά όσοι θα ήθελαν να πρόκειται για ταφικό μνημείο του Αλέξανδρου, δεν έχουν χάσει τις ελπίδες τους. Κύριο στήριγμά τους είναι η Ολυμπιάδα, η μητέρα του Μεγαλέξανδρου, για την οποίο πολλοί πιστεύουν ότι δε θα άφηνε τα λείψανα του γιού της τόσο μακριά - ενώ συγχρόνως αν δεν είχε την πολιτική ισχύ να τον θάψει η ίδια στη Μακεδονία, θα μπορούσε να οργανώσει τουλάχιστον τη λατρεία του στην Αμφίπολη.
Oι σχεδόν ανύπαρκτες πηγές μας αφήνουν στο σκοτάδι για το τι μπορεί να ακολούθησε του θανάτου του Μεγάλου Αλεξάνδρου, μία περίοδο που ταυτίζεται χρονολογικά με το μνημείο, καθώς είμαστε γύρω στο 320 π. Χ.Οι διαμάχες και οι κόντρες μεταξύ των διαδόχων πήραν ανεξέλεγκτες διαστάσεις, μετά τον θάνατο του στρατηλάτη, που η παρουσία του αποτελούσε εγγύηση ενότητας στο αχανές βασίλειο του.
Στο σημείο αυτό αξίζει μία επισήμανση: O Μέγας Αλέξανδρος για τους περισσότερους διαδόχους δεν ήταν παρά το «λάφυρο» για την δική τους εξουσία. Ο νεκρός όσο σημαντικός και αν είναι δεν παύει να είναι νεκρός. Πάνω στα δικά του κατορθώματα, άλλοι ήθελαν να χτίσουν την δική τους μικρή δόξα και άλλοι απλά επεδίωκαν να περάσει όσο το δυνατόν πιο γρήγορα στην λήθη, καθώς τα όσα είχε καταφέρει θα επισκίαζαν κάθε νέα προσπάθεια που θα γινόταν στο εξής, αφού οι κατακτήσεις του είχαν ήδη αρχίσει να ντύνονται με το πέπλο του μύθου.
Η μόνη που πενθούσε πραγματικά τον θάνατο του Αλεξάνδρου και το μόνο που την ενδιέφερε είναι να επιστρέψει στην Μακεδονία ο γιος της, ήταν η Ολυμπιάδα, όπως γράφει το parapolitika.gr. Και προφανώς θα έκανε τα πάντα για να επιστρέψει.
ΑΡΙΣΤΟΝΟΥΣ: ΤΟ ΠΡΟΣΩΠΟ - ΚΛΕΙΔΙ ΤΗΣ ΑΜΦΙΠΟΛΗΣ
Η εκστρατεία του Περδίκκα εναντίον του Πτολεμαίου με σκοπό να ανακτήσει την σορό του Μεγάλου Αλεξάνδρου, αποτυγχάνει παταγωδώς. Ο ίδιος ο Περδίκκας δολοφονείται από τους αξιωματικούς του , οι οποίοι αυτομολούν στο πλευρό του Πτολεμαίου. Και οι αξιωματικοί όμως του Περδίκκα δεν έχουν καλύτερη τύχη και θανατώνονται.
Διασώζεται όμως ένας. Το όνομα του άγνωστο στην Ιστορία. Πρόκειται για τον Αριστόνοα τον Πελλαίο . Ελάχιστες πληροφορίες έχουμε για αυτόν, αλλά γνωρίζουμε ίσως το πιο σημαντικό. Ότι ο Αριστόνους ο Πελλαίος διορίστηκε διοικητής της Αμφίπολης το 321 π. Χ. , ενώ διατηρούσε άριστες σχέσεις με την μητέρα του Μεγάλου Αλεξάνδρου , την Ολυμπιάδα, η οποία του είχε αναθέσει όλες τις πολεμικές επιχειρήσεις εναντίον του Κασσάνδρου.
Από τις ελάχιστες αναφορές που φτάνουν μέχρι εμάς για τον Αριστόνοα είναι από τον Αρριανό (6 βιβλίο, 28 κεφάλαιο, 4 παράγραφος) και από τον Διόδωρο τον Σικελιώτη (19 βιβλίο, 50 κεφάλαιο) . Σχετικά μας ενημερώνει πως ο "οΑριστόνους, ένας από τους σωματοφύλακες του Έλληνα στρατηλάτη, πήρε υπό τον έλεγχο του την Αμφίπολη. Η μητέρα του Μεγάλου Αλεξάνδρου, Ολυμπιάδα, του είχε αναθέσει τις πολεμικές επιχειρήσεις εναντίον του Κασσάνδρου. Ο τελευταίος έστειλε τον στρατό του εναντίον της Αμφίπολης υπό την ηγεσία του στρατηγού Κρατεύα. Ο Μακεδόνας στρατηγός εισέβαλε στην Βισαλτία. Ο Αριστόνους, έμπειρος στρατηγός, αρχικά απώθησε τα στρατεύματα του Κασσάνδρου και στην τελική μάχη που δόθηκε στην Βεδυνδία της Βισαλτίας, ο στρατός του Κρατεύα διαλύθηκε. Ο ίδιος ο Κρατεύας έπεσε στην μάχη»
Η πληροφορία είναι πολύ σημαντική: Μαθαίνουμε πως σε μία περίοδο που είναι πολύ πιθανόν, σύμφωνα με τους ανασκαφείς να έχει φτιαχτεί ο τύμβος της Αμφίπολης, δηλαδή το 321 π. Χ , παίρνει τα ηνία της πόλης ένας πρώην σωματοφύλακας του Μεγάλου Αλεξάνδρου και άνθρωπος εμπιστοσύνης της μητέρας του Ολυμπιάδας, ο οποίος ήταν σε ανοιχτή κόντρα με τον Κάσσανδρο. Οι πηγές αναφέρουν μάλιστα τον Αριστόνοα, ως αριστοκρατικής καταγωγής και πιστό στα Μακεδονικά ήθη και έθιμα. Αυτός ήταν πιθανότατα και ο λόγος που είχε πάει με τον πλευρό του Περδίκκα και όχι του Πτολεμαίου, καθώς ο τελευταίος ήταν ο «αντάρτης» με σημερινούς όρους.
Η ΠΛΕΚΤΑΝΗ ΤΗΣ ΟΛΥΜΠΙΑΔΑΣ
Η τοποθέτηση του Αριστόνοα ως διοικητή της Αμφίπολης δεν πρέπει να είναι καθόλου τυχαία και είναι πιθανόν να έχει την σφραγίδα της Ολυμπιάδας.Πότε όμως μπορεί να πάρθηκε αυτή η απόφαση και για ποιο λόγο;
Μετά την λήξη των «εχθροπραξιών» μεταξύ Περδίκκα – Πτολεμαίου, γίνεται η σύσκεψη στον Τριπαράδεισο, εκείνη την εποχή, για την οποία δεν γνωρίζουμε καθόλου τι αποφασίστηκε, αφού λείπουν οι αρχαίες πηγές.Εκεί προφανώς έγινε κάποια συμφωνία για να «πέσουν οι τόνοι» , μοιράστηκε σε κομμάτια η αυτοκρατορία και στα ελάχιστα που μας έχουν σωθεί από τον Διόδωρο τον Σικελιώτη, ξέρουμε ότι αποφασίστηκε η επιστροφή των βασιλιάδων στην Μακεδονία. Τα γεγονότα πάντως έχουν μία αλληλουχία και μία χρονική σύνδεση μεταξύ τους που μας επιτρέπει να κάνουμε την εξής εικασία:
Στην σύσκεψη τέθηκε και το βασικό αίτημα της Ολυμπιάδας για επιστροφή του νεκρού Αλέξανδρου στην Μακεδονία. Για την εκτέλεση του συγκεκριμένου σχεδίου ορίστηκε διοικητής ο Αριστόνοας, ο οποίος είχε στενή σχέση με την μητέρα του Αλεξάνδρου. Στην ίδια σύσκεψη αποφασίστηκε η κατασκευή του τύμβου της Αμφίπολης με «εκτελεστή» τον Πτολεμαίο και σχεδιαστή τον Δεινοκράτη. Αν μεταφέρθηκε τελικά ο Αλεξανδρος στην Αμφίπολη δεν το ξέρουμε. Είναι πάντως πολύ πιθανόν η δημιουργία του τύμβου να έγινε για αυτόν.
Οι Αιγές ήταν εντελώς ξένες πλέον για την Ολυμπιάδα, που εάν τυχόν ο Αλέξανδρος επέστρεφε στην Μακεδονία θα έπρεπε να βρεθεί ένα άλλο μέρος για να γίνει η ταφή του. Για αυτό εκείνη όρισε διοικητή έναν έμπιστο δικό της άνθρωπο , τον Αριστόνοα, που είχε τιμηθεί και από τον γιο της με το υψηλό αξίωμα του σωματοφύλακα, ώστε να εκτελέσει το μυστικό σχέδιο της ταφής του Αλεξάνδρου.
Η Αμφίπολη εξυπηρετούσε και έναν ακόμη σκοπό: Ήταν λιμάνι και δεν θα γινόταν αντιληπτή η μεταφορά του υψηλού νεκρού και δεν θα προκαλούσε νέα πάθη, καθώς δεν θα περνούσε καθόλου κάποια νεκρική πομπή από στεριά.
Όποιος έχει επισκεφτεί την Αμφίπολη σήμερα, θα έχει διαπιστώσει πως το λιμάνι της δεν απέχει παρά ελάχιστα από το σημείο που έχει φτιαχτεί ο τύμβος.
Σε όλα αυτά θα πρέπει να συνυπολογίσουμε ένα ακόμα στοιχείο: H Ολυμπιάδα, ήταν μία γυναίκα που πετύχαινε πάντα αυτό που ήθελε. Έτσι περιγράφεται από τις ιστορικές πηγές και έχει συνδεθεί με ουκ ολίγες δολοπλοκίες, όπως η δολοφονία του συζύγου της, η δηλητηρίαση του Φίλιππου του Αριδαίου, που του άφησε και την πνευματική αναπηρία, ενώ ήταν ιέρεια στα Καβείρια μυστήρια για τα οποία ελάχιστα πράγματα γνωρίζουμε , καθώς καλύπτονται από έντονο μυστήριο. Προφανώς για να επιστρέψει ο Αλέξανδρος στην Μακεδονία θα έκανε τα πάντα , ακόμα και μια τόσο υψηλού επιπέδου συνωμοσία.
H Αμφίπολη σε αδιέξοδο: "Κρύβονται τα πάντα και τίποτα"
11:20 | 29/10/2014 http://www.news.gr
Σε... τοίχο έπεσαν οι αρχαιολόγοι στον τύμβο Καστά στην Αμφίπολη καθώς δεν υπάρχει τελικά άνοιγμα – και μάλιστα έκκεντρο όπως ήταν οι αρχικές εκτιμήσεις – που να οδηγεί σε έναν επόμενο υπόγειο θάλαμο.
Όπως αναφέρει η εφημερίδα «Τα Νέα», όσα μυστικά έχει να αποκαλύψει το αινιγματικό μνημείο βρίσκονται πίσω από τη σπασμένη μαρμάρινη θύρα στον τρίτο θάλαμο που ανασκάπτεται αυτή την στιγμή, στον ίδιο χώρο όπου προ ημερών εντοπίστηκε το σπασμένο κεφάλι της δεξιάς Σφίγγας και τώρα επιπλέον κομμάτια από τα φτερά των δύο μυθικών μορφών – φυλάκων, όπως και τμήμα του λαιμού της δεύτερης Σφίγγας μαζί με τμήματα που λείπουν από το ψηφιδωτό που εντοπίστηκε πίσω από τις Καρυάτιδες με την αρπαγή της Περσεφόνης από τον Πλούτωνα.
Πάντως οι ερευνητές αφήνουν ακόμα ένα «παράθυρο» και μάλιστα υπόγειο για να εντοπίσουν κάτι καινούργιο που ενδεχομένως να δώσει απαντήσεις στο «καυτό» ερώτημα: ποιος είναι ο νεκρός που είχε ταφεί σε αυτό το εντυπωσιακό μνημείο;
Σχετικά με το τι μπορεί να κρύβεται κάτω από το δάπεδο με τους πωρόλιθους του τρίτου θαλάμου, στέλεχος του υπουργείου Πολιτισμού που παρακολουθεί το θέμα απάντησε «τα πάντα και τίποτα».
«Δεν γνωρίζουμε για ποιο λόγο ο συγκεκριμένος χώρος έχει μεγαλύτερο βάθος, ούτε μπορούμε να αποκλείσουμε το ενδεχόμενο να υπάρχει ένας υπόγειος χώρος και το δάπεδο, που είναι σαφώ πιο ευτελές βάσει όσων έχουμε δει έως τώρα, να είναι ένα ψευδοδάπεδο, ένας οριζόντιος τοίχος σφράγισης. Αν όμως αφαιρεθεί όλο το χώμα που υπάρχει μέσα στον θάλαμο, κάτι που δεν προβλέπεται να συμβεί πριν από το Σάββατο, τότε δεν μπορούμε να πούμε τίποτα με ασφάλεια», πρόσθεσε.
28/10/2014 Ερωτήσεις προς την Γ.Γ. του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού κ. Λ.Μενδώνη
Ερώτηση: Ο τάφος είναι συλλημένος;
Απάντηση: Ο τάφος έχει δεχθεί σαφέστατα ανθρώπινη παρέμβαση, μέχρι εδώ που βρισκόμαστε. Από την αρχή της ενημέρωσης είχαμε πεί-κι έχουμε πολλές φορές επαναλάβει- ότι έχουμε ισχυρότατες ενδείξεις δράσης τυμβωρύχων.
Ερώτηση: Πώς είναι δυνατόν μετά από τόση πολυτέλεια να έχουμε ένα ευτελές δάπεδο,στον τρίτο θάλαμο; Μήπως πρόκειται για οριζόντιο τοίχο σφράγισης;
Απάντηση: Αποτελεί και για μας υπόθεση εργασίας. Αρα δεν μπορούμε να το αποκλείσουμε, αλλά ούτε και να το επιβεβαιώσουμε με τα σημερινά δεδομένα.
Ερώτηση: Το μνημείο έχει δημιουργήσει μεγάλες προσδοκίες. Μήπως είναι θαμένος κάποιος βασιλιάς;
Απάντηση: Το ποιός είναι θαμένος, δεν μπορούμε να το πούμε πριν ολοκληρωθεί η ανασκαφή και πολύ πιθανόν πριν να ολοκληρωθεί και η μελέτη του μνημείου η οποία μπορεί να κρατήσει κάποια χρόνια. Ομως τις προσδοκίες όλων μας το μνημείο τις έχει ήδη ικανοποιήσει, εξαιτίας της μοναδικότητας του. Ειναι εξαιρετικά σημαντικό ως αναπτυξιακός πόρος για τον τόπο. Είναι ένα μοναδικό εύρημα για την επιστήμη της Ιστορίας και της Αρχαιολογίας, το οποίο θα απασχολήσει, για πολλά χρόνια, τους ειδικούς επιστήμονες.
Ερώτηση: Κλιμάκιο της ΕΓΝΑΤΙΑ ΑΕ επισκέφτηκε το μνημείο;
Απάντηση: Ναι, σε συνεννόηση με τον γγ του Υπουργείου Υποδομών κ. Στράτο Σιμόπουλο, μηχανικοί της ΕΓΝΑΤΙΑ ΑΕ, ειδικευμένοι σε θέματα σηράγγων, με τους οποίους έχουμε συνεργαστεί και σε άλλα αρχαιολογικά έργα, επισκέφτηκαν το μνημείο προκειμένου να μας ενισχύσουν στην εγκατάσταση μηχανημάτων καταγραφής της στατικής συμπεριφοράς του. Η ΕΓΝΑΤΙΑ ΑΕ προσφέρθηκε να μας διαθέσει τον απαραίτητο εξοπλισμό για όσο δάστημα χρειαστεί.
Ερώτηση: Πώς σχολιάζετε την ανάρτηση της κ.Ντ.Κίγκ σχετικά με την ανεύρεση επιγραφών στον περίβολο;
Απάντηση: Το 2013 , όταν αποκαλύφθηκε το μαρμάρινο μέρος του περιβόλου, φωτογραφίες του οποίου έδωσε στη δημοσιότητα η ανασκαφέας, εντοπίστηκαν τεκτονικά σύμβολα,δηλαδή σημάδια των μαστόρων της εποχής. Πρόκειται για μεμονωμενα γράμματα του ελληνικού αλφαβήτου, τα οποία συνηγορούν στη χρονολόγηση του μνημείου.
http://www.yppo.gr/2/g22.jsp?obj_id=58934
Ντόροθι Κινγκ: Δεν θα βρείτε τον Μεγαλέξανδρο στην Αμφίπολη
15:59 | 28/10/2014 http://www.news.gr/
Εκτενή αναφορά κάνει η Αμερικανίδα αρχαιολόγος Ντόροθι Κινγκ στον προσωπικό της ιστότοπο για τον τύμβο Καστά και την ανασκαφική διαδικασία. Χαρακτηριστικό είναι ότι η αρχαιολόγος έχει ασχοληθεί με τον Λέοντα της Αμφίπολης αλλά και με το μνημείο, καθότι τα συμπεριέλαβε στο διδακτορικό της και είναι άριστη γνώστρια των εξελίξεων στην περιοχή.
Χαρακτηριστική είναι η αναφορά της στο Μεγαλέξανδρο, για τον οποίο όπως λέει "οι απόγονοί του έχουν ελπίδες ότι θα βρουν το σώμα του, κάτι που δεν συμβαίνει ποτέ γιατί, είτε είναι κενός, είτε επαναχρησιμοποιείται από μεταγενέστερο ηγεμόνα".
"Έχω εξηγήσει πολλές φορές το προτεινόμενο χρονοδιάγραμμα μου για τον τύμβο Καστά στην Αμφίπολη, ωστόσο πρέπει να προβώ και πάλι σε κάποιες απαραίτητες διευκρινίσεις:
Το 320 π.Χ. χτίστηκε για τον Μέγα Αλέξανδρο και την οικογένειά του, και ενδεχομένως και τον Ηφαιστίωνα.
Το 323 π.Χ. ο Αλέξανδρος πεθαίνει και στο δρόμο για τη Μακεδονία, όπου επρόκειτο να θαφτεί, ο Πτολεμαίος απαγάγει τη σορό.
Οι εργασίες κατασκευής συνεχίζονται στον τάφο, και η ελπίδα των απογόνων του είναι ότι θα βρουν το σώμα του και θα το πάρουν πάλι πίσω.
Κάτι τέτοιο όμως δεν συμβαίνει ποτέ, καθώς είτε ο τάφος είναι κενός, είτε επαναχρησιμοποιείται από ένα μεταγενέστερο ηγεμόνα.
Το ανάχωμα στην κορυφή του τάφου - όπου βρίσκεται ο Λέοντας - είναι πολύ βαρύ και το βάρος αρχίζει να προκαλεί δομικές δυσκολίες - όπως και με τον Κολοσσό, καθώς δεν υπήρχαν οι γνώσεις της μηχανικής για να κάνουν στηρίξουν επαρκώς το μνημείο.
Πώς εξηγείται η τρύπα στο ψηφιδωτό
Το πρώτο βήμα των αρχιτεκτόνων ήταν να προσπαθήσουν να δημιουργήσουν σκαλωσιές στο εσωτερικό του τάφου για να στηρίξει την οροφή, κάτι που μπορεί να εξηγήσει την τρύπα στο ψηφιδωτό, όπου ενδεχομένως προήλθε από την ξύλινη δοκό στήριξης.
Οι δομικές δυσκολίες αποδείχθηκαν ανίκανες να σταματήσουν τους αρχιτέκτονες του μνημείου και έτσι η απόφαση που ελήφθη ήταν να γεμίσουν τον τάφο με χώμα και να χτίσουν τους τοίχους για να συγκρατούν το χώμα και να υποστηρίζοντας τη στέγη με την πεποίθηση ότι δεν θα καταρρεύει.
Το επόμενο βήμα ήταν να μετακινήσουν το εποικοδόμημα (λέοντα της Αμφίπολης) για την ελάφρυνση του βάρους ώστε να βρίσκονται σε θέση να αφαιρέσουν το χώμα και να μπουν εκ νέου στο μνημείο.
Ο λαμπρός αρχαιολόγος (Δημήτρης Λαζαρίδης) που βρήκε τον τάφο, έχει κάνει τέτοια καταπληκτική δουλειά σε αυτό, ώστε έχει ήδη παρουσιάσει τη χρονολόγηση με αποδείξεις για την αφαίρεση του λέοντα από την οροφή.
Αρχικά υπήρξαν υποθέσεις ότι ο ένοικος είναι Χριστιανός αντι-παγανιστής εικονομάχος, αλλά τα ευρήματα στα επίπεδα του μνημείου ήταν ρωμαϊκά - και μπορεί να χρονολογηθούν, ενταγμένα στις αρχές του δεύτερου αιώνα π.Χ.
Τα ευρήματα αυτά δείχνουν τα έργα που έλαβαν χώρα στην περιοχή, ενώ και η ημερομηνία κατασκευής τους δεν ταυτίζεται με την ημερομηνία κατά την οποία αφαιρέθηκε το Λιοντάρι.
Το ενδιαφέρον μου για το μνημείο ξεκίνησε στα τέλη του 20ου αιώνα, όταν συμπεριέλαβα το Μνημείο του Λιονταριού της Αμφίπολης μεταξύ εκείνων που μελέτησα στο διδακτορικό μου.
Μπορεί ο Λέων να τοποθετήθηκε χρονικά στην Ελληνιστική περίοδο με βάση το αρχαιολογικό πλαίσιο, ωστόσο αρχιτεκτονικά τοποθετείται στα τέλη του 4ου αιώνα π.Χ..
Το ζήτημα με το Μνημείο του Λέοντα και ο λόγος για τον οποίο δεν συνδέθηκε με τον τύμβο Καστά για μεγάλο χρονικό διάστημα είναι απλό: ότι έχει βάσεις στην ελληνιστική περίοδο, καθώς ανεγέρθηκε κατά την ελληνιστική περίοδο.
Αυτό μπορεί να φαίνεται παράξενο, αλλά υπάρχουν μια σειρά από κτίρια που έχουν μετακινηθεί και ξαναχτίστηκαν κατά την κλασική και ελληνιστική περίοδο - ένα από αυτά είναι η Αγορά της Αθήνας - για παράδειγμα.
Πηγαίνοντας πίσω στο θέμα της χρονολόγησης του Λέοντα, φαίνεται ότι παρόλο που το λιοντάρι και η αρχιτεκτονική του δημιουργήθηκαν μεταγενέστερα του 4ου αιώνα π.Χ., μεταφέρθηκε λίγο μετά και ανεγέρθηκε ως ένα νέο μνημείο σε διαφορετική τοποθεσία .
Έτσι τώρα αναρωτιέμαι αν το λιοντάρι και η βάση του απομακρύνθηκαν από το ανάχωμα ως ένα πρώτο βήμα προς τη σταθεροποίηση των θαλάμων στο εσωτερικό του τάφου, και αν η προσπάθεια να συμπληρώθεί ο τάφος με χώμα ήταν ένα δεύτερο βήμα.
Για να κάνω μερικές σύντομες παρατηρήσεις:
Αν και ως τώρα έχουν βρεθεί εσωτερικές πόρτες, ο προθάλαμος και τα απότομα σκαλοπάτια δείχνουν την λατρεία που κυριάρχησε στην ταφή, και πιστεύω ότι είναι ένα ηρώο, κάτι που αποτελούσε κανόνα της εποχής.
Σε ό,τι αφορά στον Άδη και την Περσεφόνη ήταν κοινά ταφικά μοτίβα. Ξέρω ότι πολλοί άνθρωποι αρέσκονται να μιλούν για ορφικές" λατρειες, και παρά το γεγονός ότι αυτά υπήρχαν, δεν ήταν τόσο σημαντικά όσο και ορισμένοι μελετητές θέλουν να τα παρουσιάζουν", σημειώνει μεταξύ άλλων ο Ντόροθι Κινγκ.
Αμφίπολη: Τι θα αποκαλυφθεί κάτω από τον τρίτο θάλαμο - Υπάρχει υπόγειο;
07:25 | 29/10/2014http://www.news.gr
Ο τρίτος θάλαμος φαίνεται ότι είναι ο τελευταίος του ταφικού μνημείου, στο λόφο Καστά της Αμφίπολης, καθώς δεν υπάρχει, τελικά, τέταρτο θύρωμα όπως έγινε γνωστό από την επίσημη ενημέρωση του υπουργείου Πολιτισμού.
Πλέον είναι ανοιχτό το ενδεχόμενο μέσα στις επόμενες μέρες η σκαπάνη να τελειώσει εκτός και αν το μνημείο επιφυλάσσει μια ακόμη έκπληξη.
Δηλαδή έναν υπόγειο χώρο κάτω από τον τρίτο θάλαμο, ενδεχόμενο που δεν μπορούν να αποκλείσουν από το υπουργείο πολιτισμού.
Νέα δεδομένα δημιουργεί και η διαπίστωση της ανασκαφικής ομάδας πως «η κατάχωση αλλά και η κατασκευή των τοίχων σφράγισης έγιναν σε υστερότερο χρόνο».
Το ερώτημα είναι τι κρύβεται κάτω από το δάπεδο του τρίτου θαλάμου. Το στρωμένο με πωρόλιθους δάπεδο βρίσκεται στην ίδια ευθεία με τα δάπεδα των δύο προηγούμενων χώρων. Ωστόσο, ο τρίτος θάλαμος παρουσιάζει μεγάλη ακαταστασία. Η γεωλογική τομή που πραγματοποιήθηκε στο χώρο δείχνει ότι το βάθος του τρίτου θαλάμου είναι 7,53 μέτρα. Είναι, δηλαδή, τουλάχιστον 1,50 μέτρο βαθύτερος από τους προηγούμενους, μετρώντας από το ύψος της θόλου.
Η ανασκαφή, στον τρίτο θάλαμο, είχε προχωρήσει κατά μισό μέτρο κάτω από την επιφάνεια του δαπέδου.
Κάτω από τους πωρόλιθους του δαπέδου βρέθηκαν τμήματα των φτερών των Σφιγγών που επιτρέπουν την πλήρη αποκατάστασή τους και μέρος από το λαιμό της δεύτερης Σφίγγας που είναι σμιλεμένο «στην ίδια ποιότητα μαρμάρου και είναι εφάμιλλης γλυπτικής αξίας».
«Πώς είναι δυνατόν μετά από τόση πολυτέλεια να έχουμε ένα ευτελές δάπεδο, στον τρίτο θάλαμο. Μήπως πρόκειται για οριζόντιο τοίχο σφράγισης;», ρωτήθηκε η γενική γραμματέας Πολιτισμού, Λίνα Μενδώνη. «Αποτελεί και για μας υπόθεση εργασίας», απάντησε η κ. Μενδώνη. «Αρα δεν μπορούμε να το αποκλείσουμε αλλά ούτε και να το επιβεβαιώσουμε με τα σημερινά δεδομένα».
Οριστικά, πάντως, ξεκαθαρίζει το θέμα του τέταρτου θυρώματος που είχε δημιουργήσει προσδοκίες για την ύπαρξη ενός ακόμη θαλάμου. Τελικά η ύπαρξή του δεν επιβεβαιώνεται.
28/10/2014
“Το Υπουργείο Πολιτισμού, δίνει σήμερα στη δημοσιότητα, για πρώτη φορά, υλικό- χρόνος, 2´.10’’- από την αποκάλυψη του ψηφιδωτού, στο ταφικό μνημείο της Αμφίπολης. Είναι, ουσιαστικά, υλικό αμοντάριστο, σε συνοχή τα πλάνα, με φυσικούς ήχους, αφαιρώντας τις πολλές ώρες της ενδιάμεσης ανασκαφικής διαδικασίας. Όπως αντιλαμβάνεστε, η εργοταξιακή μορφή της ανασκαφής δεν επιτρέπει την επεξεργασία του υλικού, σε συνθήκες studio. Παρουσιάζεται το υλικό, όπως καταγράφεται κατά την ψηφιακή τεκμηρίωση της ανασκαφής”.
Το link του video (διαρκεια 2.10)
https://www.wetransfer.com/downloads/dbbbe827671b2573cfb729b9b6edceed20141028090202/36f318
«Αν πραγματικά ο τάφος έχει συληθεί, σημαίνει ότι ήταν κάποιος πολύ μεγάλος εκεί πέρα, πολύ σημαντική προσωπικότητα, που βέβαια δεν θα το άφηναν οι τυμβωρύχοι των αρχαίων χρόνων, αλλά πάντα ελπίζουμε και λέμε "εντάξει υπάρχει αυτή η πιθανότητα", αλλά ποτέ κανείς δεν ξέρει τι θα βρει» δήλωσε, μεταξύ άλλων, η αρχαιολόγος, απαντώντας σε ερωτήσεις δημοσιογράφων.
Αναφερόμενη στην εξέλιξη των ανασκαφών στον λόφο Καστά, η Κατερίνα Περιστέρη διευκρίνισε ότι «δεν υπάρχει άλλος θάλαμος». «Αυτό που λέγαμε για 4ο θάλαμο δεν ήταν αποδεδειγμένο. Είχαμε πει ότι η ανασκαφική έρευνα θα δείξει αν υπάρχει ή δεν υπάρχει. Είχε γίνει μία γεωλογική τομή και υπήρχαν σκέψεις ότι ίσως ήταν κάποια μικρή πόρτα, κάποιο άνοιγμα. Δεν συμβαίνει κάτι τέτοιο. Ήταν ένας δόμος που έχει πέσει. Δουλεύουμε στον 3ο θάλαμο και περιμένουμε να δούμε τι θα μας δείξει».
Ερωτηθείσα πώς εξηγεί την εύρεση των τμημάτων των σφιγγών στο εσωτερικό του τρίτου θαλάμου, η κ. Περιστέρη απάντησε: «Υπάρχουν πολλά μυστήρια για την ανασκαφή μας που θα πρέπει να τα λύσουμε, αφού τελειώσει η ανασκαφή και αφού κάνουμε τη μελέτη. Πριν από τη μελέτη είναι νωρίς να πούμε οτιδήποτε. Θέλει χρόνο».
Όσο για το πότε θα γνωρίζουμε τον νεκρό του τάφου, η Κατερίνα Περιστέρη απάντησε πως «η ανασκαφή είναι αυτή που δείχνει».
Σε ερώτηση του Αθηναϊκού-Μακεδονικού Πρακτορείου Ειδήσεων αν πρόκειται να συναντήσουμε καταπακτή στο πάτωμα του τρίτου θαλάμου, η αρχαιολόγος σημείωσε πως «υπάρχουν πολλά που ακούγονται, αλλά για τη δική μας ανασκαφή δεν μπορούμε να πούμε τίποτα, αν πρώτα δεν το αγγίξουμε με τα χέρια μας».
Λίγο πριν από τις παραπάνω δηλώσεις, σε μια αίθουσα κατάμεστη από κόσμο, στο αμφιθέατρο του δημοτικού Ωδείου Δράμας, η Προϊσταμένη της ΚΗ' Εφορείας Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων Κατερίνα Περιστέρη, σε ειδική εκδήλωση που έγινε προς τιμήν της από το Ίδρυμα Μακεδονικού Βραβείου, τιμήθηκε για τη συνολική προσφορά της στο πολιτιστικό και επιστημονικό γίγνεσθαι, με αποκορύφωση την πρόσφατη σκαπάνη στην Αμφίπολη, ως στοιχείο ενδυνάμωσης και εμπλουτισμού της μακεδονικής ιστορικής αλήθειας.
Στη σύντομη ομιλία της, κατά την απονομή του βραβείου, ευχαρίστησε όλους τους φορείς που συνδράμουν το έργο της ανασκαφής και ιδιαιτέρως το υπουργείο Πολιτισμού, ενώ αναφέρθηκε στη «μαγεία», όπως τη χαρακτήρισε, της αρχαιολογίας.
«Η αρχαιολογία είναι πάντα μαγεία και είναι πάντα το άγνωστο. Δεν ξέρουμε τι θα μας κρύψει και τι θα μας βγάλει η αυριανή μέρα. Αυτή είναι η μεγάλη αλήθεια, ποτέ δεν πρέπει να απογοητευόμαστε, πάντα πρέπει να είμαστε αισιόδοξοι ότι θα βρούμε ωραία πράγματα».
Έκανε δε, μία μικρή αναφορά στο ανασκαφικό της έργο στη Δράμα που διήρκεσε περίπου 13 χρόνια και είχε να κάνει με την ανασκαφή του Ιερού Διονύσου στην Καλή Βρύση στα τέλη του 3ου π. Χ. Αιώνα, την ανασκαφή του προϊστορικού οικισμού Αρκαδικού Δράμας σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, με τον Γ. Χουρμουζιάδη και την ανασκαφή των ταφικών τύμβων Ρωμαϊκών Χρόνων στην παραμεθόρια περιοχή Ποταμών Δράμας.
Υπ. Πολιτισμού: Ναι, βρέθηκαν τεκτονικά σύμβολα στην Αμφίπολη
13:16 | 29/10/2014 http://www.news.gr
Παρά την απογοήτευση για την Αμφίπολη και την ταυτότητα του νεκρού φουντώνουν τα σενάρια για το Μέγα Αλέξανδρο.
Συγκεκριμένα γράμματα του ελληνικού αλφαβήτου έχουν βρεθεί στα μάρμαρα του περιβόλου στην Αμφίπολη.
Κατά την ενημέρωση των δημοσιογράφων έγινε γνωστό ότι έχουν εντοπιστεί εγχάρακτα γράμματα πάνω στον τοίχο που περιβάλλει τον τύμβο της Αμφίπολης.
Η νέα αυτή πληροφορία προέκυψε κατά τη συνέντευξη τύπου της Τρίτης, όταν οι δημοσιογράφοι ρώτησαν σχετικά με μια ανάρτηση στο ιστολόγιο της αρχαιολόγου κυρίας Ντόροθι Κινγκ. Η αμερικανίδα αρχαιολόγος αναφερόταν σε επιγραφές, δείχνοντας φωτογραφίες από την ορθομαρμάρωση του περιβόλου με εγχάρακτο σημάδι, το οποίο ερμήνευσε ως μονόγραμμα του Μεγάλου Αλεξάνδρου.
Απαντώντας η Γ.Γ. του υπουργείου Πολιτισμού κυρία Λίνα Μενδώνη σημείωσε ότι «το 2013, όταν αποκαλύφθηκε το μαρμάρινο μέρος του περιβόλου, φωτογραφίες του οποίου έδωσε στη δημοσιότητα η ανασκαφέας, εντοπίστηκαν τεκτονικά σύμβολα,δηλαδή σημάδια των μαστόρων της εποχής. Πρόκειται για μεμονωμένα γράμματα του ελληνικού αλφαβήτου, τα οποία συνηγορούν στη χρονολόγηση του μνημείου».
Η Αμερικανίδα αρχαιολόγος Ντόροθι Κινγκ με ανάρτηση της στο προσωπικό της ιστολόγιο, είχε θίξει το θέμα της εύρεσης επιγραφών στον τάφο στην Αμφίπολη στην ανασκαφή του μεγάλου τύμβου επισημαίνοντας ότι δεν βρέθηκαν μέσα, αλλά έξω από τον τάφο. Μάλιστα, υποστηρίζει ότι σε μία από αυτές εμφανίζεται το μονόγραμμα του Μεγάλου Αλεξάνδρου.
Πιο αναλυτικά η ίδια σημειώνει, μην περιμένετε να βρεθούν μεγάλες επιγραφές αλλά μικρές, τόσο μικρές όσο ένα μονόγραμμα, που ωστόσο στο παρελθόν αποδείχθηκε χρήσιμο για την εξαγωγή συμπερασμάτων σε άλλα μνημεία. Όσον αφορά στην Αμφίπολη τονίζει πως όταν έγινε θέμα η εύρεση των επιγραφών, ο «ντόρος» δεν είχε σχέση με κάτι που εντοπίστηκε την συγκεκριμένη ημέρα αλλά πολύ νωρίτερα, καθώς αφορά σε εύρημα που ήταν γνωστό όταν επισκέφτηκε το χώρο της ανασκαφής, στις 12 Αυγούστου, ο πρωθυπουργός, Αντώνης Σαμαράς. Επ' αυτού η Αμερικανίδα αρχαιολόγος γράφει ότι βρέθηκαν δύο επιγραφές αλλά περιορίζεται να σχολιάσει μόνο την μία, αυτή που είναι έξω από τον τάφο και όχι την δεύτερη, αυτή που σήμερα φυλάσσεται στο μουσείο της Αμφίπολης.
Για να στηρίξει τους ισχυρισμούς της, η κυρία Κινγκ δημοσιεύει φωτογραφία στην οποία υποστηρίζει ότι εμφανίζεται το μονόγραμμα του Μεγάλου Αλεξάνδρου και μάλιστα προσθέτει ότι στην φωτογραφία που δόθηκε στη δημοσιότητα είναι σαν να το έχουν καλύψει με στόκο, για να μη φαίνεται, προφανώς. Μάλιστα, στη συνέχεια παραθέτει φωτογραφία του περιβόλου με το επίμαχο σημείο αλλά και εικόνες από νομίσματα του Μεγάλου Αλεξάνδρου στα οποία εμφανίζεται το ίδιο μονόγραμμα, ώστε να κάνει κανείς μία σύγκριση.
Η ίδια λέει πως δεν θα πρέπει να περιμένουμε την ανακάλυψη μιας τόσο συναρπαστικής επιγραφής, όσο αυτή που θα έλεγε: «Αλέξανδρος, εδώ είναι δεμένο το άλογό του και θάφτηκε στην Αμφίπολη» και προσθέτει ότι αυτού τους είδους το μονόγραμμα ήταν σημαντικό για τη χρονολόγηση του ναού της Αθηνάς στο Ίλιον, που ο Αλέξανδρος είχε υποσχεθεί στη διαθήκη του.
Αμφίπολη: Η Ολυμπιάδα δεν θα άφηνε τον Αλέξανδρο στην Αίγυπτο
Oι σχεδόν ανύπαρκτες πηγές μας αφήνουν στο σκοτάδι για το τι μπορεί να ακολούθησε του θανάτου του Μεγάλου Αλεξάνδρου
Δημοσίευση:
16:25 | 29/10/2014
Το εντυπωσιακό μνημείο της Αμφίπολης αρχίζει σιγά – σιγά να απογοητεύει όσους είχαν μεγάλες προσδοκίες, αλλά όσοι θα ήθελαν να πρόκειται για ταφικό μνημείο του Αλέξανδρου, δεν έχουν χάσει τις ελπίδες τους. Κύριο στήριγμά τους είναι η Ολυμπιάδα, η μητέρα του Μεγαλέξανδρου, για την οποίο πολλοί πιστεύουν ότι δε θα άφηνε τα λείψανα του γιού της τόσο μακριά - ενώ συγχρόνως αν δεν είχε την πολιτική ισχύ να τον θάψει η ίδια στη Μακεδονία, θα μπορούσε να οργανώσει τουλάχιστον τη λατρεία του στην Αμφίπολη.
Oι σχεδόν ανύπαρκτες πηγές μας αφήνουν στο σκοτάδι για το τι μπορεί να ακολούθησε του θανάτου του Μεγάλου Αλεξάνδρου, μία περίοδο που ταυτίζεται χρονολογικά με το μνημείο, καθώς είμαστε γύρω στο 320 π. Χ.Οι διαμάχες και οι κόντρες μεταξύ των διαδόχων πήραν ανεξέλεγκτες διαστάσεις, μετά τον θάνατο του στρατηλάτη, που η παρουσία του αποτελούσε εγγύηση ενότητας στο αχανές βασίλειο του.
Στο σημείο αυτό αξίζει μία επισήμανση: O Μέγας Αλέξανδρος για τους περισσότερους διαδόχους δεν ήταν παρά το «λάφυρο» για την δική τους εξουσία. Ο νεκρός όσο σημαντικός και αν είναι δεν παύει να είναι νεκρός. Πάνω στα δικά του κατορθώματα, άλλοι ήθελαν να χτίσουν την δική τους μικρή δόξα και άλλοι απλά επεδίωκαν να περάσει όσο το δυνατόν πιο γρήγορα στην λήθη, καθώς τα όσα είχε καταφέρει θα επισκίαζαν κάθε νέα προσπάθεια που θα γινόταν στο εξής, αφού οι κατακτήσεις του είχαν ήδη αρχίσει να ντύνονται με το πέπλο του μύθου.
Η μόνη που πενθούσε πραγματικά τον θάνατο του Αλεξάνδρου και το μόνο που την ενδιέφερε είναι να επιστρέψει στην Μακεδονία ο γιος της, ήταν η Ολυμπιάδα, όπως γράφει το parapolitika.gr. Και προφανώς θα έκανε τα πάντα για να επιστρέψει.
ΑΡΙΣΤΟΝΟΥΣ: ΤΟ ΠΡΟΣΩΠΟ - ΚΛΕΙΔΙ ΤΗΣ ΑΜΦΙΠΟΛΗΣ
Η εκστρατεία του Περδίκκα εναντίον του Πτολεμαίου με σκοπό να ανακτήσει την σορό του Μεγάλου Αλεξάνδρου, αποτυγχάνει παταγωδώς. Ο ίδιος ο Περδίκκας δολοφονείται από τους αξιωματικούς του , οι οποίοι αυτομολούν στο πλευρό του Πτολεμαίου. Και οι αξιωματικοί όμως του Περδίκκα δεν έχουν καλύτερη τύχη και θανατώνονται.
Διασώζεται όμως ένας. Το όνομα του άγνωστο στην Ιστορία. Πρόκειται για τον Αριστόνοα τον Πελλαίο . Ελάχιστες πληροφορίες έχουμε για αυτόν, αλλά γνωρίζουμε ίσως το πιο σημαντικό. Ότι ο Αριστόνους ο Πελλαίος διορίστηκε διοικητής της Αμφίπολης το 321 π. Χ. , ενώ διατηρούσε άριστες σχέσεις με την μητέρα του Μεγάλου Αλεξάνδρου , την Ολυμπιάδα, η οποία του είχε αναθέσει όλες τις πολεμικές επιχειρήσεις εναντίον του Κασσάνδρου.
Από τις ελάχιστες αναφορές που φτάνουν μέχρι εμάς για τον Αριστόνοα είναι από τον Αρριανό (6 βιβλίο, 28 κεφάλαιο, 4 παράγραφος) και από τον Διόδωρο τον Σικελιώτη (19 βιβλίο, 50 κεφάλαιο) . Σχετικά μας ενημερώνει πως ο "οΑριστόνους, ένας από τους σωματοφύλακες του Έλληνα στρατηλάτη, πήρε υπό τον έλεγχο του την Αμφίπολη. Η μητέρα του Μεγάλου Αλεξάνδρου, Ολυμπιάδα, του είχε αναθέσει τις πολεμικές επιχειρήσεις εναντίον του Κασσάνδρου. Ο τελευταίος έστειλε τον στρατό του εναντίον της Αμφίπολης υπό την ηγεσία του στρατηγού Κρατεύα. Ο Μακεδόνας στρατηγός εισέβαλε στην Βισαλτία. Ο Αριστόνους, έμπειρος στρατηγός, αρχικά απώθησε τα στρατεύματα του Κασσάνδρου και στην τελική μάχη που δόθηκε στην Βεδυνδία της Βισαλτίας, ο στρατός του Κρατεύα διαλύθηκε. Ο ίδιος ο Κρατεύας έπεσε στην μάχη»
Η πληροφορία είναι πολύ σημαντική: Μαθαίνουμε πως σε μία περίοδο που είναι πολύ πιθανόν, σύμφωνα με τους ανασκαφείς να έχει φτιαχτεί ο τύμβος της Αμφίπολης, δηλαδή το 321 π. Χ , παίρνει τα ηνία της πόλης ένας πρώην σωματοφύλακας του Μεγάλου Αλεξάνδρου και άνθρωπος εμπιστοσύνης της μητέρας του Ολυμπιάδας, ο οποίος ήταν σε ανοιχτή κόντρα με τον Κάσσανδρο. Οι πηγές αναφέρουν μάλιστα τον Αριστόνοα, ως αριστοκρατικής καταγωγής και πιστό στα Μακεδονικά ήθη και έθιμα. Αυτός ήταν πιθανότατα και ο λόγος που είχε πάει με τον πλευρό του Περδίκκα και όχι του Πτολεμαίου, καθώς ο τελευταίος ήταν ο «αντάρτης» με σημερινούς όρους.
Η ΠΛΕΚΤΑΝΗ ΤΗΣ ΟΛΥΜΠΙΑΔΑΣ
Η τοποθέτηση του Αριστόνοα ως διοικητή της Αμφίπολης δεν πρέπει να είναι καθόλου τυχαία και είναι πιθανόν να έχει την σφραγίδα της Ολυμπιάδας.Πότε όμως μπορεί να πάρθηκε αυτή η απόφαση και για ποιο λόγο;
Μετά την λήξη των «εχθροπραξιών» μεταξύ Περδίκκα – Πτολεμαίου, γίνεται η σύσκεψη στον Τριπαράδεισο, εκείνη την εποχή, για την οποία δεν γνωρίζουμε καθόλου τι αποφασίστηκε, αφού λείπουν οι αρχαίες πηγές.Εκεί προφανώς έγινε κάποια συμφωνία για να «πέσουν οι τόνοι» , μοιράστηκε σε κομμάτια η αυτοκρατορία και στα ελάχιστα που μας έχουν σωθεί από τον Διόδωρο τον Σικελιώτη, ξέρουμε ότι αποφασίστηκε η επιστροφή των βασιλιάδων στην Μακεδονία. Τα γεγονότα πάντως έχουν μία αλληλουχία και μία χρονική σύνδεση μεταξύ τους που μας επιτρέπει να κάνουμε την εξής εικασία:
Στην σύσκεψη τέθηκε και το βασικό αίτημα της Ολυμπιάδας για επιστροφή του νεκρού Αλέξανδρου στην Μακεδονία. Για την εκτέλεση του συγκεκριμένου σχεδίου ορίστηκε διοικητής ο Αριστόνοας, ο οποίος είχε στενή σχέση με την μητέρα του Αλεξάνδρου. Στην ίδια σύσκεψη αποφασίστηκε η κατασκευή του τύμβου της Αμφίπολης με «εκτελεστή» τον Πτολεμαίο και σχεδιαστή τον Δεινοκράτη. Αν μεταφέρθηκε τελικά ο Αλεξανδρος στην Αμφίπολη δεν το ξέρουμε. Είναι πάντως πολύ πιθανόν η δημιουργία του τύμβου να έγινε για αυτόν.
Οι Αιγές ήταν εντελώς ξένες πλέον για την Ολυμπιάδα, που εάν τυχόν ο Αλέξανδρος επέστρεφε στην Μακεδονία θα έπρεπε να βρεθεί ένα άλλο μέρος για να γίνει η ταφή του. Για αυτό εκείνη όρισε διοικητή έναν έμπιστο δικό της άνθρωπο , τον Αριστόνοα, που είχε τιμηθεί και από τον γιο της με το υψηλό αξίωμα του σωματοφύλακα, ώστε να εκτελέσει το μυστικό σχέδιο της ταφής του Αλεξάνδρου.
Η Αμφίπολη εξυπηρετούσε και έναν ακόμη σκοπό: Ήταν λιμάνι και δεν θα γινόταν αντιληπτή η μεταφορά του υψηλού νεκρού και δεν θα προκαλούσε νέα πάθη, καθώς δεν θα περνούσε καθόλου κάποια νεκρική πομπή από στεριά.
Όποιος έχει επισκεφτεί την Αμφίπολη σήμερα, θα έχει διαπιστώσει πως το λιμάνι της δεν απέχει παρά ελάχιστα από το σημείο που έχει φτιαχτεί ο τύμβος.
Σε όλα αυτά θα πρέπει να συνυπολογίσουμε ένα ακόμα στοιχείο: H Ολυμπιάδα, ήταν μία γυναίκα που πετύχαινε πάντα αυτό που ήθελε. Έτσι περιγράφεται από τις ιστορικές πηγές και έχει συνδεθεί με ουκ ολίγες δολοπλοκίες, όπως η δολοφονία του συζύγου της, η δηλητηρίαση του Φίλιππου του Αριδαίου, που του άφησε και την πνευματική αναπηρία, ενώ ήταν ιέρεια στα Καβείρια μυστήρια για τα οποία ελάχιστα πράγματα γνωρίζουμε , καθώς καλύπτονται από έντονο μυστήριο. Προφανώς για να επιστρέψει ο Αλέξανδρος στην Μακεδονία θα έκανε τα πάντα , ακόμα και μια τόσο υψηλού επιπέδου συνωμοσία.
H Αμφίπολη σε αδιέξοδο: "Κρύβονται τα πάντα και τίποτα"
11:20 | 29/10/2014 http://www.news.gr
Σε... τοίχο έπεσαν οι αρχαιολόγοι στον τύμβο Καστά στην Αμφίπολη καθώς δεν υπάρχει τελικά άνοιγμα – και μάλιστα έκκεντρο όπως ήταν οι αρχικές εκτιμήσεις – που να οδηγεί σε έναν επόμενο υπόγειο θάλαμο.
Όπως αναφέρει η εφημερίδα «Τα Νέα», όσα μυστικά έχει να αποκαλύψει το αινιγματικό μνημείο βρίσκονται πίσω από τη σπασμένη μαρμάρινη θύρα στον τρίτο θάλαμο που ανασκάπτεται αυτή την στιγμή, στον ίδιο χώρο όπου προ ημερών εντοπίστηκε το σπασμένο κεφάλι της δεξιάς Σφίγγας και τώρα επιπλέον κομμάτια από τα φτερά των δύο μυθικών μορφών – φυλάκων, όπως και τμήμα του λαιμού της δεύτερης Σφίγγας μαζί με τμήματα που λείπουν από το ψηφιδωτό που εντοπίστηκε πίσω από τις Καρυάτιδες με την αρπαγή της Περσεφόνης από τον Πλούτωνα.
Πάντως οι ερευνητές αφήνουν ακόμα ένα «παράθυρο» και μάλιστα υπόγειο για να εντοπίσουν κάτι καινούργιο που ενδεχομένως να δώσει απαντήσεις στο «καυτό» ερώτημα: ποιος είναι ο νεκρός που είχε ταφεί σε αυτό το εντυπωσιακό μνημείο;
Σχετικά με το τι μπορεί να κρύβεται κάτω από το δάπεδο με τους πωρόλιθους του τρίτου θαλάμου, στέλεχος του υπουργείου Πολιτισμού που παρακολουθεί το θέμα απάντησε «τα πάντα και τίποτα».
«Δεν γνωρίζουμε για ποιο λόγο ο συγκεκριμένος χώρος έχει μεγαλύτερο βάθος, ούτε μπορούμε να αποκλείσουμε το ενδεχόμενο να υπάρχει ένας υπόγειος χώρος και το δάπεδο, που είναι σαφώ πιο ευτελές βάσει όσων έχουμε δει έως τώρα, να είναι ένα ψευδοδάπεδο, ένας οριζόντιος τοίχος σφράγισης. Αν όμως αφαιρεθεί όλο το χώμα που υπάρχει μέσα στον θάλαμο, κάτι που δεν προβλέπεται να συμβεί πριν από το Σάββατο, τότε δεν μπορούμε να πούμε τίποτα με ασφάλεια», πρόσθεσε.
28/10/2014 Ερωτήσεις προς την Γ.Γ. του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού κ. Λ.Μενδώνη
Ερώτηση: Ο τάφος είναι συλλημένος;
Απάντηση: Ο τάφος έχει δεχθεί σαφέστατα ανθρώπινη παρέμβαση, μέχρι εδώ που βρισκόμαστε. Από την αρχή της ενημέρωσης είχαμε πεί-κι έχουμε πολλές φορές επαναλάβει- ότι έχουμε ισχυρότατες ενδείξεις δράσης τυμβωρύχων.
Ερώτηση: Πώς είναι δυνατόν μετά από τόση πολυτέλεια να έχουμε ένα ευτελές δάπεδο,στον τρίτο θάλαμο; Μήπως πρόκειται για οριζόντιο τοίχο σφράγισης;
Απάντηση: Αποτελεί και για μας υπόθεση εργασίας. Αρα δεν μπορούμε να το αποκλείσουμε, αλλά ούτε και να το επιβεβαιώσουμε με τα σημερινά δεδομένα.
Ερώτηση: Το μνημείο έχει δημιουργήσει μεγάλες προσδοκίες. Μήπως είναι θαμένος κάποιος βασιλιάς;
Απάντηση: Το ποιός είναι θαμένος, δεν μπορούμε να το πούμε πριν ολοκληρωθεί η ανασκαφή και πολύ πιθανόν πριν να ολοκληρωθεί και η μελέτη του μνημείου η οποία μπορεί να κρατήσει κάποια χρόνια. Ομως τις προσδοκίες όλων μας το μνημείο τις έχει ήδη ικανοποιήσει, εξαιτίας της μοναδικότητας του. Ειναι εξαιρετικά σημαντικό ως αναπτυξιακός πόρος για τον τόπο. Είναι ένα μοναδικό εύρημα για την επιστήμη της Ιστορίας και της Αρχαιολογίας, το οποίο θα απασχολήσει, για πολλά χρόνια, τους ειδικούς επιστήμονες.
Ερώτηση: Κλιμάκιο της ΕΓΝΑΤΙΑ ΑΕ επισκέφτηκε το μνημείο;
Απάντηση: Ναι, σε συνεννόηση με τον γγ του Υπουργείου Υποδομών κ. Στράτο Σιμόπουλο, μηχανικοί της ΕΓΝΑΤΙΑ ΑΕ, ειδικευμένοι σε θέματα σηράγγων, με τους οποίους έχουμε συνεργαστεί και σε άλλα αρχαιολογικά έργα, επισκέφτηκαν το μνημείο προκειμένου να μας ενισχύσουν στην εγκατάσταση μηχανημάτων καταγραφής της στατικής συμπεριφοράς του. Η ΕΓΝΑΤΙΑ ΑΕ προσφέρθηκε να μας διαθέσει τον απαραίτητο εξοπλισμό για όσο δάστημα χρειαστεί.
Ερώτηση: Πώς σχολιάζετε την ανάρτηση της κ.Ντ.Κίγκ σχετικά με την ανεύρεση επιγραφών στον περίβολο;
Απάντηση: Το 2013 , όταν αποκαλύφθηκε το μαρμάρινο μέρος του περιβόλου, φωτογραφίες του οποίου έδωσε στη δημοσιότητα η ανασκαφέας, εντοπίστηκαν τεκτονικά σύμβολα,δηλαδή σημάδια των μαστόρων της εποχής. Πρόκειται για μεμονωμενα γράμματα του ελληνικού αλφαβήτου, τα οποία συνηγορούν στη χρονολόγηση του μνημείου.
http://www.yppo.gr/2/g22.jsp?obj_id=58934
Ντόροθι Κινγκ: Δεν θα βρείτε τον Μεγαλέξανδρο στην Αμφίπολη
15:59 | 28/10/2014 http://www.news.gr/
Εκτενή αναφορά κάνει η Αμερικανίδα αρχαιολόγος Ντόροθι Κινγκ στον προσωπικό της ιστότοπο για τον τύμβο Καστά και την ανασκαφική διαδικασία. Χαρακτηριστικό είναι ότι η αρχαιολόγος έχει ασχοληθεί με τον Λέοντα της Αμφίπολης αλλά και με το μνημείο, καθότι τα συμπεριέλαβε στο διδακτορικό της και είναι άριστη γνώστρια των εξελίξεων στην περιοχή.
Χαρακτηριστική είναι η αναφορά της στο Μεγαλέξανδρο, για τον οποίο όπως λέει "οι απόγονοί του έχουν ελπίδες ότι θα βρουν το σώμα του, κάτι που δεν συμβαίνει ποτέ γιατί, είτε είναι κενός, είτε επαναχρησιμοποιείται από μεταγενέστερο ηγεμόνα".
"Έχω εξηγήσει πολλές φορές το προτεινόμενο χρονοδιάγραμμα μου για τον τύμβο Καστά στην Αμφίπολη, ωστόσο πρέπει να προβώ και πάλι σε κάποιες απαραίτητες διευκρινίσεις:
Το 320 π.Χ. χτίστηκε για τον Μέγα Αλέξανδρο και την οικογένειά του, και ενδεχομένως και τον Ηφαιστίωνα.
Το 323 π.Χ. ο Αλέξανδρος πεθαίνει και στο δρόμο για τη Μακεδονία, όπου επρόκειτο να θαφτεί, ο Πτολεμαίος απαγάγει τη σορό.
Οι εργασίες κατασκευής συνεχίζονται στον τάφο, και η ελπίδα των απογόνων του είναι ότι θα βρουν το σώμα του και θα το πάρουν πάλι πίσω.
Κάτι τέτοιο όμως δεν συμβαίνει ποτέ, καθώς είτε ο τάφος είναι κενός, είτε επαναχρησιμοποιείται από ένα μεταγενέστερο ηγεμόνα.
Το ανάχωμα στην κορυφή του τάφου - όπου βρίσκεται ο Λέοντας - είναι πολύ βαρύ και το βάρος αρχίζει να προκαλεί δομικές δυσκολίες - όπως και με τον Κολοσσό, καθώς δεν υπήρχαν οι γνώσεις της μηχανικής για να κάνουν στηρίξουν επαρκώς το μνημείο.
Πώς εξηγείται η τρύπα στο ψηφιδωτό
Το πρώτο βήμα των αρχιτεκτόνων ήταν να προσπαθήσουν να δημιουργήσουν σκαλωσιές στο εσωτερικό του τάφου για να στηρίξει την οροφή, κάτι που μπορεί να εξηγήσει την τρύπα στο ψηφιδωτό, όπου ενδεχομένως προήλθε από την ξύλινη δοκό στήριξης.
Οι δομικές δυσκολίες αποδείχθηκαν ανίκανες να σταματήσουν τους αρχιτέκτονες του μνημείου και έτσι η απόφαση που ελήφθη ήταν να γεμίσουν τον τάφο με χώμα και να χτίσουν τους τοίχους για να συγκρατούν το χώμα και να υποστηρίζοντας τη στέγη με την πεποίθηση ότι δεν θα καταρρεύει.
Το επόμενο βήμα ήταν να μετακινήσουν το εποικοδόμημα (λέοντα της Αμφίπολης) για την ελάφρυνση του βάρους ώστε να βρίσκονται σε θέση να αφαιρέσουν το χώμα και να μπουν εκ νέου στο μνημείο.
Ο λαμπρός αρχαιολόγος (Δημήτρης Λαζαρίδης) που βρήκε τον τάφο, έχει κάνει τέτοια καταπληκτική δουλειά σε αυτό, ώστε έχει ήδη παρουσιάσει τη χρονολόγηση με αποδείξεις για την αφαίρεση του λέοντα από την οροφή.
Αρχικά υπήρξαν υποθέσεις ότι ο ένοικος είναι Χριστιανός αντι-παγανιστής εικονομάχος, αλλά τα ευρήματα στα επίπεδα του μνημείου ήταν ρωμαϊκά - και μπορεί να χρονολογηθούν, ενταγμένα στις αρχές του δεύτερου αιώνα π.Χ.
Τα ευρήματα αυτά δείχνουν τα έργα που έλαβαν χώρα στην περιοχή, ενώ και η ημερομηνία κατασκευής τους δεν ταυτίζεται με την ημερομηνία κατά την οποία αφαιρέθηκε το Λιοντάρι.
Το ενδιαφέρον μου για το μνημείο ξεκίνησε στα τέλη του 20ου αιώνα, όταν συμπεριέλαβα το Μνημείο του Λιονταριού της Αμφίπολης μεταξύ εκείνων που μελέτησα στο διδακτορικό μου.
Μπορεί ο Λέων να τοποθετήθηκε χρονικά στην Ελληνιστική περίοδο με βάση το αρχαιολογικό πλαίσιο, ωστόσο αρχιτεκτονικά τοποθετείται στα τέλη του 4ου αιώνα π.Χ..
Το ζήτημα με το Μνημείο του Λέοντα και ο λόγος για τον οποίο δεν συνδέθηκε με τον τύμβο Καστά για μεγάλο χρονικό διάστημα είναι απλό: ότι έχει βάσεις στην ελληνιστική περίοδο, καθώς ανεγέρθηκε κατά την ελληνιστική περίοδο.
Αυτό μπορεί να φαίνεται παράξενο, αλλά υπάρχουν μια σειρά από κτίρια που έχουν μετακινηθεί και ξαναχτίστηκαν κατά την κλασική και ελληνιστική περίοδο - ένα από αυτά είναι η Αγορά της Αθήνας - για παράδειγμα.
Πηγαίνοντας πίσω στο θέμα της χρονολόγησης του Λέοντα, φαίνεται ότι παρόλο που το λιοντάρι και η αρχιτεκτονική του δημιουργήθηκαν μεταγενέστερα του 4ου αιώνα π.Χ., μεταφέρθηκε λίγο μετά και ανεγέρθηκε ως ένα νέο μνημείο σε διαφορετική τοποθεσία .
Έτσι τώρα αναρωτιέμαι αν το λιοντάρι και η βάση του απομακρύνθηκαν από το ανάχωμα ως ένα πρώτο βήμα προς τη σταθεροποίηση των θαλάμων στο εσωτερικό του τάφου, και αν η προσπάθεια να συμπληρώθεί ο τάφος με χώμα ήταν ένα δεύτερο βήμα.
Για να κάνω μερικές σύντομες παρατηρήσεις:
Αν και ως τώρα έχουν βρεθεί εσωτερικές πόρτες, ο προθάλαμος και τα απότομα σκαλοπάτια δείχνουν την λατρεία που κυριάρχησε στην ταφή, και πιστεύω ότι είναι ένα ηρώο, κάτι που αποτελούσε κανόνα της εποχής.
Σε ό,τι αφορά στον Άδη και την Περσεφόνη ήταν κοινά ταφικά μοτίβα. Ξέρω ότι πολλοί άνθρωποι αρέσκονται να μιλούν για ορφικές" λατρειες, και παρά το γεγονός ότι αυτά υπήρχαν, δεν ήταν τόσο σημαντικά όσο και ορισμένοι μελετητές θέλουν να τα παρουσιάζουν", σημειώνει μεταξύ άλλων ο Ντόροθι Κινγκ.
Αμφίπολη: Τι θα αποκαλυφθεί κάτω από τον τρίτο θάλαμο - Υπάρχει υπόγειο;
07:25 | 29/10/2014http://www.news.gr
Ο τρίτος θάλαμος φαίνεται ότι είναι ο τελευταίος του ταφικού μνημείου, στο λόφο Καστά της Αμφίπολης, καθώς δεν υπάρχει, τελικά, τέταρτο θύρωμα όπως έγινε γνωστό από την επίσημη ενημέρωση του υπουργείου Πολιτισμού.
Πλέον είναι ανοιχτό το ενδεχόμενο μέσα στις επόμενες μέρες η σκαπάνη να τελειώσει εκτός και αν το μνημείο επιφυλάσσει μια ακόμη έκπληξη.
Δηλαδή έναν υπόγειο χώρο κάτω από τον τρίτο θάλαμο, ενδεχόμενο που δεν μπορούν να αποκλείσουν από το υπουργείο πολιτισμού.
Νέα δεδομένα δημιουργεί και η διαπίστωση της ανασκαφικής ομάδας πως «η κατάχωση αλλά και η κατασκευή των τοίχων σφράγισης έγιναν σε υστερότερο χρόνο».
Το ερώτημα είναι τι κρύβεται κάτω από το δάπεδο του τρίτου θαλάμου. Το στρωμένο με πωρόλιθους δάπεδο βρίσκεται στην ίδια ευθεία με τα δάπεδα των δύο προηγούμενων χώρων. Ωστόσο, ο τρίτος θάλαμος παρουσιάζει μεγάλη ακαταστασία. Η γεωλογική τομή που πραγματοποιήθηκε στο χώρο δείχνει ότι το βάθος του τρίτου θαλάμου είναι 7,53 μέτρα. Είναι, δηλαδή, τουλάχιστον 1,50 μέτρο βαθύτερος από τους προηγούμενους, μετρώντας από το ύψος της θόλου.
Η ανασκαφή, στον τρίτο θάλαμο, είχε προχωρήσει κατά μισό μέτρο κάτω από την επιφάνεια του δαπέδου.
Κάτω από τους πωρόλιθους του δαπέδου βρέθηκαν τμήματα των φτερών των Σφιγγών που επιτρέπουν την πλήρη αποκατάστασή τους και μέρος από το λαιμό της δεύτερης Σφίγγας που είναι σμιλεμένο «στην ίδια ποιότητα μαρμάρου και είναι εφάμιλλης γλυπτικής αξίας».
«Πώς είναι δυνατόν μετά από τόση πολυτέλεια να έχουμε ένα ευτελές δάπεδο, στον τρίτο θάλαμο. Μήπως πρόκειται για οριζόντιο τοίχο σφράγισης;», ρωτήθηκε η γενική γραμματέας Πολιτισμού, Λίνα Μενδώνη. «Αποτελεί και για μας υπόθεση εργασίας», απάντησε η κ. Μενδώνη. «Αρα δεν μπορούμε να το αποκλείσουμε αλλά ούτε και να το επιβεβαιώσουμε με τα σημερινά δεδομένα».
Οριστικά, πάντως, ξεκαθαρίζει το θέμα του τέταρτου θυρώματος που είχε δημιουργήσει προσδοκίες για την ύπαρξη ενός ακόμη θαλάμου. Τελικά η ύπαρξή του δεν επιβεβαιώνεται.
“Το Υπουργείο Πολιτισμού, δίνει σήμερα στη δημοσιότητα, για πρώτη φορά, υλικό- χρόνος, 2´.10’’- από την αποκάλυψη του ψηφιδωτού, στο ταφικό μνημείο της Αμφίπολης. Είναι, ουσιαστικά, υλικό αμοντάριστο, σε συνοχή τα πλάνα, με φυσικούς ήχους, αφαιρώντας τις πολλές ώρες της ενδιάμεσης ανασκαφικής διαδικασίας. Όπως αντιλαμβάνεστε, η εργοταξιακή μορφή της ανασκαφής δεν επιτρέπει την επεξεργασία του υλικού, σε συνθήκες studio. Παρουσιάζεται το υλικό, όπως καταγράφεται κατά την ψηφιακή τεκμηρίωση της ανασκαφής”.
Το link του video (διαρκεια 2.10)
https://www.wetransfer.com/downloads/dbbbe827671b2573cfb729b9b6edceed20141028090202/36f318
http://www.yppo.gr/2/g22.jsp?obj_id=58933
Σημεία ενημέρωσης από την κ. Άννα Παναγιωταρέα και την Γ.Γ. κ. Λίνα Μενδώνη στην Αμφίπολη
Ενημέρωση της 28ης Οκτωβρίου 2014
1.Το Υπουργείο Πολιτισμού, δίνει σε λίγη ώρα στη δημοσιότητα, για πρώτη φορά, υλικό- χρόνος, 2´.10’’- από την αποκάλυψη του ψηφιδωτού,στο ταφικό μνημείο της Αμφίπολης. Είναι, ουσιαστικά, υλικό αμοντάριστο, σε συνοχή τα πλάνα, με φυσικούς ήχους, αφαιρώντας τις πολλές ώρες της ενδιάμεσης ανασκαφικής διαδικασίας. Όπως αντιλαμβάνεστε, η εργοταξιακή μορφή της ανασκαφής δεν επιτρέπει την επεξεργασία του υλικού, σε συνθήκες studio. Παρουσιάζεται το υλικό, όπως καταγράφεται κατά την ψηφιακή τεκμηρίωση της ανασκαφής.
Ενημέρωση της 28ης Οκτωβρίου 2014
1.Το Υπουργείο Πολιτισμού, δίνει σε λίγη ώρα στη δημοσιότητα, για πρώτη φορά, υλικό- χρόνος, 2´.10’’- από την αποκάλυψη του ψηφιδωτού,στο ταφικό μνημείο της Αμφίπολης. Είναι, ουσιαστικά, υλικό αμοντάριστο, σε συνοχή τα πλάνα, με φυσικούς ήχους, αφαιρώντας τις πολλές ώρες της ενδιάμεσης ανασκαφικής διαδικασίας. Όπως αντιλαμβάνεστε, η εργοταξιακή μορφή της ανασκαφής δεν επιτρέπει την επεξεργασία του υλικού, σε συνθήκες studio. Παρουσιάζεται το υλικό, όπως καταγράφεται κατά την ψηφιακή τεκμηρίωση της ανασκαφής.
2.Επίσης, θα δοθούν στη δημοσιότητα φωτογραφίες από τα τμήματα των φτερών των Σφιγγών. Τα ευρεθέντα τμήματα επιτρέπουν την πλήρη αποκατάστασή τους. Σχετικό σχέδιο έχει εκπονηθεί από τον αρχιτέκτονα τoυ ΥΠΠΟΑ κ. Μ. Λεφαντζή και παρουσιάζεται, για πρώτη φορά, σήμερα.
3. Η υπόθεση εργασίας που είχε λεχθεί, βάσει γεωλογικής και σπηλαιολογικής έρευνας, ότι υπάρχει πιθανόν θύρωμα εντός του τρίτου θαλάμου-τέταρτου χώρου- 0,96 πλάτους, δεν επιβεβαιώνεται από την ανασκαφική εργασία. Η λαθεμένη εντύπωση δόθηκε καθώς στο σημείο αυτό έχει αφαιρεθεί μαρμάρινος ορθοστάτης. Επομένως, δεν υπάρχει θύρωμα στον τρίτο θάλαμο-τέταρτο χώρο.
4. Σύμφωνα με την γεωλογική τομή, που είχε αποδείξει ότι το βάθος του τρίτου θαλάμου-τέταρτου χώρου είναι 7,53,-τουλάχιστον κατά 1,50 μ. βαθύτερα από τους προηγούμενους-η ανασκαφική εργασία συνεχίστηκε ως χτες κατά μισό μέτρο κάτω από την επιφάνεια του δαπέδου.
3. Η υπόθεση εργασίας που είχε λεχθεί, βάσει γεωλογικής και σπηλαιολογικής έρευνας, ότι υπάρχει πιθανόν θύρωμα εντός του τρίτου θαλάμου-τέταρτου χώρου- 0,96 πλάτους, δεν επιβεβαιώνεται από την ανασκαφική εργασία. Η λαθεμένη εντύπωση δόθηκε καθώς στο σημείο αυτό έχει αφαιρεθεί μαρμάρινος ορθοστάτης. Επομένως, δεν υπάρχει θύρωμα στον τρίτο θάλαμο-τέταρτο χώρο.
4. Σύμφωνα με την γεωλογική τομή, που είχε αποδείξει ότι το βάθος του τρίτου θαλάμου-τέταρτου χώρου είναι 7,53,-τουλάχιστον κατά 1,50 μ. βαθύτερα από τους προηγούμενους-η ανασκαφική εργασία συνεχίστηκε ως χτες κατά μισό μέτρο κάτω από την επιφάνεια του δαπέδου.
5. Κάτω από τους πωρόλιθους του δαπέδου, μέσα στην αφαιρούμενη επίχωση βρέθηκαν τμήματα των φτερών των Σφιγγών, ένα μέρος από τον λαιμό της δεύτερης Σφίγγας- ίδιας ποιότητας μαρμάρου και εφάμιλλης γλυπτικής αξίας-καθώς και τμήματα από το ελλείπον τμήμα του μοναδικού ψηφιδωτού, με την εικόνα της αρπαγής της Περσεφόνης από τον Πλούτωνα, που καλύπτει το δάπεδο του δεύτερου θαλάμου-τρίτου χώρου, πίσω από τις Καρυάτιδες.
6. Η πρώτη άποψη της διεπιστημονικής ανασκαφικής ομάδας, που προκύπτει από τα μέχρι τούδε στοιχεία, που συγκροτεί η ως τώρα εικόνα της ανασκαφής, όπως η εύρεση της κεφαλής της ανατολικής Σφίγγας στον τρίτο θάλαμο, τέταρτο χώρο, πιθανότατα δίνει απάντηση στο ερώτημα : Αν η κατάχωση των χώρων, με άμμο, καθώς και οι τοίχοι σφράγισης έγιναν στον ίδιο χρόνο με την κατασκευή του ταφικού συγκροτήματος. Πιθανότατα η κατάχωση, αλλά και η κατασκευή του τοίχων σφράγισης, έγιναν σε υστερότερο χρόνο. Και αυτή η υπόθεση εργασίας απαιτεί συστηματική μελέτη.
7. Στον τρίτο θάλαμο-τέταρτο χώρο θα συνεχιστεί τις επόμενες μέρες η συστηματική αφαίρεση του αμμώδους χώματος.
Τεχνικές παρατηρήσεις
1. Υλοποιείται το σχέδιο για τη σύνταξη του μεσοπρόθεσμου προγράμματος των απαραίτητων εργασιών και μελετών ,ώστε το ταφικό συγκρότημα να μπορεί να παραμείνει ως έχει για διάστημα ενός έως και τριών ετών, λαμβάνοντας όλες τις επιπλέον φορτίσεις που μπορεί να δεχθεί (σεισμούς, χιονοπτώσεις, κλπ).
2. Θα πραγματοποιηθούν αλλαγές στις διατάξεις των μεταλλικών στερεωτικών υποστυλωμάτων, ώστε να επιτευχθεί η καλύτερη και αποτελεσματικότερη πρόσβαση των συνεργείων συντήρησης.
Σημείωση 1.
Αναλυτικά, θα δοθεί το πρόγραμμα των εργασιών στην επόμενη ενημέρωση, καθώς και ο χρόνος εντός του οποίου θα υλοποιηθούν οι δράσεις, που μπορεί να επιτρέψουν την ελεγχόμενη και ασφαλή επισκεψιμότητα στον χώρο.
Σημείωση 2.
Μετά την ενημέρωση από την κ. Α. Παναγιωταρέα για την πορεία των ανασκαφικών εργασιών, η Γ.Γ. του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού κ. Λ. Μενδώνη θα απαντήσει σε τυχόν ερωτήσεις των δημοσιογράφων. Θα αποσταλεί και το υλικό των απαντήσεων.
http://www.yppo.gr/2/g22.jsp?obj_id=58932
ΕΛΕΝΗ ΑΡΒΕΛΕΡ
Οι «εικασίες για το...Κασσάνδρειον της Αμφίπολης»
Δημοσίευση τις 26/10/2014 στο ΕΘΝΟΣ http://www.ethnos.gr
Ο «μυστηριώδης ένοικος» του τάφου της Αμφίπολης, που βασανίζει το μυαλό όλων των Ελλήνων, απασχολεί το ίδιο και τη διαπρεπή βυζαντινολόγο Ελένη Γλύκατζη-Αρβελέρ, που ψάχνει απαντήσεις... πριν από τη μεγάλη απάντηση των αρχαιολόγων.
Ο βασιλιάς Κάσσανδρος είναι, σύμφωνα με τις ιστορικές εικασίες της ξεχωριστής Ελληνίδας, ο πιθανότερος κάτοχος του ταφικού μνημείου της Αμφίπολης.
«Πιστεύω ότι με το μνημείο της Αμφίπολης πρέπει να σχετίζονται επιφανείς, που είχαν δεσμούς λόγω καταγωγής ή λόγω δράσης με αυτή την πόλη. Πιθανότατα (να πω ασφαλώς;) ο ίδιος ο Κάσσανδρος και η γυναίκα του Θεσσαλονίκη» εκτιμά η βυζαντινολόγος, που εντόνως υποστηρίζει ότι «η μεγαλοπρέπεια του μνημείου συνάδει με τον χαρακτήρα του Κασσάνδρου.
«Δεν είναι συνηθισμένο σοβαροί επιστήμονες, όπως μερικοί θεωρούν την αφεντιά μου, για τα βυζαντινά πράγματα, να μπαίνουν στα χωράφια συναδέλφων τους άλλης ειδικότητας», ομολογεί η ιστορικός κ. Αρβελέρ, εξηγώντας το γιατί έγραψε το βιβλίο «Εικασίες, Βεργίνα - Αμφίπολη»: «Το τολμώ έχοντας επίγνωση του παράδοξου του διαβήματός μου, μόνο και μόνο για να παρουσιάσω ένα πρόβλημα που με απασχολεί από καιρό».
«Το μνημείο χρονολογείται, όπως φαίνεται, σε μια περίοδο που περιλαμβάνει και τα χρόνια της εξουσίας του Κασσάνδρου στην Αμφίπολη», αναφέρει μεταξύ άλλων η κ. Αρβελέρ, επιχειρώντας να δώσει απάντηση στο ερώτημα που την απασχολεί.
Η ίδια απομακρύνεται από τα γνωστά επιστημονικά ενδιαφέροντά της και ασχολείται με τον τάφο της Βεργίνας και τον πρόσφατα ανακαλυφθέντα τάφο της Αμφίπολης.
Οπως εξηγεί στην εισαγωγή του ολιγοσέλιδου βιβλίου της, την απασχολούσε από καιρό «η παρουσία της ελεφαντοστέινης κεφαλής του Μεγάλου Αλεξάνδρου στον τάφο του πατέρα του, Φιλίππου», η παρουσία ομοιώματος βασιλεύοντος βασιλέως σε τάφο ανάμεσα σε νεκρούς. Αυτό το παράδοξο έδωσε αφορμή για διαβάσματα, σκέψεις και εικασίες.
Ελένη Αρβελέρ
«Το θάρρος για τη δημοσίευση αυτών των ''Εικασιών'' μου το έδωσε η Λένα Σαββίδη, η αδελφική μου φίλη, στην οποία παιγνιωδώς ανακοίνωσα κάποιες περί Βεργίνας και Αμφίπολης σκέψεις και υποθέσεις. Φάνηκαν οι υποθέσεις αυτές στη Λένα ενδιαφέρουσες και μάλλον αληθοφανείς, με ενθάρρυνε να τις παρουσιάσω και αποφάσισε να τις δημοσιοποιήσει χάρη στον εκδοτικό οίκο ''Ερμής''...
... τις αρχαιολογικές μου γνώσεις για τον τάφο της Βεργίνας τις οφείλω στο άρτιο έργο του Μανόλη Ανδρόνικου ''Βεργίνα''.
... όλως, όμως, ιδιαίτερα πρέπει να σημειώσω το πολύτιμο προσωπογραφικό λεξικό της Αμαλίας Μεγαπάνου...».
Η χρονολόγηση
Στο βιβλίο «Εικασίες, Βεργίνα - Αμφίπολη» η Ελένη Αρβελέρ παρουσιάζει τις δικές της σκέψεις «μόνο και μόνο για να παρουσιάσω ένα πρόβλημα που με απασχολεί από καιρό».
Η Ελένη Γλύκατζη-Αρβελέρ αναζητεί τον «ένοικο» του ταφικού μνημείου στο περιβάλλον του Κασσάνδρου (358 ή 350-297 π.Χ.), επιγόνου του Μεγάλου Αλεξάνδρου, στρατηγού, προσώπου που είχε ισχύ και ρόλο κεντρικό στον πόλεμο των διαδόχων του Αλέξανδρου για την εξουσία, που αποδεικνύεται και από την ίδρυση πόλης στην οποία έδωσε το όνομα της συζύγου του και ετεροθαλούς αδελφής του Μεγάλου Αλεξάνδρου Θεσσαλονίκης.
Γράφει σχετικά στο βιβλίο της:
«Ας έρθουμε όμως στο μεγαλειώδες ταφικό μνημείο της Αμφίπολης και ας κάνουμε ακόμη μια εικασία. Το μνημείο χρονολογείται, όπως φαίνεται, σε μια περίοδο που περιλαμβάνει και τα χρόνια της εξουσίας του Κασσάνδρου στην Αμφίπολη. Ο Κάσσανδρος εκδικούμενος την Ολυμπιάδα που είχε βάναυσα δολοφονήσει τον Φίλιππο Αριδαίο και τη γυναίκα του την Ευρυδίκη, αλλά και τον αδελφό του τον Νικάνορα, αποφάσισε να ενταφιάσει μεγαλοπρεπώς το βασιλικό αυτό ζεύγος, μάλιστα μαζί με την Κυνάνη, τη μητέρα της Ευρυδίκης και κόρη του Φιλίππου του Β'. Εγινε βέβαια αυτός ο ενταφιασμός στις Αιγές και όχι στην Αμφίπολη, μολονότι είχε αναδειχθεί τότε η πόλη αυτή σε κέντρο δράσης του Κασσάνδρου.
...αφού λογικά το βασιλικό ζεύγος Φιλίππου Αριδαίου και Ευρυδίκης θάφτηκε στις Αιγές, στους βασιλικούς τάφους ως βασιλείς που ήταν τότε, μένει να αναρωτηθούμε θα πρέπει δηλαδή, να θέσουμε μια αντίστοιχη ερώτηση: πού άραγε θάφτηκε ο ίδιος ο Κάσσανδρος (πέθανε το 297 π.χ.) και η σύζυγός του Θεσσαλονίκη;
Νομίζω ότι είναι πολύ πιθανόν ο οικιστής που είχε μάλιστα καταλάβει την Αθήνα και είχε γνωρίσει το κτιριακό μεγαλείο της να ανέγειρε μεγαλοπρεπές για την οικογένειά του μαυσωλείο, στην Αμφίπολη.
...το ταφικό μνημείο της Αμφίπολης, πρέπει κατά την υπόθεση που ανέλυσα να ανήκει στην οικογένεια του Κασσάνδρου. Κατά κύριο λόγο στον ίδιο και στη γυναίκα του, Θεσσαλονίκη, ίσως και στους γιους του, τον Φίλιππο που βασίλευσε για λίγο μετά τον πατέρα του, και τον μητροκτόνο Αντίπατρο, αλλά ακόμη και τον επονομαζόμενο Αλέξανδρο, παρόλο που αυτός δολοφονήθηκε από τον Δημήτριο μακριά στη Λάρισα».
Η Ελένη Γλύκατζη-Αρβελέρ, που θεωρείται σήμερα από τις πλέον εξέχουσες πανεπιστημιακές προσωπικότητες, ιδιαίτερα στη Βυζαντινολογία, με πολύ μεγάλο αριθμό σχετικών διαλέξεων και ομιλιών εντός και εκτός Ελλάδας, έχει βαθιά γνώση της Ιστορίας. Είναι πρύτανης των Πανεπιστημίων της Σορβόνης από το 1976, καγκελάριος των Πανεπιστημίων του Παρισιού, διευθύντρια του Κέντρου Ερευνας Βυζαντινής Ιστορίας και Πολιτισμού και πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Πολιτιστικού Κέντρου Δελφών.
Στα ενδιαφέροντά της, όπως η ίδια δήλωσε στην τελευταία επίσκεψή της στην Αθήνα, περιλαμβάνεται η Βεργίνα με την Αμφίπολη και οι ιστορικές τους ρίζες:
«Τι εμποδίζει να δεχτούμε ότι στον τάφο του πατέρα του, Φιλίππου, μεταφέρθηκαν -μετά την, πρόσκαιρη ίσως, ταφή του στην Αίγυπτο, τα οστά του Αλέξανδρου;» αναρωτιέται για τον τάφο της Βεργίνας η συγγραφέας, τα οποία, στην εποχή σύγχυσης και δολοπλοκιών που ακολούθησε τον θάνατο του Μεγάλου Αλεξάνδρου υποθέτει ότι φυγαδεύτηκαν από την Αίγυπτο και τάφηκαν σε μια σχεδόν ιδιωτική τελετή ταφής στον οικογενειακό τάφο του Φιλίππου Β΄, που κοσμήθηκε στη συνέχεια με τη ζωφόρο που παριστάνει τον Αλέξανδρο.
Η κ. Αρβελέρ πιστεύει ακράδαντα ότι ο τάφος της Αμφίπολης συνδέεται μόνο με πρόσωπα που σχετίζονται με την πλούσια αρχαία πόλη:
«Εννοώ, εκτός από τους ναυάρχους του στρατηλάτη, όπως ανέφερα τον Κάσσανδρο, που ανέδειξε την Αμφίπολη, σε κέντρο δράσης του, αλλά και όσους κατά τον ένα ή άλλο τρόπο βρέθηκαν στο διάβα του πανίσχυρου βασιλέως της Μακεδονίας. Να μνημονεύσω τον Αντίπατρο, τον Νικάνορα...».
Η φιλοτέχνηση
Αναλύοντας τα μέχρι τώρα ευρήματα της Αμφίπολης η κ. Ελένη Αρβελέρ εικάζει ότι «μπορεί το εργαστήρι και τα υλικά να είναι μακεδονικά, αλλά τo χέρι που τα φιλοτέχνησε να είναι από καλλιτέχνες Αθηναίους:
«Οι καλλιτεχνικά εξαίρετες Καρυάτιδες και οι Σφίγγες που έχουν έρθει στο φως χάρη στην ανασκαφή της Αμφίπολης, θα μπορούσαν ίσως να έχουν φιλοτεχνηθεί από Αθηναίους προσκληθέντες από τον Κάσσανδρο, ή απλώς φυγάδες από την πόλη τους, που είχε χάσει την εποχή εκείνη τον πλούτο, την αίγλη, τη δόξα και τη λάμψη της».
«Νομίζω απαραίτητο να πω εδώ ότι όλα αυτά ανήκουν στη σφαίρα αληθοφανών ίσως εικασιών, και ότι όπως όλοι, περιμένω την επιστημονική απάντηση των ειδικών με ανυπομονησία. Ομως παρακαλώ τους ειδικούς που βέβαια έχουν τον τελευταίο λόγο να μην ξεχάσουν την εν Αμφιπόλει δράση του Κασσάνδρου, αλλά ούτε τη γυναίκα του Θεσσαλονίκη, αν βέβαια βρεθούν γυναικεία οστά και κτερίσματα στο μεγαλειώδες μνημείο της Αμφίπολης...
...Να ονομάσω, λοιπόν, Κασσάνδρειον το μνημείο της Αμφίπολης;».
ΒΙΒΙΑ ΜΠΕΝΕΚΟΥ
bibian@pegasus.gr
Αμφίπολη : Ο λεηλατημένος τάφος του Ηφαιστίωνα
23/10/14 (αναδημοσίευση από http://ellinondiktyo.blogspot.gr/2014/10/blog-post_23.html )
Από τον George Watkins
Αμφίπολη , λόφος Καστά .Το πιο πιθανό, που συνέβη είναι ότι η άρχουσα τάξη της Μακεδονίας (βλέπε: Αντίπατρος και Κάσσανδρος) τελικά εξουδετέρωσαν τον Δεινοκράτη, εισέβαλαν στον τάφο του Ηφαιστίωνα (ό, τι χτίστηκε μέχρι τότε, δηλαδή), το λεηλάτησαν (για να αποκτήσουν χρυσό και ασήμι και άλλα πολύτιμα αντικείμενα), και έθαψαν εξ ολόκληρου το μνημείο (συμπεριλαμβανομένης της περιμέτρου του) για τα καλά με το αμμώδες έδαφος του Στρυμόνα.
Μία πιθανή υπόθεση που έχει βάσεις
Είμαστε στην διάρκεια μιας κρίσιμης περιόδου,Νοέμβριος του 324 π.Χ. (θάνατος του Ηφαιστίωνα ) και την άφιξη του Κάσσανδρου στη Βαβυλώνα λίγο πριν το θάνατο ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ Ιούλιος 323 π.Χ..
Εδώ είναι κάτι που αναφέρει ο καθηγητής Ιστορίας Μαυρογιάννης (Πανεπιστήμιο Κύπρου) ότι δηλαδή ο ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ έδωσε το Νοέμβριο / Δεκέμβριο του 324 π.Χ. συγκεκριμένες εντολές για να φτιάξουν έναν τάφο / μνημείο που θα κατασκευάζονταν στη Μακεδονία για τον Ηφαιστίωνα , μάλιστα έστειλε πολλά χρήματα (ερώτημα είναι: με ποιον και σε ποιον συγκεκριμένα;) για το σκοπό αυτό.
Είναι για αυτές τις αναφορές , που αναφέρεται ο καθ. Μαυρογιάννης , όπου δέχονται την υπόθεση ότι ο Ηφαιστίων είναι θαμμένος στον λόφο Καστά .
Είναι λογικό λοιπόν, να υποθέσουμε ότι τα χρήματα πήγαν στον Αντιβασιλέα Αντίπατρο και ενδεχομένως, με την μεταφορά και φρούρηση του Κάσσανδρου .
Είναι λογικό να υποθέσουμε ότι ο Κάσσανδρος ήξερε πόσα χρήματα έστειλε ο Αλέξανδρος στον Αντίπατρο για την ταφή του Ηφαιστίωνα .Ο καθ Μαυρογιάννης εξηγεί επίσης γιατί στην Αμφίπολη ο τάφος και όχι σε οποιαδήποτε άλλη θέση για παράδειγμα, στις Αιγές .
Τώρα, εδώ παραθέτω τις σκέψεις μου και μια σειρά λογικών συμπερασματικών εννοιών για το πώς θα μπορούσε να συμβεί αυτή η επιχείρηση , η ταφή δηλαδή του Ηφαιστίωνα στην Αμφίπολη.
(1) Δεκέμβριος του 324 π.Χ. Ο σχεδιασμός του έργου αρχίζει και ο Δεινοκράτης στήνει το "γραφείο" του γεμάτο από σχεδιαστές, καλλιτέχνες, κατασκευαστές, μηχανικούς, εργοδηγούς , κ.λ.π. και πιθανώς εκατοντάδες, αν όχι χιλιάδες σκλάβους από την Ασία και την Αφρική είναι αυτοί που θα συναρμολογήσουν τον δόμο . Σύμφωνα με μια γρήγορη και αυστηρή διαδικασία , με συνολικό προγραμματισμό, ο σχεδιασμός και τη διαχείριση της διαδικασίας έχει ολοκληρωθεί μέχρι τις αρχές της Άνοιξης 323 π.Χ.
Ο τελικός σχεδιασμός για ένα μνημείο ανά τους αιώνες ,είναι τώρα στα χέρια του καλύτερου γνωστού αρχιτέκτονα της αυτοκρατορίας, του Δεινοκράτη.
Η κατασκευή ξεκινά από τον Μάρτιο, και η προεργασία έχει οριστεί, τόσο στο εργοτάξιο στον τύμβο , καθώς και στη Θάσο όπου είναι τα λατομεία. Ο Δεινοκράτης είχε πιθανώς ένα μεγάλο σχέδιο για μια μνημειώδη κατασκευή στη συνέχεια προς τιμήν του, δηλαδή του δεύτερου πιο σημαντικού προσώπου της αυτοκρατορίας, του Ηφαιστίωνα .
Κανείς δεν γνωρίζει το ακριβές σχήμα των εν λόγω σχεδίων, το κεντρικό ρυθμιστικό σχέδιο, τόσα πολλά βασικά ερωτήματα που θα πρέπει να μείνουν μάλλον αναπάντητα. Κεντρική ερώτηση ,σε αυτές τις ερωτήσεις είναι ,εαν αυτό είχε προγραμματιστεί να είναι επισκέψιμο μνημείο / τάφος / μαυσωλείο ή απλά ένα σφραγισμένο μνημείο όπως καλύπτονται οι τάφοι και στην παράδοση των βασιλικών τάφων στις Αιγές .
Έχουμε μερικές σκέψεις για το θέμα αυτό, αλλά αυτό δεν είναι απόδειξη του όλου θεωρήματος
Ο τύπος της περιμέτρου που ο Δεινοκράτης οραματίστηκε μπορεί να μας πει και αυτό είναι δική μου υπόθεση, ότι το μνημείο είχε ως στόχο ,από τον Δεινοκράτη, να είναι επισκέψιμο σε όλη τη διαδρομή περιμετρικά (ορατό) μέχρι την μαρμάρινο πόρτα του. Αλλά για να το επιτρέψει αυτό, θα πρέπει να σχεδιαστεί ώστε να είναι καλυμμένη ή είσοδος και καλά προστατευμένη (από τα στοιχεία της φύσεως - τη βροχή και το χιόνι, καθώς και τους πλιατσικολόγους) για να υπάρχει αυτή η μεγάλη είσοδος, με τη μνημειακή μαρμάρινη επικάλυψη, η οποία καλύπτει μάλιστα 500 μ. περιμετρικά το μνημείο και η οποία επικάλυψη ποτέ δεν τελείωσε ,όπως διαπιστώθηκε, αλλά έχουμε μια ακόμα κατασκευή ,ένα λιοντάρι που προοριζόταν να τοποθετηθεί στην κορυφή του μνημείου, αλλά η ήπια καμπύλη στο ανάχωμα (απουσιάζει μεγάλος όγκος γέας για να είναι ολοκληρωμένος ο τύμβος) κάτι που πιθανά δείχνει ότι ποτέ δεν πήγε να τοποθετηθεί ,ο λέων, στη βάση που σχεδίασε για αυτόν Δεινοκράτης.
(2) Ο τάφος είναι σαφώς κατασκευασμένος από κάτω προς τα πάνω: δηλαδή, μετά τη μελέτη της γεωλογίας του φυσικού αναχώματος Καστά το βέλτιστο σημείο εισόδου είχε πάρει τότε την βέλτιστη δυνατή κατεύθυνση για τον διάδρομο του τάφου που εντοπίστηκε.
Η κατασκευή του τάφου ήταν πιο πιθανό να γίνεται , σε υπαίθριο πλήρες φως της ημέρας σε όλους τους θαλάμους, με την πιθανή εξαίρεση τον τελικό ταφικό θάλαμο - ο οποίος είναι λαξευμένος μέσα στο φυσικό πέτρωμα του βουνού αυτού. (Αναφορά από τους σπηλαιολόγους της ανασκαφής).
Οι τελευταίες πινελιές στα πατώματα πρέπει να έχουν ξεκινήσει με το ψηφιδωτό δάπεδο. Οι ακριβείς διαστάσεις του ψηφιδωτού της αρπαγής της Περσεφόνης από τον Πλούτωνα, και η διαπίστωση των προηγμένων κανόνων της άλγεβρας και της γεωμετρίας του χώρου που βρέθηκαν στο συγκρότημα όπως και οι μαίανδροι στο πλαίσιο που περιέχει αυτό το ψηφιδωτό πρέπει να προσδιορίζουν το ακριβές πλάτος του μεγάλου διαδρόμου από τις σφίγγες μέχρι τον ταφικό θάλαμο αλλά και το μέγεθος της και με ό, τι άλλο , συμπεριλαμβανομένης της υπάρχουσας δίφυλλης μαρμάρινης πόρτας.
(3) Κατά το χρονικό διάστημα Απρίλιος - Ιούλης 323 π.Χ. η θέση αυτή τις περιοχής στην Αμφίπολη πρέπει να βουίζει από την οικοδομική δραστηριότητα, όπως καμία άλλη χώρα είχε ποτέ βιώσει, οπουδήποτε στα Βαλκάνια (Ελληνική Χερσόνησος) μέχρι τότε.
Δεν ήταν μόνο το μέγεθος του μνημείου/τάφου που ήταν το βασικό θέμα εδώ, αλλά κυρίως από τη διαταγή του Αλεξάνδρου του Άρχοντα-Θεού από τους πιο ισχυρούς και στην πλουσιότερη αυτοκρατορία που η Ευρώπη και η Ανατολική Ασία, είχε γνωρίσει ποτέ μέχρι τότε αλλά και σήμερα, για να τελειώσει γρήγορα και να υποδεχθεί τον Ηφαιστίωνα ,Βασιλικό Εταίρο ,Χιλίαρχο και αδερφικό του φίλο στην αγκαλιά της η Μακεδονική γη . Στο κτίριο αυτό οι προσπάθειες κατασκευής πρέπει να έχουν συναγωνιστεί την κατασκευή των Πυραμίδων της Γκίζας.
(4) Στη συνέχεια, έρχεται ο Ιούνιος του 323 π.Χ. Ο απροσδόκητος θάνατος του Αλέξανδρου έρχεται ως ένα σοκ για τη Μακεδονία και το γνωστό τότε κόσμο. Ο Αντίπατρος έχει στα χέρια του μια πολιτική κρίση να διαχειριστεί. Ένα τεράστιο πολιτικό κενό έχει δημιουργηθεί ξαφνικά, και αυτός είναι σε ένα από τα δύο επίκεντρα των εν λόγω σεισμού πολλών Ρίχτερ (το άλλο είναι στη Βαβυλώνα).
Έχει ακόμα στην κατοχή του πολλά χρήματα για τη συνέχιση της κατασκευής του τάφου, αλλά τώρα οι πολιτικές και οικονομικές προτεραιότητες μέσα στο πλαίσιο των καθηκόντων του, έχουν αλλάξει δραματικά.
Η ενασχόληση με τη συνέχιση της κατασκευής του πιο ακριβού μνημείου που έχει αναληφθεί ποτέ (πόσο μάλλον να το τελειώσει) πρέπει να τον έχουν επηρεαστεί σημαντικά. Ο ρυθμός της προόδου στην οικοδόμηση της δομής, που ήταν στην αρχή του σχεδιασμού, το οποίο προορίζεται να ανταγωνιστεί οποιοδήποτε άλλο ως τότε γνωστό μνημείο, το ποσοστό αυτό της προτεραιότητας δηλαδή , πρέπει να είχε επιβραδυνθεί σημαντικά.
Η πολιτική βάση του Ηφαιστίωνα πλέον «εξατμίζεται» εντελώς. Η αυτοκρατορική αίγλη του, ως το πιο κοντινό πρόσωπο στον θεό - Αλέξανδρο έχει εξαφανιστεί εν μία νυκτί. Και έτσι υπό αυτή την επιρροή ο Δεινοκράτης θα πρέπει να έχει την αίσθηση ότι ,όντως ήταν σε πολύ αδύναμη θέση.
Το ιστορικό αρχείο δεν είναι σαφής ως προς το τι συνέβη στον Δεινοκράτη μετά το θάνατο του Αλεξάνδρου. Αλλά μπορεί τώρα ενδεχομένως να είμαστε σε θέση να πάρουμε μια γεύση για αυτήν το αρχιτεκτονική μεγαλοφυΐα και το ημιτελές έργο του.
(5) Δεν έχουμε ιστορικά αρχεία σχετικά ,με το αν και πότε, το αποτεφρωμένο σε πυρά κατά το ελληνικό έθιμο , σώμα του Ηφαιστίωνα έφτασε στην Αμφίπολη. Αλλά εδώ η ανασκαφή μπορεί να μας προσφέρει κάποιες ενδείξεις.
Πιθανώς το σώμα να είχε φτάσει πριν ή κοντά στον εν συνεχεία θάνατο του Αλέξανδρου, δεν γνωρίζουμε βέβαια εάν και που τοποθετήθηκε μέσα στους ταφικούς θαλάμους ,ενδεχομένως με βιασύνη, όπως και εάν, η πανοπλία και τα τιμαλφή του τοποθετήθηκαν δίπλα του, ενδεχομένως το προσωπικό του θησαυροφυλάκιο του αλλά και τα αγαπημένα του αντικείμενα.
Η μαρμάρινη πόρτα ήταν κλειδωμένη και σφραγισμένη. Σύμφωνα με έναν σημαντικά μειωμένο προϋπολογισμό πια ο Δεινοκράτης πρέπει τελειώσει το υπόλοιπο του μνημείου (βάζοντας μια στέγη δεύτερης κατηγορίας σε αυτό).
Ποτέ δεν τελείωσε μέχρι τέλους την κατασκευή όπως συγκριτικά ,η θαυμάσια μεγάλη είσοδος μας δείχνει και που μπορεί να είχε οραματιστεί, αντάξια ενός μνημείου αφιερωμένο στην αιώνια μνήμη του Ήρωα, και φυσικά να μπορεί κάποιος να το επισκεφθεί. Δεν είχε καν τελειώσει το μάρμαρο 500 μέτρων στην περιμετρική κάλυψη . Όλα αυτά θα μπορούσαν πιθανότατα να έχουν λάβει χώρα σε λίγους μήνες, καθώς οι οικονομικές απαιτήσεις για τον Αντίπατρο και τον Κάσσανδρο ήταν σε κρίση τότε και το μέλλον αυτού του μνημείου γινόταν σταδιακά πιο θολό.
(6) Στο τέλος του μνημείου πιθανόν να μην ήταν αρκετά, τα χρήματα, για να περατωθεί αυτό που ξεκίνησε ως μια άμεση εντολή από τον μεγαλύτερο στρατιωτικό ηγέτη που πιθανώς, ο κόσμος έχει γνωρίσει ποτέ, τον Αλέξανδρο τον Μέγα και να μεταφραστεί από το όραμα σε πραγματικότητα ,από το μυαλό ενός αρχιτέκτονα ιδιοφυΐα, του Δεινοκράτη, μέσω ενός φιλόδοξου μεγάλο σχεδίου.
Ενός σχεδίου που δημιουργείται από τα επιδέξια χέρια των εξαιρετικά ταλαντούχων καλλιτεχνών όπως γλύπτες και ψηφιδογράφοι και με δεδομένο το σχήμα των ομάδων κατασκευής και μέσα από τη σκληρή δουλειά των χιλιάδων ελεύθερων και πιθανά δούλων, είναι όλα αυτά που παράγουν συλλογικά ένα αιώνιο μνημείο.
Αλλά στο τέλος, ο σεισμός του θανάτου του Αλέξανδρου έθαψε το μνημείο και το έριξε στη λήθη. Το πιο πιθανό, που συνέβη είναι ότι η άρχουσα ελίτ της Μακεδονίας (βλέπε: Αντίπατρος και Κάσσανδρος) τελικά εξουδετέρωσαν τον Δεινοκράτη, εισέβαλαν τάφο του Ηφαιστίωνα (ό, τι χτίστηκε μέχρι τότε, δηλαδή), το λεηλάτησαν (για να αποκτήσουν χρυσό και ασήμι και άλλα πολύτιμα αντικείμενα), και έθαψαν ολόκληρο το μνημείο (συμπεριλαμβανομένης της περιμέτρου του) για τα καλά με το αμμώδες έδαφος του Στρυμόνα. Ήθελαν μόνο ένα είδος της σφράγισης αυτής που ποτέ δεν θα αποκαλύψει τι είναι μέσα.
Αυτό που διαπιστώνουμε επίσης ότι ,η κατασκευή αυτή, έτσι ώστε να βεβαιωθεί ότι ο τάφος ήταν δομικά σταθερός, με αυτούς τους κακοφτιαγμένους τοίχους στεγανοποίησης που δεν επιτρέπει εσωτερικές μετατοπίσεις του εδάφους είναι κάτι που ένας αρχιτέκτονας της κατηγορίας του Δεινοκράτη ποτέ δεν θα κάνει…!
Ζήτησαν λοιπόν αυτοί ,να κρύψει ό, τι έκαναν στο μνημείο και την ίδια στιγμή βούλονται να εγκαταλείψουν στο μηδέν την συλλογική μνήμη των «επιβαινόντων» του, τον χορηγό του μνημείου Αλέξανδρο και τον αδερφικό φίλο του Ηφαιστίωνα .
Και πέτυχαν όσο αφορά το μνημείο , δεν υπήρξε ενιαία ιστορική αναφορά ,του τεράστιου αυτού, από κάθε ιστορικό ρεκόρ και κατά πολύ φιλόδοξο, που προορίζεται να διαρκέσει και να εντυπωσιάσει για αιώνες, μνημείο και τάφο ενός Χιλίαρχου του Μ Αλεξάνδρου .
Είναι τόσα πολλά μηνύματα από βγαίνουν από εδώ, όχι μόνο για την Ελλάδα, τους Έλληνες και τον Ελληνισμό, αλλά και για την ανθρωπότητα στο σύνολό της. Ωστόσο, αυτή είναι μια ιστορία - που δεν είναι τεκμηριωμένη με γεγονότα σε όλη αυτή την υπόθεση αλλά εμπεριέχει μόνο σκέψεις ,απόηχο λογικών συμπερασμάτων , θεμελιώνεται όμως σε ιστορικά γεγονότα, ημερομηνίες, και ό, τι έχει αποκαλυφθεί μέχρι τώρα από τους αρχαιολόγους στο λόφο Καστά . Αλλά αύριο είναι μια άλλη μέρα. Κάποιοι νέο εύρημα μπορεί να ανατρέψει όλα ή ορισμένα τμήματα αυτής της ιστορίας. ΟΨΩΜΕΘΑ….
George Watkins
ΑΠΟ ΤΟΝ ΣΕΠΤΈΜΒΡΙΟ
Τα στοιχεία που παρουσίασε ο Θεόδωρος Μαυρογιάννης με θέμα «Ο τύμβος της Αμφιπόλεως: έλεγχος των γεγονότων και των πηγών της περιόδου 324-294 π.Χ.».
Στοιχεία που να οδηγούν στην εκτίμηση ότι ο τάφος της Αμφίπολης ανήκει στον Ηφαιστίωνα παρουσίασε σε εισήγηση του ο Αναπληρωτής Καθηγητής του Τμήματος Ιστορίας και Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Κύπρου, Θεόδωρος Μαυρογιάννης με θέμα «Ο τύμβος της Αμφιπόλεως: έλεγχος των γεγονότων και των πηγών της περιόδου 324-294 π.Χ.».
7. Στον τρίτο θάλαμο-τέταρτο χώρο θα συνεχιστεί τις επόμενες μέρες η συστηματική αφαίρεση του αμμώδους χώματος.
Τεχνικές παρατηρήσεις
1. Υλοποιείται το σχέδιο για τη σύνταξη του μεσοπρόθεσμου προγράμματος των απαραίτητων εργασιών και μελετών ,ώστε το ταφικό συγκρότημα να μπορεί να παραμείνει ως έχει για διάστημα ενός έως και τριών ετών, λαμβάνοντας όλες τις επιπλέον φορτίσεις που μπορεί να δεχθεί (σεισμούς, χιονοπτώσεις, κλπ).
2. Θα πραγματοποιηθούν αλλαγές στις διατάξεις των μεταλλικών στερεωτικών υποστυλωμάτων, ώστε να επιτευχθεί η καλύτερη και αποτελεσματικότερη πρόσβαση των συνεργείων συντήρησης.
Σημείωση 1.
Αναλυτικά, θα δοθεί το πρόγραμμα των εργασιών στην επόμενη ενημέρωση, καθώς και ο χρόνος εντός του οποίου θα υλοποιηθούν οι δράσεις, που μπορεί να επιτρέψουν την ελεγχόμενη και ασφαλή επισκεψιμότητα στον χώρο.
Σημείωση 2.
Μετά την ενημέρωση από την κ. Α. Παναγιωταρέα για την πορεία των ανασκαφικών εργασιών, η Γ.Γ. του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού κ. Λ. Μενδώνη θα απαντήσει σε τυχόν ερωτήσεις των δημοσιογράφων. Θα αποσταλεί και το υλικό των απαντήσεων.
http://www.yppo.gr/2/g22.jsp?obj_id=58932
ΕΛΕΝΗ ΑΡΒΕΛΕΡ
Οι «εικασίες για το...Κασσάνδρειον της Αμφίπολης»
Δημοσίευση τις 26/10/2014 στο ΕΘΝΟΣ http://www.ethnos.gr
Ο «μυστηριώδης ένοικος» του τάφου της Αμφίπολης, που βασανίζει το μυαλό όλων των Ελλήνων, απασχολεί το ίδιο και τη διαπρεπή βυζαντινολόγο Ελένη Γλύκατζη-Αρβελέρ, που ψάχνει απαντήσεις... πριν από τη μεγάλη απάντηση των αρχαιολόγων.
Ο βασιλιάς Κάσσανδρος είναι, σύμφωνα με τις ιστορικές εικασίες της ξεχωριστής Ελληνίδας, ο πιθανότερος κάτοχος του ταφικού μνημείου της Αμφίπολης.
«Πιστεύω ότι με το μνημείο της Αμφίπολης πρέπει να σχετίζονται επιφανείς, που είχαν δεσμούς λόγω καταγωγής ή λόγω δράσης με αυτή την πόλη. Πιθανότατα (να πω ασφαλώς;) ο ίδιος ο Κάσσανδρος και η γυναίκα του Θεσσαλονίκη» εκτιμά η βυζαντινολόγος, που εντόνως υποστηρίζει ότι «η μεγαλοπρέπεια του μνημείου συνάδει με τον χαρακτήρα του Κασσάνδρου.
«Δεν είναι συνηθισμένο σοβαροί επιστήμονες, όπως μερικοί θεωρούν την αφεντιά μου, για τα βυζαντινά πράγματα, να μπαίνουν στα χωράφια συναδέλφων τους άλλης ειδικότητας», ομολογεί η ιστορικός κ. Αρβελέρ, εξηγώντας το γιατί έγραψε το βιβλίο «Εικασίες, Βεργίνα - Αμφίπολη»: «Το τολμώ έχοντας επίγνωση του παράδοξου του διαβήματός μου, μόνο και μόνο για να παρουσιάσω ένα πρόβλημα που με απασχολεί από καιρό».
«Το μνημείο χρονολογείται, όπως φαίνεται, σε μια περίοδο που περιλαμβάνει και τα χρόνια της εξουσίας του Κασσάνδρου στην Αμφίπολη», αναφέρει μεταξύ άλλων η κ. Αρβελέρ, επιχειρώντας να δώσει απάντηση στο ερώτημα που την απασχολεί.
Η ίδια απομακρύνεται από τα γνωστά επιστημονικά ενδιαφέροντά της και ασχολείται με τον τάφο της Βεργίνας και τον πρόσφατα ανακαλυφθέντα τάφο της Αμφίπολης.
Οπως εξηγεί στην εισαγωγή του ολιγοσέλιδου βιβλίου της, την απασχολούσε από καιρό «η παρουσία της ελεφαντοστέινης κεφαλής του Μεγάλου Αλεξάνδρου στον τάφο του πατέρα του, Φιλίππου», η παρουσία ομοιώματος βασιλεύοντος βασιλέως σε τάφο ανάμεσα σε νεκρούς. Αυτό το παράδοξο έδωσε αφορμή για διαβάσματα, σκέψεις και εικασίες.
Ελένη Αρβελέρ
«Το θάρρος για τη δημοσίευση αυτών των ''Εικασιών'' μου το έδωσε η Λένα Σαββίδη, η αδελφική μου φίλη, στην οποία παιγνιωδώς ανακοίνωσα κάποιες περί Βεργίνας και Αμφίπολης σκέψεις και υποθέσεις. Φάνηκαν οι υποθέσεις αυτές στη Λένα ενδιαφέρουσες και μάλλον αληθοφανείς, με ενθάρρυνε να τις παρουσιάσω και αποφάσισε να τις δημοσιοποιήσει χάρη στον εκδοτικό οίκο ''Ερμής''...
... τις αρχαιολογικές μου γνώσεις για τον τάφο της Βεργίνας τις οφείλω στο άρτιο έργο του Μανόλη Ανδρόνικου ''Βεργίνα''.
... όλως, όμως, ιδιαίτερα πρέπει να σημειώσω το πολύτιμο προσωπογραφικό λεξικό της Αμαλίας Μεγαπάνου...».
Η χρονολόγηση
Στο βιβλίο «Εικασίες, Βεργίνα - Αμφίπολη» η Ελένη Αρβελέρ παρουσιάζει τις δικές της σκέψεις «μόνο και μόνο για να παρουσιάσω ένα πρόβλημα που με απασχολεί από καιρό».
Η Ελένη Γλύκατζη-Αρβελέρ αναζητεί τον «ένοικο» του ταφικού μνημείου στο περιβάλλον του Κασσάνδρου (358 ή 350-297 π.Χ.), επιγόνου του Μεγάλου Αλεξάνδρου, στρατηγού, προσώπου που είχε ισχύ και ρόλο κεντρικό στον πόλεμο των διαδόχων του Αλέξανδρου για την εξουσία, που αποδεικνύεται και από την ίδρυση πόλης στην οποία έδωσε το όνομα της συζύγου του και ετεροθαλούς αδελφής του Μεγάλου Αλεξάνδρου Θεσσαλονίκης.
Γράφει σχετικά στο βιβλίο της:
«Ας έρθουμε όμως στο μεγαλειώδες ταφικό μνημείο της Αμφίπολης και ας κάνουμε ακόμη μια εικασία. Το μνημείο χρονολογείται, όπως φαίνεται, σε μια περίοδο που περιλαμβάνει και τα χρόνια της εξουσίας του Κασσάνδρου στην Αμφίπολη. Ο Κάσσανδρος εκδικούμενος την Ολυμπιάδα που είχε βάναυσα δολοφονήσει τον Φίλιππο Αριδαίο και τη γυναίκα του την Ευρυδίκη, αλλά και τον αδελφό του τον Νικάνορα, αποφάσισε να ενταφιάσει μεγαλοπρεπώς το βασιλικό αυτό ζεύγος, μάλιστα μαζί με την Κυνάνη, τη μητέρα της Ευρυδίκης και κόρη του Φιλίππου του Β'. Εγινε βέβαια αυτός ο ενταφιασμός στις Αιγές και όχι στην Αμφίπολη, μολονότι είχε αναδειχθεί τότε η πόλη αυτή σε κέντρο δράσης του Κασσάνδρου.
...αφού λογικά το βασιλικό ζεύγος Φιλίππου Αριδαίου και Ευρυδίκης θάφτηκε στις Αιγές, στους βασιλικούς τάφους ως βασιλείς που ήταν τότε, μένει να αναρωτηθούμε θα πρέπει δηλαδή, να θέσουμε μια αντίστοιχη ερώτηση: πού άραγε θάφτηκε ο ίδιος ο Κάσσανδρος (πέθανε το 297 π.χ.) και η σύζυγός του Θεσσαλονίκη;
Νομίζω ότι είναι πολύ πιθανόν ο οικιστής που είχε μάλιστα καταλάβει την Αθήνα και είχε γνωρίσει το κτιριακό μεγαλείο της να ανέγειρε μεγαλοπρεπές για την οικογένειά του μαυσωλείο, στην Αμφίπολη.
...το ταφικό μνημείο της Αμφίπολης, πρέπει κατά την υπόθεση που ανέλυσα να ανήκει στην οικογένεια του Κασσάνδρου. Κατά κύριο λόγο στον ίδιο και στη γυναίκα του, Θεσσαλονίκη, ίσως και στους γιους του, τον Φίλιππο που βασίλευσε για λίγο μετά τον πατέρα του, και τον μητροκτόνο Αντίπατρο, αλλά ακόμη και τον επονομαζόμενο Αλέξανδρο, παρόλο που αυτός δολοφονήθηκε από τον Δημήτριο μακριά στη Λάρισα».
Η Ελένη Γλύκατζη-Αρβελέρ, που θεωρείται σήμερα από τις πλέον εξέχουσες πανεπιστημιακές προσωπικότητες, ιδιαίτερα στη Βυζαντινολογία, με πολύ μεγάλο αριθμό σχετικών διαλέξεων και ομιλιών εντός και εκτός Ελλάδας, έχει βαθιά γνώση της Ιστορίας. Είναι πρύτανης των Πανεπιστημίων της Σορβόνης από το 1976, καγκελάριος των Πανεπιστημίων του Παρισιού, διευθύντρια του Κέντρου Ερευνας Βυζαντινής Ιστορίας και Πολιτισμού και πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Πολιτιστικού Κέντρου Δελφών.
Στα ενδιαφέροντά της, όπως η ίδια δήλωσε στην τελευταία επίσκεψή της στην Αθήνα, περιλαμβάνεται η Βεργίνα με την Αμφίπολη και οι ιστορικές τους ρίζες:
«Τι εμποδίζει να δεχτούμε ότι στον τάφο του πατέρα του, Φιλίππου, μεταφέρθηκαν -μετά την, πρόσκαιρη ίσως, ταφή του στην Αίγυπτο, τα οστά του Αλέξανδρου;» αναρωτιέται για τον τάφο της Βεργίνας η συγγραφέας, τα οποία, στην εποχή σύγχυσης και δολοπλοκιών που ακολούθησε τον θάνατο του Μεγάλου Αλεξάνδρου υποθέτει ότι φυγαδεύτηκαν από την Αίγυπτο και τάφηκαν σε μια σχεδόν ιδιωτική τελετή ταφής στον οικογενειακό τάφο του Φιλίππου Β΄, που κοσμήθηκε στη συνέχεια με τη ζωφόρο που παριστάνει τον Αλέξανδρο.
Η κ. Αρβελέρ πιστεύει ακράδαντα ότι ο τάφος της Αμφίπολης συνδέεται μόνο με πρόσωπα που σχετίζονται με την πλούσια αρχαία πόλη:
«Εννοώ, εκτός από τους ναυάρχους του στρατηλάτη, όπως ανέφερα τον Κάσσανδρο, που ανέδειξε την Αμφίπολη, σε κέντρο δράσης του, αλλά και όσους κατά τον ένα ή άλλο τρόπο βρέθηκαν στο διάβα του πανίσχυρου βασιλέως της Μακεδονίας. Να μνημονεύσω τον Αντίπατρο, τον Νικάνορα...».
Η φιλοτέχνηση
Αναλύοντας τα μέχρι τώρα ευρήματα της Αμφίπολης η κ. Ελένη Αρβελέρ εικάζει ότι «μπορεί το εργαστήρι και τα υλικά να είναι μακεδονικά, αλλά τo χέρι που τα φιλοτέχνησε να είναι από καλλιτέχνες Αθηναίους:
«Οι καλλιτεχνικά εξαίρετες Καρυάτιδες και οι Σφίγγες που έχουν έρθει στο φως χάρη στην ανασκαφή της Αμφίπολης, θα μπορούσαν ίσως να έχουν φιλοτεχνηθεί από Αθηναίους προσκληθέντες από τον Κάσσανδρο, ή απλώς φυγάδες από την πόλη τους, που είχε χάσει την εποχή εκείνη τον πλούτο, την αίγλη, τη δόξα και τη λάμψη της».
«Νομίζω απαραίτητο να πω εδώ ότι όλα αυτά ανήκουν στη σφαίρα αληθοφανών ίσως εικασιών, και ότι όπως όλοι, περιμένω την επιστημονική απάντηση των ειδικών με ανυπομονησία. Ομως παρακαλώ τους ειδικούς που βέβαια έχουν τον τελευταίο λόγο να μην ξεχάσουν την εν Αμφιπόλει δράση του Κασσάνδρου, αλλά ούτε τη γυναίκα του Θεσσαλονίκη, αν βέβαια βρεθούν γυναικεία οστά και κτερίσματα στο μεγαλειώδες μνημείο της Αμφίπολης...
...Να ονομάσω, λοιπόν, Κασσάνδρειον το μνημείο της Αμφίπολης;».
ΒΙΒΙΑ ΜΠΕΝΕΚΟΥ
bibian@pegasus.gr
Αμφίπολη : Ο λεηλατημένος τάφος του Ηφαιστίωνα
23/10/14 (αναδημοσίευση από http://ellinondiktyo.blogspot.gr/2014/10/blog-post_23.html )
Από τον George Watkins
Αμφίπολη , λόφος Καστά .Το πιο πιθανό, που συνέβη είναι ότι η άρχουσα τάξη της Μακεδονίας (βλέπε: Αντίπατρος και Κάσσανδρος) τελικά εξουδετέρωσαν τον Δεινοκράτη, εισέβαλαν στον τάφο του Ηφαιστίωνα (ό, τι χτίστηκε μέχρι τότε, δηλαδή), το λεηλάτησαν (για να αποκτήσουν χρυσό και ασήμι και άλλα πολύτιμα αντικείμενα), και έθαψαν εξ ολόκληρου το μνημείο (συμπεριλαμβανομένης της περιμέτρου του) για τα καλά με το αμμώδες έδαφος του Στρυμόνα.
Μία πιθανή υπόθεση που έχει βάσεις
Είμαστε στην διάρκεια μιας κρίσιμης περιόδου,Νοέμβριος του 324 π.Χ. (θάνατος του Ηφαιστίωνα ) και την άφιξη του Κάσσανδρου στη Βαβυλώνα λίγο πριν το θάνατο ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ Ιούλιος 323 π.Χ..
Εδώ είναι κάτι που αναφέρει ο καθηγητής Ιστορίας Μαυρογιάννης (Πανεπιστήμιο Κύπρου) ότι δηλαδή ο ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ έδωσε το Νοέμβριο / Δεκέμβριο του 324 π.Χ. συγκεκριμένες εντολές για να φτιάξουν έναν τάφο / μνημείο που θα κατασκευάζονταν στη Μακεδονία για τον Ηφαιστίωνα , μάλιστα έστειλε πολλά χρήματα (ερώτημα είναι: με ποιον και σε ποιον συγκεκριμένα;) για το σκοπό αυτό.
Είναι για αυτές τις αναφορές , που αναφέρεται ο καθ. Μαυρογιάννης , όπου δέχονται την υπόθεση ότι ο Ηφαιστίων είναι θαμμένος στον λόφο Καστά .
Είναι λογικό λοιπόν, να υποθέσουμε ότι τα χρήματα πήγαν στον Αντιβασιλέα Αντίπατρο και ενδεχομένως, με την μεταφορά και φρούρηση του Κάσσανδρου .
Είναι λογικό να υποθέσουμε ότι ο Κάσσανδρος ήξερε πόσα χρήματα έστειλε ο Αλέξανδρος στον Αντίπατρο για την ταφή του Ηφαιστίωνα .Ο καθ Μαυρογιάννης εξηγεί επίσης γιατί στην Αμφίπολη ο τάφος και όχι σε οποιαδήποτε άλλη θέση για παράδειγμα, στις Αιγές .
Τώρα, εδώ παραθέτω τις σκέψεις μου και μια σειρά λογικών συμπερασματικών εννοιών για το πώς θα μπορούσε να συμβεί αυτή η επιχείρηση , η ταφή δηλαδή του Ηφαιστίωνα στην Αμφίπολη.
(1) Δεκέμβριος του 324 π.Χ. Ο σχεδιασμός του έργου αρχίζει και ο Δεινοκράτης στήνει το "γραφείο" του γεμάτο από σχεδιαστές, καλλιτέχνες, κατασκευαστές, μηχανικούς, εργοδηγούς , κ.λ.π. και πιθανώς εκατοντάδες, αν όχι χιλιάδες σκλάβους από την Ασία και την Αφρική είναι αυτοί που θα συναρμολογήσουν τον δόμο . Σύμφωνα με μια γρήγορη και αυστηρή διαδικασία , με συνολικό προγραμματισμό, ο σχεδιασμός και τη διαχείριση της διαδικασίας έχει ολοκληρωθεί μέχρι τις αρχές της Άνοιξης 323 π.Χ.
Ο τελικός σχεδιασμός για ένα μνημείο ανά τους αιώνες ,είναι τώρα στα χέρια του καλύτερου γνωστού αρχιτέκτονα της αυτοκρατορίας, του Δεινοκράτη.
Η κατασκευή ξεκινά από τον Μάρτιο, και η προεργασία έχει οριστεί, τόσο στο εργοτάξιο στον τύμβο , καθώς και στη Θάσο όπου είναι τα λατομεία. Ο Δεινοκράτης είχε πιθανώς ένα μεγάλο σχέδιο για μια μνημειώδη κατασκευή στη συνέχεια προς τιμήν του, δηλαδή του δεύτερου πιο σημαντικού προσώπου της αυτοκρατορίας, του Ηφαιστίωνα .
Κανείς δεν γνωρίζει το ακριβές σχήμα των εν λόγω σχεδίων, το κεντρικό ρυθμιστικό σχέδιο, τόσα πολλά βασικά ερωτήματα που θα πρέπει να μείνουν μάλλον αναπάντητα. Κεντρική ερώτηση ,σε αυτές τις ερωτήσεις είναι ,εαν αυτό είχε προγραμματιστεί να είναι επισκέψιμο μνημείο / τάφος / μαυσωλείο ή απλά ένα σφραγισμένο μνημείο όπως καλύπτονται οι τάφοι και στην παράδοση των βασιλικών τάφων στις Αιγές .
Έχουμε μερικές σκέψεις για το θέμα αυτό, αλλά αυτό δεν είναι απόδειξη του όλου θεωρήματος
Ο τύπος της περιμέτρου που ο Δεινοκράτης οραματίστηκε μπορεί να μας πει και αυτό είναι δική μου υπόθεση, ότι το μνημείο είχε ως στόχο ,από τον Δεινοκράτη, να είναι επισκέψιμο σε όλη τη διαδρομή περιμετρικά (ορατό) μέχρι την μαρμάρινο πόρτα του. Αλλά για να το επιτρέψει αυτό, θα πρέπει να σχεδιαστεί ώστε να είναι καλυμμένη ή είσοδος και καλά προστατευμένη (από τα στοιχεία της φύσεως - τη βροχή και το χιόνι, καθώς και τους πλιατσικολόγους) για να υπάρχει αυτή η μεγάλη είσοδος, με τη μνημειακή μαρμάρινη επικάλυψη, η οποία καλύπτει μάλιστα 500 μ. περιμετρικά το μνημείο και η οποία επικάλυψη ποτέ δεν τελείωσε ,όπως διαπιστώθηκε, αλλά έχουμε μια ακόμα κατασκευή ,ένα λιοντάρι που προοριζόταν να τοποθετηθεί στην κορυφή του μνημείου, αλλά η ήπια καμπύλη στο ανάχωμα (απουσιάζει μεγάλος όγκος γέας για να είναι ολοκληρωμένος ο τύμβος) κάτι που πιθανά δείχνει ότι ποτέ δεν πήγε να τοποθετηθεί ,ο λέων, στη βάση που σχεδίασε για αυτόν Δεινοκράτης.
(2) Ο τάφος είναι σαφώς κατασκευασμένος από κάτω προς τα πάνω: δηλαδή, μετά τη μελέτη της γεωλογίας του φυσικού αναχώματος Καστά το βέλτιστο σημείο εισόδου είχε πάρει τότε την βέλτιστη δυνατή κατεύθυνση για τον διάδρομο του τάφου που εντοπίστηκε.
Η κατασκευή του τάφου ήταν πιο πιθανό να γίνεται , σε υπαίθριο πλήρες φως της ημέρας σε όλους τους θαλάμους, με την πιθανή εξαίρεση τον τελικό ταφικό θάλαμο - ο οποίος είναι λαξευμένος μέσα στο φυσικό πέτρωμα του βουνού αυτού. (Αναφορά από τους σπηλαιολόγους της ανασκαφής).
Οι τελευταίες πινελιές στα πατώματα πρέπει να έχουν ξεκινήσει με το ψηφιδωτό δάπεδο. Οι ακριβείς διαστάσεις του ψηφιδωτού της αρπαγής της Περσεφόνης από τον Πλούτωνα, και η διαπίστωση των προηγμένων κανόνων της άλγεβρας και της γεωμετρίας του χώρου που βρέθηκαν στο συγκρότημα όπως και οι μαίανδροι στο πλαίσιο που περιέχει αυτό το ψηφιδωτό πρέπει να προσδιορίζουν το ακριβές πλάτος του μεγάλου διαδρόμου από τις σφίγγες μέχρι τον ταφικό θάλαμο αλλά και το μέγεθος της και με ό, τι άλλο , συμπεριλαμβανομένης της υπάρχουσας δίφυλλης μαρμάρινης πόρτας.
(3) Κατά το χρονικό διάστημα Απρίλιος - Ιούλης 323 π.Χ. η θέση αυτή τις περιοχής στην Αμφίπολη πρέπει να βουίζει από την οικοδομική δραστηριότητα, όπως καμία άλλη χώρα είχε ποτέ βιώσει, οπουδήποτε στα Βαλκάνια (Ελληνική Χερσόνησος) μέχρι τότε.
Δεν ήταν μόνο το μέγεθος του μνημείου/τάφου που ήταν το βασικό θέμα εδώ, αλλά κυρίως από τη διαταγή του Αλεξάνδρου του Άρχοντα-Θεού από τους πιο ισχυρούς και στην πλουσιότερη αυτοκρατορία που η Ευρώπη και η Ανατολική Ασία, είχε γνωρίσει ποτέ μέχρι τότε αλλά και σήμερα, για να τελειώσει γρήγορα και να υποδεχθεί τον Ηφαιστίωνα ,Βασιλικό Εταίρο ,Χιλίαρχο και αδερφικό του φίλο στην αγκαλιά της η Μακεδονική γη . Στο κτίριο αυτό οι προσπάθειες κατασκευής πρέπει να έχουν συναγωνιστεί την κατασκευή των Πυραμίδων της Γκίζας.
(4) Στη συνέχεια, έρχεται ο Ιούνιος του 323 π.Χ. Ο απροσδόκητος θάνατος του Αλέξανδρου έρχεται ως ένα σοκ για τη Μακεδονία και το γνωστό τότε κόσμο. Ο Αντίπατρος έχει στα χέρια του μια πολιτική κρίση να διαχειριστεί. Ένα τεράστιο πολιτικό κενό έχει δημιουργηθεί ξαφνικά, και αυτός είναι σε ένα από τα δύο επίκεντρα των εν λόγω σεισμού πολλών Ρίχτερ (το άλλο είναι στη Βαβυλώνα).
Έχει ακόμα στην κατοχή του πολλά χρήματα για τη συνέχιση της κατασκευής του τάφου, αλλά τώρα οι πολιτικές και οικονομικές προτεραιότητες μέσα στο πλαίσιο των καθηκόντων του, έχουν αλλάξει δραματικά.
Η ενασχόληση με τη συνέχιση της κατασκευής του πιο ακριβού μνημείου που έχει αναληφθεί ποτέ (πόσο μάλλον να το τελειώσει) πρέπει να τον έχουν επηρεαστεί σημαντικά. Ο ρυθμός της προόδου στην οικοδόμηση της δομής, που ήταν στην αρχή του σχεδιασμού, το οποίο προορίζεται να ανταγωνιστεί οποιοδήποτε άλλο ως τότε γνωστό μνημείο, το ποσοστό αυτό της προτεραιότητας δηλαδή , πρέπει να είχε επιβραδυνθεί σημαντικά.
Η πολιτική βάση του Ηφαιστίωνα πλέον «εξατμίζεται» εντελώς. Η αυτοκρατορική αίγλη του, ως το πιο κοντινό πρόσωπο στον θεό - Αλέξανδρο έχει εξαφανιστεί εν μία νυκτί. Και έτσι υπό αυτή την επιρροή ο Δεινοκράτης θα πρέπει να έχει την αίσθηση ότι ,όντως ήταν σε πολύ αδύναμη θέση.
Το ιστορικό αρχείο δεν είναι σαφής ως προς το τι συνέβη στον Δεινοκράτη μετά το θάνατο του Αλεξάνδρου. Αλλά μπορεί τώρα ενδεχομένως να είμαστε σε θέση να πάρουμε μια γεύση για αυτήν το αρχιτεκτονική μεγαλοφυΐα και το ημιτελές έργο του.
(5) Δεν έχουμε ιστορικά αρχεία σχετικά ,με το αν και πότε, το αποτεφρωμένο σε πυρά κατά το ελληνικό έθιμο , σώμα του Ηφαιστίωνα έφτασε στην Αμφίπολη. Αλλά εδώ η ανασκαφή μπορεί να μας προσφέρει κάποιες ενδείξεις.
Πιθανώς το σώμα να είχε φτάσει πριν ή κοντά στον εν συνεχεία θάνατο του Αλέξανδρου, δεν γνωρίζουμε βέβαια εάν και που τοποθετήθηκε μέσα στους ταφικούς θαλάμους ,ενδεχομένως με βιασύνη, όπως και εάν, η πανοπλία και τα τιμαλφή του τοποθετήθηκαν δίπλα του, ενδεχομένως το προσωπικό του θησαυροφυλάκιο του αλλά και τα αγαπημένα του αντικείμενα.
Η μαρμάρινη πόρτα ήταν κλειδωμένη και σφραγισμένη. Σύμφωνα με έναν σημαντικά μειωμένο προϋπολογισμό πια ο Δεινοκράτης πρέπει τελειώσει το υπόλοιπο του μνημείου (βάζοντας μια στέγη δεύτερης κατηγορίας σε αυτό).
Ποτέ δεν τελείωσε μέχρι τέλους την κατασκευή όπως συγκριτικά ,η θαυμάσια μεγάλη είσοδος μας δείχνει και που μπορεί να είχε οραματιστεί, αντάξια ενός μνημείου αφιερωμένο στην αιώνια μνήμη του Ήρωα, και φυσικά να μπορεί κάποιος να το επισκεφθεί. Δεν είχε καν τελειώσει το μάρμαρο 500 μέτρων στην περιμετρική κάλυψη . Όλα αυτά θα μπορούσαν πιθανότατα να έχουν λάβει χώρα σε λίγους μήνες, καθώς οι οικονομικές απαιτήσεις για τον Αντίπατρο και τον Κάσσανδρο ήταν σε κρίση τότε και το μέλλον αυτού του μνημείου γινόταν σταδιακά πιο θολό.
(6) Στο τέλος του μνημείου πιθανόν να μην ήταν αρκετά, τα χρήματα, για να περατωθεί αυτό που ξεκίνησε ως μια άμεση εντολή από τον μεγαλύτερο στρατιωτικό ηγέτη που πιθανώς, ο κόσμος έχει γνωρίσει ποτέ, τον Αλέξανδρο τον Μέγα και να μεταφραστεί από το όραμα σε πραγματικότητα ,από το μυαλό ενός αρχιτέκτονα ιδιοφυΐα, του Δεινοκράτη, μέσω ενός φιλόδοξου μεγάλο σχεδίου.
Ενός σχεδίου που δημιουργείται από τα επιδέξια χέρια των εξαιρετικά ταλαντούχων καλλιτεχνών όπως γλύπτες και ψηφιδογράφοι και με δεδομένο το σχήμα των ομάδων κατασκευής και μέσα από τη σκληρή δουλειά των χιλιάδων ελεύθερων και πιθανά δούλων, είναι όλα αυτά που παράγουν συλλογικά ένα αιώνιο μνημείο.
Αλλά στο τέλος, ο σεισμός του θανάτου του Αλέξανδρου έθαψε το μνημείο και το έριξε στη λήθη. Το πιο πιθανό, που συνέβη είναι ότι η άρχουσα ελίτ της Μακεδονίας (βλέπε: Αντίπατρος και Κάσσανδρος) τελικά εξουδετέρωσαν τον Δεινοκράτη, εισέβαλαν τάφο του Ηφαιστίωνα (ό, τι χτίστηκε μέχρι τότε, δηλαδή), το λεηλάτησαν (για να αποκτήσουν χρυσό και ασήμι και άλλα πολύτιμα αντικείμενα), και έθαψαν ολόκληρο το μνημείο (συμπεριλαμβανομένης της περιμέτρου του) για τα καλά με το αμμώδες έδαφος του Στρυμόνα. Ήθελαν μόνο ένα είδος της σφράγισης αυτής που ποτέ δεν θα αποκαλύψει τι είναι μέσα.
Αυτό που διαπιστώνουμε επίσης ότι ,η κατασκευή αυτή, έτσι ώστε να βεβαιωθεί ότι ο τάφος ήταν δομικά σταθερός, με αυτούς τους κακοφτιαγμένους τοίχους στεγανοποίησης που δεν επιτρέπει εσωτερικές μετατοπίσεις του εδάφους είναι κάτι που ένας αρχιτέκτονας της κατηγορίας του Δεινοκράτη ποτέ δεν θα κάνει…!
Ζήτησαν λοιπόν αυτοί ,να κρύψει ό, τι έκαναν στο μνημείο και την ίδια στιγμή βούλονται να εγκαταλείψουν στο μηδέν την συλλογική μνήμη των «επιβαινόντων» του, τον χορηγό του μνημείου Αλέξανδρο και τον αδερφικό φίλο του Ηφαιστίωνα .
Και πέτυχαν όσο αφορά το μνημείο , δεν υπήρξε ενιαία ιστορική αναφορά ,του τεράστιου αυτού, από κάθε ιστορικό ρεκόρ και κατά πολύ φιλόδοξο, που προορίζεται να διαρκέσει και να εντυπωσιάσει για αιώνες, μνημείο και τάφο ενός Χιλίαρχου του Μ Αλεξάνδρου .
Είναι τόσα πολλά μηνύματα από βγαίνουν από εδώ, όχι μόνο για την Ελλάδα, τους Έλληνες και τον Ελληνισμό, αλλά και για την ανθρωπότητα στο σύνολό της. Ωστόσο, αυτή είναι μια ιστορία - που δεν είναι τεκμηριωμένη με γεγονότα σε όλη αυτή την υπόθεση αλλά εμπεριέχει μόνο σκέψεις ,απόηχο λογικών συμπερασμάτων , θεμελιώνεται όμως σε ιστορικά γεγονότα, ημερομηνίες, και ό, τι έχει αποκαλυφθεί μέχρι τώρα από τους αρχαιολόγους στο λόφο Καστά . Αλλά αύριο είναι μια άλλη μέρα. Κάποιοι νέο εύρημα μπορεί να ανατρέψει όλα ή ορισμένα τμήματα αυτής της ιστορίας. ΟΨΩΜΕΘΑ….
George Watkins
ΑΠΟ ΤΟΝ ΣΕΠΤΈΜΒΡΙΟ
Τα στοιχεία που παρουσίασε ο Θεόδωρος Μαυρογιάννης με θέμα «Ο τύμβος της Αμφιπόλεως: έλεγχος των γεγονότων και των πηγών της περιόδου 324-294 π.Χ.».
Στοιχεία που να οδηγούν στην εκτίμηση ότι ο τάφος της Αμφίπολης ανήκει στον Ηφαιστίωνα παρουσίασε σε εισήγηση του ο Αναπληρωτής Καθηγητής του Τμήματος Ιστορίας και Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Κύπρου, Θεόδωρος Μαυρογιάννης με θέμα «Ο τύμβος της Αμφιπόλεως: έλεγχος των γεγονότων και των πηγών της περιόδου 324-294 π.Χ.».
Σύμφωνα με την Κυπριακή εφημερίδα Ο Φιλελεύθερος, η διάλεξη είχε ως στόχο να φωτίσει πτυχές των ανασκαφών, «πάντα με το δέοντα σεβασμό στις ανασκαφικές εργασίες που επιτελούνται από την αρχαιολόγο της 28ης Εφορείας Αρχαιοτήτων Κατερίνα Περιστέρη και την ομάδα της», όπως σημείωσε χαρακτηριστικά ο καθηγητής.
Στα ερωτήματα που τέθηκαν σε ποιον ανήκει το υπερμεγέθες επιτάφιο μνημείο, πότε και από ποιον οικοδομήθηκε, ο κ. Μαυρογιάννης υποστήριξε, μέσα από την οπτική γωνία της Ιστορίας των Ελληνιστικών Χρόνων, ότι ο Τύμβος Καστά στην Αμφίπολη, είναι μακεδονικός τάφος και οικοδομήθηκε περί το 325 π.Χ. κατά παραγγελία του Αλεξάνδρου για τον Ηφαιστίωνα. Σημείωσε ότι η διαφορετικότητα ιστορίας και αρχαιολογίας είναι αυτή που καθιστά δύσκολη την απάντηση στα κρίσιμα ερωτήματα που τίθενται για τον Τύμβο.
Η παρουσίαση επικεντρώθηκε κατ’ αρχήν στα γεγονότα των ετών 325-320 π.Χ., με αφετηρία την αίσια επάνοδο από την Ινδία του στόλου του Αλεξάνδρου υπό τον «Αμφιπολίτη» Νέαρχο στις εκβολές του ποταμού Τίγρη (αρχές του 324 π.Χ.) και την απόφαση της Ώπιδος για την αποστρατεία. Συνεχίστηκε με τον αιφνίδιο θάνατο του «φιλαλέξανδρου» Ηφαιστίωνα τον Οκτώβριο του 324 π.Χ. στα Εκβάτανα και κορυφώθηκε με τον θάνατο του ιδίου του Αλεξάνδρου στις 13 Ιουνίου 323 π.Χ. στη Βαβυλώνα και με τα της ταφής του στην Αίγυπτο, αρχικά στην Μέμφιδα και κατόπιν στην Αλεξάνδρεια, οριστικά στο μαυσωλείο των ανακτόρων που ονομάστηκε Σήμα.
Στο δεύτερο μέρος εξετάστηκαν τρία δραματικά επεισόδια με κίνητρο τη διαδοχή της βασιλείας του Αλεξάνδρου: Η δολοφονία του «βασιλέως» Φιλίππου Γ΄ Αρριδαίου και της συζύγου του Ευρυδίκης με διαταγή της Ολυμπιάδος το 317 π.Χ., η δολοφονία της Ολυμπιάδος από τον Κάσσανδρο το 316 π.Χ. και τέλος η δολοφονία της Ρωξάνης, χήρας του Αλεξάνδρου, και του ηλικίας 12/13 ετών παιδιού τους «βασιλέως» Αλεξάνδρου Δ΄, με απόφαση επίσης του Κασσάνδρου. Το τελευταίο αυτό έγκλημα φέρεται να έλαβε χώρα στην ακρόπολη της Αμφιπόλεως το 310/309 π.Χ., όπου μητέρα και γιος είχαν τεθεί υπό αυστηρό περιορισμό από το 316 π.Χ. Και οι δύο χρονολογικοί πυρήνες του ιστορικού προβλήματος (325-320 π.Χ., 320-315 π.Χ., μέχρι την διακήρυξη της Τύρου από τον Αντίγονο Μονόφθαλμο) είχαν σκοπό να υποβοηθήσουν μιαν λογική απάντηση στα κρίσιμα ερωτήματα που προκύπτουν. Εξετάστηκε ο θάνατος του Αντιγόνου Μονοφθάλμου ο οποίος πέθανε το 301 π.Χ. και ανακηρύχτηκε βασιλεύς μαζί με το γιο του Δημήτριο Πολιορκητή το 306 π.Χ., μετά από τη Ναυμαχία της Σαλαμίνας στην Κύπρο.
ΑΡΧΑΙΓΝΩΜΩΝ
ΝΕΩΤΕΡΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΠΟΥ ΣΥΜΒΑΛΛΟΥΝ ΣΤΗΝ ΑΠΟΨΗ ΑΥΤΗ :
ΔΙΑΒΑΖΟΥΜΕ ....
Nέα ερωτηματικά βασανίζουν τους αρχαιολόγους που ασχολούνται με την ανασκαφή του Τύμβου Καστά στην Αμφίπολη.
Πώς ερμηνεύεται το ότι η μαρμάρινη θύρα, αυτής που συνδέει άμεσα την Αμφίπολη με τον τάφο του Φιλίππου στη Βεργίνα λόγω ομοιότητας, βρέθηκε κομματιασμένη ενώ το περιθύρωμά της άθικτο; Εάν η θραύση της θύρας οφείλεται σε σεισμό ή δονήσεις που προκλήθηκαν από βομβαρδισμούς, πώς είναι δυνατόν να επηρεάστηκαν μόνο τα θυρόφυλλα και όχι το πλαίσιό τους;
Οι ειδικοί δεν έχουν εξήγηση για το πώς έσπασε η πόρτα, προφανώς όμως μοιάζει απίθανο να έχει σπάσει από φυσικά αίτια. Τότε την έσπασαν οι τυμβωρύχοι; Ίσως ναι, ίσως όχι. Από την άποψη της εξαγωγής συμπερασμάτων για το μνημείο, η μαρμάρινη θύρα είναι ένα εύρημα σημαντικότερο ακόμη και από τις Καρυάτιδες, καθώς μαρτυρά ενδεχομένως διαφορετικές φάσεις στη μακραίωνη ιστορία του Τύμβου.
Στο ίδιο τοίχο με τη σπασμένη θύρα, υπήρχε η γνωστή μικρή οπή, μέσω της οποίας θα μπορούσαν να έχουν διεισδύσει οι τυμβωρύχοι. Και εάν αυτό ισχύει, τότε δεν θα είχαν κανένα λόγο να σπάσουν την πόρτα για να εισχωρήσουν στο μνημείο. Παρόλ' αυτά, θα μπορούσε να ισχύει ένα δεύτερο σενάριο: Ο τάφος να έχει συληθεί σε πολύ πρώιμο στάδιο και η θραύση της θύρας να συντελέστηκε κατά την πρώτη αυτή λεηλασία. Κατόπιν ο τάφος επιχώθηκε πλήρως και σφραγίστηκε, αφήνοντας περιθώριο μόνο για το μικρό «λαγούμι» κοντά στην οροφή.
Οι υποθέσεις για το τι συνέβη στην μαρμάρινη θύρα με το ιωνικό περιθύρωμα θα μπορούσαν να πολλαπλασιαστούν ή και να εκλείψουν, αρκεί να γνωρίζαμε εάν ισχύει στην πράξη η εκτίμηση του γεωλόγου κ. Λάζαρου Πολυμενάκου ότι στον Τύμβο Καστά υπάρχει και δεύτερη είσοδος.
Στην τρισδιάστατη αναπαράσταση του Λόφου, ο ειδικός επιστήμονας σημειώνει τη θέση ενός πιθανού δεύτερου ορύγματος εισόδου, στην βορειοδυτική πλευρά, περίπου στο ένα τέταρτο του κύκλου αριστερά από τις Σφίγγες. Με αυτήν ο τάφος θα ήταν διπλά ευάλωτος -ή και διπλά προστατευμένος, εάν αποδεικνυόταν μια τυφλή, αδιέξοδη «ψευδο-είσοδος».
Ανεξάρτητα εάν η σύραγγα με τους ενδιάμεσους θαλάμους όπως έχουν αποκαλυφθεί έως τώρα εξακολουθεί ενιαία ή πρόκειται για πολλαπλές και ανεξάρτητες ταφές, αυτό που φαίνεται είναι ότι το μνημείο αναπτύσσεται προς τα βορειοανατολικά. «Στρίβει», δηλαδή, προς τα δεξιά, σαν ο αρχιτέκτονας να ήθελε να αποφύγει κάτι στο κέντρο του λόφου ή, απλώς να προσφέρει θέα στον νεκρό προς την κοιλάδα του Στρυμόνα και τη θάλασσα στο βάθος.
Από γεωφυσικής άποψης, γύρω από το μνημείο που αποκαλύπτεται σταδιακά, υπάρχει ένα άλλο μνημείο, εξίσου αξιοθαύμαστο για την τεχνική αρτιότητα, την πρωτοτυπία και τις διαστάσεις του. Η κατασκευή του Τύμβου συναρπάζει τους ειδικούς, οι οποίοι το θεωρούν μοναδικό, ακόμη και εάν στο εσωτερικό του δεν περιέχονταν ούτε Σφίγγες, ούτε Καρυάτιδες.
Το εντυπωσιακό είναι ότι οι λίθινες κατασκευές, η σύραγγα με την καμαρωτή οροφή, μαρτυρούν μια λογική επίγειου αρχιτεκτονήματος, ενός μνημείου που δεν προοριζόταν να σκεπαστεί με τόνους χώματος. Ωστόσο, η εσωτερική επίχωση δείχνει ότι ο κατασκευαστής του προσπάθησε να συγκεράσει τη μεγαλοπρέπεια ενός υπέργειου μνημείου με τις στατικές ιδιαιτερότητες ενός υπόγειου. Το μέσον που επέλεξε για να στηρίξει το έργο του εσωτερικά, ήταν η επίχωση.
Τα χώματα που αφαιρούνται από τους ανασκαφείς, επί της ουσίας, είναι οι «μυς» του μνημείου. Χωρίς αυτούς, ο κίνδυνος της κατάρρευσής του αυξάνεται γεωμετρικά. Άρα, κατά κάποιο τρόπο, η αμμώδης επίχωση είναι το μέσον που χρησιμοποιεί το ίδιο το μνημείο για να προστατεύσει τα μυστικά του, εκβιάζοντας τους ερευνητές με την αυτοκαταστροφή του.
Όσο για το πώς συνδυάζεται η «υπόγεια» με την «επίγεια» λογική, ο τρίτος -και πιθανώς ο τέταρτος- θάλαμος, οι οποίοι αναπτύσσονται κατά βάθος, τουλάχιστον κατά δύο μέτρα πιο χαμηλά από το επίπεδο των προηγουμένων, ίσως προσφέρουν τις απαντήσεις που αναζητά η διεπιστημονική ομάδα των ανασκαφέων.
Συνεχίζονται οι ανασκαφικές εργασίες από την ΚΗ Εφορεία Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων, στον Τύμβο Καστά, Αμφίπολης.
21/10/2014 δελτίου τύπου ΥΠΠΟΤο Σάββατο (18/10/2014) και τη Δευτέρα (20/10/2014) προχώρησε η ανασκαφή σε όλη την επιφάνεια στο εσωτερικό του τέταρτου χώρου (4,5Χ6μ.) και σε βάθος μέχρι 5,20 μ. από την κορυφή της θόλου.
Σε βάθος 0,15μ. από την επιφάνεια του κατωφλίου εντοπίστηκε και αποκαλύφθηκε το μαρμάρινο κεφάλι Σφίγγας. (φωτο 5,6,7,8) Είναι ακέραιο με ελάχιστη θραύση στη μύτη. Έχει ύψος 0,60 μ. Το κεφάλι ταυτίζεται και αποδίδεται στον κορμό της ανατολικής Σφίγγας, όπου ήταν ένθετο. Στρέφεται προς την είσοδο και φέρει πόλο. Στο κάτω μέρος του λαιμού σώζεται ακέραιη η διατομή της έδρασης στο σημείο ένθεσης στον κορμό της. Έχει κυματιστούς βοστρύχους, που φέρουν ίχνη κόκκινου χρώματος, οι οποίοι πέφτουν στον αριστερό ώμο της, ενώ συγκρατούνται από λεπτή ταινία. Πρόκειται για γλυπτό εξαιρετικής τέχνης. Βρέθηκαν, επίσης, θραύσματα από τα φτερά των Σφιγγών.
Τις επόμενες ημέρες έχει προγραμματιστεί η αφαίρεση πεσμένων πωρόλιθων από το εσωτερικό του τρίτου χώρου καθώς και των τμημάτων της θύρας τα οποία περιγράψαμε. Συγχρόνως, θα ενισχυθούν οι υποστυλώσεις προκειμένου να συνεχιστεί η ανασκαφική έρευνα στην υπόλοιπη έκταση του τρίτου χώρου.http://www.yppo.gr
Στα ερωτήματα που τέθηκαν σε ποιον ανήκει το υπερμεγέθες επιτάφιο μνημείο, πότε και από ποιον οικοδομήθηκε, ο κ. Μαυρογιάννης υποστήριξε, μέσα από την οπτική γωνία της Ιστορίας των Ελληνιστικών Χρόνων, ότι ο Τύμβος Καστά στην Αμφίπολη, είναι μακεδονικός τάφος και οικοδομήθηκε περί το 325 π.Χ. κατά παραγγελία του Αλεξάνδρου για τον Ηφαιστίωνα. Σημείωσε ότι η διαφορετικότητα ιστορίας και αρχαιολογίας είναι αυτή που καθιστά δύσκολη την απάντηση στα κρίσιμα ερωτήματα που τίθενται για τον Τύμβο.
Η παρουσίαση επικεντρώθηκε κατ’ αρχήν στα γεγονότα των ετών 325-320 π.Χ., με αφετηρία την αίσια επάνοδο από την Ινδία του στόλου του Αλεξάνδρου υπό τον «Αμφιπολίτη» Νέαρχο στις εκβολές του ποταμού Τίγρη (αρχές του 324 π.Χ.) και την απόφαση της Ώπιδος για την αποστρατεία. Συνεχίστηκε με τον αιφνίδιο θάνατο του «φιλαλέξανδρου» Ηφαιστίωνα τον Οκτώβριο του 324 π.Χ. στα Εκβάτανα και κορυφώθηκε με τον θάνατο του ιδίου του Αλεξάνδρου στις 13 Ιουνίου 323 π.Χ. στη Βαβυλώνα και με τα της ταφής του στην Αίγυπτο, αρχικά στην Μέμφιδα και κατόπιν στην Αλεξάνδρεια, οριστικά στο μαυσωλείο των ανακτόρων που ονομάστηκε Σήμα.
Στο δεύτερο μέρος εξετάστηκαν τρία δραματικά επεισόδια με κίνητρο τη διαδοχή της βασιλείας του Αλεξάνδρου: Η δολοφονία του «βασιλέως» Φιλίππου Γ΄ Αρριδαίου και της συζύγου του Ευρυδίκης με διαταγή της Ολυμπιάδος το 317 π.Χ., η δολοφονία της Ολυμπιάδος από τον Κάσσανδρο το 316 π.Χ. και τέλος η δολοφονία της Ρωξάνης, χήρας του Αλεξάνδρου, και του ηλικίας 12/13 ετών παιδιού τους «βασιλέως» Αλεξάνδρου Δ΄, με απόφαση επίσης του Κασσάνδρου. Το τελευταίο αυτό έγκλημα φέρεται να έλαβε χώρα στην ακρόπολη της Αμφιπόλεως το 310/309 π.Χ., όπου μητέρα και γιος είχαν τεθεί υπό αυστηρό περιορισμό από το 316 π.Χ. Και οι δύο χρονολογικοί πυρήνες του ιστορικού προβλήματος (325-320 π.Χ., 320-315 π.Χ., μέχρι την διακήρυξη της Τύρου από τον Αντίγονο Μονόφθαλμο) είχαν σκοπό να υποβοηθήσουν μιαν λογική απάντηση στα κρίσιμα ερωτήματα που προκύπτουν. Εξετάστηκε ο θάνατος του Αντιγόνου Μονοφθάλμου ο οποίος πέθανε το 301 π.Χ. και ανακηρύχτηκε βασιλεύς μαζί με το γιο του Δημήτριο Πολιορκητή το 306 π.Χ., μετά από τη Ναυμαχία της Σαλαμίνας στην Κύπρο.
ΑΡΧΑΙΓΝΩΜΩΝ
ΝΕΩΤΕΡΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΠΟΥ ΣΥΜΒΑΛΛΟΥΝ ΣΤΗΝ ΑΠΟΨΗ ΑΥΤΗ :
ΔΙΑΒΑΖΟΥΜΕ ....
Nέα ερωτηματικά βασανίζουν τους αρχαιολόγους που ασχολούνται με την ανασκαφή του Τύμβου Καστά στην Αμφίπολη.
Πώς ερμηνεύεται το ότι η μαρμάρινη θύρα, αυτής που συνδέει άμεσα την Αμφίπολη με τον τάφο του Φιλίππου στη Βεργίνα λόγω ομοιότητας, βρέθηκε κομματιασμένη ενώ το περιθύρωμά της άθικτο; Εάν η θραύση της θύρας οφείλεται σε σεισμό ή δονήσεις που προκλήθηκαν από βομβαρδισμούς, πώς είναι δυνατόν να επηρεάστηκαν μόνο τα θυρόφυλλα και όχι το πλαίσιό τους;
Οι ειδικοί δεν έχουν εξήγηση για το πώς έσπασε η πόρτα, προφανώς όμως μοιάζει απίθανο να έχει σπάσει από φυσικά αίτια. Τότε την έσπασαν οι τυμβωρύχοι; Ίσως ναι, ίσως όχι. Από την άποψη της εξαγωγής συμπερασμάτων για το μνημείο, η μαρμάρινη θύρα είναι ένα εύρημα σημαντικότερο ακόμη και από τις Καρυάτιδες, καθώς μαρτυρά ενδεχομένως διαφορετικές φάσεις στη μακραίωνη ιστορία του Τύμβου.
Στο ίδιο τοίχο με τη σπασμένη θύρα, υπήρχε η γνωστή μικρή οπή, μέσω της οποίας θα μπορούσαν να έχουν διεισδύσει οι τυμβωρύχοι. Και εάν αυτό ισχύει, τότε δεν θα είχαν κανένα λόγο να σπάσουν την πόρτα για να εισχωρήσουν στο μνημείο. Παρόλ' αυτά, θα μπορούσε να ισχύει ένα δεύτερο σενάριο: Ο τάφος να έχει συληθεί σε πολύ πρώιμο στάδιο και η θραύση της θύρας να συντελέστηκε κατά την πρώτη αυτή λεηλασία. Κατόπιν ο τάφος επιχώθηκε πλήρως και σφραγίστηκε, αφήνοντας περιθώριο μόνο για το μικρό «λαγούμι» κοντά στην οροφή.
Οι υποθέσεις για το τι συνέβη στην μαρμάρινη θύρα με το ιωνικό περιθύρωμα θα μπορούσαν να πολλαπλασιαστούν ή και να εκλείψουν, αρκεί να γνωρίζαμε εάν ισχύει στην πράξη η εκτίμηση του γεωλόγου κ. Λάζαρου Πολυμενάκου ότι στον Τύμβο Καστά υπάρχει και δεύτερη είσοδος.
Στην τρισδιάστατη αναπαράσταση του Λόφου, ο ειδικός επιστήμονας σημειώνει τη θέση ενός πιθανού δεύτερου ορύγματος εισόδου, στην βορειοδυτική πλευρά, περίπου στο ένα τέταρτο του κύκλου αριστερά από τις Σφίγγες. Με αυτήν ο τάφος θα ήταν διπλά ευάλωτος -ή και διπλά προστατευμένος, εάν αποδεικνυόταν μια τυφλή, αδιέξοδη «ψευδο-είσοδος».
Ανεξάρτητα εάν η σύραγγα με τους ενδιάμεσους θαλάμους όπως έχουν αποκαλυφθεί έως τώρα εξακολουθεί ενιαία ή πρόκειται για πολλαπλές και ανεξάρτητες ταφές, αυτό που φαίνεται είναι ότι το μνημείο αναπτύσσεται προς τα βορειοανατολικά. «Στρίβει», δηλαδή, προς τα δεξιά, σαν ο αρχιτέκτονας να ήθελε να αποφύγει κάτι στο κέντρο του λόφου ή, απλώς να προσφέρει θέα στον νεκρό προς την κοιλάδα του Στρυμόνα και τη θάλασσα στο βάθος.
Από γεωφυσικής άποψης, γύρω από το μνημείο που αποκαλύπτεται σταδιακά, υπάρχει ένα άλλο μνημείο, εξίσου αξιοθαύμαστο για την τεχνική αρτιότητα, την πρωτοτυπία και τις διαστάσεις του. Η κατασκευή του Τύμβου συναρπάζει τους ειδικούς, οι οποίοι το θεωρούν μοναδικό, ακόμη και εάν στο εσωτερικό του δεν περιέχονταν ούτε Σφίγγες, ούτε Καρυάτιδες.
Το εντυπωσιακό είναι ότι οι λίθινες κατασκευές, η σύραγγα με την καμαρωτή οροφή, μαρτυρούν μια λογική επίγειου αρχιτεκτονήματος, ενός μνημείου που δεν προοριζόταν να σκεπαστεί με τόνους χώματος. Ωστόσο, η εσωτερική επίχωση δείχνει ότι ο κατασκευαστής του προσπάθησε να συγκεράσει τη μεγαλοπρέπεια ενός υπέργειου μνημείου με τις στατικές ιδιαιτερότητες ενός υπόγειου. Το μέσον που επέλεξε για να στηρίξει το έργο του εσωτερικά, ήταν η επίχωση.
Τα χώματα που αφαιρούνται από τους ανασκαφείς, επί της ουσίας, είναι οι «μυς» του μνημείου. Χωρίς αυτούς, ο κίνδυνος της κατάρρευσής του αυξάνεται γεωμετρικά. Άρα, κατά κάποιο τρόπο, η αμμώδης επίχωση είναι το μέσον που χρησιμοποιεί το ίδιο το μνημείο για να προστατεύσει τα μυστικά του, εκβιάζοντας τους ερευνητές με την αυτοκαταστροφή του.
Όσο για το πώς συνδυάζεται η «υπόγεια» με την «επίγεια» λογική, ο τρίτος -και πιθανώς ο τέταρτος- θάλαμος, οι οποίοι αναπτύσσονται κατά βάθος, τουλάχιστον κατά δύο μέτρα πιο χαμηλά από το επίπεδο των προηγουμένων, ίσως προσφέρουν τις απαντήσεις που αναζητά η διεπιστημονική ομάδα των ανασκαφέων.
Συνεχίζονται οι ανασκαφικές εργασίες από την ΚΗ Εφορεία Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων, στον Τύμβο Καστά, Αμφίπολης.
21/10/2014 δελτίου τύπου ΥΠΠΟΤο Σάββατο (18/10/2014) και τη Δευτέρα (20/10/2014) προχώρησε η ανασκαφή σε όλη την επιφάνεια στο εσωτερικό του τέταρτου χώρου (4,5Χ6μ.) και σε βάθος μέχρι 5,20 μ. από την κορυφή της θόλου.
 |
| Φωτ. 1 ανασκαφής Αμφίπολης 21/10/2014 δελτίου τύπου ΥΠΠΟ |
 |
| Φωτ. 2 ανασκαφής Αμφίπολης 21/10/2014 δελτίου τύπου ΥΠΠΟ |
Σήμερα, πραγματοποιήθηκε δοκιμαστική τομή (2Χ2μ.), στην είσοδο του τέταρτου χώρου, και σε βάθος 0,45μ. Μπροστά στην είσοδο, στον χώρο αυτό, αποκαλύφθηκαν δυο τμήματα, από το δυτικό θυρόφυλλο, τα οποία και συνανήκουν (φωτο 1,2). Το πρώτο έχει διαστάσεις 0,89Χ1,49Χ0,15 και το δεύτερο 0,89Χ1,30Χ0,15.
Επίσης, αποκαλύφθηκε το βόρειο τμήμα του μαρμάρινου κατωφλίου, το οποίο έχει συνολικά μήκος 2,15μ. πλάτος 1,6μ. και πάχος 0,25μ. (φωτο 3) Φέρει κυρτές βαθύνσεις, για την ένθεση των μεταλλικών τροχιών που διευκολύνουν την κίνηση των μαρμάρινων θυροφύλλων. Όπως προκύπτει από την συγκεκριμένη τομή, εδώ υπήρχε δάπεδο από πωρόλιθους, που έφεραν λευκό επίχρισμα. Εκατέρωθεν του κατωφλίου εντοπίστηκαν, κατά χώραν, οι πωρόλιθοι του δαπέδου.
 |
| Φωτ. 3 ανασκαφής Αμφίπολης 21/10/2014 δελτίου τύπου ΥΠΠΟ |
Επίσης, αποκαλύφθηκε το βόρειο τμήμα του μαρμάρινου κατωφλίου, το οποίο έχει συνολικά μήκος 2,15μ. πλάτος 1,6μ. και πάχος 0,25μ. (φωτο 3) Φέρει κυρτές βαθύνσεις, για την ένθεση των μεταλλικών τροχιών που διευκολύνουν την κίνηση των μαρμάρινων θυροφύλλων. Όπως προκύπτει από την συγκεκριμένη τομή, εδώ υπήρχε δάπεδο από πωρόλιθους, που έφεραν λευκό επίχρισμα. Εκατέρωθεν του κατωφλίου εντοπίστηκαν, κατά χώραν, οι πωρόλιθοι του δαπέδου.
 |
| Φωτ. 4 ανασκαφής Αμφίπολης 21/10/2014 δελτίου τύπου ΥΠΠΟ |
Στην ανατολική πλευρά της τομής το δάπεδο φαίνεται ότι έχει υποστεί καθίζηση, ενώ δυτικότερα το δάπεδο είναι κατεστραμμένο και οι λίθοι του πεσμένοι στο εσωτερικό της τομής (φωτο 4).
 |
| Φωτ. 5 ανασκαφής Αμφίπολης 21/10/2014 δελτίου τύπου ΥΠΠΟ |
 |
| Φωτ. 6 ανασκαφής Αμφίπολης 21/10/2014 δελτίου τύπου ΥΠΠΟ |
 |
| Φωτ. 7 ανασκαφής Αμφίπολης 21/10/2014 δελτίου τύπου ΥΠΠΟ |
 |
| Φωτ. 8 ανασκαφής Αμφίπολης 21/10/2014 δελτίου τύπου ΥΠΠΟ |
Σε βάθος 0,15μ. από την επιφάνεια του κατωφλίου εντοπίστηκε και αποκαλύφθηκε το μαρμάρινο κεφάλι Σφίγγας. (φωτο 5,6,7,8) Είναι ακέραιο με ελάχιστη θραύση στη μύτη. Έχει ύψος 0,60 μ. Το κεφάλι ταυτίζεται και αποδίδεται στον κορμό της ανατολικής Σφίγγας, όπου ήταν ένθετο. Στρέφεται προς την είσοδο και φέρει πόλο. Στο κάτω μέρος του λαιμού σώζεται ακέραιη η διατομή της έδρασης στο σημείο ένθεσης στον κορμό της. Έχει κυματιστούς βοστρύχους, που φέρουν ίχνη κόκκινου χρώματος, οι οποίοι πέφτουν στον αριστερό ώμο της, ενώ συγκρατούνται από λεπτή ταινία. Πρόκειται για γλυπτό εξαιρετικής τέχνης. Βρέθηκαν, επίσης, θραύσματα από τα φτερά των Σφιγγών.
Τις επόμενες ημέρες έχει προγραμματιστεί η αφαίρεση πεσμένων πωρόλιθων από το εσωτερικό του τρίτου χώρου καθώς και των τμημάτων της θύρας τα οποία περιγράψαμε. Συγχρόνως, θα ενισχυθούν οι υποστυλώσεις προκειμένου να συνεχιστεί η ανασκαφική έρευνα στην υπόλοιπη έκταση του τρίτου χώρου.http://www.yppo.gr
16/10/2014 δελτίου τύπου ΥΠΠΟ
Ερώτηση: Ποια σχέση μπορεί να έχει η αρπαγή της Περσεφόνης με το συγκεκριμένο μνημείο;
Κ. Περιστέρη: Η αρπαγή είναι ένα καθαρά ταφικό θέμα. Έχουμε ένα ακόμη δείγμα χρονολόγησης του τάφου: Τελευταίο τέταρτο του 4ου αιώνα .π.Χ.
Ερώτηση: Ποια σχέση μπορεί να υπάρχει στην αναπαράσταση της αρπαγής της Περσεφόνης με τη δυναστεία των Τημενιδών.
Λ. Μενδώνη: Βρίσκουμε την σκηνή της αρπαγής της Περσεφόνης στην τοιχογραφία του λεγόμενου τάφου της Περσεφόνης, στο βασιλικό νεκροταφείο των Αιγών. Έχουμε και δεύτερη απεικόνιση με τον Πλούτωνα και την Περσεφόνη, σε σκηνή ιερού γάμου, στο ερεισίνωτο του μαρμάρινου θρόνου, στον τάφο της Ευρυδίκης, μητέρας του Φιλίππου, στις Αιγές. Οι σκηνές αυτές συνδέονται με τις λατρείες του κάτω κόσμου, με την Ορφική λατρεία- κάθοδος στον Άδη-καθώς και με τις διονυσιακές τελετές. Ο εκάστοτε επικεφαλής του οίκου των Μακεδόνων ήταν ο αρχιερέας αυτών των λατρειών. Σας θυμίζω την πρόσφατη έρευνα του Εθνικού Κέντρου Έρευνας Φυσικών Επιστημών «Δημόκριτος» για τα κατάλοιπα της μάσκας που βρέθηκαν στα κατάλοιπα των οστών του Φιλίππου. Σύμφωνα με τους ειδικούς ήταν η μάσκα, την οποία φορούσε ο Φίλιππος στις ορφικές τελετές. Επομένως, η παράσταση στην περίπτωσή μας έχει συμβολική σημασία, η οποία μπορεί να δηλώνει κάποια σχέση του ”ενοίκου” του τάφου με τον μακεδονικό οίκο. Ο πολιτικός συμβολισμός είναι πολύ ισχυρός σε όλες τις εποχές.
Ερώτηση: Μπορούμε από την παράσταση να βγάλουμε συμπέρασμα για το φύλο του νεκρού.
Κ. Περιστέρη: Όχι δεν μπορούμε
Ερώτηση: Μετά το ψηφιδωτό βρισκόμαστε στην μαρμάρινη θύρα, πριν από τον κυρίως θάλαμο. Ένα τέτοιο ψηφιδωτό μας προϊδεάζει για το πόσο σημαντικός είναι ο νεκρός;
Κ. Περιστέρη: Χωρίς αμφιβολία ο νεκρός ήταν εξαιρετικά σημαντικός.
Ερώτηση: Πως εξηγείτε το γεγονός ότι δεν έχει βρεθεί ένα κανένα κινητό εύρημα κατά την ανασκαφή;
Κ. Περιστέρη: Έχουμε βρει κινητά, όπως κεραμική, καρφιά κ.ά. Όμως δεν μπορούμε να τα βάλουμε όλα σ᾽ ένα δελτίο τύπου. Δεν μπορούμε να πούμε βρέθηκαν όστρακα ή καρφιά. Όλα χρειάζονται συντήρηση και όλα χρειάζονται μελέτη.
Ερώτηση: Το δημοτικό συμβούλιο Σερρών έβγαλε ψήφισμα να δημιουργηθεί ένα υπερσύγχρονο μουσείο στην Αμφίπολη και ένα στις Σέρρες.
Κ. Περιστέρη: Το θέμα του Μουσείου των Σερρών το ψάχνουμε από το 2004.
Λ. Μενδώνη: Τα ευρήματα από τις ανασκαφές που γίνονται εδώ, προφανώς θα μείνουν εδώ. Αυτή η συζήτηση είναι παραπληροφόρηση. Ουδέποτε ετέθη θέμα μετακίνησης ευρήματος, οπουδήποτε αλλού, όχι μόνον από την Αμφίπολη, αλλά από οποιοδήποτε σημείο της χώρας. Η πολιτική του Υπουργείου είναι, όπου είναι δυνατόν να επιστρέφονται ευρήματα- ακόμη και από παλαιότερες ανασκαφές- στον τόπο που έχουν βρεθεί. Δεν υπάρχει ανασκαφικό εύρημα, που να απομακρύνεται από τον τόπο του. Ομολογώ πώς δεν καταλαβαίνω πώς ξεκίνησε και γιατί γίνεται μια τέτοια συζήτηση. Αυτά είναι εκ του πονηρού.
Ερώτηση: Υπάρχει τέταρτος θάλαμος ή κρύπτη;
Κ. Περιστέρη: Είμαστε αρκετά ψηλά. Υποθέσεις μπορεί να γίνουν. Θα έχουμε εικόνα μετά την ανασκαφή του τρίτου χώρου.
Ερώτηση: Είπατε για την Περσεφόνη στο βασιλικό νεκροταφείο. Μπορούμε να πούμε ότι είναι βασιλικός τάφος;
Κ. Περιστέρη: Είναι νωρίς. Δεν μπορούμε να πούμε τίποτε αν δεν τελειώσει η ανασκαφή. Είναι πολύ σημαντικός. Η σημαντικότητα του μνημείου ανεβαίνει και με το ψηφιδωτό που πρώτη φορά απαντάται σε ταφικό μνημείο.
Ερώτηση: Η φθορά στο κέντρο του ψηφιδωτού από τι προήλθε; Από φθορά; Από τυμβωρυχία;
Απάντηση: Όχι δεν υπάρχει λογική. Φαίνεται όμως ότι δεν είναι φυσική φθορά.
Ερώτηση: Η υπόθεση ότι οι επιχώσεις -όπως λέγατε αρχικά- ότι είχαν μπει με την κατασκευή του μνημείου, ισχύει ακόμη;
Κ. Περιστέρη: Να προχωρήσουμε στην ανασκαφή και θα έχουμε μια πιο ολοκληρωμένη εικόνα.
Ερώτηση: Συνάδελφοί σας, σ’ ένα κείμενο με 140 υπογραφές, σχολιάζουν ότι ποινικοποιήσατε επιστήμονες που έχουν εκφράσει άλλη επιστημονική άποψη για την ανασκαφή .
Κ. Περιστέρη: Προτιμώ να προχωρεί η ανασκαφή από να ασχολούμαι από διάφορα θέματα τα οποία θεωρώ κακοήθειες.
Ερώτηση: Πόσο χρόνο θα χρειαστείτε ακόμη;
Κ. Περιστέρη: Δεν κτίζουμε σπίτι. Η ανασκαφή μας οδηγεί. Ότι λέμε είναι σχετικό. Δεν ξέρουμε να σας πούμε ημερομηνίες. Δεν τρέχουμε, μας οδηγεί η ανασκαφή.
Ερώτηση: Να μείνουμε στον τρίτο θάλαμο. Πριν από ένα μήνα ο γεωλόγος πήρε “καρότο” για να σταλεί στην Ελβετία για την χρονολόγηση του τάφου.
Κ. Περιστέρη: Πήρε δείγματα, αλλά δεν έχουν σταλεί ακόμη. Άλλωστε δεν μπορούμε από αυτά να χρονολογήσομε τον τάφο.
Λ. Μενδώνη: Η ανάλυση των γεωλογικών δειγμάτων είναι απαραίτητη σε μια σύγχρονη ανασκαφική έρευνα, καθώς είναι απαραίτητη η γνώση του γεωπεριβάλλοντος του μνημείου. Οι αναλύσεις αυτές θα επιτρέψουν να γνωρίζομε την ακριβή σύσταση και τον τρόπο δημιουργίας των γαιών, να χρονολογήσομε τα ιζήματα. Η όποια χρονολόγηση μπορεί να προκύψει από γεωλογικού τύπου αναλύσεις, οδηγεί και σε χρονολογήσεις εκατομμυρίων ετών. Είναι εντελώς διαφορετικά τα δεδομένα από την ιστορική, αρχαιολογική χρονολόγηση.
Συνεχίζεται η ανασκαφική εργασία στον λόφο Καστά, από την ΚΗ Εφορεία Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων. Αφαιρούνται από τον λόφο οι επιχώσεις και τα μπάζα της ανασκαφής Λαζαρίδη. Έχει ήδη ολοκληρωθεί η αφαίρεση στη δυτική πλευρά και συνεχίζονται οι εργασίες πίσω και ανατολικά από τη θόλο.
16/102014
Σήμερα που αφαιρέθηκαν και τα τελευταία στρώματα χωμάτων από την ανατολική πλευρά του ψηφιδωτού, αποκαλύφθηκε η τρίτη μορφή της παράστασης, πίσω από τον γενειοφόρο άνδρα, ο οποίος -εκτός από το στεφάνι- φοράει και κόκκινο ιμάτιο.
Πρόκειται για γυναικεία νεανική μορφή, με κόκκινους ανεμίζοντες βοστρύχους, η οποία φοράει λευκό χιτώνα που συγκρατείται με κόκκινη λεπτή ταινία στο ύψους του στήθους. Φέρει κόσμημα στον καρπό του αριστερού της χεριού. Είναι προφανές ότι πρόκειται για την μυθολογική παράσταση της αρπαγής της Περσεφόνης από τον Πλούτωνα, με την παρουσία του θεού Ερμή ως ψυχοπομπού, όπως είθισται σε ανάλογες αναπαραστάσεις (φωτο 1, 2, 3).
Είναι εκπληκτική η παράσταση όχι μόνον για τον χρωματικό της πλούτο, αλλά και για την τέλεια εκτέλεση του σχεδίου. Στην παράσταση του ψηφιδωτού παρουσιάζεται και η τρίτη διάσταση, ιδιαίτερα στην απεικόνιση του ψυχοπομπού και της Περσεφόνης. Είναι φανερό ότι η παράσταση παραπέμπει και στην αντίστοιχη της αρπαγής της Περσεφόνης, στον λεγόμενο Τάφο της Περσεφόνης, στο βασιλικό νεκροταφείο των Αιγών. Όμως η παράσταση της αρπαγής της Περσεφόνης, στις Αιγές είναι τοιχογραφία. Εδώ, για πρώτη φορά, απαντάται σε βοτσαλωτό ψηφιδωτό, σε ταφικό μνημείο. Οι διαστάσεις του ψηφιδωτού δαπέδου ήτοι 4,5Χ3.
Με την αποκάλυψη του ψηφιδωτού δαπέδου δόθηκε η δυνατότητα και για την τελική υποστύλωση του επιστυλίου των Καρυατίδων. Φυσικά, έχουν ήδη ξεκινήσει οι εργασίες προστασίας του ψηφιδωτού οι οποίες συνίστανται:
α. Επικάλυψη με φύλλα φελιζόλ
β. Και πάνω από αυτά ξύλινη επένδυση
Σε ύψος 40 εκ. πάνω από την ξύλινη επένδυση θα μπει το δάπεδο πρόσβασης για τον τέταρτο χώρο, το οποίο θα στηριχτεί στην τρίτη σειρά αντιστήριξης.
Με την τομή που έγινε στο κατεστραμμένο τμήμα του ψηφιδωτού διαπιστώθηκαν οι συνθήκες έδρασης του δαπέδου που είναι οι εξής: Κονίαμα 8-10 εκατοστών ως υπόβαση του ψηφιδωτού, πιο κάτω έχουμε στρώση από κροκάλες πάχους 10-12 εκατοστά, οι οποίες εδράζονται στο φυσικό έδαφος, υπό μορφή σκληρής αργιλώδους άμμου.
Στον τέταρτο χώρο ήτοι στον τρίτο θάλαμο, έχει ολοκληρωθεί η υποστύλωση. Δεν προχώρησαν οι ανασκαφικές εργασίες, επειδή η ομάδα ασχολήθηκε με την αποκάλυψη του ψηφιδωτού.
http://www.yppo.gr/
Θεός ή θνητός ο οδηγός του άρματος στο μωσαϊκό της Αμφίπολης;
Βασίλης Τσακίρογλου 13/10/2014 http://www.protothema.gr
Ποιος μπορεί να είναι ο γενειοφόρος αναβάτης και ποιος ο ρόλος του Θεού Ερμή – Το ενδιαφέρον στρέφεται και στο κατώφλι θύρας που οδηγεί στον τρίτο θάλαμο – Συνεχίζονται οι εργασίες για να αποκαλυφθούν σε όλη τους την έκταση τα νέα ευρήματα
Αμέσως μετά από τον θαυμασμό και το δέος εμπρός σε άλλο ένα εκπληκτικό εύρημα από τα ενδότερα του Τύμβου Καστά, ακολουθούν οι απορίες: Ποιος είναι ο δαφνοστεφής και γενειοφόρος αρματηλάτης του μωσαϊκού; Είναι θεός ή θνητός; Η παράσταση συμβολίζει ή απεικονίζει; Πάνω στο άρμα είναι, άραγε, ο νεκρός στον οποίον έχει αφιερωθεί ο τάφος της Αμφίπολης; Το στόμα του είναι, όντως ανοιχτό, σαν να βγάζει πολεμική ιαχή ενώ υποτίθεται ότι κατέρχεται στον Άδη; Είναι πτηνό αυτό που διακρίνεται αχνά στον αριστερό του ώμο ή μια οπτική απάτη;
Κι επίσης: Πώς ερμηνεύεται η έκφραση στο πρόσωπο του ψυχοπομπού Ερμή; Πού κοιτάζει και γιατί τα χαρακτηριστικά του παραπέμπουν μάλλον σε έφηβο, παρά σε ενήλικο άνδρα;
Φυσικά, οποιαδήποτε ερμηνεία αποπειράται να διακρίνει εξ όνυχος τον λέοντα, εφόσον το μωσαϊκό δεν έχει αποκαλυφθεί πλήρως κατά πλάτος. Επιπλέον λείπει ένα ευμέγεθες κυκλικό κομμάτι από το κέντρο της σύνθεσης, γεγονός που καθιστά ακόμη πιο δύσκολη την αποκωδικοποίηση της εικόνας.
Σε ό,τι αφορά στη γεωμετρική διακόσμηση που πλαισιώνει την ψηφιδωτή παράσταση, η χρήση των επάλληλων και αλληλοδιαπλεκόμενων μαιάνδρων, αποδεικνύει ότι το συγκεκριμένο μοτίβο ήταν δημοφιλές στην αρχαία Μακεδονία. Σχεδόν πανομοιότυπα σχήματα υπάρχουν στην Πέλλα, σε δάπεδο του εκεί ανακτόρου.
Δημοφιλές επιτάφιο θέμα ήταν όμως και η Αρπαγή της Περσεφόνης από τον Πλούτωνα. Ο άμεσος συνειρμός (ταφικό μνημείο-άρμα-Ερμής κ.ο.κ) συνδέει το τελευταίο εύρημα της Αμφίπολης με την ζωγραφική παράσταση της Αρπαγής στη Μεγάλη Τούμπα της Βεργίνας. Και, θα μπορούσε κάποιος κάλλιστα να περιμένει ότι, μόλις αποκαλυφθεί πλήρως, το μωσαϊκό της Αμφίπολης θα είναι άλλη μια αποτύπωση του δράματος της Περσεφόνης, ακριβώς επειδή ήταν κοινός τόπος για τα ταφικά έθιμα.
Παρόλ' αυτά, η στάση που έχει το σώμα του αρματηλάτη μοιάζει τουλάχιστον παράδοξη για άρπαγα. Διότι, ο γενειοφόρος απεικονίζεται με προτεταμένο το αριστερό του χέρι, σαν να ήθελε να κρύψει την απαχθείσα κόρη και όχι να την επιδείξει στον θεατή του έργου. Εάν λοιπόν πρόκειται πραγματικά για την Αρπαγή της Περσεφόνης, ο καλλιτέχνης θα πρέπει να ακολούθησε μια εντελώς ανορθόδοξη σκηνοθεσία. Γι' αυτό η αδημονία και η περιέργεια εντείνονται, εν αναμονή της ολοκληρωμένης εικόνας του μωσαϊκού.
Όμως, ακόμη και η ίδια η μορφή του γενειοφόρου ανδρός προβληματίζει, καθώς φαίνεται να ορμά προς τον Κάτω Κόσμο με άγριες, πολεμικές διαθέσεις, ενώ είναι δαφνοστεφανωμένος, δηλαδή, τιμημένος ήδη σε μάχη. Το δάφνινο στεφάνι δεν ταιριάζει στον καταχθόνιο και μονόχνωτο Πλούτωνα. Ταιριάζει στον Απόλλωνα, όπως ταιριάζει, ακόμη περισσότερο, στον βασιλιά των αρχαιοελληνικών θεών, τον Δία. Αλλά σε τι είδους αγώνα νίκησε ο αρματηλάτης; Σε πολεμικό ή ποιητικό; Ποιο ήταν το ανδραγάθημα που τον κατέστησε άξιο να στεφθεί με δάφνες;
Όποιον και εάν απεικονίζει, η μορφή του αρματηλάτη, θεό ή άνθρωπο, παραπέμπει σε πολεμιστή. Θα ήταν εξαιρετικά παρακινδυνευμένο να εικάσουμε ότι στο μωσαϊκό βλέπουμε τον νεκρό που ενταφιάστηκε στον Τύμβο Καστά. Εάν όμως έπρεπε να μαντέψει κάποιος την ιδιότητα του δαφνοστεφανωμένου γενειοφόρου, μάλλον θα έτεινε προς αυτήν του στρατιωτικού.
Ίσως να πρόκειται για οπτική ψευδαίσθηση, αλλά στον αριστερο ώμο του αρματηλάτη διακρίνεται το σχήμα ενός πτηνού -ή τουλάχιστον το κεφάλι και το ράμφος του. Επ' αυτού δεν μπορεί κάποιος παρά να επιφυλάσσεται, καθώς, πριν ερμηνευτεί ως σύμβολο, θα πρέπει προηγουμένως να εξακριβωθεί η ύπαρξή του.
Η μορφή επάνω στο άρμα είναι οπωσδήποτε ώριμου άνδρα, γενειοφόρου και μεγαλόσωμου. Σε πλήρη αντίστιξη, ο ψυχοπομπός Ερμής μοιάζει με αμούστακο έφηβο -και μάλιστα θυμίζει την εξιδανικευμένη αναγεννησιακή τέχνη που θα ακολουθούσε πολλούς αιώνες αργότερα. Η απόδοση του Ερμή είναι αξιοθαύμαστη σε κάθε της λεπτομέρεια, καθώς ο θεός φαίνεται, όχι μόνο να τρέχει για να εκπληρώσει την αποστολή του (να οδηγήσει την ψυχή του νεκρού στον Άδη), αλλά να ίπταται δίπλα στα λευκά άλογα που καλπάζουν.
Το παράξενο επάνω του είναι το βλέμμα: Καθώς τρέχει προς τα αριστερά της εικόνας, ο Ερμής στρέφει το κεφάλι του προς τον θεατή. Όμως, κοιτάζει κάπου ψηλά και πίσω, ενώ η έκφρασή του προσώπου του είναι ανεξιχνίαστη, σαν να ετοιμαζόταν να πει κάτι, να μιλήσει, πριν χαθεί οριστικά από το κάδρο μαζί το άρμα και τον οδηγό του.
Από τα στοιχεία που έδωσε σήμερα στη δημοσιότητα το ΥΠΠΟ δεν διευκρινίζεται πώς υποστυλώνεται ο θάλαμος πίσω από τις Καρυάτιδες, τώρα πλέον που αποχωματώθηκε ως το δάπεδο. Επίσης, στη φωτογραφία της ιωνικού ρυθμού θύρας, διακρίνεται ότι στην κάτω της πλευρά λείπει ένα τετράγωνο «δόντι» από τη μαρμάρινη δοκό, σαν να έχει κοπεί με τροχό -άγνωστο όμως για ποιο λόγο.
Τουλάχιστον όμως, στην ανοιχτή πλέον, θύρα του θαλάμου πίσω από τις Καρυάτιδες διακρίνεται το πέδιλο της σκαλωσιάς που υποστηρίζει την οροφή στον επόμενο χώρο. Το μνημείο, έστω και εάν έχει κατασκευαστεί από μέσα προς τα έξω, δείχνει ότι περιλαμβάνει όλο και πιο σύνθετα καλλιτεχνήματα καθώς η σύραγγα αναπτύσσεται προς τα ενδότερα. Οπότε, όσο εντυπωσιακό και εάν είναι το μωσαϊκό, δεν παύει να βρίσκεται στον προθάλαμο της καθαυτό αποκάλυψης.
Το ψηφιδωτό έχει υποστεί φθορά στο κέντρο, σε σχήμα κύκλου, διαμέτρου 0,80μ -Aνατολικά και δυτικά, δεν έχει αποκαλυφθεί στο σύνολό του
Στα βόρεια του δαπέδου αποκαλύφθηκε το μαρμάρινο κατώφλι της θύρας, που οδηγεί στον τρίτο χώρο
12/10/2014
Προχωρεί η ανασκαφική έρευνα στον λόφο Καστά Αμφίπολης, από την ΚΗ´ Εφορεία Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων.
Συνεχίζεται η σταδιακή αφαίρεση μέρους της επίχωσης, από τον δεύτερο χώρο, πίσω από τις Καρυάτιδες και μέχρι την επιφάνεια του δαπέδου, σε βάθος 6μ. από την θόλο. Κατά την αφαίρεση της επίχωσης αποκαλύφθηκε το μεγαλύτερο τμήμα ψηφιδωτού δαπέδου, το οποίο καλύπτει όλη την επιφάνεια του χώρου δηλαδή, 4,5μ. πλάτος επί 3 μ. μήκος. (φωτο 1).
Το ψηφιδωτό είναι κατασκευασμένο από μικρά βότσαλα, λευκού, μαύρου, γκριζωπού, μπλέ, κόκκινου και κίτρινου χρώματος. Την κεντρική παράσταση περιβάλλει διακοσμητικό πλαίσιο, πλάτους 0,60μ.,το οποίο συντίθεται από διπλό μαίανδρο, τετράγωνα και τρέχουσα σπείρα (φωτο 2). Το φόντο της παράστασης είναι σε αποχρώσεις γκρί-μπλέ.
Η κεντρική παράσταση απεικονίζει άρμα σε κίνηση, που σύρεται από δύο λευκά άλογα, (φωτο 3), το οποίο οδηγεί γενειοφόρος άνδρας, με στεφάνι δάφνης στο κεφάλι (φωτο 4). Μπροστά από το άρμα απεικονίζεται ο θεός Ερμής ως ψυχοπομπός, ο οποίος φορά πέτασο, μανδύα, φτερωτά σανδάλια και κρατά κηρύκειο (φωτο 5). Η σύνθεση έχει κατεύθυνση από ανατολικά προς τα δυτικά.
Η παράσταση διακρίνεται για την εξαίρετη τέχνη στην απόδοση των λεπτομερειών των χαρακτηριστικών, τόσο των μορφών, όσο και των αλόγων, όπως και για την αρμονία των χρωμάτων. Η σύνθεση είναι σύγχρονη του ταφικού συγκροτήματος και χρονολογείται στο τελευταίο τέταρτο του 4ου αιώνα π.Χ. Το ψηφιδωτό έχει υποστεί φθορά στο κέντρο, σε σχήμα κύκλου, διαμέτρου 0,80μ. Ωστόσο, πολλά μέρη από το φθαρμένο τμήμα έχουν βρεθεί στην αμμώδη επίχωση. Τις επόμενες μέρες θα γίνει προσπάθεια συγκόλλησης και αποκατάστασής του, προκειμένου να συντεθεί, στο μέτρο του δυνατού, η συνολική εικόνα της παράστασης.
Το ψηφιδωτό δάπεδο, ανατολικά και δυτικά, δεν έχει αποκαλυφθεί στο σύνολό του, καθώς η ανασκαφή είναι ακόμη σε εξέλιξη στα τμήματα αυτά. Στα νότια του ψηφιδωτού δαπέδου και ανάμεσα στα βάθρα των Καρυατίδων αποκαλύφθηκε πώρινο κατώφλι, καλυμένο με λευκό κονίαμα. Στα βόρεια του δαπέδου αποκαλύφθηκε το μαρμάρινο κατώφλι της θύρας, που οδηγεί στον τρίτο χώρο, διακοσμημένο με ιωνικό κυμάτιο, στο κάτω μέρος του, (φωτο 6,7).
Επίσης, εντοπίστηκαν, ακριβώς κάτω από το θύρωμα, προς το εσωτερικό του τρίτου χώρου, δύο ακόμη τμήματα από τα μαρμάρινα θυρόφυλλα.
Πηγή :
http://www.yppo.gr/2/g22.jsp?obj_id=58792
Ο τάφος της Αμφίπολης
Ηρώο πεσόντων
Της Ν. ΚΟΝΤΡΑΡΟΥ - ΡΑΣΣΙΑ
10/10/2014
Οσο προχωράει η ανασκαφή στο λόφο Καστά στην Αμφίπολη επιβεβαιώνεται το προφητικό δημοσίευμα της «Ε» τον Αύγουστο του 2013, ότι πρόκειται για Ηρώο-Πολυάνδρειο. Οσοι περίμεναν να βγει το φάντασμα του Μεγάλου Αλεξάνδρου, η Ρωξάνη ή ο γιος τους, ή ακόμη κάποιος στρατηγός του ή ο αγαπημένος του σύντροφος Ηφαιστίωνας, μάλλον θα απογοητευτούν.
Πρόκειται για «ταφικό οικοδόμημα», όπως πολύ σωστά επεσήμανε στην τηλεοπτική εκπομπή του Γιάννη Πρετεντέρη για την Αμφίπολη η καθηγήτρια Κλασικής Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών Γεωργία Κοκορού-Αλευρά, εκφράζοντας και κάποιες επιφυλάξεις για τη χρονολόγηση του μνημείου στα τέλη του 4ου αι. π.Χ. Μήπως είναι λίγα χρόνια νεότερος; αναρωτήθηκε. Ολα αυτά θα φανούν όταν καθαριστεί εσωτερικά ο τρίτος θάλαμος, στον οποίο έχουν ρίξει όλο το βάρος της έρευνάς τους οι ανασκαφείς της Αμφίπολης. Σε εκείνο το σημείο, δηλαδή, μετά τη μαρμάρινη θύρα που βρέθηκε σπασμένη σε κομμάτια, πιθανότατα από τους αρχαίους τυμβωρύχους, καθώς συνήθιζαν να μπαίνουν ανοίγοντας τρύπες στους τοίχους και να βγαίνουν από την πόρτα, που το δάπεδο βυθίζεται έως 2 μέτρα, όπως έχουμε πει επανειλημμένα. Δεν έχουν ακόμη εντοπιστεί σκαλιά, όπως απεικονίζονταν στο βιντεογράφημα της τηλεοπτικής εκπομπής, τα οποία θα οδηγούσαν στον τέταρτο θάλαμο. Οπότε πιο πιθανό μοιάζει να είναι ένα είδος ράμπας.
Τι περιέχει ο μυστηριώδης τέταρτος θάλαμος ουδείς γνωρίζει. Η ύπαρξη μαρμάρινης θύρας πάντως δείχνει θαμμένους νεκρούς. Αλλά από ποια μάχη είναι οι πεσόντες; Πονοκέφαλος έχει πέσει στην Αμφίπολη για την επιστημονική λύση του αινίγματος που περιμένει με ενδιαφέρον όλος ο κόσμος στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. Εν τω μεταξύ, τα έργα αποχωμάτωσης και αντιστήριξης του μνημείου έχουν ενταθεί. Γι' αυτό βρέθηκε επιτόπου όλη την ημέρα χθες η γ.γ. του ΥΠΠΟΑ, Λίνα Μενδώνη.
Επίσημη ανακοίνωση δεν βγήκε γιατί νέα ευρήματα, σύμφωνα με τους ανασκαφείς, δεν υπάρχουν. Η επόμενη ενημέρωση αναμένεται εκτός απροόπτου την Κυριακή. Προς το παρόν, μαζεύουν τα θραύσματα της πόρτας από το δεύτερο θάλαμο (πίσω από τις Καρυάτιδες), στον οποίο έπεσαν όταν οι τυμβωρύχοι την έσπασαν για να βγουν από τον τρίτο κατηφορικό θάλαμο παίρνοντας μαζί τους ό,τι πολύτιμο υπήρχε.
Οι μηχανικοί της ανασκαφικής ομάδας περιμένουν επειδή η πόρτα προς τον τέταρτο θάλαμο είναι έκκεντρη, να υπάρχει εκεί σκάλα, και μάλιστα με ιδιαίτερα χαρακτηριστικά, όπως, π.χ., στριφογυριστή. Γεωλόγοι έχουν διατυπώσει την άποψη ότι ο τέταρτος θάλαμος πρέπει να είναι όλος σκαλισμένος στο βράχο με καμαρωτή οροφή. Πιθανολογούν επίσης πως η κατασκευή του μνημείου ξεκίνησε από την υπόγεια αυτή διαμόρφωση και μετά κτίστηκε το ταφικό οικοδόμημα. Η περαιτέρω έρευνα θα μας δείξει τα στοιχεία τα οποία θα δώσουν και την ακριβή χρονολόγηση του μνημείου.
http://www.enet.gr/?i=news.el.article&id=451421
Αμφίπολη: Αιχμηρή επιστολή 140 αρχαιολόγων και ιστορικών
Γράφουν για «απόπειρα ποινικοποίησης της επιστημονικής άποψης»
7/10/2014
Ένα κείμενο 140 αρχαιολόγων και ιστορικών κάνει λόγο για «απόπειρα ποινικοποίησης της επιστημονικής άποψης» σχετικά με τις αντιδράσεις που υπάρχουν όταν κάποιος επιστήμονας λέει την γνώμη του για τον τάφο της Αμφίπολης.
Οι 140 (υπογράφουν ο καθένας ξεχωριστά το κείμενο) γράφουν μεταξύ άλλων ότι «παρακολουθούμε με ιδιαίτερη ανησυχία τις –συνεχιζόμενες– επιθέσεις που δέχεται η καθηγήτρια κλασικής αρχαιολογίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών κυρία Όλγα Παλαγγιά, με αφορμή τη διατύπωση από μέρους της μιας επιστημονικής υπόθεσης εργασίας σχετικά με το ανασκαπτόμενο μνημείο στην Αμφίπολη. Αντίστοιχες επιθέσεις για τις απόψεις τους δέχονται και άλλοι αρχαιολόγοι και ιστορικοί. Εκφράζουμε την απόλυτη αντίθεσή μας σε κάθε απόπειρα ποινικοποίησης της επιστημονικής άποψης και στοχοποίησης όσων την εκφέρουν».
Και καταλήγουν «Η συνεχής επινόηση “εσωτερικών εχθρών” και “δολίων” κινήτρων πίσω από κάθε έκφραση ακαδημαϊκής παρρησίας όχι μόνον λειτουργεί ως πνευματική τροχοπέδη, αλλά και στερεί το ευρύ κοινό από αυτό ακριβώς το αγαθό που υποτίθεται ότι του εξασφαλίζει: την ανοικτή, απρόσκοπτη και ειλικρινή πρόσβαση στη γνώση».
Διαβάστε την ανακοίνωση ως έχει:
Όσοι και όσες υπογράφουμε αυτό το κείμενο, επιστήμονες που ασχολούμαστε με την πολιτισμική κληρονομιά, παρακολουθούμε με ιδιαίτερη ανησυχία τις –συνεχιζόμενες– επιθέσεις που δέχεται η καθηγήτρια κλασικής αρχαιολογίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών κυρία Όλγα Παλαγγιά, με αφορμή τη διατύπωση από μέρους της μιας επιστημονικής υπόθεσης εργασίας σχετικά με το ανασκαπτόμενο μνημείο στην Αμφίπολη. Αντίστοιχες επιθέσεις για τις απόψεις τους δέχονται και άλλοι αρχαιολόγοι και ιστορικοί. Εκφράζουμε την απόλυτη αντίθεσή μας σε κάθε απόπειρα ποινικοποίησης της επιστημονικής άποψης και στοχοποίησης όσων την εκφέρουν.
Ανεξάρτητα από το αν κανείς συμφωνεί ή διαφωνεί με την όποια υπόθεση εργασίας, οι λοιδορίες, οι συκοφαντίες και οι απειλές, επώνυμες και ανώνυμες, εναντίον οποιουδήποτε επιστήμονα επιχειρεί να διατυπώσει καθαρά επιστημονικές απόψεις που φαίνεται να αντιβαίνουν στην επικρατούσα στα ΜΜΕ αντίληψη, δεν απειλούν μόνον την αρχή της ελευθερίας του λόγου την οποία, θεωρητικά έστω, αποδέχεται και τηρεί η χώρα μας• επιπλέον, υπονομεύουν τον ίδιο τον παιδευτικό ρόλο της ελληνικής πολιτισμικής κληρονομιάς, μετατρέποντάς την από αντικείμενο δημιουργικού διαλόγου σε στοιχείο σύγκρουσης και αντιπαλότητας.
Η αρχαιολογία, όπως άλλωστε και η ιστορία, βασίζει τα πορίσματά της σε μια εξαντλητική διαδικασία αναζήτησης, αμφισβήτησης και αναστοχασμού. Δεν επιζητούμε την απόλυτη αλήθεια, χτίζουμε πάνω στα ερωτήματα.
Με την παρέμβασή μας αυτή θα θέλαμε να παροτρύνουμε τόσο τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης όσο και το κοινό τους να αποδεχτούν τις ιδιαιτερότητες της επιστημονικής συζήτησης: ο ερευνητικός στοχασμός και ο επιστημονικός διάλογος μπορούν να μας οδηγήσουν στην καλύτερη κατανόηση του παρελθόντος, αλλά αδυνατούν να μετατρέψουν την ιστορική γνώση σε άτεγκτο και απαράβατο «καθεστώς αλήθειας».
Όπως και κάθε άλλο επιστημονικό πόρισμα, έτσι και οι δηλώσεις που αφορούν τις πρόσφατες αρχαιολογικές ανακαλύψεις υπόκεινται αναπόφευκτα στην κρίση της επιστημονικής κοινότητας. Η συνεχής επινόηση «εσωτερικών εχθρών» και «δολίων» κινήτρων πίσω από κάθε έκφραση ακαδημαϊκής παρρησίας όχι μόνον λειτουργεί ως πνευματική τροχοπέδη, αλλά και στερεί το ευρύ κοινό από αυτό ακριβώς το αγαθό που υποτίθεται ότι του εξασφαλίζει: την ανοικτή, απρόσκοπτη και ειλικρινή πρόσβαση στη γνώση.
ΥΠΟΓΡΑΦΕΣ:
1. Αλεξάκη Μαρία, αρχαιολόγος – μουσειολόγος
2. Αλεξόπουλος Γιώργος, αρχαιολόγος, ΥΠΠΟΑ (Γ΄ ΕΠΚΑ)
3. Ανδρέου Αλέξανδρος, αρχαιολόγος ΥΠΠΟΑ (Νομισματικό Μουσείο)
4. Ανδριανάκης Μιχάλης, επίτιμος διευθυντής Αρχαιοτήτων
5. Ανδριανοπούλου Παναγιώτα, εθνολόγος ΥΠΠΟΑ (ΔΙΝΕΠΟΚ)
6. Ανεζίρη Σοφία, επ. καθ. αρχαίας ιστορίας (Πανεπιστήμιο Αθηνών)
7. Αποστολάκη Νατάσα, αρχαιολόγος ΥΠΠΟΑ (28η ΕΒΑ)
8. Αποστόλου Eυαγγελία, αρχαιολόγος ΥΠΠΟΑ (Νομισματικό Μουσείο)
9. Αργυρόπουλος Βασίλης, αρχαιολόγος ΥΠΠΟΑ (ΣΤ΄ ΕΠΚΑ)
10. Αριστοδήμου Γεωργία, δρ. ρωμαϊκής αρχαιολογίας
11. Ασλανίδης Αλέξανδρος, συμβασιούχος αρχαιολόγος
12. Βαλαβάνης Πάνος, καθ. κλασικής αρχαιολογίας (Πανεπιστήμιο Αθηνών)
13. Βαρλάς Μιχάλης, ιστορικός (Ίδρυμα Μείζονος Ελληνισμού)
14. Βασιλάκης Αντώνης, επίτιμος διευθυντής Αρχαιοτήτων
15. Βασιλογάμβρου Αδαμαντία, επίτιμη διευθύντρια Αρχαιοτήτων
16. Βενιέρη Γιάννα, αρχαιολόγος ΥΠΠΟΑ (Νομισματικό Μουσείο)
17. Βεργάκη Αναστασία, μεταπτυχιακή φοιτήτρια αρχαιολογίας ΕΚΠΑ
18. Βεροπουλίδου Ειρήνη, αρχαιολόγος ΥΠΠΟΑ (Μουσείο Βυζαντινού Πολιτισμού)
19. Βλίζος Σταύρος, λέκτορας κλασικής αρχαιολογίας (Ιόνιο Πανεπιστήμιο)
20. Βοσνίδης Πάνος, αρχαιολόγος ΥΠΠΟΑ (Βυζαντινό Μουσείο)
21. Γαβριλάκη Ειρήνη, αρχαιολόγος, Τμηματάρχης Μουσείων, Εκθέσεων και Εκπαιδευτικών Προγραμμάτων, ΥΠΠΟΑ (ΚΕ΄ ΕΠΚΑ)
22. Γαγανάκης Κώστας, αν. καθ. νεώτερης ιστορίας (Πανεπιστήμιο Αθηνών)
23. Γαρδίκα Κατερίνα, αν. καθ. νεώτερης ιστορίας (Πανεπιστήμιο Αθηνών)
24. Γιαλαμά Σοφία, απόφοιτος Ιστορικού Αρχαιολογικού, Τμηματάρχης Προσωπικού ΥΠΠΟΑ
25. Γιόρκα Νικολάου, ιστορικός ΥΠΠΟΑ (Νομισματικό Μουσείο)
26. Γκότσης Στάθης, ιστορικός ΥΠΠΟΑ (ΒΧΜ), πρόεδρος Ενιαίου Συλλόγου Υπαλλήλων ΥΠΠΟΑ
27. Γρατσία Ειρήνη, αρχαιολόγος, συντονίστρια MONUMENTA
28. Δάβος Γιώργης-Βύρων, επισκέπτης καθηγητής Ιστορίας της Τέχνης (Μπρέρα, Ιταλία) και Φιλοσοφίας της Γλώσσας (Βίγο, Ισπανία)
29. Δακουρά-Βογιατζόγλου Όλγα, συνταξιούχος αρχαιολόγος (Α΄ΕΠΚΑ)
30. Δαμάσκος Δημήτρης, επ. καθ. κλασικής αρχαιολογίας (Πανεπιστήμιο Πατρών)
31. Δρανδάκη Αναστασία, επιμελήτρια της Βυζαντινής Συλλογής, Μουσείο Μπενάκη
32. Δρελιώση Tασία, συνταξιούχος αρχαιολόγος ΥΠΠΟΑ
33. Θεοδωρίδης Κώστας, συμβασιούχος αρχαιολόγος ΥΠΠΟΑ (ΔΕΑΜ)
34. Ιωσήφ Παναγιώτης, αρχαιολόγος, γενικός γραμματέας της Βελγικής Αρχαιολογικής Σχολής Αθηνών
35. Κακαβάς Γεώργιος, διευθυντής Νομισματικού Μουσείου & αναπληρωτής διευθυντής Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου, ΥΠΠΟΑ
36. Κακαβογιάννη Όλγα, επίτιμη διευθύντρια Αρχαιοτήτων
37. Κακαβογιάννης Ευάγγελος, επίτιμος διευθυντής Αρχαιοτήτων
38. Καλαϊτζή Μύρινα, Αρχαιολόγος, Ινστιτούτο Ιστορικών Ερευνών, Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών
39. Κανελλόπουλος Χρύσανθος, λέκτορας κλασικής αρχαιολογίας (Πανεπιστήμιο Αθηνών)
40. Κανίνια Εριφύλη, αρχαιολόγος ΥΠΠΟΑ (ΚΒ ΕΠΚΑ)
41. Καπιζιώνη Ανδρονίκη, προϊσταμένη Τμήματος Συντήρησης ΥΠΠΟΑ (ΕΠΣΒΕ )
42. Καραγιαννόπουλος Χρήστος, αρχαιολόγος ΥΠΠΟΑ (ΛΔ΄ ΕΠΚΑ)
43. Καραμανωλάκης Βαγγέλης, λέκτορας ιστορίας (Πανεπιστήμιο Αθηνών)
44. Καρλιάμπας Γιάννης, αρχαιολόγος ΥΠΠΟΑ
45. Κασιμάτη Μαριλένα, επιμελήτρια Εθνικής Πινακοθήκης
46. Κατάκης Στέλιος, λέκτορας κλασικής αρχαιολογίας (Πανεπιστήμιο Αθηνών)
47. Κατερίνα Κωνσταντινίδου, επ. καθηγήτρια νεώτερης ιστορίας (Πανεπιστήμιο Αθηνών)
48. Κατσιαμπούρα Γιάννα, ιστορικός επιστημών, ΙΙΕ/Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών
49. Κονιώτη Μαρία, αρχαιολόγος ΥΠΠΟΑ (ΔΑΒΜΜ)
50. Κονόρτας Παρασκευάς, αν. καθηγητής νεώτερης ιστορίας (Πανεπιστήμιο Αθηνών)
51. Κοπανιάς Κώστας, λέκτορας προϊστορικής αρχαιολογίας (Πανεπιστήμιο Αθηνών)
52. Κοσμίδης Δημήτρης, κοινωνικός ανθρωπολόγος, ιστορικός
53. Κουμνά Αγγελική, αρχαιολόγος ΥΠΠΟΑ (Διεύθυνση Αναστήλωσης Νεωτέρων και Συγχρόνων Μνημείων)
54. Κουρσούμης Σωκράτης, αρχαιολόγος ΥΠΠΟΑ (ΛΖ΄ ΕΠΚΑ)
55. Κουσουρής Δημήτρης, ιστορικός (Universität Konstanz, Γερμανία)
56. Κουτσούμπα Δέσποινα, αρχαιολόγος ΥΠΠΟΑ (EEA)
57. Κουτσουμπού Μαρία, αρχαιολόγος ΥΠΠΟΑ (ΚΑ΄ ΕΠΚΑ)
58. Κουφού Αγγελική, ιστορικός
59. Κρίγκα Δήμητρα, αρχαιολόγος, δρ. προϊστορικής αρχαιολογίας
60. Κριτζάς Χαράλαμπος, επίτιμος διευθυντής Επιγραφικού Μουσείου
61. Λαλάκη Δέσποινα, κοινωνιολόγος (The New School University, Η.Π.Α.)
62. Λαμπροπούλου Δήμητρα, λέκτορας ιστορίας (Πανεπιστήμιο Αθηνών)
63. Λεκάκης Στέλιος, αρχαιολόγος – σύμβουλος διαχείρισης πολιτιστικής κληρονομιάς RA CAA-UCL
64. Λένη Μαρία, αρχαιολόγος ΥΠΠΟΑ (ΔΑΝΣΜ)
65. Λιάκος Αντώνης, τ. καθηγητής νεώτερης ιστορίας (Πανεπιστήμιο Αθηνών)
66. Λοΐζου Ευγενία, μεταπτυχιακή φοιτήτρια προϊστορικής αρχαιολογίας ΑΠΘ
67. Μαζαράκης Αινιάν Αλέξανδρος, καθ. κλασικής αρχαιολογίας (Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας)
68. Μανιάτη Ευαγγελία, συμβασιούχος αρχαιολόγος, αντιπρόεδρος σωματείου εργαζομένων ΥΠΠΟΑ Λακωνίας
69. Μαρή Μαρία, αρχαιολόγος ΥΠΠΟΑ (13η ΕΒΑ)
70. Μαρκέτου Τούλα, αρχαιολόγος ΥΠΠΟΑ (ΚΒ΄ ΕΠΚΑ)
71. Ματάλας Παρασκευάς, ιστορικός (Πανεπιστήμιο Αιγαίου)
72. Μαυράκη – Μπαλάνου Μαρία, αρχαιολόγος ΥΠΠΟΑ (ΚΓ΄ΕΠΚΑ)
73. Μητσοπούλου Χριστίνα, δρ. αρχαιολόγος (Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας)
74. Μιχαηλίδου Πέγκυ, αρχαιολόγος ΥΠΠΟΑ (Γ΄ΕΠΚΑ)
75. Μούλιου Μάρλεν, λέκτορας μουσειολογίας (Πανεπιστήμιο Αθηνών)
76. Μουλλού Δωρίνα, αρχαιολόγος ΥΠΠΟΑ (ΔΙΠΚΑ)
77. Μουνδρέα-Αγραφιώτη Aντίκλεια, αναπληρώτρια καθηγήτρια προϊστορικής αρχαιολογίας (Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας)
78. Μπακάλης Βασίλης, συντηρητής αρχαιοτήτων ΥΠΠΟΑ (Βυζαντινό Μουσείο)
79. Μπάρα Αθανασία, ιστορικός οικονομολόγος
80. Μπαρδάνη Βούλα, αρχαιολόγος ΥΠΠΟΑ (Γ ΕΠΚΑ)
81. Μπαχλάς Βησσαρίων, αρχαιολόγος ΥΠ.ΠΟ.Α. (Ε.Π.Σ.Β.Ε.)
82. Μπενάκη Ελένη, αρχαιολόγος του ΑΠΘ σε διαθεσιμότητα-κινητικότητα,Υπουργείο Παιδείας
83. Μπιργάλιας Νίκος, επ. καθηγητής αρχαίας ιστορίας (Πανεπιστήμιο Αθηνών)
84. Μπιρμπίλη Ελένη, συγγραφέας
85. Μπούμπουλη Φανή, αρχαιολόγος ΥΠΠΟΑ (Βυζαντινό Μουσείο)
86. Μπουρνιάς Λεωνίδας, αρχαιολόγος ΥΠΠΟΑ (Γ ΕΠΚΑ)
87. Νικολακοπούλου Αντωνία, αρχαιολόγος ΥΠΠΟΑ (Νομισματικό Μουσείο)
88. Νικολόπουλος Βαγγέλης, αρχαιολόγος ΥΠΠΟΑ (Β΄ ΕΠΚΑ)
89. Ντόβα Ανθή, αρχαιολόγος ΥΠΠΟΑ (Β΄ΕΠΚΑ)
90. Παλαιοθόδωρος Δημήτρης, επ. καθηγητής κλασικής αρχαιολογίας (Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας)
91. Παπαδάτος Γιάννης, επ. καθηγητής προϊστορικής αρχαιολογίας (Πανεπιστήμιο Αθηνών)
92. Παπαδόπουλος Αλέξανδρος, βοηθός λέκτορα πολιτισμικών σπουδών (Liverpool Hope University)
93. Παπαδοπούλου Πέπη, αρχαιολόγος ΥΠΠΟΑ (ΚΖ" ΕΠΚΑ)
94. Παπαθανασίου Ευάγγελος, αρχαιολόγος ΥΠΠΟΑ (10η ΕΒΑ)
95. Παπασταματίου Κλεοπάτρα, συντηρήτρια αρχαιοτήτων (συνταξιούχος υπάλληλος ΥΠΠΟΑ, ΔΣΑΝΜ)
96. Παπούδας Δημήτρης, έκτακτος αρχαιολόγος, απ. πρόεδρος Συλλόγου Εκτάκτων Αρχαιολόγων
97. Πιανάλτο Άννα, αρχαιολόγος ΥΠΠΟΑ (Βυζαντινό Μουσείο)
98. Πιπέλια Ελένη, αρχαιολόγος ΥΠΠΟΑ (ΔΙΤΕΠΠΑ)
99. Πλάντζος Δημήτρης, επ. καθ. κλασικής αρχαιολογίας (Πανεπιστήμιο Αθηνών)
100. Πλάτων Λευτέρης, αν. καθηγητής προϊστορικής αρχαιολογίας (Πανεπιστήμιο Αθηνών)
101. Πλιάτσικα Βασιλική, αρχαιολόγος ΥΠΠΟΑ (ΓΔΑΠΚ)
102. Πουλάκη Έφη, υπό συνταξιοδότηση διευθύντρια ΥΠΠΟΑ (ΚΖ ΕΠΚΑ)
103. Ραυτοπούλου Στέλλα, αρχαιολόγος, Β΄ ΕΠΚΑ
104. Σακαλή Όλγα, αρχαιολογος ΥΠΠΟΑ (ΔΙΤΠΠΑ), πρόεδρος Συλλόγου Ελλήνων Αρχαιολόγων
105. Σαμπανοπούλου Λίλα, αρχαιολόγος ΥΠΠΟΑ (9η ΕΒΑ)
106. Σαπουνά -Σακελλαράκη Έφη, επίτιμη έφορος αρχαιοτήτων Ευβοίας
107. Σαρικάκη Βούλα, Αρχαιολόγος ΥΠΠΟΑ (ΓΔΑΠΚ)
108. Σειρηνίδου Βάσω, επ. καθ. νεώτερης ιστορίας (Πανεπιστήμιο Αθηνών)
109. Σημαντώνη-Μπουρνιά Εύα, επ. καθηγήτρια κλασικής αρχαιολογίας (Πανεπιστήμιο Αθηνών)
110. Σίκλα Ευαγγελία, αρχαιολόγος ΥΠΠΟΑ (Γ" ΕΠΚΑ)
111. Σκαφιδά Ευαγγελία, αρχαιολόγος ΥΠΠΟΑ (ΙΓ" ΕΠΚΑ)
112. Σούλιου Αναστασία, αρχαιολόγος ΥΠΠΟΑ (ΔΤΠΠΑ)
113. Σταματέλου Άρτεμις, αρχαιολόγος-μουσειολόγος
114. Σταρίδα Λιάνα, αρχαιολόγος, συνταξιούχος ΥΠΠΟΑ (13η ΕΒΑ)
115. Στεφανίδου-Τιβερίου Θεοδοσία, καθηγήτρια κλασικής αρχαιολογίας (Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης)
116. Στεφανοπούλου Έλενα, υποψήφια διδάκτωρ αρχαιολογίας (Πανεπιστήμιο Southampton)
117. Στρατούλη Γεωργία, αρχαιολόγος ΥΠΠΟΑ (ΚΘ΄ ΕΠΚΑ)
118. Τιβέριος Μιχάλης, ακαδημαϊκός, καθηγητής κλασικής αρχαιολογίας (Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης)
119. Τιγγινάγκα Γιάννα, αρχιτέκτων, συνταξιούχος ΥΠΠΟΑ (ΔΑΑΜ)
120. Τριανταφυλλίδης Iωάννης, άνεργος αρχαιολόγος
121. Τσακιράκης Ευάγγελος, αρχαιολόγος & απόφοιτος ΕΣΔΔ, ειδικός επιστήμονας Συνηγόρου του Πολίτη
122. Τσιποπούλου Μεταξία, δρ. επίτιμη διευθύντρια ΥΠΠΟΑ
123. Τσουλάκου Μαρία, αρχαιολόγος ΥΠΠΟΑ (ΛΗ ΕΠΚΑ)
124. Τσώτα Ευαγγελία-Βασιλική, αρχαιολόγος ΥΠΠΟΑ (Νομισματικό Μουσείο)
125. Φαϊτάκη Στέλλα, αρχαιολόγος ΥΠΠΟΑ (3η ΕΒΑ)
126. Φακιολά Μαρία, λαογράφος-εθνολόγος ΥΠΠΟΑ
127. Φανουράκης Σήφης, αρχιτέκτονας ΥΠΠΟΑ (ΥΝΕΜΤΕΚ)
128. Φανταουτσάκη Χαρούλα, αρχαιολόγος ΥΠΠΟΑ (ΚΒ΄ ΕΠΚ)
129. Φλώρου Πόπη, αρχαιολόγος ΥΠΠΟΑ (ΔΒΜΑ)
130. Φωτοπούλου Σταυρούλα, λαογράφος-εθνολόγος, Αν. Δ/ντρια ΔΙΝΕΠΟΚ
131. Χαμηλάκη Κατερίνα, αρχαιολόγος ΥΠΠΟΑ (22η ΕΒΑ)
132. Χαμηλάκης Γιάννης, καθηγητής αρχαιολογίας (Πανεπιστήμιο Southampton)
133. Χαραλαμπίδης Δημήτρης, αρχαιολόγος ΥΠΠΟΑ (ΔΕΑΜ)
134. Χουντάση Μαρία, αρχαιολόγος ΥΠΠΟΑ (Γ" ΕΠΚΑ)
135. Χουρμουζιάδη Νάσια, μουσειολόγος (Πανεπιστήμιο Αιγαίου)
136. Χρήστος Κουτσοθανάσης, αρχαιολόγος ΥΠΠΟΑ (ΔΤΠΠΑ)
137. Χριστοδουλίδης Νίκος, αρχαιολόγος ΥΠΠΟΑ (ΚΒ" ΕΚΠΑ)
138. Χρυσάφη Μαρία, αρχαιολόγος ΥΠΠΟΑ (ΛΑ΄ ΕΠΚΑ)
139. Ψάλτη Αθανασία, διευθύντρια Ι΄ΕΠΚΑ
140. Ψωμά Ελένη, αν. καθηγήτρια αρχαίας ιστορίας (Πανεπιστήμιο Αθηνών)
BY MAGIKOSFAKOS http://greektoys.org/2014/10/07/amfipoli/ ON 10/07/2014 )
Για πρώτη φορά μετά την ανακάλυψη του Τύμβου της Αμφίπολης, παρουσιάζεται σε ψηφιακό τρισδιάστατο μοντέλο η αναπαράσταση του αρχαιολογικού χώρου.
Μέσω εφαρμογής 3D, δίνεται στο χρήστη η δυνατότητα να “πλοηγηθεί” εικονικά στο εσωτερικό του χώρου, να παρατηρήσει τις λεπτομέρειες των Σφιγγών και των Καρυάτιδων και να κατανοήσει το μέγεθός του τύμβου χρησιμοποιώντας τις λειτουργίες της μεγέθυνσης, της σμίκρυνσης και της περιστροφής.
Το υπάρχον μοντέλο απεικονίζει τον αρχαιολογικό χώρο στην παρούσα φάση της ανασκαφής, ενώ θα ανανεώνεται συνεχώς, καθώς νέα στοιχεία από την αρχαιολογική σκαπάνη θα έρχονται στο φως.
To project υλοποιείται από το greektoys.org.
2/10/2014
Συνέχιση ανασκαφικών εργασιών στον λόφο Καστά στην Αμφίπολη.
Σημεία από την ενημέρωση προς τους δημοσιογράφους από την κ. Άννα Παναγιωταρέα σήμερα στο Μουσείο της Αμφίπολης:
1. Με την αφαίρεση των χωμάτων, χτες, αποκαλύφθηκαν τμήματα από μαρμάρινη θύρα, της τυπικής μορφής των μακεδονικών τάφων: Δηλαδή, έχουμε θύρα κατασκευασμένη από μάρμαρο Αλυκής Θάσου- όπως είναι κατασκευασμένο και όλο το ταφικό συγκρότημα- με εφηλίδες, οι οποίες μιμούνται την κεφαλή καρφιών, όπως είθισται στις ξύλινες πόρτες. (φωτο 1).
2. Στη δυτική πλευρά του θυρώματος διαπιστώθηκε ότι υπάρχει στροφέας. Ο στροφέας είναι το σημείο κρέμασης της θύρας από την παραστάδα. (φωτο 2, σχέδιο).
3. Σας θυμίζω το μέγεθος των ανοιγμάτων: Τα ανοίγματα Καρυάτιδων και Σφιγγών είναι ακριβώς 1,67μ. Το άνοιγμα του τρίτου θυρώματος είναι 1,50μ.
4. Κατά την ανασκαφή αποκαλύφθηκε η συνέχεια των πλευρικών τοιχωμάτων, η οποία δεν διαφέρει καθόλου από τους προηγούμενους χώρους, ήτοι ορθομαρμάρωση, όμοια με εκείνη που υπάρχει σε όλους τους χώρους του μνημείου.
5. Κατά την ανασκαφή, επίσης, βρέθηκαν, μπροστά από τη θύρα, πίσω από τις Καρυάτιδες, χάλκινα και σιδερένια καρφιά. Τονίζουμε ότι βρέθηκαν χτες και δεν είναι δεδομένο ότι ῾῾παραπέμπουν σε φορείο᾽᾽.
Θέλω, επίσης, να κάνω δύο γενικές παρατηρήσεις:
1. Επειδή διαβάζω σε δημοσιεύματα, υποθέσεις ότι δεν γίνεται η αρχαιολογική έρευνα σύμφωνα με την ανασκαφική μέθοδο, δηλαδή, αφαίρεση ανασκαφικών στρωμάτων με συστηματικό τρόπο, όπως προκύπτει από τα ημερολόγια της ανασκαφής, είναι προφανές ότι η εργασία γίνεται με τον πλέον ενδεδειγμένο επιστημονικό τρόπο.
2. Όσον αφορά στον τρόπο απομάκρυνσης των χωμάτων της ανασκαφής, μέσα από τον τάφο, σημειώνω το εξής: Προκειμένου να διευκολυνθεί η ανασκαφή και να προχωρήσει όσο το δυνατόν καλύτερα και ασφαλέστερα, χρησιμοποιείται ταινία μεταφοράς χωμάτων, όπως, άλλωστε, συνηθίζεται και σε άλλες ανασκαφές.
Τεχνικές εργασίες:
1.Το δάπεδο της επίχωσης πίσω από τις Καρυάτιδες έχει φτάσει ως την στέψη των βάθρων, επί των οποίων στηρίζονται οι Καρυάτιδες, δηλαδή περίπου στο 1,5 μ.
2. Αυτή η επίχωση θα παραμείνει προσωρινά ως αντιστήριξη του τρίτου διαφράγματος. Θα αρχίσει να καταβιβάζεται σε συνδυασμό με την απομάκρυνση χωμάτων από τον τέταρτο χώρο.
3. Να σημειώσω ότι στον χώρο, δηλαδή, πίσω από τις Καρυάτιδες ως τον τρίτο διαφραγματικό τοίχο, τοποθετήθηκε η δεύτερη φάση αντιστήριξης, με ισχυρές μεταλλικές κοιλοδοκούς.
4. Επίσης, υποστηλώθηκε προσωρινά το θραυσμένο υπέρθυρο του τρίτου διαφράγματος, το οποίο θα απομακρυνθεί για να καθαριστεί και να συντηρηθεί.
5. Στον τέταρτο χώρο -ο οποίος χαρακτηρίζεται από συνεχή ορθομαρμάρωση ίδιου τύπου μαρμάρου Αλυκής Θάσου, όπως και το σύνολο του μνημείου- υλοποιούνται ήδη από την Δευτέρα εργασίες αντιστήριξης των τοίχων και υποστύλωσης της θόλου για την ασφάλεια των εργαζομένων και του μνημείου. Εχει, λοιπόν, ήδη ολοκληρωθεί η αντιστήριξη στην στέψη των πλαϊνών τοίχων και έχει ξεκινήσει η τοποθέτηση της υποστύλωσης της θόλου, με μεταλικές σωληνωτές δοκούς.
6. Λόγω της ευαίσθητης ισορροπίας στην οποία βρίσκεται η θόλος, οι τεχνικοί σύμβουλοι μαζί με το συνεργείο προσπαθούν, με λεπτές επεμβάσεις, να τοποθετήσουν την υποστύλωση χωρίς να διαταράξουν την ισορροπία που έχει δημιουργηθεί μετά τις εξωτερικές αποχωματώσεις.
7. Να σημειώσω ότι η υποστύλωση έχει υλοποιηθεί στα δυο τρίτα της επιφάνειας της θόλου. Οι ευρισκόμενες εκεί εξωτερικές επιχώσεις επιτρέπουν να εξελιχθεί ασφαλέστερα η διαδικασία της υποστύλωσης. (φωτο 3,4).
8. Η υποστήλωση που χρησιμοποιείται είναι “παθητική” -δηλαδή, ενεργοποιείται μόνον στις περιπτώσεις που ένας θολίτης τείνει να μετακινηθεί-πράγμα που εξασφαλίζει την ελάχιστη δυνατή επίδραση στην υφιστάμενη ισορροπία της θόλου.
9. Θα έχετε αντιληφθεί ότι βρισκόμαστε στη δυσκολότερη φάση των εργασιών που ως τώρα έχουν πραγματοποιηθεί για την ασφάλεια εργαζόμενων και μνημείου.
10. Έχω αναφερθεί ότι η επίχωση έχει κλίση από Νότο προς Βορρά, με υψομετρική διαφορά πάνω από ένα μέτρο. Στον τέταρτο διαφραγματικό τοίχο έχει εντοπιστεί το άνοιγμα, στο οποίο έχω επίσης αναφερθεί, σε μεγαλύτερο βάθος από τα προηγούμενα ανοίγματα. Οδηγεί τους τεχνικούς στο συμπέρασμα ότι το δάπεδο του τέταρτου χώρου βρίσκεται βαθύτερα από το δάπεδο των προηγούμενων χώρων, πιθανώς κατά δύο μέτρα.
11. Φυσιολογικά, αυτό σηματοδοτεί την ύπαρξη σκάλας ή ράμπας η οποία ξεκινά πιθανώς μετά το θύρωμα του τρίτου διαφράγματος.
12. Συμπληρωματικά σας αναφέρω ότι έχει προχωρήσει το χωματουργικό έργο, που πραγματοποιείται στην δυτική πλευρά του μνημείου για ταπείνωση του ύψους και απάλυνση της κλίσης των πρανών.
Ερωτήσεις -Απαντήσεις
Ερώτηση: Γίνεται μεγάλη συζήτηση ότι το μνημείο ήταν γνωστό. Γιατί αποφασίσατε να σκάψετε ένα γνωστό μνημείο;
Απάντηση Κ. Περιστέρη: Μέγα λάθος. Ξεκινήσαμε το 2012 με την ανασκαφή του περιβόλου, ταυτίσαμε το λιοντάρι στην κορυφή του τύμβου και συνεχίσαμε με τον τάφο. Εμφανίζονται να μιλούν άνθρωποι που δούλευαν στην περιοχή σαράντα χρόνια και δεν είχαν ιδέα για το συγκεκριμένο μνημείο.
Ερώτηση: Υπάρχει χρονοδιάγραμμα από τη στιγμή που έχει αποκαλυφθεί μόνον το 5% του μνημείου;
Απάντηση Κ. Περιστέρη: Πολύ χονδρικά το βάζουμε. Η ανασκαφή θα απαντήσει.
Ερώτηση: Μετά τα νέα ευρήματα με τα καρφιά και τα κομμάτια της θύρας, ενισχύεται η χρονολόγηση;
Απάντηση Κ. Περιστέρη: Όταν εμείς χρονολογούμε το μνημείο στο τελευταίο τέταρτο του 4ουπ.Χ αιώνα, είμαστε απόλυτα σίγουροι τόσο για τον περίβολο, όσο και για τα ευρήματά μας. Το να έρχονται συνάδελφοι, που από φωτογραφία χρονολογούν, δεν γίνεται. Τα καρφιά δεν εμπλουτίζουν την χρονολόγηση. Σας δίνουμε όλα τα στοιχεία για να έχετε σαφή εικόνα. Ωστόσο, δεν μπορεί όλο το υλικό να βγαίνει σε ένα δελτίο τύπου.
Ερώτηση: Από τον Αύγουστο και μετά, έγιναν νέα γαιοσκαναρίσματα;
Απάντηση Κ. Περιστέρη: Δεν έχουν γίνει ποτέ εκεί που σκάβουμε τώρα. Εκεί είχε τα μπάζα Λαζαρίδη και ήταν αδύνατον να γίνει. Έχει γίνει στον φυσικό λόφο, όπου βρέθηκαν τάφοι εποχής σιδήρου και αρχαϊκών χρόνων.
Ερώτηση: Δεν έχει κάνει ανάλογη έρευνα η κ. Κουκούλη;
Απάντηση Κ. Περιστέρη:Δεν ξέρω τι έχει κάνει. Δεν έχω στο αρχείο της Εφορείας τίποτε σχετικό. Αυτά που λέει ο κ. Πολυμενάκος δεν ευσταθούν. Είχε έρθει το 1992 και έκανε έρευνα στον τάφο της αλεπούς και στους γύρω μακεδονικούς τάφους.
Ερώτηση: Υπάρχουν δημοσιεύματα που λένε ότι μετέχετε σε διαδικασία πολιτικής εκμετάλλευσης.
Απάντηση Κ. Περιστέρη: Δεν συμβαίνει κάτι τέτοιο. Κάνω ανασκαφές πάνω από 30 χρόνια. Νιώθω λατρεία για τη δουλειά μου. Όλα αυτά είναι κακίες. Εκτός αν εννοούν τη στήριξη που μου παρέχει η πολιτική ηγεσία του ΥΠΟΟΑ στο οποίο υπηρετώ και ευχαριστώ γι αυτό.
Ερώτηση: Τι λέτε εσείς κ. Μενδώνη;
Απάντηση: Δεν καταλαβαίνω γιατί μιλάμε για πολιτική εκμετάλλευση. Καθοδήγησε κάποιος το εύρημα για να βρεθεί εκεί που βρέθηκε; Γιατί είναι πολιτική εκμετάλλευση, επειδή ο υπουργός Πολιτισμού επισκέπτεται το εύρημα ασκώντας τις αρμοδιότητες του; Από πότε είναι πολιτική εκμετάλλευση, το γεγονός ότι ο πρωθυπουργός από ενδιαφέρον επισκέπτεται ένα σημαντικό μνημείο;
Ερώτηση: Η εξέλιξη της ανασκαφής επιβεβαιώνει την υπόθεση σας για μακεδονικό τάφο. Την ίδια ώρα μας λέτε ότι βρέθηκαν πεσμένα μάρμαρα. Ακούγεται από αρχιτέκτονες ότι η αποχωμάτωση έβλαψε τα μάρμαρα.
Απάντηση Κ. Περιστέρη: Δεν κάναμε αποχωμάτωση με μηχανήματα πάνω από τον τάφο. Όμως, το 1913 εδώ υπήρχε μια μονάδα βουλγαρικού στρατού και δίνονταν μάχες. Βρίσκουμε ακόμη οβίδες, που πιθανόν προκάλεσαν ζημιά. Ενώ τον 6 μ.Χ. αιώνα, είχαμε σεισμό 6,8 ρίχτερ, που άλλαξε και τον ρούν του Στρυμώνα, προκαλώντας, επίσης ζημιά και στον τάφο.
Ερώτηση: Έχουν μπει στον τάφο;
Απάντηση: Κ. Περιστέρη: Στα αρχαία χρόνια ίσως να είχαν να είχαν μπει τυμβωρύχοι. Αλλά θα ήταν δύσκολο να έχουν φτάσει μέσα.
Λ. Μενδώνη: Η τυμβωρυχία ήταν σύνηθες φαινόμενο στην αρχαιότητα. Έχουμε ισχυρές ενδείξεις ότι στα αρχαία χρόνια έγιναν απόπειρες σύλησης. Δεν μπορούμε να γνωρίζουμε μέχρι πού έφτασαν.
Ερώτηση: Πότε θα είναι επισκέψιμος ο τύμβος; Ακούμε για υδροπλάνα;
Απάντηση: Κ. Περιστέρη:Θα είναι καλό να γίνει επισκέψιμος αλλά όταν θα έχουμε τελειώσει την εργασία μας. Χρειαζόμαστε χρόνο γιατί υπάρχουν πολλά στάδια.
Λ. Μενδώνη: Να σας θυμίσω ότι ο Ανδρόνικος ανάσκαψε το 1977 τη μεγάλη τούμπα στην Βεργίνα. Όμως η σημερινή μορφή του μουσείου ολοκληρώθηκε το 2002. Η Αμφίπολη δεν είναι μόνον ο τύμβος Καστά. Είναι από τις σημαντικότερες πόλεις του βορειοελλαδικού χώρου. Με αφορμή την ανασκαφή δίνεται η ευκαιρία να μπει η περιοχή στον αναπτυξιακό χάρτη. Το βαρύ πολιτιστικό απόθεμα, το πολιτιστικό τοπίο με το φυσικό περιβάλλον πρέπει να διατηρηθούν στο μέγιστο βαθμό.
http://www.yppo.gr/2/g22.jsp?obj_id=58672
Ευρήματα που ενισχύουν την εκτίμηση της ανασκαφικής ομάδας ότι σαφώς πρόκειται για Μακεδονικό τάφο έφερε στο φως η σκαπάνη στην Αμφίπολη.
Μένει τώρα οι επιχωματώσεις του τρίτου θαλάμου να δείξουν εάν υπάρχουν σκαλοπάτια στο μνημείο και που οδηγούν αυτά.
Δείτε το βίντεο της ΝΕΡΙΤ. : ΑΜΦΙΠΟΛΗ
Συνέχιση ανασκαφικών εργασιών στον λόφο Καστά στην Αμφίπολη
30/9/2014
Συνεχίστηκε από την ΚΗ' Εφορεία Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων, η αρχαιολογική έρευνα στο ταφικό συγκρότημα λόφου Καστά Αμφίπολης. Αφαιρέθηκαν οι δύο τελευταίοι δόμοι του τοίχου σφράγισης, μπροστά από τον δεύτερο διαφραγματικό τοίχο, (φωτο 1) αποκαλύπτοντας στο σύνολο τους τα μαρμάρινα βάθρα (φωτο 2), πάνω στα οποία πατούν οι Καρυάτιδες.
Ο διάκοσμος των βάθρων είναι συνέχεια της ορθομαρμάρωσης των τοίχων. Αποτελείται από μαρμάρινους δόμους με περιταίνια. Το ύψος των βάθρων είναι 1,40μ., έχουν πλάτος 1,36μ. και πάχος 0,72μ. Το συνολικό ύψος βάθρου και αγάλματος είναι 3,67μ.(φωτο 3). Το δάπεδο του δεύτερου χώρου είναι υπερυψωμένο κατά 0,07μ. Ιχνη μπλέ χρώματος εντοπίζονται στο μέτωπο της ανωτέρω επιφάνειας, (φωτο 4).
Συνεχίστηκαν, επίσης, οι ανασκαφικές εργασίες, στον χώρο πίσω από τις Καρυάτιδες, με αφαίρεση χωμάτων σε βάθος μέχρι 1,5μ. αποκαλύπτοντας την συνέχεια της ορθομαρμάρωσης των τοίχων, όπως και στον προηγούμενο χώρο, καθώς και μεγάλο μέρος του θυρώματος, που οδηγεί στον τρίτο χώρο.
Ολοκληρώθηκαν, ακόμη, οι εργασίες αντιστήριξης με την προσθήκη υποστυλωμάτων στον πρώτο χώρο και ταυτόχρονα τοποθετήθηκαν οριζόντιες αντηρίδες στον δεύτερο, προκειμένου να προχωρήσει η αποχωμάτωση. Παράλληλα, με τη συνέχιση της αποχωμάτωσης, στο θύρωμα του τρίτου διαφραγματικού τοίχου, ξεκίνησαν οι εργασίες υποστύλωσης στον τρίτο χώρο.
http://www.yppo.gr/2/g22.jsp?obj_id=58633
Ντοκιμαντέρ ΕΡΤ Χρονολογία Παραγωγής 1 Ιανουαρίου 1988 :
ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ KAI AΘΛΗΤΙΣΜΟΥ :
Παρασκευή,26 Σεπτεμβρίου 2014
Σημεία από την ενημέρωση προς τους δημοσιογράφους από την κ.Αννα Παναγιωταρέα σήμερα στο Μουσείο της Αμφίπολης:
Ας δούμε, κατ’ αρχήν, μερικά γενικά ζητήματα, που έχουν ανακύψει από την προηγούμενη Πέμπτη ως σήμερα, στο πλαίσιο της τακτικής μας συνάντησης:
1. Το ΥΠΠΟΑ και οι συντελεστές της ανασκαφής στον λόφο Καστά Αμφίπολης, παρακολουθούν με μεγάλο ενδιαφέρον την διατύπωση απόψεων Ελλήνων και ξένων-ειδικών και μή- σχετικά με το ταφικό συγκρότημα.
2. Οι διατυπωθείσες θεωρίες περί της ταυτότητος του νεκρού, ως σήμερα, ανάγονται σε 14. Θέλω να γίνει σαφές ότι οι συντελεστές της ανασκαφής δεν διατυπώνουν άποψη για την ταυτότητα του νεκρού, που γίνεται τόσοw λόγος. Περιμένουν, με επιστημονική υπομονή, να μιλήσει το ίδιο το ταφικό συγκρότημα.
3. Εχουν, επίσης, διατυπωθεί δύο βασικές απόψεις σε ό,τι αφορά την χρονολόγησή του ταφικού συγκροτήματος. Η ανασκαφέας, εκτιμώντας τα ανασκαφικά δεδομένα, εκφράζει στην άποψη ότι το μνημείο χρονολογείται στο τελευταίο τέταρτο του 4ου αιώνα. Αλλωστε, έχει παρουσιάσει την επιστημονική θέση της, κάνοντας δύο ανακοινώσεις, σε αντίστοιχα αρχαιολογικά συνέδρια.
4. Είναι προφανές ότι μόνον η συγκροτημένη δημοσίευση του ανασκαφικού υλικού θα οδηγήσει στην ανάπτυξη ενός γόνιμου επιστημονικού διαλόγου.
5. Εμείς, με την έκδοση δελτίων τύπου, που αναφέρονται στην πρόοδο των εργασιών στο μνημείο, φροντίζομε για την ενημέρωση των Ελλήνων και ξένων ενδιαφερομένων -όχι μόνον των ειδικών αλλά και των μη ειδικών- από την στιγμή που η διεθνής κοινή γνώμη δείχνει αυτό το πρωτοφανές ενδιαφέρον.
6. Το ίδιο το μνημείο, πέραν πάσης αμφιβολίας, είναι εξαιρετικά σημαντικό. Και όλοι συμφωνούν ότι τα μέχρι στιγμής αποκαλυφθέντα στοιχεία του, το καθιστούν μοναδικό.
Εδώ, να προσθέσω, ότι είναι νωρίς να διατυπώνονται οι οποιεσδήποτε ερμηνευτικές θεωρίες. Ας επιτρέψουν να προηγηθεί η ανασκαφέας, που έχει και την επιστημονική ευθύνη της ανασκαφής και διαθέτει και όλα τα δεδομένα.
Ι. Οικονομικά
Γενικά: Η μελέτη που ανατέθηκε από το ΥΠΠΟΑ-παρουσιάστηκε από την Γ.Γ. Πολιτισμού κ. Μενδώνη, στο σεμινάριο για το ΕΣΠΑ, στις 28ης Αυγούστου- και αφορά στην οικονομική διάσταση του Πολιτισμού στην τοπική και περιφερειακή ανάπτυξη, απέδειξε ότι:
Α. Ο πολιτιστικός τομέας σε επίπεδο ΕΕ συνέβαλε κατά 4,5% στο ακαθάριστο εγχώριο προϊόν της.
Β. Ενα ευρώ επένδυση σε έργα Πολιτισμού, σημαίνει 3,44 ευρώ στην πραγματική οικονομία.
Επομένως: Οι επενδύσεις στον πολιτισμό συνιστούν κινητήρια δύναμη της οικονομίας, δημιουργώντας θέσεις εργασίας και ενθαρρύνοντας ιδιωτικές επενδύσεις.
Ειδικότερα:
Βλέπω να τίθεται συχνά το θέμα για την χρηματοδότηση της ανασκαφής. Μέχρι σήμερα τα χρήματα τα οποία έχουν δοθεί είναι τα εξής:
1. 2010: Δόθηκαν 20.000, μέσω Προγραμματικής Σύμβασης μεταξύ Υπουργείου Πολιτισμού και Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης Σερρών, από την Νομαρχία Σερρών.
2. 2011: Δόθηκαν 80.000, μέσω Προγραμματικής Σύμβασης μεταξύ Υπουργείου Πολιτισμού και Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας , από την Περιφέρεια.
3. 2012: Δόθηκαν 50.000 ευρώ από το Υπουργείο Πολιτισμού και 50.000 ευρώ από το Υπουργείο Μακεδονίας Θράκης.
4. 2013: Δόθηκαν 90.000 ευρώ από το Υπουργείο Πολιτισμού.
5. 2014: Δόθηκαν 150.000 ευρώ από το Υπουργείο Πολιτισμού.
6. 2014: Δόθηκε ως δωρεά από την Εθνική Τράπεζα (150.000), ενώ οι χορηγίες των Εταιρειών του Δημοσίου, ΔΕΣΦΑ (35.000) και Ελληνικά Πετρέλαια (25.000), δεν έχουν ακόμη ενεργοποιηθεί.
ΙΙ. Τεχνικές ενέργειες
(Πέμπτη 18/9/14 -Παρασκευή 26/9/14).
Γενικά
Επισημαίνεται για άλλη μία φορά: Η απομάκρυνση των χωμάτων γίνεται με τον ενδεδειγμένο ανασκαφικά τρόπο, ώστε τα στρωματογραφικά δεδομένα να αξιοποιούνται απολύτως.
Ειδικότερα:
1. Απομακρύνθηκε πλήρως η επίχωση από τον πρώτο χώρο. Ετσι αποκαλύφθηκε στο σύνολό του το δάπεδο με τα μικρά τεμάχια μαρμάρου. Το γνωστό “κόκκινο”. Το αποκαλυφθέν δάπεδο σκεπάστηκε με φύλλα ενισχυμένης πολυστερίνης και κόντρα πλακέ, για την προστασία του από την διέλευση των συνεργείων.
2. Ολοκληρώθηκε η τελική προσωρινή υποστύλωση και αντιστήριξη στον πρώτο χώρο, πίσω από τις Σφίγγες.
3. Προχώρησε το χωματουργικό έργο για απάλυνση των πρανών από τη δυτική πλευρά του μνημείου.
4. Tαπεινώθηκε η στάθμη της επίχωσης στο δεύτερο χώρο πίσω από τις Καρυάτιδες, ώστε να δημιουργηθεί κατάλληλο δάπεδο πρόσβασης για τον επόμενο χώρο.
5. Ολοκληρώθηκε η υπολογιστική τεκμηρίωση των μέτρων αντιστήριξης και υποστύλωσης, που θα χρησιμοποιηθούν στο τρίτο χώρο, πίσω από την θύρα. Να σημειωθεί ότι τα μέτρα θα τροποποιούνται αναλόγως των δεδομένων της ανασκαφικής έρευνας.
ΤΙ ΠΡΟΒΛΕΠΕΤΑΙ:
1.Το άνοιγμα, δια της αφαίρεσης του χώματος, του τρίτου θυρώματος.
2. Η υποστύλωση του τρίτου διαφραγματικού τοίχου και η εισαγωγή των αντιστηρικτικών στοιχείων για την πρώτη φάση υποστήριξης και αντιστήριξης των κατακόρυφων τοίχων.
Δηλώσεις της κ. Κ.Περιστέρη:
1. Χριστούγεννα: “Μια κουβέντα είπα”. Η κ. Περιστέρη δηλώνει ότι “σ´ ένα μήνα τελειώνουμε”.
2. Απάντηση στο σχόλιο ότι εξυπηρετεί συμφέροντα: “Την δουλειά μας κάνουμε. Ούτε οικονομικά, ούτε πολιτικά συμφέροντα εμπλέκονται. Αγωνιζόμαστε για την έρευνά μας”.
3. Στο σχόλιο που εμφανίζει “κόντρα Περιστέρη-Παλαγγιά”: “Η κ. Περιστέρη ό,τι ήταν να δηλώσει, το δήλωσε. Δεν θα ασχοληθεί περαιτέρω”.
4. Εκ μέρους της ομάδας εργασίας η ανασκαφέας παρακαλεί “να μείνει το αρχαιολογικό έργο στο πεδίο, μακράν πάσης παραφιλολογίας”.
http://www.yppo.gr/2/g22.jsp?obj_id=58592
Sep 26, 2014
Τα γυναικεία αγάλματα που βρέθηκαν στο τάφο του τύμβου Καστά της Αμφίπολης, χρησιμοποιεί ως «οδηγούς» ο γνωστός αιγυπτιολόγος Άντριου Τσαγκ, για να καταλήξει στο συμπέρασμα πως εκεί βρίσκεται θαμμένη η μητέρα του Μεγάλου Αλεξάνδρου, Ολυμπιάδα.
Θεωρεί τα αγάλματα ιέρειες του Διονύσου, οι οποίες ονομάζονται κλώδωνες, λόγω της συμμετοχής τους στα διονυσιακά και ορφικά όργια, ενώ στα κεφάλια τους είχαν καλάθια γεμάτα με φίδια…
«Αυτά τα γυναικεία γλυπτά μπορεί να απεικονίζουν συγκεκριμένα τις Κλώδωνες, τις ιέρειες του Διονύσου, οι οποίες συναναστρέφονταν με την Ολυμπιάδα, την μητέρα του Μεγάλου Αλεξάνδρου» λέει ο Τσαγκ στο Discovery. «Κι αυτό γιατί τα καλάθια που φέρουν στα κεφάλια τους είναι ιερά για τον Διόνυσο».
«Στο έργο “Η Ζωή του Αλέξανδρου”, ο Πλούταρχος γράφει πως η Ολυμπιάδα συνήθιζε να συμμετέχει σε διονυσιακές τελετές, στις οποίες συμμετείχαν και οι Κλώδωνες», εξηγεί ο Τσαγκ.
Βάσει του Πλούταρχου, ο Τσαγκ θεωρεί ότι τα καλάθια ήταν γεμάτια φίδια, τα κεφάλια των οποίων εξείχαν για να τρομάζουν τους άντρες συμμετέχοντες στα όργια. «Έχω εντοπίσει σε διάφορα μουσεία, αγάλματα του 4ου αιώνα π.Χ. που απεικονίζουν τον Διόνυσο, συνοδεία ιέρειας, ντυμένης όπως οι Καρυάτιδες της Αμφίπολης, συμπεριλαμβανομένων των πλατφόρμων στα παπούτσια», συμπληρώνει ο καθηγητής.
Στην υπόθεση ότι ο Τάφος της Αμφίπολης ανήκει στην Ολυμπιάδα, οι Καρυάτιδες είναι στην ουσία Κλώδωνες, οι οποίες μοιράζονταν τα διονυσιακά όργια με την βασίλισσα της οποίας τον τάφο προστατεύουν»υποστηρίζει ο Τσαγκ στο Discovery, το ρεπορτάζ του οποίου καταλήγει με το ερώτημα που μας απασχολεί όλους: «Ποιον προστατεύουν αυτά τα κολοσσιαία αγάλματα; Ποιος είναι θαμμένος στον Τύμβο της Αμφίπολης»;…
Κ. Περιστέρη: Η αρπαγή είναι ένα καθαρά ταφικό θέμα. Έχουμε ένα ακόμη δείγμα χρονολόγησης του τάφου: Τελευταίο τέταρτο του 4ου αιώνα .π.Χ.
Ερώτηση: Ποια σχέση μπορεί να υπάρχει στην αναπαράσταση της αρπαγής της Περσεφόνης με τη δυναστεία των Τημενιδών.
Λ. Μενδώνη: Βρίσκουμε την σκηνή της αρπαγής της Περσεφόνης στην τοιχογραφία του λεγόμενου τάφου της Περσεφόνης, στο βασιλικό νεκροταφείο των Αιγών. Έχουμε και δεύτερη απεικόνιση με τον Πλούτωνα και την Περσεφόνη, σε σκηνή ιερού γάμου, στο ερεισίνωτο του μαρμάρινου θρόνου, στον τάφο της Ευρυδίκης, μητέρας του Φιλίππου, στις Αιγές. Οι σκηνές αυτές συνδέονται με τις λατρείες του κάτω κόσμου, με την Ορφική λατρεία- κάθοδος στον Άδη-καθώς και με τις διονυσιακές τελετές. Ο εκάστοτε επικεφαλής του οίκου των Μακεδόνων ήταν ο αρχιερέας αυτών των λατρειών. Σας θυμίζω την πρόσφατη έρευνα του Εθνικού Κέντρου Έρευνας Φυσικών Επιστημών «Δημόκριτος» για τα κατάλοιπα της μάσκας που βρέθηκαν στα κατάλοιπα των οστών του Φιλίππου. Σύμφωνα με τους ειδικούς ήταν η μάσκα, την οποία φορούσε ο Φίλιππος στις ορφικές τελετές. Επομένως, η παράσταση στην περίπτωσή μας έχει συμβολική σημασία, η οποία μπορεί να δηλώνει κάποια σχέση του ”ενοίκου” του τάφου με τον μακεδονικό οίκο. Ο πολιτικός συμβολισμός είναι πολύ ισχυρός σε όλες τις εποχές.
Ερώτηση: Μπορούμε από την παράσταση να βγάλουμε συμπέρασμα για το φύλο του νεκρού.
Κ. Περιστέρη: Όχι δεν μπορούμε
Ερώτηση: Μετά το ψηφιδωτό βρισκόμαστε στην μαρμάρινη θύρα, πριν από τον κυρίως θάλαμο. Ένα τέτοιο ψηφιδωτό μας προϊδεάζει για το πόσο σημαντικός είναι ο νεκρός;
Κ. Περιστέρη: Χωρίς αμφιβολία ο νεκρός ήταν εξαιρετικά σημαντικός.
Ερώτηση: Πως εξηγείτε το γεγονός ότι δεν έχει βρεθεί ένα κανένα κινητό εύρημα κατά την ανασκαφή;
Κ. Περιστέρη: Έχουμε βρει κινητά, όπως κεραμική, καρφιά κ.ά. Όμως δεν μπορούμε να τα βάλουμε όλα σ᾽ ένα δελτίο τύπου. Δεν μπορούμε να πούμε βρέθηκαν όστρακα ή καρφιά. Όλα χρειάζονται συντήρηση και όλα χρειάζονται μελέτη.
Ερώτηση: Το δημοτικό συμβούλιο Σερρών έβγαλε ψήφισμα να δημιουργηθεί ένα υπερσύγχρονο μουσείο στην Αμφίπολη και ένα στις Σέρρες.
Κ. Περιστέρη: Το θέμα του Μουσείου των Σερρών το ψάχνουμε από το 2004.
Λ. Μενδώνη: Τα ευρήματα από τις ανασκαφές που γίνονται εδώ, προφανώς θα μείνουν εδώ. Αυτή η συζήτηση είναι παραπληροφόρηση. Ουδέποτε ετέθη θέμα μετακίνησης ευρήματος, οπουδήποτε αλλού, όχι μόνον από την Αμφίπολη, αλλά από οποιοδήποτε σημείο της χώρας. Η πολιτική του Υπουργείου είναι, όπου είναι δυνατόν να επιστρέφονται ευρήματα- ακόμη και από παλαιότερες ανασκαφές- στον τόπο που έχουν βρεθεί. Δεν υπάρχει ανασκαφικό εύρημα, που να απομακρύνεται από τον τόπο του. Ομολογώ πώς δεν καταλαβαίνω πώς ξεκίνησε και γιατί γίνεται μια τέτοια συζήτηση. Αυτά είναι εκ του πονηρού.
Ερώτηση: Υπάρχει τέταρτος θάλαμος ή κρύπτη;
Κ. Περιστέρη: Είμαστε αρκετά ψηλά. Υποθέσεις μπορεί να γίνουν. Θα έχουμε εικόνα μετά την ανασκαφή του τρίτου χώρου.
Ερώτηση: Είπατε για την Περσεφόνη στο βασιλικό νεκροταφείο. Μπορούμε να πούμε ότι είναι βασιλικός τάφος;
Κ. Περιστέρη: Είναι νωρίς. Δεν μπορούμε να πούμε τίποτε αν δεν τελειώσει η ανασκαφή. Είναι πολύ σημαντικός. Η σημαντικότητα του μνημείου ανεβαίνει και με το ψηφιδωτό που πρώτη φορά απαντάται σε ταφικό μνημείο.
Ερώτηση: Η φθορά στο κέντρο του ψηφιδωτού από τι προήλθε; Από φθορά; Από τυμβωρυχία;
Απάντηση: Όχι δεν υπάρχει λογική. Φαίνεται όμως ότι δεν είναι φυσική φθορά.
Ερώτηση: Η υπόθεση ότι οι επιχώσεις -όπως λέγατε αρχικά- ότι είχαν μπει με την κατασκευή του μνημείου, ισχύει ακόμη;
Κ. Περιστέρη: Να προχωρήσουμε στην ανασκαφή και θα έχουμε μια πιο ολοκληρωμένη εικόνα.
Ερώτηση: Συνάδελφοί σας, σ’ ένα κείμενο με 140 υπογραφές, σχολιάζουν ότι ποινικοποιήσατε επιστήμονες που έχουν εκφράσει άλλη επιστημονική άποψη για την ανασκαφή .
Κ. Περιστέρη: Προτιμώ να προχωρεί η ανασκαφή από να ασχολούμαι από διάφορα θέματα τα οποία θεωρώ κακοήθειες.
Ερώτηση: Πόσο χρόνο θα χρειαστείτε ακόμη;
Κ. Περιστέρη: Δεν κτίζουμε σπίτι. Η ανασκαφή μας οδηγεί. Ότι λέμε είναι σχετικό. Δεν ξέρουμε να σας πούμε ημερομηνίες. Δεν τρέχουμε, μας οδηγεί η ανασκαφή.
Ερώτηση: Να μείνουμε στον τρίτο θάλαμο. Πριν από ένα μήνα ο γεωλόγος πήρε “καρότο” για να σταλεί στην Ελβετία για την χρονολόγηση του τάφου.
Κ. Περιστέρη: Πήρε δείγματα, αλλά δεν έχουν σταλεί ακόμη. Άλλωστε δεν μπορούμε από αυτά να χρονολογήσομε τον τάφο.
Λ. Μενδώνη: Η ανάλυση των γεωλογικών δειγμάτων είναι απαραίτητη σε μια σύγχρονη ανασκαφική έρευνα, καθώς είναι απαραίτητη η γνώση του γεωπεριβάλλοντος του μνημείου. Οι αναλύσεις αυτές θα επιτρέψουν να γνωρίζομε την ακριβή σύσταση και τον τρόπο δημιουργίας των γαιών, να χρονολογήσομε τα ιζήματα. Η όποια χρονολόγηση μπορεί να προκύψει από γεωλογικού τύπου αναλύσεις, οδηγεί και σε χρονολογήσεις εκατομμυρίων ετών. Είναι εντελώς διαφορετικά τα δεδομένα από την ιστορική, αρχαιολογική χρονολόγηση.
Συνεχίζεται η ανασκαφική εργασία στον λόφο Καστά, από την ΚΗ Εφορεία Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων. Αφαιρούνται από τον λόφο οι επιχώσεις και τα μπάζα της ανασκαφής Λαζαρίδη. Έχει ήδη ολοκληρωθεί η αφαίρεση στη δυτική πλευρά και συνεχίζονται οι εργασίες πίσω και ανατολικά από τη θόλο.
16/102014
Σήμερα που αφαιρέθηκαν και τα τελευταία στρώματα χωμάτων από την ανατολική πλευρά του ψηφιδωτού, αποκαλύφθηκε η τρίτη μορφή της παράστασης, πίσω από τον γενειοφόρο άνδρα, ο οποίος -εκτός από το στεφάνι- φοράει και κόκκινο ιμάτιο.
Πρόκειται για γυναικεία νεανική μορφή, με κόκκινους ανεμίζοντες βοστρύχους, η οποία φοράει λευκό χιτώνα που συγκρατείται με κόκκινη λεπτή ταινία στο ύψους του στήθους. Φέρει κόσμημα στον καρπό του αριστερού της χεριού. Είναι προφανές ότι πρόκειται για την μυθολογική παράσταση της αρπαγής της Περσεφόνης από τον Πλούτωνα, με την παρουσία του θεού Ερμή ως ψυχοπομπού, όπως είθισται σε ανάλογες αναπαραστάσεις (φωτο 1, 2, 3).
Είναι εκπληκτική η παράσταση όχι μόνον για τον χρωματικό της πλούτο, αλλά και για την τέλεια εκτέλεση του σχεδίου. Στην παράσταση του ψηφιδωτού παρουσιάζεται και η τρίτη διάσταση, ιδιαίτερα στην απεικόνιση του ψυχοπομπού και της Περσεφόνης. Είναι φανερό ότι η παράσταση παραπέμπει και στην αντίστοιχη της αρπαγής της Περσεφόνης, στον λεγόμενο Τάφο της Περσεφόνης, στο βασιλικό νεκροταφείο των Αιγών. Όμως η παράσταση της αρπαγής της Περσεφόνης, στις Αιγές είναι τοιχογραφία. Εδώ, για πρώτη φορά, απαντάται σε βοτσαλωτό ψηφιδωτό, σε ταφικό μνημείο. Οι διαστάσεις του ψηφιδωτού δαπέδου ήτοι 4,5Χ3.
Με την αποκάλυψη του ψηφιδωτού δαπέδου δόθηκε η δυνατότητα και για την τελική υποστύλωση του επιστυλίου των Καρυατίδων. Φυσικά, έχουν ήδη ξεκινήσει οι εργασίες προστασίας του ψηφιδωτού οι οποίες συνίστανται:
α. Επικάλυψη με φύλλα φελιζόλ
β. Και πάνω από αυτά ξύλινη επένδυση
Σε ύψος 40 εκ. πάνω από την ξύλινη επένδυση θα μπει το δάπεδο πρόσβασης για τον τέταρτο χώρο, το οποίο θα στηριχτεί στην τρίτη σειρά αντιστήριξης.
Με την τομή που έγινε στο κατεστραμμένο τμήμα του ψηφιδωτού διαπιστώθηκαν οι συνθήκες έδρασης του δαπέδου που είναι οι εξής: Κονίαμα 8-10 εκατοστών ως υπόβαση του ψηφιδωτού, πιο κάτω έχουμε στρώση από κροκάλες πάχους 10-12 εκατοστά, οι οποίες εδράζονται στο φυσικό έδαφος, υπό μορφή σκληρής αργιλώδους άμμου.
Στον τέταρτο χώρο ήτοι στον τρίτο θάλαμο, έχει ολοκληρωθεί η υποστύλωση. Δεν προχώρησαν οι ανασκαφικές εργασίες, επειδή η ομάδα ασχολήθηκε με την αποκάλυψη του ψηφιδωτού.
http://www.yppo.gr/
Βασίλης Τσακίρογλου 13/10/2014 http://www.protothema.gr
Ποιος μπορεί να είναι ο γενειοφόρος αναβάτης και ποιος ο ρόλος του Θεού Ερμή – Το ενδιαφέρον στρέφεται και στο κατώφλι θύρας που οδηγεί στον τρίτο θάλαμο – Συνεχίζονται οι εργασίες για να αποκαλυφθούν σε όλη τους την έκταση τα νέα ευρήματα
Αμέσως μετά από τον θαυμασμό και το δέος εμπρός σε άλλο ένα εκπληκτικό εύρημα από τα ενδότερα του Τύμβου Καστά, ακολουθούν οι απορίες: Ποιος είναι ο δαφνοστεφής και γενειοφόρος αρματηλάτης του μωσαϊκού; Είναι θεός ή θνητός; Η παράσταση συμβολίζει ή απεικονίζει; Πάνω στο άρμα είναι, άραγε, ο νεκρός στον οποίον έχει αφιερωθεί ο τάφος της Αμφίπολης; Το στόμα του είναι, όντως ανοιχτό, σαν να βγάζει πολεμική ιαχή ενώ υποτίθεται ότι κατέρχεται στον Άδη; Είναι πτηνό αυτό που διακρίνεται αχνά στον αριστερό του ώμο ή μια οπτική απάτη;
Κι επίσης: Πώς ερμηνεύεται η έκφραση στο πρόσωπο του ψυχοπομπού Ερμή; Πού κοιτάζει και γιατί τα χαρακτηριστικά του παραπέμπουν μάλλον σε έφηβο, παρά σε ενήλικο άνδρα;
Φυσικά, οποιαδήποτε ερμηνεία αποπειράται να διακρίνει εξ όνυχος τον λέοντα, εφόσον το μωσαϊκό δεν έχει αποκαλυφθεί πλήρως κατά πλάτος. Επιπλέον λείπει ένα ευμέγεθες κυκλικό κομμάτι από το κέντρο της σύνθεσης, γεγονός που καθιστά ακόμη πιο δύσκολη την αποκωδικοποίηση της εικόνας.
 |
| Το ψηφιδωτό δάπεδο, καλύπτει όλη την επιφάνεια του χώρου δηλαδή, 4,5μ. πλάτος επί 3 μ. μήκος |
Δημοφιλές επιτάφιο θέμα ήταν όμως και η Αρπαγή της Περσεφόνης από τον Πλούτωνα. Ο άμεσος συνειρμός (ταφικό μνημείο-άρμα-Ερμής κ.ο.κ) συνδέει το τελευταίο εύρημα της Αμφίπολης με την ζωγραφική παράσταση της Αρπαγής στη Μεγάλη Τούμπα της Βεργίνας. Και, θα μπορούσε κάποιος κάλλιστα να περιμένει ότι, μόλις αποκαλυφθεί πλήρως, το μωσαϊκό της Αμφίπολης θα είναι άλλη μια αποτύπωση του δράματος της Περσεφόνης, ακριβώς επειδή ήταν κοινός τόπος για τα ταφικά έθιμα.
Παρόλ' αυτά, η στάση που έχει το σώμα του αρματηλάτη μοιάζει τουλάχιστον παράδοξη για άρπαγα. Διότι, ο γενειοφόρος απεικονίζεται με προτεταμένο το αριστερό του χέρι, σαν να ήθελε να κρύψει την απαχθείσα κόρη και όχι να την επιδείξει στον θεατή του έργου. Εάν λοιπόν πρόκειται πραγματικά για την Αρπαγή της Περσεφόνης, ο καλλιτέχνης θα πρέπει να ακολούθησε μια εντελώς ανορθόδοξη σκηνοθεσία. Γι' αυτό η αδημονία και η περιέργεια εντείνονται, εν αναμονή της ολοκληρωμένης εικόνας του μωσαϊκού.
 |
| Τα δύο λευκά άλογα του άρματος |
Όποιον και εάν απεικονίζει, η μορφή του αρματηλάτη, θεό ή άνθρωπο, παραπέμπει σε πολεμιστή. Θα ήταν εξαιρετικά παρακινδυνευμένο να εικάσουμε ότι στο μωσαϊκό βλέπουμε τον νεκρό που ενταφιάστηκε στον Τύμβο Καστά. Εάν όμως έπρεπε να μαντέψει κάποιος την ιδιότητα του δαφνοστεφανωμένου γενειοφόρου, μάλλον θα έτεινε προς αυτήν του στρατιωτικού.
Ίσως να πρόκειται για οπτική ψευδαίσθηση, αλλά στον αριστερο ώμο του αρματηλάτη διακρίνεται το σχήμα ενός πτηνού -ή τουλάχιστον το κεφάλι και το ράμφος του. Επ' αυτού δεν μπορεί κάποιος παρά να επιφυλάσσεται, καθώς, πριν ερμηνευτεί ως σύμβολο, θα πρέπει προηγουμένως να εξακριβωθεί η ύπαρξή του.
 |
| Ο θεός Ερμής ως ψυχοπομπός |
Το παράξενο επάνω του είναι το βλέμμα: Καθώς τρέχει προς τα αριστερά της εικόνας, ο Ερμής στρέφει το κεφάλι του προς τον θεατή. Όμως, κοιτάζει κάπου ψηλά και πίσω, ενώ η έκφρασή του προσώπου του είναι ανεξιχνίαστη, σαν να ετοιμαζόταν να πει κάτι, να μιλήσει, πριν χαθεί οριστικά από το κάδρο μαζί το άρμα και τον οδηγό του.
 |
| Ο γενειοφόρος άνδρας, με στεφάνι δάφνης στο κεφάλι |
Τουλάχιστον όμως, στην ανοιχτή πλέον, θύρα του θαλάμου πίσω από τις Καρυάτιδες διακρίνεται το πέδιλο της σκαλωσιάς που υποστηρίζει την οροφή στον επόμενο χώρο. Το μνημείο, έστω και εάν έχει κατασκευαστεί από μέσα προς τα έξω, δείχνει ότι περιλαμβάνει όλο και πιο σύνθετα καλλιτεχνήματα καθώς η σύραγγα αναπτύσσεται προς τα ενδότερα. Οπότε, όσο εντυπωσιακό και εάν είναι το μωσαϊκό, δεν παύει να βρίσκεται στον προθάλαμο της καθαυτό αποκάλυψης.
Το ψηφιδωτό έχει υποστεί φθορά στο κέντρο, σε σχήμα κύκλου, διαμέτρου 0,80μ -Aνατολικά και δυτικά, δεν έχει αποκαλυφθεί στο σύνολό του
Στα βόρεια του δαπέδου αποκαλύφθηκε το μαρμάρινο κατώφλι της θύρας, που οδηγεί στον τρίτο χώρο
 |
| Η διακόσμηση γύρω από το ψηφιδωτό |
 |
| Ψηφιδωτό δάπεδο στον λόφο Καστά Αμφίπολης φωτο 1 |
Προχωρεί η ανασκαφική έρευνα στον λόφο Καστά Αμφίπολης, από την ΚΗ´ Εφορεία Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων.
Συνεχίζεται η σταδιακή αφαίρεση μέρους της επίχωσης, από τον δεύτερο χώρο, πίσω από τις Καρυάτιδες και μέχρι την επιφάνεια του δαπέδου, σε βάθος 6μ. από την θόλο. Κατά την αφαίρεση της επίχωσης αποκαλύφθηκε το μεγαλύτερο τμήμα ψηφιδωτού δαπέδου, το οποίο καλύπτει όλη την επιφάνεια του χώρου δηλαδή, 4,5μ. πλάτος επί 3 μ. μήκος. (φωτο 1).
 |
| Ψηφιδωτό δάπεδο στον λόφο Καστά Αμφίπολης φωτο 2 |
Το ψηφιδωτό είναι κατασκευασμένο από μικρά βότσαλα, λευκού, μαύρου, γκριζωπού, μπλέ, κόκκινου και κίτρινου χρώματος. Την κεντρική παράσταση περιβάλλει διακοσμητικό πλαίσιο, πλάτους 0,60μ.,το οποίο συντίθεται από διπλό μαίανδρο, τετράγωνα και τρέχουσα σπείρα (φωτο 2). Το φόντο της παράστασης είναι σε αποχρώσεις γκρί-μπλέ.
 |
| Ψηφιδωτό δάπεδο στον λόφο Καστά Αμφίπολης φωτο 3 |
 |
| Ψηφιδωτό δάπεδο στον λόφο Καστά Αμφίπολης φωτο 4 |
 |
| Ψηφιδωτό δάπεδο στον λόφο Καστά Αμφίπολης φωτο 5 |
 |
| Ψηφιδωτό δάπεδο στον λόφο Καστά Αμφίπολης φωτο 6 |
 |
| Ψηφιδωτό δάπεδο στον λόφο Καστά Αμφίπολης φωτο 7 |
Το ψηφιδωτό δάπεδο, ανατολικά και δυτικά, δεν έχει αποκαλυφθεί στο σύνολό του, καθώς η ανασκαφή είναι ακόμη σε εξέλιξη στα τμήματα αυτά. Στα νότια του ψηφιδωτού δαπέδου και ανάμεσα στα βάθρα των Καρυατίδων αποκαλύφθηκε πώρινο κατώφλι, καλυμένο με λευκό κονίαμα. Στα βόρεια του δαπέδου αποκαλύφθηκε το μαρμάρινο κατώφλι της θύρας, που οδηγεί στον τρίτο χώρο, διακοσμημένο με ιωνικό κυμάτιο, στο κάτω μέρος του, (φωτο 6,7).
Επίσης, εντοπίστηκαν, ακριβώς κάτω από το θύρωμα, προς το εσωτερικό του τρίτου χώρου, δύο ακόμη τμήματα από τα μαρμάρινα θυρόφυλλα.
Πηγή :
http://www.yppo.gr/2/g22.jsp?obj_id=58792
Ο τάφος της Αμφίπολης
Ηρώο πεσόντων
Της Ν. ΚΟΝΤΡΑΡΟΥ - ΡΑΣΣΙΑ
10/10/2014
Οσο προχωράει η ανασκαφή στο λόφο Καστά στην Αμφίπολη επιβεβαιώνεται το προφητικό δημοσίευμα της «Ε» τον Αύγουστο του 2013, ότι πρόκειται για Ηρώο-Πολυάνδρειο. Οσοι περίμεναν να βγει το φάντασμα του Μεγάλου Αλεξάνδρου, η Ρωξάνη ή ο γιος τους, ή ακόμη κάποιος στρατηγός του ή ο αγαπημένος του σύντροφος Ηφαιστίωνας, μάλλον θα απογοητευτούν.
Πρόκειται για «ταφικό οικοδόμημα», όπως πολύ σωστά επεσήμανε στην τηλεοπτική εκπομπή του Γιάννη Πρετεντέρη για την Αμφίπολη η καθηγήτρια Κλασικής Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών Γεωργία Κοκορού-Αλευρά, εκφράζοντας και κάποιες επιφυλάξεις για τη χρονολόγηση του μνημείου στα τέλη του 4ου αι. π.Χ. Μήπως είναι λίγα χρόνια νεότερος; αναρωτήθηκε. Ολα αυτά θα φανούν όταν καθαριστεί εσωτερικά ο τρίτος θάλαμος, στον οποίο έχουν ρίξει όλο το βάρος της έρευνάς τους οι ανασκαφείς της Αμφίπολης. Σε εκείνο το σημείο, δηλαδή, μετά τη μαρμάρινη θύρα που βρέθηκε σπασμένη σε κομμάτια, πιθανότατα από τους αρχαίους τυμβωρύχους, καθώς συνήθιζαν να μπαίνουν ανοίγοντας τρύπες στους τοίχους και να βγαίνουν από την πόρτα, που το δάπεδο βυθίζεται έως 2 μέτρα, όπως έχουμε πει επανειλημμένα. Δεν έχουν ακόμη εντοπιστεί σκαλιά, όπως απεικονίζονταν στο βιντεογράφημα της τηλεοπτικής εκπομπής, τα οποία θα οδηγούσαν στον τέταρτο θάλαμο. Οπότε πιο πιθανό μοιάζει να είναι ένα είδος ράμπας.Τι περιέχει ο μυστηριώδης τέταρτος θάλαμος ουδείς γνωρίζει. Η ύπαρξη μαρμάρινης θύρας πάντως δείχνει θαμμένους νεκρούς. Αλλά από ποια μάχη είναι οι πεσόντες; Πονοκέφαλος έχει πέσει στην Αμφίπολη για την επιστημονική λύση του αινίγματος που περιμένει με ενδιαφέρον όλος ο κόσμος στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. Εν τω μεταξύ, τα έργα αποχωμάτωσης και αντιστήριξης του μνημείου έχουν ενταθεί. Γι' αυτό βρέθηκε επιτόπου όλη την ημέρα χθες η γ.γ. του ΥΠΠΟΑ, Λίνα Μενδώνη.
Επίσημη ανακοίνωση δεν βγήκε γιατί νέα ευρήματα, σύμφωνα με τους ανασκαφείς, δεν υπάρχουν. Η επόμενη ενημέρωση αναμένεται εκτός απροόπτου την Κυριακή. Προς το παρόν, μαζεύουν τα θραύσματα της πόρτας από το δεύτερο θάλαμο (πίσω από τις Καρυάτιδες), στον οποίο έπεσαν όταν οι τυμβωρύχοι την έσπασαν για να βγουν από τον τρίτο κατηφορικό θάλαμο παίρνοντας μαζί τους ό,τι πολύτιμο υπήρχε.
Οι μηχανικοί της ανασκαφικής ομάδας περιμένουν επειδή η πόρτα προς τον τέταρτο θάλαμο είναι έκκεντρη, να υπάρχει εκεί σκάλα, και μάλιστα με ιδιαίτερα χαρακτηριστικά, όπως, π.χ., στριφογυριστή. Γεωλόγοι έχουν διατυπώσει την άποψη ότι ο τέταρτος θάλαμος πρέπει να είναι όλος σκαλισμένος στο βράχο με καμαρωτή οροφή. Πιθανολογούν επίσης πως η κατασκευή του μνημείου ξεκίνησε από την υπόγεια αυτή διαμόρφωση και μετά κτίστηκε το ταφικό οικοδόμημα. Η περαιτέρω έρευνα θα μας δείξει τα στοιχεία τα οποία θα δώσουν και την ακριβή χρονολόγηση του μνημείου.
http://www.enet.gr/?i=news.el.article&id=451421
Αμφίπολη: Αιχμηρή επιστολή 140 αρχαιολόγων και ιστορικών
Γράφουν για «απόπειρα ποινικοποίησης της επιστημονικής άποψης»
7/10/2014
Ένα κείμενο 140 αρχαιολόγων και ιστορικών κάνει λόγο για «απόπειρα ποινικοποίησης της επιστημονικής άποψης» σχετικά με τις αντιδράσεις που υπάρχουν όταν κάποιος επιστήμονας λέει την γνώμη του για τον τάφο της Αμφίπολης.
Οι 140 (υπογράφουν ο καθένας ξεχωριστά το κείμενο) γράφουν μεταξύ άλλων ότι «παρακολουθούμε με ιδιαίτερη ανησυχία τις –συνεχιζόμενες– επιθέσεις που δέχεται η καθηγήτρια κλασικής αρχαιολογίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών κυρία Όλγα Παλαγγιά, με αφορμή τη διατύπωση από μέρους της μιας επιστημονικής υπόθεσης εργασίας σχετικά με το ανασκαπτόμενο μνημείο στην Αμφίπολη. Αντίστοιχες επιθέσεις για τις απόψεις τους δέχονται και άλλοι αρχαιολόγοι και ιστορικοί. Εκφράζουμε την απόλυτη αντίθεσή μας σε κάθε απόπειρα ποινικοποίησης της επιστημονικής άποψης και στοχοποίησης όσων την εκφέρουν».
Και καταλήγουν «Η συνεχής επινόηση “εσωτερικών εχθρών” και “δολίων” κινήτρων πίσω από κάθε έκφραση ακαδημαϊκής παρρησίας όχι μόνον λειτουργεί ως πνευματική τροχοπέδη, αλλά και στερεί το ευρύ κοινό από αυτό ακριβώς το αγαθό που υποτίθεται ότι του εξασφαλίζει: την ανοικτή, απρόσκοπτη και ειλικρινή πρόσβαση στη γνώση».
Διαβάστε την ανακοίνωση ως έχει:
Όσοι και όσες υπογράφουμε αυτό το κείμενο, επιστήμονες που ασχολούμαστε με την πολιτισμική κληρονομιά, παρακολουθούμε με ιδιαίτερη ανησυχία τις –συνεχιζόμενες– επιθέσεις που δέχεται η καθηγήτρια κλασικής αρχαιολογίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών κυρία Όλγα Παλαγγιά, με αφορμή τη διατύπωση από μέρους της μιας επιστημονικής υπόθεσης εργασίας σχετικά με το ανασκαπτόμενο μνημείο στην Αμφίπολη. Αντίστοιχες επιθέσεις για τις απόψεις τους δέχονται και άλλοι αρχαιολόγοι και ιστορικοί. Εκφράζουμε την απόλυτη αντίθεσή μας σε κάθε απόπειρα ποινικοποίησης της επιστημονικής άποψης και στοχοποίησης όσων την εκφέρουν.
Ανεξάρτητα από το αν κανείς συμφωνεί ή διαφωνεί με την όποια υπόθεση εργασίας, οι λοιδορίες, οι συκοφαντίες και οι απειλές, επώνυμες και ανώνυμες, εναντίον οποιουδήποτε επιστήμονα επιχειρεί να διατυπώσει καθαρά επιστημονικές απόψεις που φαίνεται να αντιβαίνουν στην επικρατούσα στα ΜΜΕ αντίληψη, δεν απειλούν μόνον την αρχή της ελευθερίας του λόγου την οποία, θεωρητικά έστω, αποδέχεται και τηρεί η χώρα μας• επιπλέον, υπονομεύουν τον ίδιο τον παιδευτικό ρόλο της ελληνικής πολιτισμικής κληρονομιάς, μετατρέποντάς την από αντικείμενο δημιουργικού διαλόγου σε στοιχείο σύγκρουσης και αντιπαλότητας.
Η αρχαιολογία, όπως άλλωστε και η ιστορία, βασίζει τα πορίσματά της σε μια εξαντλητική διαδικασία αναζήτησης, αμφισβήτησης και αναστοχασμού. Δεν επιζητούμε την απόλυτη αλήθεια, χτίζουμε πάνω στα ερωτήματα.
Με την παρέμβασή μας αυτή θα θέλαμε να παροτρύνουμε τόσο τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης όσο και το κοινό τους να αποδεχτούν τις ιδιαιτερότητες της επιστημονικής συζήτησης: ο ερευνητικός στοχασμός και ο επιστημονικός διάλογος μπορούν να μας οδηγήσουν στην καλύτερη κατανόηση του παρελθόντος, αλλά αδυνατούν να μετατρέψουν την ιστορική γνώση σε άτεγκτο και απαράβατο «καθεστώς αλήθειας».
Όπως και κάθε άλλο επιστημονικό πόρισμα, έτσι και οι δηλώσεις που αφορούν τις πρόσφατες αρχαιολογικές ανακαλύψεις υπόκεινται αναπόφευκτα στην κρίση της επιστημονικής κοινότητας. Η συνεχής επινόηση «εσωτερικών εχθρών» και «δολίων» κινήτρων πίσω από κάθε έκφραση ακαδημαϊκής παρρησίας όχι μόνον λειτουργεί ως πνευματική τροχοπέδη, αλλά και στερεί το ευρύ κοινό από αυτό ακριβώς το αγαθό που υποτίθεται ότι του εξασφαλίζει: την ανοικτή, απρόσκοπτη και ειλικρινή πρόσβαση στη γνώση.
ΥΠΟΓΡΑΦΕΣ:
1. Αλεξάκη Μαρία, αρχαιολόγος – μουσειολόγος
2. Αλεξόπουλος Γιώργος, αρχαιολόγος, ΥΠΠΟΑ (Γ΄ ΕΠΚΑ)
3. Ανδρέου Αλέξανδρος, αρχαιολόγος ΥΠΠΟΑ (Νομισματικό Μουσείο)
4. Ανδριανάκης Μιχάλης, επίτιμος διευθυντής Αρχαιοτήτων
5. Ανδριανοπούλου Παναγιώτα, εθνολόγος ΥΠΠΟΑ (ΔΙΝΕΠΟΚ)
6. Ανεζίρη Σοφία, επ. καθ. αρχαίας ιστορίας (Πανεπιστήμιο Αθηνών)
7. Αποστολάκη Νατάσα, αρχαιολόγος ΥΠΠΟΑ (28η ΕΒΑ)
8. Αποστόλου Eυαγγελία, αρχαιολόγος ΥΠΠΟΑ (Νομισματικό Μουσείο)
9. Αργυρόπουλος Βασίλης, αρχαιολόγος ΥΠΠΟΑ (ΣΤ΄ ΕΠΚΑ)
10. Αριστοδήμου Γεωργία, δρ. ρωμαϊκής αρχαιολογίας
11. Ασλανίδης Αλέξανδρος, συμβασιούχος αρχαιολόγος
12. Βαλαβάνης Πάνος, καθ. κλασικής αρχαιολογίας (Πανεπιστήμιο Αθηνών)
13. Βαρλάς Μιχάλης, ιστορικός (Ίδρυμα Μείζονος Ελληνισμού)
14. Βασιλάκης Αντώνης, επίτιμος διευθυντής Αρχαιοτήτων
15. Βασιλογάμβρου Αδαμαντία, επίτιμη διευθύντρια Αρχαιοτήτων
16. Βενιέρη Γιάννα, αρχαιολόγος ΥΠΠΟΑ (Νομισματικό Μουσείο)
17. Βεργάκη Αναστασία, μεταπτυχιακή φοιτήτρια αρχαιολογίας ΕΚΠΑ
18. Βεροπουλίδου Ειρήνη, αρχαιολόγος ΥΠΠΟΑ (Μουσείο Βυζαντινού Πολιτισμού)
19. Βλίζος Σταύρος, λέκτορας κλασικής αρχαιολογίας (Ιόνιο Πανεπιστήμιο)
20. Βοσνίδης Πάνος, αρχαιολόγος ΥΠΠΟΑ (Βυζαντινό Μουσείο)
21. Γαβριλάκη Ειρήνη, αρχαιολόγος, Τμηματάρχης Μουσείων, Εκθέσεων και Εκπαιδευτικών Προγραμμάτων, ΥΠΠΟΑ (ΚΕ΄ ΕΠΚΑ)
22. Γαγανάκης Κώστας, αν. καθ. νεώτερης ιστορίας (Πανεπιστήμιο Αθηνών)
23. Γαρδίκα Κατερίνα, αν. καθ. νεώτερης ιστορίας (Πανεπιστήμιο Αθηνών)
24. Γιαλαμά Σοφία, απόφοιτος Ιστορικού Αρχαιολογικού, Τμηματάρχης Προσωπικού ΥΠΠΟΑ
25. Γιόρκα Νικολάου, ιστορικός ΥΠΠΟΑ (Νομισματικό Μουσείο)
26. Γκότσης Στάθης, ιστορικός ΥΠΠΟΑ (ΒΧΜ), πρόεδρος Ενιαίου Συλλόγου Υπαλλήλων ΥΠΠΟΑ
27. Γρατσία Ειρήνη, αρχαιολόγος, συντονίστρια MONUMENTA
28. Δάβος Γιώργης-Βύρων, επισκέπτης καθηγητής Ιστορίας της Τέχνης (Μπρέρα, Ιταλία) και Φιλοσοφίας της Γλώσσας (Βίγο, Ισπανία)
29. Δακουρά-Βογιατζόγλου Όλγα, συνταξιούχος αρχαιολόγος (Α΄ΕΠΚΑ)
30. Δαμάσκος Δημήτρης, επ. καθ. κλασικής αρχαιολογίας (Πανεπιστήμιο Πατρών)
31. Δρανδάκη Αναστασία, επιμελήτρια της Βυζαντινής Συλλογής, Μουσείο Μπενάκη
32. Δρελιώση Tασία, συνταξιούχος αρχαιολόγος ΥΠΠΟΑ
33. Θεοδωρίδης Κώστας, συμβασιούχος αρχαιολόγος ΥΠΠΟΑ (ΔΕΑΜ)
34. Ιωσήφ Παναγιώτης, αρχαιολόγος, γενικός γραμματέας της Βελγικής Αρχαιολογικής Σχολής Αθηνών
35. Κακαβάς Γεώργιος, διευθυντής Νομισματικού Μουσείου & αναπληρωτής διευθυντής Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου, ΥΠΠΟΑ
36. Κακαβογιάννη Όλγα, επίτιμη διευθύντρια Αρχαιοτήτων
37. Κακαβογιάννης Ευάγγελος, επίτιμος διευθυντής Αρχαιοτήτων
38. Καλαϊτζή Μύρινα, Αρχαιολόγος, Ινστιτούτο Ιστορικών Ερευνών, Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών
39. Κανελλόπουλος Χρύσανθος, λέκτορας κλασικής αρχαιολογίας (Πανεπιστήμιο Αθηνών)
40. Κανίνια Εριφύλη, αρχαιολόγος ΥΠΠΟΑ (ΚΒ ΕΠΚΑ)
41. Καπιζιώνη Ανδρονίκη, προϊσταμένη Τμήματος Συντήρησης ΥΠΠΟΑ (ΕΠΣΒΕ )
42. Καραγιαννόπουλος Χρήστος, αρχαιολόγος ΥΠΠΟΑ (ΛΔ΄ ΕΠΚΑ)
43. Καραμανωλάκης Βαγγέλης, λέκτορας ιστορίας (Πανεπιστήμιο Αθηνών)
44. Καρλιάμπας Γιάννης, αρχαιολόγος ΥΠΠΟΑ
45. Κασιμάτη Μαριλένα, επιμελήτρια Εθνικής Πινακοθήκης
46. Κατάκης Στέλιος, λέκτορας κλασικής αρχαιολογίας (Πανεπιστήμιο Αθηνών)
47. Κατερίνα Κωνσταντινίδου, επ. καθηγήτρια νεώτερης ιστορίας (Πανεπιστήμιο Αθηνών)
48. Κατσιαμπούρα Γιάννα, ιστορικός επιστημών, ΙΙΕ/Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών
49. Κονιώτη Μαρία, αρχαιολόγος ΥΠΠΟΑ (ΔΑΒΜΜ)
50. Κονόρτας Παρασκευάς, αν. καθηγητής νεώτερης ιστορίας (Πανεπιστήμιο Αθηνών)
51. Κοπανιάς Κώστας, λέκτορας προϊστορικής αρχαιολογίας (Πανεπιστήμιο Αθηνών)
52. Κοσμίδης Δημήτρης, κοινωνικός ανθρωπολόγος, ιστορικός
53. Κουμνά Αγγελική, αρχαιολόγος ΥΠΠΟΑ (Διεύθυνση Αναστήλωσης Νεωτέρων και Συγχρόνων Μνημείων)
54. Κουρσούμης Σωκράτης, αρχαιολόγος ΥΠΠΟΑ (ΛΖ΄ ΕΠΚΑ)
55. Κουσουρής Δημήτρης, ιστορικός (Universität Konstanz, Γερμανία)
56. Κουτσούμπα Δέσποινα, αρχαιολόγος ΥΠΠΟΑ (EEA)
57. Κουτσουμπού Μαρία, αρχαιολόγος ΥΠΠΟΑ (ΚΑ΄ ΕΠΚΑ)
58. Κουφού Αγγελική, ιστορικός
59. Κρίγκα Δήμητρα, αρχαιολόγος, δρ. προϊστορικής αρχαιολογίας
60. Κριτζάς Χαράλαμπος, επίτιμος διευθυντής Επιγραφικού Μουσείου
61. Λαλάκη Δέσποινα, κοινωνιολόγος (The New School University, Η.Π.Α.)
62. Λαμπροπούλου Δήμητρα, λέκτορας ιστορίας (Πανεπιστήμιο Αθηνών)
63. Λεκάκης Στέλιος, αρχαιολόγος – σύμβουλος διαχείρισης πολιτιστικής κληρονομιάς RA CAA-UCL
64. Λένη Μαρία, αρχαιολόγος ΥΠΠΟΑ (ΔΑΝΣΜ)
65. Λιάκος Αντώνης, τ. καθηγητής νεώτερης ιστορίας (Πανεπιστήμιο Αθηνών)
66. Λοΐζου Ευγενία, μεταπτυχιακή φοιτήτρια προϊστορικής αρχαιολογίας ΑΠΘ
67. Μαζαράκης Αινιάν Αλέξανδρος, καθ. κλασικής αρχαιολογίας (Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας)
68. Μανιάτη Ευαγγελία, συμβασιούχος αρχαιολόγος, αντιπρόεδρος σωματείου εργαζομένων ΥΠΠΟΑ Λακωνίας
69. Μαρή Μαρία, αρχαιολόγος ΥΠΠΟΑ (13η ΕΒΑ)
70. Μαρκέτου Τούλα, αρχαιολόγος ΥΠΠΟΑ (ΚΒ΄ ΕΠΚΑ)
71. Ματάλας Παρασκευάς, ιστορικός (Πανεπιστήμιο Αιγαίου)
72. Μαυράκη – Μπαλάνου Μαρία, αρχαιολόγος ΥΠΠΟΑ (ΚΓ΄ΕΠΚΑ)
73. Μητσοπούλου Χριστίνα, δρ. αρχαιολόγος (Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας)
74. Μιχαηλίδου Πέγκυ, αρχαιολόγος ΥΠΠΟΑ (Γ΄ΕΠΚΑ)
75. Μούλιου Μάρλεν, λέκτορας μουσειολογίας (Πανεπιστήμιο Αθηνών)
76. Μουλλού Δωρίνα, αρχαιολόγος ΥΠΠΟΑ (ΔΙΠΚΑ)
77. Μουνδρέα-Αγραφιώτη Aντίκλεια, αναπληρώτρια καθηγήτρια προϊστορικής αρχαιολογίας (Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας)
78. Μπακάλης Βασίλης, συντηρητής αρχαιοτήτων ΥΠΠΟΑ (Βυζαντινό Μουσείο)
79. Μπάρα Αθανασία, ιστορικός οικονομολόγος
80. Μπαρδάνη Βούλα, αρχαιολόγος ΥΠΠΟΑ (Γ ΕΠΚΑ)
81. Μπαχλάς Βησσαρίων, αρχαιολόγος ΥΠ.ΠΟ.Α. (Ε.Π.Σ.Β.Ε.)
82. Μπενάκη Ελένη, αρχαιολόγος του ΑΠΘ σε διαθεσιμότητα-κινητικότητα,Υπουργείο Παιδείας
83. Μπιργάλιας Νίκος, επ. καθηγητής αρχαίας ιστορίας (Πανεπιστήμιο Αθηνών)
84. Μπιρμπίλη Ελένη, συγγραφέας
85. Μπούμπουλη Φανή, αρχαιολόγος ΥΠΠΟΑ (Βυζαντινό Μουσείο)
86. Μπουρνιάς Λεωνίδας, αρχαιολόγος ΥΠΠΟΑ (Γ ΕΠΚΑ)
87. Νικολακοπούλου Αντωνία, αρχαιολόγος ΥΠΠΟΑ (Νομισματικό Μουσείο)
88. Νικολόπουλος Βαγγέλης, αρχαιολόγος ΥΠΠΟΑ (Β΄ ΕΠΚΑ)
89. Ντόβα Ανθή, αρχαιολόγος ΥΠΠΟΑ (Β΄ΕΠΚΑ)
90. Παλαιοθόδωρος Δημήτρης, επ. καθηγητής κλασικής αρχαιολογίας (Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας)
91. Παπαδάτος Γιάννης, επ. καθηγητής προϊστορικής αρχαιολογίας (Πανεπιστήμιο Αθηνών)
92. Παπαδόπουλος Αλέξανδρος, βοηθός λέκτορα πολιτισμικών σπουδών (Liverpool Hope University)
93. Παπαδοπούλου Πέπη, αρχαιολόγος ΥΠΠΟΑ (ΚΖ" ΕΠΚΑ)
94. Παπαθανασίου Ευάγγελος, αρχαιολόγος ΥΠΠΟΑ (10η ΕΒΑ)
95. Παπασταματίου Κλεοπάτρα, συντηρήτρια αρχαιοτήτων (συνταξιούχος υπάλληλος ΥΠΠΟΑ, ΔΣΑΝΜ)
96. Παπούδας Δημήτρης, έκτακτος αρχαιολόγος, απ. πρόεδρος Συλλόγου Εκτάκτων Αρχαιολόγων
97. Πιανάλτο Άννα, αρχαιολόγος ΥΠΠΟΑ (Βυζαντινό Μουσείο)
98. Πιπέλια Ελένη, αρχαιολόγος ΥΠΠΟΑ (ΔΙΤΕΠΠΑ)
99. Πλάντζος Δημήτρης, επ. καθ. κλασικής αρχαιολογίας (Πανεπιστήμιο Αθηνών)
100. Πλάτων Λευτέρης, αν. καθηγητής προϊστορικής αρχαιολογίας (Πανεπιστήμιο Αθηνών)
101. Πλιάτσικα Βασιλική, αρχαιολόγος ΥΠΠΟΑ (ΓΔΑΠΚ)
102. Πουλάκη Έφη, υπό συνταξιοδότηση διευθύντρια ΥΠΠΟΑ (ΚΖ ΕΠΚΑ)
103. Ραυτοπούλου Στέλλα, αρχαιολόγος, Β΄ ΕΠΚΑ
104. Σακαλή Όλγα, αρχαιολογος ΥΠΠΟΑ (ΔΙΤΠΠΑ), πρόεδρος Συλλόγου Ελλήνων Αρχαιολόγων
105. Σαμπανοπούλου Λίλα, αρχαιολόγος ΥΠΠΟΑ (9η ΕΒΑ)
106. Σαπουνά -Σακελλαράκη Έφη, επίτιμη έφορος αρχαιοτήτων Ευβοίας
107. Σαρικάκη Βούλα, Αρχαιολόγος ΥΠΠΟΑ (ΓΔΑΠΚ)
108. Σειρηνίδου Βάσω, επ. καθ. νεώτερης ιστορίας (Πανεπιστήμιο Αθηνών)
109. Σημαντώνη-Μπουρνιά Εύα, επ. καθηγήτρια κλασικής αρχαιολογίας (Πανεπιστήμιο Αθηνών)
110. Σίκλα Ευαγγελία, αρχαιολόγος ΥΠΠΟΑ (Γ" ΕΠΚΑ)
111. Σκαφιδά Ευαγγελία, αρχαιολόγος ΥΠΠΟΑ (ΙΓ" ΕΠΚΑ)
112. Σούλιου Αναστασία, αρχαιολόγος ΥΠΠΟΑ (ΔΤΠΠΑ)
113. Σταματέλου Άρτεμις, αρχαιολόγος-μουσειολόγος
114. Σταρίδα Λιάνα, αρχαιολόγος, συνταξιούχος ΥΠΠΟΑ (13η ΕΒΑ)
115. Στεφανίδου-Τιβερίου Θεοδοσία, καθηγήτρια κλασικής αρχαιολογίας (Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης)
116. Στεφανοπούλου Έλενα, υποψήφια διδάκτωρ αρχαιολογίας (Πανεπιστήμιο Southampton)
117. Στρατούλη Γεωργία, αρχαιολόγος ΥΠΠΟΑ (ΚΘ΄ ΕΠΚΑ)
118. Τιβέριος Μιχάλης, ακαδημαϊκός, καθηγητής κλασικής αρχαιολογίας (Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης)
119. Τιγγινάγκα Γιάννα, αρχιτέκτων, συνταξιούχος ΥΠΠΟΑ (ΔΑΑΜ)
120. Τριανταφυλλίδης Iωάννης, άνεργος αρχαιολόγος
121. Τσακιράκης Ευάγγελος, αρχαιολόγος & απόφοιτος ΕΣΔΔ, ειδικός επιστήμονας Συνηγόρου του Πολίτη
122. Τσιποπούλου Μεταξία, δρ. επίτιμη διευθύντρια ΥΠΠΟΑ
123. Τσουλάκου Μαρία, αρχαιολόγος ΥΠΠΟΑ (ΛΗ ΕΠΚΑ)
124. Τσώτα Ευαγγελία-Βασιλική, αρχαιολόγος ΥΠΠΟΑ (Νομισματικό Μουσείο)
125. Φαϊτάκη Στέλλα, αρχαιολόγος ΥΠΠΟΑ (3η ΕΒΑ)
126. Φακιολά Μαρία, λαογράφος-εθνολόγος ΥΠΠΟΑ
127. Φανουράκης Σήφης, αρχιτέκτονας ΥΠΠΟΑ (ΥΝΕΜΤΕΚ)
128. Φανταουτσάκη Χαρούλα, αρχαιολόγος ΥΠΠΟΑ (ΚΒ΄ ΕΠΚ)
129. Φλώρου Πόπη, αρχαιολόγος ΥΠΠΟΑ (ΔΒΜΑ)
130. Φωτοπούλου Σταυρούλα, λαογράφος-εθνολόγος, Αν. Δ/ντρια ΔΙΝΕΠΟΚ
131. Χαμηλάκη Κατερίνα, αρχαιολόγος ΥΠΠΟΑ (22η ΕΒΑ)
132. Χαμηλάκης Γιάννης, καθηγητής αρχαιολογίας (Πανεπιστήμιο Southampton)
133. Χαραλαμπίδης Δημήτρης, αρχαιολόγος ΥΠΠΟΑ (ΔΕΑΜ)
134. Χουντάση Μαρία, αρχαιολόγος ΥΠΠΟΑ (Γ" ΕΠΚΑ)
135. Χουρμουζιάδη Νάσια, μουσειολόγος (Πανεπιστήμιο Αιγαίου)
136. Χρήστος Κουτσοθανάσης, αρχαιολόγος ΥΠΠΟΑ (ΔΤΠΠΑ)
137. Χριστοδουλίδης Νίκος, αρχαιολόγος ΥΠΠΟΑ (ΚΒ" ΕΚΠΑ)
138. Χρυσάφη Μαρία, αρχαιολόγος ΥΠΠΟΑ (ΛΑ΄ ΕΠΚΑ)
139. Ψάλτη Αθανασία, διευθύντρια Ι΄ΕΠΚΑ
140. Ψωμά Ελένη, αν. καθηγήτρια αρχαίας ιστορίας (Πανεπιστήμιο Αθηνών)
Πηγή :
Ο Τύμβος της Αμφίπολης σε εφαρμογή ψηφιακής τρισδιάστατης αναπαράστασηςBY MAGIKOSFAKOS http://greektoys.org/2014/10/07/amfipoli/ ON 10/07/2014 )
Για πρώτη φορά μετά την ανακάλυψη του Τύμβου της Αμφίπολης, παρουσιάζεται σε ψηφιακό τρισδιάστατο μοντέλο η αναπαράσταση του αρχαιολογικού χώρου.
Μέσω εφαρμογής 3D, δίνεται στο χρήστη η δυνατότητα να “πλοηγηθεί” εικονικά στο εσωτερικό του χώρου, να παρατηρήσει τις λεπτομέρειες των Σφιγγών και των Καρυάτιδων και να κατανοήσει το μέγεθός του τύμβου χρησιμοποιώντας τις λειτουργίες της μεγέθυνσης, της σμίκρυνσης και της περιστροφής.
Το υπάρχον μοντέλο απεικονίζει τον αρχαιολογικό χώρο στην παρούσα φάση της ανασκαφής, ενώ θα ανανεώνεται συνεχώς, καθώς νέα στοιχεία από την αρχαιολογική σκαπάνη θα έρχονται στο φως.
To project υλοποιείται από το greektoys.org.
Δείτε το πατώντας το παρακάτω λίνκ :
2/10/2014
Συνέχιση ανασκαφικών εργασιών στον λόφο Καστά στην Αμφίπολη.
Σημεία από την ενημέρωση προς τους δημοσιογράφους από την κ. Άννα Παναγιωταρέα σήμερα στο Μουσείο της Αμφίπολης:
1. Με την αφαίρεση των χωμάτων, χτες, αποκαλύφθηκαν τμήματα από μαρμάρινη θύρα, της τυπικής μορφής των μακεδονικών τάφων: Δηλαδή, έχουμε θύρα κατασκευασμένη από μάρμαρο Αλυκής Θάσου- όπως είναι κατασκευασμένο και όλο το ταφικό συγκρότημα- με εφηλίδες, οι οποίες μιμούνται την κεφαλή καρφιών, όπως είθισται στις ξύλινες πόρτες. (φωτο 1).
2. Στη δυτική πλευρά του θυρώματος διαπιστώθηκε ότι υπάρχει στροφέας. Ο στροφέας είναι το σημείο κρέμασης της θύρας από την παραστάδα. (φωτο 2, σχέδιο).
3. Σας θυμίζω το μέγεθος των ανοιγμάτων: Τα ανοίγματα Καρυάτιδων και Σφιγγών είναι ακριβώς 1,67μ. Το άνοιγμα του τρίτου θυρώματος είναι 1,50μ.
4. Κατά την ανασκαφή αποκαλύφθηκε η συνέχεια των πλευρικών τοιχωμάτων, η οποία δεν διαφέρει καθόλου από τους προηγούμενους χώρους, ήτοι ορθομαρμάρωση, όμοια με εκείνη που υπάρχει σε όλους τους χώρους του μνημείου.
5. Κατά την ανασκαφή, επίσης, βρέθηκαν, μπροστά από τη θύρα, πίσω από τις Καρυάτιδες, χάλκινα και σιδερένια καρφιά. Τονίζουμε ότι βρέθηκαν χτες και δεν είναι δεδομένο ότι ῾῾παραπέμπουν σε φορείο᾽᾽.
Θέλω, επίσης, να κάνω δύο γενικές παρατηρήσεις:
1. Επειδή διαβάζω σε δημοσιεύματα, υποθέσεις ότι δεν γίνεται η αρχαιολογική έρευνα σύμφωνα με την ανασκαφική μέθοδο, δηλαδή, αφαίρεση ανασκαφικών στρωμάτων με συστηματικό τρόπο, όπως προκύπτει από τα ημερολόγια της ανασκαφής, είναι προφανές ότι η εργασία γίνεται με τον πλέον ενδεδειγμένο επιστημονικό τρόπο.
2. Όσον αφορά στον τρόπο απομάκρυνσης των χωμάτων της ανασκαφής, μέσα από τον τάφο, σημειώνω το εξής: Προκειμένου να διευκολυνθεί η ανασκαφή και να προχωρήσει όσο το δυνατόν καλύτερα και ασφαλέστερα, χρησιμοποιείται ταινία μεταφοράς χωμάτων, όπως, άλλωστε, συνηθίζεται και σε άλλες ανασκαφές.
Τεχνικές εργασίες:
1.Το δάπεδο της επίχωσης πίσω από τις Καρυάτιδες έχει φτάσει ως την στέψη των βάθρων, επί των οποίων στηρίζονται οι Καρυάτιδες, δηλαδή περίπου στο 1,5 μ.
2. Αυτή η επίχωση θα παραμείνει προσωρινά ως αντιστήριξη του τρίτου διαφράγματος. Θα αρχίσει να καταβιβάζεται σε συνδυασμό με την απομάκρυνση χωμάτων από τον τέταρτο χώρο.
3. Να σημειώσω ότι στον χώρο, δηλαδή, πίσω από τις Καρυάτιδες ως τον τρίτο διαφραγματικό τοίχο, τοποθετήθηκε η δεύτερη φάση αντιστήριξης, με ισχυρές μεταλλικές κοιλοδοκούς.
4. Επίσης, υποστηλώθηκε προσωρινά το θραυσμένο υπέρθυρο του τρίτου διαφράγματος, το οποίο θα απομακρυνθεί για να καθαριστεί και να συντηρηθεί.
5. Στον τέταρτο χώρο -ο οποίος χαρακτηρίζεται από συνεχή ορθομαρμάρωση ίδιου τύπου μαρμάρου Αλυκής Θάσου, όπως και το σύνολο του μνημείου- υλοποιούνται ήδη από την Δευτέρα εργασίες αντιστήριξης των τοίχων και υποστύλωσης της θόλου για την ασφάλεια των εργαζομένων και του μνημείου. Εχει, λοιπόν, ήδη ολοκληρωθεί η αντιστήριξη στην στέψη των πλαϊνών τοίχων και έχει ξεκινήσει η τοποθέτηση της υποστύλωσης της θόλου, με μεταλικές σωληνωτές δοκούς.
6. Λόγω της ευαίσθητης ισορροπίας στην οποία βρίσκεται η θόλος, οι τεχνικοί σύμβουλοι μαζί με το συνεργείο προσπαθούν, με λεπτές επεμβάσεις, να τοποθετήσουν την υποστύλωση χωρίς να διαταράξουν την ισορροπία που έχει δημιουργηθεί μετά τις εξωτερικές αποχωματώσεις.
7. Να σημειώσω ότι η υποστύλωση έχει υλοποιηθεί στα δυο τρίτα της επιφάνειας της θόλου. Οι ευρισκόμενες εκεί εξωτερικές επιχώσεις επιτρέπουν να εξελιχθεί ασφαλέστερα η διαδικασία της υποστύλωσης. (φωτο 3,4).
8. Η υποστήλωση που χρησιμοποιείται είναι “παθητική” -δηλαδή, ενεργοποιείται μόνον στις περιπτώσεις που ένας θολίτης τείνει να μετακινηθεί-πράγμα που εξασφαλίζει την ελάχιστη δυνατή επίδραση στην υφιστάμενη ισορροπία της θόλου.
9. Θα έχετε αντιληφθεί ότι βρισκόμαστε στη δυσκολότερη φάση των εργασιών που ως τώρα έχουν πραγματοποιηθεί για την ασφάλεια εργαζόμενων και μνημείου.
10. Έχω αναφερθεί ότι η επίχωση έχει κλίση από Νότο προς Βορρά, με υψομετρική διαφορά πάνω από ένα μέτρο. Στον τέταρτο διαφραγματικό τοίχο έχει εντοπιστεί το άνοιγμα, στο οποίο έχω επίσης αναφερθεί, σε μεγαλύτερο βάθος από τα προηγούμενα ανοίγματα. Οδηγεί τους τεχνικούς στο συμπέρασμα ότι το δάπεδο του τέταρτου χώρου βρίσκεται βαθύτερα από το δάπεδο των προηγούμενων χώρων, πιθανώς κατά δύο μέτρα.
11. Φυσιολογικά, αυτό σηματοδοτεί την ύπαρξη σκάλας ή ράμπας η οποία ξεκινά πιθανώς μετά το θύρωμα του τρίτου διαφράγματος.
12. Συμπληρωματικά σας αναφέρω ότι έχει προχωρήσει το χωματουργικό έργο, που πραγματοποιείται στην δυτική πλευρά του μνημείου για ταπείνωση του ύψους και απάλυνση της κλίσης των πρανών.
Ερωτήσεις -Απαντήσεις
Ερώτηση: Γίνεται μεγάλη συζήτηση ότι το μνημείο ήταν γνωστό. Γιατί αποφασίσατε να σκάψετε ένα γνωστό μνημείο;
Απάντηση Κ. Περιστέρη: Μέγα λάθος. Ξεκινήσαμε το 2012 με την ανασκαφή του περιβόλου, ταυτίσαμε το λιοντάρι στην κορυφή του τύμβου και συνεχίσαμε με τον τάφο. Εμφανίζονται να μιλούν άνθρωποι που δούλευαν στην περιοχή σαράντα χρόνια και δεν είχαν ιδέα για το συγκεκριμένο μνημείο.
Ερώτηση: Υπάρχει χρονοδιάγραμμα από τη στιγμή που έχει αποκαλυφθεί μόνον το 5% του μνημείου;
Απάντηση Κ. Περιστέρη: Πολύ χονδρικά το βάζουμε. Η ανασκαφή θα απαντήσει.
Ερώτηση: Μετά τα νέα ευρήματα με τα καρφιά και τα κομμάτια της θύρας, ενισχύεται η χρονολόγηση;
Απάντηση Κ. Περιστέρη: Όταν εμείς χρονολογούμε το μνημείο στο τελευταίο τέταρτο του 4ουπ.Χ αιώνα, είμαστε απόλυτα σίγουροι τόσο για τον περίβολο, όσο και για τα ευρήματά μας. Το να έρχονται συνάδελφοι, που από φωτογραφία χρονολογούν, δεν γίνεται. Τα καρφιά δεν εμπλουτίζουν την χρονολόγηση. Σας δίνουμε όλα τα στοιχεία για να έχετε σαφή εικόνα. Ωστόσο, δεν μπορεί όλο το υλικό να βγαίνει σε ένα δελτίο τύπου.
Ερώτηση: Από τον Αύγουστο και μετά, έγιναν νέα γαιοσκαναρίσματα;
Απάντηση Κ. Περιστέρη: Δεν έχουν γίνει ποτέ εκεί που σκάβουμε τώρα. Εκεί είχε τα μπάζα Λαζαρίδη και ήταν αδύνατον να γίνει. Έχει γίνει στον φυσικό λόφο, όπου βρέθηκαν τάφοι εποχής σιδήρου και αρχαϊκών χρόνων.
Ερώτηση: Δεν έχει κάνει ανάλογη έρευνα η κ. Κουκούλη;
Απάντηση Κ. Περιστέρη:Δεν ξέρω τι έχει κάνει. Δεν έχω στο αρχείο της Εφορείας τίποτε σχετικό. Αυτά που λέει ο κ. Πολυμενάκος δεν ευσταθούν. Είχε έρθει το 1992 και έκανε έρευνα στον τάφο της αλεπούς και στους γύρω μακεδονικούς τάφους.
Ερώτηση: Υπάρχουν δημοσιεύματα που λένε ότι μετέχετε σε διαδικασία πολιτικής εκμετάλλευσης.
Απάντηση Κ. Περιστέρη: Δεν συμβαίνει κάτι τέτοιο. Κάνω ανασκαφές πάνω από 30 χρόνια. Νιώθω λατρεία για τη δουλειά μου. Όλα αυτά είναι κακίες. Εκτός αν εννοούν τη στήριξη που μου παρέχει η πολιτική ηγεσία του ΥΠΟΟΑ στο οποίο υπηρετώ και ευχαριστώ γι αυτό.
Ερώτηση: Τι λέτε εσείς κ. Μενδώνη;
Απάντηση: Δεν καταλαβαίνω γιατί μιλάμε για πολιτική εκμετάλλευση. Καθοδήγησε κάποιος το εύρημα για να βρεθεί εκεί που βρέθηκε; Γιατί είναι πολιτική εκμετάλλευση, επειδή ο υπουργός Πολιτισμού επισκέπτεται το εύρημα ασκώντας τις αρμοδιότητες του; Από πότε είναι πολιτική εκμετάλλευση, το γεγονός ότι ο πρωθυπουργός από ενδιαφέρον επισκέπτεται ένα σημαντικό μνημείο;
Ερώτηση: Η εξέλιξη της ανασκαφής επιβεβαιώνει την υπόθεση σας για μακεδονικό τάφο. Την ίδια ώρα μας λέτε ότι βρέθηκαν πεσμένα μάρμαρα. Ακούγεται από αρχιτέκτονες ότι η αποχωμάτωση έβλαψε τα μάρμαρα.
Απάντηση Κ. Περιστέρη: Δεν κάναμε αποχωμάτωση με μηχανήματα πάνω από τον τάφο. Όμως, το 1913 εδώ υπήρχε μια μονάδα βουλγαρικού στρατού και δίνονταν μάχες. Βρίσκουμε ακόμη οβίδες, που πιθανόν προκάλεσαν ζημιά. Ενώ τον 6 μ.Χ. αιώνα, είχαμε σεισμό 6,8 ρίχτερ, που άλλαξε και τον ρούν του Στρυμώνα, προκαλώντας, επίσης ζημιά και στον τάφο.
Ερώτηση: Έχουν μπει στον τάφο;
Απάντηση: Κ. Περιστέρη: Στα αρχαία χρόνια ίσως να είχαν να είχαν μπει τυμβωρύχοι. Αλλά θα ήταν δύσκολο να έχουν φτάσει μέσα.
Λ. Μενδώνη: Η τυμβωρυχία ήταν σύνηθες φαινόμενο στην αρχαιότητα. Έχουμε ισχυρές ενδείξεις ότι στα αρχαία χρόνια έγιναν απόπειρες σύλησης. Δεν μπορούμε να γνωρίζουμε μέχρι πού έφτασαν.
Ερώτηση: Πότε θα είναι επισκέψιμος ο τύμβος; Ακούμε για υδροπλάνα;
Απάντηση: Κ. Περιστέρη:Θα είναι καλό να γίνει επισκέψιμος αλλά όταν θα έχουμε τελειώσει την εργασία μας. Χρειαζόμαστε χρόνο γιατί υπάρχουν πολλά στάδια.
Λ. Μενδώνη: Να σας θυμίσω ότι ο Ανδρόνικος ανάσκαψε το 1977 τη μεγάλη τούμπα στην Βεργίνα. Όμως η σημερινή μορφή του μουσείου ολοκληρώθηκε το 2002. Η Αμφίπολη δεν είναι μόνον ο τύμβος Καστά. Είναι από τις σημαντικότερες πόλεις του βορειοελλαδικού χώρου. Με αφορμή την ανασκαφή δίνεται η ευκαιρία να μπει η περιοχή στον αναπτυξιακό χάρτη. Το βαρύ πολιτιστικό απόθεμα, το πολιτιστικό τοπίο με το φυσικό περιβάλλον πρέπει να διατηρηθούν στο μέγιστο βαθμό.
http://www.yppo.gr/2/g22.jsp?obj_id=58672
Ευρήματα που ενισχύουν την εκτίμηση της ανασκαφικής ομάδας ότι σαφώς πρόκειται για Μακεδονικό τάφο έφερε στο φως η σκαπάνη στην Αμφίπολη.
Μένει τώρα οι επιχωματώσεις του τρίτου θαλάμου να δείξουν εάν υπάρχουν σκαλοπάτια στο μνημείο και που οδηγούν αυτά.
Δείτε το βίντεο της ΝΕΡΙΤ. : ΑΜΦΙΠΟΛΗ
Συνέχιση ανασκαφικών εργασιών στον λόφο Καστά στην Αμφίπολη
30/9/2014
Συνεχίστηκε από την ΚΗ' Εφορεία Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων, η αρχαιολογική έρευνα στο ταφικό συγκρότημα λόφου Καστά Αμφίπολης. Αφαιρέθηκαν οι δύο τελευταίοι δόμοι του τοίχου σφράγισης, μπροστά από τον δεύτερο διαφραγματικό τοίχο, (φωτο 1) αποκαλύπτοντας στο σύνολο τους τα μαρμάρινα βάθρα (φωτο 2), πάνω στα οποία πατούν οι Καρυάτιδες.
Ο διάκοσμος των βάθρων είναι συνέχεια της ορθομαρμάρωσης των τοίχων. Αποτελείται από μαρμάρινους δόμους με περιταίνια. Το ύψος των βάθρων είναι 1,40μ., έχουν πλάτος 1,36μ. και πάχος 0,72μ. Το συνολικό ύψος βάθρου και αγάλματος είναι 3,67μ.(φωτο 3). Το δάπεδο του δεύτερου χώρου είναι υπερυψωμένο κατά 0,07μ. Ιχνη μπλέ χρώματος εντοπίζονται στο μέτωπο της ανωτέρω επιφάνειας, (φωτο 4).
Συνεχίστηκαν, επίσης, οι ανασκαφικές εργασίες, στον χώρο πίσω από τις Καρυάτιδες, με αφαίρεση χωμάτων σε βάθος μέχρι 1,5μ. αποκαλύπτοντας την συνέχεια της ορθομαρμάρωσης των τοίχων, όπως και στον προηγούμενο χώρο, καθώς και μεγάλο μέρος του θυρώματος, που οδηγεί στον τρίτο χώρο.
Ολοκληρώθηκαν, ακόμη, οι εργασίες αντιστήριξης με την προσθήκη υποστυλωμάτων στον πρώτο χώρο και ταυτόχρονα τοποθετήθηκαν οριζόντιες αντηρίδες στον δεύτερο, προκειμένου να προχωρήσει η αποχωμάτωση. Παράλληλα, με τη συνέχιση της αποχωμάτωσης, στο θύρωμα του τρίτου διαφραγματικού τοίχου, ξεκίνησαν οι εργασίες υποστύλωσης στον τρίτο χώρο.
http://www.yppo.gr/2/g22.jsp?obj_id=58633
Ντοκιμαντέρ ΕΡΤ Χρονολογία Παραγωγής 1 Ιανουαρίου 1988 :
Παρασκευή,26 Σεπτεμβρίου 2014
Σημεία από την ενημέρωση προς τους δημοσιογράφους από την κ.Αννα Παναγιωταρέα σήμερα στο Μουσείο της Αμφίπολης:
Ας δούμε, κατ’ αρχήν, μερικά γενικά ζητήματα, που έχουν ανακύψει από την προηγούμενη Πέμπτη ως σήμερα, στο πλαίσιο της τακτικής μας συνάντησης:
1. Το ΥΠΠΟΑ και οι συντελεστές της ανασκαφής στον λόφο Καστά Αμφίπολης, παρακολουθούν με μεγάλο ενδιαφέρον την διατύπωση απόψεων Ελλήνων και ξένων-ειδικών και μή- σχετικά με το ταφικό συγκρότημα.
2. Οι διατυπωθείσες θεωρίες περί της ταυτότητος του νεκρού, ως σήμερα, ανάγονται σε 14. Θέλω να γίνει σαφές ότι οι συντελεστές της ανασκαφής δεν διατυπώνουν άποψη για την ταυτότητα του νεκρού, που γίνεται τόσοw λόγος. Περιμένουν, με επιστημονική υπομονή, να μιλήσει το ίδιο το ταφικό συγκρότημα.
3. Εχουν, επίσης, διατυπωθεί δύο βασικές απόψεις σε ό,τι αφορά την χρονολόγησή του ταφικού συγκροτήματος. Η ανασκαφέας, εκτιμώντας τα ανασκαφικά δεδομένα, εκφράζει στην άποψη ότι το μνημείο χρονολογείται στο τελευταίο τέταρτο του 4ου αιώνα. Αλλωστε, έχει παρουσιάσει την επιστημονική θέση της, κάνοντας δύο ανακοινώσεις, σε αντίστοιχα αρχαιολογικά συνέδρια.
4. Είναι προφανές ότι μόνον η συγκροτημένη δημοσίευση του ανασκαφικού υλικού θα οδηγήσει στην ανάπτυξη ενός γόνιμου επιστημονικού διαλόγου.
5. Εμείς, με την έκδοση δελτίων τύπου, που αναφέρονται στην πρόοδο των εργασιών στο μνημείο, φροντίζομε για την ενημέρωση των Ελλήνων και ξένων ενδιαφερομένων -όχι μόνον των ειδικών αλλά και των μη ειδικών- από την στιγμή που η διεθνής κοινή γνώμη δείχνει αυτό το πρωτοφανές ενδιαφέρον.
6. Το ίδιο το μνημείο, πέραν πάσης αμφιβολίας, είναι εξαιρετικά σημαντικό. Και όλοι συμφωνούν ότι τα μέχρι στιγμής αποκαλυφθέντα στοιχεία του, το καθιστούν μοναδικό.
Εδώ, να προσθέσω, ότι είναι νωρίς να διατυπώνονται οι οποιεσδήποτε ερμηνευτικές θεωρίες. Ας επιτρέψουν να προηγηθεί η ανασκαφέας, που έχει και την επιστημονική ευθύνη της ανασκαφής και διαθέτει και όλα τα δεδομένα.
Ι. Οικονομικά
Γενικά: Η μελέτη που ανατέθηκε από το ΥΠΠΟΑ-παρουσιάστηκε από την Γ.Γ. Πολιτισμού κ. Μενδώνη, στο σεμινάριο για το ΕΣΠΑ, στις 28ης Αυγούστου- και αφορά στην οικονομική διάσταση του Πολιτισμού στην τοπική και περιφερειακή ανάπτυξη, απέδειξε ότι:
Α. Ο πολιτιστικός τομέας σε επίπεδο ΕΕ συνέβαλε κατά 4,5% στο ακαθάριστο εγχώριο προϊόν της.
Β. Ενα ευρώ επένδυση σε έργα Πολιτισμού, σημαίνει 3,44 ευρώ στην πραγματική οικονομία.
Επομένως: Οι επενδύσεις στον πολιτισμό συνιστούν κινητήρια δύναμη της οικονομίας, δημιουργώντας θέσεις εργασίας και ενθαρρύνοντας ιδιωτικές επενδύσεις.
Ειδικότερα:
Βλέπω να τίθεται συχνά το θέμα για την χρηματοδότηση της ανασκαφής. Μέχρι σήμερα τα χρήματα τα οποία έχουν δοθεί είναι τα εξής:
1. 2010: Δόθηκαν 20.000, μέσω Προγραμματικής Σύμβασης μεταξύ Υπουργείου Πολιτισμού και Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης Σερρών, από την Νομαρχία Σερρών.
2. 2011: Δόθηκαν 80.000, μέσω Προγραμματικής Σύμβασης μεταξύ Υπουργείου Πολιτισμού και Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας , από την Περιφέρεια.
3. 2012: Δόθηκαν 50.000 ευρώ από το Υπουργείο Πολιτισμού και 50.000 ευρώ από το Υπουργείο Μακεδονίας Θράκης.
4. 2013: Δόθηκαν 90.000 ευρώ από το Υπουργείο Πολιτισμού.
5. 2014: Δόθηκαν 150.000 ευρώ από το Υπουργείο Πολιτισμού.
6. 2014: Δόθηκε ως δωρεά από την Εθνική Τράπεζα (150.000), ενώ οι χορηγίες των Εταιρειών του Δημοσίου, ΔΕΣΦΑ (35.000) και Ελληνικά Πετρέλαια (25.000), δεν έχουν ακόμη ενεργοποιηθεί.
ΙΙ. Τεχνικές ενέργειες
(Πέμπτη 18/9/14 -Παρασκευή 26/9/14).
Γενικά
Επισημαίνεται για άλλη μία φορά: Η απομάκρυνση των χωμάτων γίνεται με τον ενδεδειγμένο ανασκαφικά τρόπο, ώστε τα στρωματογραφικά δεδομένα να αξιοποιούνται απολύτως.
Ειδικότερα:
1. Απομακρύνθηκε πλήρως η επίχωση από τον πρώτο χώρο. Ετσι αποκαλύφθηκε στο σύνολό του το δάπεδο με τα μικρά τεμάχια μαρμάρου. Το γνωστό “κόκκινο”. Το αποκαλυφθέν δάπεδο σκεπάστηκε με φύλλα ενισχυμένης πολυστερίνης και κόντρα πλακέ, για την προστασία του από την διέλευση των συνεργείων.
2. Ολοκληρώθηκε η τελική προσωρινή υποστύλωση και αντιστήριξη στον πρώτο χώρο, πίσω από τις Σφίγγες.
3. Προχώρησε το χωματουργικό έργο για απάλυνση των πρανών από τη δυτική πλευρά του μνημείου.
4. Tαπεινώθηκε η στάθμη της επίχωσης στο δεύτερο χώρο πίσω από τις Καρυάτιδες, ώστε να δημιουργηθεί κατάλληλο δάπεδο πρόσβασης για τον επόμενο χώρο.
5. Ολοκληρώθηκε η υπολογιστική τεκμηρίωση των μέτρων αντιστήριξης και υποστύλωσης, που θα χρησιμοποιηθούν στο τρίτο χώρο, πίσω από την θύρα. Να σημειωθεί ότι τα μέτρα θα τροποποιούνται αναλόγως των δεδομένων της ανασκαφικής έρευνας.
ΤΙ ΠΡΟΒΛΕΠΕΤΑΙ:
1.Το άνοιγμα, δια της αφαίρεσης του χώματος, του τρίτου θυρώματος.
2. Η υποστύλωση του τρίτου διαφραγματικού τοίχου και η εισαγωγή των αντιστηρικτικών στοιχείων για την πρώτη φάση υποστήριξης και αντιστήριξης των κατακόρυφων τοίχων.
Δηλώσεις της κ. Κ.Περιστέρη:
1. Χριστούγεννα: “Μια κουβέντα είπα”. Η κ. Περιστέρη δηλώνει ότι “σ´ ένα μήνα τελειώνουμε”.
2. Απάντηση στο σχόλιο ότι εξυπηρετεί συμφέροντα: “Την δουλειά μας κάνουμε. Ούτε οικονομικά, ούτε πολιτικά συμφέροντα εμπλέκονται. Αγωνιζόμαστε για την έρευνά μας”.
3. Στο σχόλιο που εμφανίζει “κόντρα Περιστέρη-Παλαγγιά”: “Η κ. Περιστέρη ό,τι ήταν να δηλώσει, το δήλωσε. Δεν θα ασχοληθεί περαιτέρω”.
4. Εκ μέρους της ομάδας εργασίας η ανασκαφέας παρακαλεί “να μείνει το αρχαιολογικό έργο στο πεδίο, μακράν πάσης παραφιλολογίας”.
http://www.yppo.gr/2/g22.jsp?obj_id=58592
Sep 26, 2014
Τα γυναικεία αγάλματα που βρέθηκαν στο τάφο του τύμβου Καστά της Αμφίπολης, χρησιμοποιεί ως «οδηγούς» ο γνωστός αιγυπτιολόγος Άντριου Τσαγκ, για να καταλήξει στο συμπέρασμα πως εκεί βρίσκεται θαμμένη η μητέρα του Μεγάλου Αλεξάνδρου, Ολυμπιάδα.
Θεωρεί τα αγάλματα ιέρειες του Διονύσου, οι οποίες ονομάζονται κλώδωνες, λόγω της συμμετοχής τους στα διονυσιακά και ορφικά όργια, ενώ στα κεφάλια τους είχαν καλάθια γεμάτα με φίδια…
«Αυτά τα γυναικεία γλυπτά μπορεί να απεικονίζουν συγκεκριμένα τις Κλώδωνες, τις ιέρειες του Διονύσου, οι οποίες συναναστρέφονταν με την Ολυμπιάδα, την μητέρα του Μεγάλου Αλεξάνδρου» λέει ο Τσαγκ στο Discovery. «Κι αυτό γιατί τα καλάθια που φέρουν στα κεφάλια τους είναι ιερά για τον Διόνυσο».
«Στο έργο “Η Ζωή του Αλέξανδρου”, ο Πλούταρχος γράφει πως η Ολυμπιάδα συνήθιζε να συμμετέχει σε διονυσιακές τελετές, στις οποίες συμμετείχαν και οι Κλώδωνες», εξηγεί ο Τσαγκ.
Βάσει του Πλούταρχου, ο Τσαγκ θεωρεί ότι τα καλάθια ήταν γεμάτια φίδια, τα κεφάλια των οποίων εξείχαν για να τρομάζουν τους άντρες συμμετέχοντες στα όργια. «Έχω εντοπίσει σε διάφορα μουσεία, αγάλματα του 4ου αιώνα π.Χ. που απεικονίζουν τον Διόνυσο, συνοδεία ιέρειας, ντυμένης όπως οι Καρυάτιδες της Αμφίπολης, συμπεριλαμβανομένων των πλατφόρμων στα παπούτσια», συμπληρώνει ο καθηγητής.
Στην υπόθεση ότι ο Τάφος της Αμφίπολης ανήκει στην Ολυμπιάδα, οι Καρυάτιδες είναι στην ουσία Κλώδωνες, οι οποίες μοιράζονταν τα διονυσιακά όργια με την βασίλισσα της οποίας τον τάφο προστατεύουν»υποστηρίζει ο Τσαγκ στο Discovery, το ρεπορτάζ του οποίου καταλήγει με το ερώτημα που μας απασχολεί όλους: «Ποιον προστατεύουν αυτά τα κολοσσιαία αγάλματα; Ποιος είναι θαμμένος στον Τύμβο της Αμφίπολης»;…
http://all4you.gr/news/to-discovery-kserei-pou-anikei-o-tafos-tis-amfipolis/
Αμφίπολη: Μυστήριο με τους οκτώ θαλάμους που ανέφερε ο Λαζαρίδης
Sep 25, 2014
Στη σημαντικότητα του λόφου Καστά εδώ και τουλάχιστον πέντε δεκαετίες πίστευε ο Δημήτρης Λαζαρίδης όταν νεαρός ακόμη αρχαιολόγος αφοσιώθηκε στις ανασκαφές στην περιοχή.
Ένας από τους στενούς του συνεργάτες μίλησε στο “Χρονόμετρο” σχετικά με τις εικασίες που έκανε ο αείμνηστος αρχαιολόγος και τις οποίες δεν πρόλαβε να επιβεβαιώσει με το ανασκαφικό του έργο.
Ο Δημήτρης Λαζαρίδης, που ξεκίνησε τις ανασκαφές στον λόφο Καστά το 1964 πίστευε λοιπόν πως αυτή η τούμπα μπορεί να κρύβει όχι μόνο τέσσερις ταφικούς θαλάμους που απασχολούν σήμερα την ανασκαφική ομάδα της Κατερίνας Περιστέρη, αλλά συνολικά ότι υπήρχαν πιθανότητες να φτάνουν τους οκτώ!
Ήταν μάλιστα ο πρώτος που μίλησε για πολυεπίπεδο ταφικό μνημείο, παρόλο που πολλά από αυτά τα στοιχεία του δεν πρόλαβε να τα μεταφέρει με τη γραφίδα του στις πολλές σημειώσεις που κρατούσε.
Μάλιστα, ο μεγάλος δάσκαλος της αρχαιολογίας είκαζε ότι υπήρχε και δεύτερη είσοδος στο μνημείο στην κορυφή του Τύμβου και ότι αυτή είχε διανοιχτεί από τον Δεινοκράτη πριν από 2300 χρόνια, και μάλιστα πίστευε ότι «σφραγίστηκε» από το Λιοντάρι της Αμφίπολης, το οποίο όπως έχει επισημανθεί και επιβεβαιώνεται από την αρχαιολογική κοινότητα βρισκόταν στην κορυφή του τύμβου.
Άλλωστε, γι’ αυτό και ο Δ. Λαζαρίδης ξεκίνησε το ανασκαφικό του έργο από το πάνω μέρος του λόφου στην περιοχή Καστά, για να βρει την μυστική πύλη, ωστόσο έμεινε μόνο με τα ευρήματα αρχαϊκών τάφων, με τα εκθέματα να είναι σήμερα σε κοινή θέα στο Μουσείο της Αμφιπόλεως.
Όπως, λοιπόν, αποκάλυψε στον συνεργάτη του ο Λαζαρίδης, κάτω από τη μαρμάρινη βάση του Λέοντα της Αμφιπόλεως κρυβόταν η μυστική είσοδος, ενώ η αναφορά της Κ. Περιστέρη στην πρόσφατη συνέντευξη ότι «καθαρίζει τα χώματα από την ανασκαφή του Λαζαρίδη» ίσως είναι η μισή αλήθεια, μια και σύμφωνα με την ίδια μαρτυρία από άνθρωπο που εργάστηκε στο πλευρό του μεγάλου αρχαιολόγου, η τεχνοτροπία για τη σφράγιση της δεύτερης εισόδου ήταν τέτοια, κατά την οποία ενδεχόμενη βίαιη προσπάθεια παραβίασης της, θα είχε ως συνέπεια την σφράγισή της, από άμμο, στο εσωτερικό του μνημείου.
Αμφίπολη-Τύμβος Καστά: Αποκαλύφθηκαν ολόκληρες οι Καρυάτιδες, μπροστά από τον δεύτερο διαφραγματικό τοίχο,
Sep 25, 2014
Στη σημαντικότητα του λόφου Καστά εδώ και τουλάχιστον πέντε δεκαετίες πίστευε ο Δημήτρης Λαζαρίδης όταν νεαρός ακόμη αρχαιολόγος αφοσιώθηκε στις ανασκαφές στην περιοχή.
Ένας από τους στενούς του συνεργάτες μίλησε στο “Χρονόμετρο” σχετικά με τις εικασίες που έκανε ο αείμνηστος αρχαιολόγος και τις οποίες δεν πρόλαβε να επιβεβαιώσει με το ανασκαφικό του έργο.
Ο Δημήτρης Λαζαρίδης, που ξεκίνησε τις ανασκαφές στον λόφο Καστά το 1964 πίστευε λοιπόν πως αυτή η τούμπα μπορεί να κρύβει όχι μόνο τέσσερις ταφικούς θαλάμους που απασχολούν σήμερα την ανασκαφική ομάδα της Κατερίνας Περιστέρη, αλλά συνολικά ότι υπήρχαν πιθανότητες να φτάνουν τους οκτώ!
Ήταν μάλιστα ο πρώτος που μίλησε για πολυεπίπεδο ταφικό μνημείο, παρόλο που πολλά από αυτά τα στοιχεία του δεν πρόλαβε να τα μεταφέρει με τη γραφίδα του στις πολλές σημειώσεις που κρατούσε.
Μάλιστα, ο μεγάλος δάσκαλος της αρχαιολογίας είκαζε ότι υπήρχε και δεύτερη είσοδος στο μνημείο στην κορυφή του Τύμβου και ότι αυτή είχε διανοιχτεί από τον Δεινοκράτη πριν από 2300 χρόνια, και μάλιστα πίστευε ότι «σφραγίστηκε» από το Λιοντάρι της Αμφίπολης, το οποίο όπως έχει επισημανθεί και επιβεβαιώνεται από την αρχαιολογική κοινότητα βρισκόταν στην κορυφή του τύμβου.
Άλλωστε, γι’ αυτό και ο Δ. Λαζαρίδης ξεκίνησε το ανασκαφικό του έργο από το πάνω μέρος του λόφου στην περιοχή Καστά, για να βρει την μυστική πύλη, ωστόσο έμεινε μόνο με τα ευρήματα αρχαϊκών τάφων, με τα εκθέματα να είναι σήμερα σε κοινή θέα στο Μουσείο της Αμφιπόλεως.
Όπως, λοιπόν, αποκάλυψε στον συνεργάτη του ο Λαζαρίδης, κάτω από τη μαρμάρινη βάση του Λέοντα της Αμφιπόλεως κρυβόταν η μυστική είσοδος, ενώ η αναφορά της Κ. Περιστέρη στην πρόσφατη συνέντευξη ότι «καθαρίζει τα χώματα από την ανασκαφή του Λαζαρίδη» ίσως είναι η μισή αλήθεια, μια και σύμφωνα με την ίδια μαρτυρία από άνθρωπο που εργάστηκε στο πλευρό του μεγάλου αρχαιολόγου, η τεχνοτροπία για τη σφράγιση της δεύτερης εισόδου ήταν τέτοια, κατά την οποία ενδεχόμενη βίαιη προσπάθεια παραβίασης της, θα είχε ως συνέπεια την σφράγισή της, από άμμο, στο εσωτερικό του μνημείου.
http://all4you.gr/news/amfipoli-mystirio-me-tous-okto-thalamous-pou-anefere-o-lazaridis/
MYTHOS ART & MEDIA
Μπορεί εν έτει 2014 όλα τα φώτα της δημοσιότητας να στράφηκαν στην Αμφίπολη και στις ανασκαφές στον τύμβο Καστά, όμως ήδη από το 2000 η Αμφίπολη είχε «τιμηθεί» δεόντως από την πασίγνωστη και επιτυχημένη σειρά του Star, «Zήνα: Η πριγκίπισσα του πολέμου».
Η παγκοσμίως γνωστή σειρά αμερικανικής και νεοζηλανδικής παραγωγής, είχε ως κεντρικό της χαρακτήρα τη «Ζήνα», ένα μυθικό πρόσωπο της Αρχαίας Ελλάδας, η οποία σύμφωνα με το σενάριο, καταγόταν από την Αμφίπολη!
Σύμφωνα με την υπόθεση, η «Ζήνα» είχε γεννηθεί στην Αμφίπολη, ενώ κατά τη διάρκεια της σειράς, τόσο η «πριγκίπισσα του πολέμου» όσο και η ακόλουθός της, Γκαμπριέλα, έκαναν συχνά πυκνά ταξίδια στην Αμφίπολη, η οποία αναφερόταν σε τακτά χρονικά διαστήματα στο σενάριο.
Μάλιστα κατά τη διάρκεια της σειράς, η «Ζήνα» είχε δώσει πολλές μάχες προκειμένου να προστατέψει την Αμφίπολη από δαίμονες αλλά και από πολιορκίες, την οποία κατά τη διάρκεια της σειράς περιέγραφε ως μια περιοχή «γεμάτη ζωή».
Σύμφωνα με το σενάριο του σίριαλ, ο λόγος που η «Ζήνα» εκπαιδεύτηκε στις πολεμικές τέχνες, ήταν ακριβώς αυτός: Για να προστατέψει τον τόπο καταγωγής της, από τους εχθρούς.
Η Αμφίπολη και ο περιβόητος τάφος υπό ανασκαφή που αποτελεί «καλό οιωνό από το παρελθόν», πιθανόν να μην υπήρχαν στις μέρες μας αν είχε πέσει στα χέρια των βαρβάρων, που την πολιόρκησαν με μανία.
Όμως την αρχαία Αμφίπολη υπερασπίστηκε με επιτυχία η Ζήνα, η πριγκίπισσα του πολέμου, σώζοντας την πόλη και τους κατοίκους της.
Η μεγάλη πολεμίστρια, που ήταν φόβητρο ακόμα και των... θεών έδωσε μεγάλες μάχες στην ονομαστή πόλη των Εννέα Οδών.
http://eandiomythosartandmediasalamina.blogspot.gr/2014/09/xena-miss-amphipolis.html
Οι εμμονές της καθηγήτριας Παλαγγιά
Πρώτη καταχώρηση: Τετάρτη, 24 Σεπτεμβρίου 2014, 17:45
http://www.zougla.gr/greece/article/i-emones-tis-ka8igitrias-palagia
Κοντή μνήμη έχει απ’ ότι φαίνεται η καθηγήτρια κλασικής αρχαιολογίας Όλγα Παλαγγιά η οποία πρωτοστατεί στο μέτωπο όσων υποστηρίζουν ότι ο τάφος της Αμφίπολης δεν είναι ελληνικός και μακεδονικός, αλλά ρωμαϊκός.
Το 2008 η Όλγα Παλαγγιά έλεγε τα ίδια για τον μεγαλειώδη τάφο του Φιλίππου ΙΙ που αποκάλυψε ο Μανόλης Ανδρόνικος στη Βεργίνα.
Τότε ήταν συνεργάτιδα του Σκοπιανού (η ίδια λέει ότι είναι Ρουμάνος) αρχαιολόγου Ευγένιο Μπόρζα και είχε αμφισβητήσει τα ευρήματα του Μανόλη Ανδρόνικου στη Βεργίνα, υποστηρίζοντας πως ο τάφος που είχε βρεθεί δεν ήταν του Φιλίππου του Β' (πατέρα του Μεγάλου Αλεξάνδρου).
Μάλιστα τη θέση αυτή είχαν υποστηρίξει ο Μπόρζα και η κ. Παλαγγιά σε άρθρο τους που είχε δημοσιευθεί στο National Geographic στις 23 Απριλίου 2008. Στο συγκεκριμένο δημοσίευμα που είχε αναπαραχθεί μάλιστα σε πολλές αρχαιολογικές ιστοσελίδες ανά τον κόσμο αναφερόταν πως ο τάφος ανήκει στον Φίλιππο τον Αριδαίο και στη σύζυγό του και όχι στον Φίλιππο τον Β τον πατέρα του Μεγάλου Αλεξάνδρου.
Με την υπόθεση είχε ασχοληθεί η εφημερίδα «Έθνος». Σύμφωνα με το δημοσίευμα της εφημερίδας που έφερε τίτλο «Επίθεση στον τάφο του Φιλίππου», τον Ιανουάριο του 2008 το Αμερικανικό Ινστιτούτο Αρχαιολογίας, του οποίου στέλεχος ήταν ο κ. Μπόρζα, διοργάνωσε ένα συνέδριο με τίτλο «Η χρονολόγηση των βασιλικών μακεδονικών τάφων στη Βεργίνα».
Στο συνέδριο αυτό πήραν μέρος όσοι συμφωνούν πως οι τάφοι δεν ανήκουν στον Φίλιππο τον Β', αλλά κανείς από την άλλη πλευρά. Δηλαδή, δεν μίλησαν οι μαθητές του Ανδρόνικου, οι οποίοι μάλιστα μετείχαν στις ανασκαφές και στη μελέτη του υλικού καθώς ουδέποτε εκλήθησαν.
Μετά το δημοσίευμα η κυρία Παλαγγιά απέστειλε επιστολή στο «Έθνος» στην οποία ανέφερε:
«Κύριε Διευθυντά, το σημερινό (σ.σ. της 29ης Απριλίου 2008) δημοσίευμα «Επίθεση στον τάφο του Φιλίππου. Το National Geographic αμφισβητεί τον Ανδρόνικο με σκοπιανή... ομπρέλα» αποτελεί αήθη επίθεση στο πρόσωπό μου, υπονοώντας ότι εξυπηρετώ σκοπιανά συμφέροντα επειδή αποδίδω τον Τάφο Β της Βεργίνας όχι στον Φίλιππο Β της Μακεδονίας, αλλά στον γιο του, Φίλιππο Γ Αρριδαίο, ετεροθαλή αδελφό και διάδοχο του Μεγάλου Αλεξάνδρου.
Κατά το δημοσίευμά σας, η απόδοση του Τάφου Β στον Φίλιππο Γ συνεπάγεται ότι η Βεργίνα δεν είναι οι αρχαίες Αιγές, με αποτέλεσμα να επιτρέπει στην προπαγάνδα των Σκοπίων να επιχειρηματολογούν ότι οι Αιγές δεν βρίσκονται επί ελληνικού εδάφους. Προφανώς η εφημερίδα σας αγνοεί ότι ο Φίλιππος Γ θάφτηκε στις Αιγές όπως μας πληροφορεί ο αρχαίος ιστορικός Διόδωρος, επομένως, όπου βρίσκεται ο τάφος του, εκεί είναι αναγκαστικά και οι Αιγές.
Ο συνεργάτης μου Ευγένιος Μπόρζα δεν είναι Σκοπιανός αλλά Αμερικανός ιστορικός ρουμανικής καταγωγής. Η άποψη ότι ο Τάφος Β ανήκει στον Φίλιππο Γ δεν είναι καινούργια. Την έχουμε παρουσιάσει σε δημοσιεύσεις και διαλέξεις στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. Εκείνο που παρέλειψε να γράψει η εφημερίδα σας είναι ότι αφαιρούμε μεν τον Τάφο Β από τον Φίλιππο Β, του αποδίδουμε όμως τον διπλανό Τάφο Α. Πρόκειται για οικογενειακό νεκροταφείο της οικογένειας του Μεγάλου Αλεξάνδρου γιατί ο παραδίπλα τάφος, Τάφος Γ, στέγαζε το σώμα του γιου του, Αλεξάνδρου Δ.
Αφορμή για το δημοσίευμα του Ν National Geographic υπήρξε το συνέδριο που οργανώσαμε στο Σικάγο για τη χρονολόγηση των βασιλικών τάφων της Βεργίνας. Το Νάσιοναλ Τζεογκράφικ επικεντρώθηκε σε ένα από τα συμπεράσματά μας, ότι ο Τάφος Β περιείχε τα όπλα του Μεγάλου Αλεξάνδρου, τα οποία πήρε ο αδελφός του Φίλιππος Γ Αρριδαίος. Υποστηρίξαμε ότι η χρυσελεφάντινη ασπίδα της Βεργίνας δεν ανήκε στον Φίλιππο Β αλλά στον Αλέξανδρο και ότι θάφτηκε μαζί με τον αδελφό και διάδοχό του. Πώς μπορούν οι απόψεις μας αυτές να εκληφθούν ως προπαγάνδα των Σκοπίων όταν το μόνο μας μέλημα είναι να αποδείξουμε ότι ο ελληνικός λαός κατέχει τα όπλα του Μεγάλου Αλεξάνδρου και ότι ο Φίλιππος Β είναι θαμμένος δίπλα στον γιο του Φίλιππο Γ Αρριδαίο στη βασιλική πρωτεύουσα των Αιγών;
Η εφημερίδα σας γράφει ότι στο συνέδριο της Αμερικής δεν εκλήθησαν να μιλήσουν οι μαθητές του Ανδρόνικου. Δεν εκλήθησαν γιατί κάθε ανακοίνωση της δικής μας άποψης επέφερε επί των κεφαλών μας υβριστικά δημοσιεύματα των εφημερίδων. Το δημοσίευμα της 29ης Απριλίου αποτελεί χαρακτηριστικό παράδειγμα. Δυστυχώς ο επιστημονικός διάλογος φαίνεται ότι είναι αδύνατος. Οποιος δεν συμφωνεί με τις απόψεις τους, στιγματίζεται ως Σκοπιανός. Φέρω βαρέως την προσβολή αυτή προς το πρόσωπό μου και προς το πρόσωπο του συνεργάτη μου, διακεκριμένου ιστορικού και φιλέλληνα Ευγενίου Μπόρζα.»
Απάντηση της Αγγελικής Κοτταρίδη που ανήκε στην ομάδα του Μανόλη Ανδρόνικου
Άμεση ήταν η αντίδραση της Αγγελικής Κοτταρίδη, η οποία ήταν μέλος της ομάδας του Μανόλη Ανδρόνικου και με άρθρο της απάντησε στους Μπόρζα και Παλαγγιά.
«Οι τάφοι είναι βασιλικοί, και αυτό ουδείς το έχει ποτέ αμφισβητήσει. Η κεραμική του τάφου ΙΙ, που είναι ο τάφος του Φιλίππου του Β', ανήκει αυστηρά στο δεύτερο μισό του 4ου αιώνα π.Χ.».
Τέσσερις βασιλείς είχαν πεθάνει τότε στη Μακεδονία. Ο Φίλιππος ο Β', το 336 σε ηλικία 45 ετών, ο Αλέξανδρος ο Γ' (το 326 σε ηλικία 33 ετών), ο Φίλιππος Γ' ο Αριδαίος (το 317 κοντά στα 40 του χρόνια) και ο μικρός Αλέξανδρος, το 308 σε ηλικία 13 ετών. Ο νεκρός του βασιλικού τάφου ήταν περίπου 45 ετών.
Η κυρία Κοτταρίδη είχε υπενθυμίσει παράλληλα ότι ο Διόδωρος αναφέρει πως ο Φίλιππος Αριδαίος εκτελέστηκε το 317 από την Ολυμπιάδα. Ο Κάσσανδρος έκανε ανακομιδή των οστών και τα μετέφερε με τιμές στις Αιγές. Σε περίπτωση ανακομιδής, «δεν μπορούμε να έχουμε νεκρική πυρά επάνω από τον τάφο. Εδώ όμως, έχουμε».
Αναδίπλωση από το «National Geographic»
Επιστολή όμως προς το Έθνος απέστειλε και ο καθηγητής Ν. Σ. Μάργαρης, διευθυντής της ελληνικής έκδοσης του περιοδικού σημειώνοντας μεταξύ άλλων:
«Το άρθρο που διαβάσατε στην ιστοσελίδα του National Geographic (nationalgeographic.com), και πιο συγκεκριμένα στη στήλη National Geographic News, αφορά ρεπορτάζ της δημοσιογράφου, η οποία πήρε συνέντευξη από τον συγκεκριμένο συνταξιούχο καθηγητή αρχαιολογίας -που πιθανώς έχει καταγωγή από τα Σκόπια- και παρουσίασε την ανακοίνωσή του τον Ιανουάριο σε συνέδριο του Αμερικανικού Αρχαιολογικού Ινστιτούτου».
Το επίσημο διεθνές περιοδικό «ούτε είχε ούτε πρόκειται να έχει κάποιο άρθρο για το θέμα», είχε αναφέρει ο κ. Μάργαρης.
Σχέδιο του τύμβου Καστά από τον ζωγράφο Γεράσιμο Γερολυμάτο
Την διαψεύδουν και κορυφαίοι Ιταλοί αρχαιολόγοι
Εξαιρετικό ενδιαφέρον έχει το γεγονός ότι διεθνούς φήμης Ιταλοί αρχαιολόγοι οι οποίοι έδωσαν συνέντευξη στο zougla.gr δεν τόλμησαν καν να αμφισβητήσουν ότι το ταφικό μνημείο είναι μακεδονικού τύπου.
Ο διευθυντής της Ιταλικής Αρχαιολογικής Σχολής Αθηνών, καθηγητής Εμανουέλε Στέφανο - Γκρέκο, ο αρχαιολόγος του Πανεπιστημίου του Παλέρμο, καθηγητής Νικόλα Μπονακάζα, αλλά και ο διευθυντής της αρχαιολογικής σχολής του Πανεπιστημίου της Ρώμης «La Sapienza», Έντσο Λίπολις σε συνέντευξή τους στην ηλεκτρονική μας εφημερίδα για τον τάφο της Αμφίπολης, δεν υποστήριξαν ποτέ πως έχει σχέση με ρωμαϊκά χρόνια. Αντιθέτως αναφέρθηκαν μόνο στο γεγονός ότι Καρυάτιδες συναντώνται και σε τάφους της Ιταλίας.
Aμφισβητεί ακόμα και την ανάλυση του μαρμάρου
Ο πρωθυπουργός Αντώνης Σαμαράς, όταν επισκέφθηκε τον Αύγουστο το σημείο των ανασκαφών στον λόφο Καστά, ενημερώθηκε από την υπεύθυνη αρχαιολόγο Κατερίνα Περιστέρη. Τον κ. Σαμαρά συνόδευαν ο υπουργός Πολιτισμού Κωνσταντίνος Τασούλας και η γενική γραμματέας του υπουργείου Λίνα Μενδώνη.
Η κυρία Περιστέρη όσον αφορά στον περίβολο του τάφου και τη χρονολόγηση του μνημείου είχε αναφέρει:
«Είναι από Θασίτικο μάρμαρο. Έχουμε κάνει ανάλυση και το ξέρουμε. Αυτή η κατασκευή είναι έργο του Δεινοκράτη. Είμαστε στο τελευταίο τέταρτο του 4ου π.Χ. αιώνα και έχουμε αρχιτέκτονα τον Δεινοκράτη, τον αρχιτέκτονα του Μεγάλου Αλεξάνδρου. Η διάμετρος του τύμβου έχει το μέτρο του Δεινοκράτη. Όλο θυμίζει 100% Δεινοκράτη που ζει την εποχή του Μεγάλου Αλεξάνδρου».
To zougla.gr επικοινώνησε σήμερα με την κυρία Παλαγγιά και της υπενθύμισε τις συνεντεύξεις που έδωσαν κορυφαίοι Ιταλοί αρχαιολόγοι στην ηλεκτρονική μας εφημερίδα για τον τάφο της Αμφίπολης. Παράλληλα, ρωτήθηκε για ποιον λόγο υποστηρίζει ότι το ταφικό μνημείο στον λόφο Καστά είναι Ρωμαϊκού τύπου.
Η ίδια δήλωσε: «δεν έχω να πω τίποτα. Σε εσάς δεν θα μιλήσω».
Πηγή http://www.zougla.gr/greece/article/i-emones-tis-ka8igitrias-palagia
Ο ΤΑΦΟΣ ΤΗΣ ΑΜΦΙΠΟΛΗΣ – ΕΙΝΑΙ Ο ΚΥΡΙΩΣ ΤΑΦΟΣ ΜΕΣΑ ΣΕ ΦΥΣΙΚΟ ΒΡΑΧΩΔΕΣ ΣΠΗΛΑΙΟ;
ΔΕΥΤΈΡΑ, 22 ΣΕΠΤΕΜΒΡΊΟΥ 2014
http://www.empedotimos.blogspot.gr/
Σύμφωνα με την ανακοίνωση του ΥΠΠΟ στις 21/9/2014, πέραν της αποκάλυψης των εκπληκτικών Καρυατίδων, έχουμε ως σημαντικό δεδομένο ότι : «Στον τρίτο χώρο πραγματοποιήθηκε γεωτρητικός δειγματοληπτικός έλεγχος, με χειροκίνητο γεωτρύπανο, σε προεπιλεγμένες θέσεις. Έτσι, εντοπίστηκε μαρμάρινο θύρωμα, ανοίγματος 0,96 μ. , στο βόρειο τοίχο του»
Κατ’αρχήν παρατηρούμε ότι ο βόρειος τοίχος αναφέρεται απλά ως τοίχοςκαι όχι ως διαφραγματικός τοίχος, πράγμα που σημαίνει ότι ο μακρύς ταφικός διάδρομος έφτασε στο τέλος του και είμαστε ενώπιον του κυρίως τάφου, οπότε πρέπει να αναμένουμε την είσοδο μας μέσω μιας κλειστής θύρας στον προθάλαμο του τάφου. Και πρέπει να είναι κλειστή η θύρα διότι αλλιώς θα έχει γεμίσει ο κυρίως τάφος με χώμα (αν είναι ο κυρίως τάφος και δεν αποτελεί νέο μέτρο σφράγισης). Το μικρότερο δε πλάτος της θύρας (0,96μ σε αντίθεση με το 1,68μ των άλλων θυρών)ενισχύει την υπόθεση ότι πλέον είμαστε στο τελευταίο στάδιο σφράγισης με σκοπό την παρεμπόδιση της οποιασδήποτε βέβηλης εισόδου.
Παρατηρούμε επίσης ότι ο γεωτρητικός δειγματοληπτικός έλεγχος έγινε σε «προεπιλεγμένες θέσεις». Αυτό σημαίνει ότι η ανασκαφική ομάδα έχει στα χέρια της στοιχεία που δεν έχουν ανακοινωθεί.
Άλλη παρατήρηση που κάνουμε είναι ότι δεν αναφέρεται σε ποιο σημείο του βορείου τοίχου γίνεται και αν δεν είμαστε λίγο προσεκτικοί θα παρασυρθούμε να εννοήσουμε ότι το μαρμάρινο θύρωμα (E4)βρέθηκε στο κέντρο του τοίχου, όπως συμβαίνει με τις άλλες θύρες.
Όμως αν παρατηρήσουμε προσεκτικά την ψηφιακή αναπαράσταση του μνημείου παρατηρούμε ότι πολύ πιθανόν το μαρμάρινο θύρωμα (Ε4)βρίσκεται στο αριστερό άκρο του βορείου τοίχου και μάλιστα σε ύψος πολύ χαμηλότερο του προηγουμένου θυρώματος (E3) πράγμα που σημαίνει ότι το δάπεδο του τρίτου θαλάμου (Θ3) είναι σε κατώτερο επίπεδο από του δευτέρου θαλάμου (Θ2).
Το προηγούμενο θύρωμα (Ε3) βρίσκεται στον διαφραγματικό τοίχο Τ3και το οποίο σε φωτογραφία που έχει δημοσιευθεί δεν έχει αποκαλυφθεί.
Όμως παρατηρώντας το σχέδιο που έχει δημοσιεύσει το υπουργείο φαίνεται καθαρά ότι ένα σημαντικό μέρος της θύρας έχει αποκαλυφθεί και από ό,τι φαίνεται είναι και αυτή χωρίς θυρόφυλλα, όπως σωστά είχαμε προβλέψει σε παλαιότερη ανάρτηση.
Στην ψηφιακή αναπαράσταση φαίνεται και κάποιο αντικείμενο (Σ2) στο δεξί άνω άκρο του τέταρτου τοίχου (Τ4) η άκρη του οποίου φαίνεται ότι είχε δημοσιευθεί σε προηγούμενη φωτογραφία και μοιάζει πολύ με μια αντίστοιχη εξοχή (Σ1) του τοίχου Τ3 πάνω στην οποία εστηρίζετο ημαρμάρινη πλάκα που συνέδεε τα ανοίγματα Α1 και Α2 και η οποία υποθέτουμε ότι χρησίμευε για τον καταιονισμό χώματος κατά τιςεπιχωματώσεις.
Μήπως λοιπόν να περιμένουμε μια αντίστοιχη μαρμάρινη πλάκα όπως εκείνη του χώρου Θ3 στον ανατολικό τοίχο του Θ4;
Συνοψίζοντας τις μέχρι τώρα πληροφορίες μπορούμε να δούμε μιακάτοψη του ταφικού μνημείου μέχρις στιγμής. (Να σημειωθεί ότι έχει γίνει αναπροσαρμογή της απαρίθμησης των τοίχων για να συμφωνεί με το υπουργείο. Στην αρχική υπόθεση κάτοψης η αρίθμηση δεν ξεκινούσε από τον τοίχο των σφιγγών αλλά από τον δεύτερο διαφραγματικό τοίχο, δλδ ο δεύτερος διαφραγματικός τοίχος ήταν ο Τ1 ενώ τώρα είναι ο Τ2).
Αν ανατρέξουμε στην υπόθεση μας περί της οριοθέτησης του κυρίως τάφου βλέπουμε ότι επιβεβαιώνεται η υπόθεση περί της στροφής προς το κέντρο του κυκλικού τύμβου.
Έτσι φαίνεται ότι επιβεβαιώνεται και η υπόθεση που είχε γίνει ότι οτάφος βρίσκεται σε κατώτερο επίπεδο (βλεπε : ΕΙΝΑΙ Ο ΚΥΡΙΩΣ ΤΑΦΟΣ ΣΕ ΚΑΤΩΤΕΡΟ ΕΠΙΠΕΔΟ;l) και ότι αναμενόταν ότι κάποια στιγμή η πορεία εισόδου στον τάφο θα εστρέφετο προς το εσωτερικό του τύμβου μιας και η πορεία του ταφικού διαδρόμου εκινείτο επί χορδής τόξου του κυκλικού τύμβου. (βλέπε : ΕΧΕΙ ΟΡΙΟΘΕΤΗΘΕΙ Ο ΚΥΡΙΩΣ ΤΑΦΟΣ;)
Άλλωστε η Γ.Γ. του υπουργείου Πολιτισμού Λίνα Μενδώνηστις 22/9/2014 μιλώντας στον ραδιοφωνικό σταθμόΠαραπολιτικά 90,1 αποκάλυψε ότι : «Πρέπει να προηγηθεί η αποχωμάτωση του τρίτου θαλάμου για να πούμε περισσότερα. Αυτό που μπορούμε να πούμε είναι ότι κατεβαίνει προς τα κάτω….. Αυτό που ξέρουμε είναι ότι φαίνεται πως πάει προς τα κάτω. Φαίνεται ότι είναι σε χαμηλότερο επίπεδο». (http://www.newsit.gr/ellada/apokalupsi-tafos-tis-amfipolis-o-epomenos-thalamos )
Ας ανατρέξουμε τώρα στις ανασκαφές του Λαζαρίδη, ο οποίος ανέσκαψετον τύμβο Καστά.
Ο Λαζαρίδης ανέφερε ότι ο τύμβος Καστά ήταν μέχρι κάποιο βάθος τεχνητός ενώ μετά από βάθος περίπου 15 μέτρων υπήρχε ο φυσικός λόφος Καστά, του οποίου όμως την γεωλογική μορφή δεν μας ανέφερε. (http://news.in.gr/culture/article/?aid=1231341928 )
Έτσι λοιπόν η ενίσχυση της ανασκαφικής ομάδας της κας Περιστέρη μεγεωλόγο-σπηλαιολόγο ( amfipolinews.blogspot.com/2014/09/blog-post_67.html ) θα μπορούσε ίσως να σημαίνει ότι φτάνοντας στον τέταρτο θάλαμο (Θ4), ίσως ο ταφικός διάδρομος να έφτασε στα όρια κάποιαςφυσικής κοιλότητας, ενός σπηλαίου, που θα μπορούσε να αιτιολογηθεί από το γεγονός ότι ο τύμβος από ένα σημείο και κάτω είναι φυσικός.
Και είναι έτσι εξηγήσιμο πως ευρέθησαν στην κορυφή του τύμβουκιβωτιόσχημοι τάφοι, από τον Λαζαρίδη, της εποχής του σιδήρου (1000-800) ενώ βρίσκουμε από κάτω τον συγκεκριμένο Μακεδονικό τάφοο οποίος χρονολογείται στο 325-300, δηλαδή τάφο πολύ μεταγενέστερο αυτών που είναι στην κορυφή.
Πράγματι η αναφορά του ΥΠΠΟ ότι οι γαίες πάνω από την θόλο τουτέταρτου θαλάμου φτάνουν σε ύψος 13 μ. (http://www.yppo.gr/2/g22.jsp?obj_id=58434) μας προϊδεάζει ίσως ότιουσιαστικά είμαστε στο επίπεδο του φυσικού λόφου. Έτσι λοιπόν, πολύ πιθανόν, ο κατασκευαστής του τάφου θέλοντας να επωφεληθεί από κάποια πολύ μεγάλη φυσική κοιλότητα (σπήλαιο) του φυσικού λόφου, με τον ταφικό διάδρομο μας οδηγεί μέχρι την είσοδο αυτής τηςκοιλότητας, η οποία και θα έχει προφανώς διαμορφωθεί κατάλληλα ώστε να αποτελέσει τον κυρίως τάφο, οπότε μπορεί πλέον η πορεία να στραφείπρος τον κέντρο του τύμβου δηλαδή να «εισέλθει» στην φυσική κοιλότητα/σπήλαιο που έχει υποδεχθεί τον νεκρό.
Το ότι η φυσική κοιλότητα που υποθέτουμε πρέπει να είναι πολύ μεγάλησηματοδοτείται και από το γεγονός ότι ο εντυπωσιακός περίβολος οριοθετεί όλον τον τύμβο (παρά την ύπαρξη και άλλων τάφων, και μάλιστα προγενέστερων) , παρότι φαίνεται ότι ο συγκεκριμένος τάφος, του οποίου τον ταφικό διάδρομο έχουμε αρχίσει να ανασκάπτουμε καλύπτει μια άκρη του περιβόλου. Άλλωστε το γεγονός ότι η τοιχοποιία εντός του ταφικού διαδρόμου είναι ακριβώς ίδια με του περιβόλου, υποδηλώνει ότι όλος ο τύμβος έχει σχέση με το συγκεκριμένο ταφικό μνημείο, και η μόνη περίπτωση να συμβαίνει αυτό είναι να ισχύει η υπόθεση μας ότι ο κυρίως τάφος βρίσκεται εντός του φυσικού λόφου Καστά που βρίσκεται κάτω από τον τεχνητό τύμβο Καστά!
Σε μια τέτοια περίπτωση διασφαλίζεται και το ότι η οροφή του τάφου δεν θα έχει καταρρεύσει παρά τον απίστευτα μεγάλο όγκο χώματος που βρίσκεται από επάνω της, με αποτέλεσμα ο τάφος, αν συνυπολογίσουμε και το εκπληκτικής σύλληψης σχέδιο σφράγισης, να είναι ουσιαστικά απόρθητος από οποιονδήποτε εισβολέα.
Αυτή δε η βραχώδης κοιλότητα είναι λογικό να μην μπορεί να εντοπιστεί (ή να έχει αγνοηθεί ως φυσική και όχι τεχνητή κατασκευή) από την σεισμική τομογραφία που έχει γίνει από την επιστημονική ομάδα του Λάζαρου Πολυμενάκου, στην οποία έχουν καταγραφείμόνο οι παλαιότεροι τάφοι που βρίσκονται πάνω της και ο ταφικός διάδρομος που ανασκάπτεται ήδη.
Έτσι λοιπόν είμαστε πολύ κοντά στην υπόθεση που κάναμε στηνανάρτηση "ΠΡΟ ΤΩΝ ΘΥΡΩΝ".
"Άρα μάλλον να αρχίσουμε να ετοιμαζόμαστε να κατεβούμε τα σκαλάκια που πρέπει να βρίσκονται στο δάπεδο του τρίτου θαλάμου (Θ3) στον κάτω όροφο.
Υποθέτω ότι ο τρίτος διαφραγματικός τοίχος Τ3 δεν έχει ούτε αυτός θύρα, όλος ο πρώτος όροφος είναι προθάλαμος.
Πολύ πιθανόν να δούμε την ίδια εικόνα με την είσοδο στην είσοδο των Σφιγγών.
Δηλαδή σκαλιά που κατεβαίνουν, τοίχος σφράγισης που όμως σε αυτήν την περίπτωση από πίσω του θα υπάρχει ερμητικά κλειστή θύρα.
Και τώρα αρχίζει η πραγματική ανασκαφή.......»
Όπως και στην ΟΡΙΟΘΕΤΗΣΗ ΚΥΡΙΩΣ ΤΑΦΟΥ :
«Προσωπικά το βλέπω περίεργο ο κυρίως τάφος να ευρίσκεται σε κάποια άκρη του ταφικού περιβόλου, κυρίως λόγω του μεγέθους, της πολυτέλειας και των εκπληκτικών μεθόδων σφράγισης του ταφικού διαδρόμου που έχει ήδη ανακαλυφθεί.
Συνεπώς, όπως έχω ήδη υποθέσει, περιμένω κάποια στιγμή όλη η πορεία του ταφικού μνημείου να στρίψει κάπως και να ακολουθήσει ακτινική πορεία προς το κέντρο του τύμβου»
Ελπίζουμε η ανασκαφή να την επιβεβαιώσει…..
[Η ανάρτηση αυτή αποτελεί μέρος της μελέτης περί του Τάφου της Αμφίπολης : Ο ΤΑΦΟΣ ΤΗΣ ΑΜΦΙΠΟΛΗΣ]
Antonis Thomas Vassilakis
22 Σεπτεμβρίου στις 9:52 μ.μ.
Επειδή κάποιοι , ρωτούν και ξαναρωτούν για τις ανθρωποθυσίες, ας μάθουν επιτέλους οτι σε πολλά μέρη της Ελλάδας, ειδικά την 2η χιλιετία π. Χ. γίνονταν ανθρωποθυσίες, σε διάφορους θεούς.. Παραθέτω εδω την σελίδα 202, του 11ου τόμου της ΠΑΠΥΡΟΣ - ΛΑΡΟΥΣ - ΜΠΡΙΤΑΝΝΙΚΑ, για την Αρτέμιδα και για τις ανθρωποθυσίες στην Αμφίπολη.
.
22/9/2014
Καρυάτιδες: Οι ωραίες αρχαίες κόρες
MYTHOS ART & MEDIA
Μπορεί εν έτει 2014 όλα τα φώτα της δημοσιότητας να στράφηκαν στην Αμφίπολη και στις ανασκαφές στον τύμβο Καστά, όμως ήδη από το 2000 η Αμφίπολη είχε «τιμηθεί» δεόντως από την πασίγνωστη και επιτυχημένη σειρά του Star, «Zήνα: Η πριγκίπισσα του πολέμου».
Η παγκοσμίως γνωστή σειρά αμερικανικής και νεοζηλανδικής παραγωγής, είχε ως κεντρικό της χαρακτήρα τη «Ζήνα», ένα μυθικό πρόσωπο της Αρχαίας Ελλάδας, η οποία σύμφωνα με το σενάριο, καταγόταν από την Αμφίπολη!
Σύμφωνα με την υπόθεση, η «Ζήνα» είχε γεννηθεί στην Αμφίπολη, ενώ κατά τη διάρκεια της σειράς, τόσο η «πριγκίπισσα του πολέμου» όσο και η ακόλουθός της, Γκαμπριέλα, έκαναν συχνά πυκνά ταξίδια στην Αμφίπολη, η οποία αναφερόταν σε τακτά χρονικά διαστήματα στο σενάριο.
Μάλιστα κατά τη διάρκεια της σειράς, η «Ζήνα» είχε δώσει πολλές μάχες προκειμένου να προστατέψει την Αμφίπολη από δαίμονες αλλά και από πολιορκίες, την οποία κατά τη διάρκεια της σειράς περιέγραφε ως μια περιοχή «γεμάτη ζωή».
Σύμφωνα με το σενάριο του σίριαλ, ο λόγος που η «Ζήνα» εκπαιδεύτηκε στις πολεμικές τέχνες, ήταν ακριβώς αυτός: Για να προστατέψει τον τόπο καταγωγής της, από τους εχθρούς.
Η Αμφίπολη και ο περιβόητος τάφος υπό ανασκαφή που αποτελεί «καλό οιωνό από το παρελθόν», πιθανόν να μην υπήρχαν στις μέρες μας αν είχε πέσει στα χέρια των βαρβάρων, που την πολιόρκησαν με μανία.
Όμως την αρχαία Αμφίπολη υπερασπίστηκε με επιτυχία η Ζήνα, η πριγκίπισσα του πολέμου, σώζοντας την πόλη και τους κατοίκους της.
Η μεγάλη πολεμίστρια, που ήταν φόβητρο ακόμα και των... θεών έδωσε μεγάλες μάχες στην ονομαστή πόλη των Εννέα Οδών.
http://eandiomythosartandmediasalamina.blogspot.gr/2014/09/xena-miss-amphipolis.html
Οι εμμονές της καθηγήτριας Παλαγγιά
Πρώτη καταχώρηση: Τετάρτη, 24 Σεπτεμβρίου 2014, 17:45
http://www.zougla.gr/greece/article/i-emones-tis-ka8igitrias-palagia
Κοντή μνήμη έχει απ’ ότι φαίνεται η καθηγήτρια κλασικής αρχαιολογίας Όλγα Παλαγγιά η οποία πρωτοστατεί στο μέτωπο όσων υποστηρίζουν ότι ο τάφος της Αμφίπολης δεν είναι ελληνικός και μακεδονικός, αλλά ρωμαϊκός.
Το 2008 η Όλγα Παλαγγιά έλεγε τα ίδια για τον μεγαλειώδη τάφο του Φιλίππου ΙΙ που αποκάλυψε ο Μανόλης Ανδρόνικος στη Βεργίνα.Τότε ήταν συνεργάτιδα του Σκοπιανού (η ίδια λέει ότι είναι Ρουμάνος) αρχαιολόγου Ευγένιο Μπόρζα και είχε αμφισβητήσει τα ευρήματα του Μανόλη Ανδρόνικου στη Βεργίνα, υποστηρίζοντας πως ο τάφος που είχε βρεθεί δεν ήταν του Φιλίππου του Β' (πατέρα του Μεγάλου Αλεξάνδρου).
Μάλιστα τη θέση αυτή είχαν υποστηρίξει ο Μπόρζα και η κ. Παλαγγιά σε άρθρο τους που είχε δημοσιευθεί στο National Geographic στις 23 Απριλίου 2008. Στο συγκεκριμένο δημοσίευμα που είχε αναπαραχθεί μάλιστα σε πολλές αρχαιολογικές ιστοσελίδες ανά τον κόσμο αναφερόταν πως ο τάφος ανήκει στον Φίλιππο τον Αριδαίο και στη σύζυγό του και όχι στον Φίλιππο τον Β τον πατέρα του Μεγάλου Αλεξάνδρου.
Με την υπόθεση είχε ασχοληθεί η εφημερίδα «Έθνος». Σύμφωνα με το δημοσίευμα της εφημερίδας που έφερε τίτλο «Επίθεση στον τάφο του Φιλίππου», τον Ιανουάριο του 2008 το Αμερικανικό Ινστιτούτο Αρχαιολογίας, του οποίου στέλεχος ήταν ο κ. Μπόρζα, διοργάνωσε ένα συνέδριο με τίτλο «Η χρονολόγηση των βασιλικών μακεδονικών τάφων στη Βεργίνα».
Στο συνέδριο αυτό πήραν μέρος όσοι συμφωνούν πως οι τάφοι δεν ανήκουν στον Φίλιππο τον Β', αλλά κανείς από την άλλη πλευρά. Δηλαδή, δεν μίλησαν οι μαθητές του Ανδρόνικου, οι οποίοι μάλιστα μετείχαν στις ανασκαφές και στη μελέτη του υλικού καθώς ουδέποτε εκλήθησαν.
Μετά το δημοσίευμα η κυρία Παλαγγιά απέστειλε επιστολή στο «Έθνος» στην οποία ανέφερε:
«Κύριε Διευθυντά, το σημερινό (σ.σ. της 29ης Απριλίου 2008) δημοσίευμα «Επίθεση στον τάφο του Φιλίππου. Το National Geographic αμφισβητεί τον Ανδρόνικο με σκοπιανή... ομπρέλα» αποτελεί αήθη επίθεση στο πρόσωπό μου, υπονοώντας ότι εξυπηρετώ σκοπιανά συμφέροντα επειδή αποδίδω τον Τάφο Β της Βεργίνας όχι στον Φίλιππο Β της Μακεδονίας, αλλά στον γιο του, Φίλιππο Γ Αρριδαίο, ετεροθαλή αδελφό και διάδοχο του Μεγάλου Αλεξάνδρου.Κατά το δημοσίευμά σας, η απόδοση του Τάφου Β στον Φίλιππο Γ συνεπάγεται ότι η Βεργίνα δεν είναι οι αρχαίες Αιγές, με αποτέλεσμα να επιτρέπει στην προπαγάνδα των Σκοπίων να επιχειρηματολογούν ότι οι Αιγές δεν βρίσκονται επί ελληνικού εδάφους. Προφανώς η εφημερίδα σας αγνοεί ότι ο Φίλιππος Γ θάφτηκε στις Αιγές όπως μας πληροφορεί ο αρχαίος ιστορικός Διόδωρος, επομένως, όπου βρίσκεται ο τάφος του, εκεί είναι αναγκαστικά και οι Αιγές.
Ο συνεργάτης μου Ευγένιος Μπόρζα δεν είναι Σκοπιανός αλλά Αμερικανός ιστορικός ρουμανικής καταγωγής. Η άποψη ότι ο Τάφος Β ανήκει στον Φίλιππο Γ δεν είναι καινούργια. Την έχουμε παρουσιάσει σε δημοσιεύσεις και διαλέξεις στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. Εκείνο που παρέλειψε να γράψει η εφημερίδα σας είναι ότι αφαιρούμε μεν τον Τάφο Β από τον Φίλιππο Β, του αποδίδουμε όμως τον διπλανό Τάφο Α. Πρόκειται για οικογενειακό νεκροταφείο της οικογένειας του Μεγάλου Αλεξάνδρου γιατί ο παραδίπλα τάφος, Τάφος Γ, στέγαζε το σώμα του γιου του, Αλεξάνδρου Δ.
Αφορμή για το δημοσίευμα του Ν National Geographic υπήρξε το συνέδριο που οργανώσαμε στο Σικάγο για τη χρονολόγηση των βασιλικών τάφων της Βεργίνας. Το Νάσιοναλ Τζεογκράφικ επικεντρώθηκε σε ένα από τα συμπεράσματά μας, ότι ο Τάφος Β περιείχε τα όπλα του Μεγάλου Αλεξάνδρου, τα οποία πήρε ο αδελφός του Φίλιππος Γ Αρριδαίος. Υποστηρίξαμε ότι η χρυσελεφάντινη ασπίδα της Βεργίνας δεν ανήκε στον Φίλιππο Β αλλά στον Αλέξανδρο και ότι θάφτηκε μαζί με τον αδελφό και διάδοχό του. Πώς μπορούν οι απόψεις μας αυτές να εκληφθούν ως προπαγάνδα των Σκοπίων όταν το μόνο μας μέλημα είναι να αποδείξουμε ότι ο ελληνικός λαός κατέχει τα όπλα του Μεγάλου Αλεξάνδρου και ότι ο Φίλιππος Β είναι θαμμένος δίπλα στον γιο του Φίλιππο Γ Αρριδαίο στη βασιλική πρωτεύουσα των Αιγών;
Η εφημερίδα σας γράφει ότι στο συνέδριο της Αμερικής δεν εκλήθησαν να μιλήσουν οι μαθητές του Ανδρόνικου. Δεν εκλήθησαν γιατί κάθε ανακοίνωση της δικής μας άποψης επέφερε επί των κεφαλών μας υβριστικά δημοσιεύματα των εφημερίδων. Το δημοσίευμα της 29ης Απριλίου αποτελεί χαρακτηριστικό παράδειγμα. Δυστυχώς ο επιστημονικός διάλογος φαίνεται ότι είναι αδύνατος. Οποιος δεν συμφωνεί με τις απόψεις τους, στιγματίζεται ως Σκοπιανός. Φέρω βαρέως την προσβολή αυτή προς το πρόσωπό μου και προς το πρόσωπο του συνεργάτη μου, διακεκριμένου ιστορικού και φιλέλληνα Ευγενίου Μπόρζα.»
Απάντηση της Αγγελικής Κοτταρίδη που ανήκε στην ομάδα του Μανόλη Ανδρόνικου
Άμεση ήταν η αντίδραση της Αγγελικής Κοτταρίδη, η οποία ήταν μέλος της ομάδας του Μανόλη Ανδρόνικου και με άρθρο της απάντησε στους Μπόρζα και Παλαγγιά.«Οι τάφοι είναι βασιλικοί, και αυτό ουδείς το έχει ποτέ αμφισβητήσει. Η κεραμική του τάφου ΙΙ, που είναι ο τάφος του Φιλίππου του Β', ανήκει αυστηρά στο δεύτερο μισό του 4ου αιώνα π.Χ.».
Τέσσερις βασιλείς είχαν πεθάνει τότε στη Μακεδονία. Ο Φίλιππος ο Β', το 336 σε ηλικία 45 ετών, ο Αλέξανδρος ο Γ' (το 326 σε ηλικία 33 ετών), ο Φίλιππος Γ' ο Αριδαίος (το 317 κοντά στα 40 του χρόνια) και ο μικρός Αλέξανδρος, το 308 σε ηλικία 13 ετών. Ο νεκρός του βασιλικού τάφου ήταν περίπου 45 ετών.
Η κυρία Κοτταρίδη είχε υπενθυμίσει παράλληλα ότι ο Διόδωρος αναφέρει πως ο Φίλιππος Αριδαίος εκτελέστηκε το 317 από την Ολυμπιάδα. Ο Κάσσανδρος έκανε ανακομιδή των οστών και τα μετέφερε με τιμές στις Αιγές. Σε περίπτωση ανακομιδής, «δεν μπορούμε να έχουμε νεκρική πυρά επάνω από τον τάφο. Εδώ όμως, έχουμε».
Αναδίπλωση από το «National Geographic»
Επιστολή όμως προς το Έθνος απέστειλε και ο καθηγητής Ν. Σ. Μάργαρης, διευθυντής της ελληνικής έκδοσης του περιοδικού σημειώνοντας μεταξύ άλλων:
«Το άρθρο που διαβάσατε στην ιστοσελίδα του National Geographic (nationalgeographic.com), και πιο συγκεκριμένα στη στήλη National Geographic News, αφορά ρεπορτάζ της δημοσιογράφου, η οποία πήρε συνέντευξη από τον συγκεκριμένο συνταξιούχο καθηγητή αρχαιολογίας -που πιθανώς έχει καταγωγή από τα Σκόπια- και παρουσίασε την ανακοίνωσή του τον Ιανουάριο σε συνέδριο του Αμερικανικού Αρχαιολογικού Ινστιτούτου».
Το επίσημο διεθνές περιοδικό «ούτε είχε ούτε πρόκειται να έχει κάποιο άρθρο για το θέμα», είχε αναφέρει ο κ. Μάργαρης.
Σχέδιο του τύμβου Καστά από τον ζωγράφο Γεράσιμο Γερολυμάτο
Την διαψεύδουν και κορυφαίοι Ιταλοί αρχαιολόγοι
Εξαιρετικό ενδιαφέρον έχει το γεγονός ότι διεθνούς φήμης Ιταλοί αρχαιολόγοι οι οποίοι έδωσαν συνέντευξη στο zougla.gr δεν τόλμησαν καν να αμφισβητήσουν ότι το ταφικό μνημείο είναι μακεδονικού τύπου.
Ο διευθυντής της Ιταλικής Αρχαιολογικής Σχολής Αθηνών, καθηγητής Εμανουέλε Στέφανο - Γκρέκο, ο αρχαιολόγος του Πανεπιστημίου του Παλέρμο, καθηγητής Νικόλα Μπονακάζα, αλλά και ο διευθυντής της αρχαιολογικής σχολής του Πανεπιστημίου της Ρώμης «La Sapienza», Έντσο Λίπολις σε συνέντευξή τους στην ηλεκτρονική μας εφημερίδα για τον τάφο της Αμφίπολης, δεν υποστήριξαν ποτέ πως έχει σχέση με ρωμαϊκά χρόνια. Αντιθέτως αναφέρθηκαν μόνο στο γεγονός ότι Καρυάτιδες συναντώνται και σε τάφους της Ιταλίας.
Aμφισβητεί ακόμα και την ανάλυση του μαρμάρου
Ο πρωθυπουργός Αντώνης Σαμαράς, όταν επισκέφθηκε τον Αύγουστο το σημείο των ανασκαφών στον λόφο Καστά, ενημερώθηκε από την υπεύθυνη αρχαιολόγο Κατερίνα Περιστέρη. Τον κ. Σαμαρά συνόδευαν ο υπουργός Πολιτισμού Κωνσταντίνος Τασούλας και η γενική γραμματέας του υπουργείου Λίνα Μενδώνη.
Η κυρία Περιστέρη όσον αφορά στον περίβολο του τάφου και τη χρονολόγηση του μνημείου είχε αναφέρει:
«Είναι από Θασίτικο μάρμαρο. Έχουμε κάνει ανάλυση και το ξέρουμε. Αυτή η κατασκευή είναι έργο του Δεινοκράτη. Είμαστε στο τελευταίο τέταρτο του 4ου π.Χ. αιώνα και έχουμε αρχιτέκτονα τον Δεινοκράτη, τον αρχιτέκτονα του Μεγάλου Αλεξάνδρου. Η διάμετρος του τύμβου έχει το μέτρο του Δεινοκράτη. Όλο θυμίζει 100% Δεινοκράτη που ζει την εποχή του Μεγάλου Αλεξάνδρου».
To zougla.gr επικοινώνησε σήμερα με την κυρία Παλαγγιά και της υπενθύμισε τις συνεντεύξεις που έδωσαν κορυφαίοι Ιταλοί αρχαιολόγοι στην ηλεκτρονική μας εφημερίδα για τον τάφο της Αμφίπολης. Παράλληλα, ρωτήθηκε για ποιον λόγο υποστηρίζει ότι το ταφικό μνημείο στον λόφο Καστά είναι Ρωμαϊκού τύπου.
Η ίδια δήλωσε: «δεν έχω να πω τίποτα. Σε εσάς δεν θα μιλήσω».
Πηγή http://www.zougla.gr/greece/article/i-emones-tis-ka8igitrias-palagia
Ο ΤΑΦΟΣ ΤΗΣ ΑΜΦΙΠΟΛΗΣ – ΕΙΝΑΙ Ο ΚΥΡΙΩΣ ΤΑΦΟΣ ΜΕΣΑ ΣΕ ΦΥΣΙΚΟ ΒΡΑΧΩΔΕΣ ΣΠΗΛΑΙΟ;
ΔΕΥΤΈΡΑ, 22 ΣΕΠΤΕΜΒΡΊΟΥ 2014
http://www.empedotimos.blogspot.gr/
Σύμφωνα με την ανακοίνωση του ΥΠΠΟ στις 21/9/2014, πέραν της αποκάλυψης των εκπληκτικών Καρυατίδων, έχουμε ως σημαντικό δεδομένο ότι : «Στον τρίτο χώρο πραγματοποιήθηκε γεωτρητικός δειγματοληπτικός έλεγχος, με χειροκίνητο γεωτρύπανο, σε προεπιλεγμένες θέσεις. Έτσι, εντοπίστηκε μαρμάρινο θύρωμα, ανοίγματος 0,96 μ. , στο βόρειο τοίχο του»
Κατ’αρχήν παρατηρούμε ότι ο βόρειος τοίχος αναφέρεται απλά ως τοίχοςκαι όχι ως διαφραγματικός τοίχος, πράγμα που σημαίνει ότι ο μακρύς ταφικός διάδρομος έφτασε στο τέλος του και είμαστε ενώπιον του κυρίως τάφου, οπότε πρέπει να αναμένουμε την είσοδο μας μέσω μιας κλειστής θύρας στον προθάλαμο του τάφου. Και πρέπει να είναι κλειστή η θύρα διότι αλλιώς θα έχει γεμίσει ο κυρίως τάφος με χώμα (αν είναι ο κυρίως τάφος και δεν αποτελεί νέο μέτρο σφράγισης). Το μικρότερο δε πλάτος της θύρας (0,96μ σε αντίθεση με το 1,68μ των άλλων θυρών)ενισχύει την υπόθεση ότι πλέον είμαστε στο τελευταίο στάδιο σφράγισης με σκοπό την παρεμπόδιση της οποιασδήποτε βέβηλης εισόδου.
Παρατηρούμε επίσης ότι ο γεωτρητικός δειγματοληπτικός έλεγχος έγινε σε «προεπιλεγμένες θέσεις». Αυτό σημαίνει ότι η ανασκαφική ομάδα έχει στα χέρια της στοιχεία που δεν έχουν ανακοινωθεί.
Άλλη παρατήρηση που κάνουμε είναι ότι δεν αναφέρεται σε ποιο σημείο του βορείου τοίχου γίνεται και αν δεν είμαστε λίγο προσεκτικοί θα παρασυρθούμε να εννοήσουμε ότι το μαρμάρινο θύρωμα (E4)βρέθηκε στο κέντρο του τοίχου, όπως συμβαίνει με τις άλλες θύρες.
Όμως αν παρατηρήσουμε προσεκτικά την ψηφιακή αναπαράσταση του μνημείου παρατηρούμε ότι πολύ πιθανόν το μαρμάρινο θύρωμα (Ε4)βρίσκεται στο αριστερό άκρο του βορείου τοίχου και μάλιστα σε ύψος πολύ χαμηλότερο του προηγουμένου θυρώματος (E3) πράγμα που σημαίνει ότι το δάπεδο του τρίτου θαλάμου (Θ3) είναι σε κατώτερο επίπεδο από του δευτέρου θαλάμου (Θ2).
Το προηγούμενο θύρωμα (Ε3) βρίσκεται στον διαφραγματικό τοίχο Τ3και το οποίο σε φωτογραφία που έχει δημοσιευθεί δεν έχει αποκαλυφθεί.
Όμως παρατηρώντας το σχέδιο που έχει δημοσιεύσει το υπουργείο φαίνεται καθαρά ότι ένα σημαντικό μέρος της θύρας έχει αποκαλυφθεί και από ό,τι φαίνεται είναι και αυτή χωρίς θυρόφυλλα, όπως σωστά είχαμε προβλέψει σε παλαιότερη ανάρτηση.
Στην ψηφιακή αναπαράσταση φαίνεται και κάποιο αντικείμενο (Σ2) στο δεξί άνω άκρο του τέταρτου τοίχου (Τ4) η άκρη του οποίου φαίνεται ότι είχε δημοσιευθεί σε προηγούμενη φωτογραφία και μοιάζει πολύ με μια αντίστοιχη εξοχή (Σ1) του τοίχου Τ3 πάνω στην οποία εστηρίζετο ημαρμάρινη πλάκα που συνέδεε τα ανοίγματα Α1 και Α2 και η οποία υποθέτουμε ότι χρησίμευε για τον καταιονισμό χώματος κατά τιςεπιχωματώσεις.
Μήπως λοιπόν να περιμένουμε μια αντίστοιχη μαρμάρινη πλάκα όπως εκείνη του χώρου Θ3 στον ανατολικό τοίχο του Θ4;
Συνοψίζοντας τις μέχρι τώρα πληροφορίες μπορούμε να δούμε μιακάτοψη του ταφικού μνημείου μέχρις στιγμής. (Να σημειωθεί ότι έχει γίνει αναπροσαρμογή της απαρίθμησης των τοίχων για να συμφωνεί με το υπουργείο. Στην αρχική υπόθεση κάτοψης η αρίθμηση δεν ξεκινούσε από τον τοίχο των σφιγγών αλλά από τον δεύτερο διαφραγματικό τοίχο, δλδ ο δεύτερος διαφραγματικός τοίχος ήταν ο Τ1 ενώ τώρα είναι ο Τ2).
Αν ανατρέξουμε στην υπόθεση μας περί της οριοθέτησης του κυρίως τάφου βλέπουμε ότι επιβεβαιώνεται η υπόθεση περί της στροφής προς το κέντρο του κυκλικού τύμβου.
Έτσι φαίνεται ότι επιβεβαιώνεται και η υπόθεση που είχε γίνει ότι οτάφος βρίσκεται σε κατώτερο επίπεδο (βλεπε : ΕΙΝΑΙ Ο ΚΥΡΙΩΣ ΤΑΦΟΣ ΣΕ ΚΑΤΩΤΕΡΟ ΕΠΙΠΕΔΟ;l) και ότι αναμενόταν ότι κάποια στιγμή η πορεία εισόδου στον τάφο θα εστρέφετο προς το εσωτερικό του τύμβου μιας και η πορεία του ταφικού διαδρόμου εκινείτο επί χορδής τόξου του κυκλικού τύμβου. (βλέπε : ΕΧΕΙ ΟΡΙΟΘΕΤΗΘΕΙ Ο ΚΥΡΙΩΣ ΤΑΦΟΣ;)
Άλλωστε η Γ.Γ. του υπουργείου Πολιτισμού Λίνα Μενδώνηστις 22/9/2014 μιλώντας στον ραδιοφωνικό σταθμόΠαραπολιτικά 90,1 αποκάλυψε ότι : «Πρέπει να προηγηθεί η αποχωμάτωση του τρίτου θαλάμου για να πούμε περισσότερα. Αυτό που μπορούμε να πούμε είναι ότι κατεβαίνει προς τα κάτω….. Αυτό που ξέρουμε είναι ότι φαίνεται πως πάει προς τα κάτω. Φαίνεται ότι είναι σε χαμηλότερο επίπεδο». (http://www.newsit.gr/ellada/apokalupsi-tafos-tis-amfipolis-o-epomenos-thalamos )
Ας ανατρέξουμε τώρα στις ανασκαφές του Λαζαρίδη, ο οποίος ανέσκαψετον τύμβο Καστά.
Ο Λαζαρίδης ανέφερε ότι ο τύμβος Καστά ήταν μέχρι κάποιο βάθος τεχνητός ενώ μετά από βάθος περίπου 15 μέτρων υπήρχε ο φυσικός λόφος Καστά, του οποίου όμως την γεωλογική μορφή δεν μας ανέφερε. (http://news.in.gr/culture/article/?aid=1231341928 )
Έτσι λοιπόν η ενίσχυση της ανασκαφικής ομάδας της κας Περιστέρη μεγεωλόγο-σπηλαιολόγο ( amfipolinews.blogspot.com/2014/09/blog-post_67.html ) θα μπορούσε ίσως να σημαίνει ότι φτάνοντας στον τέταρτο θάλαμο (Θ4), ίσως ο ταφικός διάδρομος να έφτασε στα όρια κάποιαςφυσικής κοιλότητας, ενός σπηλαίου, που θα μπορούσε να αιτιολογηθεί από το γεγονός ότι ο τύμβος από ένα σημείο και κάτω είναι φυσικός.
Και είναι έτσι εξηγήσιμο πως ευρέθησαν στην κορυφή του τύμβουκιβωτιόσχημοι τάφοι, από τον Λαζαρίδη, της εποχής του σιδήρου (1000-800) ενώ βρίσκουμε από κάτω τον συγκεκριμένο Μακεδονικό τάφοο οποίος χρονολογείται στο 325-300, δηλαδή τάφο πολύ μεταγενέστερο αυτών που είναι στην κορυφή.
Πράγματι η αναφορά του ΥΠΠΟ ότι οι γαίες πάνω από την θόλο τουτέταρτου θαλάμου φτάνουν σε ύψος 13 μ. (http://www.yppo.gr/2/g22.jsp?obj_id=58434) μας προϊδεάζει ίσως ότιουσιαστικά είμαστε στο επίπεδο του φυσικού λόφου. Έτσι λοιπόν, πολύ πιθανόν, ο κατασκευαστής του τάφου θέλοντας να επωφεληθεί από κάποια πολύ μεγάλη φυσική κοιλότητα (σπήλαιο) του φυσικού λόφου, με τον ταφικό διάδρομο μας οδηγεί μέχρι την είσοδο αυτής τηςκοιλότητας, η οποία και θα έχει προφανώς διαμορφωθεί κατάλληλα ώστε να αποτελέσει τον κυρίως τάφο, οπότε μπορεί πλέον η πορεία να στραφείπρος τον κέντρο του τύμβου δηλαδή να «εισέλθει» στην φυσική κοιλότητα/σπήλαιο που έχει υποδεχθεί τον νεκρό.
Το ότι η φυσική κοιλότητα που υποθέτουμε πρέπει να είναι πολύ μεγάλησηματοδοτείται και από το γεγονός ότι ο εντυπωσιακός περίβολος οριοθετεί όλον τον τύμβο (παρά την ύπαρξη και άλλων τάφων, και μάλιστα προγενέστερων) , παρότι φαίνεται ότι ο συγκεκριμένος τάφος, του οποίου τον ταφικό διάδρομο έχουμε αρχίσει να ανασκάπτουμε καλύπτει μια άκρη του περιβόλου. Άλλωστε το γεγονός ότι η τοιχοποιία εντός του ταφικού διαδρόμου είναι ακριβώς ίδια με του περιβόλου, υποδηλώνει ότι όλος ο τύμβος έχει σχέση με το συγκεκριμένο ταφικό μνημείο, και η μόνη περίπτωση να συμβαίνει αυτό είναι να ισχύει η υπόθεση μας ότι ο κυρίως τάφος βρίσκεται εντός του φυσικού λόφου Καστά που βρίσκεται κάτω από τον τεχνητό τύμβο Καστά!
Σε μια τέτοια περίπτωση διασφαλίζεται και το ότι η οροφή του τάφου δεν θα έχει καταρρεύσει παρά τον απίστευτα μεγάλο όγκο χώματος που βρίσκεται από επάνω της, με αποτέλεσμα ο τάφος, αν συνυπολογίσουμε και το εκπληκτικής σύλληψης σχέδιο σφράγισης, να είναι ουσιαστικά απόρθητος από οποιονδήποτε εισβολέα.
Αυτή δε η βραχώδης κοιλότητα είναι λογικό να μην μπορεί να εντοπιστεί (ή να έχει αγνοηθεί ως φυσική και όχι τεχνητή κατασκευή) από την σεισμική τομογραφία που έχει γίνει από την επιστημονική ομάδα του Λάζαρου Πολυμενάκου, στην οποία έχουν καταγραφείμόνο οι παλαιότεροι τάφοι που βρίσκονται πάνω της και ο ταφικός διάδρομος που ανασκάπτεται ήδη.
Έτσι λοιπόν είμαστε πολύ κοντά στην υπόθεση που κάναμε στηνανάρτηση "ΠΡΟ ΤΩΝ ΘΥΡΩΝ".
"Άρα μάλλον να αρχίσουμε να ετοιμαζόμαστε να κατεβούμε τα σκαλάκια που πρέπει να βρίσκονται στο δάπεδο του τρίτου θαλάμου (Θ3) στον κάτω όροφο.
Υποθέτω ότι ο τρίτος διαφραγματικός τοίχος Τ3 δεν έχει ούτε αυτός θύρα, όλος ο πρώτος όροφος είναι προθάλαμος.
Πολύ πιθανόν να δούμε την ίδια εικόνα με την είσοδο στην είσοδο των Σφιγγών.
Δηλαδή σκαλιά που κατεβαίνουν, τοίχος σφράγισης που όμως σε αυτήν την περίπτωση από πίσω του θα υπάρχει ερμητικά κλειστή θύρα.
Και τώρα αρχίζει η πραγματική ανασκαφή.......»
Όπως και στην ΟΡΙΟΘΕΤΗΣΗ ΚΥΡΙΩΣ ΤΑΦΟΥ :
«Προσωπικά το βλέπω περίεργο ο κυρίως τάφος να ευρίσκεται σε κάποια άκρη του ταφικού περιβόλου, κυρίως λόγω του μεγέθους, της πολυτέλειας και των εκπληκτικών μεθόδων σφράγισης του ταφικού διαδρόμου που έχει ήδη ανακαλυφθεί.
Συνεπώς, όπως έχω ήδη υποθέσει, περιμένω κάποια στιγμή όλη η πορεία του ταφικού μνημείου να στρίψει κάπως και να ακολουθήσει ακτινική πορεία προς το κέντρο του τύμβου»
Ελπίζουμε η ανασκαφή να την επιβεβαιώσει…..
[Η ανάρτηση αυτή αποτελεί μέρος της μελέτης περί του Τάφου της Αμφίπολης : Ο ΤΑΦΟΣ ΤΗΣ ΑΜΦΙΠΟΛΗΣ]
ΟΙ ΑΝΘΡΩΠΟΘΥΣΙΕΣ ΣΤΟΝ ΝΑΟ ΤΗΣ ΑΡΤΕΜΙΔΟΣ ΣΤΗΝ ΑΜΦΙΠΟΛΗ
22 Σεπτεμβρίου στις 9:52 μ.μ.
Επειδή κάποιοι , ρωτούν και ξαναρωτούν για τις ανθρωποθυσίες, ας μάθουν επιτέλους οτι σε πολλά μέρη της Ελλάδας, ειδικά την 2η χιλιετία π. Χ. γίνονταν ανθρωποθυσίες, σε διάφορους θεούς.. Παραθέτω εδω την σελίδα 202, του 11ου τόμου της ΠΑΠΥΡΟΣ - ΛΑΡΟΥΣ - ΜΠΡΙΤΑΝΝΙΚΑ, για την Αρτέμιδα και για τις ανθρωποθυσίες στην Αμφίπολη.
.
22/9/2014
Καρυάτιδες: Οι ωραίες αρχαίες κόρες
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΗΣ*
21.09.2014
Το πρόσωπο του δυτικού γυναικείου αγάλματος του τύμβου Καστά σώζεται σχεδόν ακέραιο. Και τα δύο γυναικεία αγάλματα αναγνωρίστηκαν ως «Καρυάτιδες», δίνοντας τροφή σε αυθαίρετες παρατηρήσεις (περί γυναικείου τάφου ή πρωτόγνωρου στη μακεδονική τέχνη) και άνευ νοήματος ερωτήματα (αν τα χέρια εκτείνονται οριζόντια ή υψώνονται κατακόρυφα).
Η ειδησεογραφική ανυδρία του Αυγούστου –σε πολιτικό επίπεδο– υπερκαλύφθηκε από το παγκόσμιο ενδιαφέρον για το οπωσδήποτε σημαντικότατο ταφικό μνημείο στην Αμφίπολη. Δυστυχώς, η υπερβολή στη διατύπωση εικασιών για τον τύμβο δεν αποφεύχθηκε, ούτε από τους δημοσιογράφους (και από τους κάθε είδους δημοσιογραφούντες στα ηλεκτρονικά μέσα), αλλά ούτε, φευ, και από ορισμένους (ευτυχώς λιγοστούς) επιστήμονες.
Πρόσφατα, αποκαλύφθηκαν δύο περίτεχνα γυναικεία αγάλματα, που αμέσως αναγνωρίστηκαν ως «Καρυάτιδες». Και αυτές, με τη σειρά τους, εξήψαν τη φαντασία και έδωσαν τροφή σε αυθαίρετες παρατηρήσεις (περί γυναικείου τάφου ή πρωτόγνωρου στη μακεδονική τέχνη) και άνευ νοήματος ερωτήματα (αν τα χέρια εκτείνονται οριζόντια ή υψώνονται κατακόρυφα).
Τι σημαίνει όμως «Καρυάτιδα», ποια η προέλευση, η τυπολογία και η εικονογραφία του μοτίβου στην αρχαία αρχιτεκτονική;
Βιτρούβιος
Λόγο για Καρυάτιδες κάνει ο Ρωμαίος αρχιτέκτων Βιτρούβιος (περ. 80-15 π.Χ.), στην πραγματεία του Περί Αρχιτεκτονικής, συνδέοντάς τες με την πόλη Καρυές στη Λακωνία και τον μηδισμό της κατά τους περσικούς πολέμους (490-480 π.Χ.). Ως τιμωρία οι Ελληνες σκότωσαν τους άνδρες, κατέστρεψαν την πόλη και υποδούλωσαν τις γυναίκες της, υποχρεώνοντάς τες στο εξής να φέρουν συνεχώς το βάρος των ενδυμάτων και κοσμημάτων τους. Οι αρχιτέκτονες της εποχής –σύμφωνα πάντα με τον Βιτρούβιο– μιμήθηκαν αυτές τις Καρυάτιδες με γυναικεία αγάλματα σε ρόλο κιόνων.
Οι Καρυάτιδες κατά Βιτρούβιο παραμένουν ένα δυσερμήνευτο θέμα, πόσο μάλλον που ο Ξενοφών (περ. 427-355 π.Χ.) μας παραδίδει στα Ελληνικά ότι οι Καρυές δεν καταστράφηκαν συνολικά από τους Ελληνες λόγω του μηδισμού τους, αλλά από τους Σπαρτιάτες επειδή συμμάχησαν με τους Θηβαίους.
Από την άλλη μεριά, ο Λουκιανός (περ. 120 - 180/192 μ.Χ.) στο Περί ορχήσεως κάνει λόγο για καρυώτικο χορό, που χόρευαν οι κόρες από τις Καρυές, προς τιμήν της θεάς Αρτεμης με κομψές κινήσεις και κάνιστρα στο κεφάλι.
Τέλος, ο Αθήναιος (τέλη 2ου / αρχές 3ου αι. μ.Χ.) στους Δειπνοσοφιστές αναφέρει ότι ο Ευκράτης ο Κόρυδος, πίνοντας στο σπίτι κάποιου που ήταν ετοιμόρροπο, είπε: «Εδώ πρέπει κανείς να δειπνεί στηρίζοντας με το αριστερό χέρι τη στέγη, όπως οι Καρυάτιδες».
Επομένως, το μοτίβο της Καρυάτιδας, με βάση την αρχαία γραμματεία, είναι προβληματικό.
Ερέχθειο
Οι Καρυάτιδες έχουν ταυτιστεί με τις έξι γυναικείες μορφές του Ερεχθείου, που κοσμούν τη νότια πρόσταση του σύνθετου αυτού ναού. Στον τύπο της αρχαϊκής Κόρης, παρουσιάζονται ενδεδυμένες με ζωσμένο δωρικό πέπλο και κοντό ιμάτιο, με μαλλιά πλεγμένα σε περίτεχνους βοστρύχους, ενώ στο κεφάλι φέρουν ιδιόμορφο καλαθόσχημο κιονόκρανο, διακοσμημένο με ωά. Πρόκειται για χοηφόρες, που προσφέρουν χοές στον μυθικό βασιλιά της Αθήνας Κέκροπα, του οποίου ο τάφος (κενοτάφιο) θα πρέπει να ταυτιστεί με τον χώρο της πρόστασης κάτωθεν των Κορών.
Πάντως, καμία αρχαία φιλολογική πηγή δεν αναφέρεται στις Κόρες του Ερεχθείου ως Καρυάτιδες. Αυτή η ταύτιση, υπό το πρίσμα του Βιτρουβίου, λαμβάνει χώρα κατά τη νεώτερη εποχή (τέλη 17ου αιώνα και εξής), από τους δυτικούς αρχαιολάτρες περιηγητές. Κατ’ επέκταση, οποιαδήποτε γυναικεία αγαλματική μορφή σε ρόλο κίονα αναγνωρίζεται πλέον ως Καρυάτιδα.
Το αρχαιότερο γνωστό παράδειγμα στην ελληνική αρχιτεκτονική συνιστά ο Θησαυρός των Σιφνίων στο ιερό των Δελφών (525 π.Χ.), ενώ το πιο όψιμο τα μικρά Προπύλαια του Ιερού της Δήμητρας στην Ελευσίνα (48 π.Χ.).
Μ. Ασία, Μακεδονία, Θράκη
Πέραν του κεντρικού ελλαδικού χώρου, Καρυάτιδες απαντούν κατά τον 4ο αιώνα π.Χ. στη Μικρά Ασία, τη Μακεδονία και τη Θράκη, και μάλιστα σε ταφικά μνημεία.
Ο τάφος στη Λυκία (περ. 360 π.Χ.) του ελληνίζοντα σατράπη Περικλή, ο οποίος είχε επαναστατήσει κατά των Περσών, διαμορφωνόταν στην πρόσοψη με τέσσερις Καρυάτιδες.
Στις Αιγές απαντούν Καρυάτιδες στον Τάφο της Ευρυδίκης (περ. 340 π.Χ.). Παρόλο που εδώ δεν έχουν αρχιτεκτονικό ρόλο, αλλά αποτελούν γλυπτική διακόσμηση και πρόκειται για μυημένες (σε ορφικά-βακχικά μυστήρια) χορεύτριες, πιστοποιείται πάντως ότι το μοτίβο ήταν γνωστό και στη μακεδονική τέχνη.
Αυτό τεκμηριώνεται και από τον μακεδονικού τύπου τάφο του αρχηγού των Γετών Δρομιχαίτη στη Θράκη (στη θέση Σβεστάρι της σημερινής Βουλγαρίας), που κοσμείται περιμετρικά από γλυπτές Καρυάτιδες, ανάλογου χαρακτήρα με του Τάφου της Ευρυδίκης.
Αρχαία Ρώμη
Οι Καρυάτιδες αξιοποιούνται επίσης σε μνημειακά αρχιτεκτονήματα της ρωμαϊκής εποχής, επί του πρώτου Ρωμαίου αυτοκράτορα Οκταβιανού Αυγούστου (27 π.Χ. - 14 μ.Χ.) και επί του φιλέλληνα Αδριανού (117-138 μ.Χ.).
Γνωρίζουμε φιλολογικώς ότι η πρώτη μορφή του Πανθέου της Ρώμης (όχι η σωζόμενη σήμερα), έργο του Αγρίππα (27 π.Χ.), είχε Καρυάτιδες στην πρόσοψη σμιλεμένες από τον Αθηναίο γλύπτη Διογένη. Καρυάτιδες επίσης κοσμούσαν το «αττικόν» (στον όροφο) των κορινθιακών κιονοστοιχιών που πλαισίωναν τον ναό του Αρη Εκδικητή στην Αγορά του Αυγούστου της Ρώμης. Επρόκειτο για ακριβή αντίγραφα, υπό κλίμακα (σμικρυμένες), των Καρυατίδων του Ερεχθείου. Τέλος, η έπαυλη του Αδριανού έξω από τη Ρώμη κοσμείται (περ. 133-138 μ.Χ.) με Καρυάτιδες, επακριβή αντίγραφα αυτών του Ερεχθείου.
Αμφίπολη
Συμπερασματικά, οι Καρυάτιδες, ως γυναικεία αγάλματα σε ρόλο κιόνων, αξιοποιούνται διαχρονικά στην αρχαιοελληνική αρχιτεκτονική, από τον 6ο μέχρι και τον 1ο αι. π.Χ. Τότε ακριβώς, κατ’ αντιγραφή των Καρυατίδων του Ερεχθείου, υιοθετούνται από την κλασικίζουσα ρωμαϊκή τέχνη, που θέλει να συνδεθεί με το πρότυπο της κλασικής Αθήνας – φαινόμενο που θα επαναληφθεί αργότερα από τη νεοκλασική αρχιτεκτονική του 19ου αιώνα.
Εχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον ότι οι Καρυάτιδες του 5ου και 4ου αι. π.Χ. απαντούν επί το πλείστον σε μνημεία ταφικά, κάποιες φορές και με αντι-μηδικό σημαινόμενο. Η δε μακεδονική τέχνη επίσης αξιοποιεί το μοτίβο σε ταφικά μνημεία σημαντικών προσώπων.
Αν επομένως δεχτούμε –με κριτήριο τα γενικά χαρακτηριστικά του μνημείου– ότι ο τύμβος της Αμφίπολης αποτελεί έναν μακεδονικό τάφο περί τα τέλη του 4ου αι. π.Χ., το μοτίβο των Καρυατίδων δεν ξενίζει, τουναντίον ενισχύει την υπόθεση να βρίσκεται ενταφιασμένος κάποιος σημαντικός Μακεδόνας, με βασιλική καταγωγή, σε ρόλο ηγεμονικό ή έστω με σημαντικό αξίωμα.
Από την άλλη μεριά και από άποψη καθαρά τεχνοτροπική, οι εξαιρετικής τέχνης Καρυάτιδες της Αμφίπολης «αρχαΐζουν», παραπέμπουν δηλ. σε αρχαϊκά και κλασικά πρότυπα, και συσχετίζονται, στυλιστικά και εικονογραφικά, πολύ περισσότερο με του Ερεχθείου, παρά με αυτές στη Αιγές ή στο Σβεστάρι.
Υπό αυτό το πρίσμα, οι Καρυάτιδες της Αμφίπολης συγγενεύουν περισσότερο με τις ρωμαϊκές εκδοχές, που αναπαράγουν τον τύπο του Ερεχθείου. Επομένως έχει ενδιαφέρον και η εικασία περί ρωμαϊκού μνημείου στην Αμφίπολη.
Ωστόσο, από μόνες τους οι Καρυάτιδες της Αμφίπολης δεν μπορούν να «αποφανθούν» για καμία από τις δύο θεωρίες (μακεδονική ή ρωμαϊκή).
Σε κάθε περίπτωση, ένα ταφικό συγκρότημα διαστάσεων μεγαλύτερων από τα ρωμαϊκά μαυσωλεία των προαναφερθέντων αυτοκρατόρων Αυγούστου και Αδριανού αποτελεί σίγουρα ένα μοναδικής σημασίας μνημείο, είτε πρόκειται για τάφο εξέχοντος προσώπου είτε για πολυάνδριο (ομαδική ταφή) είτε για κενοτάφιο.
Οι δύο σιωπηλές Καρυάτιδες επαυξάνουν την αίγλη και το κάλλος του. Και μέχρι η συστηματική και πλήρης αρχαιολογική έρευνα μας αποκαλύψει τα μυστικά του τύμβου Καστά, οι Καρυάτιδες, οι πιο ωραίες κόρες της αρχιτεκτονικής, θα μειδιούν αινιγματικά.
* Ο κ. Θοδωρής Κουτσογιάννης είναι δρ ιστορίας της τέχνης.
21.09.2014
Το πρόσωπο του δυτικού γυναικείου αγάλματος του τύμβου Καστά σώζεται σχεδόν ακέραιο. Και τα δύο γυναικεία αγάλματα αναγνωρίστηκαν ως «Καρυάτιδες», δίνοντας τροφή σε αυθαίρετες παρατηρήσεις (περί γυναικείου τάφου ή πρωτόγνωρου στη μακεδονική τέχνη) και άνευ νοήματος ερωτήματα (αν τα χέρια εκτείνονται οριζόντια ή υψώνονται κατακόρυφα).
Η ειδησεογραφική ανυδρία του Αυγούστου –σε πολιτικό επίπεδο– υπερκαλύφθηκε από το παγκόσμιο ενδιαφέρον για το οπωσδήποτε σημαντικότατο ταφικό μνημείο στην Αμφίπολη. Δυστυχώς, η υπερβολή στη διατύπωση εικασιών για τον τύμβο δεν αποφεύχθηκε, ούτε από τους δημοσιογράφους (και από τους κάθε είδους δημοσιογραφούντες στα ηλεκτρονικά μέσα), αλλά ούτε, φευ, και από ορισμένους (ευτυχώς λιγοστούς) επιστήμονες.
Πρόσφατα, αποκαλύφθηκαν δύο περίτεχνα γυναικεία αγάλματα, που αμέσως αναγνωρίστηκαν ως «Καρυάτιδες». Και αυτές, με τη σειρά τους, εξήψαν τη φαντασία και έδωσαν τροφή σε αυθαίρετες παρατηρήσεις (περί γυναικείου τάφου ή πρωτόγνωρου στη μακεδονική τέχνη) και άνευ νοήματος ερωτήματα (αν τα χέρια εκτείνονται οριζόντια ή υψώνονται κατακόρυφα).
Τι σημαίνει όμως «Καρυάτιδα», ποια η προέλευση, η τυπολογία και η εικονογραφία του μοτίβου στην αρχαία αρχιτεκτονική;
Βιτρούβιος
Λόγο για Καρυάτιδες κάνει ο Ρωμαίος αρχιτέκτων Βιτρούβιος (περ. 80-15 π.Χ.), στην πραγματεία του Περί Αρχιτεκτονικής, συνδέοντάς τες με την πόλη Καρυές στη Λακωνία και τον μηδισμό της κατά τους περσικούς πολέμους (490-480 π.Χ.). Ως τιμωρία οι Ελληνες σκότωσαν τους άνδρες, κατέστρεψαν την πόλη και υποδούλωσαν τις γυναίκες της, υποχρεώνοντάς τες στο εξής να φέρουν συνεχώς το βάρος των ενδυμάτων και κοσμημάτων τους. Οι αρχιτέκτονες της εποχής –σύμφωνα πάντα με τον Βιτρούβιο– μιμήθηκαν αυτές τις Καρυάτιδες με γυναικεία αγάλματα σε ρόλο κιόνων.
Οι Καρυάτιδες κατά Βιτρούβιο παραμένουν ένα δυσερμήνευτο θέμα, πόσο μάλλον που ο Ξενοφών (περ. 427-355 π.Χ.) μας παραδίδει στα Ελληνικά ότι οι Καρυές δεν καταστράφηκαν συνολικά από τους Ελληνες λόγω του μηδισμού τους, αλλά από τους Σπαρτιάτες επειδή συμμάχησαν με τους Θηβαίους.
Από την άλλη μεριά, ο Λουκιανός (περ. 120 - 180/192 μ.Χ.) στο Περί ορχήσεως κάνει λόγο για καρυώτικο χορό, που χόρευαν οι κόρες από τις Καρυές, προς τιμήν της θεάς Αρτεμης με κομψές κινήσεις και κάνιστρα στο κεφάλι.
Τέλος, ο Αθήναιος (τέλη 2ου / αρχές 3ου αι. μ.Χ.) στους Δειπνοσοφιστές αναφέρει ότι ο Ευκράτης ο Κόρυδος, πίνοντας στο σπίτι κάποιου που ήταν ετοιμόρροπο, είπε: «Εδώ πρέπει κανείς να δειπνεί στηρίζοντας με το αριστερό χέρι τη στέγη, όπως οι Καρυάτιδες».
Επομένως, το μοτίβο της Καρυάτιδας, με βάση την αρχαία γραμματεία, είναι προβληματικό.
Ερέχθειο
Οι Καρυάτιδες έχουν ταυτιστεί με τις έξι γυναικείες μορφές του Ερεχθείου, που κοσμούν τη νότια πρόσταση του σύνθετου αυτού ναού. Στον τύπο της αρχαϊκής Κόρης, παρουσιάζονται ενδεδυμένες με ζωσμένο δωρικό πέπλο και κοντό ιμάτιο, με μαλλιά πλεγμένα σε περίτεχνους βοστρύχους, ενώ στο κεφάλι φέρουν ιδιόμορφο καλαθόσχημο κιονόκρανο, διακοσμημένο με ωά. Πρόκειται για χοηφόρες, που προσφέρουν χοές στον μυθικό βασιλιά της Αθήνας Κέκροπα, του οποίου ο τάφος (κενοτάφιο) θα πρέπει να ταυτιστεί με τον χώρο της πρόστασης κάτωθεν των Κορών.
Πάντως, καμία αρχαία φιλολογική πηγή δεν αναφέρεται στις Κόρες του Ερεχθείου ως Καρυάτιδες. Αυτή η ταύτιση, υπό το πρίσμα του Βιτρουβίου, λαμβάνει χώρα κατά τη νεώτερη εποχή (τέλη 17ου αιώνα και εξής), από τους δυτικούς αρχαιολάτρες περιηγητές. Κατ’ επέκταση, οποιαδήποτε γυναικεία αγαλματική μορφή σε ρόλο κίονα αναγνωρίζεται πλέον ως Καρυάτιδα.
Το αρχαιότερο γνωστό παράδειγμα στην ελληνική αρχιτεκτονική συνιστά ο Θησαυρός των Σιφνίων στο ιερό των Δελφών (525 π.Χ.), ενώ το πιο όψιμο τα μικρά Προπύλαια του Ιερού της Δήμητρας στην Ελευσίνα (48 π.Χ.).
Μ. Ασία, Μακεδονία, Θράκη
Πέραν του κεντρικού ελλαδικού χώρου, Καρυάτιδες απαντούν κατά τον 4ο αιώνα π.Χ. στη Μικρά Ασία, τη Μακεδονία και τη Θράκη, και μάλιστα σε ταφικά μνημεία.
Ο τάφος στη Λυκία (περ. 360 π.Χ.) του ελληνίζοντα σατράπη Περικλή, ο οποίος είχε επαναστατήσει κατά των Περσών, διαμορφωνόταν στην πρόσοψη με τέσσερις Καρυάτιδες.
Στις Αιγές απαντούν Καρυάτιδες στον Τάφο της Ευρυδίκης (περ. 340 π.Χ.). Παρόλο που εδώ δεν έχουν αρχιτεκτονικό ρόλο, αλλά αποτελούν γλυπτική διακόσμηση και πρόκειται για μυημένες (σε ορφικά-βακχικά μυστήρια) χορεύτριες, πιστοποιείται πάντως ότι το μοτίβο ήταν γνωστό και στη μακεδονική τέχνη.
Αυτό τεκμηριώνεται και από τον μακεδονικού τύπου τάφο του αρχηγού των Γετών Δρομιχαίτη στη Θράκη (στη θέση Σβεστάρι της σημερινής Βουλγαρίας), που κοσμείται περιμετρικά από γλυπτές Καρυάτιδες, ανάλογου χαρακτήρα με του Τάφου της Ευρυδίκης.
Αρχαία Ρώμη
Οι Καρυάτιδες αξιοποιούνται επίσης σε μνημειακά αρχιτεκτονήματα της ρωμαϊκής εποχής, επί του πρώτου Ρωμαίου αυτοκράτορα Οκταβιανού Αυγούστου (27 π.Χ. - 14 μ.Χ.) και επί του φιλέλληνα Αδριανού (117-138 μ.Χ.).
Γνωρίζουμε φιλολογικώς ότι η πρώτη μορφή του Πανθέου της Ρώμης (όχι η σωζόμενη σήμερα), έργο του Αγρίππα (27 π.Χ.), είχε Καρυάτιδες στην πρόσοψη σμιλεμένες από τον Αθηναίο γλύπτη Διογένη. Καρυάτιδες επίσης κοσμούσαν το «αττικόν» (στον όροφο) των κορινθιακών κιονοστοιχιών που πλαισίωναν τον ναό του Αρη Εκδικητή στην Αγορά του Αυγούστου της Ρώμης. Επρόκειτο για ακριβή αντίγραφα, υπό κλίμακα (σμικρυμένες), των Καρυατίδων του Ερεχθείου. Τέλος, η έπαυλη του Αδριανού έξω από τη Ρώμη κοσμείται (περ. 133-138 μ.Χ.) με Καρυάτιδες, επακριβή αντίγραφα αυτών του Ερεχθείου.
Αμφίπολη
Συμπερασματικά, οι Καρυάτιδες, ως γυναικεία αγάλματα σε ρόλο κιόνων, αξιοποιούνται διαχρονικά στην αρχαιοελληνική αρχιτεκτονική, από τον 6ο μέχρι και τον 1ο αι. π.Χ. Τότε ακριβώς, κατ’ αντιγραφή των Καρυατίδων του Ερεχθείου, υιοθετούνται από την κλασικίζουσα ρωμαϊκή τέχνη, που θέλει να συνδεθεί με το πρότυπο της κλασικής Αθήνας – φαινόμενο που θα επαναληφθεί αργότερα από τη νεοκλασική αρχιτεκτονική του 19ου αιώνα.
Εχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον ότι οι Καρυάτιδες του 5ου και 4ου αι. π.Χ. απαντούν επί το πλείστον σε μνημεία ταφικά, κάποιες φορές και με αντι-μηδικό σημαινόμενο. Η δε μακεδονική τέχνη επίσης αξιοποιεί το μοτίβο σε ταφικά μνημεία σημαντικών προσώπων.
Αν επομένως δεχτούμε –με κριτήριο τα γενικά χαρακτηριστικά του μνημείου– ότι ο τύμβος της Αμφίπολης αποτελεί έναν μακεδονικό τάφο περί τα τέλη του 4ου αι. π.Χ., το μοτίβο των Καρυατίδων δεν ξενίζει, τουναντίον ενισχύει την υπόθεση να βρίσκεται ενταφιασμένος κάποιος σημαντικός Μακεδόνας, με βασιλική καταγωγή, σε ρόλο ηγεμονικό ή έστω με σημαντικό αξίωμα.
Από την άλλη μεριά και από άποψη καθαρά τεχνοτροπική, οι εξαιρετικής τέχνης Καρυάτιδες της Αμφίπολης «αρχαΐζουν», παραπέμπουν δηλ. σε αρχαϊκά και κλασικά πρότυπα, και συσχετίζονται, στυλιστικά και εικονογραφικά, πολύ περισσότερο με του Ερεχθείου, παρά με αυτές στη Αιγές ή στο Σβεστάρι.
Υπό αυτό το πρίσμα, οι Καρυάτιδες της Αμφίπολης συγγενεύουν περισσότερο με τις ρωμαϊκές εκδοχές, που αναπαράγουν τον τύπο του Ερεχθείου. Επομένως έχει ενδιαφέρον και η εικασία περί ρωμαϊκού μνημείου στην Αμφίπολη.
Ωστόσο, από μόνες τους οι Καρυάτιδες της Αμφίπολης δεν μπορούν να «αποφανθούν» για καμία από τις δύο θεωρίες (μακεδονική ή ρωμαϊκή).
Σε κάθε περίπτωση, ένα ταφικό συγκρότημα διαστάσεων μεγαλύτερων από τα ρωμαϊκά μαυσωλεία των προαναφερθέντων αυτοκρατόρων Αυγούστου και Αδριανού αποτελεί σίγουρα ένα μοναδικής σημασίας μνημείο, είτε πρόκειται για τάφο εξέχοντος προσώπου είτε για πολυάνδριο (ομαδική ταφή) είτε για κενοτάφιο.
Οι δύο σιωπηλές Καρυάτιδες επαυξάνουν την αίγλη και το κάλλος του. Και μέχρι η συστηματική και πλήρης αρχαιολογική έρευνα μας αποκαλύψει τα μυστικά του τύμβου Καστά, οι Καρυάτιδες, οι πιο ωραίες κόρες της αρχιτεκτονικής, θα μειδιούν αινιγματικά.
* Ο κ. Θοδωρής Κουτσογιάννης είναι δρ ιστορίας της τέχνης.
Πηγή : http://www.kathimerini.gr/
Αμφίπολη-Τύμβος Καστά: Αποκαλύφθηκαν ολόκληρες οι Καρυάτιδες, μπροστά από τον δεύτερο διαφραγματικό τοίχο,
Αναδημοσίευση από http://mynima-hellas.com/2014/09/
Αθήνα 21 Σεπτεμβρίου 2014
Με την αφαίρεση τριών σειρών από τους πωρόλιθους του τοίχου σφράγισης, μπροστά από τον δεύτερο διαφραγματικό τοίχο, αποκαλύφθηκαν ολόκληρες οι Καρυάτιδες, οι οποίες έχουν ύψος 2,27μ.
Φορούν ποδήρη χιτώνα και μακρύ κροσσωτό ιμάτιο με πλούσιες πτυχώσεις. (Φωτο 1, 2). Φέρουν κοθόρνους, οι οποίοι είναι διακοσμημένοι με κόκκινο και κίτρινο χρώμα, ενώ τα ακροδάχτυλα των ποδιών τους έχουν αποδοθεί με εξαιρετική λεπτομέρεια. (Φωτο 3, 4).
Στέκονται επάνω σε μαρμάρινα βάθρα μήκους 1,33μ. και πλάτους 0,68μ., τα οποία έχουν αποκαλυφθεί, προς το παρόν, σε ύψος περίπου 0,30μ. (Φωτο 5). Η όψη των βάθρων είναι διαμορφωμένη με στέψεις και ορθοστάτες. Ακολουθούν δηλαδή, τον τύπο της μαρμάρινης επένδυσης των τοίχων όλων των θαλάμων. Η απόσταση μεταξύ των δύο βάθρων είναι 1,68μ., όσο και το θυραίο άνοιγμα του πρώτου διαφραγματικού τοίχου με τις Σφίγγες. (Φωτο 6, σχέδιο). Στην επιφάνεια του βάθρου της ανατολικής Καρυάτιδος, διακρίνεται κόκκινο χρώμα. Επίσης, κατά την αφαίρεση της αμμώδους επίχωσης πλησίον των Καρυάτιδων βρέθηκαν τμήματα των χεριών τους.
Στον τρίτο χώρο πραγματοποιήθηκε γεωτρητικός δειγματοληπτικός έλεγχος, με χειροκίνητο γεωτρύπανο, σε προεπιλεγμένες θέσεις. (Φωτο 7). Έτσι, εντοπίστηκε μαρμάρινο θύρωμα, ανοίγματος 0,96 μ. , στο βόρειο τοίχο του. (Φωτο 8).
Στον ίδιο χώρο πραγματοποιήθηκαν μετρήσεις ως προς την περιεκτικότητα του αέρα, στο εσωτερικό του και προέκυψε ότι η περιεκτικότητα σε στοιχεία οξυγόνου και μονοξειδίου του άνθρακα βρίσκεται σε κανονικά επίπεδα. Αυξημένη είναι μόνο η σχετική υγρασία (87%), ενώ η θερμοκρασία κυμαίνεται από 21,5 – 22,70C.
Οι παραπάνω συνθήκες του μικροκλίματος του τρίτου χώρου δεν δημιουργούν κανένα πρόβλημα στους εργαζόμενους στο εσωτερικό του.
Τεχνικές εργασίες
Η πρόσβαση στον τρίτο χώρο του μνημείου για την τοποθέτηση αντιστήριξης- υποστύλωσης και η συνέχιση της ανασκαφικής διαδικασίας προετοιμάζεται συστηματικά με παράλληλες ενέργειες , οι οποίες βρίσκονται σε εξέλιξη.
Αποφασίστηκε από την διεπιστημονική ομάδα η είσοδος στον τρίτο χώρο, να μην γίνει από την οπή στο άνω δυτικό μέρος του τρίτου διαφραγματικού τοίχου, αλλά διά της αρχαίας εισόδου. (Φωτο 9). Επομένως, πριν από οποιαδήποτε άλλη εργασία θα αφαιρεθεί επίχωση από τον δεύτερο χώρο, θα απομακρυνθεί το πεσμένο τμήμα του υπέρθυρου και θα υποστυλωθεί το θύρωμα μεταξύ δεύτερου και τρίτου χώρου, με ξύλινα στοιχεία. (Φωτο 10).
Θα ενισχυθεί η αντιστήριξη στο δεύτερο χώρο, σε κατώτερη στάθμη, ώστε να αναληφθούν οι πρόσθετες εξωτερικές ωθήσεις γαιών, μετά από την απομάκρυνση της επίχωσής του.
Προετοιμάζεται δάπεδο εργασίας, με την απομάκρυνση χώματος από τον δεύτερο χώρο, ώστε να είναι δυνατή η είσοδος μεγάλου μήκους μεταλλικών στοιχείων αντιστήριξης και υποστύλωσης του τρίτου χώρου. Επίσης θα αφαιρεθούν πρόσθετοι λίθοι από τον τοίχο σφράγισης, μπροστά από τις Καρυάτιδες, για την τοποθέτηση της μεταφορικής ταινίας απομάκρυνσης χώματος και της γερανογέφυρας μεταφοράς λίθων, από τον τρίτο χώρο. (Φωτο 11).
Απομάκρυνση χώματος, κατά 1μ., από τον πρώτο χώρο (σχεδόν ως το δάπεδο) και επέκταση της αντιστήριξης και υποστύλωσης του, επίσης λόγω της αλλαγής στάθμης της εσωτερικής επίχωσης.
Οι εργασίες καταβιβασμού της επίχωσης, εξωτερικά και πάνω ακριβώς από το μνημείο, θα πραγματοποιηθούν μετά την πρώτη φάση προσωρινής αντιστήριξης-υποστύλωσης του τρίτου χώρου, πριν δηλαδή, να ξεκινήσει η απομάκρυνση της επίχωσης.
Είναι σε εξέλιξη η μελέτη των μέτρων αντιστήριξης και υποστύλωσης του τρίτου χώρου, ώστε να καθορισθούν οι ποσότητες και οι θέσεις τοποθέτησης των στοιχείων αντιστήριξης-υποστύλωσης, καθώς και οι φάσεις τοποθέτησης, σε συνάρτηση με την ανασκαφική εργασία.
Για την αντιμετώπιση της απορροής των ομβρίων, από την περιοχή του μνημείου, σχεδιάστηκε η τοποθέτηση αγωγού, κατά μήκος της μεγάλης αύλακας, έξω από τον περίβολο.
Πραγματοποιείται γεωτεχνική έρευνα στην περιοχή του μνημείου για την διαπίστωση της σύστασης και των γεωτεχνικών ιδιοτήτων των απαντώμενων γεωϋλικών. Η έρευνα θα γίνει με επαρκή αριθμό γεωτρήσεων και εργαστηριακών δοκιμών.
πηγη : http://www.yppo.gr/2/g22.jsp?obj_id=58512
Υπουργείο πολιτισμού και Αθλητισμου
Αμφίπολη: Οι Καρυάτιδες αποκαλύπτουν όλη τους την ομορφιά Κυριακή 21 Σεπτεμβρίου 2014 18:17 - Newsbomb Τελευταία ανανέωση: Κυριακή 21 Σεπτεμβρίου 2014 18:46
Read more: http://www.newsbomb.gr/politismos/story/497512/amfipoli-oi-karyatides-apokalyptoyn-oli-toys-tin-omorfia#ixzz3DzB87ilq
Αμφίπολη: Βρέθηκε μαρμάρινη πόρτα που οδηγεί σε τέταρτο θάλαμο
21.09.2014 12:41
Η πλήρης αποκάλυψη των μεγαλοπρεπών Καρυάτιδων ήταν ένα σημαντικό βήμα που έκαναν οι ανασκαφείς στην Αμφίπολη, αλλά όχι και το μοναδικό, καθώς παραμένει το ερώτημα για το τι υπάρχει μετά.
Στον τρίτο θάλαμο λοιπόν βρέθηκε μαρμάρινη πόρτα, που οδηγεί σε τέταρτο θάλαμο, όπως ανέφερε και η Λίνα Μενδώνη μιλώντας στο MEGA, όπου η γ.γ. του υπουργείου Πολιτισμού έκανε λόγο για «σοβαρές ενδείξεις» για την ύπαρξη του τέταρτου θαλάμου.
«Στον τρίτο χώρο πραγματοποιήθηκε γεωτρητικός δειγματοληπτικός έλεγχος, με χειροκίνητο γεωτρύπανο, σε προεπιλεγμένες θέσεις. Ετσι, εντοπίστηκε μαρμάρινο θύρωμα, ανοίγματος 0,96 μ., στο βόρειο τοίχο του», αναφέρει η ανακοίνωση του υπουργείου Πολιτισμού για το νέο εύρημα.
Σύμφωνα με πληροφορίες, στον τέταρτο θάλαμο υπάρχουν επιχωματώσεις 4,5 μέτρων, ύψος το οποίο θα δυσχεράνει το έργο των αρχαιολόγων οι οποίοι κάνουν λόγο για μία «βαριά» ανασκαφή.
Πηγή: Αμφίπολη: Βρέθηκε μαρμάρινη πόρτα που οδηγεί σε τέταρτο θάλαμο [εικόνες] | iefimerida.grhttp://www.iefimerida.gr/node/171119#ixzz3Dyk2rwlF
Η αρχαία πόλη της Αμφίπολης αποκαλύπτεται (vid)Παρασκευή 19 Σεπτεμβρίου 2014 19:00 - Newsbomb
Η Αμφίπολη ήταν αρχαία πόλη χτισμένη στην ανατολική Μακεδονία, στις όχθες του ποταμού Στρυμόνα, στη θέση πόλης που παλαιότερα ονομαζόταν "Εννέα Οδοί" ή πολύ κοντά σε αυτήν. Η Αμφίπολη ιδρύθηκε από Αθηναίους το 437 π.Χ. με στόχο τον έλεγχο της πλούσιας σε πρώτες ύλες περιοχή και εγκαταλείφθηκε οριστικά τον 8ο αιώνα μ.Χ. Σήμερα στην περιοχή είναι χτισμένος ο ομώνυμος σύγχρονος οικισμός, που βρίσκεται περίπου 60 χλμ. νοτιοανατολικά των Σερρών.
Η αρχαιολογική έρευνα έχει αποκαλύψει ερείπια ανθρώπινης εγκατάστασης που χρονολογούνται γύρω στο 3.000 π.Χ. Εξαιτίας της στρατηγικής της θέσης η περιοχή είχε οχυρωθεί από πολύ νωρίς Το 480 π.Χ. ο Ξέρξης περνώντας από την περιοχή έθαψε ζωντανούς εννέα νεαρούς άντρες και εννέα παρθένες ως θυσία σε ποτάμιο θεό. Ένα χρόνο μετά στην Αμφίπολη ο βασιλιάς της Μακεδονίας Αλέξανδρος Α΄ νίκησε τα υπολείμματα του στρατού του Ξέρξη.
Το λιοντάρι της Αμφίπολης
Τον 5ο αιώνα π.Χ. οι Αθηναίοι επιχείρησαν να αποικίσουν την περιοχή που είχε άμεση πρόσβαση σε σημαντικές πρώτες ύλες, όπως ο χρυσός και ο άργυρος του Παγγαίου και τα πυκνά δάση της περιοχής -τα τελευταία ενδιέφεραν του Αθηναίους για την ξυλεία τους. Η πρώτη απόπειρα της Αθήνας, το 465 π.Χ., να αποικήσει την περιοχή απέτυχε. Θράκες πελταστές συνέτριψαν στον Δραβήσκο την οπλιτική φάλαγγα 2.500-3.000 Αθηναίων αποίκων της πόλης των Εννέα Οδών, οι οποίοι προχωρούσαν στη θρακική ενδοχώρα με σκοπό την κατάληψη των προσοδοφόρων χρυσωρυχείων της. Η Αθήνα επανήλθε την εποχή του Περικλή, το 437 π.Χ., ιδρύοντας την Αμφίπολη. Σύμφωνα με τον Θουκυδίδη η πόλη ονομάστηκε έτσι επειδή ο ποταμός Στρυμόνας ρέει γύρω από την πόλη περιβάλλοντάς την, αλλά για την ετυμολογία υπάρχουν και άλλες θεωρίες.
Στη συνέχεια η Αμφίπολη έγινε η κύρια βάση των Αθηναίων στην Θράκη και στόχος των Σπαρτιατών. Κατά την διάρκεια του Πελοποννησιακού πολέμου οι Σπαρτιάτες κατέλαβαν την πόλη. Για την σωτηρία της πόλης στάλθηκε από τους Αθηναίους μία αποστολή υπό την ηγεσία του Θουκυδίδη (του μετέπειτα ιστορικού). Η αποστολή απέτυχε, γεγονός που οδήγησε τον Θουκυδίδη στην εξορία. Στην συνέχεια στάλθηκε ο Κλέων ο οποίος σκοτώθηκε κατά τη μάχη της Αμφίπολης, μίας σφοδρής σύγκρουσης στην οποία βρήκε τον θάνατο και ο Σπαρτιάτης στρατηγός Βρασίδας. Με την Ειρήνη του Νικία ή Νικίειο ειρήνη, η Σπάρτη δεσμευόταν να αποδώσει την Αμφίπολη στην Αθήνα, κάτι που δεν έγινε και αποτέλεσε σημείο νέων τριβών και ένα από τα θέματα που στάθηκαν αιτία να παραβιαστεί η ειρήνη και να ξαναρχίσει ο Πελοποννησιακός Πόλεμος.
Οι Αθηναίοι δεν κατάφεραν να ανακαταλάβουν την πόλη ξανά παρά τις πολλές απόπειρες που έκαναν τα επόμενα χρόνια. Τελευταία ήταν το 358 π.Χ., η οποία δεν είχε αίσια έκβαση γι' αυτούς και έναν χρόνο μετά η πόλη καταλήφθηκε από τον Φίλιππο και έγινε μέρος του Βασιλείου των Μακεδόνων. Ο Φίλιππος φρόντισε να μεταφέρει εκεί μεγάλο αριθμό υπηκόων του για να αλλάξει τη σύσταση του πληθυσμού προς όφελός του. Την περίοδο του Μεγάλου Αλεξάνδρου η Αμφίπολη και το επίνειό της στο Αιγαίο είχαν εξελιχθεί σε πολύ σημαντική ναυτική βάση των Μακεδόνων, και γενέτειρα τριών σημαντικών ναυάρχων, του Νέαρχου, του Ανδροσθένη και του Λαομέδοντα. Από εκεί ξεκίνησε και ο στόλος του Μεγάλου Αλεξάνδρου για την Ασία. Στην ελληνιστική εποχή, άποικοι από την πόλη ίδρυσαν -με προτροπή του Σελεύκου- μια ομώνυμη πόλη στις όχθες του Ευφράτη, επί της παλαιοτέρας αραμαϊκής Θαψάκου.
Με την πτώση του Μακεδονικού Βασιλείου από τους Ρωμαίους η Αμφίπολη έγινε μέρος της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας. Η πόλη ορίστηκε πρωτεύουσα μίας από τις τέσσερις διοικητικές περιφέρεις στις οποία χώρισαν οι Ρωμαίοι την Μακεδονία, τις επονομαζόμενες μερίδες. Η μερίδα της Αμφίπολης στην συνέχεια ενσωματώθηκε στην επαρχία της Θράκης. Από την πόλη διερχόταν η περίφημη Εγνατία οδός.
Τα τελευταία χρόνια της αρχαιότητας η Αμφίπολη ευνοήθηκε από την οικονομική ανάπτυξη της Μακεδονίας, κάτι που μαρτυρούν και οι πολλές εκκλησίες της πόλης. Στην Αμφίπολη ανασκάφηκαν εντυπωσιακές σε μέγεθος και διακόσμηση εκκλησίες του 5ου και 6ου αιώνα μ.Χ. Μετά τις επιδρομές των Σλάβων στα τέλη του 6ου αιώνα μ.Χ. η Αμφίπολη ερήμωσε σταδιακά για να εγκαταλειφθεί εντελώς τον 8ο αιώνα όταν οι περισσότεροι κάτοικοι κατέφυγαν στην κοντινή παραθαλάσσια πόλη Ηιώνα (Ἠϊών), που πλέον είχε μετονομαστεί από τους Βυζαντινούς σε Χρυσόπολη.
Στην περιοχή, σύμφωνα με το amfipolinews.gr, έχουν βρεθεί πολλές επιτύμβιες στήλες, αναθηματικά ανάγλυφα και αγάλματα, όπως και χρυσά κοσμήματα (στους τάφους). Επίσης βρέθηκαν πολλά αγγεία που μαρτυρούν έντονη εμπορική κίνηση. Εκτός από τα αρχαιότερα ευρήματα, τμήματα των αρχαίων τειχών και το ιερό της μούσας Κλειώς διασώζονται επίσης τμήματα σπιτιών της ελληνιστικής και ρωμαϊκής εποχής. Πολλά ευρήματα εκτίθενται στο Αρχαιολογικό Μουσείο της Αμφίπολης.
Read more: http://www.newsbomb.gr/politismos/story/496943/i-arhaia-poli-tis-amfipolis-apokalyptetai-vid#ixzz3Dz81rjUH
Δείτε φωτογραφίες ευρημάτων από το αρχαιολογικό μουσείο της Αμφίπολης που ανάρτησαν 8/5/2013 στο στο blog της Περιφερειακής Ενότητας Σερρών με θέμα τον ΤΟΥΡΙΣΜΟ
Οι αρχαιοκάπηλοι «χτυπούν» την Αμφίπολη. Το θρίλερ με το χρυσό μακεδονικό στεφάνι που βρέθηκε στο μουσείο Γκετύ μέσω Γερμανίας
Το 1992-1995 – έγιναν πέντε μεγάλες επιχειρήσεις κλοπής αρχαιοτήτων από την Ελλάδα. Ανάμεσα σε αυτές ήταν η μεταφορά το 1992 ενός χρυσού μακεδονικού στεφανιού, προϊόντος λαθρανασκαφής από την Αμφίπολη, αλλά και το λαθρεμπόριο 187 αρχαίων αντικειμένων που εντοπίστηκαν το 1994 στο Μπρίντιζι με την εμπλοκή των Ελλήνων μεταφορέων, Αχιλλέα Σακκά και Γιώργου Κλείδωνα. Παράλληλα διαπιστώθηκε ότι η υπόθεση αρχαιοκαπηλίας που αποκαλύφθηκε τον Σεπτέμβριο του 1993 στο ξενοδοχείο «Ελληνικό», ήταν τμήμα του κυκλώματος Σάιμς – Μιχαηλίδη – Σαβόκα.
Σύμφωνα με στοιχεία που είχαν συγκεντρώσει οι διωκτικές αρχές, ο ιταλός έμπορος Νίνο Σαβόκα (γεννήθηκε το 1950 στο Κόμο) που είχε έδρες το Μπολτσάνο της Ιταλίας και το Μόναχο, την περίοδο 1990-1998 ήταν ο άνθρωπος που μάζευε αρχαία από την Ελλάδα για λογαριασμό των Σάιμς και Μιχαηλίδη που κινούσαν τα νήματα από τη βίλα τους στη Σχοινούσα των Κυκλάδων. Ο Σαβόκα συνεργαζόταν με έναν έλληνα παλαιοπώλη ο οποίος λειτουργούσε ως… «σκάουτερ» για τον εντοπισμό πρόθυμων λαθρανασκαφέων σε όλη την Ελλάδα. Ο παλαιοπώλης, που ζούσε στο κέντρο της Αθήνας και είχε μια μεγάλη συλλογή όπλων κειμηλίων, απεβίωσε πριν από μερικά χρόνια σε ηλικία 65 ετών.
Ο γεωργός λαθρανασκαφέας
Πρώτο «δείγμα γραφής» του κυκλώματος ήταν η λαθρεμπορία του αρχαίου μακεδονικού στεφανιού που βρέθηκε από έναν αγρότη σε λαθρανασκαφή στην περιοχή της Αμφίπολης, στις αρχές της δεκαετίας του ’90. Οι κυνηγοί «ταλέντων» της αρχαιοκαπηλίας του Σαβόκα αμέσως εντόπισαν τον αγρότη με το μακεδονικό στεφάνι. Μάλιστα, ο ίδιος ο γεωργός-λαθρανασκαφέας είχε φροντίσει να βγάλει μια φωτογραφία πολαρόιντ στην οποία φορούσε το χρυσό στεφάνι προκειμένου να κατοχυρώσει το αμύθητης αξίας εύρημα.
Το στεφάνι στη Γερμανία
Το στεφάνι προωθήθηκε στο Μόναχο, όπου ο Σαβόκα εκείνη την περίοδο είχε γκαλερί στο κέντρο της πόλης. Τελικά κατέληξε – στα τέλη του 1991 – σε δύο Ελληνες που ζούσαν στο Μόναχο. Τον Φεβρουάριο του 1992, οι δύο Ελληνες και ένας Σέρβος επιχείρησαν να το πωλήσουν σε έλληνα ζωγράφο στο Μόναχο. Ο 50χρονος ζωγράφος, ο οποίος σήμερα ζει στο Μαρούσι και ταξιδεύει συχνά στη Γαλλία, αρνήθηκε τη συναλλαγή.
Το μεγάλο ταξίδι στην Αμερική
Μετά από σύσταση του ζωγράφου οι αρχαιοκάπηλοι απευθύνθηκαν στον αυστριακό αρχαιοπώλη, με έδρα τη Βασιλεία της Ελβετίας, Κριστόφ Λεόν. Μέσω αυτού και του Σάιμς το χρυσό στεφάνι κατέληξε στο Μουσείο Γκετί των ΗΠΑ. Σύμφωνα με τα έγγραφα που βρίσκονται στην ΕΛΑΣ στη συγκεκριμένη συναλλαγή ενεπλάκη και ο Γερμανός ιδιώτης Μαλφρεντ Ντελιτς -με τη χρήση της εταιρείας «Price Tipr GMBH» – o οποίος απεβίωσε δύο χρόνια αργότερα αργότερα. Σύμφωνα με την δικογραφία που σχηματίστηκε μετά ποινική δίωξη της εισαγγελίας της Αθήνας, το στεφάνι αγοράστηκε τον Ιούλιο του 1993 αντι ενός εκατομμύριου 150 χιλιάδων δολαρίων, από το μουσείο Γκετί. Τελικά το ολόχρυσο στεφάνι επαναπατρίστηκε το 2007 με ενέργειες του υπουργείου Πολιτισμού.
Το παραπάνω άρθρο δημοσιεύθηκε τις 28/8/2014 www.mixanitouxronou.gr/archeokapili-tis-amfipolis-thriler-chriso-stefani-pou-vrethike-stin-ameriki/ επιμέλεια: Νίκος Σταθούλης με στοιχεία από Το Βήμα
Δείτε πατώντας στο λίνκ Αμφίπολη: Το «σχέδιο» των αρχαιολόγων για να εισέλθουν στον τρίτο θάλαμο 20 Σεπτεμβρίου 08:472014
Διαβάστε στο παρακάτω λινκ :
Antonis Thomas Vassilakis
19/9/2014 ·
ΜΕ ΔΕΟΣ ΣΤΑ ΑΔΥΤΑ ΤΟΥ ΝΑΟΥ ΤΗΣ ΑΡΤΕΜΙΔΟΣ, ΣΤΟΝ ΛΟΦΟ ΚΑΣΤΑ ΤΗΣ ΑΜΦΙΠΟΛΗΣ ΣΕΡΡΩΝ 41.
Επειδή όποτε ανοίξει το στόμα του κάποιος από τους αρμόδιους, μπερδεύει περισσότερο τα πράγματα , οφείλω και εγώ να πω , πως βλέπω το θέμα του ναού, σύμφωνα με τις ιερογλυφικές επιγραφές που διάβασα στον ναό αυτό, αλλά και σύμφωνα με τις πληροφορίες που μας δίνει το ανάκτορο των Αιγών και οι χρυσές λάρνακες στον τάφο του Φίλιππου Β.
Επειδή η κ. Περιστέρη, έχει βάλλει ένα σενάριο στο μυαλό της, προσπαθεί να προσαρμόσει το θέμα, με το σενάριο αυτό.
Λοιπόν, έχουμε.
Α)Πράγματι ο περίβολος στον λόφο Καστά έχει κατασκευαστεί , μαζί με τον ναό της Αρτέμιδος από τον Δεινοκράτη.
Β)Ο ναός κτίστηκε το 335-334 π.Χ.πριν την αναχώρηση του Αλέξανδρου στην Ασία το 334 π.Χ. και όχι μετά το 324 π.Χ. που λέει η Περιστέρη. Και όχι το αστείο για ρωμαϊκό τάφο.
Γ)Μετά από τον τρίτο θάλαμο , σύμφωνα με τις μετρήσεις του Πολυτεχνείου Πατρών, πρέπει να υπάρχει διάδρομος, ο οποίος οδηγεί στο κέντρο του λόφου, σε αίθουσα τελετουργικών και θυσιών, για την Αρτέμιδα. Ο διάδρομος ίσως έχει καταρρεύσει, όπως και ο θόλος της αίθουσας θυσιών (αιματηρών) στην Αρτέμιδα.
Δ) Αν κάποτε φτάσουν σε αυτήν την κεντρική αίθουσα και βρουν νεκροκεφαλές , αυτές δεν είναι από νεκρούς που έθαψαν, αλλά ανθρωποθυσίες προς την Αρτέμιδα, όπως γινόταν παλαιότερα κατά την λατρεία της θεάς στην Αμφίπολη.
Ε)Όλα τα ευρήματα του ναού , απαντώνται και στις Αίγες.
ΣΤ)Κάθε άποψη, διαφορετική από τα παραπάνω , είναι εκτός πραγματικότητας και από την φαντασία βγαλμένη.
Ζ)Να δείτε τα ευρήματα των Αιγών, βάσει των οποίων έγιναν, όλες οι κατασκευές στον ναό της Αρτέμιδος στην Αμφίπολη.
Η)Ο ναός είναι ασύλητός.
Θ)Ο θόλος του τρίτου θαλάμου, είναι βαμμένος με κόκκινο χρώμα, το οποίο δηλώνει , οτι ο θάλαμος οδηγεί σε τόπο, για λατρεία Μεγάλων μητέρων.
Ι) Ο διάδρομος με βάση το κόκκινο, δείχνει και αυτός οτι οδηγεί σε λατρεία Μεγάλων μητέρων.
Κ)Στον ναό λατρεύονται ως κύριες θεότητες , Η Άρτεμης με τρεις κύριες ιδιότητες της. Ως Ορθεία Αρτέμιδα , ως Αρτέμιδα Λέων και ως Αρτέμιδα σφίγγα. Η Άρτεμις Λέων σαν πολεμική θεά , προστάτευε την επιθετική γραμμή της πολεμικής μηχανής των μακεδόνων και η Άρτεμις - σφίγγα το κυρίως σώμα και την οπισθοφυλακή των Μακεδόνων.
19/9/2014
Αντώνης Βασιλάκης του Θωμά
Αναγνώστης, μεταφραστής, Πελασγικών, μινωικών γραφών και του Δίσκου της Φαιστού στο κρυφό και φανερό κείμενο.
Βλυχιά Κνωσού
Όχι αρχαιολόγος.
(Γράφω όχι αρχαιολόγος, διότι το <<αρχαιολόγος>> καλύπτει μόνο το 1/100 , των γνώσεων που χρειάζονται , για την δουλειά που κάνω εδώ).
Διανοεσις - Dianoesis : Είδαμε κάποιες φωτογραφίες στο internet που παρουσίαζαν άγγλους στρατιώτες στην Αμφίπολη το 1916 να ‘τρυπώνουν’ σε έναν τάφο, που η είσοδός του μοιάζει με αυτόν του λόφου Καστά.
Τα στοιχεία για τους άγγλους στρατιώτες, εδώ:
http://en.wikipedia.org/wiki/King%27s_Shropshire_Light_Infantry#mediaviewer/File:Amphipolis_skulls_1916_British_Shropshire_Light_Infantry.jpg
Μετά από προσεκτική παρατήρηση όμως των φωτογραφιών, διαπιστώσαμε ότι αν και μοιάζει, τουλάχιστον εμάς μας φαίνεται ότι δεν είναι ο ίδιος διότι:
• Βάλαμε με κόκκινη και πράσινη καμπύλη τα όρια των τοξοειδών λίθων στις φωτογραφίες του 1916 και τις μεταφέραμε αναλογικά στη σύγχρονη φωτογραφία (η κάτω, η έγχρωμη). Ιδίως η πράσινη, δεν ταιριάζει διότι όπως θα δείτε θα έβρισκε τον πλαϊνό τοίχο.
• Σαν διαστάσεις εισόδου, η κατασκευή των παλαιών φωτογραφιών ταιριάζει περίπου με αυτήν του λόφου Καστά, καθώς μεταφέραμε τον έναν άγγλο στρατιώτη στη σύγχρονη φωτογραφία (κάτω) και είναι σε μέγεθος όντως, ανάλογος με τους σύγχρονους ανθρώπους που δουλεύουν εκεί.
• Επιπλέον, όπως φαίνεται στη σύγχρονη φωτογραφία, ο πλαϊνός τοίχος, ξεκινάει ακριβώς στη μύτη του κίτρινου βέλους, ενώ αν μεταφέρουμε το κίτρινο βέλος στην παλαιά ασπρόμαυρη φωτογραφία (πάνω δεξιά), βλέπουμε ότι το πλαϊνό χώμα (και όχι τοίχος) είναι λίγο πιο πέρα, κανά μισό μέτρο (στην διακεκομμένη κίτρινη γραμμή) και εφόσον στην παλαιά φωτογραφία στο πλάι βλέπουμε χώμα, εάν υπάρχει τοίχος, θα ήταν ακόμα πιο μέσα, δηλαδή κανά μέτρο. Η απόσταση δηλαδή είναι διαφορετική στο σημείο που ξεκινάει ο πλαϊνός τοίχος στο μνημείο Καστά από ότι σε αυτό, της παλαιάς φωτογραφίας.
• Παράλληλα, με γαλάζιο περικλειόμενο τραπέζιο, έχουμε σημειώσει τον κεντρικό λίθο στο τοξοειδές υπέρθυρο των παλαιών φωτογραφιών (ο οποίος προεξέχει λίγο αλλά εμφανώς) , ενώ στη σύγχρονη φωτογραφία με το μνημείο του Καστά, δεν έχουμε καμία τέτοια ένδειξη.
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ: Άγγλοι στρατιώτες το 1916 στην Αμφίπολη έκαναν τα ‘τρωκτικά’ σε τάφο, που η είσοδός του μοιάζει αρκετά με αυτόν του Καστά, αλλά που δεν είναι του Καστά.
Άρα, το στυλ εισόδου με το λοξοειδές υπέρθυρο του τάφου Καστά, δεν είναι μοναδικό και υπάρχει και αλλού στην Αμφίπολη και βέβαια, έστω μερικώς συλημένος, υπάρχει κάπου στην Αμφίπολη και άλλος προφανώς μεγαλειώδης τάφος (αυτός στον οποίο τρυπώνουν οι άγγλοι στρατιώτες.
Μήπως οι αρχαιολογικές υπηρεσίες, πρέπει να αρχίσουν να κοιτάζουν και τους άλλους μικρούς λόφους της περιοχής;
Διότι δεν είναι λίγο, να υπάρχει ΑΛΛΟΣ ΕΝΑΣ τάφος με μέγεθος περίπου παρόμοιο με αυτόν του Καστά, τουλάχιστον όπως μας προϊδεάζει η σύγκριση των ανωτέρω φωτογραφιών με τις εισόδους.
Panos Canellopoulos :
17 Σεπτεμβρίου στις 6:14 μ.μ.
"Ξάφνου θυμήθηκε η ελληνική πολιτεία τον τάφο της Αμφίπολης, όταν το 1916 οι Βρετανοί στρατιώτες που εγκαταστάθηκαν στην περιοχή και άνοιξαν ορύγματα, επιδείκνυαν τα κρανία που έβρισκαν εκεί! (φωτογραφίες από τα βρετανικά στρατιωτικά αρχεία - Amphipolis 1916 and macedonian tombs)."
ΤΟ ΛΕΕΙ Η WIKIPEDIA ME ΦΩΤΟ.
ΔΕΙΤΕ ΚΑΙ ΤΟ ΑΓΓΛΙΚΟ ΛΗΜΜΑ...
http://en.wikipedia.org/wiki/Amphipolis
ΚΑΙ ΤΑ ΠΑΛΗΚΑΡΙΑ ΠΟΥ ΤΟΝ ΒΡΗΚΑΝ....
http://en.wikipedia.org/wiki/King%27s_Shropshire_Light_Infantry
Αθήνα 21 Σεπτεμβρίου 2014
Με την αφαίρεση τριών σειρών από τους πωρόλιθους του τοίχου σφράγισης, μπροστά από τον δεύτερο διαφραγματικό τοίχο, αποκαλύφθηκαν ολόκληρες οι Καρυάτιδες, οι οποίες έχουν ύψος 2,27μ.
Φορούν ποδήρη χιτώνα και μακρύ κροσσωτό ιμάτιο με πλούσιες πτυχώσεις. (Φωτο 1, 2). Φέρουν κοθόρνους, οι οποίοι είναι διακοσμημένοι με κόκκινο και κίτρινο χρώμα, ενώ τα ακροδάχτυλα των ποδιών τους έχουν αποδοθεί με εξαιρετική λεπτομέρεια. (Φωτο 3, 4).
Στέκονται επάνω σε μαρμάρινα βάθρα μήκους 1,33μ. και πλάτους 0,68μ., τα οποία έχουν αποκαλυφθεί, προς το παρόν, σε ύψος περίπου 0,30μ. (Φωτο 5). Η όψη των βάθρων είναι διαμορφωμένη με στέψεις και ορθοστάτες. Ακολουθούν δηλαδή, τον τύπο της μαρμάρινης επένδυσης των τοίχων όλων των θαλάμων. Η απόσταση μεταξύ των δύο βάθρων είναι 1,68μ., όσο και το θυραίο άνοιγμα του πρώτου διαφραγματικού τοίχου με τις Σφίγγες. (Φωτο 6, σχέδιο). Στην επιφάνεια του βάθρου της ανατολικής Καρυάτιδος, διακρίνεται κόκκινο χρώμα. Επίσης, κατά την αφαίρεση της αμμώδους επίχωσης πλησίον των Καρυάτιδων βρέθηκαν τμήματα των χεριών τους.
Στον τρίτο χώρο πραγματοποιήθηκε γεωτρητικός δειγματοληπτικός έλεγχος, με χειροκίνητο γεωτρύπανο, σε προεπιλεγμένες θέσεις. (Φωτο 7). Έτσι, εντοπίστηκε μαρμάρινο θύρωμα, ανοίγματος 0,96 μ. , στο βόρειο τοίχο του. (Φωτο 8).
Στον ίδιο χώρο πραγματοποιήθηκαν μετρήσεις ως προς την περιεκτικότητα του αέρα, στο εσωτερικό του και προέκυψε ότι η περιεκτικότητα σε στοιχεία οξυγόνου και μονοξειδίου του άνθρακα βρίσκεται σε κανονικά επίπεδα. Αυξημένη είναι μόνο η σχετική υγρασία (87%), ενώ η θερμοκρασία κυμαίνεται από 21,5 – 22,70C.
Οι παραπάνω συνθήκες του μικροκλίματος του τρίτου χώρου δεν δημιουργούν κανένα πρόβλημα στους εργαζόμενους στο εσωτερικό του.
Τεχνικές εργασίες
Η πρόσβαση στον τρίτο χώρο του μνημείου για την τοποθέτηση αντιστήριξης- υποστύλωσης και η συνέχιση της ανασκαφικής διαδικασίας προετοιμάζεται συστηματικά με παράλληλες ενέργειες , οι οποίες βρίσκονται σε εξέλιξη.
Αποφασίστηκε από την διεπιστημονική ομάδα η είσοδος στον τρίτο χώρο, να μην γίνει από την οπή στο άνω δυτικό μέρος του τρίτου διαφραγματικού τοίχου, αλλά διά της αρχαίας εισόδου. (Φωτο 9). Επομένως, πριν από οποιαδήποτε άλλη εργασία θα αφαιρεθεί επίχωση από τον δεύτερο χώρο, θα απομακρυνθεί το πεσμένο τμήμα του υπέρθυρου και θα υποστυλωθεί το θύρωμα μεταξύ δεύτερου και τρίτου χώρου, με ξύλινα στοιχεία. (Φωτο 10).
Θα ενισχυθεί η αντιστήριξη στο δεύτερο χώρο, σε κατώτερη στάθμη, ώστε να αναληφθούν οι πρόσθετες εξωτερικές ωθήσεις γαιών, μετά από την απομάκρυνση της επίχωσής του.
Προετοιμάζεται δάπεδο εργασίας, με την απομάκρυνση χώματος από τον δεύτερο χώρο, ώστε να είναι δυνατή η είσοδος μεγάλου μήκους μεταλλικών στοιχείων αντιστήριξης και υποστύλωσης του τρίτου χώρου. Επίσης θα αφαιρεθούν πρόσθετοι λίθοι από τον τοίχο σφράγισης, μπροστά από τις Καρυάτιδες, για την τοποθέτηση της μεταφορικής ταινίας απομάκρυνσης χώματος και της γερανογέφυρας μεταφοράς λίθων, από τον τρίτο χώρο. (Φωτο 11).
Απομάκρυνση χώματος, κατά 1μ., από τον πρώτο χώρο (σχεδόν ως το δάπεδο) και επέκταση της αντιστήριξης και υποστύλωσης του, επίσης λόγω της αλλαγής στάθμης της εσωτερικής επίχωσης.
Οι εργασίες καταβιβασμού της επίχωσης, εξωτερικά και πάνω ακριβώς από το μνημείο, θα πραγματοποιηθούν μετά την πρώτη φάση προσωρινής αντιστήριξης-υποστύλωσης του τρίτου χώρου, πριν δηλαδή, να ξεκινήσει η απομάκρυνση της επίχωσης.
Είναι σε εξέλιξη η μελέτη των μέτρων αντιστήριξης και υποστύλωσης του τρίτου χώρου, ώστε να καθορισθούν οι ποσότητες και οι θέσεις τοποθέτησης των στοιχείων αντιστήριξης-υποστύλωσης, καθώς και οι φάσεις τοποθέτησης, σε συνάρτηση με την ανασκαφική εργασία.
Για την αντιμετώπιση της απορροής των ομβρίων, από την περιοχή του μνημείου, σχεδιάστηκε η τοποθέτηση αγωγού, κατά μήκος της μεγάλης αύλακας, έξω από τον περίβολο.
Πραγματοποιείται γεωτεχνική έρευνα στην περιοχή του μνημείου για την διαπίστωση της σύστασης και των γεωτεχνικών ιδιοτήτων των απαντώμενων γεωϋλικών. Η έρευνα θα γίνει με επαρκή αριθμό γεωτρήσεων και εργαστηριακών δοκιμών.
πηγη : http://www.yppo.gr/2/g22.jsp?obj_id=58512
Υπουργείο πολιτισμού και Αθλητισμου
Read more: http://www.newsbomb.gr/politismos/story/497512/amfipoli-oi-karyatides-apokalyptoyn-oli-toys-tin-omorfia#ixzz3DzB87ilq
Αμφίπολη: Βρέθηκε μαρμάρινη πόρτα που οδηγεί σε τέταρτο θάλαμο
21.09.2014 12:41
Η πλήρης αποκάλυψη των μεγαλοπρεπών Καρυάτιδων ήταν ένα σημαντικό βήμα που έκαναν οι ανασκαφείς στην Αμφίπολη, αλλά όχι και το μοναδικό, καθώς παραμένει το ερώτημα για το τι υπάρχει μετά.
Στον τρίτο θάλαμο λοιπόν βρέθηκε μαρμάρινη πόρτα, που οδηγεί σε τέταρτο θάλαμο, όπως ανέφερε και η Λίνα Μενδώνη μιλώντας στο MEGA, όπου η γ.γ. του υπουργείου Πολιτισμού έκανε λόγο για «σοβαρές ενδείξεις» για την ύπαρξη του τέταρτου θαλάμου.
«Στον τρίτο χώρο πραγματοποιήθηκε γεωτρητικός δειγματοληπτικός έλεγχος, με χειροκίνητο γεωτρύπανο, σε προεπιλεγμένες θέσεις. Ετσι, εντοπίστηκε μαρμάρινο θύρωμα, ανοίγματος 0,96 μ., στο βόρειο τοίχο του», αναφέρει η ανακοίνωση του υπουργείου Πολιτισμού για το νέο εύρημα.
Σύμφωνα με πληροφορίες, στον τέταρτο θάλαμο υπάρχουν επιχωματώσεις 4,5 μέτρων, ύψος το οποίο θα δυσχεράνει το έργο των αρχαιολόγων οι οποίοι κάνουν λόγο για μία «βαριά» ανασκαφή.
Πηγή: Αμφίπολη: Βρέθηκε μαρμάρινη πόρτα που οδηγεί σε τέταρτο θάλαμο [εικόνες] | iefimerida.grhttp://www.iefimerida.gr/node/171119#ixzz3Dyk2rwlF
 |
 Thanos Tzimeros 20/9/2014 :
Οι εκστασιασμένοι ρεπόρτερ περιγράφουν τις Καρυάτιδες της Αμφίπολης ως υψηλής τεχνικής και μοναδικής αισθητικής ευρήματα. Εμένα πάλι μου φαίνονται χοντροκομμένα αγάλματα νεοπλουτίστικης αντίληψης που έχουν τόση σχέση με την αισθητική της κλασικής εποχής όσο και οι βάρκες στα κορνιζάδικα με τον Βολανάκη. Σαν κάποιος να ήθελε σώνει και καλά να μιμηθεί κάτι που θαύμαζε, αλλά δεν διέθετε ανάλογο γούστο ούτε και ανάλογους γλύπτες.
|
Η αρχαία πόλη της Αμφίπολης αποκαλύπτεται (vid)Παρασκευή 19 Σεπτεμβρίου 2014 19:00 - Newsbomb
Η Αμφίπολη ήταν αρχαία πόλη χτισμένη στην ανατολική Μακεδονία, στις όχθες του ποταμού Στρυμόνα, στη θέση πόλης που παλαιότερα ονομαζόταν "Εννέα Οδοί" ή πολύ κοντά σε αυτήν. Η Αμφίπολη ιδρύθηκε από Αθηναίους το 437 π.Χ. με στόχο τον έλεγχο της πλούσιας σε πρώτες ύλες περιοχή και εγκαταλείφθηκε οριστικά τον 8ο αιώνα μ.Χ. Σήμερα στην περιοχή είναι χτισμένος ο ομώνυμος σύγχρονος οικισμός, που βρίσκεται περίπου 60 χλμ. νοτιοανατολικά των Σερρών.
Η αρχαιολογική έρευνα έχει αποκαλύψει ερείπια ανθρώπινης εγκατάστασης που χρονολογούνται γύρω στο 3.000 π.Χ. Εξαιτίας της στρατηγικής της θέσης η περιοχή είχε οχυρωθεί από πολύ νωρίς Το 480 π.Χ. ο Ξέρξης περνώντας από την περιοχή έθαψε ζωντανούς εννέα νεαρούς άντρες και εννέα παρθένες ως θυσία σε ποτάμιο θεό. Ένα χρόνο μετά στην Αμφίπολη ο βασιλιάς της Μακεδονίας Αλέξανδρος Α΄ νίκησε τα υπολείμματα του στρατού του Ξέρξη.
Το λιοντάρι της Αμφίπολης
Τον 5ο αιώνα π.Χ. οι Αθηναίοι επιχείρησαν να αποικίσουν την περιοχή που είχε άμεση πρόσβαση σε σημαντικές πρώτες ύλες, όπως ο χρυσός και ο άργυρος του Παγγαίου και τα πυκνά δάση της περιοχής -τα τελευταία ενδιέφεραν του Αθηναίους για την ξυλεία τους. Η πρώτη απόπειρα της Αθήνας, το 465 π.Χ., να αποικήσει την περιοχή απέτυχε. Θράκες πελταστές συνέτριψαν στον Δραβήσκο την οπλιτική φάλαγγα 2.500-3.000 Αθηναίων αποίκων της πόλης των Εννέα Οδών, οι οποίοι προχωρούσαν στη θρακική ενδοχώρα με σκοπό την κατάληψη των προσοδοφόρων χρυσωρυχείων της. Η Αθήνα επανήλθε την εποχή του Περικλή, το 437 π.Χ., ιδρύοντας την Αμφίπολη. Σύμφωνα με τον Θουκυδίδη η πόλη ονομάστηκε έτσι επειδή ο ποταμός Στρυμόνας ρέει γύρω από την πόλη περιβάλλοντάς την, αλλά για την ετυμολογία υπάρχουν και άλλες θεωρίες.
Στη συνέχεια η Αμφίπολη έγινε η κύρια βάση των Αθηναίων στην Θράκη και στόχος των Σπαρτιατών. Κατά την διάρκεια του Πελοποννησιακού πολέμου οι Σπαρτιάτες κατέλαβαν την πόλη. Για την σωτηρία της πόλης στάλθηκε από τους Αθηναίους μία αποστολή υπό την ηγεσία του Θουκυδίδη (του μετέπειτα ιστορικού). Η αποστολή απέτυχε, γεγονός που οδήγησε τον Θουκυδίδη στην εξορία. Στην συνέχεια στάλθηκε ο Κλέων ο οποίος σκοτώθηκε κατά τη μάχη της Αμφίπολης, μίας σφοδρής σύγκρουσης στην οποία βρήκε τον θάνατο και ο Σπαρτιάτης στρατηγός Βρασίδας. Με την Ειρήνη του Νικία ή Νικίειο ειρήνη, η Σπάρτη δεσμευόταν να αποδώσει την Αμφίπολη στην Αθήνα, κάτι που δεν έγινε και αποτέλεσε σημείο νέων τριβών και ένα από τα θέματα που στάθηκαν αιτία να παραβιαστεί η ειρήνη και να ξαναρχίσει ο Πελοποννησιακός Πόλεμος.
Οι Αθηναίοι δεν κατάφεραν να ανακαταλάβουν την πόλη ξανά παρά τις πολλές απόπειρες που έκαναν τα επόμενα χρόνια. Τελευταία ήταν το 358 π.Χ., η οποία δεν είχε αίσια έκβαση γι' αυτούς και έναν χρόνο μετά η πόλη καταλήφθηκε από τον Φίλιππο και έγινε μέρος του Βασιλείου των Μακεδόνων. Ο Φίλιππος φρόντισε να μεταφέρει εκεί μεγάλο αριθμό υπηκόων του για να αλλάξει τη σύσταση του πληθυσμού προς όφελός του. Την περίοδο του Μεγάλου Αλεξάνδρου η Αμφίπολη και το επίνειό της στο Αιγαίο είχαν εξελιχθεί σε πολύ σημαντική ναυτική βάση των Μακεδόνων, και γενέτειρα τριών σημαντικών ναυάρχων, του Νέαρχου, του Ανδροσθένη και του Λαομέδοντα. Από εκεί ξεκίνησε και ο στόλος του Μεγάλου Αλεξάνδρου για την Ασία. Στην ελληνιστική εποχή, άποικοι από την πόλη ίδρυσαν -με προτροπή του Σελεύκου- μια ομώνυμη πόλη στις όχθες του Ευφράτη, επί της παλαιοτέρας αραμαϊκής Θαψάκου.
Με την πτώση του Μακεδονικού Βασιλείου από τους Ρωμαίους η Αμφίπολη έγινε μέρος της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας. Η πόλη ορίστηκε πρωτεύουσα μίας από τις τέσσερις διοικητικές περιφέρεις στις οποία χώρισαν οι Ρωμαίοι την Μακεδονία, τις επονομαζόμενες μερίδες. Η μερίδα της Αμφίπολης στην συνέχεια ενσωματώθηκε στην επαρχία της Θράκης. Από την πόλη διερχόταν η περίφημη Εγνατία οδός.
Τα τελευταία χρόνια της αρχαιότητας η Αμφίπολη ευνοήθηκε από την οικονομική ανάπτυξη της Μακεδονίας, κάτι που μαρτυρούν και οι πολλές εκκλησίες της πόλης. Στην Αμφίπολη ανασκάφηκαν εντυπωσιακές σε μέγεθος και διακόσμηση εκκλησίες του 5ου και 6ου αιώνα μ.Χ. Μετά τις επιδρομές των Σλάβων στα τέλη του 6ου αιώνα μ.Χ. η Αμφίπολη ερήμωσε σταδιακά για να εγκαταλειφθεί εντελώς τον 8ο αιώνα όταν οι περισσότεροι κάτοικοι κατέφυγαν στην κοντινή παραθαλάσσια πόλη Ηιώνα (Ἠϊών), που πλέον είχε μετονομαστεί από τους Βυζαντινούς σε Χρυσόπολη.
Στην περιοχή, σύμφωνα με το amfipolinews.gr, έχουν βρεθεί πολλές επιτύμβιες στήλες, αναθηματικά ανάγλυφα και αγάλματα, όπως και χρυσά κοσμήματα (στους τάφους). Επίσης βρέθηκαν πολλά αγγεία που μαρτυρούν έντονη εμπορική κίνηση. Εκτός από τα αρχαιότερα ευρήματα, τμήματα των αρχαίων τειχών και το ιερό της μούσας Κλειώς διασώζονται επίσης τμήματα σπιτιών της ελληνιστικής και ρωμαϊκής εποχής. Πολλά ευρήματα εκτίθενται στο Αρχαιολογικό Μουσείο της Αμφίπολης.
Read more: http://www.newsbomb.gr/politismos/story/496943/i-arhaia-poli-tis-amfipolis-apokalyptetai-vid#ixzz3Dz81rjUH
Δείτε φωτογραφίες ευρημάτων από το αρχαιολογικό μουσείο της Αμφίπολης που ανάρτησαν 8/5/2013 στο στο blog της Περιφερειακής Ενότητας Σερρών με θέμα τον ΤΟΥΡΙΣΜΟ
.jpg) |
| Αμφίπολη - Αρχαιολογικό Μουσείο Αμφίπολης Δημοσιεύτηκε 8th May 2013 στο blog της Περιφερειακής Ενότητας Σερρών με θέμα τον ΤΟΥΡΙΣΜΟ |
.jpg) |
| Αμφίπολη - Αρχαιολογικό Μουσείο Αμφίπολης Δημοσιεύτηκε 8th May 2013 στο blog της Περιφερειακής Ενότητας Σερρών με θέμα τον ΤΟΥΡΙΣΜΟ |
.jpg) |
| Αμφίπολη - Αρχαιολογικό Μουσείο Αμφίπολης Δημοσιεύτηκε 8th May 2013 στο blog της Περιφερειακής Ενότητας Σερρών με θέμα τον ΤΟΥΡΙΣΜΟ |
.jpg) |
| Αμφίπολη - Αρχαιολογικό Μουσείο Αμφίπολης Δημοσιεύτηκε 8th May 2013 στο blog της Περιφερειακής Ενότητας Σερρών με θέμα τον ΤΟΥΡΙΣΜΟ |
.jpg) |
| Αμφίπολη - Αρχαιολογικό Μουσείο Αμφίπολης Δημοσιεύτηκε 8th May 2013 στο blog της Περιφερειακής Ενότητας Σερρών με θέμα τον ΤΟΥΡΙΣΜΟ |
.jpg) |
| Αμφίπολη - Αρχαιολογικό Μουσείο Αμφίπολης Δημοσιεύτηκε 8th May 2013 στο blog της Περιφερειακής Ενότητας Σερρών με θέμα τον ΤΟΥΡΙΣΜΟ |
.jpg) |
| Αμφίπολη - Αρχαιολογικό Μουσείο Αμφίπολης Δημοσιεύτηκε 8th May 2013 στο blog της Περιφερειακής Ενότητας Σερρών με θέμα τον ΤΟΥΡΙΣΜΟ |
.jpg) |
| Αμφίπολη - Αρχαιολογικό Μουσείο Αμφίπολης Δημοσιεύτηκε 8th May 2013 στο blog της Περιφερειακής Ενότητας Σερρών με θέμα τον ΤΟΥΡΙΣΜΟ |
 |
| Αμφίπολη - Αρχαιολογικό Μουσείο Αμφίπολης Δημοσιεύτηκε 8th May 2013 στο blog της Περιφερειακής Ενότητας Σερρών με θέμα τον ΤΟΥΡΙΣΜΟ |
.jpg) |
| Αμφίπολη - Αρχαιολογικό Μουσείο Αμφίπολης Δημοσιεύτηκε 8th May 2013 στο blog της Περιφερειακής Ενότητας Σερρών με θέμα τον ΤΟΥΡΙΣΜΟ |
.jpg) |
| Αμφίπολη - Αρχαιολογικό Μουσείο Αμφίπολης Δημοσιεύτηκε 8th May 2013 στο blog της Περιφερειακής Ενότητας Σερρών με θέμα τον ΤΟΥΡΙΣΜΟ |
.jpg) |
| Αμφίπολη - Αρχαιολογικό Μουσείο Αμφίπολης Δημοσιεύτηκε 8th May 2013 στο blog της Περιφερειακής Ενότητας Σερρών με θέμα τον ΤΟΥΡΙΣΜΟ |
.jpg) |
| Αμφίπολη - Αρχαιολογικός χώρος Δημοσιεύτηκε 8th May 2013 στο blog της Περιφερειακής Ενότητας Σερρών με θέμα τον ΤΟΥΡΙΣΜΟ |
.jpg) |
| Αμφίπολη - Αρχαιολογικός χώρος τον Μάιο του 2013 Δημοσιεύτηκε 8th May 2013 στο blog της Περιφερειακής Ενότητας Σερρών με θέμα τον ΤΟΥΡΙΣΜΟ |
 |
| Αμφίπολη - Αρχαιολογικός χώρος τον Μάιο του 2013 Δημοσιεύτηκε 8th May 2013 στο blog της Περιφερειακής Ενότητας Σερρών με θέμα τον ΤΟΥΡΙΣΜΟ |
 |
| Το αρχαίο μακεδονικό στεφάνι από την Αμφίπολη, το οποίο μέσω κυκλώματος αρχαιοκαπηλίας βρέθηκε στο Μουσείο Γκετί, από ποιό ταφικό μνημείο προήλθε;... φωτογραφία από : www.mixanitouxronou.gr/archeokapili-tis-amfipolis-thriler-chriso-stefani-pou-vrethike-stin-ameriki/ |
Οι αρχαιοκάπηλοι «χτυπούν» την Αμφίπολη. Το θρίλερ με το χρυσό μακεδονικό στεφάνι που βρέθηκε στο μουσείο Γκετύ μέσω Γερμανίας
Το 1992-1995 – έγιναν πέντε μεγάλες επιχειρήσεις κλοπής αρχαιοτήτων από την Ελλάδα. Ανάμεσα σε αυτές ήταν η μεταφορά το 1992 ενός χρυσού μακεδονικού στεφανιού, προϊόντος λαθρανασκαφής από την Αμφίπολη, αλλά και το λαθρεμπόριο 187 αρχαίων αντικειμένων που εντοπίστηκαν το 1994 στο Μπρίντιζι με την εμπλοκή των Ελλήνων μεταφορέων, Αχιλλέα Σακκά και Γιώργου Κλείδωνα. Παράλληλα διαπιστώθηκε ότι η υπόθεση αρχαιοκαπηλίας που αποκαλύφθηκε τον Σεπτέμβριο του 1993 στο ξενοδοχείο «Ελληνικό», ήταν τμήμα του κυκλώματος Σάιμς – Μιχαηλίδη – Σαβόκα.
Σύμφωνα με στοιχεία που είχαν συγκεντρώσει οι διωκτικές αρχές, ο ιταλός έμπορος Νίνο Σαβόκα (γεννήθηκε το 1950 στο Κόμο) που είχε έδρες το Μπολτσάνο της Ιταλίας και το Μόναχο, την περίοδο 1990-1998 ήταν ο άνθρωπος που μάζευε αρχαία από την Ελλάδα για λογαριασμό των Σάιμς και Μιχαηλίδη που κινούσαν τα νήματα από τη βίλα τους στη Σχοινούσα των Κυκλάδων. Ο Σαβόκα συνεργαζόταν με έναν έλληνα παλαιοπώλη ο οποίος λειτουργούσε ως… «σκάουτερ» για τον εντοπισμό πρόθυμων λαθρανασκαφέων σε όλη την Ελλάδα. Ο παλαιοπώλης, που ζούσε στο κέντρο της Αθήνας και είχε μια μεγάλη συλλογή όπλων κειμηλίων, απεβίωσε πριν από μερικά χρόνια σε ηλικία 65 ετών.
Ο γεωργός λαθρανασκαφέας
Πρώτο «δείγμα γραφής» του κυκλώματος ήταν η λαθρεμπορία του αρχαίου μακεδονικού στεφανιού που βρέθηκε από έναν αγρότη σε λαθρανασκαφή στην περιοχή της Αμφίπολης, στις αρχές της δεκαετίας του ’90. Οι κυνηγοί «ταλέντων» της αρχαιοκαπηλίας του Σαβόκα αμέσως εντόπισαν τον αγρότη με το μακεδονικό στεφάνι. Μάλιστα, ο ίδιος ο γεωργός-λαθρανασκαφέας είχε φροντίσει να βγάλει μια φωτογραφία πολαρόιντ στην οποία φορούσε το χρυσό στεφάνι προκειμένου να κατοχυρώσει το αμύθητης αξίας εύρημα.
 |
Χρυσό Μακεδονικό στεφάνι στο Αρχαιολογικό Μουσείο Αμφίπολης Σερρών. : www.mixanitouxronou.gr/archeokapili-tis-amfipolis-thriler-chriso-stefani-pou-vrethike-stin-ameriki/ |
Το στεφάνι προωθήθηκε στο Μόναχο, όπου ο Σαβόκα εκείνη την περίοδο είχε γκαλερί στο κέντρο της πόλης. Τελικά κατέληξε – στα τέλη του 1991 – σε δύο Ελληνες που ζούσαν στο Μόναχο. Τον Φεβρουάριο του 1992, οι δύο Ελληνες και ένας Σέρβος επιχείρησαν να το πωλήσουν σε έλληνα ζωγράφο στο Μόναχο. Ο 50χρονος ζωγράφος, ο οποίος σήμερα ζει στο Μαρούσι και ταξιδεύει συχνά στη Γαλλία, αρνήθηκε τη συναλλαγή.
Το μεγάλο ταξίδι στην Αμερική
Μετά από σύσταση του ζωγράφου οι αρχαιοκάπηλοι απευθύνθηκαν στον αυστριακό αρχαιοπώλη, με έδρα τη Βασιλεία της Ελβετίας, Κριστόφ Λεόν. Μέσω αυτού και του Σάιμς το χρυσό στεφάνι κατέληξε στο Μουσείο Γκετί των ΗΠΑ. Σύμφωνα με τα έγγραφα που βρίσκονται στην ΕΛΑΣ στη συγκεκριμένη συναλλαγή ενεπλάκη και ο Γερμανός ιδιώτης Μαλφρεντ Ντελιτς -με τη χρήση της εταιρείας «Price Tipr GMBH» – o οποίος απεβίωσε δύο χρόνια αργότερα αργότερα. Σύμφωνα με την δικογραφία που σχηματίστηκε μετά ποινική δίωξη της εισαγγελίας της Αθήνας, το στεφάνι αγοράστηκε τον Ιούλιο του 1993 αντι ενός εκατομμύριου 150 χιλιάδων δολαρίων, από το μουσείο Γκετί. Τελικά το ολόχρυσο στεφάνι επαναπατρίστηκε το 2007 με ενέργειες του υπουργείου Πολιτισμού.
Το παραπάνω άρθρο δημοσιεύθηκε τις 28/8/2014 www.mixanitouxronou.gr/archeokapili-tis-amfipolis-thriler-chriso-stefani-pou-vrethike-stin-ameriki/ επιμέλεια: Νίκος Σταθούλης με στοιχεία από Το Βήμα
Δείτε πατώντας στο λίνκ Αμφίπολη: Το «σχέδιο» των αρχαιολόγων για να εισέλθουν στον τρίτο θάλαμο 20 Σεπτεμβρίου 08:472014
 |
| amfipoli-tritos-thalamos.jpg |
Antonis Thomas Vassilakis
19/9/2014 ·
ΜΕ ΔΕΟΣ ΣΤΑ ΑΔΥΤΑ ΤΟΥ ΝΑΟΥ ΤΗΣ ΑΡΤΕΜΙΔΟΣ, ΣΤΟΝ ΛΟΦΟ ΚΑΣΤΑ ΤΗΣ ΑΜΦΙΠΟΛΗΣ ΣΕΡΡΩΝ 41.
Επειδή όποτε ανοίξει το στόμα του κάποιος από τους αρμόδιους, μπερδεύει περισσότερο τα πράγματα , οφείλω και εγώ να πω , πως βλέπω το θέμα του ναού, σύμφωνα με τις ιερογλυφικές επιγραφές που διάβασα στον ναό αυτό, αλλά και σύμφωνα με τις πληροφορίες που μας δίνει το ανάκτορο των Αιγών και οι χρυσές λάρνακες στον τάφο του Φίλιππου Β.
Επειδή η κ. Περιστέρη, έχει βάλλει ένα σενάριο στο μυαλό της, προσπαθεί να προσαρμόσει το θέμα, με το σενάριο αυτό.
Λοιπόν, έχουμε.
Α)Πράγματι ο περίβολος στον λόφο Καστά έχει κατασκευαστεί , μαζί με τον ναό της Αρτέμιδος από τον Δεινοκράτη.
Β)Ο ναός κτίστηκε το 335-334 π.Χ.πριν την αναχώρηση του Αλέξανδρου στην Ασία το 334 π.Χ. και όχι μετά το 324 π.Χ. που λέει η Περιστέρη. Και όχι το αστείο για ρωμαϊκό τάφο.
Γ)Μετά από τον τρίτο θάλαμο , σύμφωνα με τις μετρήσεις του Πολυτεχνείου Πατρών, πρέπει να υπάρχει διάδρομος, ο οποίος οδηγεί στο κέντρο του λόφου, σε αίθουσα τελετουργικών και θυσιών, για την Αρτέμιδα. Ο διάδρομος ίσως έχει καταρρεύσει, όπως και ο θόλος της αίθουσας θυσιών (αιματηρών) στην Αρτέμιδα.
Δ) Αν κάποτε φτάσουν σε αυτήν την κεντρική αίθουσα και βρουν νεκροκεφαλές , αυτές δεν είναι από νεκρούς που έθαψαν, αλλά ανθρωποθυσίες προς την Αρτέμιδα, όπως γινόταν παλαιότερα κατά την λατρεία της θεάς στην Αμφίπολη.
Ε)Όλα τα ευρήματα του ναού , απαντώνται και στις Αίγες.
ΣΤ)Κάθε άποψη, διαφορετική από τα παραπάνω , είναι εκτός πραγματικότητας και από την φαντασία βγαλμένη.
Ζ)Να δείτε τα ευρήματα των Αιγών, βάσει των οποίων έγιναν, όλες οι κατασκευές στον ναό της Αρτέμιδος στην Αμφίπολη.
Η)Ο ναός είναι ασύλητός.
Θ)Ο θόλος του τρίτου θαλάμου, είναι βαμμένος με κόκκινο χρώμα, το οποίο δηλώνει , οτι ο θάλαμος οδηγεί σε τόπο, για λατρεία Μεγάλων μητέρων.
Ι) Ο διάδρομος με βάση το κόκκινο, δείχνει και αυτός οτι οδηγεί σε λατρεία Μεγάλων μητέρων.
Κ)Στον ναό λατρεύονται ως κύριες θεότητες , Η Άρτεμης με τρεις κύριες ιδιότητες της. Ως Ορθεία Αρτέμιδα , ως Αρτέμιδα Λέων και ως Αρτέμιδα σφίγγα. Η Άρτεμις Λέων σαν πολεμική θεά , προστάτευε την επιθετική γραμμή της πολεμικής μηχανής των μακεδόνων και η Άρτεμις - σφίγγα το κυρίως σώμα και την οπισθοφυλακή των Μακεδόνων.
19/9/2014
Αντώνης Βασιλάκης του Θωμά
Αναγνώστης, μεταφραστής, Πελασγικών, μινωικών γραφών και του Δίσκου της Φαιστού στο κρυφό και φανερό κείμενο.
Βλυχιά Κνωσού
Όχι αρχαιολόγος.
(Γράφω όχι αρχαιολόγος, διότι το <<αρχαιολόγος>> καλύπτει μόνο το 1/100 , των γνώσεων που χρειάζονται , για την δουλειά που κάνω εδώ).
 |
| 19/9/2014 |
Διανοεσις - Dianoesis : Είδαμε κάποιες φωτογραφίες στο internet που παρουσίαζαν άγγλους στρατιώτες στην Αμφίπολη το 1916 να ‘τρυπώνουν’ σε έναν τάφο, που η είσοδός του μοιάζει με αυτόν του λόφου Καστά.
Τα στοιχεία για τους άγγλους στρατιώτες, εδώ:
http://en.wikipedia.org/wiki/King%27s_Shropshire_Light_Infantry#mediaviewer/File:Amphipolis_skulls_1916_British_Shropshire_Light_Infantry.jpg
Μετά από προσεκτική παρατήρηση όμως των φωτογραφιών, διαπιστώσαμε ότι αν και μοιάζει, τουλάχιστον εμάς μας φαίνεται ότι δεν είναι ο ίδιος διότι:
• Βάλαμε με κόκκινη και πράσινη καμπύλη τα όρια των τοξοειδών λίθων στις φωτογραφίες του 1916 και τις μεταφέραμε αναλογικά στη σύγχρονη φωτογραφία (η κάτω, η έγχρωμη). Ιδίως η πράσινη, δεν ταιριάζει διότι όπως θα δείτε θα έβρισκε τον πλαϊνό τοίχο.
• Σαν διαστάσεις εισόδου, η κατασκευή των παλαιών φωτογραφιών ταιριάζει περίπου με αυτήν του λόφου Καστά, καθώς μεταφέραμε τον έναν άγγλο στρατιώτη στη σύγχρονη φωτογραφία (κάτω) και είναι σε μέγεθος όντως, ανάλογος με τους σύγχρονους ανθρώπους που δουλεύουν εκεί.
• Επιπλέον, όπως φαίνεται στη σύγχρονη φωτογραφία, ο πλαϊνός τοίχος, ξεκινάει ακριβώς στη μύτη του κίτρινου βέλους, ενώ αν μεταφέρουμε το κίτρινο βέλος στην παλαιά ασπρόμαυρη φωτογραφία (πάνω δεξιά), βλέπουμε ότι το πλαϊνό χώμα (και όχι τοίχος) είναι λίγο πιο πέρα, κανά μισό μέτρο (στην διακεκομμένη κίτρινη γραμμή) και εφόσον στην παλαιά φωτογραφία στο πλάι βλέπουμε χώμα, εάν υπάρχει τοίχος, θα ήταν ακόμα πιο μέσα, δηλαδή κανά μέτρο. Η απόσταση δηλαδή είναι διαφορετική στο σημείο που ξεκινάει ο πλαϊνός τοίχος στο μνημείο Καστά από ότι σε αυτό, της παλαιάς φωτογραφίας.
• Παράλληλα, με γαλάζιο περικλειόμενο τραπέζιο, έχουμε σημειώσει τον κεντρικό λίθο στο τοξοειδές υπέρθυρο των παλαιών φωτογραφιών (ο οποίος προεξέχει λίγο αλλά εμφανώς) , ενώ στη σύγχρονη φωτογραφία με το μνημείο του Καστά, δεν έχουμε καμία τέτοια ένδειξη.
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ: Άγγλοι στρατιώτες το 1916 στην Αμφίπολη έκαναν τα ‘τρωκτικά’ σε τάφο, που η είσοδός του μοιάζει αρκετά με αυτόν του Καστά, αλλά που δεν είναι του Καστά.
Άρα, το στυλ εισόδου με το λοξοειδές υπέρθυρο του τάφου Καστά, δεν είναι μοναδικό και υπάρχει και αλλού στην Αμφίπολη και βέβαια, έστω μερικώς συλημένος, υπάρχει κάπου στην Αμφίπολη και άλλος προφανώς μεγαλειώδης τάφος (αυτός στον οποίο τρυπώνουν οι άγγλοι στρατιώτες.
Μήπως οι αρχαιολογικές υπηρεσίες, πρέπει να αρχίσουν να κοιτάζουν και τους άλλους μικρούς λόφους της περιοχής;
Διότι δεν είναι λίγο, να υπάρχει ΑΛΛΟΣ ΕΝΑΣ τάφος με μέγεθος περίπου παρόμοιο με αυτόν του Καστά, τουλάχιστον όπως μας προϊδεάζει η σύγκριση των ανωτέρω φωτογραφιών με τις εισόδους.
Panos Canellopoulos :
17 Σεπτεμβρίου στις 6:14 μ.μ.
"Ξάφνου θυμήθηκε η ελληνική πολιτεία τον τάφο της Αμφίπολης, όταν το 1916 οι Βρετανοί στρατιώτες που εγκαταστάθηκαν στην περιοχή και άνοιξαν ορύγματα, επιδείκνυαν τα κρανία που έβρισκαν εκεί! (φωτογραφίες από τα βρετανικά στρατιωτικά αρχεία - Amphipolis 1916 and macedonian tombs)."
ΤΟ ΛΕΕΙ Η WIKIPEDIA ME ΦΩΤΟ.
ΔΕΙΤΕ ΚΑΙ ΤΟ ΑΓΓΛΙΚΟ ΛΗΜΜΑ...
http://en.wikipedia.org/wiki/Amphipolis
ΚΑΙ ΤΑ ΠΑΛΗΚΑΡΙΑ ΠΟΥ ΤΟΝ ΒΡΗΚΑΝ....
http://en.wikipedia.org/wiki/King%27s_Shropshire_Light_Infantry
Παρακολουθείστε τη ροή ειδήσεων για τα ευρήματα της Αμφίπολης στο παρακάτω λίνκ του newsbomb
http://www.newsbomb.gr/tags/itemlist/tag/
Δείτε σχετικά στο twitter #Amfipoli_songs
https://twitter.com/hashtag/Amfipoli_songs?src=hash
Τα Καβείρια μυστήρια, Ο Αλέξανδρος, και τα ευρήματα στην Αμφίπολη...
ΤΕΤΆΡΤΗ, 17 ΣΕΠΤΕΜΒΡΊΟΥ 2014
Γράφει ο Βασίλης Χλέτσος
Απλές διαπιστώσεις και ερωτήματα από έναν μη ειδικό, για τα ευρήματα στην Αμφίπολη.
Διαπίστωση πρώτη. Για ακόμη μία φορά στερούμενοι παρόντος, εναποθέτουμε τις ελπίδες μας για "Εθνική ανάταση" στους πεθαμένους…
Διαπίστωση δεύτερη. Αν ο τάφος είχε συληθεί αυτό θα μπορούσε να γίνει υπό την Ρωμαϊκή κατοχή, καθώς το μνημείο για λόγους προστασίας το είχαν γεμίσει με χώμα. Συνεπώς η σύληση προϋπόθετε άνεση χρόνου και κινήσεως, ότι δηλαδή δεν διέθεταν οι Τυμβωρύχοι, παρά μόνο οι Ρωμαίοι κατακτητές.
Διαπίστωση Τρίτη. Αν ο τάφος είχε συληθεί στο σύνολο του, για ποιό λόγο οι τυμβωρύχοι να μπουν στον εξαιρετικά επίπονη διαδικασία να ξαναγεμίσουν με χώμα τον τάφο, δεν είναι λογικό.
Διαπίστωση Τέταρτη. Ο τύμβος της Αμφίπολης είναι κατασκευασμένος στα πρότυπα των Αιγυπτιακών Πυραμίδων, τόσο λόγω μεγέθους, σχήματος όσο και συμβόλων Α. Β. Γ. , αλλά και της σφράγισης του με χώμα. Κάτι που είναι αναμενόμενο. Είναι γνωστό πως ο Αλέξανδρος επισκέφτηκε το ναό του Άμμωνα Δία στην όαση Σίβα (Σίουα) στην Αίγυπτο, όπου ο επικεφαλής των Αιγυπτίων ιερέων τον προσφώνησε «παις Διός», δηλαδή παιδί του Δία.
Εκτοτε ο Αλέξανδρος εμφανίζεται ως κερασφόρος, συμβολίζοντας την επαφή με το Θείο. (Μοτίβο που επαναλαμβάνεται σε πολλούς αρχαίους Θεούς, αλλά και στον Μωυσή).
Το μαντείο του Άμμωνα, μέσω των Ελλήνων της Κυρηναϊκής ήταν από πολύ παλαιά γνωστό στους Έλληνες καθώς πίστευαν ότι από εκεί είχε φθάσει η σχετική τέχνη στο αρχαιότερο μαντείο τους, εκείνο της Δωδώνης. Έχαιρε μεγάλου σεβασμού (ο Αριστοφάνης θεωρούσε το Μαντείο του Άμμωνα ως το δεύτερο σημαντικότερο μετά από εκείνο των Δελφών, ο Πίνδαρος είχε ιδρύσει στη Θήβα ναό του Άμμωνα και οι Αθηναίοι είχαν στείλει επίσημη αντιπροσωπεία κατά τον Πελοποννησιακό Πόλεμο, για να πάρουν χρησμό).
Είχε τεράστια φήμη και κατά καιρούς το είχαν συμβουλευθεί πολλοί Έλληνες ήρωες, μεταξύ των οποίων ο Περσέας, όταν ο Πολυδεύκης τον έστειλε να σκοτώσει τη Γοργόνα και ο Ηρακλής, όταν πήγε στη Λιβύη για να αντιμετωπίσει τον Ανταίο. Ο Φίλιππος επίσης μετά από ένα όνειρο έστειλε τον Χαίρωνα τον Μεγαλοπολίτη στο μαντείο των Δελφών, για να ζητήσει χρησμό και ο Απόλλων απάντησε ότι όφειλε να τιμά και να θυσιάζει στον Άμμωνα περισσότερο απ’ όσο στους άλλους θεούς και ότι θα έχανε το μάτι εκείνο, με το οποίο είχε δει από τη χαραμάδα τον Άμμωνα με μορφή ερπετού να κοιμάται με την Ολυμπιάδα. Ο ίδιος ο Αλέξανδρος είχε ζητήσει κατά τις τελευταίες στιγμές της ζωής του, να ενταφιαστεί στο ναό του Άμμωνος Διός στην Όαση Σίβα.
Ανάγλυφη απεικόνιση του Αλεξάνδρου ως Φαραώ στο Luxor στον ναό του Amenhotep I
Όντως μετά τον θάνατο του Μεγάλου Αλεξάνδρου στις 13 Ιουνίου τού 323 π.Χ. στη Βαβυλώνα η συνέλευση των εταίρων και σωματοφυλάκων (Περδίκκας, Λεοννάτος, Πτολεμαίος, Πείθων, Αριστόνους και Αρριδαίος) υπό τον Περδίκκα αποφάσισε -μεταξύ των άλλων- να αναθέσει στον Αρριδαίο τη μεταφορά της σορού του Μ. Αλεξάνδρου στην Όαση Σίβα (Σίουα), στο ναό του Άμμωνος Διός.
Η μητέρα του Αλέξανδρου Ολυμπιάδα, ήταν ιέρεια στα μυστηριακά όργια των Καβείρων της Σαμοθράκης, έλεγε πως τη νύχτα του γάμου της, είδε όραμα ότι την επισκέφτηκε με μορφή κεραυνού ο Δίας και χάθηκε μέσα στα σπλάχνα της. Με βάση αυτό το γεγονός ισχυριζόταν ότι ο Αλέξανδρος, είναι γνήσιος γιος του Δία. Έφερε μάλιστα από τη Σαμοθράκη ένα εξημερωμένο φίδι, που συχνά το έπαιρνε όταν κοιμόταν στο δωμάτιο της και έλεγε ότι το φίδι αυτό είναι η ενσάρκωση του Άμμωνα Δία.
Ο Φίλιππος ο Β΄ γνώρισε την Ολυμπιάδα όταν όταν αυτός πήγε να μυηθεί και αυτή ήταν ιέρεια στα Μυστήρια της Σαμοθράκης.
Γνωρίζουμε πως στα Καβείρια Μυστήρια στη Λήμνο και στη Μακεδονία λατρευόταν μία τριάδα , ενώ στη Θήβα ένα ζευγάρι αρσενικών θεών, ο Κάβειρος και ο Παις. ¨"Παις Διός", ονόμασε ο Αιγύπτιος ιερέας τον Αλέξανδρο. Τυχαίο: Ίσως...!
Σύμφωνα με τα παραπάνω είναι πολύ πιθανό το ταφικό μνημείο να έχει υπόγειους θαλάμους, συνεπώς μετά το τρίτο θάλαμο, ίσως αποκαλυφθούν σκαλοπάτια, υπόγεια ή υπέργεια. Όσο αφορά τους ενοίκους, είναι εξαιρετικά πιθανό να βρίσκονται εκεί η Ρωξάνη με τον Δημήτριο Δ’ γιο του Αλεξάνδρου, ίσως και η Ολυμπιάδα. Αν αυτό επαληθευθεί, θα ήταν πραγματικά υπέροχο να βρισκόταν επίσης εκεί κενοτάφιο ή ακόμα καλύτερα η σωρός του Μεγάλου Αλέξανδρου…!
Πηγή http://xletsos-basilhs.blogspot.gr/2014/09/blog-post_17.html
Αμφίπολη: «Μόνο ο Μέγας Αλέξανδρος θα άξιζε τέτοιο τάφο»Τρίτη 16 Σεπτεμβρίου 2014 13:58 - Newsbomb Τελευταία ανανέωση: Τρίτη 16 Σεπτεμβρίου 2014 14:16
Κι ενώ όλος ο πλανήτης παρακολουθεί με κομμένη την ανάσα τις εξελίξεις στον Λόφο Καστά, όπου συνεχίζονται με πυρετώδεις ρυθμούς οι τεχνικές εργασίες για την υποστήλωση του τρίτου θαλάμου, όλο και περισσότεροι ιστορικοί και αρχαιολόγοι καταθέτουν την δική τους άποψη για το ποιος τελικά βρίσκεται στον τύμβο.
Τα σενάρια για τον τάφο του Μεγάλου Αλεξάνδρου δεν έχουν αποσυρθεί εντελώς από το τραπέζι, καθώς κάθε ημέρα ακούγεται και μια καινούρια άποψη που θέλει τον μεγάλο Έλληνα στρατηλάτη να βρίσκεται θαμμένος στο μεγαλοπρεπές ταφικό μνημείο της Αμφίπολης.
«Ένα από τα μεγαλύτερα μυστήρια της σύγχρονης αρχαιολογίας αναμένεται να λυθεί τις επόμενες ημέρες και όλα να τα βλέμματα είναι στραμμένα στην τεράστια αυτή κυκλική κατασκευή που βρίσκεται κάτω από ένα αρχαιοελληνικό ανάχωμα», σημειώνει για την Αμφίπολη, ο Αμερικανός καθηγητής κλασικών σπουδών Τζέιμς Ρομ του πανεπιστημίου Bard και συγγραφέας του βιβλίου: Το φάντασμα στο θρόνο: Ο θάνατος του Μ. Αλεξάνδρου και ο πόλεμος για το στέμμα και την αυτοκρατορία».
«Οι είσοδοί του "φρουρούνται" πρώτα από ένα ζευγάρι σφίγγες, στη συνέχεια από στήλες με τη μορφή γυναικών που έχουν υψωμένα τα χέρια τους σε στάση αποτροπής προς τους εισβολείς. Κάτω από αυτά κρύβεται ένα από τα μεγαλύτερα μυστήρια της αρχαιολογίας, το οποίο μπορεί να λυθεί τις επόμενες λίγες ημέρες ή μπορεί να δυσκολέψει τον... ύπνο των ειδικών για δεκαετίες, καθώς η σπουδαία ανακάλυψη στην περιοχή των αρχαίων Μακεδόνων, το έθνος που κάποτε κυβέρνησε ο Μ. Αλέξανδρος, έχει επιτευχθεί», συνεχίζει.
«Η κατασκευή που τώρα κρατά αμείωτο το σασπένς στην Ελλάδα, αλλά και όλον τον κόσμο βρίσκεται στην αρχαία Αμφίπολη, ανατολικά της Θεσσαλονίκης, σε μία περιοχή που κυβερνήθηκε από τον πατέρα του Μ. Αλεξάνδρου, τον Φίλιππο, κατά τον 4ο αιώνα π.Χ. Η Αμφίπολη ήταν βασική ελληνική πόλη και προπύργιο της μακεδονικής αυτοκρατορίας, αλλά σήμερα η περιοχή είναι σχεδόν έρημη. Στα λιβάδια που βόσκουν κοπάδια, κάτω από το λόφο που ονομάζεται Καστά, -και που τώρα φυλάσσονται υπό στρατιωτικό κλοιό- βρίσκεται ένα από τα πιο αινιγματικά ευρήματα που ήρθαν στο φως στην περιοχή του Αιγαίου», προσθέτει ο καθηγητής.
«Σε σχήμα κύκλου και αχανές στο μέγεθος, το κτίριο κάτω από το λόφο έχει ονομαστεί τύμβος λόγω έλλειψης μίας καλύτερης ετικέτας. Τα κυκλικά κτίσματα, αν και σπάνια στην αρχαιότητα, μερικές φορές χρησιμοποιούντο για βασιλικές ταφές, αλλά κανείς άλλος δεν πλησίασε στο μέγεθος και την κλίμακα του συγκεκριμένου: 500 μέτρα περίμετρο και περικυκλωμένος από εξαιρετικά χτισμένο μαρμάρινο τοίχο. Στο κέντρο της κορυφής της οροφής κάποτε στεκόταν ένας λέοντας που αρκετό καιρό πριν μετακινήθηκε από την περιοχή, αλλά παραμένει δείγμα ότι ο τύμβος πιθανώς "φιλοξενεί" έναν σπουδαίο στρατηγό ή βασιλιά. Η χρονολογία του μνημείο, σύμφωνα με αναλύσεις από το λέοντα και την τοιχοποιΐα, προσδιορίζεται στο τελευταίο τέταρτο του 4ου αιώνα πΧ, τις δεκαετίες μετά το θάνατο του Μ. Αλεξάνδρου, το 323πΧ», σημειώνει.
«Μόνο ο Αλέξανδρος θα μπορούσε να άξιζε ένα τόσο μεγαλόπρεπο και ακριβό τόπο ανάπαυσης - βεβαίως είναι γνωστό ότι το λείψανο του στρατηλάτη βρίσκεται σε άλλη περιοχή αφού εκλάπη από τον Πτολεμαίο, τον μακεδόνα βασιλιά της Αιγύπτου, και ενταφιάστηκαν στην Αλεξάνδρεια. Αλλά αν αληθεύει ο θρύλος ότι ο Πτολεμαίος αντικατέστησε του Μ.Αλεξάνδρου με ένα άλλο, το σπουδαιότερο λείψανο όλου του κόσμου, μπορεί να ληφθεί υπόψη. Επίσης, τα λείψανα του πατέρα και του γιου του Αλέξανδρου, πιστεύεται ευρέως ότι είναι οι ένοικοι των δύο τύμβων που ανακαλύφθηκαν κατά τη δεκαετία του 1970 στη Βεργίνα, την περιοχή που κάποτε ήταν η βασιλική πρωτεύουσα», υπογραμμίζει το άρθρο.
«Ωστόσο, αυτά βρίσκονται ακόμη στο επίκεντρο συζητήσεων, ένας γρίφος ο οποίος προσθέτει ακόμη μεγαλύτερο σασπένς γύρω από την Αμφίπολη. Το γεγονός ότι στους τάφους της Βεργίνας δεν έχουν βρεθεί επιγραφές είναι επίσης ένα περίπλοκο -και ίσως αμφιλεγόμενο- σύνολο στοιχείων που πρέπει να αναλυθούν προτού εξαχθούν συμπεράσματα. Η Αμφίπολη, ακόμη και αν το περιεχόμενό της δεν έχει αποτελέσει αντικείμενο σύλησης, τότε ενδέχεται να αποκαλύψει ένα ή περισσότερα σώματα που δεν θα είναι εύκολο να ταυτοποιηθούν. Το θέμα θα περιπλακεί ακόμη περισσότερο, αν -όπως κάποιοι εκτιμούν- τελικά έχει ταφεί ο γιος του Αλέξανδρου, που σκοτώθηκε στην Αμφίπολη περίπου στο 308 πΧ. Κάτι τέτοιο θα ρίξει την αμφιλεγόμενη ανάλυση των τάφων της Βεργίνας σε πλήρη αποδιοργάνωση», καταλήγει ο καθηγητής.
Μεγαλύτερος και από το Stonehenge o Τύμβος
Το μέγεθος του τύμβου και τα εκπληκτικά μέχρι τώρα ευρήματα τον κατατάσσουν στα μεγαλύτερα ταφικά μνημεία του κόσμου
Το μέγεθος του μνημείου, η εμφανής τάση του «ιδιοκτήτη» να επιδείξει τον πλούτο και την ισχύ του, τα από κάθε άποψη εκπληκτικά ευρήματα, αλλά και η ένταση των συζητήσεων που πυροδοτεί διαρκώς είναι τα στοιχεία που καθιστούν την ανασκαφή στον λόφο Καστά κυριολεκτικά μοναδική και άνευ προηγουμένου. Ακόμη και σε διεθνές επίπεδο.
Πολλοί έσπευσαν να πάρουν ακόμα και τη μεζούρα. Το μνημείο στον λόφο Καστά της Αμφίπολης είναι σχεδόν διπλάσιο και από το Stonehenge, οι διαστάσεις του θυμίζουν μνημεία της Αιγύπτου ή ακόμη και αρχαίους ναούς, αν μιλήσει κανείς για τα δεδομένα μνημείων στην ελληνική χερσόνησο.
Υπάρχει κι άλλη πόρτα στον τρίτο θάλαμο;
Τα προβλήματα στη θολωτή στέγη οι ειδικοί τα αποδίδουν στην έντονη καταπόνηση που προκάλεσαν οι μεγάλου ύψους επιχώσεις που σχηματίζουν τον τύμβο.Τίποτα, λοιπόν, δεν μπορεί να προχωρήσει με ασφάλεια αν δεν ληφθούν τα αναγκαία μέτρα προστασίας για την αντιστήριξη-υποστύλωση του θαλάμου.
Το ερώτημα αν βρέθηκε πόρτα στον τρίτο θάλαμο έμεινε αναπάντητο. «Μπορεί να καταστράφηκε ή μπορεί να μην είχε» απαντούν αρχαιολόγοι, ενώ στην παρατήρηση των γεωλόγων της ομάδας ότι τα αμμώδη φυσικά ιζήματα που περιέχουν απολιθώματα από όστρακα μαρτυρούν «ότι η επίχωση παραμένει αδιατάρακτη», άλλοι επιστήμονες επιμένουν πως: «πρέπει να χρονολογηθούν» και ότι «η διαδικασία χρονολόγησης μπορεί να είναι μεγαλύτερη της ανασκαφής». Για το ίδιο το μνημείο, στις φωνές που αμφισβητούν τη χρονολόγησή του, η ομάδα της κ. Περιστέρη εμμένει στην άποψη ότι «δεν χρονολογείται σε καμία περίπτωση μετά το 300 π.Χ.».
Η ίδια η ανασκαφέας σε επιστολή τηςαπάντηση στον Σύλλογο Ελλήνων Αρχαιολόγων, ζητεί: «Ως συνάδελφος αρχαιολόγος και υπεύθυνη ανασκαφέας, πρι ν προβεί τ ε σε ανακοινώσεις που αφορούν την ανασκαφική μου έρευνα στην παραπάνω θέση, να φροντίζετε να επικοινωνείτε προηγουμένως μαζί μου έτσι ώστε να έχετε τη σωστή εικόνα της ανασκαφής».
Πηγή φωτογραφίας : theamphipolistomb.com
Read more: http://www.newsbomb.gr/politismos/story/495519/amfipoli-mono-o-megas-alexandros-tha-axize-tetoio-tafo#ixzz3DUQebbpl
Αμφίπολη: Το μυστήριο του τάφου
Αποκαλύφθηκε το σχέδιο του τάφου της Αμφίπολης
ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ 17:07 9/9/2014
Στη δημοσιότητα έδωσε σήμερα το υπουργείο Πολιτισμού την πρώτη αξονομετρική σχεδιαστική αναπαράσταση του ταφικού μνημείου της Αμφίπολης (φωτό), από τον αρχιτέκτονα κ. Μ. Λεφαντζή με τους δύο διαφραγματικούς τοίχους επί των οποίων φέρονται, στον μεν πρώτο οι Σφίγγες, στο δε δεύτερο οι Καρυάτιδες.
Όπως ενημερώνει σε σχετική ανακοίνωσή του το υπουργείο, οι εργασίες συντήρησης και στερέωσης τους συνεχίζονται.
Την ίδια ώρα, η ανακάλυψη των δυο Καρυάτιδων στο ταφικό μνημείο της Αμφίπολης «θαμπώνει» ολόκληρο τον κόσμο, με τους επιστήμονες πάντως να εκτιμούν πως θα εντοπιστούν στα επόμενα βήματα της ανασκαφής και άλλα εντυπωσιακά ευρήματα. Την ίδια ώρα ο περιφερειάρχης Κεντρικής Μακεδονίας ενημέρωσε πως έχουμε μπει ήδη στην τελική ευθεία για τις επίσημες ανακοινώσεις.
Κοντά στην κύρια ταφική αίθουσα οι αρχαιολόγοι
Αυτή την στιγμή, η ανασκαφή έχει προχωρήσει στον δεύτερο χώρο του τάφου και απομένει να διερευνηθεί ο τρίτος που ίσως αποτελεί την κύρια ταφική αίθουσα. Σήμερα μάλιστα η κ. Περιστέρη και η ομάδα της, όπως προκύπτει και από την ανακοίνωση του υπουργείου, αφαιρούν χώματα και άμμο που βρίσκονται ανάμεσα στον δεύτερο τοίχο των Καρυάτιδων και συγχρόνως υποστυλώνουν το μνημείο χωρίς να αποκλείονται και νέα ευρήματα όσο «κατεβαίνει» η στάθμη του χώματος.
"Σε λίγες μέρες οι επίσημες ανακοινώσεις..."
Εν τω μεταξύ, ο περιφερειάρχης Κεντρικής Μακεδονίας, Απόστολος Τζιτζικώστας ενημέρωσε σήμερα πως ξεκίνησε η διαδικασία φωταγώγησης του αρχαιολογικού μνημείου για λόγους ασφαλείας και διευκρίνισε πως σε λίγες μέρες θα υπάρχουν οι επίσημες ανακοινώσεις για την Αμφίπολη.
"Νομίζω ότι είμαστε σε πάρα πολύ καλό δρόμο. Η ανασκαφική δραστηριότητα συνεχίζεται και σε λίγες μέρες θα έχουμε και τις επίσημες ανακοινώσεις από την αρχαιολογική υπηρεσία", δήλωσε ο περιφερειάρχης.
Επιπλέον ευχαρίστησε τον υπουργό Δημόσιας Τάξης Βασίλη Κικίλια γιατί δυο μέρες από όταν του ζήτησε αύξηση των μέτρων ασφαλείας στο χώρο της ανασκαφής διπλασιάστηκε η αστυνομική δύναμη που έχει αναλάβει τη φρούρηση.
Εντυπωσιασμένος και ο Α. Σαμαράς
Την σκηνή όπου ο Αντώνης Σαμαράς αντικρίζει την φωτογραφία με τις Καρυάτιδες που έφεραν στο φως οι αρχαιολόγοι στην Αμφίπολη, μεταφέρει ο «Βηματοδότης». Μόλις είδε στο iPad του τη φωτογραφία με τις δύο Καρυάτιδες που ανακαλύφθηκαν στην Αμφίπολη, ο πρωθυπουργός έβγαλε ένα επιφώνημα χαράς λέγοντας προς τους συνεπιβάτες του, «Παιδιά, κοιτάξτε ένα πράγμα που βρέθηκε πριν από λίγο στην Αμφίπολη. Εκπληκτικής ομορφιάς». «Όλα αυτά την ώρα που απογειωνόταν με το Gulfstream από την Ουαλία, όπου από την χωρά του παρ΄ ολίγον να απογειωθεί... όρθιος. Μόλις και πρόλαβε να καθίσει στο κάθισμά του αλλά δεν πρόλαβε να δεθεί με τη ζώνη του. Το αεροσκάφος στο μεταξύ απογειωνόταν….»
«Θα βρεθούν και άλλα γλυπτά στην κύρια είσοδο του τάφου»
Πρόκειται για μνημείο μοναδικό από όποια πλευρά και αν το κοιτάξεις, στο οποίο εμφανίζεται ένα σύνθετο πρόγραμμα γλυπτικού διακόσμου», αναφέρει μιλώντας στην εφημερίδα «Ελεύθερος Τύπος» ο καθηγητής Κλασσικής Αρχαιολογίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, Πάνος Βαλαβάνης.
Ο ίδιος εικάζει πως «γλυπτά θα εντοπιστούν και στην κύρια, τρίτη είσοδο του τάφου». Και επισημαίνει πως είναι η πρώτη φορά που εντοπίζονται Καρυάτιδες σε μακεδονικό τάφο και αυτό αποτελεί μοναδικότητα - που δεν είναι μόνη – για το ταφικό μνημείο που ανασκάπτεται στο λόφο Καστά της Αμφίπολης. «Πρόκειται για μνημείο μοναδικό ως προς το μέγεθός του, τη μορφή του, το γλυπτό του διάκοσμο. Οι μακεδονικοί τάφοι είναι γνωστοί για τον τοιχογραφικό τους διάκοσμο. Αυτός είναι ο πρώτος με τόσο ευρύ γλυπτικό διάκοσμο», επισημαίνει ο κ. Βαλαβάνης.
Τι αποκαλύπτει ο διάκοσμος του τάφου
Σύμφωνα με τον καθηγητή αρχαιολογίας, «κάθε γλυπτική ενέχει συμβολισμούς από το λιοντάρι στην κορυφή του λόφου που ήταν το επιτύμβιο μνημείο, το σήμα που έδειχνε από μακριά ότι εκεί είναι θαμμένος ένας σπουδαίος νεκρός, μέχρι τις Σφίγγες στην είσοδο του τάφου, που συμβολίζουν την αποτροπή της σύλησης, και τις Καρυάτιδες στη δεύτερη είσοδο οι οποίες συγκρατούν το μνημείο και αποτρέπουν την κατάρρευσή του είτε από σεισμό είτε από ανθρώπινη ενέργεια».
«Οι Καρυάτιδες δεν ήταν αποτρεπτικές…»
Πάντως ο κ. Βαλαβάνης μιλώντας στον «Ελεύθερο Τύπο» εκτιμά ότι οι Καρυάτιδες δεν είχαν αποτρεπτικό ρόλο. «Πιστεύω ότι είχαν τα χέρια τους τεντωμένα αλλά σε γωνία 90ο προς τα πάνω στηρίζοντας το επιστήλιο του τάφου. Δεν ήτανε δηλαδή αποτρεπτικές. Αυτόν τον συμβολισμό τον έχουνε οι Σφίγγες. Οι Καρυάτιδες συμβολίζουν τη στήριξη του ταφικού συγκροτήματος».
Σύμφωνα με τον καθηγητή, «η ταύτισή του θα είναι δύσκολη καθώς στους μακεδονικούς τάφους –πλην μιας περίπτωσης στο ταφικό μνημείο του Λύσωνος και του Καλλικλέους – δεν έχουν εντοπιστεί επιγραφές».
Ο τάφος έφερε Internet και δρόμους στην Αμφίπολη
Και ενώ τα βλέμματα όλου του κόσμου είναι στραμμένα προς την Αμφίπολη, ένας εργολάβος βρέθηκε στην Αμφίπολη την περασμένη εβδομάδα, προκειμένου να τοποθετήσει οπτικές ίνες για να μπορεί να συνδεθεί το χωριό με… ίντερνετ.
Όπως αναφέρει το portal «Serreslife», η μελέτη έγινε, οι εργασίες προχώρησαν και αναμένεται να ολοκληρωθούν προσεχώς αφού, όπως λένε οι κάτοικοι, απομένει ο ΟΤΕ να πραγματοποιήσει τη σύνδεση. Η Μεσολακκιά και το Φαράγγι είναι σήμερα τα μόνα χωριά της Αμφίπολης, οι κάτοικοι των οποίων δεν μπορούν να συνδεθούν με τον… έξω κόσμο διαδικτυακά. Αιρετοί και κάτοικοι άλλωστε θεωρούν πως οι ανασκαφικές εργασίες αναμένεται να φέρουν την ανάπτυξη στην περιοχή τους.
Όπως αναφέρει το δημοσίευμα, στον χώρο της περίφραξης του τάφου προστέθηκε κάδος σκουπιδιών και χημικές τουαλέτες, ενώ θα κατασκευαστούν στέγαστρα για τους δημοσιογράφους.
Υπάρχουν επίσης σκέψεις για την κατασκευή δρόμου ο οποίος θα ξεκινά μέσα από το χωριό, από εκεί που βρίσκεται το δημοτικό καφενείο της Μεσολακκιάς και θα οδηγεί στο λόφο Καστά. Στο μεταξύ από τις αρχές της εβδομάδας στην περιοχή πραγματοποιούνται έργα υδροδότησης του λόφου.
Στον ιστότοπο μάλιστα αναφέρονται και πληροφορίες που αναφέρουν ότι οι πρώτοι εργολάβοι έχουν επισπεύσει τις διαδικασίες αδειοδότησης για την ανέγερση ξενοδοχείων, ενώ δεν είναι λίγοι και εκείνοι που επιθυμούν να αγοράσουν κάποιο χωράφι ή κάποιο σπίτι στη Μεσολακκιά.
Πηγή:www.capital.gr
Όλα τα άρθρα για την Αμφίπολη στο Capital.gr
Ευρήματα Αμφίπολης: Το Λιοντάρι παραπέμπει στον στρατηγό του Μεγάλου Αλεξάνδρου Νέαρχο
Με την αποκάλυψη των δύο Καρυάτιδων να θαμπώνει τον κόσμο και να φέρνει την Αμφίπολη ακόμα και πρώτο θέμα σε διεθνή μέσα ενημέρωσης, τα σενάρια για τον νεκρό δίνουν και παίρνουν.
"Πρόκειται για μνημείο μοναδικό από όποια πλευρά και αν το κοιτάξεις, στο οποίο εμφανίζεται ένα σύνθετο πρόγραμμα γλυπτικού διακόσμου", αναφέρει μιλώντας στην εφημερίδα Ελεύθερος Τύπος ο καθηγητής Κλασσικής Αρχαιολογίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, Πάνος Βαλαβάνης.
Εικάζει μάλιστα πως "γλυπτά θα εντοπιστούν και στην κύρια, τρίτη είσοδο του τάφου". Και επισημαίνει πως είναι η πρώτη φορά που εντοπίζονται Καρυάτιδες σε μακεδονικό τάφο και αυτό αποτελεί μοναδικότητα - που δεν είναι μόνη - για το ταφικό μνημείο που ανασκάπτεται στο λόφο Καστά της Αμφίπολης.
"Πρόκειται για μνημείο μοναδικό ως προς το μέγεθός του, τη μορφή του, το γλυπτό του διάκοσμο. Οι μακεδονικοί τάφοι είναι γνωστοί για τον τοιχογραφικό τους διάκοσμο. Αυτός είναι ο πρώτος με τόσο ευρύ γλυπτικό διάκοσμο", επισημαίνει.
"Φαίνεται ότι έχουμε ένα σύνθετο πρόγραμμα γλυπτικού διακόσμου σε όλο το ταφικό οικοδόμημα" σημειώνει, εκτιμώντας παράλληλα πως οι Καρυάτιδες δεν είχαν αποτρεπτικό ρόλο. "Πιστεύω ότι είχαν τα χέρια τους τεντωμένα αλλά σε γωνία 90ο προς τα πάνω στηρίζοντας το επιστήλιο του τάφου. Δεν ήτανε δηλαδή αποτρεπτικές. Αυτόν τον συμβολισμό τον έχουνε οι Σφίγγες. Οι Καρυάτιδες συμβολίζουν τη στήριξη του ταφικού συγκροτήματος".
Η ποιότητα των ευρημάτων δείχνει πως ο "ένοικος" του τάφου δεν ήταν μόνο επιφανής, αλλά διέθετε και τεράστια περιουσία.
"Σαφώς ο τάφος μας δείχνει κάτι ιδιαίτερο ως προς την ταυτότητα του νεκρού", τονίζει, σημειώνοντας πως η ταύτισή του θα είναι δύσκολη καθώς στους μακεδονικούς τάφους -πλην μιας περίπτωσης στο ταφικό μνημείο του Λύσωνος και του Καλλικλέους- δεν έχουν εντοπιστεί επιγραφές.
Από την πλευρά του ο ομότιμος καθηγητής Κλασικής Αρχαιολογίας και ακαδημαϊκός Μιχάλης Τιβέριος, μιλώντας στο Έθνος αναφέρει και αυτός με τη σειρά του ότι ο τάφος κρύβει ένα σημαντικό πρόσωπο.
Επαναλαμβάνει ότι είναι απίθανο ο «ένοικος» του τάφου να είναι ο Μέγας Αλέξανδρος, εκτιμά ότι δεν θα μπορούσε να φιλοξενεί τη Ρωξάνη και τον γιο της Αλέξανδρο, ενώ σύμφωνα με τον ίδιο η τοποθέτηση του Λέοντα στην κορυφή του Τύμβου παραπέμπει μάλλον σε κάποιο στρατηγό.
"Η εμβληματική παρουσία του Λέοντα της Αμφίπολης δείχνει προς την κατεύθυνση κάποιου σημαντικού στρατηγού της εποχής, καθώς ο Λέων εκείνη την εποχή αποτελούσε σύμβολο της πολεμικής αρετής", τονίζει, ενώ μεταξύ των ονομάτων που έχουν ακουστεί τελευταία για τους πιθανούς "ενοίκους" ο κ. Τιβέριος ξεχωρίζει αυτό του Νέαρχου.
Διαβάστε επίσης και τα σχετικά άρθρα καθώς και τα βίντεο πατώντας τα κάτωθι λινκς :
«Πύρινο» άρθρο της κόρης του αρχαιολόγου Λαζαρίδη που ξεκίνησε τις ανασκαφές στην Αμφίπολη: Η κυβέρνηση έχει πάθει εθνικιστική παράκρουση
Eνα σημαντικό ταξίδι στο χρόνο: Oταν το 1956 ξεκινούσαν οι ανασκαφές στην Αμφίπολη [εικόνες]
Βασιλικά σύμβολα οι ανάγλυφοι ρόδακες στον τάφο της Αμφίπολης: Οδηγούν σε μέλος της μακεδονικής δυναστείας
Με τίτλο ΔΕΟΣ ΣΤΗΝ ΑΜΦΙΠΟΛΗ αριθμεί τα όσα βλέπει, διαβάζει κι ακούει ο Antonis Thomas Vassilakis ... διαβάστε τις τελευταίες του επισημάνσεις και αναζητήστε τον για παραπάνω στο fb
Antonis Thomas Vassilakis
9/9/14 ·
Antonis Thomas Vassilakis
8/9/2014 ·
ΔΕΟΣ ΣΤΗΝ ΑΜΦΙΠΟΛΗ 22
Δεν εμποδίζουν την είσοδο στον ναό της Αρτέμιδος και της Ρέας οι δυο <<καρυάτιδες>> , Άρτεμις – κόρη και η Ρέα. Όπως λένε οι ανεγκέφαλες τους υπουργείου πολιτισμού και της αρχαιολογίας της πλάκας. Δείχνουν τον δρόμο προς τον ναό όπου θα γίνει θυσία προς την Αρτέμιδα. Εχομε αναφέρει ότι στον προθάλαμο αριστερά πάνω υπάρχει επιγραφή για ναό της Αρτέμιδος και της Ρέας, αναφέρει δε ότι ο δρόμος οδηγεί εκεί που θα γίνει θυσία στην Αρτέμιδα. Το ίδιο δείχνουν και οι <<καρυάτιδες >> κόρη-Αρτέμιδα κα Ρέα.
Και να κάνω ένα ακαδημαϊκό μαθηματακι σε αυτούς που παριστάνουν τους αρχαιολόγους αλλά και στις αγράμματες του υπουργείου πολιτισμού. Πρώτον να διαβάζετε τι γράφω εδώ στο φ/β, πριν ανοίξετε το στόμα σας (χαχαχαχα). Δεύτερον τα χρώματα εδώ δεν είναι βασιλικά. Το κόκκινο (πορφυρουν) αφορά , λατρεία των Μεγάλων μητέρων, το μπλε των κορών στον κάτω κόσμο και το κίτρινο την άγρια φύση, την πανίδα και την χλωρίδα όπου λατρεύονται οι θεές ως πότνιες θηρών,
Για το πορφυρουν το γραφουν οι σφραγιδόλιθοι.
Ξαναλέω. Δεν παίζω.
8/9/2014
Αντώνης Βασιλάκης του Θωμά
Αναγνώστης, μεταφραστής, Πελασγικών, μινωικών γραφών και του Δίσκου της Φαιστού στο κρυφό και φανερό κείμενο.
Βλυχιά Κνωσού
Όχι αρχαιολόγος.
(Γράφω όχι αρχαιολόγος, διότι το <<αρχαιολόγος>> καλύπτει μόνο το 1/100 , των γνώσεων που χρειάζονται , για την δουλειά που κάνω εδώ.
Δείτε επίσης σχετικά facebook.com/hashtag
https://www.facebook.com/hashtag/%CE%B1%CE%BC%CF%86%CE%AF%CF%80%CE%BF%CE%BB%CE%B7
Το αίνιγμα της Αμφίπολης πλησιάζει στη λύση του
ΚΗ΄ Εφορεία Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων
Περιγραφή - Αρμοδιότητες
Η ΚΗ΄ Εφορεία Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων είναι Περιφερειακή Υπηρεσία του Υπουργείου Πολιτισμού, σε επίπεδο Διεύθυνσης, έχει έδρα τις Σέρρες και αρμοδιότητα που εκτείνεται στο Νομό Σερρών.
Η αρμοδιότητα της Εφορείας ανάγεται σε όλα τα θέματα σχετικά με τη διατήρηση, προστασία και τη φύλαξη των αρχαιοτήτων, την επιστημονική έρευνα, την αποκάλυψη, τη διατήρηση, τη συντήρηση, την ανάδειξη των αρχαιοτήτων, και την έκθεσή τους στα Μουσεία, τη μελέτη, τον προγραμματισμό, τη διαχείριση και την εκτέλεση οιουδήποτε αρχαιολογικού έργου συντήρησης, επισκευής, αποκατάστασης, αναστήλωσης, ανάδειξης και διαμόρφωσης των μνημείων και αρχαιολογικών χώρων, καθώς και του φυσικού ή μη περιβάλλοντός τους, την εκτέλεση όλων των ανωτέρω έργων με αυτεπιστασία και απολογιστικά, την επιστημονική μελέτη και δημοσίευση των αρχαιοτήτων, τη διαχείριση των μνημείων των αρχαιολογικών χώρων, των Μουσείων και των Συλλογών, στον χώρο ευθύνης της, που ανήκουν στο κράτος, καθώς και με την εν γένει μέριμνα εφαρμογής της ισχύουσας νομοθεσίας περί προστασίας των αρχαιοτήτων.
Το προσωπικό της μετέχει στο έργο αυτό, καθώς και στη διεξαγωγή συστηματικών και σωστικών ανασκαφών ή άλλων αρχαιολογικών έργων και ερευνών, στη μελέτη και διοργάνωση των μονίμων και περιοδικών εκθέσεων, στη διαμόρφωση ανάπτυξης και λειτουργίας των αρχαιολογικών χώρων, στην οργάνωση, προβολή και λειτουργία των μουσείων, ανάλογα με τις υπηρεσιακές ανάγκες και ανεξάρτητα από την κατανομή τους στα επιμέρους τμήματα.
Προϊστάμενος:
Περιστέρη Αικατερίνη
Email: aperisteri@culture.gr
Προσωπικό της Υπηρεσίας:
Προσωπικό Υπηρεσίας
Υπάγεται: Γενική Διεύθυνση Αρχαιοτήτων και Πολιτιστικής Κληρονομιάς
Υπαγόμενα Τμήματα Υπηρεσίας:
Τμήμα Αρχαιολογικών Χώρων, Μνημείων και Αρχαιογνωστικής Έρευνας
Τμήμα Μουσείων, Εκθέσεων και Εκπαιδευτικών Προγραμμάτων
Τμήμα Τεκμηρίωσης, Καταγραφής και Δημοσίευσης Αρχαίων
Τμήμα Συντήρησης
Τμήμα Αρχαιολογικών Έργων και Συντήρησης Κτιριακών Εγκαταστάσεων
Τμήμα Διοικητικής και Οικονομικής Υποστήριξης
Γραφείο Φύλαξης – Πληροφόρησης
Στοιχεία Επικοινωνίας:
Διεύθυνση: Γρηγορίου Ρακιτζή 10-12, 621 21 Σέρρες
Τηλέφωνο: +30 23210 21084
Φαξ: +30 23210 64015
Email: khepka@culture.gr
Δείτε ακόμη...
Δραστηριότητα της Υπηρεσίας
Aρχαιολογικοί χώροι αρμοδιότητας της Υπηρεσίας
Αμφίπολις
Μουσεία αρμοδιότητας της Υπηρεσίας
Αρχαιολογικό Μουσείο Αμφιπόλεως
Επιστροφή στο...
Οργανόγραμμα του ΥΠ.ΠΟ.
http://www.newsbomb.gr/tags/itemlist/tag/
Δείτε σχετικά στο twitter #Amfipoli_songs
https://twitter.com/hashtag/Amfipoli_songs?src=hash
Τα Καβείρια μυστήρια, Ο Αλέξανδρος, και τα ευρήματα στην Αμφίπολη...
ΤΕΤΆΡΤΗ, 17 ΣΕΠΤΕΜΒΡΊΟΥ 2014
Γράφει ο Βασίλης Χλέτσος
Απλές διαπιστώσεις και ερωτήματα από έναν μη ειδικό, για τα ευρήματα στην Αμφίπολη.
Διαπίστωση πρώτη. Για ακόμη μία φορά στερούμενοι παρόντος, εναποθέτουμε τις ελπίδες μας για "Εθνική ανάταση" στους πεθαμένους…
Διαπίστωση δεύτερη. Αν ο τάφος είχε συληθεί αυτό θα μπορούσε να γίνει υπό την Ρωμαϊκή κατοχή, καθώς το μνημείο για λόγους προστασίας το είχαν γεμίσει με χώμα. Συνεπώς η σύληση προϋπόθετε άνεση χρόνου και κινήσεως, ότι δηλαδή δεν διέθεταν οι Τυμβωρύχοι, παρά μόνο οι Ρωμαίοι κατακτητές.
Διαπίστωση Τρίτη. Αν ο τάφος είχε συληθεί στο σύνολο του, για ποιό λόγο οι τυμβωρύχοι να μπουν στον εξαιρετικά επίπονη διαδικασία να ξαναγεμίσουν με χώμα τον τάφο, δεν είναι λογικό.
Διαπίστωση Τέταρτη. Ο τύμβος της Αμφίπολης είναι κατασκευασμένος στα πρότυπα των Αιγυπτιακών Πυραμίδων, τόσο λόγω μεγέθους, σχήματος όσο και συμβόλων Α. Β. Γ. , αλλά και της σφράγισης του με χώμα. Κάτι που είναι αναμενόμενο. Είναι γνωστό πως ο Αλέξανδρος επισκέφτηκε το ναό του Άμμωνα Δία στην όαση Σίβα (Σίουα) στην Αίγυπτο, όπου ο επικεφαλής των Αιγυπτίων ιερέων τον προσφώνησε «παις Διός», δηλαδή παιδί του Δία.
Εκτοτε ο Αλέξανδρος εμφανίζεται ως κερασφόρος, συμβολίζοντας την επαφή με το Θείο. (Μοτίβο που επαναλαμβάνεται σε πολλούς αρχαίους Θεούς, αλλά και στον Μωυσή).
Το μαντείο του Άμμωνα, μέσω των Ελλήνων της Κυρηναϊκής ήταν από πολύ παλαιά γνωστό στους Έλληνες καθώς πίστευαν ότι από εκεί είχε φθάσει η σχετική τέχνη στο αρχαιότερο μαντείο τους, εκείνο της Δωδώνης. Έχαιρε μεγάλου σεβασμού (ο Αριστοφάνης θεωρούσε το Μαντείο του Άμμωνα ως το δεύτερο σημαντικότερο μετά από εκείνο των Δελφών, ο Πίνδαρος είχε ιδρύσει στη Θήβα ναό του Άμμωνα και οι Αθηναίοι είχαν στείλει επίσημη αντιπροσωπεία κατά τον Πελοποννησιακό Πόλεμο, για να πάρουν χρησμό).
Είχε τεράστια φήμη και κατά καιρούς το είχαν συμβουλευθεί πολλοί Έλληνες ήρωες, μεταξύ των οποίων ο Περσέας, όταν ο Πολυδεύκης τον έστειλε να σκοτώσει τη Γοργόνα και ο Ηρακλής, όταν πήγε στη Λιβύη για να αντιμετωπίσει τον Ανταίο. Ο Φίλιππος επίσης μετά από ένα όνειρο έστειλε τον Χαίρωνα τον Μεγαλοπολίτη στο μαντείο των Δελφών, για να ζητήσει χρησμό και ο Απόλλων απάντησε ότι όφειλε να τιμά και να θυσιάζει στον Άμμωνα περισσότερο απ’ όσο στους άλλους θεούς και ότι θα έχανε το μάτι εκείνο, με το οποίο είχε δει από τη χαραμάδα τον Άμμωνα με μορφή ερπετού να κοιμάται με την Ολυμπιάδα. Ο ίδιος ο Αλέξανδρος είχε ζητήσει κατά τις τελευταίες στιγμές της ζωής του, να ενταφιαστεί στο ναό του Άμμωνος Διός στην Όαση Σίβα.
Ανάγλυφη απεικόνιση του Αλεξάνδρου ως Φαραώ στο Luxor στον ναό του Amenhotep I
Όντως μετά τον θάνατο του Μεγάλου Αλεξάνδρου στις 13 Ιουνίου τού 323 π.Χ. στη Βαβυλώνα η συνέλευση των εταίρων και σωματοφυλάκων (Περδίκκας, Λεοννάτος, Πτολεμαίος, Πείθων, Αριστόνους και Αρριδαίος) υπό τον Περδίκκα αποφάσισε -μεταξύ των άλλων- να αναθέσει στον Αρριδαίο τη μεταφορά της σορού του Μ. Αλεξάνδρου στην Όαση Σίβα (Σίουα), στο ναό του Άμμωνος Διός.
Η μητέρα του Αλέξανδρου Ολυμπιάδα, ήταν ιέρεια στα μυστηριακά όργια των Καβείρων της Σαμοθράκης, έλεγε πως τη νύχτα του γάμου της, είδε όραμα ότι την επισκέφτηκε με μορφή κεραυνού ο Δίας και χάθηκε μέσα στα σπλάχνα της. Με βάση αυτό το γεγονός ισχυριζόταν ότι ο Αλέξανδρος, είναι γνήσιος γιος του Δία. Έφερε μάλιστα από τη Σαμοθράκη ένα εξημερωμένο φίδι, που συχνά το έπαιρνε όταν κοιμόταν στο δωμάτιο της και έλεγε ότι το φίδι αυτό είναι η ενσάρκωση του Άμμωνα Δία.
Ο Φίλιππος ο Β΄ γνώρισε την Ολυμπιάδα όταν όταν αυτός πήγε να μυηθεί και αυτή ήταν ιέρεια στα Μυστήρια της Σαμοθράκης.
Γνωρίζουμε πως στα Καβείρια Μυστήρια στη Λήμνο και στη Μακεδονία λατρευόταν μία τριάδα , ενώ στη Θήβα ένα ζευγάρι αρσενικών θεών, ο Κάβειρος και ο Παις. ¨"Παις Διός", ονόμασε ο Αιγύπτιος ιερέας τον Αλέξανδρο. Τυχαίο: Ίσως...!
Σύμφωνα με τα παραπάνω είναι πολύ πιθανό το ταφικό μνημείο να έχει υπόγειους θαλάμους, συνεπώς μετά το τρίτο θάλαμο, ίσως αποκαλυφθούν σκαλοπάτια, υπόγεια ή υπέργεια. Όσο αφορά τους ενοίκους, είναι εξαιρετικά πιθανό να βρίσκονται εκεί η Ρωξάνη με τον Δημήτριο Δ’ γιο του Αλεξάνδρου, ίσως και η Ολυμπιάδα. Αν αυτό επαληθευθεί, θα ήταν πραγματικά υπέροχο να βρισκόταν επίσης εκεί κενοτάφιο ή ακόμα καλύτερα η σωρός του Μεγάλου Αλέξανδρου…!
Πηγή http://xletsos-basilhs.blogspot.gr/2014/09/blog-post_17.html
Αμφίπολη: «Μόνο ο Μέγας Αλέξανδρος θα άξιζε τέτοιο τάφο»Τρίτη 16 Σεπτεμβρίου 2014 13:58 - Newsbomb Τελευταία ανανέωση: Τρίτη 16 Σεπτεμβρίου 2014 14:16
Κι ενώ όλος ο πλανήτης παρακολουθεί με κομμένη την ανάσα τις εξελίξεις στον Λόφο Καστά, όπου συνεχίζονται με πυρετώδεις ρυθμούς οι τεχνικές εργασίες για την υποστήλωση του τρίτου θαλάμου, όλο και περισσότεροι ιστορικοί και αρχαιολόγοι καταθέτουν την δική τους άποψη για το ποιος τελικά βρίσκεται στον τύμβο.
Τα σενάρια για τον τάφο του Μεγάλου Αλεξάνδρου δεν έχουν αποσυρθεί εντελώς από το τραπέζι, καθώς κάθε ημέρα ακούγεται και μια καινούρια άποψη που θέλει τον μεγάλο Έλληνα στρατηλάτη να βρίσκεται θαμμένος στο μεγαλοπρεπές ταφικό μνημείο της Αμφίπολης.
«Ένα από τα μεγαλύτερα μυστήρια της σύγχρονης αρχαιολογίας αναμένεται να λυθεί τις επόμενες ημέρες και όλα να τα βλέμματα είναι στραμμένα στην τεράστια αυτή κυκλική κατασκευή που βρίσκεται κάτω από ένα αρχαιοελληνικό ανάχωμα», σημειώνει για την Αμφίπολη, ο Αμερικανός καθηγητής κλασικών σπουδών Τζέιμς Ρομ του πανεπιστημίου Bard και συγγραφέας του βιβλίου: Το φάντασμα στο θρόνο: Ο θάνατος του Μ. Αλεξάνδρου και ο πόλεμος για το στέμμα και την αυτοκρατορία».
«Οι είσοδοί του "φρουρούνται" πρώτα από ένα ζευγάρι σφίγγες, στη συνέχεια από στήλες με τη μορφή γυναικών που έχουν υψωμένα τα χέρια τους σε στάση αποτροπής προς τους εισβολείς. Κάτω από αυτά κρύβεται ένα από τα μεγαλύτερα μυστήρια της αρχαιολογίας, το οποίο μπορεί να λυθεί τις επόμενες λίγες ημέρες ή μπορεί να δυσκολέψει τον... ύπνο των ειδικών για δεκαετίες, καθώς η σπουδαία ανακάλυψη στην περιοχή των αρχαίων Μακεδόνων, το έθνος που κάποτε κυβέρνησε ο Μ. Αλέξανδρος, έχει επιτευχθεί», συνεχίζει.
«Η κατασκευή που τώρα κρατά αμείωτο το σασπένς στην Ελλάδα, αλλά και όλον τον κόσμο βρίσκεται στην αρχαία Αμφίπολη, ανατολικά της Θεσσαλονίκης, σε μία περιοχή που κυβερνήθηκε από τον πατέρα του Μ. Αλεξάνδρου, τον Φίλιππο, κατά τον 4ο αιώνα π.Χ. Η Αμφίπολη ήταν βασική ελληνική πόλη και προπύργιο της μακεδονικής αυτοκρατορίας, αλλά σήμερα η περιοχή είναι σχεδόν έρημη. Στα λιβάδια που βόσκουν κοπάδια, κάτω από το λόφο που ονομάζεται Καστά, -και που τώρα φυλάσσονται υπό στρατιωτικό κλοιό- βρίσκεται ένα από τα πιο αινιγματικά ευρήματα που ήρθαν στο φως στην περιοχή του Αιγαίου», προσθέτει ο καθηγητής.
«Σε σχήμα κύκλου και αχανές στο μέγεθος, το κτίριο κάτω από το λόφο έχει ονομαστεί τύμβος λόγω έλλειψης μίας καλύτερης ετικέτας. Τα κυκλικά κτίσματα, αν και σπάνια στην αρχαιότητα, μερικές φορές χρησιμοποιούντο για βασιλικές ταφές, αλλά κανείς άλλος δεν πλησίασε στο μέγεθος και την κλίμακα του συγκεκριμένου: 500 μέτρα περίμετρο και περικυκλωμένος από εξαιρετικά χτισμένο μαρμάρινο τοίχο. Στο κέντρο της κορυφής της οροφής κάποτε στεκόταν ένας λέοντας που αρκετό καιρό πριν μετακινήθηκε από την περιοχή, αλλά παραμένει δείγμα ότι ο τύμβος πιθανώς "φιλοξενεί" έναν σπουδαίο στρατηγό ή βασιλιά. Η χρονολογία του μνημείο, σύμφωνα με αναλύσεις από το λέοντα και την τοιχοποιΐα, προσδιορίζεται στο τελευταίο τέταρτο του 4ου αιώνα πΧ, τις δεκαετίες μετά το θάνατο του Μ. Αλεξάνδρου, το 323πΧ», σημειώνει.
«Μόνο ο Αλέξανδρος θα μπορούσε να άξιζε ένα τόσο μεγαλόπρεπο και ακριβό τόπο ανάπαυσης - βεβαίως είναι γνωστό ότι το λείψανο του στρατηλάτη βρίσκεται σε άλλη περιοχή αφού εκλάπη από τον Πτολεμαίο, τον μακεδόνα βασιλιά της Αιγύπτου, και ενταφιάστηκαν στην Αλεξάνδρεια. Αλλά αν αληθεύει ο θρύλος ότι ο Πτολεμαίος αντικατέστησε του Μ.Αλεξάνδρου με ένα άλλο, το σπουδαιότερο λείψανο όλου του κόσμου, μπορεί να ληφθεί υπόψη. Επίσης, τα λείψανα του πατέρα και του γιου του Αλέξανδρου, πιστεύεται ευρέως ότι είναι οι ένοικοι των δύο τύμβων που ανακαλύφθηκαν κατά τη δεκαετία του 1970 στη Βεργίνα, την περιοχή που κάποτε ήταν η βασιλική πρωτεύουσα», υπογραμμίζει το άρθρο.
«Ωστόσο, αυτά βρίσκονται ακόμη στο επίκεντρο συζητήσεων, ένας γρίφος ο οποίος προσθέτει ακόμη μεγαλύτερο σασπένς γύρω από την Αμφίπολη. Το γεγονός ότι στους τάφους της Βεργίνας δεν έχουν βρεθεί επιγραφές είναι επίσης ένα περίπλοκο -και ίσως αμφιλεγόμενο- σύνολο στοιχείων που πρέπει να αναλυθούν προτού εξαχθούν συμπεράσματα. Η Αμφίπολη, ακόμη και αν το περιεχόμενό της δεν έχει αποτελέσει αντικείμενο σύλησης, τότε ενδέχεται να αποκαλύψει ένα ή περισσότερα σώματα που δεν θα είναι εύκολο να ταυτοποιηθούν. Το θέμα θα περιπλακεί ακόμη περισσότερο, αν -όπως κάποιοι εκτιμούν- τελικά έχει ταφεί ο γιος του Αλέξανδρου, που σκοτώθηκε στην Αμφίπολη περίπου στο 308 πΧ. Κάτι τέτοιο θα ρίξει την αμφιλεγόμενη ανάλυση των τάφων της Βεργίνας σε πλήρη αποδιοργάνωση», καταλήγει ο καθηγητής.
Μεγαλύτερος και από το Stonehenge o Τύμβος
Το μέγεθος του τύμβου και τα εκπληκτικά μέχρι τώρα ευρήματα τον κατατάσσουν στα μεγαλύτερα ταφικά μνημεία του κόσμου
Το μέγεθος του μνημείου, η εμφανής τάση του «ιδιοκτήτη» να επιδείξει τον πλούτο και την ισχύ του, τα από κάθε άποψη εκπληκτικά ευρήματα, αλλά και η ένταση των συζητήσεων που πυροδοτεί διαρκώς είναι τα στοιχεία που καθιστούν την ανασκαφή στον λόφο Καστά κυριολεκτικά μοναδική και άνευ προηγουμένου. Ακόμη και σε διεθνές επίπεδο.
Πολλοί έσπευσαν να πάρουν ακόμα και τη μεζούρα. Το μνημείο στον λόφο Καστά της Αμφίπολης είναι σχεδόν διπλάσιο και από το Stonehenge, οι διαστάσεις του θυμίζουν μνημεία της Αιγύπτου ή ακόμη και αρχαίους ναούς, αν μιλήσει κανείς για τα δεδομένα μνημείων στην ελληνική χερσόνησο.
Υπάρχει κι άλλη πόρτα στον τρίτο θάλαμο;
Τα προβλήματα στη θολωτή στέγη οι ειδικοί τα αποδίδουν στην έντονη καταπόνηση που προκάλεσαν οι μεγάλου ύψους επιχώσεις που σχηματίζουν τον τύμβο.Τίποτα, λοιπόν, δεν μπορεί να προχωρήσει με ασφάλεια αν δεν ληφθούν τα αναγκαία μέτρα προστασίας για την αντιστήριξη-υποστύλωση του θαλάμου.
Το ερώτημα αν βρέθηκε πόρτα στον τρίτο θάλαμο έμεινε αναπάντητο. «Μπορεί να καταστράφηκε ή μπορεί να μην είχε» απαντούν αρχαιολόγοι, ενώ στην παρατήρηση των γεωλόγων της ομάδας ότι τα αμμώδη φυσικά ιζήματα που περιέχουν απολιθώματα από όστρακα μαρτυρούν «ότι η επίχωση παραμένει αδιατάρακτη», άλλοι επιστήμονες επιμένουν πως: «πρέπει να χρονολογηθούν» και ότι «η διαδικασία χρονολόγησης μπορεί να είναι μεγαλύτερη της ανασκαφής». Για το ίδιο το μνημείο, στις φωνές που αμφισβητούν τη χρονολόγησή του, η ομάδα της κ. Περιστέρη εμμένει στην άποψη ότι «δεν χρονολογείται σε καμία περίπτωση μετά το 300 π.Χ.».
Η ίδια η ανασκαφέας σε επιστολή τηςαπάντηση στον Σύλλογο Ελλήνων Αρχαιολόγων, ζητεί: «Ως συνάδελφος αρχαιολόγος και υπεύθυνη ανασκαφέας, πρι ν προβεί τ ε σε ανακοινώσεις που αφορούν την ανασκαφική μου έρευνα στην παραπάνω θέση, να φροντίζετε να επικοινωνείτε προηγουμένως μαζί μου έτσι ώστε να έχετε τη σωστή εικόνα της ανασκαφής».
Πηγή φωτογραφίας : theamphipolistomb.com
Read more: http://www.newsbomb.gr/politismos/story/495519/amfipoli-mono-o-megas-alexandros-tha-axize-tetoio-tafo#ixzz3DUQebbpl
Αμφίπολη: Το μυστήριο του τάφου
Αποκαλύφθηκε το σχέδιο του τάφου της Αμφίπολης
ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ 17:07 9/9/2014
Στη δημοσιότητα έδωσε σήμερα το υπουργείο Πολιτισμού την πρώτη αξονομετρική σχεδιαστική αναπαράσταση του ταφικού μνημείου της Αμφίπολης (φωτό), από τον αρχιτέκτονα κ. Μ. Λεφαντζή με τους δύο διαφραγματικούς τοίχους επί των οποίων φέρονται, στον μεν πρώτο οι Σφίγγες, στο δε δεύτερο οι Καρυάτιδες.
Όπως ενημερώνει σε σχετική ανακοίνωσή του το υπουργείο, οι εργασίες συντήρησης και στερέωσης τους συνεχίζονται.
Την ίδια ώρα, η ανακάλυψη των δυο Καρυάτιδων στο ταφικό μνημείο της Αμφίπολης «θαμπώνει» ολόκληρο τον κόσμο, με τους επιστήμονες πάντως να εκτιμούν πως θα εντοπιστούν στα επόμενα βήματα της ανασκαφής και άλλα εντυπωσιακά ευρήματα. Την ίδια ώρα ο περιφερειάρχης Κεντρικής Μακεδονίας ενημέρωσε πως έχουμε μπει ήδη στην τελική ευθεία για τις επίσημες ανακοινώσεις.
Κοντά στην κύρια ταφική αίθουσα οι αρχαιολόγοι
Αυτή την στιγμή, η ανασκαφή έχει προχωρήσει στον δεύτερο χώρο του τάφου και απομένει να διερευνηθεί ο τρίτος που ίσως αποτελεί την κύρια ταφική αίθουσα. Σήμερα μάλιστα η κ. Περιστέρη και η ομάδα της, όπως προκύπτει και από την ανακοίνωση του υπουργείου, αφαιρούν χώματα και άμμο που βρίσκονται ανάμεσα στον δεύτερο τοίχο των Καρυάτιδων και συγχρόνως υποστυλώνουν το μνημείο χωρίς να αποκλείονται και νέα ευρήματα όσο «κατεβαίνει» η στάθμη του χώματος.
"Σε λίγες μέρες οι επίσημες ανακοινώσεις..."
Εν τω μεταξύ, ο περιφερειάρχης Κεντρικής Μακεδονίας, Απόστολος Τζιτζικώστας ενημέρωσε σήμερα πως ξεκίνησε η διαδικασία φωταγώγησης του αρχαιολογικού μνημείου για λόγους ασφαλείας και διευκρίνισε πως σε λίγες μέρες θα υπάρχουν οι επίσημες ανακοινώσεις για την Αμφίπολη.
"Νομίζω ότι είμαστε σε πάρα πολύ καλό δρόμο. Η ανασκαφική δραστηριότητα συνεχίζεται και σε λίγες μέρες θα έχουμε και τις επίσημες ανακοινώσεις από την αρχαιολογική υπηρεσία", δήλωσε ο περιφερειάρχης.
Επιπλέον ευχαρίστησε τον υπουργό Δημόσιας Τάξης Βασίλη Κικίλια γιατί δυο μέρες από όταν του ζήτησε αύξηση των μέτρων ασφαλείας στο χώρο της ανασκαφής διπλασιάστηκε η αστυνομική δύναμη που έχει αναλάβει τη φρούρηση.
Εντυπωσιασμένος και ο Α. Σαμαράς
Την σκηνή όπου ο Αντώνης Σαμαράς αντικρίζει την φωτογραφία με τις Καρυάτιδες που έφεραν στο φως οι αρχαιολόγοι στην Αμφίπολη, μεταφέρει ο «Βηματοδότης». Μόλις είδε στο iPad του τη φωτογραφία με τις δύο Καρυάτιδες που ανακαλύφθηκαν στην Αμφίπολη, ο πρωθυπουργός έβγαλε ένα επιφώνημα χαράς λέγοντας προς τους συνεπιβάτες του, «Παιδιά, κοιτάξτε ένα πράγμα που βρέθηκε πριν από λίγο στην Αμφίπολη. Εκπληκτικής ομορφιάς». «Όλα αυτά την ώρα που απογειωνόταν με το Gulfstream από την Ουαλία, όπου από την χωρά του παρ΄ ολίγον να απογειωθεί... όρθιος. Μόλις και πρόλαβε να καθίσει στο κάθισμά του αλλά δεν πρόλαβε να δεθεί με τη ζώνη του. Το αεροσκάφος στο μεταξύ απογειωνόταν….»
«Θα βρεθούν και άλλα γλυπτά στην κύρια είσοδο του τάφου»
Πρόκειται για μνημείο μοναδικό από όποια πλευρά και αν το κοιτάξεις, στο οποίο εμφανίζεται ένα σύνθετο πρόγραμμα γλυπτικού διακόσμου», αναφέρει μιλώντας στην εφημερίδα «Ελεύθερος Τύπος» ο καθηγητής Κλασσικής Αρχαιολογίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, Πάνος Βαλαβάνης.
Ο ίδιος εικάζει πως «γλυπτά θα εντοπιστούν και στην κύρια, τρίτη είσοδο του τάφου». Και επισημαίνει πως είναι η πρώτη φορά που εντοπίζονται Καρυάτιδες σε μακεδονικό τάφο και αυτό αποτελεί μοναδικότητα - που δεν είναι μόνη – για το ταφικό μνημείο που ανασκάπτεται στο λόφο Καστά της Αμφίπολης. «Πρόκειται για μνημείο μοναδικό ως προς το μέγεθός του, τη μορφή του, το γλυπτό του διάκοσμο. Οι μακεδονικοί τάφοι είναι γνωστοί για τον τοιχογραφικό τους διάκοσμο. Αυτός είναι ο πρώτος με τόσο ευρύ γλυπτικό διάκοσμο», επισημαίνει ο κ. Βαλαβάνης.
Τι αποκαλύπτει ο διάκοσμος του τάφου
Σύμφωνα με τον καθηγητή αρχαιολογίας, «κάθε γλυπτική ενέχει συμβολισμούς από το λιοντάρι στην κορυφή του λόφου που ήταν το επιτύμβιο μνημείο, το σήμα που έδειχνε από μακριά ότι εκεί είναι θαμμένος ένας σπουδαίος νεκρός, μέχρι τις Σφίγγες στην είσοδο του τάφου, που συμβολίζουν την αποτροπή της σύλησης, και τις Καρυάτιδες στη δεύτερη είσοδο οι οποίες συγκρατούν το μνημείο και αποτρέπουν την κατάρρευσή του είτε από σεισμό είτε από ανθρώπινη ενέργεια».
«Οι Καρυάτιδες δεν ήταν αποτρεπτικές…»
Πάντως ο κ. Βαλαβάνης μιλώντας στον «Ελεύθερο Τύπο» εκτιμά ότι οι Καρυάτιδες δεν είχαν αποτρεπτικό ρόλο. «Πιστεύω ότι είχαν τα χέρια τους τεντωμένα αλλά σε γωνία 90ο προς τα πάνω στηρίζοντας το επιστήλιο του τάφου. Δεν ήτανε δηλαδή αποτρεπτικές. Αυτόν τον συμβολισμό τον έχουνε οι Σφίγγες. Οι Καρυάτιδες συμβολίζουν τη στήριξη του ταφικού συγκροτήματος».
Σύμφωνα με τον καθηγητή, «η ταύτισή του θα είναι δύσκολη καθώς στους μακεδονικούς τάφους –πλην μιας περίπτωσης στο ταφικό μνημείο του Λύσωνος και του Καλλικλέους – δεν έχουν εντοπιστεί επιγραφές».
Ο τάφος έφερε Internet και δρόμους στην Αμφίπολη
Και ενώ τα βλέμματα όλου του κόσμου είναι στραμμένα προς την Αμφίπολη, ένας εργολάβος βρέθηκε στην Αμφίπολη την περασμένη εβδομάδα, προκειμένου να τοποθετήσει οπτικές ίνες για να μπορεί να συνδεθεί το χωριό με… ίντερνετ.
Όπως αναφέρει το portal «Serreslife», η μελέτη έγινε, οι εργασίες προχώρησαν και αναμένεται να ολοκληρωθούν προσεχώς αφού, όπως λένε οι κάτοικοι, απομένει ο ΟΤΕ να πραγματοποιήσει τη σύνδεση. Η Μεσολακκιά και το Φαράγγι είναι σήμερα τα μόνα χωριά της Αμφίπολης, οι κάτοικοι των οποίων δεν μπορούν να συνδεθούν με τον… έξω κόσμο διαδικτυακά. Αιρετοί και κάτοικοι άλλωστε θεωρούν πως οι ανασκαφικές εργασίες αναμένεται να φέρουν την ανάπτυξη στην περιοχή τους.
Όπως αναφέρει το δημοσίευμα, στον χώρο της περίφραξης του τάφου προστέθηκε κάδος σκουπιδιών και χημικές τουαλέτες, ενώ θα κατασκευαστούν στέγαστρα για τους δημοσιογράφους.
Υπάρχουν επίσης σκέψεις για την κατασκευή δρόμου ο οποίος θα ξεκινά μέσα από το χωριό, από εκεί που βρίσκεται το δημοτικό καφενείο της Μεσολακκιάς και θα οδηγεί στο λόφο Καστά. Στο μεταξύ από τις αρχές της εβδομάδας στην περιοχή πραγματοποιούνται έργα υδροδότησης του λόφου.
Στον ιστότοπο μάλιστα αναφέρονται και πληροφορίες που αναφέρουν ότι οι πρώτοι εργολάβοι έχουν επισπεύσει τις διαδικασίες αδειοδότησης για την ανέγερση ξενοδοχείων, ενώ δεν είναι λίγοι και εκείνοι που επιθυμούν να αγοράσουν κάποιο χωράφι ή κάποιο σπίτι στη Μεσολακκιά.
Πηγή:www.capital.gr
Όλα τα άρθρα για την Αμφίπολη στο Capital.gr
Ευρήματα Αμφίπολης: Το Λιοντάρι παραπέμπει στον στρατηγό του Μεγάλου Αλεξάνδρου Νέαρχο
Με την αποκάλυψη των δύο Καρυάτιδων να θαμπώνει τον κόσμο και να φέρνει την Αμφίπολη ακόμα και πρώτο θέμα σε διεθνή μέσα ενημέρωσης, τα σενάρια για τον νεκρό δίνουν και παίρνουν.
"Πρόκειται για μνημείο μοναδικό από όποια πλευρά και αν το κοιτάξεις, στο οποίο εμφανίζεται ένα σύνθετο πρόγραμμα γλυπτικού διακόσμου", αναφέρει μιλώντας στην εφημερίδα Ελεύθερος Τύπος ο καθηγητής Κλασσικής Αρχαιολογίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, Πάνος Βαλαβάνης.
Εικάζει μάλιστα πως "γλυπτά θα εντοπιστούν και στην κύρια, τρίτη είσοδο του τάφου". Και επισημαίνει πως είναι η πρώτη φορά που εντοπίζονται Καρυάτιδες σε μακεδονικό τάφο και αυτό αποτελεί μοναδικότητα - που δεν είναι μόνη - για το ταφικό μνημείο που ανασκάπτεται στο λόφο Καστά της Αμφίπολης.
"Πρόκειται για μνημείο μοναδικό ως προς το μέγεθός του, τη μορφή του, το γλυπτό του διάκοσμο. Οι μακεδονικοί τάφοι είναι γνωστοί για τον τοιχογραφικό τους διάκοσμο. Αυτός είναι ο πρώτος με τόσο ευρύ γλυπτικό διάκοσμο", επισημαίνει.
"Φαίνεται ότι έχουμε ένα σύνθετο πρόγραμμα γλυπτικού διακόσμου σε όλο το ταφικό οικοδόμημα" σημειώνει, εκτιμώντας παράλληλα πως οι Καρυάτιδες δεν είχαν αποτρεπτικό ρόλο. "Πιστεύω ότι είχαν τα χέρια τους τεντωμένα αλλά σε γωνία 90ο προς τα πάνω στηρίζοντας το επιστήλιο του τάφου. Δεν ήτανε δηλαδή αποτρεπτικές. Αυτόν τον συμβολισμό τον έχουνε οι Σφίγγες. Οι Καρυάτιδες συμβολίζουν τη στήριξη του ταφικού συγκροτήματος".
Η ποιότητα των ευρημάτων δείχνει πως ο "ένοικος" του τάφου δεν ήταν μόνο επιφανής, αλλά διέθετε και τεράστια περιουσία.
"Σαφώς ο τάφος μας δείχνει κάτι ιδιαίτερο ως προς την ταυτότητα του νεκρού", τονίζει, σημειώνοντας πως η ταύτισή του θα είναι δύσκολη καθώς στους μακεδονικούς τάφους -πλην μιας περίπτωσης στο ταφικό μνημείο του Λύσωνος και του Καλλικλέους- δεν έχουν εντοπιστεί επιγραφές.
Από την πλευρά του ο ομότιμος καθηγητής Κλασικής Αρχαιολογίας και ακαδημαϊκός Μιχάλης Τιβέριος, μιλώντας στο Έθνος αναφέρει και αυτός με τη σειρά του ότι ο τάφος κρύβει ένα σημαντικό πρόσωπο.
Επαναλαμβάνει ότι είναι απίθανο ο «ένοικος» του τάφου να είναι ο Μέγας Αλέξανδρος, εκτιμά ότι δεν θα μπορούσε να φιλοξενεί τη Ρωξάνη και τον γιο της Αλέξανδρο, ενώ σύμφωνα με τον ίδιο η τοποθέτηση του Λέοντα στην κορυφή του Τύμβου παραπέμπει μάλλον σε κάποιο στρατηγό.
"Η εμβληματική παρουσία του Λέοντα της Αμφίπολης δείχνει προς την κατεύθυνση κάποιου σημαντικού στρατηγού της εποχής, καθώς ο Λέων εκείνη την εποχή αποτελούσε σύμβολο της πολεμικής αρετής", τονίζει, ενώ μεταξύ των ονομάτων που έχουν ακουστεί τελευταία για τους πιθανούς "ενοίκους" ο κ. Τιβέριος ξεχωρίζει αυτό του Νέαρχου.
Πηγή : http://news247.gr/
Τι λείπει από τον τάφο της Αμφίπολης (εικόνα)
Ένας χρήστης του Twitter ξέρει
Η επικοινωνιακή πολιτική της κυβέρνησης για την ανασκαφή στην Αμφίπολη, έχει δεχθεί αρκετές επιθέσεις –κάποιες εξ αυτών από τις ενώσεις αρχαιολόγων- αλλά και από πολίτες/ χρήστες των κοινωνικών δικτύων.
Ένας από τους χρήστες του Twitter δημιούργησε και την αντίστοιχη φωτό, για να δείξει με ποιές προσθήκες η κυβέρνηση θα είχε το μέγιστο κέρδος, από την ανακάλυψη του τάφου στην Αμφίπολη.
http://www.athensvoice.gr/article
Δελτίο τύπου ΥΠΠΟ 9/9/2014
Συνεχίζονται οι ανασκαφικές εργασίες στον λόφο Καστά από τη ΚΗ Εφορεία Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων. Η αφαίρεση των αμμωδών χωμάτων συνεχίζεται οριζόντια και σε όλη την έκταση του χώρου, ανάμεσα στον διαφραγματικό τοίχο με τις Καρυάτιδες και τον τρίτο τοίχο, ώστε να επιτυγχάνεται η εξισορρόπηση των πιέσεων και να διασφαλίζεται σταθερά η στατική επάρκεια του μνημείου, σύμφωνα με τις αποφάσεις της διεπιστημονικής τεχνικής ομάδας.
Σήμερα, παρουσιάζεται η πρώτη αξονομετρική σχεδιαστική αναπαράσταση του ταφικού μνημείου, από τον αρχιτέκτονα του ΥΠΠΟΑ κ. Μ. Λεφαντζή με τους δύο διαφραγματικούς τοίχους επί των οποίων φέρονται, στον μεν πρώτο οι Σφίγγες, στο δε δεύτερο οι Καρυάτιδες. Οι εργασίες συντήρησης και στερέωσης τους συνεχίζονται.
Συνεχίζονται, επίσης, οι εργασίες τεκμηρίωσης του συνόλου των αρχαιολογικών ανασκαφικών εργασιών, με ψηφιακά και συμβατικά μέσα.
http://www.yppo.gr/2/g22.jsp?obj_id=58355
ΟΙ ΑΡΧΑΙΟΚΑΠΗΛΟΙ ΠΗΓΑΝ ΠΡΩΤΟΙ
Οι μεγάλες αποκαλύψεις ενός τυμβωρύχου για τα αρχαία της Αμφίπολης
Η ζωή του μοιάζει με μυθιστόρημα. Ο 82χρονος σήμερα Κ.Ε. ανακαλεί μνήμες από την εποχή, που ως παιδί, περιπλανιόταν στους αρχαιολογικούς χώρους της Αμφίπολης και εξομολογείται ότι- όπως πολλοί άλλοι κάτοικοι της περιοχής- άρχισε να επιδίδεται κι εκείνος στην παράνομη «συλλογή» πολύτιμων αντικειμένων από τάφους, τα οποία στην συνέχεια «πουλούσε στον έμπορο και έπαιρνε το μερτικό του».
«Εδώ έσκαβαν όλοι....Οι αρχαιοκάπηλοι, όπως τους λένε, πάνε πρώτοι, οι αρχαιολόγοι φτάνουν μετά» αναφέρει ο 82χρονος που αποκαλύπτει ότι μετά το 1980, όλοι στην Αμφίπολη, προμηθεύτηκαν ανιχνευτές μετάλλων.
26.04.1956, Αμφίπολη: "Άρχισαν συστηματικές ανασκαφές στην Αμφίπολη σ' ένα μεγάλο νεκροταφείο για να προστατευτεί η περιοχή από την αρχαιοκαπηλία. Πήρα την απόφαση να αρχίσω, παρά τις αδυναμίες, για να διασωθεί το καταπληκτικό πλήθος των κτερισμάτων. Ο τόπος ήταν γεμάτος σκάμματα και τομείς αρχαιοκαπήλων".
Ο αρχαιολόγος Δ. Λαζαρίδης
Έτσι περιγράφει, στο ημερολόγιό του, ο αρχαιολόγος Δημήτρης Λαζαρίδης την αναγκαιότητα της έναρξης ανασκαφών στην Αμφίπολη και την προστασία της περιοχής από την Αρχαιολογική Εταιρεία, προκειμένου να χαρακτηριστεί άμεσα τότε, αρχαιολογικός χώρος, έτσι ώστε να βάλει "φρένο" στους αρχαιοκάπηλους, που πρόλαβαν πριν από αυτόν να ξεκινήσουν τις "εκσκαφές" και να συλήσουν ό,τι έβρισκαν μπροστά τους.
"...Στην Αμφίπολη ήρθαμε με την οικογένειά μου, όταν ήμουν επτά ετών" θα θυμηθεί ο 82χρονος, σήμερα, Κ.Ε. που εξιστορεί στο πρακτορείο ΑΠΕ-ΜΠΕ πώς μπήκε ο ίδιος στο "βασίλειο" της (παράνομης) συλλογής αρχαίων αντικειμένων, που αφθονούσαν, όχι μόνο στους αρχαιολογικούς χώρους της Αμφίπολης, αλλά και ολόκληρης της Ελλάδας.
Αρχαιολόγοι το 1979, αριστερά δεύτερη η Κ. Περιστέρη
Η ζωή του ανθρώπου που έχουμε απέναντί μας, θα μπορούσε κάλλιστα να αποτελέσει ένα συναρπαστικό μυθιστόρημα. Ακόμα και σήμερα, στα βαθιά γηρατειά, η καρδιά του "χορεύει" κάτω από το στήθος, όταν μιλάει για το παρελθόν και τις (παράνομες) ανασκαφικές δραστηριότητές του.
Έφτασε για να σκάψει, από τις Σέρρες μέχρι και στις Μυκήνες, ενώ -όπως λέει, γελώντας- στη Βεργίνα έσκαψε πριν από τον Μανόλη Ανδρόνικο...
"Οι αρχαιοκάπηλοι, όπως τους λένε, πάνε πρώτοι, οι αρχαιολόγοι φτάνουν μετά" μας λέει και ξετυλίγει κάποιες πτυχές μιας διαδρομής, που παρόμοια διήνυσαν και διανύουν νύχτες, σε κάμπους και βουνά, χιλιάδες άλλοι "συνάδελφοί" του, κατακυριευμένοι, όπως κι αυτός, από το πάθος του σκαψίματος ή -αν θέλετε- τον "πυρετό του χρυσού".
Παιδί πάμφτωχης προσφυγικής οικογένειας, άφησε μαζί με τους δικούς του, το 1927, τη Δράμα, με τα πολλά κουνούπια και την ελονοσία και κατέφυγαν νοτιότερα, στην Αμφίπολη.
"Τα πολλά κουνούπια της λίμνης και η ελονοσία ανάγκασαν τότε τους πρόσφυγες να φύγουν από εκεί. Άφησαν τότε τα ζώα τους ελεύθερα να τους οδηγήσουν- όπου εκείνα θα ησύχαζαν, εκεί θα εγκατασταίνονταν. Έτσι διάλεξαν και εγκαταστάθηκαν στον σημερινό οικισμό της Αμφίπολης που τότε τού δώσανε το όνομα Νεοχώρι (Γενίκιοη)" εξιστορεί ο 82χρονος.
Ψάχναμε για οβιδες
"Η οικογένειά μου ήρθε από τη Δράμα το 1944. Ήμασταν κτηνοτρόφοι. Θυμάμαι που πήγαιναν τα γίδια να βοσκήσουν ψηλά εκεί, στον λόφο Καστά, είχε πολύ αέρα και μου άρεζε να ανεβαίνω στην κορυφή... Το 1953, πήγα φαντάρος. Στο χωριό είχε πολύ φτώχεια… Όταν γύρισα, μαζί με τον αδερφό μου ξεκινήσαμε να βγάζουμε τις οβίδες από τον λόφο. Είχαν μείνει πολλές από τον Βαλκανικό πόλεμο. Βγάζαμε μολύβια και 'τούντσια' και τα πουλούσαμε στη Θεσσαλονίκη, δώδεκα δραχμές το κιλό. Τις βρίσκαμε εύκολα, γιατί, όταν χτυπούσε η οβίδα, άφηνε ίχνη καπνού στα βράχια, ήταν ζεστή και άφηνε καπνούς. Υπήρχαν, όμως, τρύπες που δεν είχαν καπνούς. Σκάψαμε... ήταν τάφοι. Έτσι άρχισαν όλα" λέει ο Κ.Ε., "ξεδιπλώνοντας" τις μνήμες του στις πρώτες εκσκαφές των τυμβωρύχων και τις θεαματικές ανακαλύψεις τους.
"Εδώ έσκαβαν όλοι" θα μας πει, για να προσθέσει: "ο τόπος είναι ημίβραχος, έσκαβες δέκα πόντους και φαινόταν, αν ήταν σκαμμένος ο τάφος. Σκάβαμε κυρίως στην Ακρόπολη, απέναντι από το σημερινό Αρχαιολογικό Μουσείο, στα 'καλά μνήματα', έμειναν οι πλούσιοι εκεί. Άνοιξα πολλούς τάφους: αν ήταν γυναικείος ο τάφος, βρίσκαμε χρυσά σκουλαρίκια, περιδέραια και καρφίτσες, αν ήταν αντρικός κάποια αντικείμενα και δακτυλίδια. Πηγαίναμε βράδυ, ήμασταν το πολύ δυο-τρεις. Τα πουλούσαμε στον έμπορο και ο καθένας έπαιρνε το μερτικό τους. Η συναλλαγή γινόταν στη Θεσσαλονίκη. Αν έβρισκες κάτι, έπαιρνες τον έμπορο και του το έλεγες. Έβρισκαν και αγαλματίδια και τα πουλούσαν στους μεγάλους αρχαιοκάπηλους ή σε αυτούς που έκαναν συλλογές".
Τα αγάλματα
Το 1955 -συνεχίζει- "ήρθε ο αρχαιολόγος από την Καβάλα, ο Δημήτρης Λαζαρίδης και ξεκίνησε τις αρχαιολογικές εργασίες. Είχα βρει τότε τριάντα αγαλματίδια, δούλευα στον δρόμο και άνοιγα τη διακλάδωση προς το χωριό μέσα, φαρδαίναμε τον δρόμο, τριάντα κούκλες, περιστέρια "αλεπές" και γυναικεία πρόσωπα, τα παρέδωσα στο Λαζαρίδη. Δεν μου έδωσαν καμία αμοιβή... Μια μέρα, καθώς άνοιγε τον δρόμο η μπουλντόζα, πετάχτηκε ένα κεφάλι μαρμάρινο. Το παρέδωσα και αυτό, αλλά λεφτά δεν πήρα ακόμη".
Ο αρχαιολόγος Δημήτρης Λαζαρίδης
1964-1965: "Μετά την έρευνα του νεκροταφείου, προχώρησα στην έρευνα της πόλης. Επιχείρησα ένα πλήθος δοκιμαστικών τομών στην ομαλή έκταση της Αμφίπολης, όπου υπήρχαν οι παλαιοχριστιανικές βασιλικές. Οι έρευνες αυτές ήταν άκαρπες. Εντούτοις πίστευα ότι εδώ θα έπρεπε να βρισκόταν ο σημαντικότερος χώρος της πόλης και ίσως η Αγορά. Την πεποίθησή μου ενίσχυε το γεγονός ότι οι παλαιότεροι κάτοικοι του χωριού ονόμαζαν αυτό το χώρο Μπεζεστένι και ότι εδώ αποκαλύπτονταν, όταν όργωναν, αξιόλογα τυχαία ευρήματα, όπως επιγραφές και αγάλματα. Η πόλη αυτή, που έγινε αποικία των Αθηναίων στα χρόνια του Περικλή, δηλαδή την εποχή της μεγάλης ακμής της Αθήνας, είμαι βέβαιος πως ήταν ένα μεγάλο κοσμοπολίτικο κέντρο. Από τα πιο μακρινά μέρη υπήρχαν παροικίες στην Αμφίπολη. Και, φυσικά, υπήρχαν ντόπια εργαστήρια κοσμημάτων, γλυπτών, αγγειοπλαστικής" γράφει στο ημερολόγιό του ο Δημήτρης Λαζαρίδης.
"Εμείς δείξαμε τον Λαζαρίδη που ήταν η Νεκρόπολη" θα πει ο 82χρονος Κ.Ε.
Ο τύμβος της Αμφίπολης από ψηλά.
"Αλλά, όμως, το πλέον αξιόλογο κτίριο ήτο ναός παλαιοχριστιανικών χρόνων αποκαλυφθείς εις τη θέσιν Μπεζεστένι και εντός αγρού του Ιωσήφ Ευθυμιάδη, ανατολικώς της αποκαλυφθείσης εν έτει 1961 κιονοστοιχίας... Εντός της Κοινότητας Αμφιπόλεως, όπισθεν της οικίας του Γεωργίου Παπαδόπουλου, κατά τη διάνοιξη των θεμελίων δια την οικοδομήν της εκκλησίας του χωριού, είχε διαπιστωθεί η ύπαρξις ορθογώνιου σκάμματος επί του μαλακού βράχου... Διαπιστώθη ούτως ότι πρόκειται περί λαξευτού τάφου εκ των λεγόμενων μακεδονικών Ταφή, δεν διαπιστώθει ούδ΄ανευρέθησαν οστά" αναφέρει ο Δημήτρης Λαζαρίδης στα Πρακτικά της εν Αθήναις Αρχαιολογικής Εταιρείας έτους 1964, διαπιστώνοντας ότι αρχαιολογικοί τάφοι υπήρχαν, αλλά ήταν άδειοι.
"Ο Λαζαρίδης έβγαινε με μια τσάντα στο χωριό και μάζευε ό,τι μπορούσε, ζητούσε ό,τι είχε βρει ο καθένας να του το παραδώσει και τότε τα παρέδωσα και εγώ" σημειώνει ο Κ.Ε., η δράση του οποίου θα "φτάσει" μακριά και πέρα πλέον από την Αμφίπολη.
Πήγα και στις Μυκήνες
"Εγώ άρχισα από τους πρώτους" θα ομολογήσει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ και θα συμπληρώσει: "πήγα παντού -μέχρι τις Μυκήνες- πηγαίναμε δύο- τρία άτομα, ξέραμε πού ήταν, ψάχνοντας τα έβρισκες. Πήγα στη Βεργίνα πριν από τον Ανδρόνικο. Ήμασταν τέσσερα άτομα και πήγαμε τρία μέτρα βάθος, βρήκαμε ένα φτυάρι σπασμένο, πήγαν άλλοι πριν από εμάς" θα πει απογοητευμένος και θα τονίσει: "πρώτα πάνε οι αρχαιοκάπηλοι σε έναν αρχαιολογικό χώρο και μετά οι αρχαιολόγοι... αυτοί διαβάζουν μόνο στα βιβλία...".
"Στην Ορμύλια της Χαλκιδικής με συνέλαβαν. Αλλά δεν ήμουν εκεί, το κάνανε συνωμοσία ο διοικητής Ασφαλείας, ο Οικ., με άλλα 'κοπρόσκυλα' της δουλειάς, τρώγανε μαζί φαίνεται, πλήρωσα 1.700.000 δραχμές, για να μην μείνω φυλακή, για μένα και τον αδερφό μου, είπαν πως οδηγούσα μπουλντόζα: εγώ δίπλωμα δεν είχα... Θυμάμαι, ένα βράδυ του 1977 ήμασταν στο Μελισσουργό της Ν. Απολλωνίας, κάτω στον δρόμο -Παζαρούδα λέγεται το χωριό- εκεί ψάχναμε, κάποιος μας πρόδωσε και ήρθε η αστυνομία, μας έπιασε και μας πήγε στα Λαγκαδίκια. Εγώ ήμουν τολμηρός, θαρραλέος. Εγώ θα την κοπανήσω, είπα στον αδερφό μου, βγαίνω από την πόρτα και τρέχω, δύο τη νύχτα, πάω στον ταξιτζή στον γιο του προέδρου. Ήταν μια γριά Πόντια, δικιά μας. 'πάντον, όπου θέλει, μπορεί να έχει άρρωστο' λέει του γιου της. Τού λέω Θεσσαλονίκη πρέπει να πάω, έχω άρρωστο στο νοσοκομείο- ψέματα τού είπα. Το πρωί παίρνει ο διοικητής και μου λέει: την κοπάνησες, έτσι;. Τι να κάνω, τού είπα... Έτσι, ένα βράδυ έφυγα και από τη Ζίχνη. Δικαστήκαμε, έφαγα πενήντα μέρες φυλακή, πληρώσαμε... Τώρα είναι κακούργημα, τότε ήταν πλημμέλημα. Δεν πλήρωναν οι αρχαιολογικές υπηρεσίες, δεν υπήρχε ούτε φύλακας, ούτε τίποτα, ούτε ήταν χαρακτηρισμένα αρχαιολογικά. Πολλή φτώχεια. Με αυτά ίσα ίσα που συντηρούνταν ο κόσμος... άλλοι έπαιρναν τα λεφτά" μας λέει ο Κ.Ε., χωρίς, ωστόσο, να μας αποκαλύπτει ποιοι τα έπαιρναν.
"Μετά το 1980, όλοι στην Αμφίπολη πήραν μηχανήματα ανιχνευτές. Τριάντα άτομα κάνανε όλη τη δουλειά- ήταν και Διοικητές μέσα και αυτοί μπερδεύονταν με τα αρχαία. Το 1994 παρέδωσα κάποια αντικείμενα στην αρχαιολογική υπηρεσία, τα εκτίμησαν με ένα ποσό, αλλά ακόμη δεν μου τα πλήρωσαν. Το 2006 τους παρέδωσα πέντε χάλκινα και δύο ασημένια νομίσματα ρωμαϊκών χρόνων, ένα χάλκινο νόμισμα βυζαντινών χρόνων, ένα στάθμιο και μία χάλκινη αιχμή βέλους. Τα κοστολόγησαν περίπου 900 ευρώ, αλλά δεν μου τα πληρώσανε ακόμη" συμπληρώνει και μας δείχνει και αποδεικτικά στοιχεία των όσων υποστηρίζει.
"Τώρα τα παράτησα, γέρασα... Στις τελευταίες ανασκαφές στον Τύμβο Καστά, εγώ έδειξα στον αρχιφύλακα της Περιστέρη την είσοδο του Τύμβου. Τού έδωσα και σχεδιάγραμμα, το έχουν" θα μας πει, με έκδηλη την υπερηφάνεια στο βλέμμα και τη φωνή, προτού μας αποχαιρετήσει.
"Οργιάζουν", στη Μεσολακιά, οι φήμες και οι συζητήσεις για την αρχαιοκαπηλία
Την ίδια ώρα, λίγα χιλιόμετρα μακριά από την Αμφίπολη, στη γνωστή πλέον Μεσολακιά, οι φήμες για την αρχαιοκαπηλία δίνουν και παίρνουν. "Υπήρχαν άνθρωποι στην Αμφίπολη που δεν δούλεψαν ποτέ, μάζευαν μπίλιες και έβρισκαν και τα νομίσματα. Τα νομίσματα τα έβρισκες περπατώντας. Εμείς ήμασταν αγρότες, αυτοί όλη μέρα έψαχναν και όλη τη νύχτα έσκαβαν" θα μας πουν και θα συνεχίσουν: "Όταν ξεκίνησαν να ανοίγουν τους τάφους, ερχόταν κόσμος από όλες τις περιοχές, είχαν διασυνδέσεις παντού. Τους συνελάμβαναν, πήγαιναν στα δικαστήρια. Τους έβαζαν από τη μια πόρτα και από την άλλη τους έβγαζαν. Είχαν... μπάρμπα στην Κορώνη. Έτρωγαν πολλοί από αυτή τη δουλειά... Αν πούμε πολλά, θα γίνουμε κακοί" θα μας πουν κάτοικοι της Μεσολακιάς, διατηρώντας την ανωνυμία τους, αλλά χωρίς να μας αποκρύψουν πως και αυτοί έβρισκαν διάφορα νομίσματα στα χωράφια τους.
"Παλιά ψάχνανε με τσάπες, άρπαζαν ό,τι μπορούσαν και έφευγαν, γι' αυτό και βρήκαμε πολλά νομίσματα και αγαλματίδια στους τάφους. Σήμερα, είναι αλλιώς. Όσο για το 'κύκλωμα', αυτό μπορεί να είναι κλειστό, αλλά τα νέα μαθαίνονται γρήγορα -από τον έναν στον άλλο. Αν γίνει η αρχή, σε βρίσκουν εύκολα" θα δηλώσει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ Σερραίος, ο οποίος φέρεται να έχει εμπλακεί στο παρελθόν σε υπόθεση αρχαιοκαπηλίας, για να προσθέσει:
"Πριν από δυο χρόνια, μετά από εξάμηνες παρακολουθήσεις, προσήγαγαν περισσότερα από 120 άτομα στη Β. Ελλάδα με την κατηγορία της αρχαιοκαπηλίας, έπιασαν και τον 'εγκέφαλο' και αρκετοί είναι στη φυλακή. Με παρακολουθούσαν και μένα, κάνανε έρευνα και στο σπίτι. Δεν είχα τίποτα, παρά μόνο ένα 'βρώμικο' τηλέφωνο μέσα σε έξι μήνες, που ήθελε κάποιος να μου πουλήσει νομίσματα. Σε ένα κύκλωμα αρχαιοκαπηλίας δεν υπάρχει τρόπος για να μπεις ή να βγεις. Ερασιτέχνες δεν υπάρχουν. Όταν βγάζεις κέρδος από αυτή τη δουλειά, τότε είσαι επαγγελματίας".
Ο ίδιος υποστηρίζει πως οι πρώτοι αρχαιοκάπηλοι ήταν οι αρχαίοι Έλληνες: "Το πρωί τους έθαβαν και το βράδυ τους έκλεβαν. Όπου είχε χρυσό, άνοιγαν μια τρύπα και τα έπαιρναν. Κάποιοι λένε ότι οι Ρωμαίοι εκπαίδευαν και μαϊμούδες… μαϊμού την έκανε τη δουλειά, τα μάζευε και τα πήγαινε στην τρύπα. Ο τρύπες δεν γίνονταν τυχαία... Οι εννιά στους δέκα στην Αμφίπολη έκαναν αυτή τη δουλειά και πολλοί πέθαναν από τις αναθυμιάσεις".
Από την πλευρά του, ο επί 12 χρόνια συνεργάτης του Δημήτρη Λαζαρίδη, Κώστας Βαρύτας, θυμάται: "Όταν ανοίγαμε έναν τάφο με τον Δημήτρη τον Λαζαρίδη, ο αρχαιολόγος μας απομάκρυνε για να πάρει, όπως έλεγε, ο τάφος αέρα. Όταν βρέθηκε ο μεγάλος τάφος, κάτω από το μουσείο, ο Λαζαρίδης μας είπε να φύγουμε όλοι μακριά για να μην πάθει κάποιος κανένα κακό. Ήταν πολλοί αυτοί οι αρχαιοκάπηλοι που πέθαναν τότε από τις αναθυμιάσεις".
Την ίδια ώρα, στο μικρό καφενεδάκι της Μεσολακιάς, η συζήτηση γυρίζει από ένα "κοινό μυστικό", όπως το αποκαλούν οι περισσότεροι θαμώνες: όσοι είναι οι κάτοικοι της Αμφίπολης, σε διπλάσιο αριθμό θα έβρισκες στα σπίτια τους ανιχνευτές μετάλλων...
πηγή:
ΑΠΕ-ΜΠΕhttp://www.imerisia.gr/article.
http://www.521news.com/
24/8/2014
Σοβαρές ενδείξεις ότι ο Τάφος της Αμφίπολης είναι Τάφος Βασίλισσας και προφανώς της ίδιας της συζύγου του Μεγάλου Αλεξάνδρου Βασίλισσας Ρωξάνης
ΠΡΟΚΕΙΤΑΙ ΠΙΘΑΝΟΤΑΤΑ ΓΙΑ ΤΟΝ ΤΑΦΟ ΤΗΣ ΡΩΞΑΝΗΣ
http://www.forkeratea.com/2014/08/blog-post_27.html
ΣΕ ΒΑΣΙΛΙΣΣΑ ΑΝΗΚΟΥΝ ΟΙ ΣΦΙΓΓΕΣ
ΚΕΝΟΤΑΦΙΟ ΤΟΥ Μ. ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ Ο ΛΕΩΝ
ΜΟΝΑΔΙΚΑ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΚΑ ΝΤΟΚΟΥΜΕΝΤΑ
ΑΠΟΚΑΛΥΨΗ: ΙΔΟΥ ΟΙ ΣΦΙΓΓΕΣ ΤΩΝ ΑΙΓΩΝ
Σοβαρές ενδείξεις ότι ο Τάφος της Αμφίπολης είναι Τάφος Βασίλισσας και προφανώς της ίδιας της συζύγου του Μεγάλου Αλεξάνδρου Βασίλισσας Ρωξάνης, καταθέτει σε ολόκληρο τον αγωνιούντα Ελληνισμό η Παγκόσμια Επιτροπή Μακεδονικού Αγώνα, συνοδευόμενες από μοναδικά φωτογραφικά ντοκουμέντα!
Ερευνώντας το υλικό των Αιγών, αναζητώντας ειδικά Σφίγγες, σαν αυτές που βρέθηκαν στην Αμφίπολη, με την αίσθηση ότι από εκεί μπορεί να λυθεί το μυστήριο και να προσδιοριστεί ακόμη ίσως και η ταυτότητα του νεκρού, καταλήξαμε σε δύο συγκλονιστικές διαπιστώσεις:
Α. ΟΙ ΣΦΙΓΓΕΣ ΣΗΜΑΙΝΟΥΝ ΒΑΣΙΛΙΣΣΑ
Κατά πρώτον ανακαλύψαμε ότι υπάρχουν Σφίγγες και στις Αιγές, παρά το αντιθέτως ίσως νομιζόμενο! Και η έκπληξή μας ήταν μεγάλη, όταν διαπιστώσαμε πως οι Σφίγγες κοσμούν τους δύο Ταφικούς Θρόνους γυναικών Βασιλισσών!
1. Της βασίλισσας Ευρυδίκης, μητέρας του Φιλίππου Β’ και γιαγιάς του Μεγάλου Αλεξάνδρου!
Συγκεκριμένα στις πλαϊνές παραστάσεις του Ταφικού Θρόνου υπάρχουν δύο σκαλισμένες σφίγγες, χρωματισμένες με γαλάζιο και κόκκινο, όπως φαίνεται στην παραπάνω φωτογραφία-ντοκουμέντο! Ο Τάφος χρονολογείται περί το 344-343 π.Χ..
2. Της Βασίλισσας Θεσσαλονίκης (Τάφος του Καθηγητή Ρωμαίου), κόρης του Φιλίππου Β΄, αδελφής του Μεγάλου Αλεξάνδρου και με τη βία συζύγου του σφετεριστή Κασσάνδρου! Εκείνου που έδωσε εντολή να δολοφονηθεί η Ρωξάνη και ο γιος και Διάδοχος Αλέξανδρος Δ΄…
Ειδικότερα, στον Ταφικό Θρόνο της Βασίλισσας Θεσσαλονίκης σώζεται σε πρωτεύουσα θέση, μια μεγαλόπρεπη σφίγγα, όπως φαίνεται από την παρακάτω φωτογραφία-ντοκουμέντο! Ο Τάφος χρονολογείται περί τις αρχές του 3ου αι. π.Χ.
Επομένως, αποδεδειγμένα πλέον και όσον αφορά τουλάχιστον τη Μακεδονία, οι Σφίγγες σχετίζονται ταφικά με γυναικείους Τάφους και μάλιστα με Τάφους Βασιλισσών!
Είναι επίσης ταυτόχρονα γνωστό, πως στην είσοδο του Τάφου της Αμφίπολης, στέκουν όχι δυο μικρές, αλλά δύο τεράστιες Σφίγγες, ύψους 1,45 μέτρων χωρίς τα κεφάλια, που είχαν γυναικεία μορφή, ως είθισται στις Σφίγγες. Οι Σφίγγες μάλιστα της Αμφίπολης, βρίσκονται στο υπέρθυρο του Τάφου, που συνήθως δίνει εικόνα για την «ταυτότητα» του νεκρού…
Β. ΤΑ ΙΩΝΙΚΑ ΚΙΟΝΟΚΡΑΝΑ ΣΗΜΑΙΝΟΥΝ ΒΑΣΙΛΙΣΣΑ
Κατά δεύτερον, διαπιστώσαμε ότι σε αυτούς τους ίδιους γυναικείους Βασιλικούς Τάφους, τα κιονόκρανα είναι Ιωνικά και όχι Δωρικά, όπως είναι εκείνα των ανδρικών Βασιλικών Τάφων Φιλίππου και Πρίγκιπα!
Αυτό, σε συνάρτηση με την αποκάλυψη Ιωνικού κιονοκράνου στην Αμφίπολη, δείχνει ότι πρόκειται για γυναικείο Τάφο, όπως μπορεί να δει κανείς και στις πιο κάτω συγκριτικές φωτογραφίες, όπου συμπεριλάβαμε τα κιονόκρανα των Βασιλικών Τάφων των Αιγών (Ευρυδίκης, Θεσσαλονίκης και Φιλίππου) και εκείνου της Αμφίπολης!
ΕΙΝΑΙ Ο ΒΑΣΙΛΙΚΟΣ ΤΑΦΟΣ ΤΗΣ ΡΩΞΑΝΗΣ
Συμπερασματικά λοιπόν, από τις δύο πιο πάνω διαπιστώσεις, φαίνεται ότι ο Τάφος της Αμφίπολης είναι γυναικείος και βασιλικός και κρύβει κατά πάσα πιθανότητα την ίδια την γυναίκα του Μεγάλου Αλεξάνδρου! Την πανέμορφη Βασίλισσα Ρωξάνη! Η οποία και δολοφονήθηκε εκεί περί το 311 π.Χ., μαζί με τον γιο της και γιο του Μεγαλέξανδρου, τον Διάδοχο Αλέξανδρο Δ΄! Του οποίου ο Τάφος είναι στις Αιγές, πλάι στου Φιλίππου, ο λεγόμενος «Τάφος του Πρίγκιπα».
Σύγκριση Κιονοκράνων:
οι γυναικείοι Βασιλικοί Τάφοι των Αιγών έχουν Ιωνικά Κιονόκρανα,
όπως Ιωνικό έχει και ο Τάφος της Αμφίπολης στον λόφο Καστά.
Αντιθέτως οι ανδρικοί Βασιλικοί Τάφοι των Αιγών, έχουν Δωρικά Κιονόκρανα
ΠΟΛΙΤΙΚΟΙ ΛΟΓΟΙ…
Οι δολοφονίες στην Αμφίπολη έγιναν με διαταγή του σφετεριστή Κάσσανδρου και όχι από τον ίδιο προσωπικά, ώστε να μην εκτεθεί κατά το δυνατόν στους Μακεδόνες και να μπορέσει έτσι έπειτα, με δάκρυα και τιμές όπως φαίνεται, να κηδέψει μεγαλόπρεπα και σε εφάμιλλο του Φιλίππου Τάφου, τον Αλέξανδρο Δ΄, τον Πρίγκιπα και Διάδοχο στις Αιγές …
Πιθανόν κατά τον ίδιο τρόπο, με τιμές και δόξες, μπορεί να τάφηκε και η Βασίλισσα Ρωξάνη στην Αμφίπολη, ώστε να φανεί στα μάτια του κόσμου και του στρατού, ότι ο σφετεριστής, τιμά τη γυναίκα και τον γιο του Μεγάλου Αλεξάνδρου…Και καθώς είχε νυμφεφθεί την κόρη του Φιλίππου Θεσσαλονίκη, θέλησε να φανεί συνεχιστής της πανάρχαιας βασιλικής δυναστείας των Αργεαδών και φυσικά μοναδικός κληρονόμος της…
Οι ταφές δηλαδή Ρωξάνης και Πρίγκιπα, έγιναν για καθαρά πολιτικούς λόγους…
ΛΕΩΝ: ΤΟ ΚΕΝΟΤΑΦΙΟ ΤΟΥ ΜΕΓΑΛΟΥ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ
Εάν τελικά επαληθευθούν οι παραπάνω σοβαρές ενδείξεις και ο Τάφος είναι πράγματι της Ρωξάνης, τότε απομένει να προσδιοριστεί ο ρόλος του μεγάλου Λέοντα της Αμφιπόλεως, που σύμφωνα με τους Αρχαιολόγους κοσμούσε την κορυφή του λόφου Καστά.
Ο Λέων, ύψους 5,28 μ., δεν βρισκόταν στο μικρό βάθρο που βρίσκεται σήμερα, αλλά επάνω σε ένα πολύ μεγάλο βάθρο βάσης 9,95 χ 9,95 μέτρα! Το συνολικό ύψος του βάθρου χωρίς το λιοντάρι, πρέπει να ήταν 10,56 μ.! Ενώ μαζί με τον Λέοντα έφτανε τα 15,84 μέτρα!
Σύμφωνα δε με τους Αρχαιολόγους, το αρχικό βάθρο ήταν κοσμημένο με κίονες και ασπίδες!
Τέτοια δε λιοντάρια, τοποθετούνταν επάνω σε τάφους πεσόντων ή κενοτάφια.
Την άποψη αυτή είχε και ο Αμερικανός Αρχαιολόγος Oscar Broneer που αναστήλωσε τον Λέοντα (μαζί με τον Γάλλο JacquesRoger) στη σημερινή του θέση το 1937, θεωρώντας πως πρόκειται για μαυσωλείο ή κενοτάφιο!
Οι δύο παραπάνω αρχαιολόγοι, προσπάθησαν μάλιστα να σχεδιάσουν το αρχικό βάθρο του Λέοντα, όπως φαίνεται και στο παρακάτω σχέδιο του Jacques Roger, που εκδόθηκε το 1939 και όπου γίνεται φανερό ότι πρόκειται για ξεχωριστό ταφικό μνημείο, ξέχωρο του κάτω τάφου των Σφιγγών!
Μάλιστα το εκπληκτικό είναι, ότι η πρόσοψή του σχεδίου, είναι ίδια με τον Τάφο του Πρίγκιπα-Διαδόχου στις Αιγές, που τότε όμως δεν είχε ανακαλυφθεί ακόμη!
Το συνολικό μνημείο του Λέοντα, ήταν εντυπωσιακό και περίτεχνο και επειδή ήταν τόσο εμφανές, θεωρείται σχεδόν σίγουρο ότι αποτελούσε κενοτάφιο κάποιας κορυφαίας και μάλιστα ανδρικής βασιλικής μορφής της Μακεδονίας!
Εάν λοιπόν η Βασίλισσα Ρωξάνη είναι όντως στον κάτω μεγάλο τάφο των Σφιγγών, τότε δεν μένει παρά επάνω στο μεγάλο τιμητικό - ταφικό μνημείο του Λέοντα, να βρισκόταν το μεγαλοπρεπές Κενοτάφιο του Μεγάλου Αλεξάνδρου!
Διότι συν τοις άλλοις, η έλλειψή του θα ήταν αδιανόητη για την γη της Μακεδονίας, που εκεί μπορούσε να τον τιμά και να τον θυμάται αιώνια!
Εκεί, στην Αμφίπολη του Νεάρχου! Τη μεγάλη ναυτική βάση των Μακεδόνων προγόνων μας, απ’ όπου ξεκίνησε ο Μέγας Αλέξανδρος με τον στόλο του για να απελευθερώσει τη Μικρασία, την Αίγυπτο και όλη την Ανατολή από την Περσική σκλαβιά και έπαρση, εκπολιτίζοντας-εξελληνίζοντας, ομορφαίνοντας, δημιουργώντας, απλώνοντας τον ελληνικό πολιτισμό και την ελληνικά γλώσσα ως πέρα στη Βακτριανή και τους Ινδούς….
ασυμβίβαστα για το Όνομα, τον Ελληνισμό και την Ιστορία μας
Η ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΟΥ ΑΓΩΝΑ
3.500.000 ΜΑΚΕΔΟΝΕΣ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ
έτοιμοι για όλα
Θεσσαλονίκη, Μακεδονία
24 Αυγούστου 2014 μ.Χ.
https://www.facebook.com/worldmacedonia
https://twitter.com/WORLDMACEDONIA
ΔΕΙΤΕ ΤΗΝ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΚΑΙ ΣΕ ΕΚΤΥΠΩΣΙΜΗ ΜΟΡΦΗ .PDF
ΑΡΘΡΟ ΤΙΣ 4 Οκτωβρίου 2012
ΑΜΦΙΠΟΛΗ: ΣΤΑ ΙΧΝΗ ΤΗΣ ΡΩΞΑΝΗΣ? ΣΠΟΥΔΑΙΑ ΕΥΡΗΜΑΤΑ (--ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΕΣ φωτό--)
Η αρχαιολογική σκαπάνη, θέρμανε τις ελπίδες πως κάτω από τους τόνους των χωμάτων του λόφου «Καστά» στην Αμφίπολη Σερρών, θα ξαναπιαστεί το νήμα της ιστορίας των Μακεδόνωνκαι τα ευρήματα θα αποκαλύψουν κρυφές πτυχές της οικογένειας και του περιβάλλοντος τουΜεγάλου Αλεξάνδρου.
Η αποκάλυψη κυκλικού περίβολου, με περίμετρο μισό χιλιόμετρο (500 μ) και διάμετρο 160 μ από λεπτόκοκκο μάρμαρο Θάσου, υποδηλώνει περεταίρω σπουδαίες ανακαλύψεις.
«Δεν έχει βρεθεί πουθενά ανάλογος περίβολος. Ούτε στη Βεργίνα ούτε στις Αιγές. Περικλείει σίγουρα σημαντικά ταφικά μνημεία, στα οποία σκοπεύουμε να φτάσουμε.
Χρονολογείται στην περίοδο της δολοφονίας της Ρωξάνης το 311πχ.
Το είδος της επεξεργασίας και της τεχνικής στα μάρμαρα του περιβόλου, που φτάνουν σε ύψος τα τρία μέτρα, καθώς και άλλα ευρήματα, μας παραπέμπουν στην εποχή κατασκευής του. Πρόκειται για κάτι εξαιρετικά σημαντικό» δήλωσε στον «Κ» η αρχαιολόγος που ανέσκαψε την περιοχή, Κατερίνα Περιστέρη.
(Φωτό: Γιάννης Γιακουμής)Η ανασκαφή ξεκίνησε πριν από δύο μήνες και η ομάδα της κ. Περιστέρη κατάφερε σε χρόνο ρεκόρ να φέρει τα πρώτα ευρήματα στο φως.
Εκτιμήσεις ότι ο λόφος κρύβει σημαντικά μυστικά έγιναν από την δεκαετία του `60 ακόμη, όταν ο αρχαιολόγος Δημήτρης Λαζαρίδης έκανε και τις πρώτες (χωρίς αποτέλεσμα δυστυχώς) προσπάθειες.
Σήμερα, η αποκάλυψη του μαρμάρινου περίβολου, βεβαιώνει την αρχαιολόγο και προϊσταμένη της ΚΗ Εφορείας Αρχαιοτήτων Σερρών, ότι τα μυστικά του λόφου είναι σπουδαία.
Η Αντιπεριφέρεια Σερρών χρηματοδότησε τις σημαντικές ανασκαφές, με 80 χιλ ευρώ.
«Πρέπει να συνεχιστούν. Τα ευρήματα ξεπερνούν σε σπουδαιότητα τις προσδοκίες μας. Βρισκόμαστε μπροστά σε κάτι εξαιρετικά σημαντικό. Βασική μας επιδίωξη είναι η εξεύρεση χρημάτων για να προχωρήσουμε» δήλωσε ο Αντιπεριφερειάρχης ΣερρώνΓιάννης Μωυσιάδης.
Από την Αμφίπολη και τις εκβολές του Στρυμόνα ο Μέγας Αλέξανδρος ξεκίνησε την εκστρατεία του στη Μικρά Ασία.
Στην Αμφίπολη εξόρισε ο Κάσσανδρος τη Ρωξάνη και τον μικρό Αλέξανδρο. Εκεί και δολοφονήθηκαν.
«Η ανακάλυψη σημαντικών αρχαιοτήτων θα προκαλέσει διεθνές ενδιαφέρον για την περιοχή μας. Είναι αναπτυξιακός και τουριστικός παράγοντας» τονίζει ο Δήμαρχος Αμφίπολης Γιώργος Βογιατζής που στέκεται και αυτός αρωγός στις ανασκαφικές δραστηριότητες της κ. Περιστέρη.
Στην 2μηνη ανασκαφή εργάστηκαν περί τα 20 άτομα, ανάμεσά τους και εθελοντές εργάτες και αρχαιολόγοι.
(Φωτό: Γιάννης Γιακουμής)
Το Υπ. Πολιτισμού και η περιφερειακή ενότητα Σερρών καταβάλουν προσπάθειες να εξασφαλιστούν ευρωπαϊκοί ή εθνικοί πόροι, ώστε οι έρευνες να ολοκληρωθούν και τα μυστικά του λόφου να αποκαλυφθούν, τεκμηριώνοντας περεταίρω της ιστορία της Μακεδονίας.
Και το σχετικό βίντεο που Δημοσιεύτηκε στις 17 Οκτ 2012
Το χώρο που πραγματοποιούνται οι ανασκαφές κοντά στην Αρχαία Αμφίπολη επισκέφτηκε
η Βουλευτής Σερρών της Ν.Δ. Φωτεινή Αραμπατζή, σε συνέχεια της ερώτησης της προς τον
Υπουργό Πολιτισμού για την ανάγκη συνέχισης των ανασκαφών στην περιοχή.. Σκοπός της
επίσκεψης ήταν να δει από κοντά τα σημαντικά αρχαιολογικά ευρήματα που έφερε στο
φως η αρχαιολογική σκαπάνη της θερινής αρχαιολογικής περιόδου και να ενημερωθεί
λεπτομερώς από την προϊσταμένη της ΚΗ Εφορείας Κλασσικών αρχαιοτήτων Κατερίνα
Περιστέρη
Η κ. Περιστέρη ξενάγησε την κ. Αραμπατζή σε όλο το μήκος των ανασκαφών γύρω από το
λόφο όπου εικάζεται πως είναι θαμμένη η σύζυγος του Μεγάλου Αλεξάνδρου Ρωξάνη αλλά
και ο γιος του και μοναδικός του κληρονόμος Αλέξανδρος ο Δ΄. Η αποκάλυψη κυκλικού
περίβολου, με περίμετρο μισό χιλιόμετρο και διάμετρο 160 μ από λεπτόκοκκο μάρμαρο
Θάσου, υποδηλώνει περεταίρω σπουδαίες ανακαλύψεις. Σύμφωνα με όσα δήλωσε η κ.
Περιστέρη δεν έχει βρεθεί πουθενά ανάλογος περίβολος. Ούτε στη Βεργίνα ούτε στις Αιγές.
Περικλείει σίγουρα σημαντικά ταφικά μνημεία. Χρονολογείται μάλιστα, στην περίοδο της
δολοφονίας της Ρωξάνης το 311 π.χ.
Η προϊσταμένη της ΚΗ' Εφορείας Κλασικών Αρχαιοτήτων Σερρών στις δηλώσεις της
εμφανίστηκε ιδιαίτερα συγκρατημένη πλην όμως αισιόδοξη για την πορεία των
ανασκαφικών ερευνών.
Όπως τόνισε, όμως, πρέπει να εξασφαλιστεί χρηματοδότηση ώστε να συνεχιστούν οι
ανασκαφές στην περιοχή. Το ποσό που εκτιμάται πως θα χρειαστεί δεν είναι απαγορευτικό
παρά τη δύσκολη οικονομική συγκηρία για τη χώρα. Αντίθετα τα προσδοκώμενα οφέλη
από την αναμενόμενη ανακάλυψη θα είναι ασύγκρητα πολλαπλάσια.
Η Βουλευτής Σερρών Φωτεινή Αραμπατζή στην ερώτηση που προ ημερών κατέθεσε
προς τον Υπουργό Πολιτισμού ζητά να εξασφαλιστούν τα χρήματα για τη συνέχιση των
ανασκαφών στην Αμφίπολη καθώς αν επιβεβαιωθούν οι αρχαιολογικές ενδείξεις θα
προκληθεί το παγκόσμιο ενδιαφέρον και η περιοχή θα αποτελέσει μεγάλο τουριστικό και
επιστημονικό πόλο, όχι μόνο του νομού Σερρών αλλά και ολόκληρης της Μακεδονίας.
Η κ. Περιστέρη ευχαρίστησε την κυρία Αραμπατζή για το έμπρακτο ενδιαφέρον που
έδειξε, τόσο με την κατάθεση της ερώτησης προς τον Υπουργό Πολιτισμού όσο και με την
επίσκεψή της στην Αμφίπολη, σε ότι αφορά τη συνέχιση των ανασκαφών, όπως επίσης και
για τη δέσμευσή της πως θα συνεχίσει να προσπαθεί και να πιέζει προς την κατεύθυνση της
εξασφάλισης χρηματοδότησης.
Η ΣΥΓΚΛΟΝΙΣΤΙΚΗ ΕΞΟΜΟΛΟΓΗΣΗ 82ΧΡΟΝΟΥ «ΑΡΧΑΙΟΚΑΠΗΛΟΥ»: «Στην Αμφίπολη έσκαβαν όλοι-Ανοιξα κι εγώ πολλούς τάφους».
Η ζωή του μοιάζει με μυθιστόρημα. Ο 82χρονος σήμερα Κ.Ε. ανακαλεί μνήμες από την εποχή, που ως παιδί, περιπλανιόταν στους αρχαιολογικούς χώρους της Αμφίπολης και εξομολογείται ότι- όπως πολλοί άλλοι- άρχισε να επιδίδεται κι εκείνος στην παράνομη «συλλογή» πολύτιμων αντικειμένων από τάφους, τα οποία στην συνέχεια «πουλούσε στον έμπορο και έπαιρνε το μερτικό του». «Εδώ έσκαβαν όλοι….Οι αρχαιοκάπηλοι, όπως τους λένε, πάνε πρώτοι, οι αρχαιολόγοι φτάνουν μετά» αναφέρει ο 82χρονος που αποκαλύπτει ότι μετά το 1980, όλοι στην Αμφίπολη, προμηθεύτηκαν ανιχνευτές μετάλλων.
26.04.1956, Αμφίπολη: “Άρχισαν συστηματικές ανασκαφές στην Αμφίπολη σ’ ένα μεγάλο νεκροταφείο για να προστατευτεί η περιοχή από την αρχαιοκαπηλία. Πήρα την απόφαση να αρχίσω, παρά τις αδυναμίες, για να διασωθεί το καταπληκτικό πλήθος των κτερισμάτων. Ο τόπος ήταν γεμάτος σκάμματα και τομείς αρχαιοκαπήλων”.
Έτσι περιγράφει, στο ημερολόγιό του, ο αρχαιολόγος Δημήτρης Λαζαρίδης την αναγκαιότητα της έναρξης ανασκαφών στην Αμφίπολη και την προστασία της περιοχής από την Αρχαιολογική Εταιρεία, προκειμένου να χαρακτηριστεί άμεσα τότε, αρχαιολογικός χώρος, έτσι ώστε να βάλει “φρένο” στους αρχαιοκάπηλους, που πρόλαβαν πριν από αυτόν να ξεκινήσουν τις “εκσκαφές” και να συλήσουν ό,τι έβρισκαν μπροστά τους.
“…Στην Αμφίπολη ήρθαμε με την οικογένειά μου, όταν ήμουν επτά ετών” θα θυμηθεί ο 82χρονος, σήμερα, Κ.Ε. που εξιστορεί στο πρακτορείο ΑΠΕ-ΜΠΕ πώς μπήκε ο ίδιος στο “βασίλειο” της (παράνομης) συλλογής αρχαίων αντικειμένων, που αφθονούσαν, όχι μόνο στους αρχαιολογικούς χώρους της Αμφίπολης, αλλά και ολόκληρης της Ελλάδας.
Η ζωή του Κ.Ε θα μπορούσε κάλλιστα να αποτελέσει ένα συναρπαστικό μυθιστόρημα. Ακόμα και σήμερα, σε αυτή την ηλικία, η καρδιά του “χορεύει” κάτω από το στήθος, όταν μιλάει για το παρελθόν και τις (παράνομες) ανασκαφικές δραστηριότητές του.
Έφτασε για να σκάψει, από τις Σέρρες μέχρι και στις Μυκήνες, ενώ -όπως λέει, γελώντας- στη Βεργίνα έσκαψε πριν από τον Μανόλη Ανδρόνικο…
“Οι αρχαιοκάπηλοι, όπως τους λένε, πάνε πρώτοι, οι αρχαιολόγοι φτάνουν μετά” μας λέει και ξετυλίγει κάποιες πτυχές μιας διαδρομής, που παρόμοια διήνυσαν και διανύουν νύχτες, σε κάμπους και βουνά, χιλιάδες άλλοι “συνάδελφοί” του, κατακυριευμένοι, όπως κι αυτός, από το πάθος του σκαψίματος ή -αν θέλετε- τον “πυρετό του χρυσού”.
Παιδί πάμφτωχης προσφυγικής οικογένειας, άφησε μαζί με τους δικούς του, το 1927, τη Δράμα, με τα πολλά κουνούπια και την ελονοσία και κατέφυγαν νοτιότερα, στην Αμφίπολη.
“Τα πολλά κουνούπια της λίμνης και η ελονοσία ανάγκασαν τότε τους πρόσφυγες να φύγουν από εκεί. Άφησαν τότε τα ζώα τους ελεύθερα να τους οδηγήσουν- όπου εκείνα θα ησύχαζαν, εκεί θα εγκατασταίνονταν. Έτσι διάλεξαν και εγκαταστάθηκαν στον σημερινό οικισμό της Αμφίπολης που τότε τού δώσανε το όνομα Νεοχώρι (Γενίκιοη)” εξιστορεί ο 82χρονος.
“Η οικογένειά μου ήρθε από τη Δράμα το 1944. Ήμασταν κτηνοτρόφοι. Θυμάμαι που πήγαιναν τα γίδια να βοσκήσουν ψηλά εκεί, στον λόφο Καστά, είχε πολύ αέρα και μου άρεζε να ανεβαίνω στην κορυφή… Το 1953, πήγα φαντάρος. Στο χωριό είχε πολύ φτώχεια… Όταν γύρισα, μαζί με τον αδερφό μου ξεκινήσαμε να βγάζουμε τις οβίδες από τον λόφο. Είχαν μείνει πολλές από τον Βαλκανικό πόλεμο. Βγάζαμε μολύβια και ‘τούντσια’ και τα πουλούσαμε στη Θεσσαλονίκη, δώδεκα δραχμές το κιλό. Τις βρίσκαμε εύκολα, γιατί, όταν χτυπούσε η οβίδα, άφηνε ίχνη καπνού στα βράχια, ήταν ζεστή και άφηνε καπνούς. Υπήρχαν, όμως, τρύπες που δεν είχαν καπνούς. Σκάψαμε… ήταν τάφοι. Έτσι άρχισαν όλα” λέει ο Κ.Ε., “ξεδιπλώνοντας” τις μνήμες του στις πρώτες εκσκαφές των τυμβωρύχων και τις θεαματικές ανακαλύψεις τους
“Εδώ έσκαβαν όλοι…Ο τόπος είναι ημίβραχος, έσκαβες δέκα πόντους και φαινόταν, αν ήταν σκαμμένος ο τάφος. Σκάβαμε κυρίως στην Ακρόπολη, απέναντι από το σημερινό Αρχαιολογικό Μουσείο, στα ‘καλά μνήματα’, έμειναν οι πλούσιοι εκεί. Άνοιξα πολλούς τάφους: αν ήταν γυναικείος ο τάφος, βρίσκαμε χρυσά σκουλαρίκια, περιδέραια και καρφίτσες, αν ήταν αντρικός κάποια αντικείμενα και δακτυλίδια. Πηγαίναμε βράδυ, ήμασταν το πολύ δυο-τρεις. Τα πουλούσαμε στον έμπορο και ο καθένας έπαιρνε το μερτικό τους. Η συναλλαγή γινόταν στη Θεσσαλονίκη. Αν έβρισκες κάτι, έπαιρνες τον έμπορο και του το έλεγες. Έβρισκαν και αγαλματίδια και τα πουλούσαν στους μεγάλους αρχαιοκάπηλους ή σε αυτούς που έκαναν συλλογές” θυμάται ο 82χρονος και συνεχίζει:
”(Το 1955) ήρθε ο αρχαιολόγος από την Καβάλα, ο Δημήτρης Λαζαρίδης και ξεκίνησε τις αρχαιολογικές εργασίες. Είχα βρει τότε τριάντα αγαλματίδια, δούλευα στον δρόμο και άνοιγα τη διακλάδωση προς το χωριό μέσα, φαρδαίναμε τον δρόμο, τριάντα κούκλες, περιστέρια “αλεπές” και γυναικεία πρόσωπα, τα παρέδωσα στο Λαζαρίδη. Δεν μου έδωσαν καμία αμοιβή… Μια μέρα, καθώς άνοιγε τον δρόμο η μπουλντόζα, πετάχτηκε ένα κεφάλι μαρμάρινο. Το παρέδωσα και αυτό, αλλά λεφτά δεν πήρα ακόμη“.
1964-1965: “Μετά την έρευνα του νεκροταφείου, προχώρησα στην έρευνα της πόλης. Επιχείρησα ένα πλήθος δοκιμαστικών τομών στην ομαλή έκταση της Αμφίπολης, όπου υπήρχαν οι παλαιοχριστιανικές βασιλικές. Οι έρευνες αυτές ήταν άκαρπες. Εντούτοις πίστευα ότι εδώ θα έπρεπε να βρισκόταν ο σημαντικότερος χώρος της πόλης και ίσως η Αγορά. Την πεποίθησή μου ενίσχυε το γεγονός ότι οι παλαιότεροι κάτοικοι του χωριού ονόμαζαν αυτό το χώρο Μπεζεστένι και ότι εδώ αποκαλύπτονταν, όταν όργωναν, αξιόλογα τυχαία ευρήματα, όπως επιγραφές και αγάλματα. Η πόλη αυτή, που έγινε αποικία των Αθηναίων στα χρόνια του Περικλή, δηλαδή την εποχή της μεγάλης ακμής της Αθήνας, είμαι βέβαιος πως ήταν ένα μεγάλο κοσμοπολίτικο κέντρο. Από τα πιο μακρινά μέρη υπήρχαν παροικίες στην Αμφίπολη. Και, φυσικά, υπήρχαν ντόπια εργαστήρια κοσμημάτων, γλυπτών, αγγειοπλαστικής” γράφει στο ημερολόγιό του ο Δημήτρης Λαζαρίδης.
“Εμείς δείξαμε τον Λαζαρίδη που ήταν η Νεκρόπολη” λέει ο 82χρονος Κ.Ε.
Ο αρχαιολόγος Δημήτρης Λαζαρίδης
“Αλλά, όμως, το πλέον αξιόλογο κτίριο ήτο ναός παλαιοχριστιανικών χρόνων αποκαλυφθείς εις τη θέσιν Μπεζεστένι και εντός αγρού του Ιωσήφ Ευθυμιάδη, ανατολικώς της αποκαλυφθείσης εν έτει 1961 κιονοστοιχίας… Εντός της Κοινότητας Αμφιπόλεως, όπισθεν της οικίας του Γεωργίου Παπαδόπουλου, κατά τη διάνοιξη των θεμελίων δια την οικοδομήν της εκκλησίας του χωριού, είχε διαπιστωθεί η ύπαρξις ορθογώνιου σκάμματος επί του μαλακού βράχου… Διαπιστώθη ούτως ότι πρόκειται περί λαξευτού τάφου εκ των λεγόμενων μακεδονικών Ταφή, δεν διαπιστώθει ούδ΄ανευρέθησαν οστά” αναφέρει ο Δημήτρης Λαζαρίδης στα Πρακτικά της εν Αθήναις Αρχαιολογικής Εταιρείας έτους 1964, διαπιστώνοντας ότι αρχαιολογικοί τάφοι υπήρχαν, αλλά ήταν άδειοι.
“Ο Λαζαρίδης έβγαινε με μια τσάντα στο χωριό και μάζευε ό,τι μπορούσε, ζητούσε ό,τι είχε βρει ο καθένας να του το παραδώσει και τότε τα παρέδωσα και εγώ” σημειώνει ο Κ.Ε., η δράση του οποίου θα “φτάσει” μακριά και πέρα πλέον από την Αμφίπολη.
Φωτογραφία τραβηγμένη στον αρχαιολογικό χώρο της Αμφίπολης Σερρών, το 1979, από τον Δημήτρη Λαζαρίδη, με την ομάδα αρχαιολόγων που δούλευαν μαζί του. Η δεύτερη από αριστερά είναι η κ. Κατερίνα Περιστέρη.
“Εγώ άρχισα από τους πρώτους” θα ομολογήσει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ και θα συμπληρώσει: “πήγα παντού -μέχρι τις Μυκήνες- πηγαίναμε δύο- τρία άτομα, ξέραμε πού ήταν, ψάχνοντας τα έβρισκες. Πήγα στη Βεργίνα πριν από τον Ανδρόνικο. Ήμασταν τέσσερα άτομα και πήγαμε τρία μέτρα βάθος, βρήκαμε ένα φτυάρι σπασμένο, πήγαν άλλοι πριν από εμάς” θα πει απογοητευμένος και θα τονίσει: “πρώτα πάνε οι αρχαιοκάπηλοι σε έναν αρχαιολογικό χώρο και μετά οι αρχαιολόγοι… αυτοί διαβάζουν μόνο στα βιβλία…”.
“Στην Ορμύλια της Χαλκιδικής με συνέλαβαν. Αλλά δεν ήμουν εκεί, το κάνανε συνωμοσία ο διοικητής Ασφαλείας, ο Οικ., με άλλα ‘κοπρόσκυλα’ της δουλειάς, τρώγανε μαζί φαίνεται, πλήρωσα 1.700.000 δραχμές, για να μην μείνω φυλακή, για μένα και τον αδερφό μου, είπαν πως οδηγούσα μπουλντόζα: εγώ δίπλωμα δεν είχα… Θυμάμαι, ένα βράδυ του 1977 ήμασταν στο Μελισσουργό της Ν. Απολωνίας, κάτω στον δρόμο -Παζαρούδα λέγεται το χωριό- εκεί ψάχναμε, κάποιος μας πρόδωσε και ήρθε η αστυνομία, μας έπιασε και μας πήγε στα Λαγκαδίκια. Εγώ ήμουν τολμηρός, θαρραλέος. Εγώ θα την κοπανήσω, είπα στον αδερφό μου, βγαίνω από την πόρτα και τρέχω, δύο τη νύχτα, πάω στον ταξιτζή στον γιο του προέδρου. Ήταν μια γριά Πόντια, δικιά μας. ‘πάντον, όπου θέλει, μπορεί να έχει άρρωστο’ λέει του γιου της. Τού λέω Θεσσαλονίκη πρέπει να πάω, έχω άρρωστο στο νοσοκομείο- ψέματα τού είπα. Το πρωί παίρνει ο διοικητής και μου λέει: την κοπάνησες, έτσι;. Τι να κάνω, τού είπα… Έτσι, ένα βράδυ έφυγα και από τη Ζίχνη. Δικαστήκαμε, έφαγα πενήντα μέρες φυλακή, πληρώσαμε… Τώρα είναι κακούργημα, τότε ήταν πλημμέλημα. Δεν πλήρωναν οι αρχαιολογικές υπηρεσίες, δεν υπήρχε ούτε φύλακας, ούτε τίποτα, ούτε ήταν χαρακτηρισμένα αρχαιολογικά. Πολλή φτώχεια. Με αυτά ίσα ίσα που συντηρούνταν ο κόσμος… άλλοι έπαιρναν τα λεφτά” μας λέει ο Κ.Ε., χωρίς, ωστόσο, να μας αποκαλύπτει ποιοι τα έπαιρναν.
Ο τύμβος της Αμφίπολης από ψηλά.
“Μετά το 1980, όλοι στην Αμφίπολη πήραν μηχανήματα ανιχνευτές. Τριάντα άτομα κάνανε όλη τη δουλειά- ήταν και Διοικητές μέσα και αυτοί μπερδεύονταν με τα αρχαία. Το 1994 παρέδωσα κάποια αντικείμενα στην αρχαιολογική υπηρεσία, τα εκτίμησαν με ένα ποσό, αλλά ακόμη δεν μου τα πλήρωσαν. Το 2006 τους παρέδωσα πέντε χάλκινα και δύο ασημένια νομίσματα ρωμαϊκών χρόνων, ένα χάλκινο νόμισμα βυζαντινών χρόνων, ένα στάθμιο και μία χάλκινη αιχμή βέλους. Τα κοστολόγησαν περίπου 900 ευρώ, αλλά δεν μου τα πληρώσανε ακόμη” συμπληρώνει και μας δείχνει και αποδεικτικά στοιχεία των όσων υποστηρίζει.
“Τώρα τα παράτησα, γέρασα… Στις τελευταίες ανασκαφές στον Τύμβο Καστά, εγώ έδειξα στον αρχιφύλακα της Περιστέρη την είσοδο του Τύμβου. Τού έδωσα και σχεδιάγραμμα, το έχουν” θα μας πει, με έκδηλη την υπερηφάνεια στο βλέμμα και τη φωνή, προτού μας αποχαιρετήσει.
“Οργιάζουν”, στη Μεσολακιά, οι φήμες και οι συζητήσεις για την αρχαιοκαπηλία.
Την ίδια ώρα, λίγα χιλιόμετρα μακριά από την Αμφίπολη, στη γνωστή πλέον Μεσολακιά, οι φήμες για την αρχαιοκαπηλία δίνουν και παίρνουν. “Υπήρχαν άνθρωποι στην Αμφίπολη που δεν δούλεψαν ποτέ, μάζευαν μπίλιες και έβρισκαν και τα νομίσματα. Τα νομίσματα τα έβρισκες περπατώντας. Εμείς ήμασταν αγρότες, αυτοί όλη μέρα έψαχναν και όλη τη νύχτα έσκαβαν” θα μας πουν και θα συνεχίσουν: “Όταν ξεκίνησαν να ανοίγουν τους τάφους, ερχόταν κόσμος από όλες τις περιοχές, είχαν διασυνδέσεις παντού. Τους συνελάμβαναν, πήγαιναν στα δικαστήρια. Τους έβαζαν από τη μια πόρτα και από την άλλη τους έβγαζαν. Είχαν… μπάρμπα στην Κορώνη. Έτρωγαν πολλοί από αυτή τη δουλειά… Αν πούμε πολλά, θα γίνουμε κακοί” θα μας πουν κάτοικοι της Μεσολακιάς, διατηρώντας την ανωνυμία τους, αλλά χωρίς να μας αποκρύψουν πως και αυτοί έβρισκαν διάφορα νομίσματα στα χωράφια τους.
“Παλιά ψάχνανε με τσάπες, άρπαζαν ό,τι μπορούσαν και έφευγαν, γι’ αυτό και βρήκαμε πολλά νομίσματα και αγαλματίδια στους τάφους. Σήμερα, είναι αλλιώς. Όσο για το ‘κύκλωμα’, αυτό μπορεί να είναι κλειστό, αλλά τα νέα μαθαίνονται γρήγορα -από τον έναν στον άλλο. Αν γίνει η αρχή, σε βρίσκουν εύκολα” θα δηλώσει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ Σερραίος, ο οποίος φέρεται να έχει εμπλακεί στο παρελθόν σε υπόθεση αρχαιοκαπηλίας, για να προσθέσει:
“Πριν από δυο χρόνια, μετά από εξάμηνες παρακολουθήσεις, προσήγαγαν περισσότερα από 120 άτομα στη Β. Ελλάδα με την κατηγορία της αρχαιοκαπηλίας, έπιασαν και τον ‘εγκέφαλο’ και αρκετοί είναι στη φυλακ… Με παρακολουθούσαν και μένα, κάνανε έρευνα και στο σπίτι. Δεν είχα τίποτα, παρά μόνο ένα ‘βρώμικο’ τηλέφωνο μέσα σε έξι μήνες, που ήθελε κάποιος να μου πουλήσει νομίσματα. Σε ένα κύκλωμα αρχαιοκαπηλίας δεν υπάρχει τρόπος για να μπεις ή να βγεις. Ερασιτέχνες δεν υπάρχουν. Όταν βγάζεις κέρδος από αυτή τη δουλειά, τότε είσαι επαγγελματίας”.
Ο ίδιος υποστηρίζει πως οι πρώτοι αρχαιοκάπηλοι ήταν οι αρχαίοι Έλληνες: “Το πρωί τους έθαβαν και το βράδυ τους έκλεβαν. Όπου είχε χρυσό, άνοιγαν μια τρύπα και τα έπαιρναν. Κάποιοι λένε ότι οι Ρωμαίοι εκπαίδευαν και μαϊμούδες… μαϊμού την έκανε τη δουλειά, τα μάζευε και τα πήγαινε στην τρύπα. Ο τρύπες δεν γίνονταν τυχαία… Οι εννιά στους δέκα στην Αμφίπολη έκαναν αυτή τη δουλειά και πολλοί πέθαναν από τις αναθυμιάσεις”.
Από την πλευρά του, ο επί 12 χρόνια συνεργάτης του Δημήτρη Λαζαρίδη, Κώστας Βαρύτας, θυμάται: “Όταν ανοίγαμε έναν τάφο με τον Δημήτρη τον Λαζαρίδη, ο αρχαιολόγος μας απομάκρυνε για να πάρει, όπως έλεγε, ο τάφος αέρα. Όταν βρέθηκε ο μεγάλος τάφος, κάτω από το μουσείο, ο Λαζαρίδης μας είπε να φύγουμε όλοι μακριά για να μην πάθει κάποιος κανένα κακό. Ήταν πολλοί αυτοί οι αρχαιοκάπηλοι που πέθαναν τότε από τις αναθυμιάσεις”.
Την ίδια ώρα, στο μικρό καφενεδάκι της Μεσολακιάς, η συζήτηση γυρίζει από ένα “κοινό μυστικό”, όπως το αποκαλούν οι περισσότεροι θαμώνες: όσοι είναι οι κάτοικοι της Αμφίπολης, σε διπλάσιο αριθμό θα έβρισκες στα σπίτια τους ανιχνευτές μετάλλων…
πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ.
www.ethnos.gr
http://hpolhmas.wordpress.com/2014/08/29
Τι λείπει από τον τάφο της Αμφίπολης (εικόνα)
Ένας χρήστης του Twitter ξέρει
Η επικοινωνιακή πολιτική της κυβέρνησης για την ανασκαφή στην Αμφίπολη, έχει δεχθεί αρκετές επιθέσεις –κάποιες εξ αυτών από τις ενώσεις αρχαιολόγων- αλλά και από πολίτες/ χρήστες των κοινωνικών δικτύων.
Ένας από τους χρήστες του Twitter δημιούργησε και την αντίστοιχη φωτό, για να δείξει με ποιές προσθήκες η κυβέρνηση θα είχε το μέγιστο κέρδος, από την ανακάλυψη του τάφου στην Αμφίπολη.
http://www.athensvoice.gr/article
Δελτίο τύπου ΥΠΠΟ 9/9/2014
Συνεχίζονται οι ανασκαφικές εργασίες στον λόφο Καστά από τη ΚΗ Εφορεία Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων. Η αφαίρεση των αμμωδών χωμάτων συνεχίζεται οριζόντια και σε όλη την έκταση του χώρου, ανάμεσα στον διαφραγματικό τοίχο με τις Καρυάτιδες και τον τρίτο τοίχο, ώστε να επιτυγχάνεται η εξισορρόπηση των πιέσεων και να διασφαλίζεται σταθερά η στατική επάρκεια του μνημείου, σύμφωνα με τις αποφάσεις της διεπιστημονικής τεχνικής ομάδας.
Σήμερα, παρουσιάζεται η πρώτη αξονομετρική σχεδιαστική αναπαράσταση του ταφικού μνημείου, από τον αρχιτέκτονα του ΥΠΠΟΑ κ. Μ. Λεφαντζή με τους δύο διαφραγματικούς τοίχους επί των οποίων φέρονται, στον μεν πρώτο οι Σφίγγες, στο δε δεύτερο οι Καρυάτιδες. Οι εργασίες συντήρησης και στερέωσης τους συνεχίζονται.
Συνεχίζονται, επίσης, οι εργασίες τεκμηρίωσης του συνόλου των αρχαιολογικών ανασκαφικών εργασιών, με ψηφιακά και συμβατικά μέσα.
http://www.yppo.gr/2/g22.jsp?obj_id=58355
ΟΙ ΑΡΧΑΙΟΚΑΠΗΛΟΙ ΠΗΓΑΝ ΠΡΩΤΟΙ
Οι μεγάλες αποκαλύψεις ενός τυμβωρύχου για τα αρχαία της Αμφίπολης
Η ζωή του μοιάζει με μυθιστόρημα. Ο 82χρονος σήμερα Κ.Ε. ανακαλεί μνήμες από την εποχή, που ως παιδί, περιπλανιόταν στους αρχαιολογικούς χώρους της Αμφίπολης και εξομολογείται ότι- όπως πολλοί άλλοι κάτοικοι της περιοχής- άρχισε να επιδίδεται κι εκείνος στην παράνομη «συλλογή» πολύτιμων αντικειμένων από τάφους, τα οποία στην συνέχεια «πουλούσε στον έμπορο και έπαιρνε το μερτικό του».
«Εδώ έσκαβαν όλοι....Οι αρχαιοκάπηλοι, όπως τους λένε, πάνε πρώτοι, οι αρχαιολόγοι φτάνουν μετά» αναφέρει ο 82χρονος που αποκαλύπτει ότι μετά το 1980, όλοι στην Αμφίπολη, προμηθεύτηκαν ανιχνευτές μετάλλων.
26.04.1956, Αμφίπολη: "Άρχισαν συστηματικές ανασκαφές στην Αμφίπολη σ' ένα μεγάλο νεκροταφείο για να προστατευτεί η περιοχή από την αρχαιοκαπηλία. Πήρα την απόφαση να αρχίσω, παρά τις αδυναμίες, για να διασωθεί το καταπληκτικό πλήθος των κτερισμάτων. Ο τόπος ήταν γεμάτος σκάμματα και τομείς αρχαιοκαπήλων".
Ο αρχαιολόγος Δ. Λαζαρίδης
Έτσι περιγράφει, στο ημερολόγιό του, ο αρχαιολόγος Δημήτρης Λαζαρίδης την αναγκαιότητα της έναρξης ανασκαφών στην Αμφίπολη και την προστασία της περιοχής από την Αρχαιολογική Εταιρεία, προκειμένου να χαρακτηριστεί άμεσα τότε, αρχαιολογικός χώρος, έτσι ώστε να βάλει "φρένο" στους αρχαιοκάπηλους, που πρόλαβαν πριν από αυτόν να ξεκινήσουν τις "εκσκαφές" και να συλήσουν ό,τι έβρισκαν μπροστά τους.
"...Στην Αμφίπολη ήρθαμε με την οικογένειά μου, όταν ήμουν επτά ετών" θα θυμηθεί ο 82χρονος, σήμερα, Κ.Ε. που εξιστορεί στο πρακτορείο ΑΠΕ-ΜΠΕ πώς μπήκε ο ίδιος στο "βασίλειο" της (παράνομης) συλλογής αρχαίων αντικειμένων, που αφθονούσαν, όχι μόνο στους αρχαιολογικούς χώρους της Αμφίπολης, αλλά και ολόκληρης της Ελλάδας.
Αρχαιολόγοι το 1979, αριστερά δεύτερη η Κ. Περιστέρη
Η ζωή του ανθρώπου που έχουμε απέναντί μας, θα μπορούσε κάλλιστα να αποτελέσει ένα συναρπαστικό μυθιστόρημα. Ακόμα και σήμερα, στα βαθιά γηρατειά, η καρδιά του "χορεύει" κάτω από το στήθος, όταν μιλάει για το παρελθόν και τις (παράνομες) ανασκαφικές δραστηριότητές του.
Έφτασε για να σκάψει, από τις Σέρρες μέχρι και στις Μυκήνες, ενώ -όπως λέει, γελώντας- στη Βεργίνα έσκαψε πριν από τον Μανόλη Ανδρόνικο...
"Οι αρχαιοκάπηλοι, όπως τους λένε, πάνε πρώτοι, οι αρχαιολόγοι φτάνουν μετά" μας λέει και ξετυλίγει κάποιες πτυχές μιας διαδρομής, που παρόμοια διήνυσαν και διανύουν νύχτες, σε κάμπους και βουνά, χιλιάδες άλλοι "συνάδελφοί" του, κατακυριευμένοι, όπως κι αυτός, από το πάθος του σκαψίματος ή -αν θέλετε- τον "πυρετό του χρυσού".
Παιδί πάμφτωχης προσφυγικής οικογένειας, άφησε μαζί με τους δικούς του, το 1927, τη Δράμα, με τα πολλά κουνούπια και την ελονοσία και κατέφυγαν νοτιότερα, στην Αμφίπολη.
"Τα πολλά κουνούπια της λίμνης και η ελονοσία ανάγκασαν τότε τους πρόσφυγες να φύγουν από εκεί. Άφησαν τότε τα ζώα τους ελεύθερα να τους οδηγήσουν- όπου εκείνα θα ησύχαζαν, εκεί θα εγκατασταίνονταν. Έτσι διάλεξαν και εγκαταστάθηκαν στον σημερινό οικισμό της Αμφίπολης που τότε τού δώσανε το όνομα Νεοχώρι (Γενίκιοη)" εξιστορεί ο 82χρονος.
Ψάχναμε για οβιδες
"Η οικογένειά μου ήρθε από τη Δράμα το 1944. Ήμασταν κτηνοτρόφοι. Θυμάμαι που πήγαιναν τα γίδια να βοσκήσουν ψηλά εκεί, στον λόφο Καστά, είχε πολύ αέρα και μου άρεζε να ανεβαίνω στην κορυφή... Το 1953, πήγα φαντάρος. Στο χωριό είχε πολύ φτώχεια… Όταν γύρισα, μαζί με τον αδερφό μου ξεκινήσαμε να βγάζουμε τις οβίδες από τον λόφο. Είχαν μείνει πολλές από τον Βαλκανικό πόλεμο. Βγάζαμε μολύβια και 'τούντσια' και τα πουλούσαμε στη Θεσσαλονίκη, δώδεκα δραχμές το κιλό. Τις βρίσκαμε εύκολα, γιατί, όταν χτυπούσε η οβίδα, άφηνε ίχνη καπνού στα βράχια, ήταν ζεστή και άφηνε καπνούς. Υπήρχαν, όμως, τρύπες που δεν είχαν καπνούς. Σκάψαμε... ήταν τάφοι. Έτσι άρχισαν όλα" λέει ο Κ.Ε., "ξεδιπλώνοντας" τις μνήμες του στις πρώτες εκσκαφές των τυμβωρύχων και τις θεαματικές ανακαλύψεις τους.
"Εδώ έσκαβαν όλοι" θα μας πει, για να προσθέσει: "ο τόπος είναι ημίβραχος, έσκαβες δέκα πόντους και φαινόταν, αν ήταν σκαμμένος ο τάφος. Σκάβαμε κυρίως στην Ακρόπολη, απέναντι από το σημερινό Αρχαιολογικό Μουσείο, στα 'καλά μνήματα', έμειναν οι πλούσιοι εκεί. Άνοιξα πολλούς τάφους: αν ήταν γυναικείος ο τάφος, βρίσκαμε χρυσά σκουλαρίκια, περιδέραια και καρφίτσες, αν ήταν αντρικός κάποια αντικείμενα και δακτυλίδια. Πηγαίναμε βράδυ, ήμασταν το πολύ δυο-τρεις. Τα πουλούσαμε στον έμπορο και ο καθένας έπαιρνε το μερτικό τους. Η συναλλαγή γινόταν στη Θεσσαλονίκη. Αν έβρισκες κάτι, έπαιρνες τον έμπορο και του το έλεγες. Έβρισκαν και αγαλματίδια και τα πουλούσαν στους μεγάλους αρχαιοκάπηλους ή σε αυτούς που έκαναν συλλογές".
Τα αγάλματα
Το 1955 -συνεχίζει- "ήρθε ο αρχαιολόγος από την Καβάλα, ο Δημήτρης Λαζαρίδης και ξεκίνησε τις αρχαιολογικές εργασίες. Είχα βρει τότε τριάντα αγαλματίδια, δούλευα στον δρόμο και άνοιγα τη διακλάδωση προς το χωριό μέσα, φαρδαίναμε τον δρόμο, τριάντα κούκλες, περιστέρια "αλεπές" και γυναικεία πρόσωπα, τα παρέδωσα στο Λαζαρίδη. Δεν μου έδωσαν καμία αμοιβή... Μια μέρα, καθώς άνοιγε τον δρόμο η μπουλντόζα, πετάχτηκε ένα κεφάλι μαρμάρινο. Το παρέδωσα και αυτό, αλλά λεφτά δεν πήρα ακόμη".
Ο αρχαιολόγος Δημήτρης Λαζαρίδης
1964-1965: "Μετά την έρευνα του νεκροταφείου, προχώρησα στην έρευνα της πόλης. Επιχείρησα ένα πλήθος δοκιμαστικών τομών στην ομαλή έκταση της Αμφίπολης, όπου υπήρχαν οι παλαιοχριστιανικές βασιλικές. Οι έρευνες αυτές ήταν άκαρπες. Εντούτοις πίστευα ότι εδώ θα έπρεπε να βρισκόταν ο σημαντικότερος χώρος της πόλης και ίσως η Αγορά. Την πεποίθησή μου ενίσχυε το γεγονός ότι οι παλαιότεροι κάτοικοι του χωριού ονόμαζαν αυτό το χώρο Μπεζεστένι και ότι εδώ αποκαλύπτονταν, όταν όργωναν, αξιόλογα τυχαία ευρήματα, όπως επιγραφές και αγάλματα. Η πόλη αυτή, που έγινε αποικία των Αθηναίων στα χρόνια του Περικλή, δηλαδή την εποχή της μεγάλης ακμής της Αθήνας, είμαι βέβαιος πως ήταν ένα μεγάλο κοσμοπολίτικο κέντρο. Από τα πιο μακρινά μέρη υπήρχαν παροικίες στην Αμφίπολη. Και, φυσικά, υπήρχαν ντόπια εργαστήρια κοσμημάτων, γλυπτών, αγγειοπλαστικής" γράφει στο ημερολόγιό του ο Δημήτρης Λαζαρίδης.
"Εμείς δείξαμε τον Λαζαρίδη που ήταν η Νεκρόπολη" θα πει ο 82χρονος Κ.Ε.
Ο τύμβος της Αμφίπολης από ψηλά.
"Αλλά, όμως, το πλέον αξιόλογο κτίριο ήτο ναός παλαιοχριστιανικών χρόνων αποκαλυφθείς εις τη θέσιν Μπεζεστένι και εντός αγρού του Ιωσήφ Ευθυμιάδη, ανατολικώς της αποκαλυφθείσης εν έτει 1961 κιονοστοιχίας... Εντός της Κοινότητας Αμφιπόλεως, όπισθεν της οικίας του Γεωργίου Παπαδόπουλου, κατά τη διάνοιξη των θεμελίων δια την οικοδομήν της εκκλησίας του χωριού, είχε διαπιστωθεί η ύπαρξις ορθογώνιου σκάμματος επί του μαλακού βράχου... Διαπιστώθη ούτως ότι πρόκειται περί λαξευτού τάφου εκ των λεγόμενων μακεδονικών Ταφή, δεν διαπιστώθει ούδ΄ανευρέθησαν οστά" αναφέρει ο Δημήτρης Λαζαρίδης στα Πρακτικά της εν Αθήναις Αρχαιολογικής Εταιρείας έτους 1964, διαπιστώνοντας ότι αρχαιολογικοί τάφοι υπήρχαν, αλλά ήταν άδειοι.
"Ο Λαζαρίδης έβγαινε με μια τσάντα στο χωριό και μάζευε ό,τι μπορούσε, ζητούσε ό,τι είχε βρει ο καθένας να του το παραδώσει και τότε τα παρέδωσα και εγώ" σημειώνει ο Κ.Ε., η δράση του οποίου θα "φτάσει" μακριά και πέρα πλέον από την Αμφίπολη.
Πήγα και στις Μυκήνες
"Εγώ άρχισα από τους πρώτους" θα ομολογήσει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ και θα συμπληρώσει: "πήγα παντού -μέχρι τις Μυκήνες- πηγαίναμε δύο- τρία άτομα, ξέραμε πού ήταν, ψάχνοντας τα έβρισκες. Πήγα στη Βεργίνα πριν από τον Ανδρόνικο. Ήμασταν τέσσερα άτομα και πήγαμε τρία μέτρα βάθος, βρήκαμε ένα φτυάρι σπασμένο, πήγαν άλλοι πριν από εμάς" θα πει απογοητευμένος και θα τονίσει: "πρώτα πάνε οι αρχαιοκάπηλοι σε έναν αρχαιολογικό χώρο και μετά οι αρχαιολόγοι... αυτοί διαβάζουν μόνο στα βιβλία...".
"Στην Ορμύλια της Χαλκιδικής με συνέλαβαν. Αλλά δεν ήμουν εκεί, το κάνανε συνωμοσία ο διοικητής Ασφαλείας, ο Οικ., με άλλα 'κοπρόσκυλα' της δουλειάς, τρώγανε μαζί φαίνεται, πλήρωσα 1.700.000 δραχμές, για να μην μείνω φυλακή, για μένα και τον αδερφό μου, είπαν πως οδηγούσα μπουλντόζα: εγώ δίπλωμα δεν είχα... Θυμάμαι, ένα βράδυ του 1977 ήμασταν στο Μελισσουργό της Ν. Απολλωνίας, κάτω στον δρόμο -Παζαρούδα λέγεται το χωριό- εκεί ψάχναμε, κάποιος μας πρόδωσε και ήρθε η αστυνομία, μας έπιασε και μας πήγε στα Λαγκαδίκια. Εγώ ήμουν τολμηρός, θαρραλέος. Εγώ θα την κοπανήσω, είπα στον αδερφό μου, βγαίνω από την πόρτα και τρέχω, δύο τη νύχτα, πάω στον ταξιτζή στον γιο του προέδρου. Ήταν μια γριά Πόντια, δικιά μας. 'πάντον, όπου θέλει, μπορεί να έχει άρρωστο' λέει του γιου της. Τού λέω Θεσσαλονίκη πρέπει να πάω, έχω άρρωστο στο νοσοκομείο- ψέματα τού είπα. Το πρωί παίρνει ο διοικητής και μου λέει: την κοπάνησες, έτσι;. Τι να κάνω, τού είπα... Έτσι, ένα βράδυ έφυγα και από τη Ζίχνη. Δικαστήκαμε, έφαγα πενήντα μέρες φυλακή, πληρώσαμε... Τώρα είναι κακούργημα, τότε ήταν πλημμέλημα. Δεν πλήρωναν οι αρχαιολογικές υπηρεσίες, δεν υπήρχε ούτε φύλακας, ούτε τίποτα, ούτε ήταν χαρακτηρισμένα αρχαιολογικά. Πολλή φτώχεια. Με αυτά ίσα ίσα που συντηρούνταν ο κόσμος... άλλοι έπαιρναν τα λεφτά" μας λέει ο Κ.Ε., χωρίς, ωστόσο, να μας αποκαλύπτει ποιοι τα έπαιρναν.
"Μετά το 1980, όλοι στην Αμφίπολη πήραν μηχανήματα ανιχνευτές. Τριάντα άτομα κάνανε όλη τη δουλειά- ήταν και Διοικητές μέσα και αυτοί μπερδεύονταν με τα αρχαία. Το 1994 παρέδωσα κάποια αντικείμενα στην αρχαιολογική υπηρεσία, τα εκτίμησαν με ένα ποσό, αλλά ακόμη δεν μου τα πλήρωσαν. Το 2006 τους παρέδωσα πέντε χάλκινα και δύο ασημένια νομίσματα ρωμαϊκών χρόνων, ένα χάλκινο νόμισμα βυζαντινών χρόνων, ένα στάθμιο και μία χάλκινη αιχμή βέλους. Τα κοστολόγησαν περίπου 900 ευρώ, αλλά δεν μου τα πληρώσανε ακόμη" συμπληρώνει και μας δείχνει και αποδεικτικά στοιχεία των όσων υποστηρίζει.
"Τώρα τα παράτησα, γέρασα... Στις τελευταίες ανασκαφές στον Τύμβο Καστά, εγώ έδειξα στον αρχιφύλακα της Περιστέρη την είσοδο του Τύμβου. Τού έδωσα και σχεδιάγραμμα, το έχουν" θα μας πει, με έκδηλη την υπερηφάνεια στο βλέμμα και τη φωνή, προτού μας αποχαιρετήσει.
"Οργιάζουν", στη Μεσολακιά, οι φήμες και οι συζητήσεις για την αρχαιοκαπηλία
Την ίδια ώρα, λίγα χιλιόμετρα μακριά από την Αμφίπολη, στη γνωστή πλέον Μεσολακιά, οι φήμες για την αρχαιοκαπηλία δίνουν και παίρνουν. "Υπήρχαν άνθρωποι στην Αμφίπολη που δεν δούλεψαν ποτέ, μάζευαν μπίλιες και έβρισκαν και τα νομίσματα. Τα νομίσματα τα έβρισκες περπατώντας. Εμείς ήμασταν αγρότες, αυτοί όλη μέρα έψαχναν και όλη τη νύχτα έσκαβαν" θα μας πουν και θα συνεχίσουν: "Όταν ξεκίνησαν να ανοίγουν τους τάφους, ερχόταν κόσμος από όλες τις περιοχές, είχαν διασυνδέσεις παντού. Τους συνελάμβαναν, πήγαιναν στα δικαστήρια. Τους έβαζαν από τη μια πόρτα και από την άλλη τους έβγαζαν. Είχαν... μπάρμπα στην Κορώνη. Έτρωγαν πολλοί από αυτή τη δουλειά... Αν πούμε πολλά, θα γίνουμε κακοί" θα μας πουν κάτοικοι της Μεσολακιάς, διατηρώντας την ανωνυμία τους, αλλά χωρίς να μας αποκρύψουν πως και αυτοί έβρισκαν διάφορα νομίσματα στα χωράφια τους.
"Παλιά ψάχνανε με τσάπες, άρπαζαν ό,τι μπορούσαν και έφευγαν, γι' αυτό και βρήκαμε πολλά νομίσματα και αγαλματίδια στους τάφους. Σήμερα, είναι αλλιώς. Όσο για το 'κύκλωμα', αυτό μπορεί να είναι κλειστό, αλλά τα νέα μαθαίνονται γρήγορα -από τον έναν στον άλλο. Αν γίνει η αρχή, σε βρίσκουν εύκολα" θα δηλώσει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ Σερραίος, ο οποίος φέρεται να έχει εμπλακεί στο παρελθόν σε υπόθεση αρχαιοκαπηλίας, για να προσθέσει:
"Πριν από δυο χρόνια, μετά από εξάμηνες παρακολουθήσεις, προσήγαγαν περισσότερα από 120 άτομα στη Β. Ελλάδα με την κατηγορία της αρχαιοκαπηλίας, έπιασαν και τον 'εγκέφαλο' και αρκετοί είναι στη φυλακή. Με παρακολουθούσαν και μένα, κάνανε έρευνα και στο σπίτι. Δεν είχα τίποτα, παρά μόνο ένα 'βρώμικο' τηλέφωνο μέσα σε έξι μήνες, που ήθελε κάποιος να μου πουλήσει νομίσματα. Σε ένα κύκλωμα αρχαιοκαπηλίας δεν υπάρχει τρόπος για να μπεις ή να βγεις. Ερασιτέχνες δεν υπάρχουν. Όταν βγάζεις κέρδος από αυτή τη δουλειά, τότε είσαι επαγγελματίας".
Ο ίδιος υποστηρίζει πως οι πρώτοι αρχαιοκάπηλοι ήταν οι αρχαίοι Έλληνες: "Το πρωί τους έθαβαν και το βράδυ τους έκλεβαν. Όπου είχε χρυσό, άνοιγαν μια τρύπα και τα έπαιρναν. Κάποιοι λένε ότι οι Ρωμαίοι εκπαίδευαν και μαϊμούδες… μαϊμού την έκανε τη δουλειά, τα μάζευε και τα πήγαινε στην τρύπα. Ο τρύπες δεν γίνονταν τυχαία... Οι εννιά στους δέκα στην Αμφίπολη έκαναν αυτή τη δουλειά και πολλοί πέθαναν από τις αναθυμιάσεις".
Από την πλευρά του, ο επί 12 χρόνια συνεργάτης του Δημήτρη Λαζαρίδη, Κώστας Βαρύτας, θυμάται: "Όταν ανοίγαμε έναν τάφο με τον Δημήτρη τον Λαζαρίδη, ο αρχαιολόγος μας απομάκρυνε για να πάρει, όπως έλεγε, ο τάφος αέρα. Όταν βρέθηκε ο μεγάλος τάφος, κάτω από το μουσείο, ο Λαζαρίδης μας είπε να φύγουμε όλοι μακριά για να μην πάθει κάποιος κανένα κακό. Ήταν πολλοί αυτοί οι αρχαιοκάπηλοι που πέθαναν τότε από τις αναθυμιάσεις".
Την ίδια ώρα, στο μικρό καφενεδάκι της Μεσολακιάς, η συζήτηση γυρίζει από ένα "κοινό μυστικό", όπως το αποκαλούν οι περισσότεροι θαμώνες: όσοι είναι οι κάτοικοι της Αμφίπολης, σε διπλάσιο αριθμό θα έβρισκες στα σπίτια τους ανιχνευτές μετάλλων...
πηγή:
ΑΠΕ-ΜΠΕhttp://www.imerisia.gr/article.
http://www.521news.com/
Σοβαρές ενδείξεις ότι ο Τάφος της Αμφίπολης είναι Τάφος Βασίλισσας και προφανώς της ίδιας της συζύγου του Μεγάλου Αλεξάνδρου Βασίλισσας Ρωξάνης
ΠΡΟΚΕΙΤΑΙ ΠΙΘΑΝΟΤΑΤΑ ΓΙΑ ΤΟΝ ΤΑΦΟ ΤΗΣ ΡΩΞΑΝΗΣ
http://www.forkeratea.com/2014/08/blog-post_27.html
ΣΕ ΒΑΣΙΛΙΣΣΑ ΑΝΗΚΟΥΝ ΟΙ ΣΦΙΓΓΕΣ
ΚΕΝΟΤΑΦΙΟ ΤΟΥ Μ. ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ Ο ΛΕΩΝ
ΜΟΝΑΔΙΚΑ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΚΑ ΝΤΟΚΟΥΜΕΝΤΑ
 |
| ΙΔΟΥ ΟΙ ΣΦΙΓΓΕΣ ΤΩΝ ΑΙΓΩΝ Λεπτομέρειες – ντοκουμέντο από τον Ταφικό Θρόνο της Βασίλισσας Ευρυδίκης, μητέρας του Φιλίππου Β΄ και γιαγιάς του Μεγάλου Αλεξάνδρου, στις Αιγές |
ΑΠΟΚΑΛΥΨΗ: ΙΔΟΥ ΟΙ ΣΦΙΓΓΕΣ ΤΩΝ ΑΙΓΩΝ
Σοβαρές ενδείξεις ότι ο Τάφος της Αμφίπολης είναι Τάφος Βασίλισσας και προφανώς της ίδιας της συζύγου του Μεγάλου Αλεξάνδρου Βασίλισσας Ρωξάνης, καταθέτει σε ολόκληρο τον αγωνιούντα Ελληνισμό η Παγκόσμια Επιτροπή Μακεδονικού Αγώνα, συνοδευόμενες από μοναδικά φωτογραφικά ντοκουμέντα!
Ερευνώντας το υλικό των Αιγών, αναζητώντας ειδικά Σφίγγες, σαν αυτές που βρέθηκαν στην Αμφίπολη, με την αίσθηση ότι από εκεί μπορεί να λυθεί το μυστήριο και να προσδιοριστεί ακόμη ίσως και η ταυτότητα του νεκρού, καταλήξαμε σε δύο συγκλονιστικές διαπιστώσεις:
Α. ΟΙ ΣΦΙΓΓΕΣ ΣΗΜΑΙΝΟΥΝ ΒΑΣΙΛΙΣΣΑ
Κατά πρώτον ανακαλύψαμε ότι υπάρχουν Σφίγγες και στις Αιγές, παρά το αντιθέτως ίσως νομιζόμενο! Και η έκπληξή μας ήταν μεγάλη, όταν διαπιστώσαμε πως οι Σφίγγες κοσμούν τους δύο Ταφικούς Θρόνους γυναικών Βασιλισσών!
 |
| Τάφος και Ταφικός Θρόνος Βασίλισσας Ευρυδίκης με σφίγγες στις Αιγές, 334 – 343 π.Χ. |
1. Της βασίλισσας Ευρυδίκης, μητέρας του Φιλίππου Β’ και γιαγιάς του Μεγάλου Αλεξάνδρου!
Συγκεκριμένα στις πλαϊνές παραστάσεις του Ταφικού Θρόνου υπάρχουν δύο σκαλισμένες σφίγγες, χρωματισμένες με γαλάζιο και κόκκινο, όπως φαίνεται στην παραπάνω φωτογραφία-ντοκουμέντο! Ο Τάφος χρονολογείται περί το 344-343 π.Χ..
2. Της Βασίλισσας Θεσσαλονίκης (Τάφος του Καθηγητή Ρωμαίου), κόρης του Φιλίππου Β΄, αδελφής του Μεγάλου Αλεξάνδρου και με τη βία συζύγου του σφετεριστή Κασσάνδρου! Εκείνου που έδωσε εντολή να δολοφονηθεί η Ρωξάνη και ο γιος και Διάδοχος Αλέξανδρος Δ΄…
Ειδικότερα, στον Ταφικό Θρόνο της Βασίλισσας Θεσσαλονίκης σώζεται σε πρωτεύουσα θέση, μια μεγαλόπρεπη σφίγγα, όπως φαίνεται από την παρακάτω φωτογραφία-ντοκουμέντο! Ο Τάφος χρονολογείται περί τις αρχές του 3ου αι. π.Χ.
Επομένως, αποδεδειγμένα πλέον και όσον αφορά τουλάχιστον τη Μακεδονία, οι Σφίγγες σχετίζονται ταφικά με γυναικείους Τάφους και μάλιστα με Τάφους Βασιλισσών!
 |
| Τάφος και Ταφικός Θρόνος Βασίλισσας Θεσσαλονίκης με σφίγγες στις Αιγές, 300 - 290π.Χ. |
Είναι επίσης ταυτόχρονα γνωστό, πως στην είσοδο του Τάφου της Αμφίπολης, στέκουν όχι δυο μικρές, αλλά δύο τεράστιες Σφίγγες, ύψους 1,45 μέτρων χωρίς τα κεφάλια, που είχαν γυναικεία μορφή, ως είθισται στις Σφίγγες. Οι Σφίγγες μάλιστα της Αμφίπολης, βρίσκονται στο υπέρθυρο του Τάφου, που συνήθως δίνει εικόνα για την «ταυτότητα» του νεκρού…
Β. ΤΑ ΙΩΝΙΚΑ ΚΙΟΝΟΚΡΑΝΑ ΣΗΜΑΙΝΟΥΝ ΒΑΣΙΛΙΣΣΑ
Κατά δεύτερον, διαπιστώσαμε ότι σε αυτούς τους ίδιους γυναικείους Βασιλικούς Τάφους, τα κιονόκρανα είναι Ιωνικά και όχι Δωρικά, όπως είναι εκείνα των ανδρικών Βασιλικών Τάφων Φιλίππου και Πρίγκιπα!
Αυτό, σε συνάρτηση με την αποκάλυψη Ιωνικού κιονοκράνου στην Αμφίπολη, δείχνει ότι πρόκειται για γυναικείο Τάφο, όπως μπορεί να δει κανείς και στις πιο κάτω συγκριτικές φωτογραφίες, όπου συμπεριλάβαμε τα κιονόκρανα των Βασιλικών Τάφων των Αιγών (Ευρυδίκης, Θεσσαλονίκης και Φιλίππου) και εκείνου της Αμφίπολης!
ΕΙΝΑΙ Ο ΒΑΣΙΛΙΚΟΣ ΤΑΦΟΣ ΤΗΣ ΡΩΞΑΝΗΣ
Συμπερασματικά λοιπόν, από τις δύο πιο πάνω διαπιστώσεις, φαίνεται ότι ο Τάφος της Αμφίπολης είναι γυναικείος και βασιλικός και κρύβει κατά πάσα πιθανότητα την ίδια την γυναίκα του Μεγάλου Αλεξάνδρου! Την πανέμορφη Βασίλισσα Ρωξάνη! Η οποία και δολοφονήθηκε εκεί περί το 311 π.Χ., μαζί με τον γιο της και γιο του Μεγαλέξανδρου, τον Διάδοχο Αλέξανδρο Δ΄! Του οποίου ο Τάφος είναι στις Αιγές, πλάι στου Φιλίππου, ο λεγόμενος «Τάφος του Πρίγκιπα».
Σύγκριση Κιονοκράνων:
οι γυναικείοι Βασιλικοί Τάφοι των Αιγών έχουν Ιωνικά Κιονόκρανα,
όπως Ιωνικό έχει και ο Τάφος της Αμφίπολης στον λόφο Καστά.
Αντιθέτως οι ανδρικοί Βασιλικοί Τάφοι των Αιγών, έχουν Δωρικά Κιονόκρανα
ΠΟΛΙΤΙΚΟΙ ΛΟΓΟΙ…
Οι δολοφονίες στην Αμφίπολη έγιναν με διαταγή του σφετεριστή Κάσσανδρου και όχι από τον ίδιο προσωπικά, ώστε να μην εκτεθεί κατά το δυνατόν στους Μακεδόνες και να μπορέσει έτσι έπειτα, με δάκρυα και τιμές όπως φαίνεται, να κηδέψει μεγαλόπρεπα και σε εφάμιλλο του Φιλίππου Τάφου, τον Αλέξανδρο Δ΄, τον Πρίγκιπα και Διάδοχο στις Αιγές …
Πιθανόν κατά τον ίδιο τρόπο, με τιμές και δόξες, μπορεί να τάφηκε και η Βασίλισσα Ρωξάνη στην Αμφίπολη, ώστε να φανεί στα μάτια του κόσμου και του στρατού, ότι ο σφετεριστής, τιμά τη γυναίκα και τον γιο του Μεγάλου Αλεξάνδρου…Και καθώς είχε νυμφεφθεί την κόρη του Φιλίππου Θεσσαλονίκη, θέλησε να φανεί συνεχιστής της πανάρχαιας βασιλικής δυναστείας των Αργεαδών και φυσικά μοναδικός κληρονόμος της…
Οι ταφές δηλαδή Ρωξάνης και Πρίγκιπα, έγιναν για καθαρά πολιτικούς λόγους…
ΛΕΩΝ: ΤΟ ΚΕΝΟΤΑΦΙΟ ΤΟΥ ΜΕΓΑΛΟΥ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ
Εάν τελικά επαληθευθούν οι παραπάνω σοβαρές ενδείξεις και ο Τάφος είναι πράγματι της Ρωξάνης, τότε απομένει να προσδιοριστεί ο ρόλος του μεγάλου Λέοντα της Αμφιπόλεως, που σύμφωνα με τους Αρχαιολόγους κοσμούσε την κορυφή του λόφου Καστά.
Ο Λέων, ύψους 5,28 μ., δεν βρισκόταν στο μικρό βάθρο που βρίσκεται σήμερα, αλλά επάνω σε ένα πολύ μεγάλο βάθρο βάσης 9,95 χ 9,95 μέτρα! Το συνολικό ύψος του βάθρου χωρίς το λιοντάρι, πρέπει να ήταν 10,56 μ.! Ενώ μαζί με τον Λέοντα έφτανε τα 15,84 μέτρα!
Σύμφωνα δε με τους Αρχαιολόγους, το αρχικό βάθρο ήταν κοσμημένο με κίονες και ασπίδες!
Τέτοια δε λιοντάρια, τοποθετούνταν επάνω σε τάφους πεσόντων ή κενοτάφια.
Την άποψη αυτή είχε και ο Αμερικανός Αρχαιολόγος Oscar Broneer που αναστήλωσε τον Λέοντα (μαζί με τον Γάλλο JacquesRoger) στη σημερινή του θέση το 1937, θεωρώντας πως πρόκειται για μαυσωλείο ή κενοτάφιο!
 |
| Αναπαράσταση του Μνημείου του Λέοντα επί της κορυφής του λόφου Καστά |
 |
| Σχέδιο του εντυπωσιακού αρχικού βάθρου-μνημείου του Λέοντα από τον Γάλλο Αρχαιολόγο Jacques Roger που το αναστήλωσε το 1937 μαζί με τον Αμερικανό Oscar Broneer |
Το συνολικό μνημείο του Λέοντα, ήταν εντυπωσιακό και περίτεχνο και επειδή ήταν τόσο εμφανές, θεωρείται σχεδόν σίγουρο ότι αποτελούσε κενοτάφιο κάποιας κορυφαίας και μάλιστα ανδρικής βασιλικής μορφής της Μακεδονίας!
Εάν λοιπόν η Βασίλισσα Ρωξάνη είναι όντως στον κάτω μεγάλο τάφο των Σφιγγών, τότε δεν μένει παρά επάνω στο μεγάλο τιμητικό - ταφικό μνημείο του Λέοντα, να βρισκόταν το μεγαλοπρεπές Κενοτάφιο του Μεγάλου Αλεξάνδρου!
Διότι συν τοις άλλοις, η έλλειψή του θα ήταν αδιανόητη για την γη της Μακεδονίας, που εκεί μπορούσε να τον τιμά και να τον θυμάται αιώνια!
Εκεί, στην Αμφίπολη του Νεάρχου! Τη μεγάλη ναυτική βάση των Μακεδόνων προγόνων μας, απ’ όπου ξεκίνησε ο Μέγας Αλέξανδρος με τον στόλο του για να απελευθερώσει τη Μικρασία, την Αίγυπτο και όλη την Ανατολή από την Περσική σκλαβιά και έπαρση, εκπολιτίζοντας-εξελληνίζοντας, ομορφαίνοντας, δημιουργώντας, απλώνοντας τον ελληνικό πολιτισμό και την ελληνικά γλώσσα ως πέρα στη Βακτριανή και τους Ινδούς….
«Κι απ’ την θαυμάσια πανελλήνιαν εκστρατεία,
την νικηφόρα, την περίλαμπρη,
την περιλάλητη, την δοξασμένη
ως άλλη δεν δοξάσθηκε καμιά,
την απαράμιλλη: βγήκαμ’ εμείς·
ελληνικός καινούριος κόσμος, μέγας.
Εμείς· οι Aλεξανδρείς, οι Aντιοχείς,
οι Σελευκείς, κ’ οι πολυάριθμοι
επίλοιποι Έλληνες Aιγύπτου και Συρίας,
κ’ οι εν Μηδία, κ’ οι εν Περσίδι, κι όσοι άλλοι.
Με τες εκτεταμένες επικράτειες,
με την ποικίλη δράσι των στοχαστικών προσαρμογών.
Και την Κοινήν Ελληνική Λαλιά
ως μέσα στην Βακτριανή την πήγαμεν, ως τους Ινδούς»
Κωνσταντίνος Καβάφης
(απόσπασμα από το ποίημα «Αλέξανδρος Φιλίππου και οι Έλληνες πλην Λακεδαιμονίων…)
ασυμβίβαστα για το Όνομα, τον Ελληνισμό και την Ιστορία μας
Η ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΟΥ ΑΓΩΝΑ3.500.000 ΜΑΚΕΔΟΝΕΣ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ
έτοιμοι για όλα
Θεσσαλονίκη, Μακεδονία
24 Αυγούστου 2014 μ.Χ.https://www.facebook.com/worldmacedonia
https://twitter.com/WORLDMACEDONIA
ΔΕΙΤΕ ΤΗΝ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΚΑΙ ΣΕ ΕΚΤΥΠΩΣΙΜΗ ΜΟΡΦΗ .PDF
ΑΡΘΡΟ ΤΙΣ 4 Οκτωβρίου 2012
ΑΜΦΙΠΟΛΗ: ΣΤΑ ΙΧΝΗ ΤΗΣ ΡΩΞΑΝΗΣ? ΣΠΟΥΔΑΙΑ ΕΥΡΗΜΑΤΑ (--ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΕΣ φωτό--)
Η αρχαιολογική σκαπάνη, θέρμανε τις ελπίδες πως κάτω από τους τόνους των χωμάτων του λόφου «Καστά» στην Αμφίπολη Σερρών, θα ξαναπιαστεί το νήμα της ιστορίας των Μακεδόνωνκαι τα ευρήματα θα αποκαλύψουν κρυφές πτυχές της οικογένειας και του περιβάλλοντος τουΜεγάλου Αλεξάνδρου.Η αποκάλυψη κυκλικού περίβολου, με περίμετρο μισό χιλιόμετρο (500 μ) και διάμετρο 160 μ από λεπτόκοκκο μάρμαρο Θάσου, υποδηλώνει περεταίρω σπουδαίες ανακαλύψεις. «Δεν έχει βρεθεί πουθενά ανάλογος περίβολος. Ούτε στη Βεργίνα ούτε στις Αιγές. Περικλείει σίγουρα σημαντικά ταφικά μνημεία, στα οποία σκοπεύουμε να φτάσουμε.Χρονολογείται στην περίοδο της δολοφονίας της Ρωξάνης το 311πχ.
Το είδος της επεξεργασίας και της τεχνικής στα μάρμαρα του περιβόλου, που φτάνουν σε ύψος τα τρία μέτρα, καθώς και άλλα ευρήματα, μας παραπέμπουν στην εποχή κατασκευής του. Πρόκειται για κάτι εξαιρετικά σημαντικό» δήλωσε στον «Κ» η αρχαιολόγος που ανέσκαψε την περιοχή, Κατερίνα Περιστέρη.
(Φωτό: Γιάννης Γιακουμής)Η ανασκαφή ξεκίνησε πριν από δύο μήνες και η ομάδα της κ. Περιστέρη κατάφερε σε χρόνο ρεκόρ να φέρει τα πρώτα ευρήματα στο φως.Εκτιμήσεις ότι ο λόφος κρύβει σημαντικά μυστικά έγιναν από την δεκαετία του `60 ακόμη, όταν ο αρχαιολόγος Δημήτρης Λαζαρίδης έκανε και τις πρώτες (χωρίς αποτέλεσμα δυστυχώς) προσπάθειες.Σήμερα, η αποκάλυψη του μαρμάρινου περίβολου, βεβαιώνει την αρχαιολόγο και προϊσταμένη της ΚΗ Εφορείας Αρχαιοτήτων Σερρών, ότι τα μυστικά του λόφου είναι σπουδαία.
Η Αντιπεριφέρεια Σερρών χρηματοδότησε τις σημαντικές ανασκαφές, με 80 χιλ ευρώ.«Πρέπει να συνεχιστούν. Τα ευρήματα ξεπερνούν σε σπουδαιότητα τις προσδοκίες μας. Βρισκόμαστε μπροστά σε κάτι εξαιρετικά σημαντικό. Βασική μας επιδίωξη είναι η εξεύρεση χρημάτων για να προχωρήσουμε» δήλωσε ο Αντιπεριφερειάρχης ΣερρώνΓιάννης Μωυσιάδης.
Από την Αμφίπολη και τις εκβολές του Στρυμόνα ο Μέγας Αλέξανδρος ξεκίνησε την εκστρατεία του στη Μικρά Ασία.
Στην Αμφίπολη εξόρισε ο Κάσσανδρος τη Ρωξάνη και τον μικρό Αλέξανδρο. Εκεί και δολοφονήθηκαν.
«Η ανακάλυψη σημαντικών αρχαιοτήτων θα προκαλέσει διεθνές ενδιαφέρον για την περιοχή μας. Είναι αναπτυξιακός και τουριστικός παράγοντας» τονίζει ο Δήμαρχος Αμφίπολης Γιώργος Βογιατζής που στέκεται και αυτός αρωγός στις ανασκαφικές δραστηριότητες της κ. Περιστέρη.
Στην 2μηνη ανασκαφή εργάστηκαν περί τα 20 άτομα, ανάμεσά τους και εθελοντές εργάτες και αρχαιολόγοι.
(Φωτό: Γιάννης Γιακουμής)
Το Υπ. Πολιτισμού και η περιφερειακή ενότητα Σερρών καταβάλουν προσπάθειες να εξασφαλιστούν ευρωπαϊκοί ή εθνικοί πόροι, ώστε οι έρευνες να ολοκληρωθούν και τα μυστικά του λόφου να αποκαλυφθούν, τεκμηριώνοντας περεταίρω της ιστορία της Μακεδονίας.
Και το σχετικό βίντεο που Δημοσιεύτηκε στις 17 Οκτ 2012
Το χώρο που πραγματοποιούνται οι ανασκαφές κοντά στην Αρχαία Αμφίπολη επισκέφτηκε
η Βουλευτής Σερρών της Ν.Δ. Φωτεινή Αραμπατζή, σε συνέχεια της ερώτησης της προς τον
Υπουργό Πολιτισμού για την ανάγκη συνέχισης των ανασκαφών στην περιοχή.. Σκοπός της
επίσκεψης ήταν να δει από κοντά τα σημαντικά αρχαιολογικά ευρήματα που έφερε στο
φως η αρχαιολογική σκαπάνη της θερινής αρχαιολογικής περιόδου και να ενημερωθεί
λεπτομερώς από την προϊσταμένη της ΚΗ Εφορείας Κλασσικών αρχαιοτήτων Κατερίνα
Περιστέρη
Η κ. Περιστέρη ξενάγησε την κ. Αραμπατζή σε όλο το μήκος των ανασκαφών γύρω από το
λόφο όπου εικάζεται πως είναι θαμμένη η σύζυγος του Μεγάλου Αλεξάνδρου Ρωξάνη αλλά
και ο γιος του και μοναδικός του κληρονόμος Αλέξανδρος ο Δ΄. Η αποκάλυψη κυκλικού
περίβολου, με περίμετρο μισό χιλιόμετρο και διάμετρο 160 μ από λεπτόκοκκο μάρμαρο
Θάσου, υποδηλώνει περεταίρω σπουδαίες ανακαλύψεις. Σύμφωνα με όσα δήλωσε η κ.
Περιστέρη δεν έχει βρεθεί πουθενά ανάλογος περίβολος. Ούτε στη Βεργίνα ούτε στις Αιγές.
Περικλείει σίγουρα σημαντικά ταφικά μνημεία. Χρονολογείται μάλιστα, στην περίοδο της
δολοφονίας της Ρωξάνης το 311 π.χ.
Η προϊσταμένη της ΚΗ' Εφορείας Κλασικών Αρχαιοτήτων Σερρών στις δηλώσεις της
εμφανίστηκε ιδιαίτερα συγκρατημένη πλην όμως αισιόδοξη για την πορεία των
ανασκαφικών ερευνών.
Όπως τόνισε, όμως, πρέπει να εξασφαλιστεί χρηματοδότηση ώστε να συνεχιστούν οι
ανασκαφές στην περιοχή. Το ποσό που εκτιμάται πως θα χρειαστεί δεν είναι απαγορευτικό
παρά τη δύσκολη οικονομική συγκηρία για τη χώρα. Αντίθετα τα προσδοκώμενα οφέλη
από την αναμενόμενη ανακάλυψη θα είναι ασύγκρητα πολλαπλάσια.
Η Βουλευτής Σερρών Φωτεινή Αραμπατζή στην ερώτηση που προ ημερών κατέθεσε
προς τον Υπουργό Πολιτισμού ζητά να εξασφαλιστούν τα χρήματα για τη συνέχιση των
ανασκαφών στην Αμφίπολη καθώς αν επιβεβαιωθούν οι αρχαιολογικές ενδείξεις θα
προκληθεί το παγκόσμιο ενδιαφέρον και η περιοχή θα αποτελέσει μεγάλο τουριστικό και
επιστημονικό πόλο, όχι μόνο του νομού Σερρών αλλά και ολόκληρης της Μακεδονίας.
Η κ. Περιστέρη ευχαρίστησε την κυρία Αραμπατζή για το έμπρακτο ενδιαφέρον που
έδειξε, τόσο με την κατάθεση της ερώτησης προς τον Υπουργό Πολιτισμού όσο και με την
επίσκεψή της στην Αμφίπολη, σε ότι αφορά τη συνέχιση των ανασκαφών, όπως επίσης και
για τη δέσμευσή της πως θα συνεχίσει να προσπαθεί και να πιέζει προς την κατεύθυνση της
εξασφάλισης χρηματοδότησης.
Η ΣΥΓΚΛΟΝΙΣΤΙΚΗ ΕΞΟΜΟΛΟΓΗΣΗ 82ΧΡΟΝΟΥ «ΑΡΧΑΙΟΚΑΠΗΛΟΥ»: «Στην Αμφίπολη έσκαβαν όλοι-Ανοιξα κι εγώ πολλούς τάφους».
Η ζωή του μοιάζει με μυθιστόρημα. Ο 82χρονος σήμερα Κ.Ε. ανακαλεί μνήμες από την εποχή, που ως παιδί, περιπλανιόταν στους αρχαιολογικούς χώρους της Αμφίπολης και εξομολογείται ότι- όπως πολλοί άλλοι- άρχισε να επιδίδεται κι εκείνος στην παράνομη «συλλογή» πολύτιμων αντικειμένων από τάφους, τα οποία στην συνέχεια «πουλούσε στον έμπορο και έπαιρνε το μερτικό του». «Εδώ έσκαβαν όλοι….Οι αρχαιοκάπηλοι, όπως τους λένε, πάνε πρώτοι, οι αρχαιολόγοι φτάνουν μετά» αναφέρει ο 82χρονος που αποκαλύπτει ότι μετά το 1980, όλοι στην Αμφίπολη, προμηθεύτηκαν ανιχνευτές μετάλλων.
26.04.1956, Αμφίπολη: “Άρχισαν συστηματικές ανασκαφές στην Αμφίπολη σ’ ένα μεγάλο νεκροταφείο για να προστατευτεί η περιοχή από την αρχαιοκαπηλία. Πήρα την απόφαση να αρχίσω, παρά τις αδυναμίες, για να διασωθεί το καταπληκτικό πλήθος των κτερισμάτων. Ο τόπος ήταν γεμάτος σκάμματα και τομείς αρχαιοκαπήλων”.
Έτσι περιγράφει, στο ημερολόγιό του, ο αρχαιολόγος Δημήτρης Λαζαρίδης την αναγκαιότητα της έναρξης ανασκαφών στην Αμφίπολη και την προστασία της περιοχής από την Αρχαιολογική Εταιρεία, προκειμένου να χαρακτηριστεί άμεσα τότε, αρχαιολογικός χώρος, έτσι ώστε να βάλει “φρένο” στους αρχαιοκάπηλους, που πρόλαβαν πριν από αυτόν να ξεκινήσουν τις “εκσκαφές” και να συλήσουν ό,τι έβρισκαν μπροστά τους.
“…Στην Αμφίπολη ήρθαμε με την οικογένειά μου, όταν ήμουν επτά ετών” θα θυμηθεί ο 82χρονος, σήμερα, Κ.Ε. που εξιστορεί στο πρακτορείο ΑΠΕ-ΜΠΕ πώς μπήκε ο ίδιος στο “βασίλειο” της (παράνομης) συλλογής αρχαίων αντικειμένων, που αφθονούσαν, όχι μόνο στους αρχαιολογικούς χώρους της Αμφίπολης, αλλά και ολόκληρης της Ελλάδας.
Η ζωή του Κ.Ε θα μπορούσε κάλλιστα να αποτελέσει ένα συναρπαστικό μυθιστόρημα. Ακόμα και σήμερα, σε αυτή την ηλικία, η καρδιά του “χορεύει” κάτω από το στήθος, όταν μιλάει για το παρελθόν και τις (παράνομες) ανασκαφικές δραστηριότητές του.
Έφτασε για να σκάψει, από τις Σέρρες μέχρι και στις Μυκήνες, ενώ -όπως λέει, γελώντας- στη Βεργίνα έσκαψε πριν από τον Μανόλη Ανδρόνικο…
“Οι αρχαιοκάπηλοι, όπως τους λένε, πάνε πρώτοι, οι αρχαιολόγοι φτάνουν μετά” μας λέει και ξετυλίγει κάποιες πτυχές μιας διαδρομής, που παρόμοια διήνυσαν και διανύουν νύχτες, σε κάμπους και βουνά, χιλιάδες άλλοι “συνάδελφοί” του, κατακυριευμένοι, όπως κι αυτός, από το πάθος του σκαψίματος ή -αν θέλετε- τον “πυρετό του χρυσού”.
Παιδί πάμφτωχης προσφυγικής οικογένειας, άφησε μαζί με τους δικούς του, το 1927, τη Δράμα, με τα πολλά κουνούπια και την ελονοσία και κατέφυγαν νοτιότερα, στην Αμφίπολη.
“Τα πολλά κουνούπια της λίμνης και η ελονοσία ανάγκασαν τότε τους πρόσφυγες να φύγουν από εκεί. Άφησαν τότε τα ζώα τους ελεύθερα να τους οδηγήσουν- όπου εκείνα θα ησύχαζαν, εκεί θα εγκατασταίνονταν. Έτσι διάλεξαν και εγκαταστάθηκαν στον σημερινό οικισμό της Αμφίπολης που τότε τού δώσανε το όνομα Νεοχώρι (Γενίκιοη)” εξιστορεί ο 82χρονος.
“Η οικογένειά μου ήρθε από τη Δράμα το 1944. Ήμασταν κτηνοτρόφοι. Θυμάμαι που πήγαιναν τα γίδια να βοσκήσουν ψηλά εκεί, στον λόφο Καστά, είχε πολύ αέρα και μου άρεζε να ανεβαίνω στην κορυφή… Το 1953, πήγα φαντάρος. Στο χωριό είχε πολύ φτώχεια… Όταν γύρισα, μαζί με τον αδερφό μου ξεκινήσαμε να βγάζουμε τις οβίδες από τον λόφο. Είχαν μείνει πολλές από τον Βαλκανικό πόλεμο. Βγάζαμε μολύβια και ‘τούντσια’ και τα πουλούσαμε στη Θεσσαλονίκη, δώδεκα δραχμές το κιλό. Τις βρίσκαμε εύκολα, γιατί, όταν χτυπούσε η οβίδα, άφηνε ίχνη καπνού στα βράχια, ήταν ζεστή και άφηνε καπνούς. Υπήρχαν, όμως, τρύπες που δεν είχαν καπνούς. Σκάψαμε… ήταν τάφοι. Έτσι άρχισαν όλα” λέει ο Κ.Ε., “ξεδιπλώνοντας” τις μνήμες του στις πρώτες εκσκαφές των τυμβωρύχων και τις θεαματικές ανακαλύψεις τους
“Εδώ έσκαβαν όλοι…Ο τόπος είναι ημίβραχος, έσκαβες δέκα πόντους και φαινόταν, αν ήταν σκαμμένος ο τάφος. Σκάβαμε κυρίως στην Ακρόπολη, απέναντι από το σημερινό Αρχαιολογικό Μουσείο, στα ‘καλά μνήματα’, έμειναν οι πλούσιοι εκεί. Άνοιξα πολλούς τάφους: αν ήταν γυναικείος ο τάφος, βρίσκαμε χρυσά σκουλαρίκια, περιδέραια και καρφίτσες, αν ήταν αντρικός κάποια αντικείμενα και δακτυλίδια. Πηγαίναμε βράδυ, ήμασταν το πολύ δυο-τρεις. Τα πουλούσαμε στον έμπορο και ο καθένας έπαιρνε το μερτικό τους. Η συναλλαγή γινόταν στη Θεσσαλονίκη. Αν έβρισκες κάτι, έπαιρνες τον έμπορο και του το έλεγες. Έβρισκαν και αγαλματίδια και τα πουλούσαν στους μεγάλους αρχαιοκάπηλους ή σε αυτούς που έκαναν συλλογές” θυμάται ο 82χρονος και συνεχίζει:
”(Το 1955) ήρθε ο αρχαιολόγος από την Καβάλα, ο Δημήτρης Λαζαρίδης και ξεκίνησε τις αρχαιολογικές εργασίες. Είχα βρει τότε τριάντα αγαλματίδια, δούλευα στον δρόμο και άνοιγα τη διακλάδωση προς το χωριό μέσα, φαρδαίναμε τον δρόμο, τριάντα κούκλες, περιστέρια “αλεπές” και γυναικεία πρόσωπα, τα παρέδωσα στο Λαζαρίδη. Δεν μου έδωσαν καμία αμοιβή… Μια μέρα, καθώς άνοιγε τον δρόμο η μπουλντόζα, πετάχτηκε ένα κεφάλι μαρμάρινο. Το παρέδωσα και αυτό, αλλά λεφτά δεν πήρα ακόμη“.
1964-1965: “Μετά την έρευνα του νεκροταφείου, προχώρησα στην έρευνα της πόλης. Επιχείρησα ένα πλήθος δοκιμαστικών τομών στην ομαλή έκταση της Αμφίπολης, όπου υπήρχαν οι παλαιοχριστιανικές βασιλικές. Οι έρευνες αυτές ήταν άκαρπες. Εντούτοις πίστευα ότι εδώ θα έπρεπε να βρισκόταν ο σημαντικότερος χώρος της πόλης και ίσως η Αγορά. Την πεποίθησή μου ενίσχυε το γεγονός ότι οι παλαιότεροι κάτοικοι του χωριού ονόμαζαν αυτό το χώρο Μπεζεστένι και ότι εδώ αποκαλύπτονταν, όταν όργωναν, αξιόλογα τυχαία ευρήματα, όπως επιγραφές και αγάλματα. Η πόλη αυτή, που έγινε αποικία των Αθηναίων στα χρόνια του Περικλή, δηλαδή την εποχή της μεγάλης ακμής της Αθήνας, είμαι βέβαιος πως ήταν ένα μεγάλο κοσμοπολίτικο κέντρο. Από τα πιο μακρινά μέρη υπήρχαν παροικίες στην Αμφίπολη. Και, φυσικά, υπήρχαν ντόπια εργαστήρια κοσμημάτων, γλυπτών, αγγειοπλαστικής” γράφει στο ημερολόγιό του ο Δημήτρης Λαζαρίδης.
“Εμείς δείξαμε τον Λαζαρίδη που ήταν η Νεκρόπολη” λέει ο 82χρονος Κ.Ε.
Ο αρχαιολόγος Δημήτρης Λαζαρίδης
“Αλλά, όμως, το πλέον αξιόλογο κτίριο ήτο ναός παλαιοχριστιανικών χρόνων αποκαλυφθείς εις τη θέσιν Μπεζεστένι και εντός αγρού του Ιωσήφ Ευθυμιάδη, ανατολικώς της αποκαλυφθείσης εν έτει 1961 κιονοστοιχίας… Εντός της Κοινότητας Αμφιπόλεως, όπισθεν της οικίας του Γεωργίου Παπαδόπουλου, κατά τη διάνοιξη των θεμελίων δια την οικοδομήν της εκκλησίας του χωριού, είχε διαπιστωθεί η ύπαρξις ορθογώνιου σκάμματος επί του μαλακού βράχου… Διαπιστώθη ούτως ότι πρόκειται περί λαξευτού τάφου εκ των λεγόμενων μακεδονικών Ταφή, δεν διαπιστώθει ούδ΄ανευρέθησαν οστά” αναφέρει ο Δημήτρης Λαζαρίδης στα Πρακτικά της εν Αθήναις Αρχαιολογικής Εταιρείας έτους 1964, διαπιστώνοντας ότι αρχαιολογικοί τάφοι υπήρχαν, αλλά ήταν άδειοι.
“Ο Λαζαρίδης έβγαινε με μια τσάντα στο χωριό και μάζευε ό,τι μπορούσε, ζητούσε ό,τι είχε βρει ο καθένας να του το παραδώσει και τότε τα παρέδωσα και εγώ” σημειώνει ο Κ.Ε., η δράση του οποίου θα “φτάσει” μακριά και πέρα πλέον από την Αμφίπολη.
Φωτογραφία τραβηγμένη στον αρχαιολογικό χώρο της Αμφίπολης Σερρών, το 1979, από τον Δημήτρη Λαζαρίδη, με την ομάδα αρχαιολόγων που δούλευαν μαζί του. Η δεύτερη από αριστερά είναι η κ. Κατερίνα Περιστέρη.
“Εγώ άρχισα από τους πρώτους” θα ομολογήσει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ και θα συμπληρώσει: “πήγα παντού -μέχρι τις Μυκήνες- πηγαίναμε δύο- τρία άτομα, ξέραμε πού ήταν, ψάχνοντας τα έβρισκες. Πήγα στη Βεργίνα πριν από τον Ανδρόνικο. Ήμασταν τέσσερα άτομα και πήγαμε τρία μέτρα βάθος, βρήκαμε ένα φτυάρι σπασμένο, πήγαν άλλοι πριν από εμάς” θα πει απογοητευμένος και θα τονίσει: “πρώτα πάνε οι αρχαιοκάπηλοι σε έναν αρχαιολογικό χώρο και μετά οι αρχαιολόγοι… αυτοί διαβάζουν μόνο στα βιβλία…”.
“Στην Ορμύλια της Χαλκιδικής με συνέλαβαν. Αλλά δεν ήμουν εκεί, το κάνανε συνωμοσία ο διοικητής Ασφαλείας, ο Οικ., με άλλα ‘κοπρόσκυλα’ της δουλειάς, τρώγανε μαζί φαίνεται, πλήρωσα 1.700.000 δραχμές, για να μην μείνω φυλακή, για μένα και τον αδερφό μου, είπαν πως οδηγούσα μπουλντόζα: εγώ δίπλωμα δεν είχα… Θυμάμαι, ένα βράδυ του 1977 ήμασταν στο Μελισσουργό της Ν. Απολωνίας, κάτω στον δρόμο -Παζαρούδα λέγεται το χωριό- εκεί ψάχναμε, κάποιος μας πρόδωσε και ήρθε η αστυνομία, μας έπιασε και μας πήγε στα Λαγκαδίκια. Εγώ ήμουν τολμηρός, θαρραλέος. Εγώ θα την κοπανήσω, είπα στον αδερφό μου, βγαίνω από την πόρτα και τρέχω, δύο τη νύχτα, πάω στον ταξιτζή στον γιο του προέδρου. Ήταν μια γριά Πόντια, δικιά μας. ‘πάντον, όπου θέλει, μπορεί να έχει άρρωστο’ λέει του γιου της. Τού λέω Θεσσαλονίκη πρέπει να πάω, έχω άρρωστο στο νοσοκομείο- ψέματα τού είπα. Το πρωί παίρνει ο διοικητής και μου λέει: την κοπάνησες, έτσι;. Τι να κάνω, τού είπα… Έτσι, ένα βράδυ έφυγα και από τη Ζίχνη. Δικαστήκαμε, έφαγα πενήντα μέρες φυλακή, πληρώσαμε… Τώρα είναι κακούργημα, τότε ήταν πλημμέλημα. Δεν πλήρωναν οι αρχαιολογικές υπηρεσίες, δεν υπήρχε ούτε φύλακας, ούτε τίποτα, ούτε ήταν χαρακτηρισμένα αρχαιολογικά. Πολλή φτώχεια. Με αυτά ίσα ίσα που συντηρούνταν ο κόσμος… άλλοι έπαιρναν τα λεφτά” μας λέει ο Κ.Ε., χωρίς, ωστόσο, να μας αποκαλύπτει ποιοι τα έπαιρναν.
Ο τύμβος της Αμφίπολης από ψηλά.
“Μετά το 1980, όλοι στην Αμφίπολη πήραν μηχανήματα ανιχνευτές. Τριάντα άτομα κάνανε όλη τη δουλειά- ήταν και Διοικητές μέσα και αυτοί μπερδεύονταν με τα αρχαία. Το 1994 παρέδωσα κάποια αντικείμενα στην αρχαιολογική υπηρεσία, τα εκτίμησαν με ένα ποσό, αλλά ακόμη δεν μου τα πλήρωσαν. Το 2006 τους παρέδωσα πέντε χάλκινα και δύο ασημένια νομίσματα ρωμαϊκών χρόνων, ένα χάλκινο νόμισμα βυζαντινών χρόνων, ένα στάθμιο και μία χάλκινη αιχμή βέλους. Τα κοστολόγησαν περίπου 900 ευρώ, αλλά δεν μου τα πληρώσανε ακόμη” συμπληρώνει και μας δείχνει και αποδεικτικά στοιχεία των όσων υποστηρίζει.
“Τώρα τα παράτησα, γέρασα… Στις τελευταίες ανασκαφές στον Τύμβο Καστά, εγώ έδειξα στον αρχιφύλακα της Περιστέρη την είσοδο του Τύμβου. Τού έδωσα και σχεδιάγραμμα, το έχουν” θα μας πει, με έκδηλη την υπερηφάνεια στο βλέμμα και τη φωνή, προτού μας αποχαιρετήσει.
“Οργιάζουν”, στη Μεσολακιά, οι φήμες και οι συζητήσεις για την αρχαιοκαπηλία.
Την ίδια ώρα, λίγα χιλιόμετρα μακριά από την Αμφίπολη, στη γνωστή πλέον Μεσολακιά, οι φήμες για την αρχαιοκαπηλία δίνουν και παίρνουν. “Υπήρχαν άνθρωποι στην Αμφίπολη που δεν δούλεψαν ποτέ, μάζευαν μπίλιες και έβρισκαν και τα νομίσματα. Τα νομίσματα τα έβρισκες περπατώντας. Εμείς ήμασταν αγρότες, αυτοί όλη μέρα έψαχναν και όλη τη νύχτα έσκαβαν” θα μας πουν και θα συνεχίσουν: “Όταν ξεκίνησαν να ανοίγουν τους τάφους, ερχόταν κόσμος από όλες τις περιοχές, είχαν διασυνδέσεις παντού. Τους συνελάμβαναν, πήγαιναν στα δικαστήρια. Τους έβαζαν από τη μια πόρτα και από την άλλη τους έβγαζαν. Είχαν… μπάρμπα στην Κορώνη. Έτρωγαν πολλοί από αυτή τη δουλειά… Αν πούμε πολλά, θα γίνουμε κακοί” θα μας πουν κάτοικοι της Μεσολακιάς, διατηρώντας την ανωνυμία τους, αλλά χωρίς να μας αποκρύψουν πως και αυτοί έβρισκαν διάφορα νομίσματα στα χωράφια τους.
“Παλιά ψάχνανε με τσάπες, άρπαζαν ό,τι μπορούσαν και έφευγαν, γι’ αυτό και βρήκαμε πολλά νομίσματα και αγαλματίδια στους τάφους. Σήμερα, είναι αλλιώς. Όσο για το ‘κύκλωμα’, αυτό μπορεί να είναι κλειστό, αλλά τα νέα μαθαίνονται γρήγορα -από τον έναν στον άλλο. Αν γίνει η αρχή, σε βρίσκουν εύκολα” θα δηλώσει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ Σερραίος, ο οποίος φέρεται να έχει εμπλακεί στο παρελθόν σε υπόθεση αρχαιοκαπηλίας, για να προσθέσει:
“Πριν από δυο χρόνια, μετά από εξάμηνες παρακολουθήσεις, προσήγαγαν περισσότερα από 120 άτομα στη Β. Ελλάδα με την κατηγορία της αρχαιοκαπηλίας, έπιασαν και τον ‘εγκέφαλο’ και αρκετοί είναι στη φυλακ… Με παρακολουθούσαν και μένα, κάνανε έρευνα και στο σπίτι. Δεν είχα τίποτα, παρά μόνο ένα ‘βρώμικο’ τηλέφωνο μέσα σε έξι μήνες, που ήθελε κάποιος να μου πουλήσει νομίσματα. Σε ένα κύκλωμα αρχαιοκαπηλίας δεν υπάρχει τρόπος για να μπεις ή να βγεις. Ερασιτέχνες δεν υπάρχουν. Όταν βγάζεις κέρδος από αυτή τη δουλειά, τότε είσαι επαγγελματίας”.
Ο ίδιος υποστηρίζει πως οι πρώτοι αρχαιοκάπηλοι ήταν οι αρχαίοι Έλληνες: “Το πρωί τους έθαβαν και το βράδυ τους έκλεβαν. Όπου είχε χρυσό, άνοιγαν μια τρύπα και τα έπαιρναν. Κάποιοι λένε ότι οι Ρωμαίοι εκπαίδευαν και μαϊμούδες… μαϊμού την έκανε τη δουλειά, τα μάζευε και τα πήγαινε στην τρύπα. Ο τρύπες δεν γίνονταν τυχαία… Οι εννιά στους δέκα στην Αμφίπολη έκαναν αυτή τη δουλειά και πολλοί πέθαναν από τις αναθυμιάσεις”.
Από την πλευρά του, ο επί 12 χρόνια συνεργάτης του Δημήτρη Λαζαρίδη, Κώστας Βαρύτας, θυμάται: “Όταν ανοίγαμε έναν τάφο με τον Δημήτρη τον Λαζαρίδη, ο αρχαιολόγος μας απομάκρυνε για να πάρει, όπως έλεγε, ο τάφος αέρα. Όταν βρέθηκε ο μεγάλος τάφος, κάτω από το μουσείο, ο Λαζαρίδης μας είπε να φύγουμε όλοι μακριά για να μην πάθει κάποιος κανένα κακό. Ήταν πολλοί αυτοί οι αρχαιοκάπηλοι που πέθαναν τότε από τις αναθυμιάσεις”.
Την ίδια ώρα, στο μικρό καφενεδάκι της Μεσολακιάς, η συζήτηση γυρίζει από ένα “κοινό μυστικό”, όπως το αποκαλούν οι περισσότεροι θαμώνες: όσοι είναι οι κάτοικοι της Αμφίπολης, σε διπλάσιο αριθμό θα έβρισκες στα σπίτια τους ανιχνευτές μετάλλων…
πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ.
www.ethnos.gr
http://hpolhmas.wordpress.com/2014/08/29
«Πύρινο» άρθρο της κόρης του αρχαιολόγου Λαζαρίδη που ξεκίνησε τις ανασκαφές στην Αμφίπολη: Η κυβέρνηση έχει πάθει εθνικιστική παράκρουση
Eνα σημαντικό ταξίδι στο χρόνο: Oταν το 1956 ξεκινούσαν οι ανασκαφές στην Αμφίπολη [εικόνες]
Εντυπωσιάζουν και τα νέα ευρήματα
Βασιλικά σύμβολα οι ανάγλυφοι ρόδακες στον τάφο της Αμφίπολης: Οδηγούν σε μέλος της μακεδονικής δυναστείας
Με τίτλο ΔΕΟΣ ΣΤΗΝ ΑΜΦΙΠΟΛΗ αριθμεί τα όσα βλέπει, διαβάζει κι ακούει ο Antonis Thomas Vassilakis ... διαβάστε τις τελευταίες του επισημάνσεις και αναζητήστε τον για παραπάνω στο fb
 |
| ΔΕΟΣ ΣΤΗΝ ΑΜΦΙΠΟΛΗ 23 Χθες άκουγα να λένε κάποιοι αρχαιολόγοι, γνωστοί στο πανελλήνιο, ότι όταν τελειώσουν οι ανασκαφές στον λόφο Καστά, της Αμφίπολης, θα δούμε ποιας χρονολογίας είναι το μνημείο. Επειδή λοιπόν οι άνθρωποι του Αλέξανδρου γράφουν στον προθάλαμο ότι είναι ο ναός της Αρτέμιδος, και ο Αλέξανδρος τον έκτισε πριν φύγει για την εκστρατεία του το 334 π.Χ, πληροφορώ από τώρα τους σεβαστούς ομιλούντες περί της χρονολογίας κατασκευής, ότι άρχισε , αρχές 335 και τέλειωσε πριν το καλοκαίρι του 334, και εν πάση περιπτώσει, τον μήνα του 334 π.Χ. που έφυγε ο Αλέξανδρος , για την Ασία.. 9/9/2014 Αντώνης Βασιλάκης του Θωμά Αναγνώστης, μεταφραστής, Πελασγικών, μινωικών γραφών και του Δίσκου της Φαιστού στο κρυφό και φανερό κείμενο. Βλυχιά Κνωσού Όχι αρχαιολόγος. (Γράφω όχι αρχαιολόγος, διότι το <<αρχαιολόγος>> καλύπτει μόνο το 1/100 , των γνώσεων που χρειάζονται , για την δουλειά που κάνω εδώ. |
9/9/14 ·
Antonis Thomas Vassilakis
8/9/2014 ·
ΔΕΟΣ ΣΤΗΝ ΑΜΦΙΠΟΛΗ 22
Δεν εμποδίζουν την είσοδο στον ναό της Αρτέμιδος και της Ρέας οι δυο <<καρυάτιδες>> , Άρτεμις – κόρη και η Ρέα. Όπως λένε οι ανεγκέφαλες τους υπουργείου πολιτισμού και της αρχαιολογίας της πλάκας. Δείχνουν τον δρόμο προς τον ναό όπου θα γίνει θυσία προς την Αρτέμιδα. Εχομε αναφέρει ότι στον προθάλαμο αριστερά πάνω υπάρχει επιγραφή για ναό της Αρτέμιδος και της Ρέας, αναφέρει δε ότι ο δρόμος οδηγεί εκεί που θα γίνει θυσία στην Αρτέμιδα. Το ίδιο δείχνουν και οι <<καρυάτιδες >> κόρη-Αρτέμιδα κα Ρέα.
Και να κάνω ένα ακαδημαϊκό μαθηματακι σε αυτούς που παριστάνουν τους αρχαιολόγους αλλά και στις αγράμματες του υπουργείου πολιτισμού. Πρώτον να διαβάζετε τι γράφω εδώ στο φ/β, πριν ανοίξετε το στόμα σας (χαχαχαχα). Δεύτερον τα χρώματα εδώ δεν είναι βασιλικά. Το κόκκινο (πορφυρουν) αφορά , λατρεία των Μεγάλων μητέρων, το μπλε των κορών στον κάτω κόσμο και το κίτρινο την άγρια φύση, την πανίδα και την χλωρίδα όπου λατρεύονται οι θεές ως πότνιες θηρών,
Για το πορφυρουν το γραφουν οι σφραγιδόλιθοι.
Ξαναλέω. Δεν παίζω.
8/9/2014
Αντώνης Βασιλάκης του Θωμά
Αναγνώστης, μεταφραστής, Πελασγικών, μινωικών γραφών και του Δίσκου της Φαιστού στο κρυφό και φανερό κείμενο.
Βλυχιά Κνωσού
Όχι αρχαιολόγος.
(Γράφω όχι αρχαιολόγος, διότι το <<αρχαιολόγος>> καλύπτει μόνο το 1/100 , των γνώσεων που χρειάζονται , για την δουλειά που κάνω εδώ.
Δείτε επίσης σχετικά facebook.com/hashtag
https://www.facebook.com/hashtag/%CE%B1%CE%BC%CF%86%CE%AF%CF%80%CE%BF%CE%BB%CE%B7
Η συνάντηση του αρχιτέκτονα του Τύμβου Καστά με τον Μέγα Αλέξανδρο
Περισσότερα άρθρα στο : http://amfipolinews.blogspot.gr/
Δημοσιεύτηκε στις 26 Αυγ 2014
Συνεχίζονται οι ανασκαφικές εργασίες από την αρμόδια Εφορεία Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων στον Τύμβο Καστά, στην Αμφίπολη. Συνεχίστηκε η αφαίρεση των λιθόπλινθων από τον τοίχο σφράγισης και αποκαλύφθηκε σχεδόν ολόκληρη η πρόσοψη του ταφικού μνημείου, που αποτελεί μία εξαιρετικά πρωτότυπη σύνθεση για την αντίστοιχη αρχιτεκτονική του τύπου του μακεδονικού τάφου, του 4 π.Χ αιώνα.
Bόμβα Λεκάκη : "O τάφος στην Αμφίπολη ανήκει στον ..."
https://www.facebook.com/giorgos.lekakis.5?fref=ufi
Αμφίπολη: Ένα βήμα πιο κοντά στο εσωτερικό του τάφου οι αρχαιολόγοι 24/08/2014
28.8.2014 | 09:06 Tα πάντα γύρω από τις Σφίγγες Συζήτηση με την αιγυπτιολόγο Πέγκυ Ρίγγα για τις αινιγματικές κόρες της Χίμαιρας και του Όρθρου Πηγή: www.lifo.gr
Είναι μόνο ένας ο τάφος; Έντυπη Έκδοση Ελευθεροτυπία, Παρασκευή 29 Αυγούστου 2014
Περισσότερα άρθρα στο : http://amfipolinews.blogspot.gr/
Δημοσιεύτηκε στις 26 Αυγ 2014
Συνεχίζονται οι ανασκαφικές εργασίες από την αρμόδια Εφορεία Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων στον Τύμβο Καστά, στην Αμφίπολη. Συνεχίστηκε η αφαίρεση των λιθόπλινθων από τον τοίχο σφράγισης και αποκαλύφθηκε σχεδόν ολόκληρη η πρόσοψη του ταφικού μνημείου, που αποτελεί μία εξαιρετικά πρωτότυπη σύνθεση για την αντίστοιχη αρχιτεκτονική του τύπου του μακεδονικού τάφου, του 4 π.Χ αιώνα.
Λόφος Καστά: Πενήντα χρόνια ανασκαφικών προσπαθειών
Αμφίπολη, η επόμενη μέρα: Τα επιχειρηματικά σχέδια των κατοίκων και η σχέση ορισμένων με το «εμπόριο» αρχαιοτήτων
Bόμβα Λεκάκη : "O τάφος στην Αμφίπολη ανήκει στον ..."
https://www.facebook.com/giorgos.lekakis.5?fref=ufi
Αμφίπολη: Ένα βήμα πιο κοντά στο εσωτερικό του τάφου οι αρχαιολόγοι 24/08/2014
28.8.2014 | 09:06 Tα πάντα γύρω από τις Σφίγγες Συζήτηση με την αιγυπτιολόγο Πέγκυ Ρίγγα για τις αινιγματικές κόρες της Χίμαιρας και του Όρθρου Πηγή: www.lifo.gr
Το αίνιγμα της Αμφίπολης πλησιάζει στη λύση του
ΚΗ΄ Εφορεία Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων
Περιγραφή - Αρμοδιότητες
Η ΚΗ΄ Εφορεία Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων είναι Περιφερειακή Υπηρεσία του Υπουργείου Πολιτισμού, σε επίπεδο Διεύθυνσης, έχει έδρα τις Σέρρες και αρμοδιότητα που εκτείνεται στο Νομό Σερρών.
Η αρμοδιότητα της Εφορείας ανάγεται σε όλα τα θέματα σχετικά με τη διατήρηση, προστασία και τη φύλαξη των αρχαιοτήτων, την επιστημονική έρευνα, την αποκάλυψη, τη διατήρηση, τη συντήρηση, την ανάδειξη των αρχαιοτήτων, και την έκθεσή τους στα Μουσεία, τη μελέτη, τον προγραμματισμό, τη διαχείριση και την εκτέλεση οιουδήποτε αρχαιολογικού έργου συντήρησης, επισκευής, αποκατάστασης, αναστήλωσης, ανάδειξης και διαμόρφωσης των μνημείων και αρχαιολογικών χώρων, καθώς και του φυσικού ή μη περιβάλλοντός τους, την εκτέλεση όλων των ανωτέρω έργων με αυτεπιστασία και απολογιστικά, την επιστημονική μελέτη και δημοσίευση των αρχαιοτήτων, τη διαχείριση των μνημείων των αρχαιολογικών χώρων, των Μουσείων και των Συλλογών, στον χώρο ευθύνης της, που ανήκουν στο κράτος, καθώς και με την εν γένει μέριμνα εφαρμογής της ισχύουσας νομοθεσίας περί προστασίας των αρχαιοτήτων.
Το προσωπικό της μετέχει στο έργο αυτό, καθώς και στη διεξαγωγή συστηματικών και σωστικών ανασκαφών ή άλλων αρχαιολογικών έργων και ερευνών, στη μελέτη και διοργάνωση των μονίμων και περιοδικών εκθέσεων, στη διαμόρφωση ανάπτυξης και λειτουργίας των αρχαιολογικών χώρων, στην οργάνωση, προβολή και λειτουργία των μουσείων, ανάλογα με τις υπηρεσιακές ανάγκες και ανεξάρτητα από την κατανομή τους στα επιμέρους τμήματα.
Προϊστάμενος:
Περιστέρη Αικατερίνη
Email: aperisteri@culture.gr
Προσωπικό της Υπηρεσίας:
Προσωπικό ΥπηρεσίαςΥπάγεται: Γενική Διεύθυνση Αρχαιοτήτων και Πολιτιστικής Κληρονομιάς
Υπαγόμενα Τμήματα Υπηρεσίας:
Τμήμα Αρχαιολογικών Χώρων, Μνημείων και Αρχαιογνωστικής ΈρευναςΤμήμα Μουσείων, Εκθέσεων και Εκπαιδευτικών ΠρογραμμάτωνΤμήμα Τεκμηρίωσης, Καταγραφής και Δημοσίευσης ΑρχαίωνΤμήμα ΣυντήρησηςΤμήμα Αρχαιολογικών Έργων και Συντήρησης Κτιριακών ΕγκαταστάσεωνΤμήμα Διοικητικής και Οικονομικής ΥποστήριξηςΓραφείο Φύλαξης – ΠληροφόρησηςΣτοιχεία Επικοινωνίας:
Διεύθυνση: Γρηγορίου Ρακιτζή 10-12, 621 21 Σέρρες
Τηλέφωνο: +30 23210 21084
Φαξ: +30 23210 64015
Email: khepka@culture.gr
Δείτε ακόμη... Δραστηριότητα της Υπηρεσίας Aρχαιολογικοί χώροι αρμοδιότητας της Υπηρεσίας Αμφίπολις Μουσεία αρμοδιότητας της Υπηρεσίας Αρχαιολογικό Μουσείο Αμφιπόλεως Επιστροφή στο... Οργανόγραμμα του ΥΠ.ΠΟ. 
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου