Συμβολική απώλεια και καταθλιπτικό υπόβαθρο

Συμβολική απώλεια και καταθλιπτικό υπόβαθρο

Σύμφωνα με την ψυχαναλυτική προσέγγιση οι ρίζες της κατάθλιψης βρίσκουν έδαφος από τα πρώτα κιόλας στάδια της ανάπτυξής μας. Μεταξύ πολλών παραγόντων όμως επικρατεί αυτό που ονομάζεται ‘συμβολική απώλεια’. Δηλαδή, το άτομο ερμηνεύει οποιαδήποτε είδους αποτυχία ή απώλειας στη ζωή του σα να επρόκειτο για την απώλεια κάποιου αγαπημένου του προσώπου, ή της αγάπης αγαπημένου του προσώπου. Π.χ. Αν κινδυνεύει κάποιος να χάσει την δουλειά του, ασυνείδητα συνδέει αυτό το συμβάν με την απώλεια της αγάπης κάποιου γονέα.

Κάτω από ποιες συνθήκες πρώιμης ανάπτυξης όμως γινόμαστε περισσότερο επιρρεπείς; Τόσο ο Φρόυντ, όσο και πιο σύγχρονοι Ψυχαναλυτές επισημαίνουν δυο περιπτώσεις. Η μία είναι η περίπτωση που κάποιος μεγαλώνει με γονείς που τον προστατεύουν και φροντίζουν σε βαθμό υπερβολής. Σε αυτή την περίπτωση ένα παιδί βολεύεται σε αυτό το στάδιο ανάπτυξης και συναισθηματικά αρνείται να αναπτυχθεί και να εξελιχθεί ψυχολογικά. Τα παιδιά λοιπόν σε αυτή την περίπτωση εξελίσσονται σε ενήλικες που υπερ-εκτιμούν την φροντίδα, και εξαρτώνται τόσο πολύ από τους υποψήφιους ‘φροντιστές’ που και στην ιδέα ακόμη να χάσουν τον σύντροφό τους, καταρρέουν.

Η άλλη περίπτωση είναι αυτή που κάποιος μεγαλώνει με γονείς που παραμελούν τις ψυχοσωματικές ανάγκες του παιδιού. Σε αυτή την περίπτωση τα παιδιά μένουν καθηλωμένα στα πρώτα στάδια τους και δεν γίνονται ώριμοι ενήλικες συναισθηματικά, επειδή περιμένουν ασυνείδητα κάτι να γίνει και να πάρουν το μερτικό τους. Είναι οι ενήλικες που πάντα στη σχέση τους ψάχνουν μία ‘μαμά’. Όταν βρουν λοιπόν κάποιον που τους υπόσχεται ‘ντάντεμα’ εξαρτώνται τόσο πολύ, που στην απειλή της απώλειας μιας σχέσης αισθάνονται ότι συρρικνώνονται στο τίποτα.

Αγγελική Αρβανιτοπούλου
Clinical Psychology Ms
Harvard edx
Σύμβουλος Ψυχικής Υγείας

Αγγελική Αρβανιτοπούλου
28 Σεπτεμβρίου στις 10:49 π.μ. ·