Δευτέρα 12 Μαΐου 2014

Το Μανιφέστο του Φουτουρισμού







Η ληξιαρχική πράξη γέννησης του Φουτουρισμού, ενός καλλιτεχνικού κινήματος, που εμφανίστηκε στις αρχές του 20ου αιώνα στην Ιταλία και ταυτίστηκε πολιτικά με τον Φασισμό.

Δημιουργός του, ο Ιταλός ποιητής και εκδότης Φίλιπο Τομάσο Μαρινέτι (1876-1944), ο οποίος πρωτοδημοσίευσε το «Μανιφέστο του Φουτουρισμού» στην εφημερίδα Γκατζέτα Ντελ’ Εμίλια της Μπολόνια στις 5 Φεβρουαρίου 1909. Το ίδιο κείμενο αναδημοσιεύτηκε στις 20 Φεβρουαρίου 1909 στη μεγάλη γαλλική εφημερίδα Λε Φιγκαρό, οπότε έγινε παγκοσμίως γνωστό.

Ο «Φουτουρισμός» («Μελλοντισμός», όπως μεταφράστηκε ο όρος εκείνα τα χρόνια στην Ελλάδα) ανήγαγε σε φετίχ το μέλλον (futuro=μέλλον στα ιταλικά) και ύμνησε την τεχνολογική εξέλιξη, αποτελώντας το προανάκρουσμα για τις κατοπινές μορφές της καλλιτεχνικής πρωτοπορίας, όπως ο ντανταϊσμός και ο σουρεαλισμός. Τα βασικά χαρακτηριστικά του συνοψίζονται στην ολοκληρωτική ρήξη με την παράδοση («…θέλουμε να καταστρέψουμε τα μουσεία, τις βιβλιοθήκες και τις ακαδημίες κάθε είδους…»), τον εκθειασμό της μοντέρνας βιομηχανικής πόλης, της μηχανής και της ταχύτητας («..ένα βρυχώμενο αυτοκίνητο[..] είναι πιο όμορφο από τη Νίκη της Σαμοθράκης»), της έντονης δράσης («…Θέλουμε να δοξάσουμε τον πόλεμο -μοναδική υγεία στον κόσμο- το μιλιταρισμό, τον πατριωτισμό, την καταστρεπτική στάση των αναρχικών, τις ωραίες ιδέες που γι’ αυτές παθαίνει κανείς, και την περιφρόνηση στη γυναίκα…») και της ανατροπής των λογικών συμβάσεων. Στο πολιτικό επίπεδο, μολονότι επιθυμούσαν να ανακουφίσουν την κοινωνική αδικία, ευθυγραμμίστηκαν με το αναφαινόμενο φασιστικό κίνημα του Μουσολίνι.

Μολονότι οι σημαντικότερες συνέπειες του φουτουρισμού εμφανίστηκαν στις εικαστικές τέχνες, εκδηλώσεις του κινήματος αυτού συναντώνται στη λογοτεχνία, το θέατρο και τη μουσική. Ιδιαίτερη έκφραση του ιταλικού προτύπου είναι ο «Ρωσικός Φουτουρισμός» (Μαγιακόφσκι, Χλέμπνικοφ), που ταυτίστηκε με την επανάσταση των Μπολσεβίκων το 1917.
ΤΕΚΜΗΡΙΑ
Διαβάστε ολόκληρο το Μανιφέστο του Φουτουρισμού
Από το λογοτεχνικό περιοδικό Το Δέντρο, Τεύχος 13
(Μάρτιος - Απρίλιος 1980)




ΠΗΓΗ: http://www.sansimera.gr/articles/600#ixzz30drjaqia

Φουτουρισμός

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Ο Φουτουρισμός ήταν λογοτεχνικό και καλλιτεχνικό κίνημα του 20ου αιώνα. Θεωρείται κυρίως ιταλική σχολή στο χώρο της λογοτεχνίας και της τέχνης που ωστόσο υιοθετήθηκε και από καλλιτέχνες άλλων χωρών, ειδικότερα της Ρωσίας. Ο Φουτουρισμός αναπτύχθηκε σχεδόν σε όλες της μορφές της τέχνης, τη ζωγραφική, τη γλυπτική, την ποίηση, τη μουσική, το θέατρο αλλά και στον αρχιτεκτονικό σχεδιασμό. Τοποθετείται χρονικά την περίοδο 1909-1920.
Βασική μορφή του φουτουριστικού κινήματος αποτέλεσε ο Ιταλός ποιητής Φίλιππο Τομάσο Μαρινέτι, που είναι και ο δημιουργός του περίφημου ιδρυτικού μανιφέστου του Φουτουρισμού. Αρχικά δημοσιεύτηκε στο Μιλάνο(1909) αλλά και στην γαλλική εφημερίδα Le Figaro (Φιγκαρό) στις 20 Φεβρουαρίου 1909.

Χαρακτηριστικά[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οι Φουτουριστές εισήγαγαν κάθε νέο μέσο στην καλλιτεχνική έκφραση και χαιρέτησαν τα νέα τεχνολογικά μέσα της εποχής ως ένα θρίαμβο του ανθρώπου απέναντι στη φύση. Αντιτάχθηκαν στο Ρομαντισμό, τις παλιές τεχνοτροπίες, την παράδοση, την ηθική, την αρχαιολογία, τα μουσεία, τις βιβλιοθήκες κλπ. και ύμνησαν την ταχύτητα και τις βιομηχανικές πόλεις. Κατά την έκφρασή τους: «ένα αυτοκίνητο... είναι ωραιότερο από τη Νίκη της Σαμοθράκης», ενώ επιζητούσαν να υμνηθεί η δύναμη, η ταχύτητα, ο πόλεμος, οι μηχανές και τα πολυβόλα! Πρότειναν ακόμα τη χρήση ενός εναλλακτικού συντακτικού της γλώσσας στην τέχνη. Όπως θα γράψει και ο ίδιος ο Μαρινέτι:
«O Φουτουρισμός βασίζεται στην πλήρη ανανέωση της ανθρώπινης ευαισθησίας, που προκαλείται από τις μεγάλες επιστημονικές ανακαλύψεις. Oι άνθρωποι που χρησιμοποιούν τον τηλέγραφο, το τηλέφωνο, το φωνόγραφο, το ποδήλατο, τη μοτοσικλέτα, το αυτοκίνητο, το υπερωκεάνιο, το πηδαλιοχούμενο, το αεροπλάνο, τον κινηματογράφο, τη μεγάλη εφημερίδα δεν έχουν ανακαλύψει ακόμη πως αυτά τα μέσα επικοινωνίας, μεταφοράς και πληροφόρησης ασκούν αποφασιστική επίδραση στην ψυχή τους». »
Ο Μαρινέτι κατάφερε γρήγορα να εμπνεύσει και άλλους καλλιτέχνες, κυρίως νέους ζωγράφους από το Μιλάνο, όπως οΟυμπέρτο Μποτσιόνι, ο Κάρλο Καρά και ο Τζιάκομο Μπάλα, οι οποίοι βοήθησαν σημαντικά στην επέκταση του φουτουρισμού στη ζωγραφική και εν γένει στις εικαστικές τέχνες. Ο Μποτσιόνι έγραψε επίσης το μανιφέστο των φουτουριστών ζωγράφων το1910.
Στις μέρες μας, αναγνωρίζεται ίσως ολοένα και περισσότερο η πολιτική διάσταση του φουτουρισμού, πέρα από την κάλυψη των όποιων αναγκών καλλιτεχνικής έκφρασης. Θεωρείται πως μεταξύ των ιδανικών του Μαρινέτι ήταν και η είσοδος της υποβαθμισμένης και αρκετά οπισθοδρομικής την εποχή εκείνη Ιταλίας, στον 20ο αιώνα. Στα μελανά σημεία του Φουτουρισμού αναφέρεται επίσης συχνά, η σύνδεση του με τον φασισμό, αφού οι ιδέες του αποτέλεσαν την καλύτερη προπαγάνδα του[εκκρεμεί παραπομπή].
Ο Φουτουρισμός επηρέασε σημαντικά πολλά από τα σύγχρονα καλλιτεχνικά ρεύματα και ειδικότερα τον ρώσικο Κονστρουκτιβισμό, το Ντανταϊσμό και τονΥπερρεαλισμό. Ως οργανωμένο κίνημα σταμάτησε να υφίσταται περίπου το 1920, γεγονός που συνδέεται και με τον χαμό πολλών εκφραστών του φουτουρισμού στη διάρκεια των δύο παγκοσμίων πολέμων, όταν μοναδικός υποστηρικτής του είχε μείνει τελικά ο Μαρινέτι.
Γενικά ο Φουτουρισμός στο πεδίο της ζωγραφικής και της γλυπτικής επιχειρεί να αποδώσει ακαριαία εντυπώσεις και αισθήματα παρελθόντος, στο παρόν και το μέλλον με αποτέλεσμα την άνευ συνοχής εμφάνιση αντικειμένων σε τεμαχισμό, διαμελισμό και σε πλήρη σύγχυση.[ασαφές] Στη μουσική, ο φουτουριστής συνθέτης διαγράφοντας τους πατροπαράδοτους κανόνες αρμονίας κ.λπ. αρκείται στην απόδοση κραυγών, σειρήνων και θορύβων.

Φουτουριστές καλλιτέχνες[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου