Γιατρομανωλάκης Γιώργης Η τιμή τιμή δεν έχει

Η τιμή τιμή δεν έχει Γιατρομανωλάκης Γιώργης  ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ: 28/4/2014 15:25 στο Βήμα http://www.tovima.gr/opinions/article/?aid=590523#.U15Spd5jibA.facebook Η άρνησή μου να δεχθώ ένα κρατικό Βραβείο Λογοτεχνικής (ενδογλωσσικής) Μετάφρασης, για «λόγους προσωπικού γούστου και αυτοσεβασμού», όπως τόνισα, δημιούργησε αντιδράσεις πολλές και ποικίλες. Από τη μια η άρνησή μου επιδοκιμάστηκε από εκατοντάδες ανώνυμους αναγνώστες και επώνυμα σχόλια σε μέσα κοινωνικής δικτύωσης, από την άλλη ψευδώνυμοι σχολιαστές με κατηγόρησαν ως «ψώνιο», «καβαλιμένο καλάμι» κλπ. Δημοκρατία έχουμε και όλοι μας μπορούμε (και μάλιστα επιβάλλεται) να έχουμε άποψη για όλους και για όλα. Επειδή, όμως, εκ των πραγμάτων επανήλθε στην επικαιρότητα (άκομψα, ίσως) η παμπάλαια και πολυσυζημένη ιστορία των δικών μας κρατικών βραβείων (αφήνω το Νόμπελ για τους ενδιαφερόμενους), ας μου επιτραπούν κάποιες διευκρινίσεις. 1ον. Η άρνησή μου να δεχθώ το βραβείο δεν σχετίζεται με την αξία όσων βραβεύθηκαν και συν-βραβεύτηκαν. Συγχαίρω όλους και όλες από καρδιάς και ειδικότερα τον κ. Λίνο Μπενάκη. 2ον. Ούτε εύκολο είναι, ούτε και ευχάριστο να αποποιείται κάποιος μια βράβευση. Ας το δοκιμάσουν οι επικριτές μου, όταν έρθει η ώρα τους, και θα καταλάβουν. 3ον. Η άρνησή μου δείχνει αντιπάθεια («προσωπικό γούστο") στη δημοσιοϋπαλληλική ευθυνοφοβία ανθρώπων που έχουν επιλεγεί (από ποιους άραγε;) να κρίνουν έργα για τα οποία είναι ολωσδιόλου αναρμόδιοι. Να εξηγηθώ: ενώ το σκεπτικό για τις βραβεύσεις των διαγλωσσικών μεταφράσεων είναι επαρκές, σαφές και αρκετά αιτιολογημένο, το αντίστοιχο σκεπτικό για τις ενδογλωσσικές μεταφράσεις απλώς ψελλίζει κάποιες γενικότητες, δείγμα αμηχανίας και άγνοιας. Γράφουν, λ.χ., οι μεταφράσεις «αποδίδουν το ύφος και τα νοήματα των πρωτοτύπων σε γλώσσα φιλολογική - λογοτεχνική και με τρόπο εύληπτο» (sic). Πολύ θα χαιρόμουν να μας έδινε κάποιος/α ένα - δυο παραδείγματα να εννοήσουμε και εμείς πώς το ύφος (!) και τα νοήματα του πρωτοτύπου αποδίδονται τόσο ωραία σε γλώσσα «φιλολογική - λογοτεχνική»! Το χειρότερο: αυτή η φράση προσβάλλει και τους τέσσερεις συνυποψήφιους, επειδή προβάλλει ένα αναξιόπιστο εφεύρημα. Γιατί ο κ. Μπενάκης και εγώ έχουμε αυτή τη χάρη και δεν την έχει η κυρία Κούκη ή ο κ. Στεφανόπουλος; Αρνούμενος λοιπόν να βραβευτώ από καλοπροαίρετους, πλην άσχετους ανθρώπους, όσον αφορά την αρχαία ελληνική γλώσσα και λογοτεχνία, κάνω το αυτονόητο: καταγγέλλω αυτά που περιέγραψα και μαζί την παντελή ασχετοσύνη του (λεγόμενου) Υπουργείου Πολιτισμού. http://www.tovima.gr/opinions/article/?aid=590523#.U15Spd5jibA.facebook Γιατρομανωλάκης, Γιώργης Γεννήθηκε στον Ζαρό Ηρακλείου Κρήτης το 1940. Σπούδασε κλασική φιλολογία στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και στο King's College του Πανεπιστημίου του Λονδίνου (Ph.D.). Είναι καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Έχει γράψει βιβλία και άρθρα για τον Όμηρο, τη λυρική ποίηση, την τραγωδία, τον Αριστοτέλη, το αρχαίο ελληνικό μυθιστόρημα, την αρχαία ελληνική λογοτεχνική κριτική και ασχολείται με τη μετάφραση κλασικών κειμένων. Τα ενδιαφέροντα του στρέφονται επίσης στη μελέτη της σύγχρονης νεοελληνικής λογοτεχνίας και έχει γράψει βιβλία και άρθρα για τον Σολωμό, τον Σεφέρη, τον Σικελιανό, τον Ελύτη, τον Σινόπουλο, τον Εμπειρίκο, τον Ρίτσο, τον Εγγονόπουλο κ.ά. Βραβεία: -1962: Β΄ Βραβείο Πανσπουδαστικής Ποίησης με κριτές τον Ο. Ελύτη, τον Γ. Ρίτσο, και τον Ν. Βρεττάκο -1982: Βραβείο Νίκος Καζαντζάκης -1983: Κρατικό Βραβείο Μυθιστορήματος για το μυθιστόρημα "Ιστορία" - 2005: Βραβείο Ακαδημίας Αθηνών για το μυθιστόρημα "Ο παππούς μου και το κακό" Εργογραφία Α. Πεζογραφία: - "Λειμωνάριο", μυθιστόρημα, Αθήνα, Κάλβος, 1974· Κέδρος, 1994  - "Η αρραβωνιαστικιά", μυθιστορία, Αθήνα, Κέδρος, 1979 - "Ιστορία", μυθιστόρημα, Αθήνα, Κέδρος, 1982· Κρατικό Βραβείο Μυθιστορήματος 1983 - "Ανωφελές διήγημα", μυθιστόρημα, Αθήνα, Κέδρος 1993 - "Ερωτικόν", πεζογραφήματα, Αθήνα, Κέδρος, 1995  - "Στην Κοιλάδα των Αθηνών", μυθιστόρημα, Αθήνα, Κέδρος, 2000 - "Ο παππούς μου και το κακό", μυθιστόρημα, Αθήνα, Κέδρος, 2005· Βραβείο Ακαδημίας Αθηνών - "Το χρονικό του Δαρείου", μυθιστόρημα, Αθήνα, Ελληνικά Γράμματα, 2008 - "Τρία απρόσεκτα διηγήματα", διηγήματα, Άγρα, 2012 Β. Ποίηση: - "Ο ζαχαρένιος εραστής: 11 και ένα ποιήματα", Αθήνα, Στιγμή, 1984  - "Απόλογος: σχεδίασμα μετάφρασης", ποιήματα, Αθήνα, Στιγμή, 1997 - "Ελίνας κλέος: ένα πατριωτικό ποίημα", Αθήνα, Άγρα, 2002 Γ. Αυτοτελείς νεοελληνικές μελέτες: - Γιώργος Σεφέρης, "Μεταγραφές" (φιλολογική επιμέλεια, σχόλια και επίμετρο), 1η έκδοση, Αθήνα, Λέσχη, 1980· 2η έκδοση, Αθήνα, Ίκαρος, 2000 - "Ανδρέας Εμπειρίκος: ο ποιητής του Έρωτα και του Νόστου", Αθήνα, Κέδρος 1983  - Ανδρέας Εμπειρίκος, "Η σήμερον ως αύριον και ως χθες" (φιλολογική επιμέλεια, σχόλια και επίμετρο), Αθήνα, Άγρα, 1984 - "Ο βασιλιάς της Ασίνης: η ανασκαφή ενός ποιήματος", Αθήνα, Στιγμή, 1986  - Ανδρέας Εμπειρίκος, "Ο Μέγας Ανατολικός", τόμοι 8 (φιλολογική επιμέλεια, σχόλια και επίμετρα), Αθήνα, Άγρα, 1990-1992.  - Ανδρέας Εμπειρίκος, "Εσ-Εσ-Εσ-Ερ Ρωσία" (φιλολογική επιμέλεια, σχόλια και επίμετρο) Αθήνα, Άγρα, 1995.  - Ανδρέας Εμπειρίκος, "Ζεμφύρα ή Το μυστικόν της Πασιφάης" (φιλολογική επιμέλεια, σχόλια και επίμετρο), Αθήνα, Άγρα, 1984  Μεταφράσεις: Στα Αγγλικά: - "The Spiritual Meadow" [tr.by]: Mary Argyraki. Dedalus Ltd, 2000  - "The History of a Vendetta" [tr.by]: Helen Cavanagh. Dedalus Ltd, 1991 - "A Report of a Murder" [tr.by]: Helen Cavanagh. Dedalus Ltd, 1995  - "Eroticon", [tr.by]: David Connolly. Dedalus Ltd, 1999  Στα Γερμανικά: - "Der Schlaf der Rinder" [tr.by]: Norbert Hauser. bruckner & Thunker, 1996. 2η έκδοση, Piper, 1998. - "Bericht von einem vorbestimmten Mord" [tr.by]: Norbert Hauser. Roman DuMont, 1998.  Στα Εβραϊκά: - "Ιστορία" [Tr.by]: Amir Zucerman, 1998 (φωτογραφία: Πέπη Λουλακάκη) Τίτλοι στη βάση Βιβλιονέτ (2013) Ο παππούς μου και το κακό, Δημοσιογραφικός Οργανισμός Λαμπράκη (2012) Τρία απρόσεκτα διηγήματα, Άγρα (2008) Το χρονικό του Δαρείου, Ελληνικά Γράμματα (2005) Ο παππούς μου και το κακό, Κέδρος (2003) Δύο μελέτες για την αρχαία τραγωδία, Καρδαμίτσα (2002) Ελίνας κλέος, Άγρα (2000) Στην κοιλάδα των Αθηνών, Κέδρος (1996) Η αρραβωνιαστικιά, Κέδρος (1995) Βιβλίον καλούμενον ερωτικόν, Κέδρος (1994) Ανδρέας Εμπειρίκος, Κέδρος (1994) Λειμωνάριο, Κέδρος (1993) Ανωφελές διήγημα, Κέδρος (1991) Πόλεως σώμα, Καρδαμίτσα (1987) Ιστορία, Κέδρος (1986) Ο βασιλιάς της Ασίνης, Στιγμή Συμμετοχή σε συλλογικά έργα (2013) Συνταγές μέσα από τη λογοτεχνία, Δημοσιογραφικός Οργανισμός Λαμπράκη (2011) Για τον Έντμουντ Κήλυ, Μουσείο Μπενάκη (2011) Ο Ελύτης στην Ευρώπη, Ίκαρος [εισήγηση] (2010) Γιάννης Ρίτσος 1909-1990, Εθνικό Κέντρο Βιβλίου (2009) Εισαγωγή στην ποίηση του Ελύτη, Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης (2009) Εισαγωγή στην ποίηση του Ρίτσου, Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης (2008) Γιάννης Ρίτσος: ο ποιητής και ο πολίτης, Κέδρος (2008) Εισαγωγή στην ποίηση του Εγγονόπουλου, Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης (2008) Τα ποιήματα του 2007, Κοινωνία των (δε)κάτων (2006) Με τον ρυθμό της ψυχής, Κέδρος (2006) Παράδοση και εκσυγχρονισμός στην Ελλάδα του 21ου αιώνα, Ταξιδευτής (2004) Ο Γιάννης Τσαρούχης διαβάζει Καβάφη στο σπίτι του Ανδρέα Εμπειρίκου, Άγρα (2004) Το χρονικό του Κέδρου, Κέδρος (2002) Η αρχαία ελληνική και βυζαντινή γραμματεία στον σύγχρονο κόσμο, Διεθνές Κέντρο Συγγραφέων και Μεταφραστών Ρόδου [εισήγηση] (2002) Ο τόπος του κόσμου. Όλος ο κόσμος μια γυναίκα. Μ' ακούει κανείς;, Μεταίχμιο (2002) Οι χρήσεις της αρχαιότητας από το νέο ελληνισμό, Σχολή Μωραΐτη. Εταιρεία Σπουδών Νεοελληνικού Πολιτισμού και Γενικής Παιδείας [εισήγηση] (2002) Ορώμενα, Εκδόσεις Καστανιώτη (2001) Greece Books and Writers, Εθνικό Κέντρο Βιβλίου [κείμενα, επιμέλεια] (2001) Για τον Βαγενά, Αιγαίον (2000) Άρωμα βιβλίου, Εκδόσεις Πατάκη (2000) Γιώργος Σεφέρης, Ερμής (2000) Γιώργος Σεφέρης ποιητής και πολίτης, Εθνικό Κέντρο Βιβλίου (2000) Την ταυτότητά σας, παρακαλώ, Ελληνικά Γράμματα (1999) Νάνος Βαλαωρίτης, Εταιρεία Λευκαδικών Μελετών (1998) Κύμινο και κανέλα, Εκδόσεις Πατάκη (1997) The Aegean, Μέλισσα (1994) Αφιέρωμα στον Αλέξανδρο Κοτζιά, Κέδρος (1989) ΙΙ Διεθνής συνάντηση αρχαίου ελληνικού δράματος, Ευρωπαϊκό Πολιτιστικό Κέντρο Δελφών (1987) Διεθνής συνάντηση αρχαίου ελληνικού δράματος, Ευρωπαϊκό Πολιτιστικό Κέντρο Δελφών Μεταφράσεις (2013) Γιαννακούλας, Ανδρέας, Μεταξύ βιβλικής παραβολής και τραγικής εμπειρίας, Επέκεινα (2013) Ευριπίδης, 480-406 π.Χ., Μήδεια, Καρδαμίτσα (2012) Αίλιος Αριστείδης, Ιεροί λόγοι, Άγρα (2008) Πίνδαρος, Ολυμπιόνικοι, Εφημερίδα "Ελεύθερος Τύπος" (1999) Ovidius, Poplius Nasonis, Ερωτικά αντιφάρμακα, Άγρα (1996) Δίκτυς ο Κρης, Εφημερίδα του τρωικού πολέμου, Άγρα (1996) Dodds, E. R., Οι Έλληνες και το παράλογο, Καρδαμίτσα (1993) Μόσχος, Ευρώπη, Καρδαμίτσα (1992) Hägg, Tomas, Το αρχαίο μυθιστόρημα, Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης (1991) Horatius, Quintus Flaccus, Ποιητική τέχνη, Καρδαμίτσα (1990) Τάτιος, Αχιλλεύς Α., Λευκίππη και Κλειτοφών, Ίδρυμα Γουλανδρή - Χορν [επιμέλεια, μετάφραση] (1984) Όμηρος, Καρδαμίτσα Λοιποί τίτλοι (2012) Εμπειρίκος, Ανδρέας, 1901-1975, Τα χαϊμαλιά του έρωτα και των αρμάτων, Άγρα [επιμέλεια] (2011) Εμπειρίκος, Ανδρέας, 1901-1975, Ο Μέγας Ανατολικός, Άγρα [ανθολόγηση, επιμέλεια] (2009) Εμπειρίκος, Ανδρέας, 1901-1975, Γράμματα στον πατέρα, τον αδελφό του Μαράκη και την μητέρα, Άγρα [επιμέλεια] (2009) Εμπειρίκος, Ανδρέας, 1901-1975, Ζεμφύρα ή Το μυστικόν της Πασιφάης, Άγρα [επιμέλεια] (2009) Εμπειρίκος, Ανδρέας, 1901-1975, Περί σουρρεαλισμού, Άγρα [επιμέλεια] (2009) Εμπειρίκος, Ανδρέας, 1901-1975, Το θέαμα του Μπογιατιού ως κινούμενου τοπίου, Άγρα [επιμέλεια] (2001) Εμπειρίκος, Ανδρέας, 1901-1975, Ταξίδι στη Ρωσσία, Άγρα [επιμέλεια] (2000) Συλλογικό έργο, Μεταγραφές, Ίκαρος [επιμέλεια] (2000) Συλλογικό έργο, Νίκος Εγγονόπουλος, Ίδρυμα Γουλανδρή - Χορν [επιμέλεια] (1999) Εμπειρίκος, Ανδρέας, 1901-1975, Νικόλαος Εγγονόπουλος ή το θαύμα του Ελμπασάν και του Βοσπόρου. Διάλεξη για το Νίκο Εγγονόπουλο, Άγρα [επιμέλεια] (1999) Κουμπής, Αδαμάντιος, Πίνακας λέξεων των ποιημάτων του Νίκου Εγγονόπουλου, Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης [επιμέλεια] (1998) Εμπειρίκος, Ανδρέας, 1901-1975, Ζεμφύρα ή Το μυστικόν της Πασιφάης, Άγρα [επιμέλεια] (1992) Εμπειρίκος, Ανδρέας, 1901-1975, Ο Μέγας Ανατολικός, Άγρα [επιμέλεια] (1992) Εμπειρίκος, Ανδρέας, 1901-1975, Ο Μέγας Ανατολικός, Άγρα [επιμέλεια] (1991) Εμπειρίκος, Ανδρέας, 1901-1975, Ο Μέγας Ανατολικός, Άγρα [επιμέλεια] (1991) Εμπειρίκος, Ανδρέας, 1901-1975, Ο Μέγας Ανατολικός, Άγρα [επιμέλεια] (1991) Εμπειρίκος, Ανδρέας, 1901-1975, Ο Μέγας Ανατολικός, Άγρα [επιμέλεια] (1991) Εμπειρίκος, Ανδρέας, 1901-1975, Ο Μέγας Ανατολικός, Άγρα [επιμέλεια] (1990) Εμπειρίκος, Ανδρέας, 1901-1975, Αι γενεαί πάσαι ή Η σήμερον ως αύριον και ως χθες, Άγρα [επιμέλεια] (1990) Εμπειρίκος, Ανδρέας, 1901-1975, Ο Μέγας Ανατολικός, Άγρα [επιμέλεια] (1990) Εμπειρίκος, Ανδρέας, 1901-1975, Ο Μέγας Ανατολικός, Άγρα [επιμέλεια] (1980) Συλλογικό έργο, Γιώργος Σεφέρης: Μεταγραφές, Λέσχη [επιμέλεια] Κριτικογραφία Στην κόλαση του έρωτα, "Το Βήμα"/ "Βιβλία", 16.3.2014Γιάννης Ρίτσος και σκίτσα του Χαντζόπουλου, "Το Βήμα"/ "Βιβλία", 29.12.2013Γιάννης Ρίτσος: Ο ποιητής μάς βλέπει απ’ τον εξώστη [Γιάννης Ρίτσος, Υπερώον], "Το Βήμα"/ "Βιβλία", 22.12.2013Το σύνδρομο του ποιητή [Γιάννης Δούκας, Το σύνδρομο Σταντάλ], "Το Βήμα"/ "Βιβλία", 24.11.2013Ο αειθαλής Μποστ [Νάσος Βαγενάς, Σημειώσεις από την αρχή του αιώνα], "Το Βήμα"/ "Βιβλία", 7.7.2013300 χρόνια «Ερωτόκριτος» [Ερωτόκριτος], "Το Βήμα"/ "Βιβλία", 3.3.2013Ανδρέας Εµπειρίκος: Η νέα καθέλκυση του «Μεγάλου Ανατολικού» [Ανδρέας Εμπειρίκος, Ο Μέγας Ανατολικός], "Το Βήμα"/ "Βιβλία", 18.12.2011Η πανάρχαιη εξίσωση νόμιμου και ηθικού [A. W. H. Adkins, Ηθικές αξίες και πολιτική συμπεριφορά στην αρχαία Ελλάδα], "Το Βήμα"/ "Βιβλία", 12.6.2011Ο επίμονος αναγνώστης [Χριστόφορος Λιοντάκης, Στο τέρμα της πλάνης], "Το Βήμα"/ "Βιβλία", 17.12.2010Ο επίμονος αναγνώστης [Έζρα Πάουντ, Χιου Σέλγουιν Μώμπερλυ], "Το Βήμα"/ "Βιβλία", 24.10.2010Ο επίμονος αναγνώστης [Νάσος Βαγενάς, Στη νήσο των Μακάρων], "Το Βήμα"/ "Βιβλία", 3.10.2010Μια πανούργος ποιήτρια [Κική Δημουλά, Τα εύρετρα], "Το Βήμα"/ "Βιβλία", 20.6.2010Εκδίδοντας Ανδρέα Εμπειρίκο, "Lifo", τχ. 197, 1.4.2010Το μπεστ σέλερ του 9 μ.Χ. [Οβίδιος, Σώματα που άλλαξαν τη θωριά τους], "Το Βήμα"/ "Βιβλία", 21.6.2009«Ούτε ατιμίες ούτε μπαμπεσιές» [Γ. Κ. Κατσίμπαλης, "Αγαπητέ μου Γιώργο", αλληλογραφία (1924-1970)], "Το Βήμα"/ "Βιβλία", 15.3.2009Βρέθηκε το χαμένο αρχείο του Ανδρέα Εμπειρίκου [Ανδρέας Εμπειρίκος, Γράμματα στον πατέρα, τον αδελφό του Μαράκη και την μητέρα], "Το Βήμα"/ "Βιβλία", 28.12.2008Το χρονικό του Δαρείου [Γιώργης Γιατρομανωλάκης, Το χρονικό του Δαρείου], Περιοδικό "Index", τχ. 27, Δεκέμβριος 2008-Ιανουάριος 2009 http://www.biblionet.gr/author/